INHOUDSOPGAVE KNIPSELKRANT JUNI 2012

INHOUDSOPGAVE KNIPSELKRANT JUNI 2012

Titel

Bron

Walhalla van het water

Elsevier, april 2012

Prins bezoekt Fries laboratorium

AD, 25 mei 2012

Weerzien Willem-Alexander met Wetsus

Leeuwarder Courant, 24 mei 2012

Prins enthousiast over appelstrategie Wetsus


Kroonprins kijkt in de keuken van Wetsus

Friesch Dagblad, 25 mei 2012

Koninklijk bezoek belangrijk voor reputatie Wetsus


Zeebeest voor Leeuwarder watercampus

Leeuwarder Courant, 26 april 2012

Leeuwarden, stad voor nat en droog


Innovatiecontracten ondertekend: € 2,8 miljard naar topsectoren

Executive-People.nl, 2 april 2012

Atsma stelt financiering Wetsus zeker

Waterforum Online, 23 mei 2012

David Vermaas, 28 jaar

Metro, 14 mei 2012

Een carrière in de waterwereld

Metro, 7 juni 2012

DHV en Wetsus maken stroom uit urine, maar via andere aanvliegroute

Energeia, 14 maart 2012

Wires turn salt water into freshwater

Phys.Org., 8 juni 2012

Holland produziert blue energy aus wasser

Solid, 5 juni 2012

Groene stroom

Esta, 11 mei 2012

Dricksvatten ur luften

Tekniikka@Talous, 1 juni 2012

Elsevier, april 2012

AD, 25 mei 2012





Leeuwarder Courant, 26 april 2012


02-04-2012

INNOVATIECONTRACTEN ONDERTEKEND: € 2,8 MILJARD NAAR TOPSECTOREN

Het bedrijfsleven, de kennisinstellingen en de overheid hebben de innovatiecontracten getekend, waarmee in 2012 ongeveer €2,8 miljard beschikbaar komt voor onderzoek en ontwikkeling van vernieuwende producten en diensten in de topsectoren van de economie. Het bedrijfsleven draagt hieraan €1,8 miljard bij, de overheid €1 miljard via de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en de instituten voor toegepaste kennis (TNO, DLO, ECN, NLR, Marin en Deltares). Samen met de nieuwe belastingaftrek voor onderzoek en ontwikkeling (RDA), het innovatiefonds MKB+ en andere maatregelen loopt de bijdrage van de overheid op tot meer dan €2 miljard in 2015. Sterker uit de crisis 'Met de ondertekening van de innovatiecontracten gaan we van plannen naar doen,' zegt minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I). 'Door innovatie leveren we een bijdrage aan de oplossing van maatschappelijke uitdagingen dichterbij en maken we de concurrentiekracht van de economie groter. Dit is dé manier om sterker uit de crisis te komen.' Bron en motor voor innovatie 'De wetenschap fungeert meer dan ooit als bron en motor voor innovatie. De NWO heeft samen met KNAW een grote rol gespeeld bij de innovatiecontracten,' aldus staatssecretaris Zijlstra van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). 'Daarnaast wil ik het belang onderstrepen van het ongebonden en fundamentele onderzoek, ook buiten de topsectoren. Want juist dit onderzoek vormt de basis van innovaties op terreinen die nu niet kunnen worden voorzien – de topsectoren van de toekomst.' Samenwerken in topconsortia Ondernemers en onderzoekers gaan samenwerken aan vernieuwende producten in topconsortia voor kennis en innovatie (TKI). Het kabinet ondersteunt deze consortia jaarlijks met een toeslag van €90 miljoen. Voorbeelden: 

 

Hightech: onderzoek naar informatie en computersystemen waarmee auto’s elkaar kunnen waarschuwen voor gladheid of ongelukken waarmee je autorijden veiliger maakt en filevorming tegengaat. Life Sciences: onderzoek naar beter gebruik van medische beeldsystemen om bijvoorbeeld kanker of bloedpropjes nauwkeuriger op te sporen. Tuinbouw: onderzoek naar een app voor de smartphone waarmee je als consumenten direct informatie krijgt over gezondheidsrisico’s(zoals bijvoorbeeld de EHEC-crisis).

