Inhoudsopgave. Alle verzuimgrootheden worden berekend exclusief zwangerschap, tenzij anders vermeld

Inhoudsopgave

1. Verzuim naar geslacht

2

2. Tijdreeks verzuimcijfers

3

3. Verzuim naar grootteklasse

5

4. Verzuim en meldingsfrequentie naar leeftijd

6

5. Combinatie verzuimpercentage en meldingsfrequentie

7

6. Verzuimkosten

8

7. Verzuim naar duurklasse

9

8. Leeftijdsopbouw

10

9. Landelijke verzuimcijfers (Zorg Breed)

11

10. Begrippenlijst

13

In de branche 'Algemene Ziekenhuizen' zijn totaal ongeveer 207 duizend werknemers werkzaam. Over deze rapportageperiode heeft Vernet totaal 172.815 werknemers geteld. Dit is 83% van de totale werknemerspopulatie. De gegevens van deze Vernet Viewer voor de Branche zijn gebaseerd op 148.527 medewerkers. Oproepkrachten, gereïntegreerde WIA-ers en stagiaires zijn hier niet in meegerekend. Vanaf het eerste kwartaal van 2012 sluit Vernet stagiaires uit in de berekening van de verzuimcijfers. De reden hiervoor is dat verzuimgegevens van deze groep vaak niet consistent worden geregistreerd. Deze correctie zorgt voor een zuiverder verzuimcijfer. Onder werknemers worden zowel fulltimers als parttimers verstaan. Alle verzuimgrootheden worden berekend exclusief zwangerschap, tenzij anders vermeld. *) bron: Arbeidsmarktinformatie Zorg en Welzijn

Vernet is elke werkdag bereikbaar van 8:30 - 17:00 uur.

Colofon Vernet Viewer voor de Branche ZKH verschijnt viermaal per jaar en wordt geproduceerd door

telefoon : (020) 422 97 71

VERNET verzuimnetwerk B.V. te Amsterdam.

fax : (020) 427 28 39

Reproductie en overname is toegestaan onder bronvermelding.

e-mail : [email protected]

Deze Vernet Viewer is gemaakt in opdracht van: Stichting Arbeidsmarkt Ziekenhuizen.

internet : www.vernet.nl

Productiedatum: 7 augustus 2012

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

1

1. Verzuim naar geslacht Tabel 1.1 Verzuimpercentage, meldingsfrequentie en personeelsopbouw per kwartaal en voortschrijdend jaar

Kwartaal 2012-2 man vrouw totaal

VP

MF

3,23 4,50 4,21

0,94 1,13 1,09

2011-2 man vrouw totaal

3,49 4,55 4,31

0,94 1,13 1,10

PS in % 18,5 81,5 100,0

Voortschrijdend VP 2011-3 t/m 2012-2 man 3,51 vrouw 4,73 totaal 4,45

MF

PS in %

1,14 1,36 1,32

18,5 81,5 100,0

19,0 81,0 100,0

2010-3 t/m 2011-2 man 3,63 vrouw 4,84 totaal 4,56

1,17 1,41 1,37

18,9 81,1 100,0

Grafiek 1.1. Verzuim naar geslacht van twee voortschrijdende jaren

Het verzuim in Q2012-2 ligt ten opzichte van Q2011-2 lager. Het effect van het uitsluiten van stagiaires is hierop met 0,04% nauwelijks van invloed. Als gevolg van het lagere verzuim in Q2012-2 is het verzuim over het voortschrijdend jaar 2011-3 t/m 2012-2 (tabel 1.1 /grafiek 1.1) ook gedaald. Deze daling wordt bij zowel mannen als vrouwen gemeten. Doordat vrouwen met ruim 81% deel uitmaken van de personeelsopbouw heeft het verzuim van vrouwen belangrijk meer invloed op het totale branchecijfer. Sinds jaren ligt bij vrouwen zowel de meldingsfrequentie als het verzuimpercentage hoger dan bij mannen. Op basis van de afgelopen voortschrijdende jaren bestaat de indruk dat de meldingsfrequentie niet snel verder zal afnemen.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

