INHOUD BOEKDEEL I. BEWAARGEVING EN SEKWESTER (1-871) De gemeenrechtelijke (vrijwillige) bewaargevingsovereen komst (uit noodzaak) (3-664)

INHOUD

BOEKDEEL I. BEWAARGEVING EN SEKWESTER (1-871) . . . . . . DEEL I

1

De gemeenrechtelijke (vrijwillige) bewaargevingsovereen komst (uit noodzaak) (3-664) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5

Titel 1. Definitie (3-17) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5

Hoofdstuk 1. Bewaargeving is een overeenkomst (4-11) . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Vereiste dat er een wil is om zich juridisch te verbinden (5-10) . § 2. Gevolg van het ontbreken van een wil om zich juridisch te verbinden (11) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6 6

Hoofdstuk 2. Voornaamste doel van de overeenkomst is het behoud en de bewaring van een roerende zaak (12-16) . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Voornaamste doel is bewaring en behoud van het depositum (12-13) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Bewaargeving wordt gesloten in het belang van de bewaarnemer (14-15) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Accessoire bijkomende verbintenissen beletten kwalificatie als bewaargeving niet (16) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10

11 11 14 15

Hoofdstuk 3. Teruggave na afloop van de bewaargevingsovereenkomst (17)

16

Titel 2. Kenmerken van de bewaargevingsovereenkomst (18-48) . . . . .

17

Hoofdstuk 1. Zakelijke overeenkomst (18-34) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Juridische grondslag van de kwalificatie van de bewaargeving als zakelijke overeenkomst (18-25) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Welke soorten bewaargevingsovereenkomsten worden gekwalificeerd als zakelijke overeenkomsten? (18-19) . . . . B. Juridische grondslag van de kwalificatie als zakelijke overeenkomst (20-25) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Praktische implicaties van het reële karakter (26-30) . . . . . . . . A. Overgang risico na materiële afgifte (27) . . . . . . . . . . . . . . . B. Eenzijdig karakter onbezoldigde bewaarneming (28) . . . . . . C. Territoriale bevoegdheid rechter (29) . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Geldigheid exoneratiebedingen (30) . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Verschillende vormen van afgifte (31-34) . . . . . . . . . . . . . . . . .

17

Bruikleen, bewaargeving en sekwester

17 17 18 20 20 20 20 21 21 V

Inhoud

Hoofdstuk 2. Overeenkomst om niet of onder bezwarende titel (35) . . . . . .

23

Hoofdstuk 3. Eenzijdige of wederkerige overeenkomst (36-38) . . . . . . . . .

24

Hoofdstuk 4. Intuitu personae overeenkomst? (39-47) . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Recht om onderbewaarnemers aan te stellen (39-43) . . . . . . . . . A. De algemene verbintenissenrechtelijke regeling inzake de mogelijkheid om een vervanger aan te duiden (39-40) . . . . . B. De mogelijkheid tot “onderbewaargeving” (41-43) . . . . . . . § 2. Rechten van de bewaargever bij onderbewaargeving (44-47) . .

25 25

Hoofdstuk 5. Tijdelijke overeenkomst (48) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

29

Titel 3. Vergelijking met verwante rechtsvormen (49-203) . . . . . . . . . .

30

Hoofdstuk 1. Bewaargeving versus aanneming (49-68) . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Bewaargeving als lex specialis t.o.v. de aannemingsovereenkomst (49-54) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Gemengde contracten (55-64) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen (55-56) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Aannemingsovereenkomst met een accessoire bewaringsplicht (55) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Een bewaargevingsovereenkomst die onmiddellijk na de afsluiting van een aannemingsovereenkomst volgt (56) . B. Vestiairecontracten (57) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Contracten ter herstelling of onderhoud van andermans zaken (58-64) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Kwalificatie op grond van de hoofdbedoeling van de contractanten (58-62) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Verschillende stromingen in de rechtspraak (59-60) . b) Nutteloosheid van het vastknopen van de bewaringsverplichting aan een accessoire bewaargevingsovereenkomst (61-62) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Cumulatieve toepassing van regels inzake bewaargeving en aanneming indien voorwerp van beide overeenkomsten verschilt (63) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Consecutieve toepassing van regels inzake bewaargeving en aanneming indien aannemingsovereenkomst voorafgegaan of gevolgd wordt door bewaargevingsovereenkomst (64) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Belang van het onderscheid (65-68) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Beëindiging van de aannemingsovereenkomst (65-66) . . . .

30

VI

25 25 27

30 31 31 31 32 32 33 33 34

35

38

38 39 39

E. Story-Scientia

Inhoud

1. Overlijden van één van de contractanten (65) . . . . . . . . . 2. Opzegging (66) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Teruggaveverplichting (67-68) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

39 39 39

Hoofdstuk 2. Bewaargeving versus lastgeving (69-80) . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Onderscheidingscriterium (69-71) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Belang van het onderscheid (72-80) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Toepasselijke zorgvuldigheidsnorm (73) . . . . . . . . . . . . . . . B. Mogelijkheid om het loon te matigen (74-75) . . . . . . . . . . . C. Beëindiging ten gevolge van overlijden (76-77) . . . . . . . . . D. Opzegging (78-79) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Consensueel versus zakelijk karakter (80) . . . . . . . . . . . . . .

