Houd van
M ij
Inhoud Voorwoord van Marianne Williamson 7 Inleiding 9 Deel 1: Liefde is je lotsbestemming 15 Hoofdstuk 1: Liefde is geen woord 21 Hoofdstuk 2: Je bent eindeloos lieflijk en beminnelijk 26 Hoofdstuk 3: Ons gezamenlijke doel 29 Hoofdstuk 4: Het fundament van liefde 36 Hoofdstuk 5: Leef je liefde 42 Deel 2: Liefde is wie jij bent 49 Hoofdstuk 6: Monoloog voor eigenliefde 58 Hoofdstuk 7: Spiegeloefening 64 Hoofdstuk 8: Boodschappen uit je jeugd 70 Hoofdstuk 9: Jouw liefdesverhaal 79 Deel 3: Liefde is onvoorwaardelijk 87 Hoofdstuk 10: Is dit liefde? 93 Hoofdstuk 11: Ik houd van jou 103 Hoofdstuk 12: Laat je liefde zien 117 Deel 4: Liefde kent geen angst 127 Hoofdstuk 13: Het spiegelprincipe 134 Hoofdstuk 14: Liefde en angst 142 Hoofdstuk 15: Liefde doet geen pijn 151
Deel 5: Liefde is het antwoord 163 Hoofdstuk 16: Alleen liefde is echt 171 Hoofdstuk 17: Een roep om liefde 181 Hoofdstuk 18: De aanwezigheid van liefde 192 Bronnen 207 Dankwoord 209 Noten 211 Over de schrijver 220
Voorwoord Van alle dingen waarover we iets kunnen leren, zoals filosofie, wiskunde, poëzie, het rechtsstelsel, alle alfawetenschappen en alle natuurwetenschappen, is er niets zo belangrijk als leren hoe we moeten liefhebben. Als de mens wist hoe hij op een dieper, fundamenteler en universeler niveau zou moeten liefhebben, hoe anders zou de wereld dan zijn? Zou er dan nog steeds oorlog zijn? Zou er dan nog steeds geweld zijn? Zou er dan nog steeds zoveel onnodig leed in en om ons heen zijn? Hoe ontwikkeld we ook zijn in ons begrip van sommige dingen, we hebben met betrekking tot ons vermogen om lief te hebben nog veel te leren. In een wereld waarin angst het menselijk bewustzijn in zijn greep heeft, is een bewuste inspanning nodig om daar iets aan te doen. We verlangen wanhopig naar liefde, maar bieden er fel weerstand tegen. Houd van mij is een gids voor het loslaten van angst en het kiezen voor liefde. Dit klinkt eenvoudig, maar dat is het zelden. Als we proberen lief te hebben, moet een ieder van ons de confrontatie aangaan met diepgewortelde angsten die in ons onderbewuste op de loer liggen. En daarom lezen we boeken zoals dit boek: als stevige ondersteuning, zinnen en hoofdstukken die ons onderwijzen op onze weg langs onze angsten, op weg naar het licht van liefde aan de overzijde. Robert Holden kan niet alleen goed met woorden omgaan, maar ook met mensen. In zijn aanwezigheid voel je je geliefd; hij heeft duidelijk het innerlijke proces doorlopen van het loslaten van zijn verdedigingsmechanismen en in zijn hart heeft hij ruimte gemaakt voor de liefde van andere mensen. En als hij dat doet, en als wij dat doen, gebeuren er wonderen. Er vinden doorbraken plaats. Inzichten komen tot stand. Angsten
8
Houd van mij
verdwijnen. En dat is het doel en het geschenk van dit boek: als een zachte en rustige massage van het hart doorbreekt het de blokkades die ons ervan weerhouden om lief te hebben en maakt het ruimte voor een nieuw leven. Zo voel je je als je Houd van mij hebt gelezen. Veel lichter... veel liefdevoller... en gelukkiger. Dat weet ik zeker. Marianne Williamson
Inleiding Stel je het volgende scenario eens voor. Op een dag krijgen onze kinderen op school les over liefde. Ze leren wat liefde is en wat eigenwaarde is, ze denken na over de betekenis van ‘Ik houd van jou’. Ze leren hoe ze naar hun hart kunnen luisteren en ze worden aangemoedigd om naar hun hart te luisteren en de dingen te doen die hun vreugde geven. Het zal dan normaal zijn dat ouders hun kinderen leren hoe ze liefde moeten geven en ontvangen. Volwassenen zijn dan niet meer tevreden met het lezen van romantische romans of het kijken naar romantische films. Ze zoeken het gezelschap op van vrienden en geliefden die in echte liefde geïnteresseerd zijn en die liefdevollere mannen en vrouwen willen worden. Op een dag respecteert elke maatschappij of gemeenschap op onze planeet op een vreugdevolle manier het belang van liefde. Politiek zonder