INHOUDSOPGAVE COLOFON

COLOFON

INHOUDSOPGAVE

Stichting Sociaal Steunpunt Amstelveen Postbus 8142 1180 LC Amstelveen Tel.020-6471509 (alleen dinsdag 10:00-12:00) Mobiel: 06-385-738-87

2. Infopagina 3. Werkzaamheden SSA 3. Voorwoord nieuwe voorzitter 3. Geslaagde themamiddag 4. WAO wordt WIA 6. Themamiddag : Van de WAO naar de WIA 7. Aftrek buitengewone uitgaven neemt toe 7. Checklist buitengewone uitgaven 8. Belastingteruggave voor mensen met bijstandsuitkering 9. Eenmalige WAO herbeoordeling 10. CBP: Arbeidsparticipatie ouderen toegenomen 10. Donkere dagen - gedicht 11. Koken met een kleine beurs 11. Rechtszaak aan tegen WAO-herkeuringen 12. LVA gaat herkeuringen aanvechten 12. Stand van zaken eenmalige herbeoordelingen 14. Ondersteuning bij zorgcontracten 14. Zorgtoeslag voor huurders lager 15. WMO mag geen excuus zijn voor bezuiniging 17. Overstappen naar andere zorgverzekeraar 17. Armoedemonitor 2005 18. Allochtonen 18. Werkende armen 19. Ellende troef bij herkeuringen WAO 20. Arbeidsongeschikt of arbeidsgehandicapt? 21. Bezwaar 22. WAO nieuws 2005 23. Bon voor gratis abonnement Sociaal Contact 24. Kruiswoordpuzzel

REDACTIE Wim van Oosterom Ria Teunissen Jan Admiraal RESEARCH / FOTO’S Jan Admiraal LAYOUT /ILLUSTRATIES Stefan Toth POSTADRES REDACTIE Groenhof 140 1186 EX Amstelveen DRUKWERK Repro Gemeente Amstelveen OPLAGE 850 exemplaren

Dit blad is gratis voor uitkeringsgerechtigden en geïnteresseerden. Mocht u toezending niet langer op prijs stellen, wilt u dit dan aan ons doorgeven? Het overnemen van teksten uit dit blad is toegestaan mits met bronvermelding.



De vragen kunt u ook aan ons mailen naar ons e-mail adres: [email protected]

Met vragen op het gebied van de sociale zekerheid over onder andere: Ziekte en arbeidsongeschiktheid (dreigende) Werkloosheid

Therapeutisch zwemmen

Reïntegratie

Voor iedereen die op medische indicatie moet bewegen, in extra verwarmd water, onder leiding van een fysiotherapeut in zwembad

Algemene nabestaandenwet Algemene bijstandswet

‘‘ De Meerkamp “

Voorzieningen gehandicapten

Elke dinsdag van 18:00-19:00 uur. Het is een gezellige groep dus ook goed voor het sociale contact.

Zorgverzekering en nog vele andere onderwerpen kunt u terecht in wijkcentrum

Info: 020-647-15-09 (alleen op dinsdagochtend 10 tot 12 uur) of mobiel 06-385-738-87

‘De Bolder’, Groenhof 140 Gratis advies: Sociaal Steunpunt Amstelveen

Spreekuur: Iedere dinsdag van 10:00-12:00 uur, het hele jaar door! Het spreekuur op donderdagavond is vervallen. Alleen via een telefonische afspraak kunt u op andere dagen terecht. Deze afspraak moet u op dinsdag tijdens het spreekuur van 10:00-12:00 uur maken via telefoonnummer: 020-647-15-09 of mobiel: 06-385-738-87



Voorwoord

Wij wensen hem een goed, prettig en gezond verblijf in zijn nieuwe woonplaats.

Weer een nieuwe en interessante uitgave van ons blad Sociaal Contact, gevuld met wetenswaardigheden op het terrein van sociale zekerheid. Dat die sociale zekerheid behoorlijk onzeker is geworden ondervindt u wellicht al iedere dag.

Als nieuwe voorzitter is ondergetekende benoemd. In deze verantwoordelijkheid zal ik mij samen met de overige vrijwilligers blijven inzetten voor een goede dienstverlening aan onze cliënten, alle Amstelveners die met vragen zitten op het terrein van Werk en Inkomen in de ruimste zin van het woord.

Wij van het Sociaal Steunpunt willen u waar dat kan ondersteunen met goede adviezen. De vraagstukken waarmee mensen op ons spreekuur komen zijn zeer divers, maar als er iets actueels speelt, merken wij dat direct op het spreekuur.

Wim van Oosterom Voorzitter

Zo kwamen er de afgelopen periode mensen met vragen over de nieuwe ziektekostenverzekering en met de vraag behulpzaam te willen zijn bij het invullen van de formulieren om de zorgtoeslag aan te vragen.

Geslaagde themamiddag “Nieuwe ziektekostenstelsel 2006” Dinsdag 25 oktober jongstleden was het zover, de laatste themamiddag van 2005 stond op het programma. Het onderwerp was het nieuwe ziektekostenstelsel zoals dat in 2006 van start gaat. Dat het onderwerp leeft, bewees het grote aantal mensen dat op dit onderwerp was afgekomen. Ruim 120 belangstellenden, niet eerder was er zo’n grote opkomst. Het geheel werd vastgelegd door TV Straal dat via de lokale televisie de themamiddag uitzond, waardoor ook andere Amstelveners over dit onderwerp konden worden geïnformeerd.

Ook kwamen er mensen met T - formulieren van de belastingdienst nadat zij door de Gemeentelijke Sociale Dienst er op waren geïnformeerd over de mogelijkheid dat zij wellicht voor een belastingteruggave in aanmerking konden komen. Met genoegen hebben wij hen kunnen helpen, want december is voor de meeste mensen een duurdere maand. In dit voorwoord mag de aandacht voor de vertrekkende voorzitter van het Sociaal Steunpunt Amstelveen niet ontbreken. Onze voorzitter de heer Hans Bom heeft de voorzittershamer aan ondergetekende over gedragen. Hans gaat binnenkort verhuizen en de afstand van zijn nieuwe woonplaats naar Amstelveen is echt te ver.

De (scheidend) voorzitter overzag de schare en kondigde met enige trots de inleiders aan. Hiervoor was uitgenodigd de regionale ziektekostenverzekeraar Zorg en Zekerheid. Ondersteund met inzichtelijke schema’s werd begonnen met een uitleg van het verschil tussen het huidige verzekeringssysteem en het nieuwe. Ziekenfonds en particulier verdwijnen, daarvoor in de plaats komt er één verzekeringssysteem. Dit ziektekostenverzekeringssysteem bestaat uit een

Onder zijn leiding heeft het SSA zich verder ontwikkeld tot wat het nu is. Zijn bijdragen aan de verbeteringen van ons huisblad en de website mogen niet ongenoemd blijven.



basisverzekering die ongeveer gelijke is aan de dekking van het huidige ziekenfonds en een aanvullende verzekering die bestaat uit verschillende pakketten. Hierdoor kan deze grotendeels worden afgestemd op de individuele behoeften van de verzekerden.

middag staat inmiddels gepland op 17 januari 2006. Die middag gaat over de veranderingen in de arbeidsongeschiktheidsverzekering. De titel: “Van WAO naar WIA.” Noteert u alvast deze datum in uw agenda. Wij verwachten weer een grote opkomst. Wim van Oosterom -

WAO wordt WIA In 2006 wordt de huidige WAO vervangen door de nieuwe Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). Stond bij de WAO de arbeidsongeschiktheid centraal, bij de WIA is de arbeidsgeschiktheid uitgangspunt voor het nemen van maatregelen. Anders gezegd: het gaat niet om wat je niet meer kan... maar om wat je nog wel kan.’

