INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN BIJ HET INZETTEN VAN TOLEDO
Inhoudstafel 1.
VORM ......................................................................................................................................................1 1.1. Structuur ..........................................................................................................................................1 1.2. Aanbod ............................................................................................................................................1 2. INHOUD ...................................................................................................................................................2 2.1. Studiemateriaal ...............................................................................................................................2 2.2. Toetsen en feedback .......................................................................................................................3 2.3. Communicatie .................................................................................................................................4 2.4. Leeractiviteiten ................................................................................................................................5 3. ORGANISATIE ........................................................................................................................................6 3.1. Communicatie naar studenten ........................................................................................................6 3.2. Communicatie binnen het didactisch team .....................................................................................6 3.3. Studiebelasting ................................................................................................................................6 3.4. Werkbelasting .................................................................................................................................6
Aandachtspunten bij het inzetten van Toledo
1. VORM 1.1. Structuur In de Toledocursus wordt een duidelijke en overzichtelijke structuur aangebracht. De docent maakt de studenten hierin wegwijs. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. Knoppen, bestanden en mappen hebben een naam die de lading dekt. b. De mappen en bestanden zijn logisch gestructureerd (bijv. aanleunend bij de structuur die aangebracht wordt tijdens contactmomenten, in het handboek,…). c. Per bestand of map wordt een korte omschrijving van de inhoud gegeven. d. Zorg dat knoppen en functionaliteiten die niet worden gebruikt niet zichtbaar (‘unavailable’) zijn. e. Bij het aanbrengen van interne links (link naar bestand binnen dezelfde cursus) wordt een evenwicht nagestreefd tussen het structureren en het verzekeren van de gebruiksvriendelijkheid. f. De docent informeert de studenten hoe de Toledocursus is gestructureerd en hoe de beschikbare functionaliteiten ingezet moeten worden, bijv. in de Toledocursus of tijdens contactmomenten. g. Belangrijke informatie staat steeds bovenaan de pagina, zeker op lange pagina’s. 1.2. Aanbod De aangeboden bestanden/links veroorzaken geen technische problemen voor de studenten. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. Bestanden zijn duidelijk leesbaar en printvriendelijk (resolutie, lettertype, kleur,…). b. Bestanden worden aangeboden in voor studenten beschikbare software. Indien nodig, is de nodige software downloadbaar. c. De bestandsgrootte van elk aangeboden bestand is beperkt. Zo kan een .doc bestand nogal groot uitvallen wanneer er bijv. veel afbeeldingen of figuren in werden opgenomen. Dit document aanbieden als .pdf reduceert de bestandsgrootte. d. De aangeboden links hebben een geldig adres (zijn up-to-date). e. Het bestandsformaat of het te gebruiken softwareprogramma wordt duidelijk vermeld. f. Er is aandacht voor de toegankelijkheid van digitale documenten voor studenten met een functiebeperking (zie http://www.kuleuven.be/diversiteit/digitaletoegankelijkheid)
1
Aandachtspunten bij het inzetten van Toledo
2. INHOUD 2.1. Studiemateriaal Het aanbieden van studiemateriaal via Toledo heeft een meerwaarde en er is een relatie tussen het studiemateriaal op de Toledocursus en de andere vormen van ondersteuning. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. Het is voor studenten duidelijk wat de relatie is tussen het studiemateriaal op Toledo en de andere vormen van ondersteuning (bijv. een video op Toledo is een illustratie bij een bepaald deel van de cursustekst). b. De keuze om het studiemateriaal uitsluitend of bijkomend via Toledo aan te bieden naast het aanbod tijdens contactmomenten of via de cursusdienst is ingegeven door de meerwaarde die Toledo biedt: - audiovisueel materiaal kan worden herbekeken; - animaties zijn een hulp bij het analyseren en inoefenen van de leerstof; - elektronisch aanbod vergemakkelijkt het zoeken op termen; - studiemateriaal kan worden aangeboden buiten de contactmomenten; - ... c. Indien materiaal reeds tijdens contactmomenten of via de cursusdienst wordt aangeboden, maakt men de student er op attent dat niet alles moet worden afgeprint. Het aanbieden van studiemateriaal op Toledo helpt de studenten bij het bereiken van de beoogde doelstellingen van het opleidingsonderdeel. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. Het is voor studenten duidelijk hoe het aangeboden studiemateriaal bijdraagt tot het realiseren van de doelstellingen (bijv. bij verdiepingsmateriaal wordt duidelijk gemaakt hoe studenten kunnen leren relevante informatie te selecteren). b. Bij het aangeboden materiaal wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen noodzakelijk en vrijblijvend raadpleegbaar materiaal (bijv. met behulp van een sterretjescode/legende). c. Het ter beschikking stellen van studiemateriaal via Toledo gebeurt op het meest geschikte moment, zodat de studenten tijdig aan de verwerking van de leerstof kunnen beginnen. Het aanbod van studiemateriaal via Toledo is afgestemd op de studentenkenmerken. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. De sequens van aanbieden (adaptief/cumulatief/als geheel) en de aard van het materiaal (bijv. mate van voorgestructureerd zijn) zijn aangepast aan de voorkennis, het niveau, de capaciteiten en interesse van de studenten. b. De aanbiedingsvorm van het materiaal (bijv. interactief, multimedia) is motiverend en uitdagend voor studenten. c. Het volume van het aangeboden materiaal is in evenredigheid met de capaciteiten / het verwerkingsvermogen van de studenten. d. De mate waarin bij het materiaal uitleg wordt gegeven (bijv. bij welke cursusdelen externe links aansluiten) is afgestemd op de zelfstandigheid van de studenten. Eerste bachelorstudenten zullen bijvoorbeeld meer nood hebben aan uitleg dan masterstudenten.
