Interessante websites:
Inhoud:
www.sogetsubranchnederland.nl www.ikebanaHQ.org www.sogetsu.or.jp www.nl.emb-japan.go.jp www.ikebana-info.nl www. II Netherlands chapter #215 www.keramiekmonique.nl www.asianelements.nl www.home.wxs.nl/~marjavb www.ikebana-keramik.com www.hanakunst.nl
Sogetsu Branch Nederland Ikebana International Sogetsu School, Tokyo Japanse Ambassade Nederlandse Ikebana Vereniging Nederlandse afd. Jap. scholen Monique van de Ven Caroline Mars Marja Vervoort-Biemond Gisela Jost, Duitsland. Masako Higashi-Knol
Kijk eens op onze website:
www.sogetsubranchnederland.nl en laat ons weten wat U ervan vindt!! Het Branchblad en de website zijn bij uitstek geschikt voor mededelingen van en aan alle leden. Zo houden we elkaar op de hoogte. Als je iets hoort of ziet wat interessant is voor andere leden, meld het ons!!
Kopij voor het december nummer uiterlijk 1 november 2008, inzenden naar het redactieadres.
******** 48 1
juni 2008
Uitreiking Theoriemap deel 1 Agenda/tips Voorwoord van de Branch Director Mededelingen van het Bestuur Verslag tentoonstelling Beek en Donk Verslag workshop tetraëder door Monique van de Ven Verslag workshop Azalea St.Group Belgium door Lily Beijsens Verslag “Global Training” Azalea Study Group Belgium Verslag wksh. “ de Knoop” door Henriëtte Schalk Verslag wksh. NIV. in Maarn door Anne-Riet Vugts Verslag wksh. “werken in een lijst” door Monique vd Ven Verslag buiten expositie Oudenbosch Verslag kinder-ikebana Oudenbosch Verslag wksh. I.I.Nederlands Chapter # 215 door J. Soejoko Verslag wksh. Ars Florum in België door Monique vd Ven Verslag ervaringen Ars Florum door Monique vd Ven Verslag wksh. Ars Florum door Bob Verschueren Terugblik en samenvatting 1e Branchblad 1980 Foto impressie 1e uitgave Branchblad 1980 Oprichting Sogetsu Branch Nederland Verslag wksh. NIV-afd. “Het Zuiden” door Wil Oortman Verslag tentoonstelling Azalea St.Gr. Belgium in Meise Global Training in Maarn Verslag Global Training in Maarn Reactie van de Branch Director “Global Training” in Maarn Verslag tentoonst. “Ikebana en Keramiek” van Masako In gesprek met Jeannine Vanhee-Cordeel Leerling/lerares, Nageire var.2, staande stijl door Ellen Visser Leden actief in het buitenland en Nederland in de “picture” Reisverslag Japan Els en Anne-Riet Bezoek Belfast branch Sogetsu door Anke Verhoeven Bestuur en Redactie Website 12
2 3 4 6 8 9 10 11 12 14 15 16 17 18 19 20 20 22 24 26 28 29 30 32 33 34 35 38 40 41 44 46 48
Uitreiking Theoriemap deel 1
vragen- opmerkingen-REDACTIE- weetjes- verslagen- foto’s
eind-redactie
lid redactie
lid redactie
lid redactie
Anita Mathijssen, Heuvellaan 11, 4702 TN Roosendaal. tel. 0165 56 21 44 e-mail :
[email protected] Anne-Riet Vugts, Dreef 68, 4875 AC Etten-Leur. tel. 076 503 40 80 e-mail :
[email protected] Monique van de Ven, Hazeleger 47, 4874 KX Etten-Leur. tel. 076 503 71 95 e-mail :
[email protected] Nicole Kruimel-Roselle, Willem de Zwijgerlaan 23, 3931 KL Woudenberg. tel. 033 888 74 06 e-mail :
[email protected]
Rita, Monique, Henriëtte, Corrie, Anne-Riet en Caroline (staat niet op de foto)
Kopij voor het decembernummer uiterlijk 1 november 2008 inzenden naar het redactieadres.
Dank voor het werk, dat jullie verzet hebben om de herziene uitgave van de Sogetsu ikebana Theoriemap deel 1 tot stand te brengen.
Het Branchblad verschijnt 2 maal per jaar. Verder ontvangt men de “tussendoorse” nieuwsbrieven.
Het bestuur
Heeft u op- en of aanmerkingen, mail of schrijf naar de redactie. De leden van de redactie wensen u veel lees-en kijkplezier!! Kopij voor de website inzenden naar: Anita Mathijssen of Anne-Riet Vugts Bezoek onze website: www.sogetsubranchnederland.nl 23
47 4
wijziging-geslaagd-BESTUUR-nieuwe leden-opzeggingen
AGENDA Sogetsu Branch
Branch Director
27 september 2008
Voorzitter
Secretaris
Penningmeester
Branchblad/website
Marja Vervoort-Biemond, Wilgerijs 3, 5561 VC Riethoven. tel. 040 253 32 29 fax. 040 295 46 08 e-mail :
[email protected] Dini Bastiaanssen-Engels, Floresstraat 17, 5631 DD Eindhoven. tel. 040 281 48 98
[email protected] Jenneke Soejoko-Oosterveld, Boeier 286, 8242 CC Lelystad. tel. 032 024 06 43 e-mail:
[email protected] Hanny Slegt-Hartog, Lindeakkers 1, 5091 RG Oost-West-en Middelbeers. tel. 013 514 43 12 e-mail :
[email protected] Anita Mathijssen, Heuvellaan 11, 4702 TN Roosendaal tel. 016 556 21 44 e-mail :
[email protected]
overschrijvingen lidmaatschap en deelname workshops op: Gironummer: 227 8432 tnv. Sogetsu Branch Nederland te 5091 RG Oost-West-Middelbeers. Ibancode: NL 34 PSTB 000 227 8432 BIC: PSTB NL 21 (voor overmaking uit het buitenland) Contributie: 35,00 euro per jaar Opgave: van nieuwe leden, verhuizingen, e-mailadressen, workshops, opzeggingen (vóór 1 december) uitsluitend naar de penningmeester.Lesboeken zijn te bestellen bij Jenneke Soejoko. 5 46
8 november 2008
14 februari 2009
leraressenvergadering van 10.00 -15.00 uur opgeven bij Corrie van der Schee info:
[email protected] dubbele workshop door Julia Op den Brouw en Irene Kho zaterdag 8 november 2008 locatie: de Zilverberk te Prinsenbeek info:
[email protected] algemene ledenvergadering
TIPS; ook om aan deel te nemen/ en of te bezoeken. * Expositie in “Ceramic and Art gallery” Sogetsu ikebana door Els Spoelstra-Goos datum: 1 juni-24 augustus 2008. locatie: Heul 7a, 4741 RB Hoeven (bij Breda) info:
[email protected] * workshop Azalea Study Group Belgium door Dini Bastiaanssen zaterdag 14 juni 2008 te Overijse info:
[email protected] * workshop NIV.-afd. Het Zuiden door Els Spoelstra zaterdag 14 juni 2008 van 10.00 -15.00 uur locatie: Natuurgebied De Pannenhoef, Rijsbergen info:
[email protected] * I.I. - 7th European Regional Conference, Parijs datum: 16-19 oktober 2008 info: www.ikebanahq.org * workshop Azalea Study Group Belgium door Ilse Beunen zaterdag 25 oktober 2008 in Zelzate info:
[email protected] * workshop Azalea Study Gr Belgium door Marie-Anne Huwaert zaterdag 6 december 2008 in Vlezenbeek info:
[email protected] 36
Voorwoord van de Branch Director Redactie, hartelijk gefeliciteerd met de 100 uitgave van het Branchblad!
e
‘s Zondags werden de twee laatste workshops gegeven met als thema’s: * repeating similar forms and shapes * with branches only.