De voorwaarden voor de acceptatie kwamen uitgebreid aan de orde, met name omdat velen de angst hebben voor bepaalde zaken in de toekomst niet meer verzekerd te zullen zijn, een angst die kon worden weggenomen. Maar ook de acceptatieplicht kwam uitgebreid aan de orde, ook hierop was het antwoord eenduidig en positief.

Waar draait het om in het nieuwe stelsel

Natuurlijk bleef de te betalen premie niet onbesproken, hoe hoog en hoe werkt precies de no-claim en het eigen risico. De vragen uit de zaal werden naar behoren beantwoord en waar geen direct antwoord mogelijk was, werd dit genoteerd en werd er later individueel op terug gekomen, een werkwijze die zeer werd gewaardeerd, niet in de laatste plaats door het SSA, dat daarin ook haar eigen werkwijze herkende.

Veel is er de afgelopen jaren reeds veranderd bij wetgeving m.b.t. werk en inkomen. De WIA wordt beschouwd als het sluitstuk van die operatie. De uitgangspunten van het geheel veranderde stelsel zijn: • Werkgever en werknemer blijven samen verantwoordelijk voor een gezonde werkomgeving. • Werkgever en werknemer moeten zich, meer nog dan voorheen, samen inspannen om bij langdurige ziekte terugkeer naar werk mogelijk te maken. • De nadruk ligt op wat mensen kunnen, niet op wat ze niet meer kunnen. Werkne-

Omdat de inleiders medewerkers zijn van de verzekeringsmaatschappij Zorg en Zekerheid, kon niet voorkomen worden dat de gegeven voorbeelden uit de praktijk van deze verzekeraar kwamen, overigens zonder ten nadele van de objectiviteit. Al met al een zeer geslaagde en informatieve bijeenkomst. De volgende thema-



Als ziekte wat langer duurt

mers die deels arbeidsgeschikt zijn, krijgen een uitkering. Hoe arbeids(on)geschikt iemand is, hangt af van wat hij of zij door ziekte of gebrek aan inkomen verliest. • Werken, en dus ook weer of meer werken, moet lonend zijn. • Wie geheel arbeidsongeschikt is en waarbij herstel niet waarschijnlijk is, krijgt een solide uitkering. • Wie nu een WAO-uitkering heeft, valt niet onder het nieuwe stelsel. WAO’ers onder de 50 jaar worden wel sinds 1 oktober 2004 strenger herkeurd.

Ziekteverzuim is voor werknemers én werkgevers een vervelende zaak. Zeker als het langer gaat duren dan een paar dagen of weken. Weer aan de slag zodra de gezondheid dat toelaat: de verantwoordelijkheid hiervoor ligt allereerst bij de werknemer én de werkgever. Ze krijgen stimulansen om samen alle inspanningen daarop te richten. Vanaf 1 januari 2004 geldt dat werkgever en werknemer twee jaar lang alle mogelijkheden moeten bekijken voor terugkeer naar werk. Dat is een jaar langer dan voorheen. In hun gezamenlijke aanpak kunnen ze zich laten ondersteunen door een Arbodienst of een reïntegratiebedrijf.

Gezonde werkomstandigheden De WIA is bedoeld voor werknemers die deels of geheel arbeidsongeschikt raken.

Kan de werknemer na twee jaar niet weer volledig aan de slag, ondanks alles wat hij of zij er met de werkgever voor heeft gedaan? UWV kijkt dan eerst met de ‘poortwachtertoets’ of er inderdaad voldoende is gedaan. Pas daarna gaat UWV met de werknemer bekijken wat hij of zij nog wél kan en eventueel het recht op uitkering vaststellen.

Het streven is er vanzelfsprekend op gericht dat mensen gezond, veilig en plezierig aan het werk blijven. En dat begint met een gezonde werkomgeving en werksituatie. Dit is een eerste zorg voor werkgevers én werknemers. Daarbij kunnen ze ondersteuning krijgen van arbodiensten en andere instanties (zoals UWV). De afspraken en regels die hiervoor gelden, bestaan al langer.

Als werken deels nog kan Als het UWV na twee jaar ziekte/arbeidsongeschiktheid de werknemer gaat beoordelen, kan blijken dat hij of zij niet meer volledig, maar wel gedeeltelijk aan de slag kan. Wat dan?

Als werknemers toch gezondheidsproblemen krijgen, kunnen zij in de meeste gevallen aan het werk blijven met de juiste maatregelen en met aangepast of ander werk.

Tot nu kregen mensen die ‘gedeeltelijk arbeidsongeschikt’ werden verklaard, een gedeeltelijke WAO-uitkering. De nieuwe WIA wil voorkomen dat zulke werknemers onnodig aan de kant komen te staan.

Bij de eigen of bij een andere werkgever. In ieder geval moeten werkgever en werknemer samen zoveel mogelijk voorkomen dat de werknemer arbeidsongeschikt raakt en buiten spel komt te staan.

Daarom voorziet de WIA in een regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeids-



geschikten (WGA). De WGA geldt voor mensen die tussen de 20% en 65% arbeidsgeschikt zijn. De WGA is een voorziening die ook in die situatie werken lonend maakt. Indien men meer dan 65% arbeidsgeschikt wordt geacht, dan ontvangt men geheel geen uitkering op grond van (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. Voor deze categorie is er dan (eventueel) de WW of de WWB.

Stichting Sociaal Steunpunt Amstelveen organiseert een Themamiddag op dinsdag 17 januari 2006

Bij de beoordeling gaat het erom wat de werknemer - mét de beperkingen door ziekte of handicap - nog wél kan, en om wat hij of zij daarmee kan verdienen. In de nieuwe wet staat de verdiencapaciteit voorop.

Van 14 tot 16 uur in wijkcentrum “De Bolder”

Als werken helemaal niet meer gaat Als UWV de werknemer na twee jaar ziekte gaat keuren, kan blijken dat hij of zij helemaal niet meer aan de slag kan. Wat dan? Werknemers die vanaf 2006 volledig arbeidsongeschikt worden verklaard en geen of slechts een geringe kans op herstel hebben, krijgen een uitkering volgens de regeling Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten, de IVA. De IVA is onderdeel van de WIA.

Groenhof 140, Amstelveen Toegang, koffie en thee gratis Stichting Sociaal Steunpunt Amstelveen, Postbus 8142, 1180 LC Amstelveen Postbankrekening: 3665546

Mensen die wél volledig arbeidsongeschikt zijn maar waarschijnlijk kunnen herstellen, zijn vanaf 2006 niet duurzaam arbeidsongeschikt. Voor hen geldt niet de IVA, maar de regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten, de WGA.

E-mail adres: socsteam @ sociaal-steunpunt-amstelveen.nl Website:

www.sociaal-steunpunt-amstelveen.nl



Aftrek buitengewone uitgaven door chronisch zieken en gehandicapten neemt fors toe

gelopen 5 jaar is het gebruik door de groep chronisch zieken en gehandicapten bijna verviervoudigd. Onder andere als gevolg van uitgebreide voorlichting doen vooral chronisch zieken en gehandicapten met de hoogste bijzondere ziektekosten vaker een beroep op de regeling.

Er is in de afgelopen jaren steeds vaker gebruikgemaakt van de mogelijkheid om uitgaven voor bijzondere ziektekosten af te trekken van het belastbaar inkomen. Eén op de vier huishoudens voert buitengewone uitgaven op in de belastingaangifte. Toch maakt nog zo’n 60 procent van de chronisch zieken en gehandicapten die er recht op hebben geen gebruik van de regeling.

