De w etenschappelijke wereld College Onder zoeksmet hoden 21 septem ber 2006
Inhoud hoe wer kt wetenschap? hoe wer kt de wet enschappelijke wereld? waar m oet je zelf op lett en?
Inhoud hoe wer kt wetenschap? hoe wer kt de wet enschappelijk e wereld? waar moet je zelf op lett en?
Wolter Pieters
Wat is wetenschap?
Wanneer is wetenschap ontstaan?
De fundering van wetenschappelijke kennis wetenschap versus geloof er var ing versus dogm a ex per im enteel ver sus teleologisch ex per im enteel ver sus wisk undig
De fundering van wetenschappelijke kennis
Inductieprobleem
Ervaring? Hoe kom je t ot algemene kennis op basis van er varing? Waarom is een vogelbek dier een zoogdier? Waarom is Pluto geen planeet? Als ik alleen witte zwanen vind, zijn dan alle z wanen wit ?
aan de or de gest eld door David Hume r eact ie: positivism e
Falsificationisme
Voorbeeld: HIV
Kar l Popper induct ie niet logisch geldig je kunt altijd een zwarte zwaan t egenkomen
naak te feit en bestaan niet waarneming veronderstelt theorie “deze plant is groen” versus “dit deeltje is een muon”
wet enschappelijke uit spr ak en z ijn niet verifieerbaar maar falsif ieerbaar
Voorbeeld: HIV wat betek ent de uitspraak: “HIV is de oorz aak van AIDS”?
naakte feiten + inductie geeft geldige kennis “op tijdstip 4.5 geeft de voltmeter 6.2 Volt aan” alle wetenschappelijke kennis moet t ot dit soort uitspraken herleidbaar zijn context of discovery irrelevant
dus... als een HIV- ser opositieve patiënt geen AIDS kr ijgt is de uitspraak “HIV is de oor zaak van AIDS” weer legd??
Inhoud hoe wer kt wetenschap? hoe wer kt de wet enschappelijk e wereld? waar moet je zelf op lett en?
Wetenschap in de praktijk
Wetenschap als mensenwerk
Peter H. Duesber g: “HIV is not the cause of AIDS”
paradigma’s (Kuhn) peer review netwer ken, black box es (Lat our) hoe bepaal je wie er gelijk heeft ? r ealisme versus sociaal- const ructivism e wetenschap is een sociaal pr oces je moet je onderzoek verantwoorden
er zijn inderdaad zulke patiënten correlatie ontstaat door definitie van AIDS HIV alleen indirect waar te nemen oorzakelijk mechanisme niet bekend politieke en financiële motieven
maar: cof act oren, uitzonderingen, im muniteit , wel aanwijzingen voor oorzakelijkheid, geld!?, ... Duesberg kan ongelijk hebben... maar: wet enschap is mensenwer k!
Peer review waar wordt naar gekeken? probleemstelling uitvoering conclusies
anoniem of niet? voorbeelden conclusie: het blijft moeilijk...
Inhoud hoe wer kt wetenschap? hoe wer kt de wet enschappelijke wereld? waar m oet je zelf op lett en?
Voorbeeld: Darwin
Criteria voor probleemstelling PRDV (Pet er R. De Vries) pr ecisie r elevant ie doelmatigheid (funct ionalit eit) ver ank ering in kennisgebied consist entie goed gecomm uniceerd
Precisie (1 ) dom ein = univer sum algemeen universum speciaal universum onderzoekselementen
Precisie (2 ) variabelen: eigenschappen van de onderzoekselem ent en r elaties: verbanden t ussen de var iabelen onafhankelijke en afhankelijke variabelen constanten
Doelmatigheid (functionaliteit) Is het onder zoek beschrijvend, definiërend, ver klar end, evaluer end, vergelijkend, ontwer pend, ... ? Past de opsplitsing in deelvragen en de voorgest elde m ethode bij deze funct ie?
Relevantie t heoretisch pr aktisch wetenschappelijk m aatschappelijk
Verankering (1 ) Wetenschappelijk e lit eratuur : publicatieniveau ‘of ficieel’ – boeken – artikelen in wetenschappelijke tijdschriften – conferentiebijdragen
‘grijs’ – proefschriften – preprints
Verankering (2) Refer ent ies boek auteurs, titel, uitgever, plaats, jaar
ar tikel auteurs, titel, tijdschrift, jaargang/ volume, pagina’s, jaar
grijs/ overig auteurs, titel, soort publicatie, instituut, jaar
Kijk goed hoe anderen het doen Wees consequent
Verankering (3) Kennisgebied: st apsgewijze inperk ing infor matiewetenschap informatiekunde
bedrijfsinformatiekunde gebr uiksaspecten van bedr ijfsinfor matiesystem en
geen strikt e hiër ar chie “familiever want schappen”
Theorie mat eriaal bibliotheekinstr uct ie collegesheet s Segers hoofdstuk 13 Segers onder zoeksvoor beelden 1 en 2
Verankering (4 ) Uit leg wordt gegeven over: – het kennisgebied – de thematiek – termen en concepten – inhoudelijke keuzes en vooronderstellingen – de achtergrond van deze keuzes en vooronderstellingen
Leertaak Inhoud: Beoor delen van wet enschappelijk e k waliteit van probleem st elling Liter at uur zoeken Pr ocedure: Uitwer king op papier meenem en naar r esponsiecollege (dinsdag 26 septem ber ) Beoor delen van elkaars uitwerk ingen
Praktische informatie t heorie leertaak