WBSO aangepast

Vanaf 2013 wordt de maximale aftrek per bedrijf aan loonkosten voor onderzoekspersoneel verhoogd van €8,5 naar €12 miljoen. Hiervoor wordt de WBSO, korting op de loonbelasting, aangepast. De loongrens in de eerste schijf wordt verhoogd van €110.000 naar maximaal €150.000. Uit een evaluatie van de WBSO blijkt dat ondernemers geld herinvesteren in onderzoek, meer risico’s durven te nemen, zelf meer aan onderzoek doen in plaats van het uit te besteden en die onderzoeken beter plannen. Instituten behouden Door toezeggingen van bedrijven, kennisinstellingen, provincies en gemeentes blijven hightechpioniers als het Holstinstituut (hightech) in Eindhoven en Wetsus (watertechnologie) in Leeuwarden behouden. Executive-People.nl, 2 april 2012

Atsma stelt financiering Wetsus zeker De ministeries van Infrastructuur en Milieu en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie garanderen het voortbestaan van Technologisch Topinstituut Wetsus. De ministeries stellen samen minstens 21 miljoen euro beschikbaar voor de periode van 2013 tot en met 2016. Dat blijkt uit een brief aan de tweede kamer van demissionair staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Joop Atsma. Directeur Johannes Boonstra is blij met de bijdrage van het rijk. “Dit is een goede basis. De toedeling van het budget wordt nu nader geconcretiseerd.” Het budget voor Wetsus wordt vrijgemaakt uit middelen voor de Afsluitdijk (I&M; 2 miljoen euro) en de Zuiderzeelijn (EL&I; 19 miljoen euro). Daarnaast heeft de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) anderhalf miljoen euro gereserveerd om samen met Wetsus doorbraakonderzoek te financieren. Ook kan Wetsus waarschijnlijk profiteren van de Research and Development Aftrek (RDA+). “Daarmee is een mooi fundament gelegd voor onze toekomstige financiering. De overige inkomsten moeten komen uit Europese middelen en uit bijdragen van bedrijven en kennisinstellingen.” WaterForum Online, 23 mei 2012