2

2. Tijdreeks verzuimcijfers Tabel 2.1 Verzuimpercentage per kwartaal en voortschrijdend jaar

Kwartaal

1e zk-jaar

2e zk-jaar

Totaal

3,56 4,69 4,75 3,86 3,61 4,55 4,89 3,94 3,58 4,35 4,57 3,80

0,35 0,34 0,37 0,35 0,36 0,36 0,35 0,36 0,35 0,38 0,41 0,41

3,91 5,03 5,12 4,21 3,96 4,91 5,24 4,31 3,93 4,74 4,99 4,21

2009-3 2009-4 2010-1 2010-2 2010-3 2010-4 2011-1 2011-2 2011-3 2011-4 2012-1 2012-2

Voortschrijdend jaar 2008-4 2009-1 2009-2 2009-3 2009-4 2010-1 2010-2 2010-3 2010-4 2011-1 2011-2 2011-3

t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m

2009-3 2009-4 2010-1 2010-2 2010-3 2010-4 2011-1 2011-2 2011-3 2011-4 2012-1 2012-2

1e zk-jaar

2e zk-jaar

Totaal

4,14 4,21 4,12 4,08 4,12 4,14 4,18 4,21 4,23 4,14 4,06 4,08

0,34 0,33 0,31 0,32 0,34 0,34 0,31 0,35 0,36 0,37 0,37 0,37

4,48 4,54 4,43 4,40 4,46 4,48 4,50 4,56 4,60 4,51 4,43 4,45

Grafiek 2.1. Verzuimpercentage per kwartaal en voortschrijdend jaar

Grafiek 2.2. Verzuimpercentage tweede ziektejaar per kwartaal

Op deze pagina wordt het verzuimpercentage 1e en 2e ziektejaar over de afgelopen drie jaar getoond. Grafiek 2.1 bevat zowel kwartaal- als voortschrijdende verzuiminformatie. Gekozen is om in grafiek 2.2 géén voortschrijdende lijn, maar een trendlijn over de kwartaallijn te plaatsen. Het ziekteverzuim Q2012-2 ligt ten opzichte van het vergelijkbare kwartaal van vorig jaar lager. Deze daling wordt in zijn geheel veroorzaakt door het 1e ziektejaar. Het 2e ziektejaar stijgt (grafiek 2.2) en maakt een steeds groter aandeel uit van het totale ziekteverzuim in de branche.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

3

Tabel 2.2 Meldingsfrequentie en gemiddelde duur per kwartaal en voortschrijdend jaar

Kwartaal 2009-3 2009-4 2010-1 2010-2 2010-3 2010-4 2011-1 2011-2 2011-3 2011-4 2012-1 2012-2

MF 1,09 1,62 1,76 1,09 1,07 1,56 1,67 1,10 0,98 1,49 1,64 1,09

GD 15,7 11,9 12,3 16,8 16,0 12,5 13,8 17,1 17,8 13,1 13,1 16,1

Voortschrijdend jaar 2008-4 t/m 2009-3 2009-1 t/m 2009-4 2009-2 t/m 2010-1 2009-3 t/m 2010-2 2009-4 t/m 2010-3 2010-1 t/m 2010-4 2010-2 t/m 2011-1 2010-3 t/m 2011-2 2010-4 t/m 2011-3 2011-1 t/m 2011-4 2011-2 t/m 2012-1 2011-3 t/m 2012-2

MF 1,44 1,43 1,37 1,37 1,36 1,38 1,34 1,37 1,34 1,33 1,31 1,32

GD 13,4 13,4 13,3 13,5 13,8 13,9 14,3 14,4 15,0 14,9 14,8 14,3

Grafiek 2.3. Meldingsfrequentie per kwartaal en voortschrijdend jaar

Grafiek 2.4. Gemiddelde duur per kwartaal en voortschrijdend jaar

De meldingsfrequentie (grafiek 2.3) is over de afgelopen jaren gedaald en lijkt zich op het huidige niveau te stabiliseren. Traditioneel ligt de meldingsfrequentie in het 4e en 1e kwartaal aanmerkelijk hoger dan in het 2e en 3e kwartaal. De gemiddelde duur vertoont een tegenovergesteld beeld. Ten opzichte van het voortschrijdend jaar van één jaar geleden is de gemiddelde duur (grafiek 2.4) nagenoeg gelijk gebleven.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