Vanaf de oprichting van de Branch in 1981 hebben redacties, elk in eigen stijl, vorm gegeven aan het Branchblad. Iedere uitgave was een weerspiegeling van de tijd en de creativiteit waarin Sogetsu Ikebana zich hier in Nederland manifesteerde. Dankzij de ingezonden stukken van de leden en de reportages met foto’s van workshops, privé-lessen en exposities, seminars, mededelingen van het bestuur, interviews en agenda’s is het blad één van de verbindingslijnen tussen onze leden gebleken. Ik denk dat iedereen het er mee eens is als we Anita extra in het zonnetje zetten voor de eindredactie en de fraaie lay-out van het blad op dit moment. We zijn blij dat Nicole Kruimel in de redactie plaats genomen heeft. Brigitte heeft zich door drukke werkzaamheden terug moeten trekken. De website gaat hand in hand met het Branchblad en ik kan niet anders zeggen dat de huidige redactie dit geweldig doet. Binnenkort hopen we ook de sleutels aan de leden te kunnen geven om op de link “alleen voor leden” te kunnen kijken en ideeën uit te wisselen. Er wordt nog aan gewerkt. Ik krijg regelmatig van mensen, die door onze website geïnteresseerd zijn geraakt in Sogetsu Ikebana, reacties en vragen waar lessen te volgen zijn. Zij lopen er dan wel tegen aan dat er slechts op enkele plaatsen in Nederland opleidingen zijn en dat ze er voor moeten reizen. Voor ons een punt om goede afspraken te maken als je besluit als lerares in een andere regio les te gaan geven. Houdt rekening met reiskosten, lesgeld, locatie huren en zorg dat er een groep is die zich voor een serie lessen vooraf inschrijft en betaald heeft. Dit geeft voor beide partijen een plezierige start om samen de weg in Sogetsu Ikebana op te gaan. Ik adviseer ook meteen de nieuwe tekstboeken
De repeating similar forms werd van New Zealand Flax gemaakt, die zeer overvloedig in Ierland groeit. Sommigen hadden moeite om de vorm goed te herhalen en om de bloem toch echt als accent te gebruiken. Het resultaat was de moeite waard. De laatste workshop, met zoveel mooie takken, was een lust om naar te kijken.
47
45 8
De twee dagen werden afgesloten met enkele korte, maar krachtige woorden van dank, Paula voor haar assistentie, en ik voor de manier waarop ik had lesgegeven. Ook voor mij was dit een leerzame ervaring en leuk om te doen. Ik heb de Branch-Director bedankt voor al het werk, haar inzet, haar man niet te vergeten die natuurlijk op de achtergrond de hand-en spandiensten had verleend. De groep zal zelf in Londen officieel de Global Training volgen olv. van Mrs Fukushima. Mijn dank aan de Belfast Branch Sogetsu. Anke Verhoeven
Bezoek aan de Belfast Branch Sogetsu op 10 en 11 mei 2008. Op verzoek van de Branch-Director Mrs. Eileen Harris ben ik, samen met Paula Rol, afgereisd om op 10 en 11 mei voor 10 leraressen workshops te geven volgens de nieuwe les-boeken in het kader van de Global Training. Van te voren is er veel gemaild over de te geven thema’s en de benodigd materialen hiervoor en wat een geluk dat alles wat betreft de bloemen en bladeren bij de groothandel aldaar was te bestellen. Daar het klimaat in Noord-Ierland zachter is dan bij ons hebben de meeste dames prachtige tuinen met heel veel geschikte materialen voor Ikebana. Op vrijdag heb ik in een van de tuinen de materialen die ik nodig had voor de korte demonstratie voor elke workshop, uitgezocht. Terwijl ook mijn oog viel op mooi gevormd dood materiaal langs de kant van de weg. De thema’s voor de 1e dag waren: * intertwining plant material en * contrast in colors, met alleen bloemen. Met veel interesse en enthousiasme werden de arrangementen gemaakt. En kwam men er niet uit dan werd er bijna een kopie gemaakt van wat ik had gedemonstreerd bij aanvang van de workshop. Nadat men een eerste schikking had gemaakt met contrast in colors, heb ik gevraagd alle bloemen uit de container te halen en opnieuw iets hiermee te maken. Men schikte toen op een veel vrijere manier, het bleek een interessante ervaring te zijn. Na afloop van de eerste dag werden Paula en ik, samen met alle deelneemsters, ‘s avonds bij Eileen en haar man thuis op een buffet verwacht. Leuk om te zien hoe zij een hechte groep vormen, die samen Ikebana-Sogetsu delen. Uiteraard een herkenning voor mij, daar ook wij dit met elkaar delen. 9 44
van Akane in het starterspakket mee te nemen. Zo krijgt men goed inzicht in de basistechnieken. De herziene theoriemap die tijdens de ALV. in februari door Henriëtte werd gepresenteerd is op de lesboeken een prachtige aanvulling en wij zijn er trots op dat onze Branch in Nederland dit zijn leden biedt. De lesboeken, de theoriemap van de Branch en je eigen lesmateriaal en creativiteit zijn prima elementen om de interesse van de cursisten vast te houden . De expositie in de tuin van het Arboretum in Oudenbosch, door Els en Anne-Riet georganiseerd, heeft laten zien hoe de kunst van het zorgvuldig kijken naar de omgeving en het integreren van de Ikebanaobjecten in de natuur kan leiden tot Land Art. De groepswerken en het individuele werk van de deelnemers waren een resultaat van het enthousiasme waarmee er samengewerkt was en het vakmanschap wat er binnen de Branch is. In het boek Contemporary Ikebana, dat Mit Ingelaere in samenwerking met vele Ikebana kunstenaars het komende jaar zal uitgeven, zullen vele van deze kunstwerken terug te vinden zijn. Deze feestelijke 100e uitgave van het Branchblad laat jullie weer meeleven met alles wat er in de Branch gaande is en ik hoop dat alle leden blijven bijdragen aan de kopij (agenda, website, etc.) om zo ons allemaal bij de activiteiten in Ikebana en gerelateerde zaken te betrekken. Een plezierige zomervakantie toegewenst,
Caroline Mars heeft speciaal voor de 100ste uitgave van het Branchblad de achterzijde ontworpen. Caroline bedankt!! 5 10
Mededelingen van het Bestuur Geslaagd * Henriëtte Schalk; lerares 2egraad Jonin Sanyo. In opleiding bij Dini Bastiaanssen. * Desiree Castelijn-Boes; 2e certificaat Sankyu. In opleiding bij Els Spoelstra. * Yvonne Abma; 1e certificaat Yonkyu en het 2e certificaat Sankyu * Anke van Breda-Riemersma ; 4e certificaat Ikkyu Yvonne en Anke beiden in opleiding bij Truus Marrée.