De Geus en Wijn schrijven dat veel is gedaan om het gebruik verder te laten toenemen. Zo worden mensen door de Belastingdienst geholpen bij het invullen van de belastingaangifte. Op de website www. aangifteloont.nl staat welke organisaties advies en hulp bieden bij de aangifte. Bovendien is er een CD-rom verspreid met informatie over de verschillende regelingen. Op dit moment wordt nog onderzocht of het mogelijk is om mensen die voor de regeling in aanmerking komen een al ingevuld aangifteformulier toe te sturen. De voorlichtingsacties worden in 2006 voortgezet en waar nodig aangepast, zo stellen de bewindsmannen. Bovengenoemde maatregelen worden opgenomen in het Belastingplan 2006.

Het bedrag dat in 2004 via de Buitengewone uitgavenregeling is uitbetaald, is met 102 miljoen euro gestegen naar 979 miljoen euro (in 1990 was dat 130 miljoen euro). Dat is fors meer dan verwacht, zodat de regeling onder haar eigen succes dreigt te bezwijken. Daarom heeft het kabinet besloten om het gebruik verder toe te spitsen op chronisch zieken en gehandicapten met een laag inkomen. Zij kunnen voortaan een groter deel van hun kosten van de belasting terugkrijgen. Voor de hoogste inkomens wordt het daarentegen lastiger deze kosten af te trekken omdat zij eerst een hoger bedrag aan zorgkosten zelf moeten betalen.

buitengewone uitgaven

Dit schrijven minister De Geus van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en staatssecretaris Wijn van Financiën, mede namens minister Hoogervorst van Volksgezondheid, Sport en Welzijn, in een brief aan de Tweede Kamer. Bij de brief zijn een onderzoek van de Belastingdienst en een onderzoek van NIVEL (Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) en SEO Economisch Onderzoek gevoegd naar het gebruik van de Buitengewone uitgavenregeling. Uit de onderzoeken blijkt onder andere dat het gebruik van de regeling hoger is dan verwacht. De af-

•Voorgeschreven medicijnen •Vaste aftrek huisapotheek (€ 23 per persoon) •25% van de eigen bijdrage i.v.m. verblijf in AWBZ-instelling •100% eigen bijdrage voor extramurale AWBZ-zorg •100% van eigen bijdrage verschuldigd door PGB-houder AWBZ-zorg •Hulpmiddelen (medisch voorschrift is niet nodig): •Brillen, contactlenzen incl. vloeistof, tv-



loep e.d •Hoorapparaten (incl. batterijen) •Breukbanden, korsetten, e.d. •Kunstgebit en andere lichaamsprothesen •Invalidenwagen, loopstok, rollator e.d. • Orthopedisch schoeisel, steunzolen, elastieken kousen e.d •Medische artikelen, zoals bloeddrukmeter, koortsthermometer, precisieweegschaal •Overige hulpmiddelen (nader specificeren) •Aanpassingen aan een woning of andere aanpassingen (bijv. aan een auto) •Uitgaven voor vervoer van een zieke of invalide (geen ziekenbezoek): •Autokosten (controle)bezoeken artsen enz. (werkelijke kosten) •Bijbetaling kosten ziekenvervoer (ook taxi) •Autokosten voor een invalide •Dieet op doktersvoorschrift •Uitgaven voor extra gezinshulp of kraamhulp •Extra uitgaven voor kleding en beddengoed •Eigen bijdragen voor kosten: •Huisarts, specialist, verloskundige, inenting •Tandarts, orthodontist, mondhygiënist •Therapeut, fysiotherapeut, logopedist e.d. (op medisch voorschrift) •Plastische chirurgie (alleen i.v.m. lichamelijke of psychische stoornissen) •Sterilisatie, abortus, reageerbuisbevruchting (alleen i.v.m. lichamelijke of psychische stoornissen) •Oogcorrectie d.m.v. laserbehandeling (ook in privé-kliniek) •Contributie Diabetes Vereniging Nederland (DVN) •Adoptiekosten •Overlijdenskosten (nader specificeren) •Begrafenisvereniging •Reiskosten regelmatig ziekenbezoek personen die bij aanvang ziekte tot uw huishouden behoorden

•Rente voor een op 31-12-2000 bestaande schuld voor uitgaven ziekte of invaliditeit.

Belastingteruggave voor mensen met een bijstandsuitkering NIBUD roept mensen met bijstandsuitkering op belasting terug te vragen. Echtparen in de bijstand kunnen maar liefst 200 euro van de belastingdienst terugkrijgen. De ziekenfondspremies zijn de laatste jaren zo gestegen dat mensen in de bijstand nu recht hebben op belastingteruggaaf voor de ziektekosten. Dit blijkt uit berekeningen van het NIBUD, Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting. Het NIBUD kwam erachter dat gezinnen met drie kinderen iedere maand maar liefst 55 euro tekort komen. Het instituut roept met name deze groep op om belastingteruggave te vragen én een aanvraag voor bijzondere bijstand bij de gemeente in te dienen. In Nederland hebben 360.000 huishoudens een bijstandsuitkering. Deze groep kan via het invullen van een belastingformulier de ziektekosten opvoeren als aftrekpost voor de belasting. Voor alleenstaanden in de bijstand levert dit over het jaar 2004 een belastingteruggave van 40 euro op en voor echtparen kan het al snel oplopen tot 200 euro. Dit bedrag wordt vervolgens niet van de uitkering afgetrokken, het is dus echt extra. Ziektekosten Net als ieder ander mag een bijstandsgerechtigde alleen het bedrag aan ziektekosten dat boven een inkomensafhankelijke



drempel uitkomt als aftrekpost opvoeren. Maar omdat de bijstandsuitkering zo laag is, komen de verzekeringspremies alleen al boven die drempel uit. De volgende bedragen kunnen sowieso worden opgegeven:

Handboek 2005. Het Handboek is een praktisch naslagwerk over inkomsten en uitgaven van de consument. Het boek geeft inzicht in het bestedingsgedrag van de consument en geeft achtergrondinformatie over wet- en regelgeving inzake inkomensregelingen. Het boek dient voor verschillende instanties en gemeenten als naslagwerk bij het maken van beleid of het berekenen van de aflossingscapaciteit.

• de procentuele ziekenfonspremies, die al van de bijstandsuitkering worden ingehouden (dit staat op het jaaroverzicht) • de nominale ziekenfondspremies, die iedereen zelf betaalt. • de premies voor de aanvullende ziekenfondsverzekering. • het standaardbedrag voor de huisapotheek van 23 euro per persoon per jaar.

Bij het Sociaal Steunpunt zijn diverse mensen met een bijstandsuitkering geholpen met het invullen van de belastingformulieren.

Nog meer terug De teruggave kan nog hoger worden als de bijstandsgerechtigde nog andere ziektekosten heeft die niet worden vergoed, zoals een nieuwe bril. Is hij 65plus, chronisch ziek, of arbeidsongeschikt dan kan er nog een standaardbedrag van 776 euro worden opgevoerd. Belangrijk is wel dat de minima zelf bij de belastingdienst om deze belastingteruggave vragen.

Eenmalige WAO herbeoordeling De ervaringen met de eenmalige herbeoordeling, die de LVA gebundeld heeft, zijn voorgelegd aan minister De Geus. Tijdens het overleg met de minister lichtte Jan Zwanepol, als voorzitter van de LVA, praktijkervaringen toe. Van een aantal daarvan, zoals de ernstige psychische problemen die veel arbeidsongeschikten ondervinden van de herkeuring, deden de minister schrikken.

Noodzaak Het NIBUD vermoedt dat veel mensen met een laag inkomen niet weten dat zij vrijwel altijd recht hebben op deze belastingteruggaaf en daarmee een flink bedrag laten liggen. Een bedrag dat wel nódig is om rond te kunnen komen. Uit onderzoek van het NIBUD blijkt dat vooral gezinnen met twee of drie kinderen moeilijk rond kunnen komen van de bijstandsuitkering. Gezinnen met twee kinderen hebben iedere maand 18 euro over voor zakgeld aan de kinderen, een huisdier of cadeautjes bij verjaardagen. Gezinnen met drie kinderen komen maar ieder maand maar liefst 55 euro tekort.