41 41 43 43 43 43 44 44

Hoofdstuk 3. Bewaargeving versus huur (81-158) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Onderscheidingscriterium (81-87) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Belang van het onderscheid (88-93) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Middelen van tenuitvoerlegging (90) . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Consensueel versus zakelijk karakter (91) . . . . . . . . . . . . . . C. Opzegging (92-93) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Bankkluisovereenkomsten (94-137) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Definitie en juridische kwalificatie van het bankkluiscontract (94-97) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Verplichtingen voortvloeiend uit het bankkluiscontract (98-133) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Verplichtingen rustend op de kredietinstelling (98-122) . a) Levering van het verhuurde goed (98) . . . . . . . . . . . b) Verplichting tot verschaffen van het rustig huurgenot (99-100) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Verplichting tot onderhoud (101) . . . . . . . . . . . . . . . d) Verplichting tot vrijwaring (102-103) . . . . . . . . . . . . e) Veiligheidsverplichting (104-119) . . . . . . . . . . . . . . . f) Discretieplicht (120-122) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Verbintenissen rustend op de cliënt (123-129) . . . . . . . . a) Verplichting om het gehuurde goed als een goed huisvader te gebruiken (123-124) . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Verplichting tot betaling van de huurprijs (125-126) . c) Recht om onder te verhuren (127) . . . . . . . . . . . . . . d) Het recht om rechten met betrekking tot de inhoud van de koffer over te dragen (128) . . . . . . . . . . . . . . e) Teruggaveverplichting (129) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Exoneratiebedingen (130-132) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

45 45 47 47 47 48 48


48 52 52 52 53 53 54 54 59 59 59 60 60 61 61 62

VII

Inhoud

§ 4.

§ 5. § 6. § 7.

4. Mogelijkheid van beslag onder derden in hoofde van de bank met betrekking tot de inhoud van de bankkluis (133) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Bijzondere bekwaamheidsvoorschriften inzake het openen van bankkluizen (134-137) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Algemeen: het huren van een bankkluis is een daad van beheer (134) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Specifieke regel in het primair huwelijksstelsel (135-137) Parking- en garagecontracten (138-152) . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Onderscheidingscriterium tussen parking- en garagecontracten (138-145) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Het specifieke karakter van de huur van een staanplaats (146-148) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Belang van de kwalificatie als bewaargeving of huur (149-152) 1. Aansprakelijkheid bij verlies, beschadiging of diefstal (149-150) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Middelen van tenuitvoerlegging (151) . . . . . . . . . . . . . . 3. Bevoegde rechter (152) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jachthavens (153-155) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fietsenstallingen (156-157) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tentoonstellingscontracten (158) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

62 64 64 64 65 65 72 72 72 74 74 74 75 75

Hoofdstuk 4. Bewaargeving versus bruikleen (159) . . . . . . . . . . . . . . . . . .

77

Hoofdstuk 5. Bewaargeving versus verbruiklening (160-185) . . . . . . . . . . § 1. Onderscheidingscriteria tussen de oneigenlijke bewaargeving en de verbruiklening (163-168) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Gebruiksrecht (163-165) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Verbintenis een interest te verschaffen (166-167) . . . . . . . . . C. In wiens belang werd de transactie gesloten? (168) . . . . . . . § 2. Het juridisch regime van de oneigenlijke bewaargeving (169-185) A. Overgang van eigendom en risico (169-175) . . . . . . . . . . . . 1. Translatief karakter (169-170) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Overgang van het risico (171) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Revindicatie bij faillissement (172-173) . . . . . . . . . . . . . 4. Misbruik van vertrouwen (174-175) . . . . . . . . . . . . . . . . B. Compensatie (176-179) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Termijn (180-184) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Toepasselijkheid van andere wettelijke bepalingen inzake vrijwillige bewaargeving op de onregelmatige bewaargeving (185) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

78

VIII

80 80 81 82 82 82 82 83 83 84 85 87

88

E. Story-Scientia

Inhoud

Hoofdstuk 6. Bewaargeving versus transportovereenkomst (186-187) . . . .

89

Hoofdstuk 7. Bewaargeving versus pand (188-191) . . . . . . . . . . . . . . . . . .

90

Hoofdstuk 8. Bewaargeving versus koop (192-200) . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Zuivere verkoop (192-195) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Koop en wederverkoop (196-200) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Koop en wederkoop via lastgeving of commissieovereenkomst (197-198) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Lastgeving (197) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Commissieovereenkomst (198) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Koop en wederverkoop onder voorwaarde (199) . . . . . . . . . C. Belang van het onderscheid (200) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

92 92 92 92 92 93 93 94

Hoofdstuk 9. Bewaargeving (uit noodzaak) versus zaakwaarneming (201-203) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

96

Titel 4. Constitutieve bestanddelen van de bewaargevingsovereen komst (204-243) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

98

Hoofdstuk 1. Toestemming (204-214) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Draagwijdte van de vereiste van een wilsovereenstemming (204-209) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Principe (204) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Wil tot juridische gebondenheid (205) . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Wilsovereenstemming met betrekking tot de aard van de overeenkomst (206) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Wilsovereenstemming met betrekking tot het voorwerp van de bewaringsverplichting (207-208) . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Wilsovereenstemming met betrekking tot het principe van een bezoldiging (209) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Uitdrukkelijke of stilzwijgende wilsovereenstemming (210) . . . § 3. Algemene voorwaarden (211-214) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

100 100 101

Hoofdstuk 2. Bekwaamheid (215-227) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Bekwaamheid van de bewaargever (215-225) . . . . . . . . . . . . . . A. Beschikken over het genot van het depositum (215-220) . . . 1. Principe: eigendom van depositum is niet vereist (215-217) a) Eigenlijke bewaargeving (215-216) . . . . . . . . . . . . . b) Oneigenlijke bewaargeving (217) . . . . . . . . . . . . . . . 2. Beschikken over het genot van het depositum (218-219)

103 103 103 103 103 104 104


98 98 98 98 99 99

IX

Inhoud

3. Bewaargeving als bewijs van eigendom ten opzichte van derden? (220) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Handelingsbekwaamheid (221-225) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Bekwaamheid van de bewaarnemer (226-227) . . . . . . . . . . . . .

105 105 107

Hoofdstuk 3. Voorwerp (228-243) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Algemeen (228-237) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Zaken en geen personen (229) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Roerende goederen (230-232) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Lichamelijke goederen (233-234) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Verbruikbare en vervangbare zaken (235-237) . . . . . . . . . . . 1. Verbruikbare zaken (235) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Vervangbare zaken (236-237) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Geoorloofd voorwerp: Depositum moet in de handel zijn (238-242) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Sperma (239-240) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Lijk (241) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Andermans zaak (242) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Bepaalbaarheid van het voorwerp (243) . . . . . . . . . . . . . . . . . .