Tetsunori Kawana. Een groot aantal leerlingen van hem namen deel aan deze tentoonstelling. Deze tentoonstelling was een echte verassing voor ons. Er was weinig publiciteit gemaakt en wij hadden de gok genomen om naar Yokohama te reizen. Het was absoluut de moeite waard. We hebben prachtige en bijzonder arrangementen gezien. En het was natuurlijk geweldig leuk om Tetsunori Kawana weer te ontmoeten. Ook nu weer hebben we genoten en natuurlijk veel foto’s gemaakt. Anne-Riet Vugts
Van harte gefeliciteerd namens het bestuur van de Sogetsu Branch Nederland. Jullie hebben het verdiend! * Ans Vaatstra, lerares 2de graad Sanyo bij haar lerares Soho Sakai in Californië. Ans is een trouw lid van onze Branch en volgt ons op de voet ook nu zij sinds enkele jaren in de USA woont. Als zij in Nederland met verlof is probeert zij altijd met onze aktiviteiten mee te doen. Zij heeft een indrukwekkende actieve Sogetsu ikebana loopbaan intussen in de USA en geniet van de mogelijkheden die er zijn om les te krijgen en mee te doen aan seminars en exposities. Een leuk gegeven: Als een echte Globetrotter heeft zij haar diploma’s in verschillende landen en bij verschillende leraressen gehaald: Kazue Kim, Singapore, Maleisië; Dini Bastiaanssen in Nederland; Fumiko Masubuchi, Massachusetts,U.S.A; Soho Sakai, Californië. Ans, we hopen je in de toekomst als je weer ev. in Nederland komt wonen vaker in ons midden te zien! N.I.C. naamsverandering De Nederlandse Ikebana Club (N.I.C.) is sinds 8 maart 2008 veranderd in Nederlandse Ikebana Vereniging (N.I.V.) Takashimaya department store in Tokyo 6 11
43 12
Ik heb zeer veel bewondering voor haar vakmanschap en de manier waarop ze les geeft. De eerste les konden we vrij kiezen wat materiaal en les betreft. Ze gaf ons duidelijke aanwijzingen en adviezen aan de hand van de gemaakte schikking. De tweede les kregen we als opdracht een basis opwaarts Nageire. Dat was even slikken, want dat hadden we niet gedacht. Nadat we klaar waren kwamen haar op- en aanmerkingen, maar ook haar complimenten. Het was bijzonder leerzaam. Ook hebben we Eikou Sumura aan het werk gezien in het Cerulean Tower Hotel. Hier verzorgt ze samen met haar team de grote schikkingen in loge. Ook op andere locaties van het hotel worden ikebana schikkingen geplaatst. Dit betekent iedere week een avond en nacht werken om dit te verzorgen. Wij zijn daarbij aanwezig geweest. Het is werkelijk fantastisch om met zoveel bezieling een schikking te zien maken. Te zien met hoeveel zorgvuldigheid wordt omgegaan met het materiaal. Alles wat herbruikbaar is, wordt schoongemaakt en teruggeplaatst. Naast de lessen bezochten wij twee tentoonstellingen. Allereerst bezochten wij in het grote warenhuis Takashimaya Department store in Tokyo. Bij de ingang van het warenhuis was in een grote etalage werk van Akane Teshigahara te bewonderen. Verder in de hal stond een gigantische bamboe installatie, ook van Akane. Op 7 verschillende hoger gelegen afdelingen stond steeds bij het begin van de afdeling een prachtig groot werk. De afwisseling van de arrangementen, het vakmanschap, het kleur- gebruik en de mooie bloemen waren allemaal zeer verassend. De werken kun je plaatsen onder de noemer flowork, welke Akane zeer promoot. Helaas waren de auteurs van de arrangementen in het Japans ondertekend, dus niet herkenbaar voor ons. Later op die dag ontmoeten wij Eikou Sumura en jawel, ze had ook deelgenomen. Op zaterdag 19 april hebben we een tentoonstelling bezocht inYokohama ZAIM genoemd. Daar ontmoeten we geheel onverwachts 13 42
Nieuwe leden * Alie Bos Best * Yvonne Dillen Peer (België) * Rikje van der Putten Eindhoven * Geke zandman Heemstede * Karin van ’t westeinde-baaten Rucphen * Stieneke Hulzebos Schagen Welkom bij de Sogetsu Branch Nederland. Nieuw redactielid Nicole Kruimel-Roselle Mededelingen voor de leraressen Ikebanisten, die geen lid zijn van de Branch mogen 2 maal als introducé een workshop volgen tegen een extra betaling van 5 euro. Bij de 2e maal moeten zij lid van de Branch worden . Zij krijgen dan wel een korting van 5 euro op het lidmaatschap van de Branch. *******
De lotus biedt de hemel Zijn schoonheid aan. Het gras biedt de aarde Zijn dienst aan.
147
Verslag tentoonstelling Beek en Donk, december 2007
Reisverslag Japan Els en Anne-Riet
De hele maand december was er op de zaterdag en zondagmiddag een expositie van de Nederlandse Ikebana Club afd. “Het Zuiden” in het Oude Raadhuis in Beek en Donk. Dit was een geweldige locatie, zowel binnen als buiten. Buiten staat het aan een schitterend oud plein, en binnen zijn er mooie lichte ruimtes, waar de prachtige Ikebana werkstukken geweldig tot hun recht kwamen. De eerste weekenden werden verzorgd door leraressen en leerlingen. Vanaf 15 december door 4 leraressen (Monique v.d.Ven, Anne-Riet Vugts, Henriëtte Schalk en Dini Bastiaanssen) met blijvende arrangementen en keramiek. De expositie werd feestelijk geopend door de landelijke voorzitster Corrie van der Meer-Fischer. Onder het genot van een hapje en een drankje. Er was grote belangstelling, mensen waren heel erg enthousiast Er zijn enkele workshops gegeven, iedereen ging tevreden met hun werkstuk naar huis. s’Middags werden er demonstraties door leerlingen gegeven, dit gebeurde in een leuke en ontspannen sfeer. We zien met zijn allen terug op een drukke, maar leuke en leerzame tijd.
Tijdens ons bezoek aan Japan hebben we twee lessen gepland op de HQ. Voor mij is deze reis een eerste bezoek aan Japan en dus ook aan de school. In tegenstelling tot Els, stonden er voor mij veel nieuwe indrukken te wachten. Onze eerste les was de Internationale Class. De opdracht die we kregen van Koka Fukushima was een vrije schikking met als thema: schikken vanuit je gevoel. Vrijer kan je niet wensen. Het maken van een keuze uit de vele bloesemtakken en bloemen was niet eenvoudig, maar na enige twijfel hadden we dan toch onze keuze gemaakt. Ondertussen vroeg Koka Fukushima de aandacht. Er was namelijk een zeer divers gezelschap binnen gekomen (waaronder een aantal zakenmannen), dat de uitleg kreeg over de basisschikking. In een zeer rustige en ontspannen sfeer werd er gewerkt en al snel waren de resultaten zichtbaar. Na de bespreking van de schikkingen gaf Koka Fukushima een demonstratie met een schikking van één soort bloemen. Een week later volgden we de Iemoto class met als thema Japanse Irissen. Deze les werd gegeven door Reiko Takanaka. Eerst kregen we een korte uitleg en demonstratie over de Japanse iris. Er werd uitgelegd dat een blad altijd met de binnenzijde naar de bloem geschikt moet worden en dat er meerder losse bladeren om de bloem heen geschikt worden. De opdracht was vrij of een traditionele manier van schikken. Gelukkig hadden we tijdens deze les een tolk tot onze beschikking. Voor deze Class was behoorlijk wat belangstelling. Er waren een viertal leraressen aanwezig met leerlingen van diverse niveau’s. Reiko Takanaka besprak alle schikkingen met leerling en de desbetreffende lerares. Tot slot van de les gaf Reiko Takanaka nog een demonstatie basis Nageire en zette ons nog even in het zonnetje.
Alie Bos.
Groepsarrangement rvs. buizen op stenen. van Esther van Stam en Annemiek van Scheijndel
Daarnaast hebben we twee middagen lessen gevolgd bij Eikou Sumura in haar studio in het New Prince hotel.Het was een zeer bijzondere ervaring om haar te ontmoeten en van haar les te krijgen. 8 15
41 16
Leden actief in het buitenland
Verslag workshop tetraëder door Monique v.d. Ven 15 dec.2007
* Truus Marrée: 14 maart 2008 kreeg Truus Marrée van de NRK (Noorse TV.) te horen, dat het programma “ Det blomster over landegronsene” is genomineerd voor een Internationale prijs, de “PRIX CIRCOM”. De uitreiking vindt plaats in Slovenië. * Anke Verhoeven in Ierland. (zie pag. 44-45)
Te-tra-eder! Door vier gelijkzijdige driehoeken ingesloten lichaam.
Nederland in de “picture” in Japan
We moesten vijf à zes tetraëders maken. Een tetraëder maak je door een voorraad, voor ons bamboe, van gelijke lengte te knippen. Je kunt ook andere rechte takken gebruiken. Let op de verhouding met je vaas. Hoe groter je vaas hoe langer je takken. Onze bamboe was 30 cm lang. Je pakt vier bamboe stengels en verbindt de uiteinden met elkaar door middel van elastiekjes, ijzerdraad of gekleurd touw. Drie tetraëders zet je in elkaar en twee andere gebruik je om het geheel in elkaar te zetten in een mooie totaalvorm.
