Inhoud I. DE VERTREKBASIS
4
1. VOORBEREIDINGEN VOOR UW VAARVAKANTIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wat u mee moet nemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wat u vantevoren kunt bestellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Waterwegengids . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Voorraad aan boord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Fietsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Omheinde parkeerterreinen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 4 4 4 4 4 4
2. AANKOMST OP DE VERTREKBASIS . . . . . . . . . . . . Welkom! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Borgsom en afkoop eigen risico . . . . . . . . . . . . . . . . . . Diesel / brandstof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Overdracht boot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5 5 5 5 5
3. ONZE EXTRA VOORZIENINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . Parkeerplaatsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het overbrengen van uw auto bij boeking van enkele reizen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bereikbaarheid onderweg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Technische hulp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Noodgevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5 5
4. AAN HET EINDE VAN UW VAARVAKANTIE . . Het terugbrengen van de boot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kosten voor niet-correcte teruggave . . . . . . . . . . . . Schoonmaakkosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6 6 6 6
II. UW BOOT
6 6 6 6
7
1. AANWEZIG AAN BOORD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Inventaris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Opbergruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 • Kasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 • Kluis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Uitrusting boot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 • Water . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 – Water voor het huishouden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 – Warm water . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 – Douchen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 – Toiletten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 – Afvalwater . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 – Lenspomp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 • Stroom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 – Stroomvoorziening 12V . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 – Stroomvoorziening 220V . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 – Uitschakeling accu´s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 – Zekeringen en verdeelschakelaars . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 – Koelkast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 – Verwarming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 • Brandstof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 • Gasvoorraad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Veiligheidsuitrusting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Brandblusser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Blusdekens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Zwemvesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10 10 11 11
2. BOOTINSTRUCTIES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bedieningspaneel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De motor starten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het tot stilstand brengen van de motor . . . . . . . . Het alarm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De scheepsschroef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De boegschroef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11 11 11 12 12 12 12
3. PECH ONDERWEG EN OPLOSSINGEN HIERVOOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
III. NAVIGATIEAANWIJZINGEN
14
1. BEDIENING BOOT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 2. VOOR VERTREK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Plan uw vaartocht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 De motor starten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.ONDERWEG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het verlaten van de kade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De vaargeul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elkaar kruisende boten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inhalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onoverzichtelijke bochten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Navigatielichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het keren van de boot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Algemene aanlegtips . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aanleggen parallel aan de kade . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aanleggen met het achterschip aan de kade . . Aanlegtouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Aanlegtouwen als hulp bij het manoeuvreren . . . . Overstromingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aan de grond lopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wat te doen als iemand in het water valt. . . . . . De bootshaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het anker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Een aantal nuttige knopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15 15 16 17 17 18 18 19 19 20 20 21 21 21 21 22 22 23 23
4. BOUWWERKEN OP EN LANGS WATERWEGEN Stuwdammen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bruggen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sluizen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Handmatige sluizen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – Stijgen in een sluis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . – Zakken in een sluis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Automatische sluizen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Trapsluis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tunnels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Borden en signalering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
24 24 24 24 25 26 27 28 28 28 29
5. SAMEN OP HET WATER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Online informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
KAPITEINS-
HANDBOEK Beste vaarliefhebber, wij zijn er trots op u de nieuwste uitgave van ons Kapiteinshandboek te kunnen overhandigen. In dit boekje vindt u alle belangrijke informatie die u nodig heeft voor uw vaarvakantie. O.a. vindt u tips ter voorbereiding van de reis, details over onze extra voorzieningen en alles over het functioneren van de boten. Informatie over uw vaargebied vindt u (bij ons) in het internet. Het hoofdstuk over het navigeren met de boot geeft u tips en uitleg over hoe u bij het aanleggen en in de sluizen veilig kunt manoeuvreren. De informatie in dat hoofdstuk is gebaseerd op jarenlange ervaring en wij adviseren u deze goed te lezen. Dan kunt u op stap, goed geinformeerd en ontspannen: trossen los! Fijne vakantie!
3
1. VOORBEREIDINGEN VOOR UW VAARVAKANTIE Wat u mee moet nemen Denk aan schoenen met een goed profiel (zodat u niet uitglijdt aan boord) en waterdichte kleding. Zonnebril, zonnecreme en iets om het hoofd te bedekken is ook altijd handig! Handschoenen (voor de trossen/in de sluizen) kunt u eventueel aan de receptie van de vertrekhaven kopen. Neem eventuele medicijnen die u gebruikt liever mee van huis. U weet niet of u onderweg alles wat u nodig heeft, kunt krijgen. Neem ook een reserverecept van uw arts mee voor uw medicijnen.
Wat u van tevoren kunt bestellen Waterwegengids Een geslaagde vaarvakantie begint met een goede voorbereiding. Wij raden u aan voor vertrek een waterwegengids te kopen van de regio waar u uw tocht gaat maken. Deze gids bevat alle informatie die u nodig heeft; van uitgebreide kaarten tot vaartips en openingstijden van sluizen. Ook geeft de gids informatie over bezienswaardigheden en restaurants. Voorraad aan boord U kunt vooraf via een bestellijst bij de basis levensmiddelen laten bezorgen voor uw eerste dagen aan boord. De bestellijst is verkrijgbaar via het salesteam of te downloaden op internet. Stuur uw ingevulde lijst minstens twee weken van tevoren naar uw vertrekhaven, zodat zij genoeg tijd hebben om de levensmiddelen voor u in te slaan. Fietsen Om teleurstellingen te voorkomen, adviseren wij u uw fietsen van tevoren te reserveren. Er zijn drie verschillende modellen: – (Mini) fietsen voor volwassenen. Licht en compact, geschikt voor boodschappen en korte tochtjes. – Mountainbikes met voorwielvering en 18 versnellingen. Geschikt voor langere tochten. – Kinderfietsen voor kinderen jonger dan zeven jaar. Wij beschikken tevens over kinderzitjes. Omheinde parkeerterreinen Op de meeste vertrekhavens kunt u uw auto op een omheind (niet bewaakt) parkeerterrein of zelfs in een overdekte garage parkeren. Graag vooraf reserveren.
4
2. AANKOMST OP DE VERTREKBASIS Welkom! Bij aankomst in de vertrekhaven kunt u zich melden bij de receptie. Hier wordt u door onze medewerkers aan de receptie geholpen. Zij kennen de regio als geen ander en kunnen u met de reisplanning helpen, mocht u hier nog geen precieze voorstelling van hebben. Onze basissen zijn geopend van 8.30 tot 12.30 en van 14.00 tot 18.00 uur. Mocht u tijdens uw reis naar de vertrekhaven merken, dat u buiten de openingstijden zult aankomen, neem dan contact op met onze medewerkers. Zij zullen een bericht voor u achterlaten waar u uw boot kunt vinden en aan welke zaken u voor de eerste nacht moet denken. De vaar-instructies en de inschrijving vinden dan de volgende ochtend plaats.
Borgsom en afkoop eigen risico Op de dag van uw vertrek dient u een borgsom te betalen die u aan het eind van de huurperiode terug krijgt mits uw boot onbeschadigd, volledig in orde en op het juiste tijdstip, op de juiste locatie terug gebracht wordt. U kunt ook kiezen voor een verzekeringspakket waarbij u de eigen risicosom in geval van schade afkoopt. Bij deze variant hoeft u achteraf niets te betalen bij schade aan de gehuurde boot of bij schade aan boten van anderen die eventueel ontstond tijdens uw tocht (geen geld retour). Dit geldt niet voor fietsen, tafels/stoelen/parasols en bij verlies en/of opzettelijke beschadiging van materiaal aan boord.