108 108 108 108 110 111 111 111

Titel 5. Bewijs (244-324) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

114

Hoofdstuk 1. Bewijslast (of beter bewijsrisico) (245-256) . . . . . . . . . . . . .

115

Hoofdstuk 2. Toegelaten bewijsmiddelen (257-324) . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Vereiste van een schriftelijk bewijs (257-275) . . . . . . . . . . . . . A. Draagwijdte van de vereiste van een schriftelijk bewijs (257-268) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Principe (257-262) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Bewaargevingsovereenkomsten met een handelsrechtelijk karakter (263-266) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Tussen partijen (267) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Niet voor rechtsfeiten (268) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Voorwaarden waaraan het schriftelijk bewijs moet voldoen (269-275) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Algemene voorwaarden (269-270) . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Toepasselijkheid artikel 1325 B.W. (271) . . . . . . . . . . . . 3. Toepasselijkheid artikel 1326 B.W. (272-275) . . . . . . . . § 2. Getuigen en vermoedens (276-313) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Begin van bewijs door geschrift (277-278) . . . . . . . . . . . . . 1. De mogelijkheid van aanvullend bewijs bij begin van bewijs door geschrift (277) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

124 124

X

112 112 113 113 113

124 124 126 128 128 128 128 129 130 131 131 131

E. Story-Scientia

Inhoud

2. Notie begin van bewijs door geschrift (278) . . . . . . . . . . B. Onmogelijkheid om een schriftelijk bewijs voor te leggen (279-296) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Verlies van het schriftelijk bewijs (279-281) . . . . . . . . . 2. Materiële onmogelijkheid van een schriftelijk bewijs (282) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Morele onmogelijkheid tot opmaken van een schriftelijk bewijs (283-293) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Zeer enge familiebanden (287-290) . . . . . . . . . . . . . b) Vriendschapsrelaties (291) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Verhouding werkgever-werknemer (292) . . . . . . . . . d) Commerciële relaties (293) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Onmogelijkheid voortvloeiend uit gebruiken (294-296) . C. Bewaargeving uit noodzaak (297-313) . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Bewaargeving uit noodzaak: een lex specialis op het vlak van het bewijsrecht (297-299) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Begrip bewaargeving uit noodzaak (300-309) . . . . . . . . 3. Specifieke wettelijke gevallen van bewaargeving uit noodzaak (310-313) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Hotelbewaargeving (311) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Goederen die in bewaring genomen worden door de gemeenten (312-313) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Eed en bekentenis (314-324) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Toelaatbaarheid eed en bekentenis (314-316) . . . . . . . . . . . . B. Specifieke regels inzake het bewijs door bekentenis (317-324) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Vertegenwoordigingsbevoegdheid indien bekentenis afgelegd door lasthebber (317) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Onsplitsbaarheid van de bekentenis (318-324) . . . . . . . .

132

Titel 6. Verplichtingen van de bewaarnemer (325-587) . . . . . . . . . . . . .

155

Hoofdstuk 1. Verplichting tot bewaring (330-405) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Wettelijke contractuele zorgvuldigheidsnorm (332-362) . . . . . . A. Onbezoldigde bewaarnemers (art. 1927 B.W.) (340-344) . . . B. Strengere aansprakelijkheidsnorm voor bepaalde bewaarnemers (345-362) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Bewaarnemers die zichzelf aanbieden (347-350) . . . . . . 2. Bezoldigde bewaarnemers (351-354) . . . . . . . . . . . . . . . 3. Bewaargeving die uitsluitend in het belang van de bewaarnemer geschiedt (355-356) . . . . . . . . . . . . . . .

158 158 162


135 135 136 136 137 140 141 141 141 142 142 144 148 148 148 149 149 151 151 151

165 166 168 170

XI

Inhoud

4. Conventionele afwijkingen van de wettelijke aansprakelijkheidsregeling (357) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Werkgevers die optreden als bewaarnemers voor het gereedschap toebehorend aan hun werknemers (358-362) § 2. Geldigheid van exoneratiebedingen (363-377) . . . . . . . . . . . . . A. Principiële geldigheid (363-364) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Bedingen die de inhoud van de opgenomen verbintenissen omschrijven (365-367) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Onderscheid tussen exoneratiebedingen en bedingen die de opgenomen verbintenissen omschrijven (365-366) . . 2. Geldigheidsvoorwaarden (367) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Geldigheidsvoorwaarden voor de exoneratiebedingen (368-376) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Vereiste van aanvaarding (368-372) . . . . . . . . . . . . . . . . a) Principe (368-369) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Exoneratiebedingen voorkomend op facturen (370) . c) Exoneratiebedingen voorkomend op affiches en muurschriften (371) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) Exoneratiebedingen voorkomend op ticketten (372) . 2. Geen exoneratie voor eigen bedrog of opzettelijke fout (373-374) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Verbod tot ontslag van de verbintenis die de hoofdzaak van de overeenkomst uitmaakt (375-376) . . . . . . . . . . . . D. Interpretatie (377) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Specifieke elementen van de bewakingsplicht (378-398) . . . . . . A. Algemeen (378-388) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Principe (378-380) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Verplichting tot onderhoud (381-385) . . . . . . . . . . . . . . a) Traditioneel gaat men ervan uit dat de bewaarder geen verplichting tot onderhoud heeft (381) . . . . . . . b) Bewaarnemers kunnen evenwel ook een verplichting tot onderhoud hebben (382) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Uitdrukkelijke of stilzwijgende uitsluiting van de verplichting tot onderhoud (384-385) . . . . . . . . . . . . . . 3. Verplichting tot beheer (386-388) . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Verplichting tot vruchttrekking (389-390) . . . . . . . . . . . . . . C. Verplichting tot informatie (391-394) . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Meubelopslagplaatsen (392) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Bewaarnemers van effecten (393) . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Verborgen gebreken die de bewaarnemer ontdekt (394) . D. Verplichting tot verzekering (395-398) . . . . . . . . . . . . . . . .