4

3. Verzuim naar grootteklasse Tabel 3.1 Verzuimpercentage, meldingsfrequentie en personeelsopbouw per kwartaal en voortschrijdend jaar

Kwartaal 2012-2 <2.000 2.000-3.000 >3.000 totaal

VP

MF

4,19 4,23 4,22 4,21

1,06 1,14 1,09 1,09

2011-2 <2.000 2.000-3.000 >3.000 totaal

4,20 4,37 4,36 4,31

1,08 1,14 1,08 1,10

PS in %

VP

MF

34,3 24,5 41,2 100,0

Voortschrijdend 2011-3 t/m 2012-2 <2.000 2.000-3.000 >3.000 totaal

PS in %

4,43 4,46 4,46 4,45

1,31 1,33 1,33 1,32

34,3 24,5 41,2 100,0

35,7 26,2 38,1 100,0

2010-3 t/m 2011-2 <2.000 2.000-3.000 >3.000 totaal

4,51 4,60 4,58 4,56

1,34 1,40 1,36 1,37

35,6 26,3 38,1 100,0

Grafiek 3.1. Verzuim naar grootteklasse per voortschrijdend jaar

In de tabel 3.1 en grafiek 3.1 worden twee voortschrijdende jaren met elkaar vergeleken. Alle grootteklassen hebben een aandeel gehad in de daling van het verzuim over het voortschrijdend jaar 2011-3 t/m 2012-2. De meldingsfrequentie is in alle grootteklassen gedaald en vertoont onderling weinig verschil.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

5

4. Verzuim en meldingsfrequentie naar leeftijd Tabel 4.1 Verzuimpercentage en meldingsfrequentie naar leeftijdsklasse

Leeftijdsklasse <26 26-35 36-45 46-55 55> totaal

2009-3 t/m 2010-2 2,82 3,43 4,43 5,20 5,97 4,40

Verzuimpercentage 2010-3 2011-3 t/m t/m 2011-2 2012-2 2,95 2,91 3,59 3,43 4,63 4,35 5,23 5,11 6,24 6,06 4,56 4,45

2009-3 t/m 2010-2 1,55 1,50 1,36 1,29 1,16 1,37

Meldingsfrequentie 2010-3 2011-3 t/m t/m 2011-2 2012-2 1,54 1,55 1,48 1,43 1,35 1,31 1,30 1,25 1,20 1,18 1,37 1,32

Grafiek 4.1. Dynamiek in de branche

2010-3 t/m 2011-2

2011-3 t/m 2012-2

In de grafiek worden twee voortschrijdende jaren met elkaar vergeleken. In alle leeftijdsklassen wordt ten opzichte van één jaar geleden een (kleine) afname van het ziekteverzuim gemeten, maar het bevindt zich nog niet op brancheniveau van 2009-3 t/m 2010-2. De meldingsfrequentie laat in de branche een afname zien, alleen de groep <26 heeft hier geen aandeel in gehad.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

6

5. Combinatie verzuimpercentage en meldingsfrequentie Grafiek 5.1 Combinatie verzuimpercentage en meldingsfrequentie, 2011-3 t/m 2012-2

Deze grafiek toont het verzuimpercentage en de meldingsfrequentie over het voortschrijdend jaar 2011-3 t/m 2012-2. Elke groene stip staat voor een organisatie behorende tot de branche Ziekenhuizen. De spreiding is groot en laat zien dat de verschillen in verzuimperformance binnen de branche divers zijn. Het blijkt dat organisaties met een relatief oudere groep medewerkers niet per se een hoog verzuim hebben. Een aantal kunnen zich met de besten in de branche meten. De spreiding op de verticale as meldingsfrequentie zegt iets over de mate waarin ziekteverzuim verstoringen geeft op het dagelijkse arbeidsproces. De spreiding op de horizontale as zegt iets over de mate van vitaliteit, inzetbaarheid, (over)belasting én indirect ook iets over de concurrentiekracht.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