* Sõ Newsletter april/mei 2008 Vol.189
Twaalf deelnemers, waaronder vier (ex) ikebana beoefenaars, verheugden zich op deze bijzondere ochtend. Onze materialen waren bamboe, rood geverfde takken, dennengroen, anthurium, gekleurde elastiekjes en ijzerdraad.
Het geheel van de vorm plaatsten wij op een hoge vaas. Met behulp van lange bamboestokken- ik gebruikte de rode geverfde takken- kun je de constructie op zijn plaats houden. * Jenneke Soejoko en Julia Op den Brouw staan op de website van www.sogetsu.org.jp tijdens het demonstreren in het Siebold huis in Leiden vorig jaar in september. Klik op “english”-“Events”-“september 28-30-2007 Holland Branch” * Reisverslag Anne-Riet Vugts en Els Spoelstra (zie pag. 41-42-43)
40 17
Omdat het in de Kerstsfeer was, gebruikten wij de traditionele kerstmaterialen: den - pruimenbloesembamboe. In plaats van pruimenbloesem kregen wij drie anthuriums voor de afwerking.
18 9
Het was interessant, verrassend om ze in elkaar te zetten. Je moest zoeken naar mooie vormen en lijnen. Deze techniek, zelf aan het bouwen gaan, een constructie in elkaar zetten, werkte voor mij zeer inspirerend. Het “Basic” ikebana voor mij was de tijd van Sofu Teshigahara met zijn dochter Kasumi. Gebruik van natuurlijke materialen, tijd van lijn en leegte, prachtige vrouwelijke natuurlijke schikkingen in harmonie met bloem en vaas. De tijd van vernieuwing begon met Hiroshi. Monumentale objecten, veel onnatuurlijk materiaal, fietswielen, cola blikjes, tuinslangen. Wat had ik daar moeite mee op les.
van de ranonkel gebruikt. Het blad van de ranonkel gaf een te rafelig effect zodat Jenneke nog snel de tuin in liep en met een paar stevige hedera bladeren terug kwam waarvan ik er twee gebruikt heb. De linkerrand van de vaas is open of vrij gebleven; op de rechterrand rust het hederablad en de Soe. Door de kleurcombinatie wit/roze en aubergine oogde de lente schikking rustig. Ellen Visser, leerling van Jenneke Soejoko
Ik ben me nu op mijn zeventigste aan het vernieuwen!! Elly Verseveldt Negen jaar les gehad van Birgit Christensen ******* Verslag workshop Azalea Study Group België door Lily Beijens 1 maart 2008 in Kluisbergen We maakten zelf een vaas door een oude container, vaas of fles te bekleden met stof of papier. In de namiddag maakten we een schikking in deze zelfgemaakte vaas met lentebloesem, bamboe of krulhazelaar en tulpen.
Gerda Matthees
Ellen Visser 10 19
Jenneke Soejoko 39 20
Diagramschikking Nageire variatie 2, staande stijl. materiaal: basis: een smalle, hoge vaas. Shin en Soe: bloesemtakken van een siervrucht met talrijke witroze bloesems. Hikae: auberginekleurige ranonkel. blad: hedera
Verslag “Global Training”- session Azalea Study Gr. Belgium in Overijse 15
45 75
Eerst prentte ik de graden en de schets goed in mijn hoofd. De graden zijn: Shin 15, Soe 75 en Hikae 45 graden; de Shin en Hikae links en de Soe rechts van het midden. De Hikae wordt voor de Shin gezet. Van de zijkant gezien staan alle stelen naar voren. Voor deze schikking kozen we een Soegi-dome verticale steuntak die van bovenaf ingeknipt werd. Ook gebruikten we een horizontale steuntak die ook ingeknipt werd. De uiteinden werden als wiggen in elkaar geschoven, zodat het geheel klem in de vaas zat. Van boven af zag je een Y-vorm. Nu kon de Shin, 1 ½ maal de hoogte plus breedte van de vaas, tussen de inkeping van de liggende dome gezet worden en tegen een uiteinde van de staande Soegi-dome rusten, zodat de Shin de rand van de vaas niet raakt. Voor de Soe gebruikte ik ook een bloesemtak die ik op ¾ van de Shin heb geknipt. Deze tak is, met een draai naar mijn rechter schouder, tegenover de Shin geplaatst. De Hikae hoort op ¾ van de Soe geknipt te worden, maar ook dit keer oogde 1/3 van de Shin mooier, steviger. Deze plaatste ik zo dat ze naar mijn linker schouder keek. De drie basis lijnen stonden goed en konden gestileerd worden.
Op 26 januari 2008 werd deze training gegeven door Atsuka Bersma, chairman van de Azalea group. Er waren 30 deelnemers, waaronder vier uit Nederland. Na koffie, bekijken van de dvd uit Japan en pauze met eten van zelf meegebrachte lunch waren er twee workshops: nummer 3-16, het vlechten van vers materiaal en nummer 3-17, herhaling van gelijke vormen. De hierbij afgebeelde foto’s van de resultaten hiervan zijn door Gerda Matthees gemaakt. Over de inhoud van de dvd meld ik hier niets, want wanneer dit verslag in ons blad verschijnt, heeft een ieder hiervan op 31 mei kennis genomen. Rest mij nog te zeggen dat wij boffen dat Atsuko en haar man zowel Japans als Engels spreken en schrijven, waardoor zij het een en ander voor ons hebben kunnen verduidelijken. Corrie van der Schee.
Van deze schikking is het de bedoeling dat er een soort schommelbeweging in zit. De valkuil zijn de Jushi's die gemakkelijk de schommelbeweging verstoren. De Shin kreeg een smal bloesemtakje als Jushi en voor de overige Jushi's heb ik de knoppen 21 38
22 11
Workshop “de Knoop” door henriëtte Schalk op 16 februari 2008 Tijdens deze workshop staat “de knoop” cq “het knopen” centraal. Het woord knoop kan heel veel betekenissen hebben. Binnen deze workshop beperkt het zich tot: iets maken van een flexibel materiaal door middel van knopen. Zoals kunstenaars zich laten inspireren door de knoop (in draad of touw) om zo te komen tot een object (in brons, steen, kunststof e.a.) of een schilderij, gaan wij bladeren zodanig knopen dat er een kunstzinnig arrangement ontstaat. De knoop roept niet alleen een beeld op maar ook een gevoel. Een gevoel van verbondenheid, strengeling, eenheid. Bij dit gevoel zal de knoop strak, glad en uitgelijnd zijn. Hiernaast kan de knoop ook een gevoel van verwarring en wanhoop oproepen. Het letterlijk “in de knoop zitten” wanneer er bij wijze van spreken honderden knoopjes door elkaar worden gebruikt. Een combinatie van strak en warrig is ook nog mogelijk. Belangrijk is wel dat er een evenwichtige schikking ontstaat en dat het geheel vanwege de vele knopen niet gaat ‘rommelen”. Het verdient de voorkeur wanneer er naast het knopen geen andere hechtmaterialen worden gebruikt. Het is echter geen must. Er mogen hulpmaterialen worden gebruikt. Bij het knopen moeten twee van de drie soorten blad worden gebruikt. Het knopenobject kan op een hoge vaas, op een lage bak en zelfs rechtstreeks op de tafel worden geplaatst. Door middel van takken kan het worden gedragen, ingehangen of aangeregen. Voor de kleur kan de bloem worden gebruikt, maar een kleine massa van draad mag ook. Belangrijk is dat de knoop als zodanig in het arrangement op de voorgrond staat. Om wat extra verdieping in het knopen te krijgen zijn er enkele voorbeelden van technieken van enkele Japanse knopen gegeven.