Diesel / brandstof In Frankrijk, Nederland, België, Duitsland en Italië wordt de berekening van de dieselkosten gebaseerd op een tijdstabel. Er wordt genoteerd hoeveel motoruren uw motor heeft gedraaid en n.a.v. de urenmeter aan boord wordt de brandstof achteraf afgerekend. In Ierland, Schotland en Engeland wordt de dieselprijs per liter berekend. Voordat u uw vaarvakantie begint, vragen wij u een voorschot in de kosten voor: brandstof, reiniging, schade door vastlopen van de boot (evt. wegsleepkosten), verlies of diefstal van de fietsen. Bij terugkomst krijgt u uw aanbetaling terug of dient u eventueel nog iets bij te betalen afhankelijk van de gemaakte kosten.
Overdracht boot Uw boot ligt tussen 16.00 en 18.00 uur voor u klaar (in Ierland tussen 16.00 en 20.00 uur). Wij verzoeken u pas aan boord te gaan als u toestemming heeft gekregen. Zo kunnen de schoonmaakploegen hun planning aanhouden. Een van onze technische medewerkers zal u aan boord alles uitleggen over de besturing en werking van de door u gehuurde boot. Indien het uw eerste kennismaking met het varen is, zal hij wat langer aan boord blijven, een proefronde met u maken en de belangrijkste vaarmanoeuvres met u oefenen. Luister goed naar zijn instructies en neem de mogelijkheid waar om al uw vragen te stellen!
3. ONZE EXTRA VOORZIENINGEN Parkeerplaatsen In de meeste van onze vertrekhavens beschikken wij over een eigen parkeerplaats. Het parkeren op dit (niet bewaakte) omheinde terrein is op eigen risico. Wij kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor schade of diefstal aan uw voertuig. Graag vantevoren reserveren.
5
Het overbrengen van uw auto bij boeking van enkele reizen Mocht u een enkele reis geboekt hebben, dan kunt u in vele vaargebieden gebruik maken van onze auto- cq. personentransfer tussen de havens. De meest actuele informatie hierover kunt u opvragen bij de vertrekhaven in het door u gekozen vaargebied. Als wij uw auto naar het eindpunt van uw vaarvakantie vervoeren, wordt uw auto door ons personeel daarheen gereden. De medewerkers houden zich aan de algemeen geldende verkeersregels. Mocht er zich echter toch een ongeval voordoen, dan kan de medewerker niet aansprakelijk worden gesteld (in zo’n geval is de aansprakelijkheidsverzekering van uw auto van toepassing). Bij de overgave van de autosleutel voor de transfer, vragen wij u ook uw verzekeringspapieren en de autopapieren achter te laten.
Bereikbaarheid onderweg Wij verzoeken u uw mobiele telefoonnummer bij de haven achter te laten. Zo kunnen wij u altijd bereiken mocht dit noodzakelijk zijn. In Ierland ontvangt u voor de duur van uw vaarvakantie een mobiele telefoon in bruikleen.
Technische hulp Mocht u tijdens uw tocht een technisch probleem hebben, dan kunt u uw vertrekhaven 7 dagen per week (tijdens kantooruren) bereiken. Vermeld duidelijk uw eigen naam, de naam van de boot, ligplek en mobiele telefoonnummer en beschrijf uw probleem. Een technische medewerker komt dan zo snel mogelijk om u te helpen. Buiten kantooruren kunt u een bericht op het antwoordapparaat achterlaten. Wij proberen hoe dan ook z.s.m. te reageren. Onze technische hulp is kostenloos mits het probleem niet veroorzaakt wordt door uw nalatigheid.
Noodgevallen In de documenten die u aan boord heeft, vindt u alle telefoonnummers die u nodig heeft, mocht zich een noodgeval voordoen. Het alarmnummer 112 kunt u in alle landen met uw mobiele telefoon bereiken.
4. AAN HET EINDE VAN UW VAARVAKANTIE Het terugbrengen van de boot De boot moet op zijn laatst om 9.00 uur op de laatste dag van uw vaarvakantie teruggebracht worden. Indien u uw boot vroeger wilt terugbrengen, verzoeken wij u zich de dag ervoor bij de receptie te melden. Wij regelen met u dan de overdracht, zodat u kunt vertrekken op een door u gekozen tijdstip.
Kosten voor niet-correcte teruggave Mocht u de boot niet volgens de algemene voorwaarden retourneren (te laat, niet op de afgesproken plaats of helemaal niet), dan zien wij ons genoodzaakt € 500,- in rekening te brengen.
Schoonmaakkosten De boot dient bezemschoon te worden teruggebracht: ontdaan van afval, bedden afgehaald, afwas gedaan en opgeruimd etc. De algemene, complete schoonmaak van de boot wordt door ons geregeld maar mochten wij de boot niet in bovengenoemde toestand aantreffen, dan zullen wij reinigingskosten in rekening brengen. De kosten hiervoor liggen tussen de € 50,- en € 100, afhankelijk van het bootsmodel en de toestand van de boot. 6
1. AANWEZIG AAN BOORD Inventaris U krijgt bij uw vertrekhaven een compleet overzicht van de bootsinventaris. Deze lijst kunt u, mocht u dat op prijs stellen, ook al eerder aanvragen bij ons reserveringsteam. Alle boten beschikken in ieder geval over de volgende zaken aan boord: • Vaaruitrusting zoals anker, trossen, reddingsboei en zwemvesten (kinderzwemvesten verkrijgbaar in de basis). • Reinigingsmateriaal zoals emmer, bezem, zwabber en dweil. • Keukenuitrusting: bestek, servies en kookgerei voor de gehele bemanning. • Linnengoed zoals lakens, kussens, dekbedden, dekbedovertrekken, handdoeken en theedoeken.
Opbergruimte Kasten Het aantal kasten en lades dat u aan boord aantreft om uw persoonlijke zaken in op te bergen is per type boot verschillend maar meestal is de opbergruimte beperkt. U pakt uw kleding het beste in tassen en zachte koffers die zich makkelijk laten opruimen. Indien u van/naar dezelfde haven vaart, kunt u uw koffers in de basis achterlaten. Kluis Enkele boten hebben een kluisje waarin u waardevolle zaken kunt opbergen als u van boord gaat. Laat nooit uw waardevolle spullen in vol zicht achter op de boot.
Uitrusting boot Water Water voor het huishouden. Uw boot heeft een watertank van 500-1000 liter. Aan boord bevindt zich een elektrische pomp die het water naar de verschillende locaties pompt. Deze pomp wordt automatisch ingeschakeld bijvoorbeeld doordat u de waterkraan openzet – en schakelt zich elke keer weer uit als de kraan wordt dichtgedraaid. Let op: mocht het voorkomen dat de tank helemaal leeg is, dan schakelt de pomp zich niet automatisch uit. Als de turbine dan leegloopt, kan er veel schade ontstaan aan de boot. Denk er dus aan de pomp in dat geval met de hand uit te zetten. Zet de pomp ook `s nachts uit of als u van boord gaat. De inhoud van de watertank is meer dan genoeg voor 2-3 dagen. Vul echter, indien u in de buurt bent van een vulstation, de tank weer bij om een eventueel watertekort te voorkomen. Sommige havens vragen hiervoor een kleine bijdrage, op andere plekken kunt u gratis de watertank bijvullen. Het gat waar u kunt bijtanken bevindt zich aan de zijkant van uw boot. Deze plek is gemarkeerd met een blauwe ring. Aan boord ligt de sleutel waarmee
7
u het tankgat kunt openen. U vindt eveneens aan boord een ongeveer 20 meter lange tuinslang. Let erop dat u niet per ongeluk water in de dieseltank gooit!
Warm water. Het opwarmen van het water verloopt via het koelsysteem van de motor of via de landstroomaansluiting in de havens. Dit betekent dat de motor ca. 1 uur moet hebben gedraaid voordat u warm water heeft via het motor-koelsysteem. Douchen. Bij het douchen blijft het water in de douchebak staan totdat u op de aan de douchewand aangebrachte knop drukt. Vergeet niet uw haren etc. uit het water te halen, deze kunnen de filter en afvoer verstoppen. U heeft aan boord maar een beperkte watervoorraad. Ga daarom spaarzaam om met water.