7

6. Verzuimkosten Grafiek 6.1 Verdeling totale verzuimkosten naar leeftijd

Grafiek 6.2 Kosten per FTE bij alle organisaties in de branche

Tabel 6.1 Kosten per FTE naar leeftijdsklasse

Leeftijdsklasse <26 26-35 36-45 46-55 55> totaal

2009-3 t/m 2010-2 € 1.581 € 2.709 € 3.689 € 4.363 € 5.061 € 3.557

2010-3 t/m 2011-2 € 1.666 € 2.821 € 3.901 € 4.410 € 5.340 € 3.712

2011-3 t/m 2012-2 € 1.741 € 2.756 € 3.787 € 4.351 € 5.386 € 3.729

Grafiek 6.3 Totale verzuimkosten per FTE naar leeftijdsklasse

De verzuimkosten per leeftijdsgroep zijn te relateren aan het verzuimpercentage én het percentage dat deze groep deel uitmaakt van de totale groep. De best presterende 25% van de organisaties besparen ten opzichte van het gemiddelde € 816 / FTE per jaar op hun totale verzuimkosten. Indien binnen de gehele branche het verzuim met een half procentpunt zou dalen, dan geeft dat een afname van de totale verzuimkosten van circa € 56 miljoen. 54% van de verzuimkosten wordt veroorzaakt door de leeftijdsgroepen 46-55 en 55> (grafiek 6.1). © Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

8

7. Verzuim naar duurklasse Tabel 7.1 Duurklasse naar leeftijd 2011-3 t/m 2012-2

Leeftijdsklasse <26 26-35 36-45 46-55 55> totaal

1-14 dagen 1,22 1,15 1,15 1,11 1,11 1,14

15-91 dagen 0,68 0,72 0,97 1,09 1,31 0,96

1-14 dagen 1,26 1,23 1,23 1,20 1,17 1,22

15-91 dagen 0,68 0,69 0,95 1,06 1,24 0,92

1-14 dagen 1,34 1,28 1,31 1,22 1,17 1,27

15-91 dagen 0,62 0,68 0,95 1,04 1,25 0,91

92-365 dagen 0,77 1,14 1,58 1,98 2,49 1,63

366-730 dagen 0,24 0,43 0,65 0,94 1,16 0,71

totaal

366-730 dagen 0,23 0,46 0,64 0,91 1,14 0,69

totaal

366-730 dagen 0,15 0,44 0,59 0,91 1,14 0,66

totaal

2,91 3,43 4,35 5,11 6,06 4,45

2010-3 t/m 2011-2

Leeftijdsklasse <26 26-35 36-45 46-55 55> totaal

92-365 dagen 0,79 1,21 1,81 2,07 2,69 1,73

2,95 3,59 4,63 5,23 6,24 4,56

2009-3 t/m 2010-2

Leeftijdsklasse <26 26-35 36-45 46-55 55> totaal

92-365 dagen 0,71 1,03 1,59 2,03 2,40 1,57

2,82 3,43 4,43 5,20 5,97 4,40

Grafiek 7.1 Verzuim naar duurklasse en leeftijd, 2011-3 t/m 2012-2

Elk ziektegeval wordt op basis van de totale lengte ingedeeld in een duurklasse. Tabel 7.1 laat zien dat de daling in het voortschrijdend jaar 2011-3 t/m 2012-2 veroorzaakt wordt in de duurklassen 1-14 en 92-365 dagen. Het lukt veel organisaties nog steeds om elk kwartaal winst te behalen op het kortdurend verzuim. In de duurklasse 366-730 dagen wordt ten opzichte van het vorig jaar en het jaar daarvoor een stijging van het verzuim gemeten. Een ziekmelding in de hogere leeftijdsgroepen geeft dan ook een aanzienlijk risico op het ontstaan van (zeer) langdurig verzuim.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