Wat was voor jou de leukste opdracht voor Ikebana? Ik heb zoveel leuke dingen gedaan, solotentoonstellingen, groepstentoonstellingen, demonstraties en 12intensief lesgeven, het heeft elkaar vanzelf en in een razend tempo opgevolgd. Ik zou niet kunnen zeggen wat hier uitspringt, ik heb het allemaal met veel plezier gedaan. Ik doe nog een beetje van alles maar heb meer rust, er is minder tijdsdruk. Ik geniet nu maximaal van ikebana. Wat was voor jou de grootste blunder/mislukking? Ik heb altijd het meeste geleerd van mijn fouten, het zorgde ervoor dat ik vorderingen kon maken. Wat zou je ooit nog eens willen maken? Ik wil gewoon genieten van datgene waar ik mee bezig ben en dat is dan ook wat ik doe! Wat hoor je het liefst over uw werk? Ik vind het niet belangrijk wat men ervan vindt. Het ikebana beoefenen is het belangrijkste voor mij. Wat zijn je toekomstverwachtingen voor de Branch? Als gewoon lid van de Branch, bekijk ik het van op een afstand. Ik zie heel veel talent en bezieling en dat er hard gewerkt wordt. Ze zijn zeer goed bezig. Ik zou zeggen: “doe zo voort” Heb je nog een leuke tip voor de lezer? We weten allemaal dat ikebana staat voor het weer tot leven brengen van afgesneden bloemen. Veel vroeger was er Kado “de weg van de bloemen”. In de Oosterse filosofie kent men vele “do”. Er zijn dus vele wegen om tot zelfrealisatie te komen. Mijn tip is: “volg jouw weg, jouw eigenste Kado”. Monique van de Ven
23 12
37 24
Hoe reageren je familieleden/vrienden/kennissen? Mijn man is altijd erg positief geweest. En moedigt me hier nog steeds in aan en stimuleert me in mijn ikebana. Mijn omgeving maakte pas in 1984 kennis met mijn ikebana toen ik mijn eerste solo tentoonstelling organiseerde. Ik had nog maar net mijn diploma en wilde les gaan geven. Via deze tentoonstelling kreeg ik mijn eerste cursisten. Wat doet Ikebana met jou? Voor mij is het een gevoel van gefocust zijn op datgene waar ik mee bezig ben, alles om je heen valt weg. Waar haal je de inspiratie vandaan? In het begin werk je uit de lesboekjes. Later ontwikkel je jezelf. Nu haal ik de inspiratie uit de materialen waar ik mee werk. Soms ook is het een idee dat in je hoofd blijft spoken, wat later invulling krijgt. Wie is/was jou belangrijkste “inspiratiebron”- persoon en waarom? De grootste tijd van mijn Ikebanaleven heb ik in Nederland doorgebracht. Ik ontmoette daar mensen die net zoals ik ook door het ikebanavirus gebeten waren en die levenslange hartsvriendinnen geworden zijn. “De mensen die we ontmoeten zijn als engelen op onze weg”, zij zijn de inspiratiebron. Wat is je lievelingsmateriaal? In de loop van de jaren verandert dit wel. Voor mij is dit lange tijd bamboe geweest. En natuurlijk horen daar bloemen bij zoals Oncidium, orchideetjes die zowat mijn lievelingsbloemen zijn. Wat is je lievelingsgereedschap? Ik zie mijn ikebanaschaar als een verlengstuk van mijn handen. En in die zin is mijn schaar belangrijk. Maar de een kan niet zonder de ander. Wat vergeet je regelmatig mee te nemen naar je lessen/demo/workshops? Ik heb alles ruim van tevoren klaar staan. Ik heb daar geen probleem mee, dat hoort bij de job. 36 25
Een knoop is uit te voeren in mizuhiki, de anderen in koord. Een dergelijke knoop is een sieraad op b.v. een cadeautje.
Gebruikte materialen tijdens de workshop: Aspedistrablad, beregras en typha, Anthurium of koord
13 26
Verslag workshop door Anne-Riet Vugts 8 maart 2008 Na de ALV. van de NIV. vond de workshop “Sogetsu” plaats onder de inspirerende leiding van Anne-Riet Vugts. Zij koos als thema: het maken en opwerken van een container. Voor het maken van de container kreeg iedereen een stuk zeer flexibele zwarte vijverslang van ongeveer anderhalve meter met een doorsnee van twee centimeter. Tijdens de uitleg werden enkele mogelijkheden m.b.t. het gebruik uitgelegd zoals knopen en knippen. Van de eerste mogelijkheid werd veelvuldig gebruik gemaakt. Na veel gestoei ontstond er een grote diversiteit aan knopen. Daarna konden de knopen worden opgewerkt met Typhablad of Asperagusgroen al dan niet gecombineerd met Zantedeschia. Het bloemenbuisje waarin deze kon worden geplaatst paste precies in de opening van de slang. Tijdens de werkbespreking, aan het einde van de workshop, kon
iedereen kennis nemen van de vele mogelijkheden die de materialen in zich hadden. Dat was het leerzame. De rest was puur genieten zoals bijgaande foto’s illustreren. Bedankt Anne-Riet.
In gesprek met Jeannine Vanhee-Cordeel (10-07-1937) 1e graad Jonin Somu; 35 in 1991 Oprichtster “Studiegroep Vlaanderen” 14 (nu “Azalea Study Group Belgium”) “ de mensen zijn als engelen op onze weg” Wanneer kwam je voor het eerst in aanraking met Ikebana? Ik was toentertijd bezig met meditatie. Over de radio hoorde ik iemand, diep doorvoeld, spreken over ikebana. Ze sprak over ikebana als over meditatie. Ik wist meteen “dat wil ik gaan doen”. Het zoeken naar een lerares was niet zo gemakkelijk, niemand wist wat ikebana was. Uiteindelijk ben ik via de Japanse ambassade terecht gekomen bij Miyata Sensei en kon bij haar meteen beginnen met de lessen. Hoelang doe je al aan Ikebana? In 1976 begon ik bij Miyata Sensei lessen te volgen in Brussel. Ook al was het ver rijden vanuit West-Vlaanderen naar Brussel, toch was ik een van de weinige leerlingen die geen les miste. Bij Miyata heb ik mijn Yonkyu Shihan behaald. De meeste mensen wisten het bestaan van verschillende scholen in ikebana niet en de lerares vond het wellicht zo vanzelfsprekend dat ze daar ook niet over sprak. Pas later begreep ik dat ik de Sogetsu school volgde (ik heb later in mijn lessen altijd als eerste gezegd dat ze de Sogetsu school volgde). Toen Miyata stopte vond ik dat ik nog nergens stond. Ik wou nog lessen volgen, maar dan wel enkel van een toplerares. Via een ikebana expositie in Parijs, kreeg ik de naam van Birgit Christensen; ze waren daar vol lof over haar. Als ik iets wil dan ga ik er ook voor. En na goed zoeken heb ik haar dan ook gevonden en ook nu kon ik weer meteen terecht voor het volgen van ikebanalessen. Ik denk nog steeds met veel dankbaarheid terug aan mijn tijd bij Birgit.