Toiletten. De 3 toilettypes aan boord werken als volgt: • Toilet met mechanische spoelwerking; Het voetpedaal en de spoeling gelijktijdig gebruiken. • Toilet met handpomp; aan de bovenkant van de pomp zit een kleine hendel. Die drukt u in de aangegeven richting waardoor de pomp in werking wordt gesteld en er spoelwater komt. Zet dan de hendel weer terug in de startpositie en pomp opnieuw zodat u, met het spoelwater, het toilet kunt legen. • Toilet met elektrische installatie; hierbij dient u meerdere keren op de knop te drukken. Alle toiletten aan boord verstoppen redelijk snel. Om dit te voorkomen, verzoeken wij u en de bemanning op het volgende te letten: – geen afval (zakdoekjes, tampons, maandverband, sigaretten etc) in het toilet werpen; – zo min mogelijk toiletpapier in het toilet werpen; – altijd rijkelijk naspoelen. Mocht het toilet toch verstopt raken, vul het toilet dan met water (via de douchekop of met een emmer) en pomp krachtig. Mocht dit geen resultaat opleveren, neem dan contact op met onze technische dienst. Afvalwater. In Duitsland, Schotland en Engeland zijn onze boten voorzien van een zogeheten gesloten circuit. Hierbij wordt het water uit de keuken, douches en toiletten verzameld in een opvangreservoir. Elke boot heeft een kontrolelampje dat u waarschuwt wanneer het reservoir bijna vol is. Als dit lampje brandt, dient u bij het volgende afpompstation het reservoir te legen. Tot die tijd kunt u het douche/toilet niet meer gebruiken. Lenspomp. Het is onvermijdelijk dat kleine hoeveelheden water in de kielruimte komen, ook al is het maar via de scheepsschroef. Daarom bevindt zich hier een lenspomp die automatisch aanslaat indien er een bepaalde waterstand bereikt is. Deze pomp kan zowel handmatig als automatisch functioneren. De pomp kan handmatig bediend worden maar wij adviseren u de pomp altijd op “automatisch” te laten staan. Stroom Stroomvoorziening 12 Volt. De stroom aan boord wordt door accu’s van 12 Volt geleverd die via de motor of de landaansluiting (niet op alle boten) worden opgeladen. Om er voor te zorgen dat de accu’s altijd opgeladen zijn, moet de boordmotor ca. 3-4 uur per dag hebben gedraaid (en langer als de 8
boot ook een koelkast en/of luchtkoelsysteem aan boord heeft). Alle boten hebben een 12 V-aansluiting (zoals sigarettenaansteker). Hier kunt u uw mobiele telefoon opladen of een ander (zwak)stroomapparaat op aansluiten. Vergeet de juiste kabel niet! Het spreekt voor zich dat de capaciteit van de accu’s beperkt is, ga daarom spaarzaam om met stroom en laat lichten niet onnodig branden.
Stroomvoorziening 220 Volt. Op veel boten is er een 12 V/220 V-transformator aan boord waar u een elektrisch scheerappparaat kunt aansluiten. Gebruik dit stopcontact niet langer dan 10 minuten en sluit hier geen andere apparaten op aan (zeker geen föhn of strijkijzer!). Oplaadstations aan lan d. De nieuwere boten hebben een landstroomaansluiting. Dit houdt in dat deze boten hun accu’s via landstroom kunnen opladen en dat deze boten, mits aangesloten, ook direct landstroom kunnen gebruiken. De plekken waar u deze aansluitingen vindt, staan aangegeven in de waterwegengids. Let op: nooit uw motor starten als u nog bent aangesloten aan de landstroominstallatie!
Uitschakeling accu’s. Met behulp van een grote rode blokkeerhendel kunnen de accu’s (bijvoorbeeld bij brand) worden uitgeschakeld. Deze hendel is echter alleen voor noodgevallen. Mocht zich onverhoopt een stroomuitval voordoen, controleer dan als eerste deze rode schakelaar. Wellicht is de stroomvoorziening hier per ongeluk onderbroken. Zekeringen en verdeelschakelaar. De stroomkring op uw boot is door zekeringen en een verdeelschakelaar beschermd. Controleer bij gedeeltelijke stroomuitval altijd eerst de zekeringen dan wel de verdeelschakelaar. De medewerker van wie u uw bootinstructies ontvangt, zal u laten zien waar zich de schakelaars aan boord bevinden. Koelkast. Afhankelijk van de grootte van de boot heeft u een of twee koelkasten aan boord. De koelkasten beschikken niet over hetzelfde vermogen als een koelkast die is aangesloten op een stroomnetwerk (zoals thuis). Verwacht dus geen ijskoude temperaturen. • Gas-koelkasten: Een blauwe vlam geeft aan dat de waakvlam aan is en de koelkast functioneert. Als deze vlam uit is, gaat u als volgt te werk: 1. Controleer of er nog gas in de fles zit en of de fles geopend is. 2. Schakel de thermostaat op de hoogste stand. 3. Druk op de zekerheidsknop en blijf deze vasthouden. Probeer tegelijkertijd meerdere malen de aansteekknop. 4. Houd, zodra de vlam brandt, nog ca. 20 seconden de zekerheidsknop vast. U kunt nu langzaam loslaten en vaststellen of de vlam weer brandt. • De stroomvoorziening van een elektrische koelkast wordt door de accu’s van de boot geregeld. De koelkast schakelt zich automatisch uit als de accu’s minder dan 11 V aanleveren. Indien dit gebeurt, moeten de accu’s opnieuw opgeladen worden. Dit kan door het inschakelen van de motor of door een verbinding met landstroom te maken. Enkele nuttige tips: – Zet, zodra de koelkast, cq. haar inhoud de juiste temperatuur heeft bereikt, de thermostaat op nummer 2. – Open de koelkast niet vaker dan nodig is. 9
Verwarming. De meeste boten hebben een verwarmingssysteem gebaseerd op warme lucht. Zij werken op brandstof net zoals de motor van de boot. De warmte wordt via een blaassysteem verdeeld dat op stroom werkt. Laat de verwarming dus `s nachts niet aanstaan en gebruik hem alleen als u het echt nodig heeft. De verwarming wordt als volgt aangezet: – Draai de schakalaar op de positie “Heat” of “Start”. – Wacht 5 tot 10 minuten tot de opwarmfase voorbij is. – Start de motor wanneer u merkt dat de verwarming niet goed funktioneert zodat er meer elektrische stroom wordt gegenereerd. Schakel dan opnieuw de verwarming aan. De afvalgassen van de verwarming worden via de zijkant van de boot weggevoerd. Bij het verlaten van het systeem zijn de gassen nog zeer heet. Pas daarom dus op dat deze nooit de romp of een venster van de naast u gelegen boten beschadigen. Zet de verwarming uit als u van boord gaat.
Sommige boten hebben een gasverwarming die als volgt werkt: – Gaskraan openen – Zekerheidsknop indrukken en de vlam met een lucifer aansteken. De knop nog ca. 10 seconden ingedrukt houden voordat u loslaat. Denk eraan dat een werkend gasapparaat zuurstof nodig heeft, vooral in een afgesloten ruimte. Houd dus altijd een venster open of zorg voor andere luchttoevoer als de gasverwarming aanstaat. Slaap nooit in een afgesloten ruimte waar een gasverwarming aanstaat.