XII

171 171 173 173 174 174 174 174 174 174 176 176 177 178 179 181 182 182 182 183 183 183 184 184 185 186 186 186 187 187

E. Story-Scientia

Inhoud

§ 4. Buitencontractuele aansprakelijkheid van de bewaarnemer (399-405) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Buitencontractuele aansprakelijkheid van de bewaarnemer t.o.v. de bewaargever (399-400) . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Buitencontractuele aansprakelijkheid van de bewaarnemer t.o.v. derden (401-405) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Bewaarnemer bewaarder van de zaak in de zin van artikel 1384 lid 1 B.W. (401-404) . . . . . . . . . . . . . . 2. Bewaarnemer bewaarder van de zaak in de zin van artikel 1385 B.W. (405) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 2. Verplichting tot teruggave (406-512) . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Verplichting tot teruggave in natura is een resultaatsverbintenis (406-421) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Verplichting tot teruggave is een constitutief bestanddeel van de bewaargevingsovereenkomst (406) . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Verplichting tot teruggave is in principe een resultaatsverbintenis (407-408) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Verplichting op teruggave van het depositum is een verplichting tot teruggave in natura (409-421) . . . . . . . . . . . . . 1. Principe (409-412) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Uitzonderingen (413-421) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Verlies ten gevolge van overmacht (413-414) . . . . . . b) Erfgenaam die de in bewaring gegeven zaak te goeder trouw vervreemde, verbruikte of vernielde (415-420) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Onregelmatige bewaargeving (421) . . . . . . . . . . . . . § 2. Rechtsgrond van de verplichting tot teruggave (422-423) . . . . A. Keuzemogelijkheid tussen de persoonlijke en de zakelijke vordering (422) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Verschil tussen de zakelijke en de persoonlijke vordering (423) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Faillissement van de bewaarnemer (424) . . . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Voorwerp van de verplichting tot teruggave (425-439) . . . . . . . A. Hoofdzaak en accessoria (425-427) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Vruchten (428-434) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Interesten (435-439) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Bewaarnemer is in gebreke (gesteld) om de in bewaring gegeven zaak terug te geven (435) . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Bewaarnemer miskent het gebruiksverbod (436-439) . . . § 5. Pluraliteit van bewaarnemers (440-441) . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 6. Modaliteiten van de verplichting tot teruggave (442-452) . . . . .


189 189 190 190 192 193 193 193 194 195 195 197 197

197 199 199 199 200 201 202 202 203 205 205 206 207 208 XIII

Inhoud

A. Tijdstip van de teruggave (442-443) . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Plaats van de teruggave (444-452) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Plaats van teruggave is conventioneel bepaald (445-447) 2. Plaats van teruggave is niet conventioneel bepaald (448-452) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 7. Persoon waaraan het depositum moet worden teruggeven (453-495) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Teruggave aan de bewaargever (454-483) . . . . . . . . . . . . . . 1. Principe (454-472) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Onderzoeksplicht van de bewaarnemer (454-457) . . . b) Pluraliteit van bewaargevers (458-461) . . . . . . . . . . . c) Hoedanigheid van eigenaar is niet vereist (462-472) . 2. Bijzondere situaties (473-483) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Overlijden van de bewaargever (473-478) . . . . . . . . b) Verandering van handelingsbekwaamheid van de bewaargever (479-480) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Beslag onder derden in handen van de bewaarnemer of verzet (481-483) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Teruggave aan de persoon in wiens naam de zaak werd toevertrouwd (vertegenwoordiging van de bewaargever) (484-486) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Teruggave aan de persoon die aangewezen is om het depositum terug te ontvangen (487-495) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Algemeen (487-490) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Beëindigingsgronden van het mandaat om namens de bewaargever bevrijdend te ontvangen (491-495) . . . . . . a) Herroeping door de bewaargever (491) . . . . . . . . . . . b) Overlijden van de bewaargever-lastgever (492-495) . § 8. Staat van het goed op het moment van de teruggave (496-498) . § 9. Bewijs van de teruggave (499) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 10. Sancties op het niet respecteren van de verplichting tot teruggave (500-512) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Uitvoering in natura (500-501) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Schadevergoeding (502-511) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Uitvoering bij wijze van equivalent: schadevergoeding of teruggave van een vergelijkbare zaak (502) . . . . . . . . . . 2. Begroting van de schadevergoeding (503-511) . . . . . . . . a) Vergoeding van de waarde van het depositum (503) . b) Waarde van het depositum is niet identiek aan de vervangwaarde (504) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Peildatum voor de waardering (505-507) . . . . . . . . . d) Schadevergoeding door genotsderving (508-511) . . . XIV

208 208 208 209 211 212 212 212 214 215 219 219 221 221

222 223 223 224 224 225 227 228 229 229 229 229 229 229 230 230 231

E. Story-Scientia

Inhoud

C. Misbruik van vertrouwen (512) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 3. Verlies van het depositum ten gevolge van overmacht (513-570) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. In principe rust het risico bij de bewaargever (514-563) . . . . . A. Wettelijke regeling bij bewaarneming: res perit creditori (514-515) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Constitutieve voorwaarden overmacht (516-520) . . . . . . . . . 1. Onvoorzienbaarheid (516) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Onvermijdbaarheid (517-518) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Onmogelijkheid tot uitvoering (519-520) . . . . . . . . . . . . C. Recht op vergoeding (521-526) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Toepassing van het leerstuk van de zakelijke subrogatie (521-522) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Specifieke toepassingsgevallen van artikel 1934 B.W. (523-526) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Verzekering (523-524) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Schadevergoeding betaald door derde schadeverwekker (525) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Opeising door de overheid (526) . . . . . . . . . . . . . . . D. Bewijslast van het verlies van het depositum ten gevolge van overmacht berust in principe op bewaarnemer (527-528) . . . E. Toepassingsgevallen (529-563) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Fout van een derde (529-530) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Diefstal (531-542) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Onvoldoende toezicht (533) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Alarminstallaties (534) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Niet afdoende controleren van depotbewijs (535) . . . d) Bewaren van een depositum op een onveilige (niet voldoende afgesloten) plaats of niet afsluiten van in bewaring gegeven voertuigen (536-542) . . . . . . . . . . 3. Brand (543-553) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Principe: De bewijslast van overmacht rust op de bewaarnemer (543) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Hoe dient het bewijs (van overmacht) geleverd te worden? (544-553) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Oorlog (554-559) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Oorlog is niet ipso facto overmacht (554-555) . . . . . b) Achterlaten depositum t.g.v. evacuatiebevel kan overmacht uitmaken (556-557) . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Opeising (558) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) Bombardement (559) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