Natuurlijk leidt het er niet toe dat de eenmalige herbeoordelingen ongedaan worden gemaakt, maar het laat wel zien hoe deze praktijk er bij veel mensen inhakt. En dat moet toch ook veel politici, met inbegrip van de minister tot nadenken stemmen. Velen in Den Haag zullen zich in de handen wrijven dat zo’n 50% van de WAO-ers hun uitkering geheel of gedeeltelijk verliezen, terwijl dat aantal vooraf op 25% was

Budget Handboek 2005 De cijfers over de tekorten van minima zijn terug te vinden in het NIBUD-Budget



geschat. Op basis van kille cijfers zal dat als een succes worden ervaren. Zodra het echter gaat over mensen van vlees bloed, dan wordt het een andere zaak… Het onderzoeksrapport is niet alleen aan De Geus aangeboden, maar ook aan alle fractiespecialisten in de Tweede Kamer. Verder is het rapport ingebracht bij de Landelijke Cliëntenraad (LCR). Veel ervaringen, klachten en aanbevelingen gaan over de uitvoeringspraktijk bij UWV. Daarom worden de bevindingen en de aanbevelingen binnenkort besproken met de Raad van Bestuur.

arbeidsparticipatie zichtbaar. Dat komt voornamelijk doordat nieuwere generaties vrouwen meer participeren dan oudere generaties. Ten opzichte van andere Europese landen is de participatie van oudere vrouwen in Nederland nog wel relatief laag.

DONKERE DAGEN... De wereld daar buiten is somber en grauw, waar is het gebleven dat hemelse blauw ? Die donkere dagen omlijsten misschien het beeld dat de mensheid ons heden laat zien.

LVA-vertegenwoordigers in de UWV-cliëntenraden worden verzocht om de aanbevelingen voor UWV in te brengen in hun cliëntenraad en met de vestigingsmanager te bespreken. Een aantal aanbevelingen heeft immers niet alleen betrekking op landelijk uitvoeringsbeleid maar ook op de uitvoeringspraktijk in de regio.

Wij leven in het duister en tasten in ’ t niet, zodat men zijn broeder, zijn naaste niet ziet. Eenzaam… niet alleen, zijn velen, nietwaar ? Wij leven dichtbij toch ver van elkaar. Wij leven gescheiden, al zijn we bijeen, of legde de “welvaart” er muren omheen ? Wij geven een ander van alles de schuld, blijft daarom de wereld in duister gehuld?

CPB: Arbeidsparticipatie ouderen toegenomen In de afgelopen tien jaar is de arbeidsdeelname van mannen tussen 50 en 64 jaar fors toegenomen. Was er begin jaren negentig nog sprake van een dieptepunt: minder dan 60 procent, in 2004 is de participatie gestegen tot ongeveer 70 procent. Dat blijkt uit het rapport van het Centraal Planbureau (CPB). De hervormingen in de WAO en de omzetting van VUT-regelingen in prepensioenregelingen worden als mogelijke verklaringen voor de toegenomen participatie genoemd. De achterstand op andere Europese landen is bij mannen grotendeels ingelopen, al blijft Nederland nog achter bij Groot-Brittanië en Denemarken. Ook bij oudere vrouwen is een duidelijke stijging van de

10

Heeft niet onze naaste zijn plichten verzaakt ? Wij… eens gevoelig, zijn “keihard” gemaakt ... Die donkere dagen voor Kerstmis zijn thans weer plots in ons midden; heeft licht nog een kans? Toch blijven wij moedig, de dageraad gloort Als ’t Kind uit de Kribbe het duister doorboort. Thomas van de Wetering Twee generaties gedichten

KOKEN MET EEN KLEINE BEURS

Stichting spant rechtszaak aan tegen WAO-herkeuringen Stichting Collectieve Rechtsvordering (CORV) wil namens iedereen met een WAO-uitkering die herkeurd is of wordt in het kader van het Schattingsbesluit 2004 gaan procederen tegen de Nederlandse Staat en/of het UWV. De inzet van CORV is het ongedaan maken van deze herkeuringen. Door de herkeuringen zullen 150.000 mensen met een WAO-uitkering, de helft van het totaal aantal WAO-ers, er flink in inkomen op achteruit gaan omdat ze door de nieuwe normen minder of helemaal niet meer arbeidsongeschikt worden verklaard. Als CORV de zaak wint, gaat ze voor iedereen die zich bij de stichting heeft aangesloten de inkomensschade verhalen.

RATJETOE INDIA Ingrediënten: 1 ui boter of margarine 2 theelepels kerriepoeder 400 g kippenlevertjes 1 blik ananas met 4 schijven 4 bananen citroensap 2 eetlepels gemberstroop 4 gembernootjes fijngesneden zout, gemberpoeder

CORV stelt dat de herkeuringsoperatie onrechtmatig is. De WAO is namelijk gewoon een verzekering voor werknemers. En bij verzekeringen werkt het zo: mensen sluiten onder heldere voorwaarden een polis af en betalen premie in ruil voor uitbetaling bij schade. Bij de WAO heeft het kabinet de polisvoorwaarden veranderd, terwijl mensen al schade hebben geleden. Het is zoiets als een brandverzekering afsluiten en als het huis eenmaal brandt te horen krijgen dat de polisvoorwaarden niet meer gelden of nog maar een beetje.

De kleingesneden ui in wat boter of margarine bakken samen met de kerriepoeder. De in vieren gedeelde kippenlevertjes bruin en gaar bakken. Dan de in vieren gesneden ananasringen meewarmen en schijfjes banaan die met citroensap zijn bedruppeld tegen verkleuren. Het gerecht op smaak maken met gemberstroop, gesnipperde gember, wat zout en gemberpoeder.

De rechtszekerheid van mensen is hier in het geding. Het verlagen of stopzetten van uitkeringen is zelfs in strijd met het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens. Volgens dit verdrag kan een uitkering niet zomaar van iemand worden afgenomen.

Áls vleesjes voor een ratjetoe kunt u gebruiken: gehakt, lunchworst (hoeft alleen maar meegewarmd), rookspek, kippenlevertjes (in vieren gesneden) of kleingesneden hamlap.

Mensen kunnen zelf naar de rechter stappen, maar zo’n zaak is gecompliceerd en duur. Daarom gaat CORV een procedure voeren met alle belanghebbenden samen.

11

Ook de LVA gaat de herkeuringen WAO juridisch aanvechten!

Om de kosten van de procedure te spreiden vraagt CORV aan individuele belanghebbenden 30 Euro in het CORV-fonds te storten.

De LVA heeft niet kunnen verhinderen dat WAO-ers massaal worden herbeoordeeld en dat zij als gevolg daarvan in veel gevallen hun uitkering geheel of gedeeltelijk verliezen. De LVA is niet de enige organisatie die daarin heeft gefaald. De voltallige oppositie, de vakbeweging en tal van maatschappelijke organisaties hebben de arrogante macht van dit kabinet niet kunnen breken.

Momenteel worden op ruime schaal inschrijvingsformulieren verspreid via provinciale en landelijke belangenorganisaties. Inschrijving kan ook gebeuren via de website: www.corv.nl. Daar is bovendien meer informatie te vinden over CORV, de activiteiten en de stand van zaken in de juridische procedure.

De LVA heeft daarom noodgedwongen de koers verlegd naar de juridische strijd en heeft zich aangesloten bij het initiatief om de stichting CORV (Collectieve Rechtsvordering) op te zetten. De LVA roept de mensen die met de eenmalige herbeoordeling te maken hebben gehad of nog krijgen op om dit initiatief massaal te steunen. Die oproep geldt ook voor iedereen die niet zelf het slachtoffer is maar die deze onrechtvaardige aantasting van uitkeringsrechten ongedaan wil maken.