Brandstof Uw tank is bij vertrek uit de haven met diesel volgetankt. U kunt dus gerust uw vaarvakantie beginnen: u heeft genoeg brandstof aan boord voor een hele week! Mocht u langer dan een week gaan varen, dan legt de technische medewerker tijdens de instructies uit hoe en waar u uw tank kunt bijvullen. Gasvoorraad Uw boot heeft een of twee gasflessen van elk 13 kg aan boord die zich in een houder bevinden aan de achter- / buitenkant van de boot. Zorg ervoor dat er nooit gas in de boot komt. Aangezien gas zwaarder is dan lucht, zou het gas zich kunnen verzamelen in de kielruimte waardoor een gevaarlijke situatie ontstaat. Indien u een gaslek vermoedt, sluit dan de gasflessen en zet alle accu’s uit. Zorg voor een goede doorluchting van de boot (doortocht) door het openen van alle deuren, ramen en luiken. Sluit de gaskraan en verlaat de boot. Neem vervolgens contact op met de basis.
Veiligheidsuitrusting Brandblusser Op elke boot vindt u een of meer brandblussers aan boord. Let op het volgende zodat u hopelijk de brandblusser nooit hoeft te gebruiken: – Laat nooit een vlam (kaarsen!) branden zonder toezicht. – Let erop dat er in de buurt van het fornuis geen gordijnen, doeken of andere materialen aanwezig zijn die makkelijk vlam vatten.
10
Indien er brand uitbreekt: – Zorg dat uw bemanningsleden de boot verlaten. – Schakel het gas uit. – Neem de brandblusser uit zijn houder. – Breek de zekerheidsbeugel af. – Richt de brandblusser naar de onderkant van de vlammen. – Druk op de hendel en regel met uw duim de druk van het blusmiddel. – Als u de brand niet snel onder controle krijgt, zoek het gevaar dan niet op. Verlaat de boot en haal z.s.m. hulp. Blusdekens De blusdeken kan worden ingezet als kledingstukken of bijvoorbeeld de friteuse vlam vatten. In alle andere gevallen maakt u beter gebruik van de brandblusser. Zwemvesten Wij raden alle bemanningsleden die niet goed kunnen zwemmen, dringend aan, tijdens de vaartocht een zwemvest te dragen. Op elke boot zijn zwemvesten voor volwassenen aanwezig. Zwemvesten voor kinderen kunt u in de basis krijgen in allerlei groottes (denk eraan deze op te halen voordat u vertrekt!). Zeker in de sluizen en tijdens het aanleggen is het belangrijk dat de kinderen hun zwemvest dragen. In sommige vaargebieden is het dragen van een zwemvest verplicht voor alle bemanningsleden. Meer hierover vindt u in de waterwegengids.
2. BOOTINSTRUCTIES Bedieningspaneel Het bedieningspaneel van onze boot heeft veel weg van dat van een auto echter met het verschil dat de bedieninghendels andere functies hebben. De gashendel van de boot activeert de schroef van de boot waardoor deze vooruit of achteruit kan varen dan wel kan accelereren. Met de gashendel in de vrije stand kan tevens de motor gestart worden. Dit kan nodig zijn zonder dat de boot in beweging is: de motor opwarmen of de accu opladen. Een aantal van onze boten beschikt over een dubbele bedieningsconsole / stuurstand. De procedure om van bedieningsconsole te wisselen is als volgt: – Breng de boot tot stilstand. – Zorg ervoor dat beide gashendels (zowel intern als extern) in vrijstand staan. – Draai de hendel voor de overdracht een kwart slag. Let op dat u deze hendel niet forceert; mocht het niet gaan dan betekent dit dat een van de gashendels niet precies in zijn vrijstand staat. Verander niet van console als de boot in beweging is.
De motor starten Zet allereerst de motor in zijn vrijstand door de vrijstandknop uit te trekken. Duw vervolgens de gashendel voor de helft naar voren. Draai de contactsleutel met de klok mee naar de voorverwarmpositie en houd deze 20 seconden vast. Vervolgens draait u de contactsleutel een positie verder en drukt u op de sleutel zodat de motor start. Zodra de motor gestart is meteen de gashendel terugduwen naar de vrijstand. 11
Controleer of de toerenteller beweegt om er zeker van te zijn dat de contactsleutel zich in de juiste positie bevindt. Zet de contactsleutel terug naar vrijstand. Om de boot in beweging te krijgen, dient de vrijstandknop ingeduwd te worden. U kunt nu de trossen losgooien! Controleer, voordat u de kade verlaat, of alle bedieningshendels functioneren.
Het tot stilstand brengen van de motor De contactsleutel wordt niet gebruikt om de motor te stoppen behalve in een aantal gevallen. U dient de volgende procedure te volgen: – elektrische stop: druk op de Stop-knop en draai de sleutel vervolgens naar de uit-positie; – handmatige stop: trek de stophendel uit, draai de contactsleutel naar de uit-positie en duw vervolgens de stophendel terug (indien u dit niet doet, zal de herstart van de motor niet lukken). Haal de sleutel uit het contact.
Het alarm Elke boot beschikt over zowel een visueel- als een geluidsalarm. Indien het geluidsalarm afgaat, kan dit betekenen dat de oliedruk te laag is of dat de motor oververhit is geraakt. Wanneer het alarm afgaat, stop dan meteen en neem contact op met de vertrekhaven. De motor kan ernstig beschadigd raken indien u toch verder gaat.
De scheepsschroef Wil een schroef goed functioneren, dan dient deze in perfecte staat te zijn. De grootste kans op beschadiging ontstaat wanneer de boot langs de kant komt. Zet de schroef dan ook uit op het moment dat de achterkant van de boot zich in ondiep water bevindt om beschadiging te voorkomen. Indien u een tak of ander voorwerp ziet en u kunt deze nog op tijd ontwijken, zet de motor dan in zijn vrijstand. Het kan voorkomen dat onderweg aan de schroef waterplanten, plastic zakken of andere voorwerpen zoals aanlegtouw blijven hangen. Is dit het geval, dan zult u merken dat de boot trager wordt en de motor begint te vibreren. U kunt proberen de schroef te ontdoen van deze zaken door afwisselend de boot een aantal keren van de vooruit-stand naar de achteruit-stand te schakelen. Mocht dit zonder resultaat blijven, dan kan het zijn dat er een ernstiger probleem is en raden wij u aan contact op te nemen met de basis voor verdere instructies.
De boegschroef Sommige van onze boten zijn uitgerust met een boegschroef. Dit is een schroef die kruiselings bij de boeg geplaatst is zodat de boot makkelijker zijwaartse manoeuvres uit kan voeren. Gebruik de boegschroef niet tijdens het aanleggen wanneer de boeg zich zeer dicht bij de kade bevindt. Gebruik de schroef ook niet wanneer de boot zich in voor/achteruitstand bevindt, dus alleen tijdens manoeuvreren. De boegschroef mag niet langer dan 5 seconden per keer gebruikt worden. De schroef dient slechts als hulpmiddel bij (aanleg-)manoeuvres en is niet geschikt voor andere toepassingen.
12
3. PECH ONDERWEG EN OPLOSSINGEN HIERVOOR Indien er iets aan boord niet functioneert, schroom dan niet om contact op te nemen met onze hulpdienst. Er zijn echter een aantal kleine ongemakken die zich kunnen voordoen en die u zelf kunt verhelpen. Hier volgt een lijst van mogelijke problemen die aan boord kunnen voorkomen en hoe u deze kunt oplossen. De motor wil niet starten
– Controleer de uitschakelknop van de accu.
De motor draait maar wil niet starten
– Start de opwarm-procedure opnieuw. – Duw de stophendel terug na het starten van de motor.
Het waarschuwingslicht van de dynamo blijft aan
– Verhoog uw snelheid en het lampje zou uit moeten gaan.
De motor raakt oververhit
– Controleer of er koelwater uit de uitlaat komt.
Sommige elektrische systemen werken niet
– Start de motor om de accu op te laden en probeer de systemen opnieuw. – Controleer de zekeringen of de stroomonderbrekers.