Metro, 14 mei 2012

Metro, 7 juni 2012

DHV en Wetsus maken stroom uit urine, maar via andere aanvliegroute 14 maart 2012 SCHEEMDA (Energeia) - Advies- en ingenieursbureau DHV en waterkenniscentrum Wetsus hebben, min of meer onafhankelijk van elkaar, een innovatieve techniek ontwikkeld om elektriciteit te produceren uit urine; zogenaamde 'gele stroom'. Dat ze daar gelijktijdig mee bezig zijn, moet vooral gezien worden als een teken dat het een goed idee is, vinden beide partijen. DHV zit momenteel -met projectpartners Waterschap Hunze en Aa, Stowa, TU Delft, Leaf, HITC en Nedmag- in de afrondende fase van een pilot bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) in Scheemda voor het opwekken van elektriciteit uit afvalwater en urine. Het ammonium uit de urine wordt door DHV opgewaardeerd tot ammoniak, waarmee vervolgens in een brandstofcel elektriciteit wordt opgewekt. Door aan rioolwater magnesium toe te voegen, ontstaat wat genoemd wordt 'struviet': kristallen die bestaan uit magnesium, fosfaat en ammonium. Die kristallen kunnen eenvoudig worden gescheiden van het water. Door verhitting van dit kristal ontsnapt het ammonium, dat tegelijk wordt omgevormd tot ammoniak. In een ammoniakbrandstofcel wordt dit omgezet in stikstof en waterstofgas, waarna het waterstofgas wordt omgezet in water en elektriciteit. Dat laatste gebeurt in de pilot overigens nog bij de TU Delft, bij opschaling is het wel de bedoeling dat de elektriciteitsproductie op de RWZI-locatie plaatsvindt. Als de urine van alle Nederlanders in stroom zou worden omgezet, kan dat jaarlijks 109 GWh aan elektriciteit opleveren, volgens DHV. Maar dat is erg hypothetisch, geeft innovatiemanager Andreas Giesen toe. "Eigenlijk zie ik het proces vooral als een slimme en efficiënte manier om afvalwater op een meer duurzame manier schoon te maken. De gele stroom en het terugwinnen van fosfaat is daarbij een bonus." Een belangrijk onderdeel van het schoonmaken van rioolwater is namelijk het verwijderen van fosfaat en stikstof, wat in conventionele processen energie en chemicaliën kost. Het innovatieve proces levert juist energie en maakt fosfaat. Dat laatste kan dan weer ingezet worden als alternatieve kunstmest. DHV heeft de techniek in Nederland gepatenteerd en de octrooiaanvraag is ook internationaal doorgezet, wat in de praktijk betekent dat alleen DHV de techniek mag toepassen in Europa, de Verenigde Staten, China en Zuid-Afrika. "Wat we gepatenteerd hebben is de combinatie van het winnen van ammoniak uit urine en het verwerken daarvan in een brandstofcel. Onderdelen van de technieken bestonden los van elkaar al langer, maar de combinatie is een unieke uitvinding van ons." Onafhankelijk van DHV heeft het onderzoeksinstituut Wetsus echter ook een techniek ontwikkeld om elektriciteit uit urine te winnen. Die techniek verschilt op enkele essentiële punten wel van de DHV-techniek, legt de PHD-student Philipp Kuntke van Wetsus uit aan Energeia, en van de patentering door DHV hoeft Wetsus volgens hem daarom geen last te hebben. Een beetje concurrerend zijn de technieken volgens hem echter wel. Volgens Giesen overlappen de technieken deels, maar concurreren vindt hij een te groot woord. Het belangrijkste verschil bestaat er volgens Kuntke uit dat DHV de elektriciteit uit enkel de anorganische stoffen haalt door die eerst door middel van kristallisatie te isoleren, terwijl Wetsus een biologische brandstofcel gebruikt om de stroom direct uit de urine te winnen met behulp van bacteriën.

Een ander verschil is dat Wetsus inzet op decentrale toepassing bij kantoren of scholen, terwijl DHV de stroom opwekt bij RWZI's waar de urine centraal wordt verzameld. "Ons idee is om het bij de bron te benutten, we willen juist het transport van urine voorkomen", zegt Kuntke daarover. Een rekenvoorbeeld wijst volgens hem uit dat 600 mensen dagelijks ongeveer 1 kubieke meter urine bij elkaar plassen, en daarmee kan dan zo'n 20 kWh elektriciteit per dag worden geproduceerd. Voor scholen en grote kantoren is het daarom al snel interessant, denkt Kuntke. Omgerekend naar alle Nederlanders zou deze vinding 194 GWh per jaar opleveren. DHV kiest heel bewust voor toepassing bij RWZI's, zegt Giessen. "Op termijn zou onze techniek ook wel decentraal toepasbaar kunnen zijn, maar de Nederlandse infrastructuur is nu eenmaal zo dat vrijwel alle afvalwaterstromen centraal worden gezuiverd. Daarnaast kun je het bij een RWZI combineren met vergisting. Als je onze techniek combineert met biogasinstallaties kun je de energië-efficiëntie van RWZI's met zo'n 10% verbeteren." Volgens programmadirecteur Bert Hamelers van Wetsus zijn de twee technieken weliswaar onafhankelijk van elkaar ontwikkeld, maar kan daarom nog niet van toeval worden gesproken: "Een dergelijke onafhankelijke ontwikkeling laat zien dat we een goede nieuwe optie voor stikstofverwijdering aan het ontwikkelen zijn. Beide processen richten zich op het nuttig gebruik van het ammonia in afvalwater, beide gebruiken een brandstofcel om stroom te maken uit het ammonia. Beide alternatieven maken van stikstofverwijdering een energiebron in plaats van een energieverbruiker." Het verschil zit volgens Hamelers in het voortraject: "Het DHV-proces richt zich op scheiding en concentreren van het ammonia uit het afvalwater en urine via kristallisatie. Het Wetsus-systeem richt zich op urine en gebruikt een biologische brandstofcel om de organische stof in de urine af te breken en het ammonia te concentreren." DHV is wel al een stuk verder met de ontwikkeling van de techniek: een eerste praktijkproef is bijna afgerond en de volgende stap is de verdere opschaling naar commerciële installaties bij RWZI's. "Waar we op mikken, is om dit toe te passen bij alle RWZI's waar ook een vergistingsinstallatie aanwezig is, zodat we ook het biogas kunnen benutten voor de stroomproductie", zegt Giesen. Maar eerst moet de pilot in Scheemda nog helemaal afgerond worden: "We zijn nog ongeveer twee maanden bezig met de laatste tests, dan moeten we gaan kijken of de technische en economische haalbaarheid overeenkomt met wat we van tevoren dachten. Er zijn nog geen aanwijzingen dat dat niet zo zou zijn." Wetsus bevindt zich daarentegen nog in de laboratoriumfase. Kuntke: "We hebbend de techniek nu anderhalf jaar op kleine schaal in het laboratorium getest en zijn nu op zoek naar mogelijkheden voor pilotprojecten. Dat is vooral een kwestie van financiering zoeken."