9

8. Leeftijdsopbouw Tabel 8.1 Leeftijdsopbouw in procenten

2008-4 2009-1 2009-2 2009-3 2009-4 2010-1 2010-2 2010-3 2010-4 2011-1 2011-2 2011-3 t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m Leeftijdklasse 2009-3 2009-4 2010-1 2010-2 2010-3 2010-4 2011-1 2011-2 2011-3 2011-4 2012-1 2012-2 <26 10,7 10,9 10,6 10,8 10,7 10,6 10,5 10,5 10,4 10,2 9,0 8,9 26-35 21,8 21,7 21,6 21,6 21,4 21,5 21,3 21,5 21,4 21,5 21,7 21,5 36-45 28,0 27,7 27,4 27,1 26,9 26,7 26,4 26,3 26,0 25,8 25,7 25,6 46-55 29,1 29,1 29,4 29,3 29,5 29,5 29,5 29,5 29,6 29,6 30,1 30,2 55> 10,4 10,7 11,0 11,2 11,5 11,7 12,3 12,2 12,6 12,9 13,5 13,9 totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

Grafiek 8.1 Ontwikkeling leeftijdsopbouw voor voortschrijdende jaren

Uit de grafiek blijkt dat de verhoudingen tussen de leeftijdsgroepen verschuiven. Ten opzichte van drie jaar geleden is het aandeel van de leeftijdsgroepen 46 jaar en ouder van 40% naar 44% gestegen. Net als in andere Zorgbranches zal dit door vergrijzing de komende jaren verder toenemen. Juist door het wegvallen van leeftijdsmaatregelen in cao en wetgeving en de ontwikkelingen van het ziekteverzuim, toont deze grafiek de noodzaak aan om strategische personeelsplanning en duurzame inzetbaarheid (meer) aandacht te geven.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

10

9. Landelijke verzuimcijfers (Zorg Breed) Tabel 9.1 Landelijke verzuimpercentages

Branche

1e zk-jaar

ZKH GHZ GGZ VVT Zorg Breed

3,80 4,76 4,41 5,01 4,47

Kwartaal 2012-2 2e zk-jaar Totaal 0,41 0,62 0,45 0,67 0,54

4,21 5,37 4,86 5,68 5,01

PS 148.533 96.381 58.424 178.685 482.024

Voortschrijdend jaar 2011-3 t/m 2012-2 1e zk-jaar 2e zk-jaar Totaal PS 4,08 5,05 4,53 5,28 4,72

0,37 0,58 0,43 0,67 0,52

4,45 5,63 4,95 5,95 5,24

148.527 95.224 59.585 175.789 479.125

Grafiek 9.1 Ontwikkeling verzuimpercentages per kwartaal in de Zorg

Grafiek 9.2 Ontwikkeling verzuimpercentages per voortschrijdend jaar in de Zorg

De tabel en de grafieken brengen de verzuimpercentages van de Zorgbranches in beeld. De grafieken 9.1 en 9.2 tonen per meetpunt het verzuimpercentage van het kwartaal en het voortschrijdend jaar. Zorg Breed ligt het verzuim van Q2012-2 lager dan dat van Q2011-2. Het voortschrijdend jaar is eveneens gedaald. De daling wordt volledig veroorzaakt door een afname van het 1e ziektejaar, het 2e ziektejaar stijgt.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

11

Tabel 9.2 Landelijke verzuimpercentages en meldingsfrequenties

Branche

2009-3 t/m 2010-2 VP MF

2010-3 t/m 2011-2 VP MF

2011-3 tm/2012-2 VP MF

ZKH GHZ GGZ VVT Zorg Breed

4,40 5,72 4,88 6,04 5,25

4,56 5,63 5,19 6,10 5,36

4,45 5,63 4,95 5,95 5,24

1,37 1,27 1,47 1,25 1,32

1,37 1,19 1,43 1,18 1,27

1,32 1,15 1,26 1,11 1,20

Grafiek 9.3 Dynamiek in de Zorg

2010-3 t/m 2011-2

2011-3 t/m 2012-2

De tabel en de grafiek laten de vier Zorgbranches in een dynamisch beeld zien, waarbij twee voortschrijdende jaren met elkaar vergeleken worden. Zorg Breed is ten opzichte van één jaar geleden het ziekteverzuim gedaald. De afname van het verzuim in de VVT, voor het eerst onder de 6%, is hierop het meest van invloed geweest. De daling van de meldingsfrequentie is bij alle vier de branches goed zichtbaar. De ontwikkeling in de GGZ is hierbij het meest opvallend.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