Geen van de elektrische systemen functioneren
– Controleer de voltmeter. – Controleer de uitschakelknop van de accu.
Het waterniveau in het ruim staat hoger dan zou moeten
– Controleer of de pomp in het ruim goed functioneert door deze handmatig aan te zetten.
De waterpomp van het toilet werkt niet
– Wanneer het reservoir leeg is, vul deze dan bij met water uit de douche en pomp krachtig.
Aarzel niet om contact met ons op te nemen voor advies. Wij kunnen een eventuele claim achteraf niet accepteren indien wij niet op de hoogte zijn gesteld van eventuele problemen.
13
1. BEDIENING BOOT Op de volgende bladzijden vindt u informatie omtrent het bedienen van de boot en met name hoe te handelen bij sluizen. De meeste tips die u hier vindt, zullen herhaald worden wanneer u uw instructieles volgt aan het begin van uw boottocht. Aarzel niet om vragen te stellen. U kunt er alleen maar wijzer van worden. Als u nog nooit eerder een boot bestuurd heeft, zult u geneigd zijn deze te vergelijken met uw auto. Er zijn weliswaar overeenkomsten maar de verschillen zijn veel belangrijker. – Om te beginnen: een boot bevindt zich op water, een vloeistof, en wordt voortbewogen door de stroming en de wind. Onderschat het effect van deze twee factoren niet voordat u op weg gaat. – Een boot beschikt niet over remmen dus om te kunnen stoppen of om vaart te minderen, dient u de motor in zijn achteruit te zetten. De remafstand is ongeveer gelijk aan 4 maal de bootlengte. – Een boot weegt vele malen zwaarder dan een auto (de meeste van onze boten wegen op zijn minst 7 ton) en kan daardoor veel schade aanrichten zelfs bij een veel lagere snelheid. Neem de tijd om alle manoeuvres langzaam en zorgvuldig uit te voeren. Mocht u de kans krijgen, kijk dan eens hoe een vrachtschipper met zijn schip omgaat. U zult zien dat hij er alle tijd voor neemt. – Wanneer een auto van richting verandert, volgen de achterwielen automatisch de voorwielen. Een boot echter zwenkt op een punt dat ligt op ongeveer een derde achter de boeg. Houd bij het manoeuvreren dus altijd rekening met de achterkant van de boot.
– Tenslotte: een auto heeft genoeg aan een bestuurder die verder geen hulp nodig heeft van zijn medepassagiers. Een boot echter heeft zowel een kapitein als bemanning nodig. Als kapitein dient u voordat u vertrekt, alle bemanningsleden taken toe te bedelen. En onthoud: de kapitein is de baas aan boord en hij heeft dus ook altijd het laatste woord! 14
2. VOOR VERTREK Plan uw dagtocht Maak gebruik van de navigatiegids om uw dagtocht uit te stippelen. De kilometerpunten op de kaart stellen u in staat de afstanden te berekenen en een tabel geeft aan hoeveel vaartijd er tussen de belangrijkste havens zit. Een advies is om per dag niet meer dan 4 tot 5 uur te varen. U zult merken dat dit meer dan genoeg is.
De motor starten Volg de hieronder beschreven procedure voordat u uw aanlegplaats verlaat: – controleer of de gashendel in zijn vrijstand staat en dat de knop waarmee de schroef in werking wordt gezet, niet uitstaat; – indien uw boot over twee stuurposities beschikt, verzeker uzelf er dan van dat de stuurpositie die u wenst te gebruiken ook de geselecteerde is; – start de motor; – let erop dat alle meters op het dashboard normaal functioneren en dat het koelwater zonder belemmering uit de achteruitlaat stroomt; – let erop dat alle losse voorwerpen aan dek niet kunnen wegwaaien of door laaghangende takken van boord geslagen kunnen worden. – fietsen dienen vastgezet te worden met behulp van de anti-diefstalinrichtingen; – verzeker uzelf ervan dat iedereen veilig aan boord is; – wijs elk bemanningslid zijn eigen plek aan dek toe; – vraag uw bemanning de trossen los te gooien en de touwen aan boord te halen. Voor boten met een schuifdak geldt dat het dak vastgezet dient te worden voor vertrek; hetzij in open, hetzij in gesloten positie.
3. ONDERWEG Het verlaten van de kade Observeer allereerst de weersomstandigheden betreffende de wind en de stroom. Schat in welke van de twee het sterkste op de voor- dan wel achterkant van de boot werkt. Indien de boot zodanig aangelegd ligt dat de voorkant de meeste wind dan wel str oming ondervindt, maak dan als eerste het touw aan het achterschip los en duw de boeg richting het midden van de rivier. Schakel hierna de motor in zijn vooruit-stand.
3
2 1
15
Indien de achterkant de meeste wind en str oming ondervindt dient de manoeuvre nog voorzichtiger uitgevoerd te worden. Maak eerst het aanlegtouw aan de boeg los en duw de achterkant van de boot weg van de waterkant om het vrij te krijgen. Manoeuvreer naar het midden van de rivier in zijn achteruit voordat u de motor in zijn vooruit zet.
3
2
1
Indien de boot door zeer sterke wind naar de waterkant geduwd blijft, gooi dan het achtertouw los en zet de motor in zijn vooruit. De boeg blijft tijdens deze manoeuvre aangelegd maar klaar om losgegooid te worden. De stuurman draait het roer scherp naar de kade en accelereert ondertussen een beetje. Wanneer het achterschip zich van de waterkant af beweegt, wordt de boeglijn door een van de bemanningsleden losgeworpen en de stuurman stuurt het vaartuig naar het midden van de rivier met de motor in zijn achteruit.
4 3
2
1
Rechtes Ufer
es Ufer Link
De vaargeul
16
Op een rivier, en soms ook op de kanalen, wordt de vaargeul aangegeven door gekleurde boeien. De regel is simpel: een boot die stroomopwaarts vaart, dient de rode boeien aan zijn linkerkant en de groene (of zwarte) boeien aan zijn rechterkant te houden. Een boot die stroomafwaarts vaart (dit wil zeggen: met de stroom mee richting zee of naar beneden door middel van een serie sluizen), dient de groene (of zwarte) boeien aan zijn linkerkant en de rode boeien aan zijn rechterkant te houden.
Elkaar kruisende boten Normaalgesproken dienen boten elkaar van stroom tot stroom te kruisen maar een met de stroom meegaande boot heeft altijd voorrang op een stroomopwaarts varend vaartuig. Indien de waterweg breed genoeg is, dienen stroomafwaartse vaartuigen in het midden te blijven en stroomopwaarts varende boten naar links of rechts uit te wijken.
De kapitein van een commercieel (plezier-)vaartuig dat stroomopwaarts vaart en dat aan de rechter waterkant wenst te blijven en van stuurboord naar stuurboord wil oversteken zal aan de stuurboord-kant van zijn boot: – overdag een blauwe vlag uitsteken; – en ’s avonds een wit knipperlicht voeren.
Inhalen U mag een vaartuig voor u, zowel aan bakboord als stuurboord inhalen zolang dit zonder gevaar kan. Op een smalle waterweg is het gebruikelijk om aan bakboord (= links) in te halen. Het vaartuig dat ingehaald wordt, dient vaart te minderen en indien nodig aan de kant te gaan om de inhalende boot ruimte te geven. Indien de waterweg breed genoeg is en de inhaalmanoeuvre vormt geen groot probleem dan hoeft u uw bedoelingen niet duidelijk te maken. Indien het vaarwater smal is en u wilt dat het vaartuig dat u wilt inhalen aan de kant gaat, dan dient u gebruik te maken van de claxonsignalen zoals die gelden voor de navigatie: Ik wens u aan stuurboord in te halen. Ik wens u aan bakboord in te halen.