Een schematische weergave van gele-stroomwinning door DHV. (Bron: Schwandt Infographics)

Copyright©, Energeia, 2012

Energeia, 14 maart 2012

Wires turn salt water into freshwater June 8, 2012 by Lisa Zyga

(a) Seven pairs of graphite rods/wires are dipped into brackish water. (b) An electrical voltage difference is applied between the anode and cathode wires via copper strips, causing the electrodes to adsorb salt ions. (c) Scanning electron microscopy image of the membraneelectrode assembly. Image credit: S. Porada, et al. ©2012 American Chemical Society (Phys.org) -- As a rising global population and increasing standard of living drive demand for freshwater, many researchers are developing new techniques to desalinate salt water. Among them is a team of scientists from The Netherlands, who have shown how to transform brackish (moderately salty) water into potable freshwater using just a pair of wires and a small voltage that can be generated by a small solar cell. The simple technique has the potential to be more energy-efficient than other techniques because of the minimal amount of mixing between the treated and untreated water. Plastic Containers - Excellent Quality Plastic Container and Multilayer Containers.Get info! www.veeko.lt The researchers, led by Maarten Biesheuvel from Wageningen University in Wageningen, The Netherlands, and Wetsus, Centre of Excellence for Sustainable Water Technology in Leeuwarden, The Netherlands, have published their study on water desalination with wires in a recent issue of The Journal of Physical Chemistry Letters. As the researchers explain in their study, there are two main ways to desalinate salt water. One way is to remove pure water molecules from the salt water, as done in distillation and reverse osmosis, particularly for water with a high salt concentration. The opposite approach is to remove the salt ions from the salt water to obtain freshwater, which is done in deionization and desalination techniques using, among other things, batteries and microbial cells.

Here, the scientists used the second approach, in which they removed positively charged sodium ions and negatively charged chlorine ions from brackish water to produce freshwater. To do this, they designed a device consisting of two thin graphite rods or wires, which are inexpensive and highly conductive. Then they coated the outer surface of the wires with a porous carbon electrode layer so that one wire could act as a cathode and one as an anode. The wires were clamped a small distance apart in a plastic holder, with each wire squeezed against a copper strip. To activate the electrodes, the researchers dipped seven sets of wire pairs into a container of brackish water and ran electrical wires from the copper strips to an external power source. Upon applying a small voltage difference (1-2 volts) between the two graphite wires of each wire pair, one wire became the cathode and adsorbed the positively charged sodium cations, while the other wire became the anode and adsorbed the negatively charged chlorine anions from the salty water. Cuno Water Filter - Filters for +1000 US fridges. Special Offer - Save up to 50% allmyfilters.com

Enlarge (a) Multiple pairs of porous electrode wires adsorb salt ions under an applied voltage. (b) A porous electrode temporarily stores ions as the device is carried to the brine container. (c) After short-circuiting the cells, salt is released in the brine container, and the wires are transferred back to the freshwater container. Image credit: S. Porada, et al. ©2012 American Chemical Society The ions are temporarily stored inside the nanopores of the carbon electrode coating until the wire pair is manually lifted from the once-treated solution and dipped into another container of waste water, or brine. Then the researchers removed the voltage, which caused the electrodes to release the stored ions into the waste water, increasing its salinity. By repeating this cycle eight times, the researchers measured that the salt concentration of the original brackish water, 20 mM (millimolars), is reduced to about 7 mM. Potable water is considered to have a salinity of less than roughly 15 mM. As Biesheuvel explained, this improvement could be useful for applications involving the treatment of moderately salty water.