Henriëtte Schalk 14 27
35 28
Verslag tentoonstelling "Ikebana en Keramiek" "Atelier Hanakunst" in Heemstede van Masako Higashi had haar deuren open gesteld op 24 en 25 mei voor het publiek. Tentoonstelling "Ikebana en Keramiek". Haar moeder was speciaal uit Japan overgekomen om samen met haar en de leerlingen van Masako mee te werken aan deze Sogetsu Ikebana tentoonstelling. Combinaties van schikkingen met mooie Japanse schilderingen en keramiek van Masako. In de demonstratie, waarbij haar moeder assisteerde, liet zij de eenvoud van een basisarrangement zien waarbij de uitleg van het diagram verhelderend was voor de leek in het publiek. Zij geeft door de activiteiten in haar Atelier (Japanse taal, ikebana of keramiek) inzicht in de Japanse cultuur bij haar cursisten. De gasten werden verwelkomd met Japanse thee en schitterend verpakte overheerlijke koekjes. Mr.Takao Koshida, de culturele attaché van de Japanse ambassade die ook bij ons seminar was bij de demonstratie van Kawana, was ook aanwezig. Al gauw werd er alleen maar Japans gesproken en kon ik mij terug trekken en genieten, terwijl Masako zich gemakkelijk en gelukkig voelde. Masako en ik waren blij om elkaar na een lange tijd weer te zien en ik zie een bloeiend “Hanakunst Atelier” waar met liefde gewerkt wordt. (www.hanakunst.nl)
Verslag workshop “werken in een lijst” door Monique v.d. Ven 15 maart 2008 5 deelnemers, waarvan 3 (ex) ikebanisten. Onze materialen bestonden uit: * schilderlijst * takken van kronkelhazelaar, liguster, appel-pruimentakken * overige materiaal: craspedia,die mooi geel indrogen, limoenen, rode pepers en berengras. Er waren 3 voorbeelden omschreven hoe je in de lijst kunt werken: 1- werken in het platte vlak 2- werken in reliëf (1kant) 3- werken door de lijst heen Monique van de Ven We hebben gewerkt met mogelijkheid 3. Vooral met de kronkelhazelaar werden er leuke composities gemaakt. We gebruikten er alle 5 andere materialen bij, maar de limoenen en craspedia waren favoriet. We hebben leuk gewerkt en geen enkel werkstuk was hetzelfde. Ik hoop nog veel werkstukken te kunnen maken. Riet Sciarone
moeder en dochter Masako Riet Sciarone 34 29
15 30
Verslag buiten-expositie Oudenbosch 23-24 maart 2008
Reactie van de Branch Director op de Global Training in Maarn
Ter gelegenheid van de opening van het nieuwe seizoen hielden een groot aantal leden van de Branch samen met hun leerlingen een succesvolle buitenexpositie in het Arboretum te Oudenbosch. Daarnaast gaf Brigitte van Schijndel in datzelfde weekend met kinder-ikebana invulling aan een kinderproject in het theehuis. 22 ikebana groepswerken en land-art werken waren prachtig geïntrigeerd in de tuin. De goede samenwerking en de enthousiaste sfeer van zowel leerlingen als leraressen waren ook een belangrijk resultaat van deze buiten expositie. Met trots werd zaterdag 22 maart in een infomeel samenzijn de expositie feestelijk geopend. Ook de belangstelling tijdens de paasdagen was behoorlijk, ondanks het ruige, kille voorjaarsweer.
Ik ben blij met de positieve reacties die wij al van velen mochten ontvangen over de Global Training in Maarn. Dankzij jullie creatieve schikkingen waarin de strekking van de training “geen draad, plakband of nietjes te gebruiken” kwamen de mogelijkheden van de materialen goed uit. Hierdoor werd de kruisbestuiving tijdens deze training waarop ik hoopte mogelijk. In zo’n grote groep van 70 leraressen en leerlingen is het geweldig om te zien hoe men van elkaar kan leren. Hierdoor voelde ik mij gesteund door de sfeer en inzet die er van iedereen was. Birgit, ik zal de aanwijsstok die je aan mij over droeg met meer vaardigheid hanteren zodat de arrangementen hun oorspronkelijkheid kunnen behouden. Goed dat je in ons midden was. Als bestuur hebben we met plezier samen met Atsuko en Anne-Riet, de zorg voor deze Global Training op ons genomen.
Els Spoelstra-Goos en Anne-Riet Vugts-Luyten
Groet en fijne zomer allemaal,
compositie van massa en lijnen met alleen bloemen (Calla’s)
16 31
33 32
Verslag Global Training in Maarn op 31 mei 2008
Kinder ikebana Arboretum Oudenbosch
Vanuit het “ zonnige” Etten-Leur reisden wij af naar Maarn voor de Global Training van de Sogetsu Branch Nederland. Een clubje dames die lessen ikebana volgen bij Anne-Riet Vugts. Het voorstel kwam van Anne-Riet om mee te gaan en zo een dag te hebben met nieuwe theorieën, nieuwe ideeën en handreikingen. Maar ook om onderdeel te zijn in een grote groep ikebanisten die door middel van natuurlijke materialen en bloemen creatieve schikkingen maken volgens de lesmethodes van Ikebana. In de ochtend stond de theorie van de nieuwe lesboeken centraal, en het tonen van de dvd met demonstraties, welke door de Sogetsu School Tokyo is aangeboden. In de middag waren er twee workshops: Het weven van plantaardig materiaal en alleen gebruik maken van blad in de schikking. Daarna compositie van massa en lijnen en alleen gebruik maken van bloemen in de schikking. Het werd een “gedenkwaardige “en “sfeervolle” dag, vol met mensen die vanuit hetzelfde gevoel omgaan met Ikebana. Het resultaat van de werkstukken gaf ook veel voldoening, de creativiteit van zoveel mensen, wat uiteraard vastgelegd is op foto’s . Graag wil ik, en ik spreek ook namens mijn medestudenten, lof en waardering uiten voor de organisatie van deze bijzondere dag. Een woord van dank aan Atsuko en Marja, maar ook aan Anne-Riet, die ons de mogelijkheid gaf om mee te gaan. Deze dag blijft in mijn herinnering, met meer wijsheid in Ikebana, en dat geeft een heel goed gevoel.
Met Pasen zijn we naar het Arboretum in Oudenbosch geweest.Daar mochten we Brigitte in het theekoepeltje meehelpen met kinderikebana. Op de eerste paasdag waren er ongeveer 25 kinderen gekomen.Toen waren wij er alleen in de middag. En op de tweede paasdag waren er maar ongeveer 6 kinderen gekomen. De kinderen die kwamen mochten een ikebana schikking maken.De opdracht was dan een narcissenschikking te maken. Ze maakten dit in een glaasje. De kinderen pakten dan 3 narcissen en bonden ze met een ijzerdraadje onder de bloem aan elkaar vast. Als ze dat gedaan hadden moesten ze nog 5 narcissen pakken en die er onder binden. Daarna moesten ze de stengels recht afknippen, in het vaasje zetten en de stukjes die nog wat langer waren in het vaasje duwen zodat de schikking recht bleef staan. Vervolgens moesten ze afwerken met de bladeren van de narcis. Dat deden ze door een ijzerdraadje door de holle buisjes van een narcissenblad te duwen. En dan kon je ze vouwen en buigen zoals jij ze wilt.
Ine Broos.
Maartje: Ik heb een tak met bloementjes op een vaas vast geklemd. En wat versiering op de vaas gelegd zodat je het water niet meer kon zien. In de tak had ik een sneetje gemaakt en een touwtje in gestoken en het touwtje in het water gelegd zodat het kan drinken. Emmy: Ik heb een vaas met een tak erin en een soort kluwen touwtjes er op zodat je het water niet kon zien. In de twee gaten die in de vaas zaten heb ik een soort tak doorheen geweven. We vonden het allebei heel erg leuk! Groetjes, Emmy en Maartje.
32 33
17 34
I.I.Netherlands Chapter # 215; Sogetsu workshop door Jenneke Soejoko op 8 april 2008 in Amstelveen materialen: De Ligusterheg uit onze tuin, Gerbera’s, Aspidistrablad, Flexigras, rode rietjes voor accenten en lijn. Ieder kreeg een ligusterstruik of een gedeelte daarvan maar zo dat er wortel, dikkere takken en kleine takjes aan zaten. Zo kon iedereen zelf bekijken wat en hoe ze de tak wilden gebruiken, in zijn geheel, of veranderen van het materiaal b.v. bundelen van kleine takjes, alleen de lijn van de takken of de stronk. De wortel en het onderste gedeelte van de takken waren van heel hard materiaal, dus mijn elektrische tuin zaag was wel nodig.
Twee workshops werden uitgewerkt; workshop 1: *het combineren van 2 lessen in één arrangement: boek 3-16: “het in elkaar weven van plantaardige materialen” boek 4-2: “het gebruik van alleen blad” materialen: Typhablad, Cordyline Black Tie, Calathea en New Zealand Flax workshop 2: *het combineren van 2 lessen in één arrangement: boek 3-13: “compositie van massa en lijnen” boek 4-1: “het gebruik van alleen bloemen” materialen: witte Calla’s Er mocht geen gebruik gemaakt worden van ijzerdraad, plakband, nietjes etc. De techniek werd op de proef gesteld.