17
Indien het niet mogelijk is aan de gevraagde kant in te halen maar wel aan de andere kant, dan dient de in te halen boot als volgt te antwoorden: U kunt aan bakboord inhalen. U kunt aan stuurboord inhalen. Indien inhalen onmogelijk is, dan dient de voorste boot 5 korte signalen te geven waarmee hij te kennen geeft: Inhalen onmogelijk.
Onoverzichtelijke bochten In sommige krappe bochten dient u uw aanwezigheid kenbaar te maken met een lang signaal van uw scheepstoeter.
(
–) (
–)
Navigatielichten Uw navigatielichten dienen ontstoken te zijn indien u na zonsondergang of bij mist vaart. Let op: bij ons geldt: varen in het donker is niet toegestaan.
18
Het keren van de boot Kies een gebied waar u voldoende ruimte heeft om te keren. Verminder vaart maar houd de boot in zijn vooruit. Draai het stuurwiel en accelereer snel om de achterkant te draaien. Stop de boot door de motor in zijn achteruit te zetten voordat u de waterkant bereikt. De boot zal verdergaan met draaien tengevolge van de snelheid. Wanneer de boot ophoudt met draaien, geef dan nog eens gas vooruit totdat u het vaartuig volledig heeft gedraaid.
Indien het vaarwater erg smal is, kunt u ook gebruik maken van een andere, simpele methode. Vaar langzaam naar een open stuk aan de waterkant en laat een bemanningslid van boord gaan met een aanlegtouw voor de boeg. Geef voorzichtig gas in zijn vooruit, tegen de waterkant aan, terwijl de boeg vastgehouden wordt. Het achterschip zal zich langzaam van de waterkant af verplaatsen. Draai vervolgens voldoende om de boot in de andere vaarrichting te brengen.
2
3 1
Algemene aanlegtips Zorg bij het kiezen van een aanlegplaats ervoor dat u niet te dicht bij sluizen, bruggen etc. aanlegt. Wanneer u de waterkant nadert, controleer het gebied op verborgen gevaren zoals een boomstronk, een grote overgroeide steen of iets anders dat de romp zou kunnen beschadigen. Leg, indien u zich op een rivier bevindt, altijd tegen de stroom in aan, zelfs als dat betekent dat u de boot moet draaien. Verzeker uzelf ervan dat er zich genoeg water onder de boot bevindt, mocht het waterpeil ’s nachts zakken. Controleer ook of de aanlegtouwen niet te strak liggen. Mocht u twijfelen, leg de boeg dan aan de waterkant en span dan een touw van de achterkant naar de boeg aan de verre bootkant zodat het achterschip van de waterkant wegligt.
19
Aanleggen parallel aan de kade Om parallel aan de kade aan te leggen dient u een bemanningslid te positioneren aan elk aanlegtouw dus zowel aan de voorkant als achterkant van de boot. Nader de kade langzaam en houd de boeg in de wind of in de stroming; de boot zou een hoek van ongeveer 45° met de kade moeten vormen. Wanneer u 2 tot 3 meter van de kade verwijderd bent, verminder uw snelheid door in zijn achteruit te gaan. Zodra de boeg de kade raakt, dient een bemanningslid aan wal te springen en het touw vast te maken. Het achterschip kan vervolgens handmatig naar de kade getrokken worden. 40°/45°
Laat uw vakantie niet verpesten door een ongelukkig ongeval. De meeste ongevallen doen zich voor op het moment dat een boot aangelegd wordt of een sluis ingaat. Een aantal regels om dit te voorkomen: – laat kinderen nooit hun voeten of handen buitenboord houden als u een kade nadert; – indien u een fout maakt, probeer deze nooit te herstellen door te proberen de boot met uw handen of voeten af te duwen; – controleer de ondergrond voordat u aan wal springt; – leg nooit aan met de touwen gespannen over het jaagpad. Gebruikers van het pad kunnen zich hierdoor lelijk verwonden.
Aanleggen met het achterschip aan de kade In veel havens bent u verplicht om uw boot met het achterschip aan te leggen. Deze manoeuvre kan erg moeilijk blijken vooral als er een stevige wind of stroming staat. Het is hierbij belangrijk dat u met de boeg zo dicht mogelijk bij de plek waar u wenst aan te leggen, binnenkomt. Draai de boot rond waarbij u rekening houdt met wind en stroming en eindig met de motor in zijn achteruit. Indien nodig laat u een bemanningslid van boord gaan om te helpen bij de manoeuvre.
2
1
2
3
20
1
3
Aanlegtouwen Aan boord vindt u drie aanlegtouwen, elk zo’n 15 meter lang. Als u goed voor de trossen zorgt, zult u dankbaar gebruik van ze kunnen maken. Bij verkeerd gebruik kunnen ze echter gevaarlijk zijn. – Na gebruik dient u ervoor te zorgen dat elk touw weer netjes opgerold en klaargelegd wordt aan dek voor het volgende gebruik (zie afbeelding). Dit is van groot belang. In de knoop geraakte touwen kunnen ongelukken veroorzaken. – Laat de touwen nooit tijdens de vaart in het water hangen. Zelfs als ze drijven, kunnen ze nog verstrikt in de schroef raken. – Verwijder knopen in het touw voordat ze te strak komen te zitten om nog verwijderd te kunnen worden. Knopen kunnen het praktische gebruik van de trossen belemmeren op zeer ongelukkige momenten. Gebruik de aanlegtouwen als hulp bij het manoeuvreren Bij sterke wind of stroming kan het raadzaam zijn als een bemanningslid aan wal gaat om met behulp van de aanlegtouwen te helpen bij een moeilijke manoeuvre.
Overstromingen Het navigeren op rivieren en zelfs soms op kanalen kan bemoeilijkt worden door overstromingen. Mocht dit het geval zijn dan zullen de medewerkers van uw basis hun best doen om zo snel mogelijk contact met u op te nemen. Mocht u echter zelf al opmerken dat het waterpeil van de rivier plotseling gestegen is, dat de stroming erg sterk is en dat het water troebel geworden is, controleer dan uw ligging, blijf aangemeerd liggen en neem contact op met uw vertrekbasis. Indien u voor vertrek informatie wenst over de vaaromstandigheden, aarzel dan niet om vooraf contact op te nemen met de betreffende starthaven.
Aan de grond lopen Indien u met de boot aan de grond bent gelopen, open dan als eerste een van de vloerluiken om te zien of er water in de boot loopt. Maak gebruik van de bootshaak om rondom de boot te controleren wat de oorzaak kan zijn waardoor u vastgelopen bent. Indien u op modder of zand vastgelopen bent, probeer de boot dan vrij te krijgen door de motor in zijn achteruit te zetten waarbij het zwaarste bemanningslid op de boeg moet plaatsnemen. Mocht dit niks uithalen, neem dan contact op met de vertrekbasis. 21
Indien u vastgelopen bent op een rivierbodem met stenen of u ontdekt andere harde obstakels, probeer dan niet om los te komen maar neem direct contact op met de vertrekhaven. Schakel nooit de hulp in van een andere boot om u los te trekken zonder het uitdrukkelijke advies van een van onze medewerkers. Indien de romp beschadigd is en er inderdaad water begint binnen te lopen, ga dan naar de dichtstbijzijnde oever en probeer het lek te dichten met handdoeken, kussens of stof (wat dan ook) en bel ons! Een emmer aan boord is altijd verplicht en kan op zo’n moment uitstekend dienst doen als hoosvat.
Wat te doen als iemand in het water valt Draai de boot met de neus naar de persoon in kwestie toe om hem bij de schroef vandaan te houden en zet de motor in zijn vrij. Gooi een tros of een levensboei. Vaar ver genoeg weg om te kunnen draaien en nader de drenkeling vanaf de loefzijde. Zet de motor in zijn vrij terwijl u nadert; vermijd de situatie waarbij u de boot in zijn achteruit moet zetten. Al onze boten zijn voorzien van zwemladders maar als de oever dichtbij genoeg is, is het misschien makkelijker voor de persoon in het water om direct op de oever te klimmen en van daaruit weer aan boord te komen.