2
Aandachtspunten bij het inzetten van Toledo
2.2. Toetsen en feedback Het aanbieden van toetsmateriaal (toetsen/opdrachten/oefeningen) via Toledo heeft een meerwaarde en er is een relatie tussen het toetsmateriaal en de andere vormen van ondersteuning. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. Het is voor studenten duidelijk wat de relatie is tussen het toetsmateriaal op Toledo en de andere vormen van ondersteuning. b. De keuze voor het aanbieden van toetsmateriaal via Toledo is ingegeven door de meerwaarde die Toledo biedt. Voor de docent kan die meerwaarde bijvoorbeeld bestaan uit: - de mogelijkheid tot het geven van geautomatiseerde geïndividualiseerde feedback; - de mogelijkheid tot opvolging van studenten; - het efficiënt verkrijgen van een overzicht van veel gemaakte fouten; - een tijdsbesparing bij grote groepen studenten; - de mogelijkheid om toetstechnische en statistische analyses te doen, en - de efficiënte archivering van vragen en resultaten. Voor studenten kan die meerwaarde bijvoorbeeld bestaan uit: - de mogelijkheid om gericht en adaptief toetsmateriaal en geïndividualiseerde feedback ter beschikking te hebben; - de mogelijkheid van interactiviteit; - de integratie van multimedia in toetsmateriaal, en - de mogelijkheid om onafhankelijk van plaats en tijd te kunnen oefenen en toetsen. Het aangeboden toetsmateriaal (toetsen/opdrachten/oefeningen) op Toledo helpt de studenten bij het bereiken van de beoogde doelstellingen van het opleidingsonderdeel. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. Het is voor studenten duidelijk wat de functie is van het toetsmateriaal (een toets om voorkennis op te frissen, een toets die representatief is voor het examen, een zelftest om feedback geven over een beperkte hoeveelheid leerstof, een oefening om de leerstof in te oefenen). b. Het is voor studenten duidelijk op welke manier het aangeboden toetsmateriaal bijdraagt tot het realiseren van de doelstellingen. c. Het is voor studenten duidelijk welke evaluatiecriteria gelden voor het aangeboden toetsmateriaal. d. Bij het aangeboden toetsmateriaal wordt duidelijk aangegeven of en op welke manier de deelname aan de toets en het resultaat van de toets meetellen in de eindevaluatie (bijv. score via bonuspunten of gedeeltelijk meetellend voor eindscore). e. Het ter beschikking stellen van toetsmateriaal via Toledo gebeurt op het meest geschikte moment voor het uitlokken of ondersteunen van de beoogde activiteiten bij de studenten. Toetsen of oefeningen per hoofdstuk worden bijvoorbeeld kort na het behandelen van de leerstof aangeboden. Het aanbod van toetsmateriaal (toetsen/opdrachten/oefeningen) via Toledo is afgestemd op de studentenkenmerken. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. De sequens van aanbieden (adaptief/cumulatief/als geheel) en de aard van het toetsmateriaal zijn aangepast aan de voorkennis, het niveau, de capaciteiten en de interesse van de studenten. b. Het volume van het aangeboden toetsmateriaal is in evenredigheid met de capaciteiten/ het verwerkingsvermogen van de studenten. c. De aanbiedingsvorm van het materiaal (bijv. interactief, multimedia) is motiverend en uitdagend voor studenten. d. De mate waarin bij het toetsmateriaal uitleg wordt gegeven (bijv. bij welke cursusdelen het materiaal aansluit) is afgestemd op de zelfstandigheid van de studenten. Eerste bachelorstudenten zullen bijv. meer nood hebben aan uitleg dan masterstudenten.