232

233 233 233 234 234 234 235 236 236 236 237 237 238 238 239 239 240 241 242 243

243 248 248 249 252 252 252 253 254 XV

Inhoud

5. Natuurrampen (560-561) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Daad van een derde (562) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Le fait du prince (563) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Uitzonderlijk berust het risico bij de bewaarnemer (564-570) . . A. Bewaarnemer is in gebreke (564-565) . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Bewaarnemer miskent het gebruiksverbod (566-567) . . . . . C. Conventionele afwijking van de wettelijke regels inzake het risico (568-569) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. De oneigenlijke bewaargeving (570) . . . . . . . . . . . . . . . . . .

255 255 255 256 256 256

Hoofdstuk 4. Gebruiksverbod (571-580) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Principe (571-576) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Omvang van het gebruiksverbod (571-572) . . . . . . . . . . . . . B. Stilzwijgende of uitdrukkelijke machtiging tot gebruik (573-576) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Sancties op de miskenning van het gebruiksverbod (577-580) . A. Overgang van het risico (577) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Schadevergoeding (578-579) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Misbruik van vertrouwen (580) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

258 258 258

Hoofdstuk 5. Discretieplicht (581-587) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Discretieplicht in relatie bewaargever-bewaarnemer (581-582) . § 2. Discretieplicht t.o.v. derden (583-585) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Sanctie op miskenning van de discretieplicht (586-587) . . . . . . A. Schadevergoeding (586) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Strafrechtelijke aansprakelijkheid wegens schending van beroepsgeheim (587) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

262 262 263 264 264

Titel 7. Verplichtingen van de bewaargever (588-637) . . . . . . . . . . . . . .

265

Hoofdstuk 1. Informatieplicht van de bewaargever (588) . . . . . . . . . . . . . .

265

Hoofdstuk 2. Betaling van de bezoldiging van de bewaarnemer (589-605) § 1. Onbezoldigd karakter van de bewaargeving (589-598) . . . . . . . A. Vermoeden van kosteloosheid van de bewaarneming (589-593) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Stilzwijgende overeenkomsten omtrent de bezoldiging (594-598) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Professioneel karakter van de bewaarneming (594-596) . 2. Handelsrechtelijk karakter van de bewaarneming (597) . 3. Andere indiciën (598) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

266 266

XVI

257 257

258 260 260 260 261

264

266 268 268 269 269

E. Story-Scientia

Inhoud

§ 2. Bepaling van de bezoldiging indien de wil tot bezoldiging vaststaat, doch het bedrag ervan niet werd bepaald (599-600) . . . . . A. Bepaling door de rechter (599) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Bepaling van het loon op grond van een partijbeslissing (600) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Opeisbaarheid van de bezoldiging (601-605) . . . . . . . . . . . . . . A. Bewaarnemer is in gebreke de in bewaring gegeven zaak terug te geven (601) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Voortijdige beëindiging van de bewaarneming (602) . . . . . . C. Verlies van de zaak ten gevolge van overmacht (603) . . . . . D. Hoofdelijkheid bij pluraliteit van bewaargevers? (604) . . . . § 4. Rechterlijke matiging van excessieve bezoldigingen? (605) . . .

269 269 270 270 270 271 271 271 271

Hoofdstuk 3. Terugbetaling van de kosten (606-621) . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Noodzakelijke kosten (608-615) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Principe (608-611) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Verzekeringspremie (612-613) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Interesten op de voorgeschoten noodzakelijke kosten (614-615) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Buitensporige uitgaven (616-617) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Nuttige uitgaven (618-620) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Rekening en verantwoording (621) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

272 272 272 274

Hoofdstuk 4. Terugbetaling van de verliezen (622-628) . . . . . . . . . . . . . . . § 1. De aansprakelijkheid voor schade resulterend uit verborgen gebreken van de in bewaring gegeven zaak (623-624) . . . . . . . § 2. Verliezen die niet veroorzaakt zijn door verborgen gebreken (625-628) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Schade ontstaan t.g.v. gebruik van het depositum dat noodzakelijk is voor de instandhouding (625-626) . . . . . . . . . . . B. Opoffering van eigen zaak om het depositum te redden (627) C. Schade ontstaan t.g.v. gebruik van het depositum dat in het voordeel van de bewaarnemer werd toegestaan (628) . . . . .

277

Hoofdstuk 5. Waarborgen voor de terugbetaling van kosten, verliezen en loon (629-637) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Retentierecht (629-634) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Principiële mogelijkheid (629-633) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. De werkgever-bewaarnemer (634) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Voorrecht voor kosten tot behoud van het depositum (635) . . . . § 3. Schuldvergelijking (636-637) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


274 275 275 276

277 278 278 278 279

280 280 280 281 281 282

XVII

Inhoud

Titel 8. Beëindiging van de bewaarneming (638-664) . . . . . . . . . . . . . . .