Indien een bemanningslid in een sluis overboord valt, moet u allereerst kijken of hij niet door uw boot of een andere boot in de sluis verdrukt wordt: – span de touwen van zowel de boeg als achtersteven aan en vraag de andere boten in de sluis om hetzelfde te doen; – zet de motor stil; – gooi een levensboei of een touw naar de persoon in het water; – bevindt u zich in een handmatige sluis, waarschuw dan de sluiswachter en help hem met het dichtgooien van de sluisdeuren; in een automatische sluis kunt u de sluisprocedure stopzetten door de rode alarmknop te bedienen of door aan de rode hendel te trekken; – haal het bemanningslid uit het water via de ladder in de sluismuur of via de zwemladder van de boot.
De bootshaak Met behulp van de plastic haak kunt u uw boot naar de wal trekken. Indien u de haak gebruikt om de boot van de wal te duwen, wat een gevaarlijke en moeilijke onderneming is, zorg er dan voor dat u de haak niet voor uw lichaam of voor een bootvenster plaatst. Beide gevallen kunnen een dramatisch resultaat tot gevolg hebben. Gebruik de haak nooit terwijl de boot in beweging is maar enkel en alleen als zij min of meer stilligt.
22
Het anker Uw boot is uitgerust met een anker. Deze is bevestigd aan de boot met een touw en ketting van 10 meter. Het is verboden uw anker op een kanaal uit te gooien maar op een rivier in bijv. het geval van een vastgelopen motor kan het zeer goed van pas komen. Zorg ervoor dat een groot gedeelte van de ketting zich ook onder water bevindt; het gewicht van de ketting houdt uw boot op zijn plaats. Om het anker te lichten, hoeft u slechts langzaam in de richting van het anker te varen terwijl een bemanningslid op de boeg de ketting ophaalt.
Een aantal nuttige knopen Alle zeemansknopen hebben hun nut maar er zijn er tenminste drie die onontbeerlijk zijn op binnenlandse waterwegen. De achtknoop: het enige wat u hoeft te doen is het koord in een 8-vorm rond de klamp te wikkelen. De laatste lus kan teruggelegd worden om het touw stevig vast te zetten.
Slag met twee halve steken: de beste knoop om een boot vast te leggen en de makkelijkste om weer los te maken.
De mastworp: deze knoop is met name handig als u aan wilt leggen aan een boom of een paal. Het bestaat uit twee omgelegde halve steken en heeft een bijzonder sterke greep.
De paalsteek: deze knoop wordt gebruikt om een niet schuivende lus in het touw te maken. Deze knoop is zeer handig maar vergt wel enige oefening.
23
4. BOUWWERKEN OP EN LANGS WATERWEGEN Stuwdammen Sommige sluizen liggen zeer dicht in de buurt van een dam. Het is belangrijk dat u uit de buurt van de dam blijft. Zorg ervoor dat u, als u een dergelijke sluis nadert, direct naar het aanleggedeelte vaart met de aanlegtrossen bereid. Zorg er tevens voor dat uw anker gebruiksklaar ligt in geval van nood. Gebruik nooit uw roeibootje en zwem nooit in de buurt van een dam. Met name bepaalde verticale stuwdammen zijn gevaarlijk omdat de achterstroom kleine vaartuigen of zwemmers naar de muur trekken. Zelfs een zeer lage muur kan dodelijk zijn. Houd altijd voldoende afstand en ga nooit te water in de buurt van een dam.
Bruggen In de meeste gevallen heeft een brug slechts één boog waaronder u door kunt varen. Volg de borden nauwgezet en controleer de kaart voordat u verder gaat. Vaar altijd in het midden van de boog onder de brug door aangezien de pijlers meestal wijd uitlopen onder water. Oude bruggen op kanalen zijn vaak erg laag en kunnen een gevaar vormen voor de bemanningsleden en tafels en parasols op het bovendek. Deze bruggen staan met vermelding van hun hoogte in uw kanaalgids. Wanneer u een hefbrug of draaibrug nadert, houd dan tijdig stil, waarschuw de bemanning en wacht totdat deze geopend is.
Sluizen Afhankelijk van de streek waar u zich bevindt, worden sluizen handmatig, elektrisch dan wel automatisch bediend. Ongeacht het systeem zijn de manoeuvres meestal hetzelfde. Hier enkele handige tips waarmee u veilig en met plezier de boot door sluizen voert: – Indien u een sluis nadert, blijf dan op een afstand van ca. 100 meter liggen zodat andere boten de sluis met genoeg ruimte kunnen verlaten. – Indien er meerdere boten liggen te wachten om de sluis in te gaan dan gebeurt dit in volgorde van aankomst. Dienstboten (maritieme diensten, brandweerboten of douanevaartuigen) alsmede bevoegde passagiersboten hebben voorrang op plezierboten. U dient tevens commerciële binnenvaartschepen voor te laten gaan. – De sluis valt onder de verantwoordelijkheid van de sluiswachter en u dient te allen tijde zijn instructies op te volgen.
24
– Wanneer u een lege sluis binnenvaart,leg dan indien mogelijk aan met de wind mee zodat uw vertrek uit de sluis des te makkelijker wordt doordat de wind u van de sluismuur wegduwt.
– Houd voldoende afstand van de sluisdeuren: bevindt u zich te dicht bij de stroomopwaartse deur in een neergaande sluis dan bestaat de kans dat uw roer op de grondbalk rust. Bij een sluis waarin het waterpeil stijgt, kan de boeg worden geraakt door de balken van de sluisdeur wat tot desastreuze gevolgen kan leiden! – Haal de touwen door de ringen of rond de meerpalen aan de wal en bevestig ze aan de boot met een slag rond de klamp (zie hieronder). De bemanningsleden aan de trossen zorgen er vervolgens voor dat de boot stevig tegen de sluismuur gehouden wordt. Bevestig de touwen nooit aan de meerpalen in een neergaande sluis.
Handmatige sluizen Ondanks diverse projecten om sluizen te mechaniseren op toeristische waterwegen zult u nog altijd veel handmatig te bedienen sluizen tegenkomen. – Bij de meeste van deze sluizen is een sluiswachter aanwezig om de sluis te bedienen. Er dient desalniettemin in ieder geval een bemanningslid aan wal te gaan om de wachter te assisteren. Het zijn lange dagen voor een sluiswachter met name in de zomer en een helpende hand zal zeer gewaardeerd worden. – U dient rekening te houden met de werkuren van de sluiswachter en met het feit dat hij misschien de sluis iets eerder sluit dan officieel vermeld staat omdat hij anders met het doorlaten van uw boot te laat voor het eten is. Heb hier begrip voor en probeer niet de sluis zelf te bedienen. – De sluisdeuren die de sluis leeg dan wel vol laten lopen worden door hendels bediend. Deze kunnen een gevaar opleveren en u dient ze dan ook nooit zelf te bedienen tenzij u uitdrukkelijk toestemming van de sluiswachter heeft. Laat kinderen echter nooit deze hendels bedienen.
25
– Stijgen in een sluis
Een bemanningslid klimt aan wal bij de sluis om de trossen aan te nemen. Vaar langzaam naar binnen en houd zoveel mogelijk afstand van de deuren. Als u zich als enige in de sluis bevindt, blijf dan op een afstand van ca. tweederde van de stroomopwaartse deuren. Draai de voorste en achterste aanlegtouwen om de meerpalen en laat ze teruglopen naar de boot.