Stichting CORV is in augustus 2005 opgericht en behartigt de belangen van mensen die geschaad zijn door de handelswijze van de overheid, instellingen, bedrijven of andere (rechts)personen. CORV bewandelt daartoe zo nodig de juridische weg en spant namens groepen mensen collectieve procedures aan. Stichting CORV is opgericht door Jan de Jong, hoofd Bureau Beroepsziekten. Voormalig FNV-voorzitter Lodewijk de Waal, hoogleraar Sociaal Zekerheidsrecht Saskia Klosse, letselschadeadvocaat Wout van Veen en Jan Zwanepol, voorzitter van de Landelijke Vereniging voor Arbeidsongeschikten, zijn lid van de raad van advies.

Stand van zaken eenmalige herbeoordelingen Tussen oktober 2004 en medio 2006 worden 330.000 mensen met een WAO-, WAZ- of Wajong- uitkering herbeoordeeld volgens het nieuwe schattingsbesluit. Deze cliënten zijn jonger dan 50 jaar. Wie wordt wanneer opgeroepen voor een herbeoordeling: • Mensen die jonger zijn dan 48 worden als eerste opgeroepen voor een herbeoordeling en beoordeeld tussen oktober 2004 en 31 maart 2006. Dit betreft circa 275.000 mensen. • Mensen die ouder zijn dan 48 en jonger dan 50 worden beoordeeld tussen 1 januari

12

2006 en medio 2006 Dit betreft circa 50.000 mensen. • Naar schatting 25.000 mensen worden niet opgeroepen. Dit zijn voornamelijk mensen die langdurig opgenomen zijn in een inrichting. • Onderverdeling naar uitkering: • 266.000 WAO’ers • 10.000 WAZers • 54.000 Wajongers

Is er kans op werk? Wordt de uitkering minder of zelfs helemaal gestopt? Duidelijke en tijdige voorlichting over wat men te wachten staat aan herbeoordelingen, inhoud van de herbeoordelingen en gevolgen daarvan, kan een deel van de onzekerheid wegnemen. Stand van zaken Er is een achterstand, waardoor de procedure langer gaat duren dan gepland. De belangrijkste oorzaken zijn: • De herbeoordelingen nemen gemiddeld meer tijd in beslag dan vooraf voorzien. • Er is een capaciteitsprobleem bij UWV.

Van de te beoordelen WAO’ers is op dit moment éénderde aan het werk. Van deze mensen heeft 2/3 een gedeeltelijke uitkering en 1/3 een volledige uitkering. Inkomenseffecten Cliënten die minder of geen uitkering meer krijgen, kunnen een WW-uitkering aanvragen of een TRI-subsidie krijgen. Samen met de uitlooptermijn van 2 maanden in de WAO, zijn er gedurende minimaal 8 maanden geen inkomenseffecten voor cliënten.

Het percentage verlaging en beëindiging van de uitkering lag (voor de populatie WAO en WAZ) op bijna 50%. Dat cijfer is nog steeds zo en UWV verwacht dat dit cijfer niet zal zakken. Bezwaar en beroep Er zijn 2700 bezwaarschriften ingediend. Dat is 26% van het aantal beschikkingen met een verlaagde of beëindigde uitkering.

Onderzoek UWV onderzoekt regelmatig de effecten van de communicatie rond de herbeoordelingen. Centraal daarbij staat hoe mensen de herbeoordelingen ervaren, vanaf het

Inkomensgevolg Opvallend is dat veel minder mensen een TRI aanvragen dan mogelijk is. De oorzaken daarvan zijn niet bekend. Reïntegratietrajecten Van de herbeoordeelden met een verlaagde of beëindigde uitkering heeft 33% een reïntegratietraject aangeboden gekregen. Daar staat tegen over dat 66% van de cliënten met een verlaagde of beëindigde uitkering geen reïntegratietraject aangeboden heeft gekregen. Daarvoor zijn de volgende redenen: • 35% werkt en benut (bijna) vol-ledige verdiencapaciteit • 8% werkt en overlegt met werkgever over

ontvangen van de oproepbrief tot het ontvangen van de beschikking (c.q. tot het einde van het reïntegratietraject). Uit de meest recente onderzoeken blijkt dat de bekendheid met de herbeoordeling flink is toegenomen, met name door de duidelijke en informatieve aankondigingsbrief. Over het vervolgtraject heeft men nog wel veel vraagtekens. Hoe word ik beoordeeld?

13

uitbreiding dienstverband • 15% stelt zich niet beschikbaar voor werk (UWV zal nader onderzoek doen naar deze groep) • 14% gaat in bezwaar • 12% kan zelf werk zoeken • 12% volgt al een reïntegratietraject • 3% werkt niet maar is in overleg met een werkgever. Het resultaat van reïntegratietrajecten van de eenmalig herbeoordeelden is nog niet te meten.

Ondersteuning bij zorgcontracten De Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland (CG-Raad) en Het Ondersteuningsburo (HOB) in Amersfoort hebben op 21 juli 2005 een samenwerkingsovereenkomst gesloten. Het doel van de samenwerking is om lid- en aangesloten organisaties van de CG-Raad te ondersteunen bij de veranderingen die de nieuwe Zorgverzekeringswet met zich meebrengt. De ondersteuning richt zich op het aangaan van collectieve contracten en het bieden van specifieke op de doelgroep gerichte voorlichting. De Zorgverzekeringswet gaat op 1 januari 2006 in. De CG-Raad vindt het belangrijk om de positie en invloed van mensen met een chronische ziekte of beperking te versterken. De CG-Raad ondersteunt daarom Het Patiëntencollectief, een project van Het Ondersteuningsburo. Het Patiëntencollectief is een platform van en voor patiëntenorganisaties. Het Patiëntencollectief wil een collectieve machtspositie opbouwen met betrekking tot de ziektekostenverzekering. Via dit

collectief onderhandelen patiëntenorganisaties gezamenlijk met de zorgverzekeraars over het afsluiten van (doelgroepgerichte) collectieve contracten met betrekking tot de basisverzekering en de aanvullende verzekering. De CG-Raad wil in het najaar, in samenwerking met het HOB/Patiëntencollectief, voorlichtingsbijeenkomsten organiseren, die specifiek gericht zijn op de lid- en aangesloten organisaties. Onderwerp: de veranderingen ten gevolge van de Zorgverzekeringswet en de Wet op de zorgtoeslag en de gevolgen voor mensen met een handicap of chronische ziekte. Informatie: Voor meer informatie over Het Patiëntencollectief: www.patientencollectief.nl. U kunt ook contact opnemen met de afdeling communicatie van de CG-Raad, telefoon 030-291 66 00.

Zorgtoeslag voor huurders lager Door het nieuwe zorgstelsel groeit de ongelijkheid tussen huurders en woningbezitters. Huurders krijgen volgend jaar een lagere zorgtoeslag dan mensen net een verglijkbaar inkomen en een eigen huis. Die laatsten zijn beter af doordat zij de hypotheekrente als aftrekpost kunnen opvoeren bij de fiscus. Hun belastbaar inkomen valt daardoor lager uit. Burgers met een belastbaar inkomen is dan 40 duizend euro voor een huishouden (en 25 duizend euro voor een alleenstaande) komen volgend jaar in aanmerking voor de zogeheten zorgtoeslag. Daarmee kunnen ze de premiestijging voor de zorgverzekering deels compenseren. Huurders zijn ten opzichte van kopers in het nadeel, doordat

14

zij geen hypotheek rente kunnen aftrekken. Zij kunnen hun inkomen niet ‘verlagen’ om vervolgens een hogere zorgtoeslag te ontvangen. Ónredelijk’noemt belastinghoogleraar Stevens deze uitkomst: ‘Het kabinet heeft dit soort effecten niet goed doordacht’. Volgens het Centraal bureau van de Statistiek hebben ruim een miljoen huishoudens beneden een modaal inkomen een eigen huis.