283

Hoofdstuk 1. Vrijwillige beëindigingsgronden (639-654) . . . . . . . . . . . . . . § 1. Teruggave aan de bevoegde persoon (639) . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Vrijwillige beëindiging ten gevolge van onderlinge overeenstemming (640-641) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Vrijwillige beëindiging ingevolge opzegging van de bewaargevingsovereenkomst (642-654) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Opzegging in het algemeen verbintenissenrecht (642-644) . B. Ad nutum beëindiging door de bewaargever (645-652) . . . . 1. Inhoud en juridische grondslag van de ad nutum herroepbaarheid van de bewaargeving (647-650) . . . . . . . . a) Grondslag ad nutum herroepbaarheid (647) . . . . . . . b) Redelijke (opzeggings)termijn (648) . . . . . . . . . . . . . c) Verplichting tot (door)betaling afgesproken bewaarloon (649) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) Redenen om teruggave te weigeren (650) . . . . . . . . . 2. Toepassingsgebied van de ad nutum herroepbaarheid (651-652) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Opzegging van een bewaargevingsovereenkomst voor onbepaalde duur door de bewaarnemer (653-654) . . . . . . . . . . . .

284 284

Hoofdstuk 2. Vervroegde gerechtelijke beëindiging (655-656) . . . . . . . . . .

290

Hoofdstuk 3. Van rechtswege beëindiging (657-664) . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Van rechtswege beëindiging t.g.v. verstrijken van de duur van de overeenkomst (657-659) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Van rechtswege beëindiging t.g.v. overlijden contractspartijen (660-661) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Schuldvermenging (662-664) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

291

DEEL II

Hotelbewaargeving (665-734) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

294

Titel 1. Hotelbewaargeving: een lex specialis t.o.v. de gemeenrechtelijke bewaargeving (666-667) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

295

Titel 2. Toepassingsvoorwaarden voor de aansprakelijkheid op grond van hotelbewaargeving (668-695) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

296

Hoofdstuk 1. Wie is aansprakelijk als hotelhouder? (668-686) . . . . . . . . . § 1. Personen die hoofdzakelijk of uitsluitend tegen betaling nachtlogies verschaffen (668-671) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XVIII

284 285 285 286 286 286 287 287 287 287 288

291 291 292

296 296

E. Story-Scientia

Inhoud

§ 2. Nachtlogies dienen op tijdelijke basis verschaft te worden aan gasten/ “voyageurs” (672-676) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Personen wonend in de gemeente waarin het hotel gevestigd is (673-674) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Tijdelijkheid (675) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Effectief opnemen van logies (676) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Hotelhouder handelt op als hotelhouder (677-686) . . . . . . . . . . A. Algemeen (677-679) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Toepassing in de tijd (680-686) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Aanvang van de aansprakelijkheid (680-683) . . . . . . . . . a) Binnenbrengen van zaak in het hotel of aanhorigheden (680-682) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Vooraf opgestuurde zaken (683) . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Einde van de aansprakelijkheid (684-686) . . . . . . . . . . . a) Verlaten van het hotel door de reiziger (684) . . . . . . b) Zaken die een redelijke termijn na vertrek van gast werden achtergelaten (685-686) . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 2. Zaken waarvoor de aansprakelijkheid van hotelbewaargeving geldt (687-695) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Zaken die zich in hotel bevinden gedurende de tijd dat de gast er een slaapgelegenheid ter beschikking heeft (art. 1952 lid 2, a B.W.) (688-690) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Zaken moeten niet uitdrukkelijk toevertrouwd worden aan de hotelhouder (688) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Zaken die zich in het hotel bevinden (689-690) . . . . . . . . . . § 2. Zaken die zich buiten het hotel bevinden (art. 1952 lid 2, b, B.W.) (691) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Zaken die de gast voor zijn aankomst in het hotel laat toekomen of na zijn vertrek heeft achtergelaten (art. 1952 lid 2, c B.W.) (692) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Uitsluiting voor voertuigen (en inhoud) alsook levende dieren (693-695) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

300 300 300 301 301 301 302 302 302 303 303 303 303

305

305 305 305 306

306 306

Titel 3. Gronden op dewelke een hotelhouder aansprakelijk kan worden gesteld inzake hotelbewaargeving (696-728) . . . . . . . . . . . .

308

Hoofdstuk 1. Principe van de quasi-objectieve aansprakelijkheid (696-698) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

308

Hoofdstuk 2. Gevallen waar de hotelhouder niet (geheel) aansprakelijk is (art. 1454 B.W.) (699-707) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

309


XIX

Inhoud

§ 1. § 2. § 3. § 4.

Fout van de gast (701) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Overmacht (702-705) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gewapenderhand gepleegde diefstal (706) . . . . . . . . . . . . . . . . Gebrek in de zaak (707) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

309 311 312 312

Hoofdstuk 3. Verplichting tot onmiddellijke inkennisstelling (art. 1954bis B.W.) (708-712) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

314

Hoofdstuk 4. De omvang van de aansprakelijkheid (713-728) . . . . . . . . . . § 1. Beperkte aansprakelijkheid (art. 1952 B.W.) (713-717) . . . . . . . § 2. Onbeperkte aansprakelijkheid (art. 1953 B.W.) (718-724) . . . . . A. Effectieve bewaargeving (619-720) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Weigering van de hotelhouder zaken in bewaring te nemen die hij verplicht is in bewaring te nemen (721-722) . . . . . . . C. Fout van de hotelhouder of van personen die hem hun diensten verlenen (723-724) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Dwingend karakter van de wettelijke aansprakelijkheidsregeling (725-728) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

315 315 316 316

Titel 4. Bewijs (729-734) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

321

Hoofdstuk 1. Bewijslast (629-731) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

321

Hoofdstuk 2. Toegelaten bewijsmiddelen (732-734) . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Hotelbewaargeving is een bewaargeving uit noodzaak (732-733) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Toegelaten bewijsmiddelen (734) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

323

DEEL III. Sekwester (735-892) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

325

Titel 1. Omschrijving van de rechtsfiguur van het sekwester (735-738)

325

Titel 2. Conventioneel sekwester (739-775) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