De rietjes kun je als lijn gebruiken maar ook als kleuraccent, b.v. in stukjes knippen en dan aan een kant openknippen zodat je ze om de takjes kunt leggen. Iedereen kon 5 Gerbera’s gebruiken en het Aspidistrablad en het Flexigras was voor een groen accent. Iedereen heeft hard gewerkt en dat leverde prachtige schikkingen op. Jenneke Soejoko “het in elkaar weven van plantaardige materialen”
18 35
36 31
Global Training op 31 mei 2008 in Maarn Een 70-tal inschrijvingen voor de”Global Training self study session” gaf op voorhand al aan dat er een grote belangstelling was. Een grote deelname van leraressen die hun leerlingen enthousiast gemaakt hadden konden we welkom heten. Verheugd waren we dat ons erelid en oprichtster van de Branch Birgit Christensen in ons midden hadden en dat Atsuko Bersma Chairman van de Azalea Study Group Belgium samen met Marja de training in Maarn wilde geven. Bij aankomst kreeg men het Guidebook/Certificaat waar wij als Branch onze sticker in konden plakken als bewijs van deelname nadat de deelnemer zijn handtekening op de presentielijst voor Japan had gezet. Zo konden wij het officiële gedeelte voor de HQ in Tokyo kortsluiten. Als Branch gaven wij nog extra iedere aanwezige een prachtige uitgave met de vertaling van de herziene tekstboeken en een map met uiteenzetting over de “Global training self study session” en workshops. Voor de middag een DVD presentatie met de demonstraties met schikkingen uit tekstboek 3 en 4. De ondertiteling met de Nederlandse teksten werden door de Branch en de ondertitelingen met de Engelse teksten door de Azalea Study Group gemaakt.Wij hadden besloten de DVD van ondertiteling te voorzien omdat de gesproken taal anders voor onze deelnemers aan de training slecht te volgen was. Na de lunch werden er twee workshops gegeven met opdrachten uit het Guidebook van de Global training. De bedoeling is dat de leraressen in hun lessen de technieken en ideeën die in de herziene tekstboeken beschreven staan uit zullen dragen. De foto’s die tijdens de training gemaakt werden zijn binnenkort op de website www.sogetsubranchnederland.nl te zien .
Verslag workshop gegeven door Monique van de Ven met door haar gemaakte keramiek vormen, tijdens Ars Florum in België Op 17 april 2008 ging het seminarie van ARS FLORUM van start in Surlemont, nabij Ciney in België. Ars Florum is een Europese Vereniging van lesgevers in bloemschikken. Dit jaar waren ook de ikebana-leraren uitgenodigd. Monique van de Ven was gevraagd om de eerste workshop te geven. Uiteraard waren haar keramieken de inspiratie van waaruit gewerkt werd. Elke deelnemer kreeg een keurig zakje met 2 keramiekjes. Iedereen had de keuze uit verschillende soorten takken,1 anthurium en 2 aspidistrabladeren. Monique had enkele mooie schikkingen gemaakt, die iedereen onmiddellijk in de stemming brachten om zelf aan de slag te gaan. Het was muisstil in de zaal, want zo’n creatief werk vraagt wel wat meditatie. Dit was een merkwaardig moment, want om een groep dames, vooral Italianen, stil te krijgen is een hele prestatie. Terwijl iedereen druk bezig was met denken en doen, hield Monique elk van ons in ‘t oog en stond ons met raad en daad bij. Na hier en daar een onvermijdelijke breuk, waren de resultaten zeer verrassend. Elk arrangement werd in de kijker gezet en deskundig verbeterd en bewonderd. Het was een zeer geanimeerde les en al de deelnemers waren zeer enthousiast, vooral omdat ze de keramieken mee naar huis konden nemen. Dank je wel Monique voor de schitterende les en het enorme werk dat je gedurende maanden geleverd hebt om al de keramiek vormen te maken. We zullen nog lang nagenieten! Mit Ingelaere
30 37
19 38
Verslag ervaringen van Monique tijdens het seminar Ars Florum in België Er was mij, door Mit Ingelaere, gevraagd een workshop te geven, met door mij vervaardigde keramiek vormen, tijdens de Ars Florum in België 17-18 en 19 april2008. Eenmaal aangekomen, na een rit door een prachtig golvend landschap, werd ik gastvrij ontvangen en werd er direct actie ondernomen, om de toch wel volgeladen wagen, mee uit te laden. Ik was lekker op tijd en heb dan ook op mijn gemak met hulp van enkele Frans sprekende dames alles klaar gelegd. Dit in een prachtige zaal, waar de workshops tijdens dit seminar gehouden zouden worden. Bij aanvang stroomde de zaal vol en viel alle spanning, die ik de weken van voorbereiding toch wel had, van me af. De openingszin, “ bonjour monsieur et madam ….” kwam er vlot uit (naar een paar dagen oefenen thuis), om vervolgens in het Nederlands met de uitleg van de workshop verder te gaan. De uitleg werd vertaald in het Frans en Italiaans, toch wel een hele ervaring. Mit Ingelaere heeft me tijdens de workshop, een groep van 36 mensen, geholpen daar waar nodig. En ik heb met handen en voeten en mijn beste Frans, Engels, Duits, Nederlands en Italiaans, iedereen voorzien van adviezen. Alle werken werden aan het einde geëvalueerd en de goede punten van ieder arrangement belicht. Ik kijk met een goed gevoel terug op deze ervaring. Ik wil de organisatie en vooral Mit bedanken voor de gastvrijheid die ik ervaren heb.