liefde zal tot het verleden behoren. Leiders die op liefde gebaseerde normen en waarden aan de dag leggen, zoals dienstbaarheid en mededogen, worden gekozen vanwege hun visie, hun moed en hun sterke karakter. Economen leren ons dat geld zonder liefde geen vreugde schenkt. Ze bedenken een economisch beleid dat op liefde is gebaseerd en ervoor zorgt dat armoede en honger verdwijnen. Met behulp van dit beleid kunnen we echte overvloed en vrijheid ervaren. Op een dag integreren alle beroepsopleidingen liefde in hun onderwijsprogramma. Artsen behandelen hun patiënten met liefde en psychologen leren hun patiënten wat liefde is. Natuurkundigen leren ons dat afscheiding ‘optisch bedrog’ is en dat eenheid de realiteit is. Biologen leren ons dan dat de overleving van een soort niet een kwestie is van wie de sterkste is, maar afhankelijk is van samenwerking. Architecten en advocaten helpen ons bij het opbouwen van
10
Houd van mij
een maatschappij die op liefde is gebaseerd. En ecologen laten ons zien hoe we op een liefdevollere manier met onze planeet kunnen omgaan. Op een dag zullen de grote religies een God van onvoorwaardelijke liefde erkennen en ze zullen mensen niet meer leren om bang te zijn voor God. We zullen nooit meer oorlogvoeren in de naam van God. Theologen en filosofen, humanisten en atheïsten zetten hun onenigheden opzij ten gunste van de liefde en ze zullen ons leren dat liefde sterker is dan angst, dat alleen liefde echt is en dat zij uiteindelijk de sleutel vormt tot onze verlichting en evolutie. En naast dit alles zullen kunstenaars ons toezingen en ons onderhouden met hun liefdevolle toneelstukken. Stel je dat scenario eens voor. Die dag is nog niet aangebroken, dat weet ik. Ik geloof echter wel dat die dag er ooit zal zijn. De wereld waarin we leven moet in de richting van liefde evolueren als we een toekomst willen hebben. Ieder van ons moet vanuit liefde iets doen, zodat de mensheid zichzelf leert begrijpen en in staat is om liefde boven angst te kiezen. Dit boek is een liefdesmeditatie. Het gaat over de belangrijkste dingen die je ooit zult leren. Het geluk, de gezondheid en de overvloed die jij in je leven ervaart, zijn afhankelijk van je vermogen om liefde te geven en te ontvangen. Dit vermogen is aangeboren, niet aangeleerd. Het hoeft dus niet aangeleerd te worden, zoals je ‘Het mooiste wat je ooit bijvoorbeeld een nieuwe wiskunzult leren is liefde te geven detheorie moet leren of tekstreen te ontvangen.’ gels uit Romeo en Julia uit je hoofd – Eden Ahbez moet leren. Het is een natuurlijk vermogen dat opgeslagen ligt in de essentie van wie jij bent. Alles wat je erover leert, voelt als het je herinneren van iets wat je altijd al hebt geweten. Houd van mij bestaat uit vijf delen. In Deel 1, Liefde is je lotsbestemming, probeer ik je te stimuleren om de relatie die je met liefde hebt te onderzoeken en om na te gaan wat liefde voor jou betekent. Ik vraag je om de mogelijkheid te onderzoeken dat het doel van je leven niet het vinden van liefde is, maar
Inleiding
11
liefde zijn. Liefde is als het ware je levenswerk. Liefde is je spirituele pad. Liefde is de sleutel tot je groei en evolutie. Ik beweer ook dat het niet je lotsbestemming is om slechts één persoon lief te hebben, maar om iedereen lief te hebben. Dat is de ware betekenis van liefde. Ik denk dat John Lennon dit bedoelde toen hij zei: It matters not who you love, where you love, why you love, when you love or how you love, it matters only that you love. (Het maakt niet uit wie je liefhebt, waar je liefhebt, waarom je liefhebt, wanneer je liefhebt of hoe je liefhebt, zolang je maar liefhebt.) In Deel 2, Liefde is wie jij bent, ga ik in op het spel dat je in al je relaties speelt. Dit is het spel tussen je ongeconditioneerde zelf (je oorspronkelijke zelf ) en je geconditioneerde zelf (je zelf beeld). De fundamentele waarheid is: ‘Ik ben het waard om liefde te ontvangen’ en de fundamentele angst is: ‘Ik ben het niet waard om liefde te ontvangen.’ Met betrekking tot eigenliefde gaat het erom dat je weet wie je bent en dat je je vereenzelvigt met liefde. Eigenliefde heeft ook te maken met zelfacceptatie en geen weerstand bieden tegen liefde. Het komt erop neer dat ware eigenliefde goed voor jou, je gezin is, je vrienden en de planeet is. In Deel 3, Liefde is onvoorwaardelijk, beschrijf ik enkele oefeningen die ik in mijn driedaagse Loveability-workshop aan de deelnemers leer. Sommige mensen denken dat liefhebben alleen maar slaat op het liefhebben van anderen, terwijl anderen zich vooral richten op het door anderen geliefd worden. Hoe zit dat met jou? Natuurlijk behelst de kunst van het liefhebben onder andere het vermogen om liefde te geven en te ontvangen. Pas als je jezelf toestaat om liefde vrijelijk te geven en te ontvangen, besef je dat liefde niet verhandelbaar is, maar een manier van zijn. Als liefde zo fantastisch is, waarom doet zij dan zo’n pijn? En als liefde zo natuurlijk is, waarom gaat zij dan gepaard met zo veel problemen? En als liefde zo krachtig is, waarom gaat ze dan voorbij? In Deel 4, Liefde kent geen angst, ga ik in op enkele van de meest voor-
12
Houd van mij
komende blokkades van liefde, zoals verwachtingen en regels, onafhankelijkheid en opoffering en het elkaar proberen te veranderen of controleren. Ik laat je ook kennismaken met de ‘Echte liefde-check‘Het geven en ontvangen list’, die je kunt gebruiken voor het van liefde is als het voelen herkennen van liefde en voor het van de zon vanaf beide bevorderen van liefdevolle relaties kanten.’ in je leven. – David Viscott In Deel 5, Liefde is het antwoord, opper ik dat je zonder vergeving niet in staat bent om liefde te geven en te ontvangen. Vergeving is een aspect van liefde dat je in staat stelt om een fundamentele keuze te maken tussen liefde en angst, liefde en pijn, liefde en schuldgevoel of beschuldiging enzovoort. In dat deel van het boek stel ik ook dat liefde intelligent is en dat liefde onze ware kracht is en dat als we onze persoonlijke of gezamenlijke problemen met voldoende liefde zouden benaderen, we altijd tot een positief oplossing zouden kunnen komen. De grootste invloed die je in elke situatie kunt hebben is liefde zijn. Voor het schrijven van Houd van mij heb ik gebruikgemaakt van mijn levenservaring en gesprekken met mijn ouders, mijn broer, mijn vrienden, mijn vrouw en mijn twee jonge kinderen. Door de jaren heen heb ik met filosofen, biologen, priesters, leidinggevenden, natuurkundigen en mystici over liefde gesproken. Ik heb ook het geluk gehad dat ik gebruik heb kunnen maken van de wijsheid en inzichten van Tom Carpenter, Chuck Spezzano, Russ Hudson, Louise Hay en Marianne Williamson, om er maar een paar te noemen. Tijdens het lezen van Houd van mij zal het je opvallen dat ik twee inspiratiebronnen gebruik. De eerste is mijn Loveability-workshop. Ik geef deze workshop nu al enkele jaren. Daarnaast geef ik andere cursussen, zoals ‘Liefde en het Enneagram’ en ‘Liefde en Angst’ (gebaseerd op Een cursus in wonderen). De tweede inspiratiebron bestaat uit verhalen en gesprekken uit mijn praktijk die ik met afzonderlijke cliënten en koppels heb gehad (de namen van deze mensen zijn veranderd). Bij het schrijven van Houd van mij werd ik vooral geïnspireerd door wat ik het best kan omschrijven als een proces van innerlijk luisteren.
Inleiding
13
Elke keer dat ik aan mijn bureau ging zitten om te gaan schrijven, begon ik met een aantal momenten stilte en vroeg ik de liefde om me te onderwijzen over de liefde. Dat deed ik vanuit het volle besef dat ik niet met iets wat zich buiten mij bevond ‘praatte’. Het was een innerlijke afstemming. Ik zeg dit om te benadrukken dat het vermogen om liefde te geven en ontvangen niet uit boeken, workshops of therapeutische gesprekken (hoe nuttig die ook kunnen zijn) kan worden geleerd, maar door de liefde die je ware natuur is de gelegenheid te geven om het aan je te leren. Robert Holden