327

Hoofdstuk 1. De constitutieve bestanddelen van het conventioneel sekwester (741-758) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Conventioneel sekwester: een voorovereenkomst tot het sluiten van een bewaargevingsovereenkomst (741-742) . . . . . . . . . . . . § 2. Toepasselijkheid van de regels van de gemeenrechtelijke bewaargeving op het conventioneel sekwester (743-752) . . . . . A. Algemeen (743) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

XX

317 317 318

323 323

328 328 329 329

E. Story-Scientia

Inhoud

B. Voornaamste verschillen tussen het sekwester en de gemeenrechtelijke bewaargeving (744) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Voorwerp van het sekwester (744-747) . . . . . . . . . . . . . a) Roerende en onroerende goederen (745) . . . . . . . . . . b) Litigieus goed (746) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Onlichamelijke zaken (747) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Zakelijk karakter (748) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Teruggaveverplichting (749) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Opdracht van de sekwester: verplichting tot bewaring en beheer (750) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Recht op eenzijdige beëindiging (751) . . . . . . . . . . . . . . 6. Persoon van de sekwester (752) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Aantal partijen (753-756) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Voorhanden zijn van een geschil (757-758) . . . . . . . . . . . . . . . .

329 329 329 330 330 330 331 331 332 332 332 333

Hoofdstuk 2. Bezoldiging van het conventioneel sekwester (759-767) . . . . § 1. Conventioneel sekwester is om niet of onder bezwarende titel (759-761) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Principiële mogelijkheid tot bezoldiging van het conventioneel sekwester (759) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Recht op bezoldiging bij afwezigheid van enige uitdrukkelijke bepaling (760) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Recht op vergoeding van de kosten (761) . . . . . . . . . . . . . . § 2. Bevoorrecht karakter van de bezoldiging (762-763) . . . . . . . . . § 3. Personen aan wie de bezoldiging en de kosten ten laste kunnen worden gelegd (764-766) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Criterium ter bepaling van de zorgvuldigheidsnorm (767) . . . . .

335

Hoofdstuk 3. Beëindiging van het conventioneel sekwester (768-775) . . . . § 1. Einde van het geschil (770-772) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Toestemming van de belanghebbende partijen (773) . . . . . . . . . § 3. Wettige reden (774) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Overlijden van de sekwester (775) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

338 338 339 340 340

Titel 3. Gerechtelijk sekwester (776-878) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

341

Hoofdstuk 1. Algemene omschrijving van de rechtsfiguur van het gerechtelijk sekwester (776-878) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Conservatoire maatregel van voorlopige aard (776-781) . . . . . . § 2. Situatie waarin een gerechtelijk sekwester wordt aangesteld (782-807) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


335 335 335 335 336 336 337

341 341 344

XXI

Inhoud

A. Gevallen waarin de aanstelling van een gerechtelijk sekwester wettelijk mogelijk is (783-792) . . . . . . . . . . . . . . 1. Begrip geschil (784-786) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Geding (in rechte) is niet vereist (784) . . . . . . . . . . . b) Volstaat een belangentegenstelling? (785) . . . . . . . . . c) Negatieve voorwaarde (786) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Voorwerp van het geschil (787-788) . . . . . . . . . . . . . . . . a) Niet beperkt tot geschillen omtrent eigendom of bezit (787) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Toepassingen van de aanstelling van een sekwester bij een betwisting van eigendom, bezit (of detentie) (788) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Ogenschijnlijk recht van de eiser op de te sekwestreren zaak (789-792) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Omstandigheden onder dewelke de rechter de aanstelling van een sekwester opportuun acht (793-802) . . . . . . . . . . . . 1. Subsidiair en uitzonderlijk karakter van het sekwester (793-795) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Sekwester aangesteld in een kortgedingprocedure (796-801) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Algemeen: de vereiste van hoogdringendheid (796-799) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Afweging van de belangen van de diverse belanghebbenden bij (het uitblijven van) het sekwester (800) . . c) Snelheid waarmee de vordering door de eiser werd ingesteld (801) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Aanstelling van een sekwester bij eenzijdig verzoekschrift (802) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Juridische beperkingen (803-807) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Saisine (803-804) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Bewijskracht of uitvoerbare karakter van authentieke akten (805) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Gezag van gewijsde van een eerdere uitspraak die de aanstelling afwijst (806) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Aard van het betwiste recht (807) . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Voorwerp van het gerechtelijk sekwester (808-816) . . . . . . . . . A. Gespecificeerde zaken (808) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Roerende of onroerende goederen (809) . . . . . . . . . . . . . . . C. Lichamelijke of onlichamelijke zaken (810-813) . . . . . . . . . 1. Principe (810) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Sekwester ter bescherming van intellectuele eigendomsrechten (810-813) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XXII

344 344 344 345 347 347 347

350 351 355 355 356 356 359 360 361 361 361 362 362 363 363 363 363 364 364 364

E. Story-Scientia

Inhoud

§ 4.

§ 5.

§ 6. § 7.

§ 8.

D. Geldsom (814-815) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Titels die gemeenschappelijk zijn aan de nalatenschap (art. 842, laatste lid B.W.) (816) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Persoon van de gerechtelijke sekwester (817-824) . . . . . . . . . . A. In aanmerking komende personen (817-822) . . . . . . . . . . . . 1. Discretionaire benoemingsbevoegdheid van de rechter (817) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Neutraliteit van de sekwester (818-819) . . . . . . . . . . . . . 3. Inachtname van wettelijke onverenigbaarheden (820-822) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Principe (820) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Notarissen (821) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Vereffenaars (822) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Vereiste van aanvaarding van benoeming (823) . . . . . . . . . . C. Persoonlijk karakter van de uitoefening van de opdracht als sekwester (824) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bevoegdheden van de gerechtelijke sekwester (825-840) . . . . . A. Verplichting tot bewaring en behoud als bewaarnemer en een accessoir mandaat (825-827) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Vereiste van nauwkeurige omschrijving in aanstellingsbesluit (828) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. In principe puur conservatoire bevoegdheden (829-840) . . . 1. Conservatoire handelingen (830-835) . . . . . . . . . . . . . . . 2. Daden van beheer (836-838) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Principe (836-837) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Specifieke componenten van de beheersbevoegdheid (838) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Daden van beschikking (839-840) . . . . . . . . . . . . . . . . . Verplichtingen van de gerechtelijke sekwester (841) . . . . . . . . . Einde van het mandaat van de gerechtelijke sekwester (842-845) . A. Wettige reden (842) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Einde van het geschil (843) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Opheffing van het sekwester door de rechter (844) . . . . . . . D. Toestemming van alle belanghebbende partijen (845) . . . . . Gerechtelijk sekwester over aandelen van een vennootschap (846-863) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Gevallen waarin een sekwester kan worden aangesteld over aandelen (846-854) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Eigendomsbetwistingen met betrekking tot aandelen (846-851) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Beslag op aandelen (752-753) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