“The new technique is not so suitable for extremely salty waters, as it is based on removing the salt, and making the remaining water less salty,” Biesheuvel told Phys.org, explaining that distillation and reverse osmosis are still superior for desalinating seawater (500 mM salinity and higher). “The new technique is more suitable, for example, for groundwater, or for water for consumer applications that needs to be treated to remove so-called ‘hardness ions’ and make it less saline. These water streams are less saline to start with, say 100 mM or 30 mM. Or this new approach can be of use to treat water in industry to remove ions (salts) that slowly accumulate in the process. In this way there is no need anymore to take in freshwater and/or to dump used water (at high financial penalty).” One of the biggest advantages of the technique is that it avoids inadvertently mixing the brine with the water being treated during the process, which limits the efficiency of other deionization techniques. By using a handheld wire-based device and producing freshwater in a continuous stream, the researchers could split the two types of water in separate containers to avoid mixing. Only a minimal amount of brine, about 0.26 mL per electrode, is transferred between containers, which does limit the degree of desalination but to a lesser extent than other techniques. Another advantage of the new technique is that it has the potential to be less expensive than other desalination methods. “This technique can be made very inexpensive, just carbon rods or wires to conduct the electrons, onto which you can simply ‘paint’ the activated carbon slurry, which becomes the porous carbon electrode,” Biesheuvel said. “Because of its simplicity and low cost, it might out-compete state-of-the-art technologies for certain applications, and may also have advantages over the technology called capacitive deionization (CDI or cap-DI), which is beyond the development stage and commercially available. Also, the voltage required is low, just 1.2 V for instance, and DC, perfectly compatible with solar panels. Thus it can be used at off-grid or remote locations.” In addition, Biesheuvel explained that the wire pairs can be used repeatedly without degradation, which could give the device a long lifetime. “In capacitive techniques where the porous carbon electrodes are used to capture ions and release them again (in the so-called ‘electrical double layers,’ or EDLs, formed in the very small pores inside the carbon), it is well-known that the cycle can be used for thousands or tens of thousands of times (until the experimenter gets tired) without any appreciable decay,” he said. “For the wires we only went up to six times repeat and found, as expected, no changes. This is in contrast to battery-style techniques, either for energy storage or desalination, where one would expect to lose performance (like rechargeable batteries, which can only be charged, say, 100 times successfully). That is because in those techniques there is real chemistry going on, phase changes, change of the micromorphology of the anode/cathode materials. Here, in the wire desalination technology, nothing of that kind, the EDL is a purely physical phenomenon where ions are stored close to the charged carbon in the nanopores under the action of the applied voltage, and later released again.” The researchers also found that the efficiency could be improved by adding a second membrane coating to the electrodes. For instance, a cationic membrane on the cathode wire has a high selectivity toward sodium cations while blocking the desorption of chlorine anions from within the electrode region. As a result, cationic (and, on the anode wire, anionic) membranes could enable the electrodes to adsorb and remove more ions than before.

In the future, the researchers plan to perform additional experiments using the cationic and anionic membranes. They predict that these improvements could increase the desalination factor from 3 to 4 after eight cycles, with 80% of the water being recovered (i.e., 20% of the original water becomes brine). The researchers also want to use the technique to treat large volumes of water, which they say could be done by using many wire pairs in parallel to accelerate the desalination process. “This research continues by scaling up the technology (testing larger arrays of wires), packing them more closely, and trying our hand on automation to have the rods lifted automatically from one water stream into another,” Biesheuvel said. “We also want to test ‘real’ ground/surface waters, not only artificial simple salt mixtures as tested now.” More information: S. Porada, et al. “Water Desalination with Wires.” The Journal of Physical Chemistry Letters. DOI: 10.1021/jz3005514 Journal reference: Journal of Physical Chemistry Letters Copyright 2012 Phys.org All rights reserved. This material may not be published, broadcast, rewritten or redistributed in whole or part without the express written permission of PhysOrg.com. Phys.Org., 8 juni 2012

Erneuerbare Energien

Holland produziert Blue Energy aus Wasser Innovative Lösungen in den Bereichen Energie- und Trinkwassergewinnung, Chirugie etc.