3
Aandachtspunten bij het inzetten van Toledo
2.3. Communicatie Het communiceren via Toledo heeft een meerwaarde en er is een relatie tussen de communicatie via Toledo en de andere vormen van ondersteuning. Voor mededelingen of e-mail kan je dit realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten in verband met doel, organisatie en vorm: a. Het is voor studenten duidelijk hoe mededelingen of e-mail via Toledo zich verhouden tot communicatie via andere kanalen. b. Het is voor studenten duidelijk welke soort informatie via mededelingen of e-mail op Toledo wordt gecommuniceerd (welkom, dead-lines, wijzigingen in uurroosters of lokalen, aanpassingen in de Toledocursus,…). c. Mededelingen worden tijdig geplaatst. Permanente berichten worden alleen gebruikt voor informatie die echt permanent noodzakelijk is. d. Mededelingen zijn enkel zichtbaar in de periode waarop ze betrekking hebben. e. De lengte van de mededelingen is beperkt. Indien nodig wordt verwezen of gelinkt naar bijhorende documenten in de Toledocursus. f. Wijzigingen in een bestaande mededeling worden vermeden, tenzij de aandacht van de student nadrukkelijk hierop wordt getrokken (Er kan bijv. ook worden geopteerd voor het plaatsen van een nieuwe mededeling). g. Het geheel van mededelingen in een cursus blijft overzichtelijk. Zo is het aan te bevelen het te veel “scrollen” te vermijden door minder permanente berichten te plaatsen of berichten te verwijderen. Voor discussiefora kan je dit realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten in verband met meerwaarde, integratie, doel, organisatie, begeleiding en vorm: a. De keuze voor het inzetten van een discussieforum via Toledo is ingegeven door de meerwaarde die dit biedt: - het discussieforum werkt drempelverlagend (bijv. in grote groepen); - de studenten hebben de tijd om bijdragen te lezen en hun eigen bijdrage uit te werken; - de discussie wordt gearchiveerd; - het denken van studenten wordt zichtbaar; - … b. De inhoud van het discussieforum is geïntegreerd in de leeromgeving (bijv. de inhoud van het discussieforum wordt aangehaald tijdens contactmomenten, de inhoud van de discussie wordt door de studenten kritisch verwerkt in een paper,…). c. Het is voor studenten duidelijk wat de functie is van het discussieforum (bijv. discussiëren rond een afgebakend thema, praktische vragen stellen over het opleidingsonderdeel, elkaars vragen over bepaalde hoofdstukken van de cursus beantwoorden,…). d. Het gebruik van het discussieforum is er op gericht activiteiten bij studenten uit te lokken die bijdragen tot het bereiken van de doelstellingen. e. Het is voor studenten duidelijk of hun deelname aan het discussieforum en/of de inhoud ervan (bijdragen, bijlagen) meetelt voor de eindevaluatie of vrijblijvend is. f. Het discussieforum wordt tijdig opgestart en afgesloten. g. Het is voor studenten duidelijk wie het discussieforum modereert en hoe frequent deze opvolging gebeurt. h. Er worden afspraken gemaakt over de gehanteerde “spelregels” in het discussieforum (bijv. richtlijnen van de docent m.b.t. de verwachtingen, het taalgebruik, de soort bijdragen, het toevoegen van bijlagen,...) en de verantwoordelijke van het forum volgt op of de studenten zich hieraan houden. i. De richtlijnen die bij het discussieforum worden gegeven zijn afgestemd op de studentenkenmerken (voorkennis, niveau, capaciteiten, interesse). j. Het discussieforum wordt overzichtelijk gestructureerd (afgebakende hoofdstukken, aparte thema’s,…) en indien nodig worden groepen aangemaakt met gescheiden discussiefora.