12

10. Begrippenlijst Verzuimpercentage (VP) Van alle werknemers wordt elke ziektedag in de periode vermenigvuldigd met de bij die dag behorende parttimefactor en de arbeidsongeschiktheidsfactor, waarna deze worden opgeteld. Van alle werknemers (ziek en niet ziek) wordt elke dienstverbanddag in de periode vermenigvuldigd met de bij die dag behorende parttimefactor, waarna deze worden opgeteld. Het totaal aantal ziektedagen wordt gedeeld door het totaal aantal dienstverbanddagen en vermenigvuldigd met 100%.

Verzuimkosten Onder de directe verzuimkosten wordt door Vernet het bruto uitgekeerd ziekengeld verstaan ofwel de bruto loonkosten van de zieke werknemers (exclusief zwangerschapsuitkeringen), verhoogd met het vakantiegeld (8%) en de werkgeverslasten voor WW, WIA en ziektekostenverzekering (20%). Bij de berekening is uitgegaan van nul wachtdagen, van 100% uitkering in het eerste ziektejaar en van 70% uitkering in het tweede ziektejaar. Onderzoeken geven aan dat de indirecte verzuimkosten ongeveer zo groot zijn als de directe verzuimkosten. Voor de totale verzuimkosten vermenigvuldigt Vernet derhalve de directe verzuimkosten met de factor 2. Alleen de totale verzuimkosten worden in de rapportages vermeld.

Meldingsfrequentie (MF) Het aantal ziekmeldingen in een verslagperiode wordt gedeeld door het aantal werknemers in die periode. De meldingsfrequentie in het kwartaal is ongeveer een kwart van de frequentie van het jaar. Om vergelijking met het (voortschrijdend) jaar mogelijk te maken, wordt de meldingsfrequentie van een kwartaal vermenigvuldigd met vier.

Gemiddelde duur (GD) Het totaal aantal ziektedagen van beëindigde ziektegevallen in een verslagperiode wordt gedeeld door het totaal aantal beëindigde gevallen in de desbetreffende periode. De ziektedagen van beëindigde gevallen zijn alle dagen vanaf de eerste ziektedag tot aan de hersteldatum. De aansluitende ziektedagen die vóór de verslagperiode vallen worden dus ook meegerekend.

Personeelssterkte / aantal werknemers (PS) Het gemiddeld aantal werknemers in een periode dat in dienst is bij een bedrijf, gebaseerd op het aantal dienstverbanddagen. Het aantal werknemers wordt bepaald aan de hand van de indienst- en uitdienstdata van werknemers. Onder werknemers worden zowel fulltimers als parttimers verstaan. Oproepkrachten, stagiaires en gereïntegreerde WIA-ers worden niet meegeteld.

Voortschrijdend jaar Voortschrijdende jaren zijn perioden die altijd bestaan uit vier aaneengesloten kwartalen. Steeds wordt het 'oudste' kwartaal weggelaten en het 'nieuwste' kwartaal toegevoegd. Met voortschrijdende jaren wordt de structurele ontwikkeling van het verzuim in beeld gebracht. De cijfers vertonen geen fluctuaties als gevolg van seizoensinvloeden.

Duurklasse Een verzuimgeval wordt ingedeeld in één van de vier duurklassen. De totale lengte van het verzuim is bepalend voor de indeling. Deze wordt bepaald vanaf de eerste verzuimdag tot en met de hersteldatum of de einddatum van de verslagperiode. Een verzuimgeval kan slechts in één duurklasse worden ingedeeld en kan maximaal 730 dagen duren.

© Vernet 2012

Q2012-2

Algemene Ziekenhuizen

13