© Fotolia

Die niederländische Industrie findet innovative und nachhaltige Möglichkeiten, Wasser zu nutzen: Gebündelte Hochdruck-Wasserstrahlen zerschneiden z. B. Kunststoff, Holz oder Stahl. Zudem werden sie in der Chirurgie eingesetzt. Unternehmen reinigen Dünenwasser und bereiten es zu Trinkwasser auf oder verwenden Wasser zur Energiegewinnung. Auch Abwässer aus Krankenhäusern werden wieder aufbereitet und einer weiteren Verwendung zugeführt. Eine innovative Technik hat dem Unternehmen Erbe Nederland (Tochter der deutschen Erbe Elektromedizin GmbH) in den Niederlanden in der Wasserstrahl-Chirurgie einen Marktanteil von 70 % gesichert. Das System Erbejet 2 ist kompatibel mit anderen medizinischen Geräten und spart Operationszeit, da kein Instrumentenwechsel erforderlich ist. Zudem ist das Verfahren schonend: Chirurgen und Patienten profitieren von kürzeren Operationen, Blutgefäße, Nerven und Organe werden weniger belastet als bei herkömmlichen Methoden und Blutungen sind geringer. Ohne den Gebrauch von Chemikalien versorgt der Wasserproduzent Dunea seine 1,2 Mio. Kunden im westlichen Teil der Niederlande stündlich mit 8,5 Mio. l qualitativ hochwertigem Wasser. Hierzu wird Dünenwasser umweltfreundlich und auf natürliche Weise gereinigt. Um genug Trinkwasser liefern zu können und zum Schutz der Dünen, wird seit 1955 neben Regenwasser auch gereinigtes Flusswasser aus der abgedämmten Maas infiltriert. Die Methode zur Trinkwassergewinnung wurde 1874 erstmals angewendet. Eine Innovation für den wachsenden Gesundheitssektor bietet Pharmafilter. Das Unternehmen hat ein kompaktes System für die gesamte Abfallentsorgung und -verwertung für Krankenhäuser und Pflegeheime entwickelt. Arbeitsprozesse können einfacher und hygienischer ablaufen. Alle Abfälle kommen in einen Zermahler und gelangen durch das bestehende Abwassersystem in die Pharmafilter-Reinigungsanlage. Hier werden feste und flüssige Stoffe getrennt. Das Wasser wird von medizinischen Rückständen, Bakterien oder

Kontrastmitteln befreit. Das gereinigte Wasser hat die Qualität von Schwimmwasser und kann beispielsweise für die Toilettenspülung verwendet werden. Der organische Abfall kann in Biogas umgesetzt werden und die Anlage so antreiben. Auch im Bereich erneuerbare Energien kann Wasser eine Lösung bieten. Beim Zusammentreffen von Süß- und Salzwasser wird Energie freigesetzt (blue energy). Die verschiedenen Salzgehalte, die aufeinander treffen, können zur Stromerzeugung genutzt werden. Es handelt sich hierbei um einen sauberen Prozess, bei dem keine schädlichen Stoffe freigesetzt werden. Blue energy ist auch ohne Sonneneinstrahlung oder Windenergie verfügbar. Das niederländische Forschungsinstitut für nachhaltige Wassertechnologie, Wetsus, hat die Methode erprobt. Eine Pilotanlage ist an der Stelle geplant, wo Nordsee und Ijsselmeer zusammentreffen. Solid, 5 juni 2012

Esta, 11 mei 2012

Tekniikkaa&Talous, 1 juni 2012

INHOUDSOPGAVE KNIPSELKRANT JUNI 2012

Recommend Documents