WMO mag geen excuus zijn voor bezuiniging

Vendrik, Tweede-Kamerlid namens GroenLinks, vindt het ‘absurd’dat huurders een lagere zorgtoeslag krijgen dan mensen met een eigen huis. Hij vindt dat de ongelijkheid tussen huurders en woningbezitters zo alleen maar verder groeit. Hij gaat hierover vragen stellen bij de behandeling van het belastingplan in de Tweede Kamer. Een woordvoerster van de Belastingdienst legt uit dat de ongelijke behandeling voortvloeit uit de keuze voor het ‘verzamelinkomen’als basis voor de nieuwe zorgtoeslag. Aftrekposten, zoals de hypotheekrenteaftrek, verlagen dit verzamelinkomen en verhogen dus de zorgtoeslag. Woordvoerder Roseboom van de woonbond (belangenorganisatie voor huurders)is niet op de hoogte van de bevoordeling van bewoners van koophuizen, maar hij signaleert al langer een groeiende ongelijkheid in de financiële positie van huurders en bewoners van een eigen huis, zegt hij. ‘Daarom willen wij dat huurders de wettelijke mogelijkheid krijgen van huuraftrek, zodat ook zij minder belasting hoeven te betalen’. Kamerlid Omtzigt van het CDA accepteert het nadeel voor huurders als logische uitkomst van de politieke keuzen. Heemskerk stelt namens de PvdA dat niet het nieuwe zorgstelsel verantwoordelijk is voor de financiële scheefheid, maar dat oorzaak ligt bij de fiscale behandeling van het eigen huis. Bron:Volkskrant 11 oktober

15

Het hooggestemde ideaal van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, om mensen met lichamelijke en geestelijke beperkingen zelfstandig te laten wonen en aan het maatschappelijke verkeer te laten deelnemen, doet denken aan de denkbeelden van de internationale anti-psychiatrie-beweging uit de jaren zestig en zeventig. Die wilde de poorten van inrichtingen voor zwakzinnigen openzetten. In Nederland liep een dergelijk experiment in de inrichting Dennendal noodlottig af, met ingrijpen van de autoriteiten. Lang niet alle mensen met ernstige lichamelijke en geestelijke beperkingen kunnen zelfstandig wonen, blijkt uit een onderzoeksrapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau deze week. Ook zullen lang niet allen volledig aan het maatschappelijke verkeer kunnen en willen deelnemen. Voor hen blijven gespecialiseerde tehuizen met zorgvoorzieningen onmisbaar. Op die manier kunnen bijvoorbeeld zwaar gehandicapte ouderen het meest efficiënt worden geholpen. Het alternatief bestaat uit 24-uursbegeleiding door vrijwilligers die met talloze zorginstanties moeten onderhandelen. Dus behalve verpleeghuizen voor ouderen blijven er voldoende verzorgingshuizen nodig en professionele hulpverleners. De nieuwe wet die volgend jaar van kracht wordt, doet ook meer een beroep op vrijwilligers, vrienden en familieleden van zorgbehoeftigen, de zogenoemde `mantelzorgers’. Tegelijkertijd moedigt de overheid de burgers aan langer te blijven

doorwerken, waardoor minder tijd overschiet voor vrijwilligerswerk. Mantelzorgers zijn vaak vrouwen met een klein baantje of zonder baan die zich belangeloos beschikbaar stellen. Het is weinig reëel van de overheid te rekenen op nog meer inzet van vrijwilligers. Professionele hulp blijft hard nodig, concludeert het SCP en niet alle zorgvragers kunnen bij dezelfde instelling terecht. Wel is het nuttig de ondersteuning van vrijwilligers te verbeteren en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning doet dat door de verantwoordelijkheid voor de zorg te verschuiven naar de gemeenten. Ook zijn lokale experimenten mogelijk. In Amerika wordt bijvoorbeeld gewerkt met puntensystemen, waar vrijwilligers hun inspanningen later of gelijktijdig in andere gratis zorg krijgen terugbetaald. Dankzij verbeterde voorzieningen kunnen ouderen en mensen met beperkingen de gang naar een tehuis langer uitstellen. Ook de techniek van rollators, elektrische wagentjes en trapliften helpt erbij dat mensen langer hun zelfstandigheid kunnen behouden.

te spannen. Ook mogen gemeenten niet berusten in de door het SCP gesignaleerde afnemende maatschappelijk geduld met mensen met beperkingen. De decentralisatie van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning naar gemeenten is toe te juichen maar mag geen voorwendsel zijn tot drastische bezuinigingen. Door de vergrijzing neemt de zorgbehoefte toe. Bij zogenoemde marktwerking is weinig kostenbesparing te halen, integendeel zelfs.

De concurrentie heeft juist een einde gemaakt aan efficiënte lokale samenwerking tussen zorginstellingen.

Helaas laten de voorzieningen aan publieke gebouwen om gehandicapten toe te laten nog te wensen over - vaak in strijd met de wet of Europese bepalingen. De invoering van de nieuwe wet zou aanleiding moeten zijn zich extra voor toegankelijkheid in

Uiteraard moet op het budget worden gelet maar er bestaat geen maatschappelijk wondermiddel tegen de kosten van professionele zorg.

16

Armoedemonitor 2005 Dinsdag 29 november is de Armoedemonitor 2005 aangeboden aan staatssecretaris Van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De Armoedemonitor is een gezamenlijke uitgave van het SCP en het CBS en geeft de meest actuele cijfers weer over de omvang, oorzaken en gevolgen van armoede in Nederland. Volgens de FNV geven de cijfers niet meer dan een deel van de feiten weer.

Zieke kan makkelijker overstappen naar andere zorgverzekeraar Zieken, ouderen en gehandicapten kunnen vanaf volgend jaar gemakkelijker overstappen van zorg verzekeraar. Het is nieuw dat overstappers op zo’n grote schaal zonder risicoselectie worden toegelaten bij een nieuwe maatschappij. Bij de ondervraagde zorgverzekeraars zijn nu in totaal bijna elf miljoen Nederlanders verzekerd, ziekenfonds en particulier. Uit onderzoek van toezichthouder CTZ blijkt dat op dit moment tweederde deel van de zorgverzekeraars wel selecteert op risico’s. Onlangs werd al duidelijk dat door de meeste maatschappijen niemand wordt geweigerd voor de aanvullende verzekeringen bovenop de straks geldende basisverzekering. De zorgverzekeraars hebben onlangs centraal via de brancheorganisatie afgesproken om geen risicoselectie toe te passen. Als mensen extra aanvullingen willen, wordt bij het vaststellen van de premie niet gekeken of iemand ziek is en de afgelopen jaren veel kosten heeft gemaakt.