4
Aandachtspunten bij het inzetten van Toledo
2.4. Leeractiviteiten Het gebruik van Toledo helpt studenten bij het verwerken van de leerstof en het verwerven van vaardigheden en attitudes, op een manier die aansluit bij de doelstellingen. Wil je via het gebruik van Toledo de studenten helpen bij… a. …het relateren van verschillende leerinhouden met elkaar, dan kan je dit doen door bijv. gebruik te maken van de a-lineaire structuur van de Toledocursus of de parallelle opbouw van de mappen om verbanden te verduidelijken. b. …het structureren van de leerstof, dan kan je dit doen door bijv. een PowerPointpresentatie aan te bieden als hulpmiddel bij het maken van een samenvatting of op het eind van elk hoofdstuk vragen aan te reiken die kunnen helpen om de globale structuur te doorgronden. c. …het analyseren van de leerstof, dan kan je dit doen door bijv. een animatie aan te bieden die stap voor stap uitlegt hoe een proces verloopt of afbeeldingen na elkaar te plaatsen die de verschillende onderdelen van een bepaalde fenomeen verduidelijken. d. …het toepassen van de leerstof, dan kan je dit doen door bijv. een elektronische oefening ter beschikking te stellen, die aanzet om de theorie toe te passen of videofragmenten aan te bieden die een voorbeeld geven van een praktijksituatie waarin de theorie wordt geïllustreerd. e. …het memoriseren van de leerstof, dan kan je dit doen door bijv. elektronische oefeningen aan te bieden die helpen bij het onthouden van bepaalde wetten of een schema dat het leren van de theorie ondersteunt. f. …het kritisch verwerken van de leerstof, dan kan je dit doen door bijv. een discussieforum open te stellen, waardoor studenten voor- en tegenargumenten kunnen formuleren of teksten met verschillende visies over hetzelfde fenomeen aan te bieden. g. …het selecteren van informatie, dan kan je dit doen door bijv. fotoreeksen aan te bieden waarmee de studenten kleine relevante verschillen in situaties leren onderscheiden of duiding bij de aangeboden links te geven die aanzet om een onderscheid te maken tussen hoofd- en bijzaken. h. …het reguleren van het leerproces, dan kan je dit doen door het aanbieden van bijv. een timing die studenten de werkzaamheden doorheen het semester helpt plannen, een oriënterende toets die verduidelijkt in welke mate de studenten al voldoen aan de begintermen of feedback van de tussentijdse toets die de studenten aanzet om te reflecteren over hun vorderingen en hun leergedrag bij te sturen. i. … het motiveren van de studenten, dan kan je dit doen door het aanbieden van bijv. een adaptieve toets waarbij wordt vermeden dat studenten te snel naar te moeilijke oefeningen overgaan (succesverwachtingen opwekken), opdrachten waarbij studenten worden uitgedaagd, online teksten die kort genoeg zijn zodat studenten zich kunnen blijven concentreren, een discussieforum dat studenten aanzet om zich in te spannen om een zinvolle bijdrage te leveren.
5
Aandachtspunten bij het inzetten van Toledo
3. ORGANISATIE 3.1. Communicatie naar studenten De docent communiceert duidelijk over de functie van de Toledocursus en over de verantwoordelijke personen. Dit kan je realiseren door de bedoeling van de Toledocursus en de plaats ervan in de leeromgeving expliciet toe te lichten, bijv. de mate waarin de docent een actieve medewerking verwacht op een discussieforum, de mate waarin tijdens de evaluatie zal worden teruggekomen op het discussieforum, noodzakelijke/aanvullende informatie,… Studenten worden via de module “what’s recent” automatisch op de hoogte gebracht van aanpassingen aan de Toledocursus. 3.2. Communicatie binnen het didactisch team Binnen het didactisch team is de taakverdeling voor het onderhouden van de Toledocursus voor alle leden duidelijk alsook de relatie tussen Toledo en andere vormen van ondersteuning. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. Er is een taakverdeling gemaakt binnen het didactisch team over het onderhouden van de Toledocursus. b. Het is voor alle leden van het didactisch team duidelijk wanneer er inspanningen voor het onderhouden van de Toledocursus worden verwacht. c. De leden van het didactisch team overleggen over de integratie van de Toledocursus en de andere vormen van ondersteuning (bijv. contactmomenten, opdrachten,…). 3.3. Studiebelasting Er wordt over gewaakt dat de werkelijke studiebelasting met betrekking tot de Toledocursus en andere vormen van ondersteuning overeenkomt met de begrote studiebelasting. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. De tijd die moet worden besteed aan de verwerking van het aangeboden materiaal en de opdrachten zijn aangepast aan de begrote studietijd. b. De Toledocursus wordt vormgegeven zodat studenten hun tijd zo efficiënt mogelijk kunnen gebruiken, bijv. door een gestructureerd aanbod, door het samenbrengen van informatie, door een goede duiding te geven bij de informatie,… c. Studenten worden op de hoogte gebracht van de verwachte studietijd indien ze opdrachten via Toledo moeten indienen. 3.4. Werkbelasting De werkbelasting van de docent met betrekking tot de Toledocursus wordt bewaakt. Dit kan je realiseren door aandacht te besteden aan volgende punten: a. De werkbelasting voor het onderhoud en de vormgeving van de Toledocursus en de integratie ervan met de andere vormen van ondersteuning staat in verhouding tot de leervoordelen voor studenten. b. Teneinde het onderhoud en de vormgeving van de Toledocursus efficiënt te laten verlopen, kan de docent beroep doen op de aanwezige expertise bij andere personen en diensten (secretariaatsmedewerkers, technici, facultaire onderwijsondersteuners, ICTS, Dienst Onderwijs en Leren…) mits dit in overeenstemming is met hun functieomschrijving.
6