Het bemanningslid sluit de ene deur, de sluiswachter de andere. Bent u slechts met zijn tweeën aan boord dan kan het achterste aanlegtouw vanaf de wal in de sluis aangelegd worden. Met toestemming van de sluiswachter kan het bemanningslid de wachter helpen met het openen van de deuren. Een bemanningslid aan boord ontfermt zich over het touw aan de boeg en een ander over het touw aan het achterschip. U zult merken dat in een kleine sluis een draaistroom de boot naar de stroomopwaartse deuren zal duwen op het moment dat de deuren opengaan. Om de boot in bedwang te houden, is het van belang dat de touwen tijdens de hele manoeuvre strak worden gehouden.
Wanneer de sluis is volgelopen met water, zal de sluiswachter een deur openen en een bemanningslid de andere, waarna hij weer aan boord gaat. De boot wordt langzaam uit de sluis gedreven door het water. 26
– Zakken in een sluis Vaar langzaam naar binnen en stop zo ver mogelijk van de sluisdeuren. Leg de aanlegtouwen aan zowel de voorstevcen als aan de achterkant van de boot vast aan de meerpalen van de sluis en leg ze terug naar de boot zodat ze weer makkelijk binnengehaald kunnen worden bij vertrek. Trek de trossen niet te strak anders loopt u het risico dat de boot blijft hangen in de sluis.
Een bemanningslid zorgt ervoor dat een van de deuren aan de stroomopwaartse kant gesloten wordt. Hij wacht vervolgens totdat de twee sluisdeuren compleet gesloten zijn voordat hij de stroomafwaartse sluisdeur opent, omdat anders de stroming met geweld deze deuren sluit.
Terwijl de boot zakt, zorgen de bemanningsleden aan de touwen ervoor dat de boot stevig tegen de sluismuur gehouden wordt. Indien u met slechts twee personen vaart, kan het touw aan de achterkant van de boot vanaf de wal aangelegd worden.
Als de sluis leeg is, opent een bemanningslid een van de sluisdeuren en de sluiswachter de andere. Wacht totdat het waterniveau gestegen is en probeer de deuren niet te forceren. Vaar langzaam de sluis uit als de deuren helemaal open zijn. Het bemanningslid kan via de ladder in de sluiskamer weer aan boord klimmen. De voorkeur echter verdient het, aan boord te gaan via het ponton dat stroomafwaarts van de sluis ligt. 27
Lichtsignalen
Geen signalen: sluis buiten werking.
In /doorvaren verboden, sluis buiten werking, neem telefonisch contact op.
Automatische sluizen Langzaam maar zeker worden handmatige sluizen (bediend door een sluiswachter) vervangen door automatische sluizen. Dit type sluis kan op verschillende manieren in werking gezet worden: • Een stang aan een kabel over het water gespannen: – Minder vaart vlak voor de stang. – Draai een kwartslag naar rechts. – Wacht op afstand tot de lichten aangeven dat de sluis klaar is. • Een detector aan de wal: – Vaar langzaam langs de detector zodat uw boot door de detector geregistreerd wordt. 6
300 m
In /doorvaren verboden, sluis in werking.
5 1
4
2 3
In /doorvaren verboden, sluis bereidt uw doorvaart voor.
In /doorvaren toegestaan, indien mogelijk (lang aanleggen niet toegestaan).
Nu gelijk in /doorvaren.
Automatische sluizen: 1. Geavanceerde radar detector 2. Verkeerslichten 3. Controle cabine 4. Intercom 5. Blauwe stang (omhoog drukken), rode stang (omlaag trekken op moment van ongeval of verkeerde handeling) 6. Detector bij binnenkomst sluis: radar, stang, lus of foto-elektrisch.
• Bij het binnenvaren van een sluis ontvangt u een elektronisch apparaatje: – Wanneer u de sluis nadert, drukt u slechts eenmaal op de knop. Bij meerdere keren registreert het apparaat ook meerdere vaartuigen. • U ontvangt een kaart bij betreding van een serie van automatische sluizen. Deze sluizen werken snel en makkelijk (geen hendels te bedienen) maar u bent wel als enige verantwoordelijk voor de handelingen en dient dan ook alles met grote zorgvuldigheid uit te voeren voor de veiligheid van uw boot en uw bemanning: – al deze sluizen beschikken over een noodsysteem waarmee de sluisdeuren gesloten kunnen worden. Sta samen met uw bemanning klaar om deze in werking te stellen in geval van nood; – zorg er te allen tijde voor dat de touwen niet verstrikt kunnen raken in de groeven tussen de stenen van de sluismuur; – breng uw boot niet tot stilstand tussen het detecteersysteem en de sluis; – verlaat de sluis onmiddellijk op het moment dat de sluisdeuren opengaan. Trapsluis In sommige gebieden zijn de sluizen trapsgewijs opgebouwd. Dit betekent dat terwijl u de ene passeert, de volgende automatisch voor u in gereedheid wordt gebracht. Het spreekt voor zich dat u het dienstdoende personeel waarschuwt indien u moet stoppen in het midden van een trapsluis.
Tunnels In principe vormen tunnels geen probleem zolang u zich aan de volgende regels houdt: – het is niet toegestaan om in een tunnel aan te leggen of langs de aanvaarroute. Houd niet stil als u eenmaal onderweg bent; – ontsteek uw lichten bij het binnenvaren van de tunnel; – doof uw gasbrander en elke andere vuurbron. Rook in een besloten ruimte kan zeer gevaarlijk zijn; 28
– indien uw boot het begeeft of zich een ander incident voordoet in de tunnel, kunt u deze verlaten via de voetgangersweg; – houd rekening met de beschikbare ruimte qua hoogte en blijf in het midden van de boot terwijl u door de tunnel vaart.
Borden en signalering U bent misschien geneigd om uw scheepshoorn te gebruiken om een andere boot te begroeten maar vergeet niet dat er op het vaarwater specifieke hoornsignalen bestaan om uw intenties kenbaar te maken. Deze signalen vindt u op de achterkant van dit kapiteinshandboek: leer ze te gebruiken voor het geval u ze nodig heeft bij een moeilijke handeling of bij slecht zicht. U vindt op de achterzijde tevens een overzicht van alle waarschuwingssignalen die het meest voorkomen op de binnenlandse waterwegen. Signalen die een beperking of een verplichting weergeven, zijn afgebeeld in rood en zwart op een witte achtergrond. Signalen die informeren, worden meestal in blauw of groen weergegeven. Sluizen en bruggen kennen hun eigen specifieke signalen en lichten.
5. SAMEN OP HET WATER Tijdens uw tocht deelt u de waterwegen met vele andere gebruikers. Denk hierbij aan commerciële vaartuigen, vissersboten, zeilboten, zwemmers en bewoners aan de waterkant. Er is voldoende ruimte voor iedereen zolang iedereen zich aan een aantal fatsoensregels houdt: – houd voldoende afstand van vissersboten en verminder vaart wanneer u ze nadert; – passeer aangelegde boten langzaam en op gepaste afstand; – sommige oevers vallen onder privé-terrein dus ga niet zomaar overal aan land; – houd u aan de toegestane snelheid. Om u ervan te verzekeren dat u niet te snel gaat, kijk naar de golfslag die u veroorzaakt met de boot; deze zou niet tegen de oever mogen slaan. – blijf niet voor een commercieel schip uit varen als dat betekent dat het vertraging voor het schip oplevert bij de volgende sluis. De commerciële schipper is tenslotte aan het werk en zijn tijd is kostbaar; – van tijd tot tijd zult u op de rivieren jongeren in kano’s, zeilbootjes en roeibootjes tegenkomen. Houd gepaste afstand aangezien zij vaak onervaren zijn op het water.
BEZOEK ONZE WEBSITE Daar vindt u: – een gedetailleerde beschrijving van de door u gehuurde boot; – specifieke informatie over uw vaargebied – alle details over uw basis: de voorzieningen en de route ernaar toe; – vele routesuggesties voor uw vaarreis; – Via Michelin™ voor routeplanning; – een mogelijkheid om de levensmiddelenbestellijst te downloaden.
29
LOGBOEK