Verslag tentoonstelling Azalea Study Gr. België 10-12 mei 2008 De Nationale Plantentuin in Meise te België stond in het weekend van Pinksteren weer in de aandacht van Ikebana. Deze keer had de Azalea Study Group haar beste beentje voorgezet. Twee arrangementen van wijnranken gaven aan het begin van het pad naar de tentoonstelling de richting aan. Aan de buitenzijde bij de ingang van het gebouw hing een tweede blikvanger, een werkelijk prachtig arrangement van gebonden takken met speelse gebonden bollen erin verwerkt. Binnen waren 33 zeer afwisselde arrangementen te zien. Het was weer een genot om door de hal te lopen en te genieten van de mooie en inspireerde schikkingen. Anne-Riet Vugts
Monique van de Ven
Ars Florum workshop met Bob Verschueren Tijdens Ars Florum heb ik een workshop gevolgd van Bob Verschueren. De avond voor aanvang kregen we van Mit Ingelaere een foto presentatie over Land Art. Prachtige foto’s van: Andy Goldsworthy, Guiseppe Penone en Bob Verschueren, werden door Mit uitgelicht. De volgende morgen begonnen we met een foto 20 39
29 40
Workshop NIV- afdeling “Het Zuiden” door Wil Oortman Zaterdag 12 april 2008 werd er in Eindhoven een workshop gegeven door Wil Oortman. Met bamboe, stokken, blad en speciale kleine anthuriums werden er prachtige arrangementen gemaakt. Iedereen heeft heerlijk gezaagd, geboord, gezwoegd om alles in balans te krijgen en de resultaten waren schitterend! Dini Bastiaanssen
presentatie van en door Bob Verschueren zelf. Hier vertelde hij leuke anekdotes over zijn werken en hoe hij tot de uitwerking van zijn ideeën kwam. Daarna lekker zelf aan de slag, je kreeg bij het zien van al dat moois er zelf ook zin in. Er waren allerlei materialen om uit te kiezen met het advies er maar één te nemen. Materiaal waar je niet altijd aan zou denken om een schikking van te maken. Sinaasappels, aardappels, turfmolm, bloemmeel, rood gekleurd zand, boerenkool, verdorde takjes – bladeren,Yucca enz. Ik ben begonnen met turfmolm. Uit het raam was het prachtig golvend landschap te zien, waar iedere boer zijn stukje land heeft, afgebakend met hekjes of slootjes. Dit en de kleurverschillen die je ziet in ieder niveau van de hellingen in het landschap waren mijn uitgangspunt. Met grijs kleurende takjes die ik op maat maakte op de vloertegel ben ik verder gegaan. Ze waren bros en droog dus konden gemakkelijk gebroken worden. Deze eigenschap benut en op de verhoging in de turfmolm in een strak ritme weggelegd. Los van dit alles nog kleine driehoekjes die het eigendom van een andere boer symboliseerde, en qua vorm terug te vinden waren in de takjes. Aan het einde werd iedere schikking uitgebreid voorzien van opmerkingen en verbeteringen door Bob Verschueren. Leuk om de verscheidenheid te zien en om veel van te leren voor jezelf, maar ook om beter te zien hoe hij zelf tot zijn werken komt. Kijk maar eens op zijn site: www.bobverschueren.net Ik heb er erg van genoten en ondanks de taalbarrière, waardoor ik zeker het een en ander gemist zal hebben, een heel leerzame ervaring. Monique van de Ven
28 41
21 42
Terugblik en samenvatting van het 1e Branchblad 1980 Op 12 januari 1980 werd besloten met het oprichten van een Sogetsu studiegroep, met als doelstelling de Sogetsu-leer zo zuiver mogelijk door te geven. In juni 1980 werd het 1e nummer van het Branchblad uitgegeven. Enkele artikelen daaruit: “De Sogetsu-studiegroep wil met dit blad een ondersteuning geven aan het streven om de zuivere Ikebanakunst te beoefenen” Het blad zal artikelen bevatten welke het zoeken, het vinden en het bestuderen van de resultaten weergeeft. Ook studies, lessen enz. zullen worden opgenomen. Het ligt in de bedoeling het blad 3 à 4 keer per jaar te laten verschijnen. Het is een blad voor en van alle leden van de Sogetsu-studiegroep. De bijdragen van ieder is nodig om het blad te maken van ons allemaal. Waar moet Ikebana op gegrond zijn? “Op liefde, schoonheid en harmonie” Technische vaardigheid moet verkregen worden door het oefenen en geheel beheersen van de formele basis-stijlen, zonder echter de waarde van de techniek te overschatten. Ikebana is geen school van “vingeroefeningen”, wel een school van beschouwen en creëren. Dit beschouwen, het belangrijkste deel, wordt Kado genoemd of “ de weg der bloemen” en beoogt onze geestelijke instelling. Een leerling zal, alvorens met schikken te beginnen, zich telkens opnieuw en op de juiste manier moeten in-en opstellen. Maken wij een schikking terwijl wij tobben, boos of geprikkeld zijn, dan vinden wij bij ons materiaal (vooral bij bloemen) weinig of geen respons en het resultaat is “levenloos”.
22 43
“ In Musashino zijn geen bergen, waarachter de maan kan ondergaan, laat haar dan opkomen uit het gras en ook ondergaan in het gras” Van oudsher immers zag de Japanse bevolking het opkomen en ondergaan van de maan in de bergen als een symbool van gratie. Het landschap van Musashino echter was een kale vlakte en had geen bergen in de horizon. In het familiewapen van de Kawahara’s voerde laaggroeiende bamboe de boventoon. Na het ontvangen van de titel Chokushi” voegden zij het symbool van de halve maan aan hun wapen toe en lieten de nieuwe maan opkomen vanuit de bamboe. Tijdens zijn leven droeg Sofu vaak een kimono waarin dat familiewapen was verwerkt. De familie Chokushikawahara verhuisde later naar Kansai. Ook werd hun naam veranderd in Teshigahara, maar dat is een ander verhaal. Sofu gebruikte de maan uit het wapen als symbool voor de Sogetsu school. De woorden “opkomend uit het gras en ondergaand in het gras” spraken Sofu erg aan, zodat hij de school Sogetsu noemde, hetgeen betekent grasmaan. Een simpele, doch unieke naam. Voor de vlag van de school wijzigde hij het ontwerp van het familiewapen enigszins. Hij gebruikte slecht de maan en verzinnebeelde aanwezigheid van gras door het groen van de hoofdkleur.
Familiewapen Teshigahara
27 44
Oprichting Sogetsu Branch Nederland De Sogetsu Branch Nederland werd ná de Sogetsu studiegroep In 1981 opgericht in Breda. Birgit Christensen had een verzoek gekregen vanuit Japan om een Branch op te richten. Bij de officiële oprichting op 16 mei 1981 op kasteel Bouvigne werd er een eenmalig boekje afgedrukt. Hieronder een artikel uit het oprichtingsboekje: “Opkomend uit het gras” Bij de oprichting van de Branch op 16 mei 1981 wordt de Sogetsuvlag aan de Branch aangeboden als symbool van verbondenheid met de Japanse school. Over het ontstaan en de betekenis van dit vaandel het volgende. Zoals bekend, werd de Sogetst-school opgericht door Sofu Teshigahara. Hij stamde uit een beroemd geslacht, de Kawahara-familie. Kawahara betekent ”rivier-bedding”. De plaats waar de familie woonde lag in de bedding van de Kanryurivier in de Saotama-prefectuur. Uit die periode verhaalt de geschiedenis van roemrijke daden, toen de familie Kawahara diende in het leger van Yoshisada Nitta, die ten strijde trok tegen de tiran Hojo, welke laatste zijn trouw aan de keizer had afgezworen. Het leger van Nitta versloeg de tiran, bracht de keizer terug uit Yoshino en herstelde de keizerlijke macht. Als beloning voor hun krijgshaftige daden werd aan de familie Kawahara de titl “Chokushi” (keizelijk gezant) geschonken. Zij voegde deze titel aan haar naam toe en noemde zich Chokushikawahara. Bovendien ontving zij een beeld van de beschermgod van het keizerlijk huis en een vlag met het symbool van de halve maan. De keizer wijdde ook een “tanka”- kort gedicht- aan de familie:
26 45
Daarom is onze instelling zo belangrijk. Want bloemen geven als spiegels het geestelijke beeld van de persoon weer die de bloemen hanteerde. Kado is eigenlijk niets anders dan een prettige manier om door ontspanning en concentratie tot rust en inkeer te geraken. Door ons geestelijk open te stellen en ons te verdiepen in het materiaal, raken wij daar bewust bij betrokken en zal het niet moeilijk zijn een goede compositie te maken. Zo’n schikking waarin een deel van onszelf is neergelegd is dan werkelijk “Ike-ba-na” bloemen die leven…. Sofu’s beschouwingen Ikebana werd geboren uit de ontmoeting tussen mens en natuur. Het principe van Ikebana is het samengaan van het leven in de mens met het leven in de natuur. Ikebana kent geen grenzen, maar is als het stromende water en de ruisende wind, die tot alle hoeken der aarde doordringen. Om van bloemen schikken een kunst te maken dient men niet alleen toe te geven aan de drang om bloemen te gebruiken als decoratie. Men moet zich als het ware een geestelijk verwantschap met de bloem aanmeten, haar schoonheid waarderen en bewonderen en dan die verwantschap omzetten in een arrangement, dat uiting geeft van iemands persoonlijke gevoelens. Dat is Ikebana in zijn ware betekenis. (uit “Sõ” .Sogetsu school bulletin) Tot zover een samenvatting van de 1e uitgave. De personen, die er aan meewerkten waren: Birgit Christensen, Mevr. Knook, C.Fluijt, B.Verheijen, T.Dirven, fam. van de Horst
23 46
metamorfose van het Branchblad Foto impressie van het 1ste Branchblad en opening van de Sogetsu Branch Nederland. Officiële opening van de Sogetsu Branch Nederland in kasteel Bouvigne in Breda op 16 mei 1981
De initiatiefneemster Birgit Christensen van Sogetsu studiegroep (1980) en Sogetsu Branch Nederland (1981) Sofu Teshigahara 24 47
25 48