17

100.000 arme huishoudens méér De armoede in Nederland is sterk gegroeid, zo blijkt uit de cijfers. Meer dan tien procent van de huishoudens heeft een laag inkomen (850 euro voor alleenstaanden, 1595 voor een gezin met twee kinderen). Er kwamen ruim honderdduizend huishoudens bij die erg krap zitten. Tot 2002 nam het percentage huishoudens met een laag inkomen jarenlang af. Toen bereikte de armoede het laagste punt: 577 duizend huishoudens leefden van een laag inkomen. Dat was 8,8 procent van het totaal. Nu zijn dat er ongeveer 680 duizend. Koopkracht Verslechtering van de koopkracht en de oplopende werkloosheid zijn de belangrijkste oorzaak van de stijging. De onderzoekers verwachten dat de armoede volgend jaar zal dalen tot 642 duizend huishoudens, een kleine tien procent van het totaal. Behalve een groei van het aantal huishoudens onder de lage-inkomensgrens zijn er andere aanwijzingen die wijzen op een groei van de armoede in de afgelopen jaren. Meer mensen zeggen moeite te hebben om rond te komen. In 2001 gaf acht procent van de Nederlandse huishoudens dit aan; vorig jaar dertien procent. Meer mensen doen een beroep op hulp van kerken en voedselbanken. Bovendien zien de onderzoekers dat meer mensen rood staan. Ook

Te positief beeld De FNV laat in een eerste reactie weten dat het beeld in werkelijkheid waarschijnlijk nog erger is dan deze cijfers doen vermoeden. Woordvoerder Richard Gielen van FNV bondgenoten: “De armoede is niet alleen zichtbaar gegroeid, ook de onzichtbare armoede, die niet in de statistieken verschijnt, neemt hand over hand toe. Als voorbeeld noemt Gielen de groeiende groep zogenaamde draaideur-cliënten van de Bijstand. “Sinds de gemeenten zelf verantwoordelijk zijn voor de bijstandsuitkeringen, wordt daar alleen op de begroting gelet. Van enig lange termijn werkgelegenheidsbeleid is geen sprake meer. Mensen wordt een uitkering geweigerd, ze vinden een baantje voor een half jaar dat dan weer ophoudt, kloppen opnieuw aan bij de sociale dienst etc. etc. Die mensen bevinden zich voortdurend in een fase tussen werk en uitkering en verschijnen in geen enkele statistiek.”

neemt het aantal gevallen van schuldhulpverlening toe. Tevens kampen meer Nederlanders met huurachterstand en stijgt het aantal incasso-opdrachten.

Allochtonen Een-ouder gezinnen met minderjarige kinderen zitten het vaakst onder de lageinkomensgrens. Ook niet-westerse allochtonen hebben het zwaar door hun slechte positie op de arbeidsmarkt. Ook het feit dat er relatief weinig allochtone huishoudens met tweeverdieners zijn, speelt een rol. Drie op de tien Marokkaanse, Turkse en Antilliaanse huishoudens leven van een laag inkomen. Dat is vier keer zoveel als bij autochtonen. Van de ‘nieuwe’ groepen immigranten, zoals Somaliërs, Afghanen en Irakezen, leeft meer dan de helft van de huishoudens van een laag inkomen. De onderzoekers noemen de positie van deze groepen ‘alarmerend’.

Werkende armen Ook de groei van de groep zogenaamde ‘werkende armen’ baart de FNV zorgen. “Je ziet steeds meer mensen met een slecht betaald parttime baantje, nauwelijks op minimumniveau, die niet in de uitkeringsstatistieken terugkomen, maar wel degelijk arm te noemen zijn. Een derde groep die het steeds moeilijker krijgt, zijn de allochtonen,” vervolgt Gielen. “Aan die groep zie je dat armoede overgaat van de ene generatie op de andere, armoede die veelal binnneskamers blijft en waarvan je de werkelijke omvang nauwelijks kan meten,” aldus Gielen. “Het is allemaal te wijten aan de korte termijn-politiek van de gemeenten en, uiteindelijk, het rijk,” aldus Gielen. “Er bestaat niet meer zoiets als werkgelegenheidsbeleid voor de langere termijn. Dan kan Van Hoof, bij de in ontvangstname van het rapport, wel zeggen dat werken

Rotterdam heeft met 17,1 procent de meeste huishoudens met een laag inkomen, op de voet gevolgd door Amsterdam met 16,9 procent. Bij de wijken voeren de Schilderswijk-Noord in Den Haag en Spangen en Mathenesse in Rotterdam de ranglijst aan. Hier leefde in 2002 dertig procent van de inwoners onder de armoedegrens. Maar ook in steden als Groningen, Enschede, Nijmegen, Heerlen en Roermond wordt relatief veel armoede geleden.

18

het beste medicijn is tegen armoede, maar dat is voor een hele grote groep mensen domweg niet waar. Die werken én die zijn arm. Het is een drogredenering en een rechtsreeks gevolg van dit kabinetsbeleid.” Herkeurde WAO’ers Of de strengere WAO-keuringen reeds hun weerslag hebben gehad op de armoedemonitor 2005, durft Gielen niet met zekerheid te zeggen. “Waarschijnlijk niet,” aldus Gielen, “want de herbeoordelingen lopen ruim een jaar. Er vallen zware klappen, met name voor mensen die van volledig arbeidsongeschikt naar volledig arbeidsgeschikt gaan,” zegt hij. “Na een overgangstermijn van hooguit acht maanden krijg je, als je geluk hebt, nog wat WW.

herkeuringen waarmee vorig jaar werd begonnen. De eindrapportage van de Meldweek Herkeuringen WAO verschijnt over een week. Volgens Eelco Tasma, projectleider van de meldweek, is het beeld gedurende de gehele meldweek “onverminderd ellendig” gebleven. “We kregen veel schrijnende verhalen over zelfmoord, gedwongen huisverkoop en het vruchteloos zoeken naar een werkgever. Het aantal positieve reacties was op een hand te tellen.” De keuringsartsen krijgen van de herkeurde WAO’ers een zware onvoldoende. “Mensen voelen zich slecht behandeld en ervaren als herkeuring als willekeur.

En dan volgt onherroepelijk de bijstand, tenminste als je geen eigen vermogen of een verdienende partner hebt. De invloed van deze gang van zaken op de huidige cijfers zal, schat ik, nu nog marginaal zijn maar volgend jaar zie je dat ongetwijfeld terug. Dan zullen deze mensen waarschijnlijk als aparte groep terug te vinden zijn in de armoedecijfers over 2006.“

Terwijl er in hun gezondheid niets is verbeterd, worden veel mensen die eerste volledig arbeidsongeschikt waren, ineens volledig goedgekeurd.” De eindrapportage van de Meldweek Herkeuringen WAO wordt volgende week aangeboden aan de Tweede Kamer. Die debatteert dan bij de behandeling van de begroting van sociale zaken over de omstreden herkeuringen.

Bron: WAO Café

Bron: FNV, 28 november 2005

Ellende troef bij herkeuringen WAO De gisteren afgesloten Meldweek Herkeuringen WAO van de FNV heeft voor een grote toeloop gezorgd. Zo’n 3200 mensen meldden zich met hun veelal schrijnende verhaal rond de zeer strenge

19

Arbeidsongeschikt of arbeidsgehandicapt?

mening dat je niet in aanmerking komt voor een WAO-uitkering. Dan toch kan het UWV je als arbeidsgehandicapte aanmerken en blijf je dat gedurende vijf jaar. Als dit zo is, dan staat dat in de beschikking van het UWV.

Arbeidsongeschikt zijn is niet per definitie hetzelfde als arbeidsgehandicapt zijn. De uitkeringsinstantie (UWV of gemeente) beoordeelt of je arbeidsgehandicapt bent. Een arbeidsgehandicapte kan een beroep doen op de wet REA, je kunt dan gebruik maken van subsidies om weer aan het werk te komen.

Artikel 44 WAO

Je bent arbeidsgehandicapt als je tot één van de vijf volgende groepen hoort: 1. Je hebt een (gedeeltelijke) WAO- WAZof Wajong-uitkering. 2. Je hebt een leef-, werk- of scholingsvoorziening. 3. Je behoort tot de doelgroep van de Wet Sociale Werkvoorziening, maar werkt niet in WSW-verband.

Als je een nieuwe baan gevonden hebt, ben je waarschijnlijk blij en opgelucht. Misschien voel je ook wel onzekerheid omdat je niet zeker weet of je de nieuwe baan wel kunt volhouden. Twijfel over duurzaamheid van werkhervatting kan voor een werkgever of werknemer reden zijn om geen arbeidsovereenkomst aan te gaan. Daarom is er voor arbeidsgehandicapten met een WAO-, WAZ- of Wajong-uitkering de mogelijkheid de oude uitkering voor een bepaalde periode te beschermen. De regeling houdt in dat je tot een nader af te spreken datum niet wordt herbeoordeeld.

4. De uitkering (zie 1), de voorziening (zie 2) of de WSW-indicatiestelling (zie 3) is beëindigd. Gedurende 5 jaar na de beëindiging blijf je arbeidsgehandicapt.

Je uitkeringspercentage blijft hetzelfde en de uitkering wordt verrekend met het loon. Als binnen de afgesproken periode blijkt dat je de nieuwe baan vanwege je gezondheid niet vol kunt houden, dan heb je weer recht op je oude uitkering. Deze regel is maximaal drie jaar na je eerste werkdag mogelijk.

5. Medisch-arbeidskundig is vastgesteld (de REA-toets) dat je door ziekte of gebrek een belemmering ondervindt om werk te vinden of aan het werk te blijven. Vanaf de datum van vaststelling word je 5 jaar als arbeidsgehandicapte aangemerkt. De REA-toets kan al in het ziektewetjaar aangevraagd worden. Bespreek dit met de bedrijfsarts.

De arbeidsdeskundige van UWV beoordeelt elk half jaar hoe het met je gaat. Zodra duidelijk is dat je de nieuwe baan blijvend vol kunt houden, stopt de uitkering. Je wordt herbeoordeeld en vanaf dat moment bouw je nieuwe uitkeringsrechten op. In principe vraagt je werkgever toepassing

Let er op dat je ook arbeidsgehandicapt kunt zijn als je een arbeidsongeschiktheidskeuring hebt ondergaan (na 52 / 104 weken ziekteperiode) en het UWV is van

20

van dit artikel aan bij UWV. UWV kan het een werkgever ook aanbieden. Daarnaast kun je natuurlijk ook zelf de mogelijkheid bespreken bij werkgever of UWV.

ter attentie van de afdeling Bezwaar en Beroep. Je maakt een kopie van de beslissing en stuurt deze met de brief mee. Een bezwaarschrift aan de Sociale Dienst stuur je aan de afdeling Bezwaar en Beroep van jouw gemeente.

Als je aan het werk gaat onder toepassing van dit artikel, laat het dan schriftelijk vastleggen door UWV.

Binnen welke termijn moet je bezwaar aantekenen?

Bezwaar Wanneer kun je bezwaar maken? Beslissingen over uitkeringen of voorzieningen moeten door UWV of Sociale Dienst binnen bepaalde termijnen worden genomen. De termijnen om een beslissing te nemen verschillen per regeling, meestal tussen de acht en dertien weken. De beslissing moet in een officiële brief van de instantie aan jou worden meegedeeld. Ontvang je geen brief dan kun je dat opvatten als een negatieve beslissing. Daartegen kun je bezwaar maken. Je kunt ook bezwaar maken als je het niet eens bent met de beslissing. Hoe kun je bezwaar maken? Bezwaar maak je door het schrijven van een brief, een zogenaamd bezwaarschrift. Dit is een mogelijkheid om UWV of de Sociale Dienst nog eens jouw verzoek te laten heroverwegen en eventueel een andere beslissing te laten nemen. Blijft UWV of de Sociale Dienst bij zijn standpunt, dan kun je in beroep gaan bij de rechtbank. Een bezwaarschrift aan UWV stuur je aan het UWV-adres dat in de beslissing staat,

21

Verstuur jouw brief binnen de termijn die in de beslissing is vermeld. Het gaat bijna altijd om een termijn van zes weken. Wordt die termijn overschreden dan hoeft het bezwaarschrift niet meer in behandeling te worden genomen, tenzij de vertraging het gevolg is van bijzondere omstandigheden. Voorbeelden van bijzondere omstandigheden zijn: • je hebt de beslissing niet ontvangen; • je hebt de beslissing niet tijdig gezien, bijvoorbeeld omdat je in het ziekenhuis was opgenomen; • je bent dusdanig psychisch in de war dat je niet in staat bent jouw zaken te regelen; • je bent door UWV of Sociale Dienst fout voorgelicht over de bezwaar- en beroepstermijnen (er staat bijvoorbeeld een verkeerde termijn genoemd onder jouw beslissing). In deze gevallen is het niet verwijtbaar dat het bezwaarschrift te laat is en zal het toch in behandeling genomen moeten worden. Ook bij de Sociale Dienst gelden genoemde bijzondere omstandigheden. Kun je ook voorlopig bezwaar aantekenen? Lukt het niet om binnen zes weken een bezwaarschrift te schrijven, dan kun je volstaan met een voorlopig bezwaarschrift. Je hoeft in deze brief nog niet de redenen

te noemen waarom je bezwaar maakt. Deze kun je later opgeven. Vervolgens stuurt UWV of Sociale Dienst een brief, waarin staat vóór welke datum je de argumenten van jouw bezwaar moet opsturen.

Tip 2 Wil je bezwaar maken tegen een beslissing in het kader van de Ziektewet, dan is de termijn niet zes maar twee weken.

Kun je bij de behandeling van jouw bezwaarschrift aanwezig zijn? Bij de afdeling Bezwaar en Beroep van UWV of de Sociale Dienst vindt een heroverweging plaats. Je krijgt de gelegenheid jouw bezwaar toe te lichten in een hoorzitting. UWV of Sociale Dienst moet jou de van toepassing zijnde stukken toesturen, maar je kunt deze ook op het kantoor van UWV of bij de Sociale Dienst inzien. Als je medische redenen als bezwaar aanvoert, wordt er een arts bij de procedure betrokken. Wanneer kun je een nieuwe beslissing verwachten?

Tip 3 Is jouw situatie ingewikkeld of gaat het bijvoorbeeld om veel geld? Raadpleeg dan vooraf bijvoorbeeld een advocaat, een sociaal raadslid of WAO - spreekuurhouder. Bron: Reïntegratiewijzer 2003/ Stichting Verwey Jonker

WAO nieuws 2005 Gemeenten zijn over het algemeen positief over de nieuwe bijstandswet, waarmee ze nu anderhalf jaar werken. Ze voelen zich gestimuleerd om mensen zo gauw mogelijk uit de bijstand te helpen.

In veel gevallen leidt jouw bezwaarschrift binnen 13 weken tot een beslissing. Dit is het eindpunt van de bezwaarschriftprocedure. Deze beslissing vermeldt naast het genomen besluit nog de datum, de beslisgronden, de naam en het adres van de arrondissementsrechtbank en de beroepstermijn.

Dat blijkt uit een onderzoek onder 24 gemeenten, dat in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid door Regioplan Beleidsonderzoek is gehouden. Staatssecretaris Van Hoof is tevreden over de resultaten van dit onderzoek naar de eerste ervaringen van gemeenten met de Wet werk en bijstand. ‘Het is goed om te zien dat, anderhalf jaar na invoering, al blijkt dat de wet de bedoelde verandering in gang heeft gezet.’

Tip 1 Houd de termijn om bezwaar te maken (meestal zes weken) goed in de gaten! De uitkerende instantie hoeft een te laat inge-diend bezwaarschrift niet in behandeling te nemen!

22

GRATIS ABONNEMENT Ontvangt u een uitkering (WW, WAO, AOW of Bijstand), woont u in Amstelveen en u wilt dit blad 4 keer per jaar gratis ontvangen? Vul onderstaande bon in en stuur deze naar: Redactie Sociaal Contact Groenhof 140, 1186 EX Amstelveen U kunt het gedrukte blad ook per e-mail aanvragen: [email protected] Van de website kunt u het in pdf formaat downloaden (Adobe Acrobat Reader noodzakelijk)

BON VOOR GRATIS ABONNEMENT Mw-Dhr Voornaam............................................../ Voorletters..................... Achternaam.................................................................................... Straat./ nr....................................................................................... Postcode/Plaats:.............................................................................

23

KRUISWOORDPUZZEL

24