366 367 367 367 367 369 369 369 370 370 371 371 371 371 372 372 373 374 374 375 376 379 380 380 380 381 381 382 382 382 385

XXIII

Inhoud

3. Betwisting van de geldigheid van een kapitaalverhoging (854) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Wenselijkheid van de aanstelling (855) . . . . . . . . . . . . . . . . C. Bevoegheid van de sekwester (856-862) . . . . . . . . . . . . . . . 1. Stemrecht (856-861) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Sekwester over het dividend (862) . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Bevoegde rechtbank (863) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 9. Sekwester over bewijsmateriaal (864-872) . . . . . . . . . . . . . . . . A. Bewarend beslag over bewijsmateriaal is niet mogelijk (865) B. Ogenschijnlijk recht op het bewijsmateriaal waarvan men het sekwester vraagt (966-867) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Principe (866) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Het sekwester moet betrekking hebben op voldoende geïndividualiseerde identificeerbare en lokaliseerbare bewijsdocumenten (867) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Vereiste dat de sekwestratie van het bewijsmateriaal de belangen van de wederpartij niet onherroepelijk schaadt (868) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Opdracht van de sekwester over het bewijsmateriaal: puur bewarend (869-872) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Een sekwester aangesteld op basis van een eenzijdig verzoekschrift (860-871) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Een sekwester dient geen oordeel uit te spreken over de waarde van het bewijsmateriaal (872) . . . . . . . . . . . . . . § 10. Gerechtelijk sekwester over de vennootschap en aanverwante rechtsvormen (873-874) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Sekwester versus voorlopig bewindvoerder (873) . . . . . . . . B. Expert-bewaarnemer over de vennootschap (874) . . . . . . . . § 11. Bezoldiging van het gerechtelijk sekwester (875-878) . . . . . . . A. Rechter bepaalt in beginsel de bezoldiging (875) . . . . . . . . . B. Van wie kan de gerechtelijk sekwester betaling van zijn kosten of van zijn bezoldiging vorderen? (876) . . . . . . . . . . . . . C. Bevoorrecht karakter van de bezoldiging (877) . . . . . . . . . . D. Kosten (878) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

386 386 387 387 393 393 393 394 395 395

396

396 397 397 398 399 399 401 404 404 404 405 406

Titel 4. Het wettelijk sekwester (879-892) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

407

Hoofdstuk 1. Sekwester bij beslag (art. 1961, 1° B.W.) (879-881) . . . . . . .

407

Hoofdstuk 2. Gereed aanbod tot betaling (882) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

410

XXIV

E. Story-Scientia

Inhoud

Hoofdstuk 3. Wettelijk sekwester voorzien door bijzondere wetten (883-892) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Scheepskapitein (884) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Wettelijk sekwester door ambtenaren van bosbeheer (885) . . . . § 3. Wettelijk sekwester over de goederen van een weerspannige (886) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Wettelijk sekwester over vervoerde goederen/bevrachting (887) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 5. Wettelijk sekwester over bedorven voedingsmiddelen (888) . . . § 6. Wettelijk sekwester over aandelen in beleggingsondernemingen en kredietinstellingen (889) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 7. Wettelijk sekwester over documenten van een cliënt waarover een vastgoedmakelaar beschikt die zijn aanspraken ten opzichte van een cliënt kunnen staven (890) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 8. Wettelijk sekwester in het kader van de W.H.P.C. (891-892) . . . BOEKDEEL II (893-1358) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DEEL I.

411 411 411 412 412 413 413

414 415 417

Definitie, afgrenzing t.o.v. andere contractsvormen, kenmerken en constitutieve bestanddelen van de bruikleen (Bernard Tilleman en Frederiek Baudoncq) (893-1093) . . . . . .

419

Titel 1. Definitie (893-902) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

419

Hoofdstuk 1. Bruikleen is een overeenkomst (894) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

421

Hoofdstuk 2. Bruikleen verleent een gebruiksrecht op een zaak (895-899) . § 1. Gebruiksrecht op een zaak: geen dienstencontract (895-896) . . . § 2. Voorwerp van het gebruiksrecht (897-899) . . . . . . . . . . . . . . . .

422 422 422

Hoofdstuk 3. Bruikleen verleent een persoonlijk gebruiksrecht (900-901) . .

424

Hoofdstuk 4. Bruikleen verleent een tijdelijk gebruiksrecht (902) . . . . . . . .

425

Titel 2. Kenmerken van de bruikleenovereenkomsten (903-956) . . . . . .

426

Hoofdstuk 1. Zakelijke overeenkomst (903-915) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Juridische grondslag van de kwalificatie van bruikleen als zakelijke overeenkomst (903-906) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Praktische implicaties van het reëel karakter (907-909) . . . . . . . A. Overgang van risico na materiële afgifte (907) . . . . . . . . . . B. Eenzijdige overeenkomst (908) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

426


426 429 429 429 XXV

Inhoud

C. Territoriale bevoegdheid rechter (909) . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Verschillende vormen van afgifte (910-915) . . . . . . . . . . . . . . .

430 430

Hoofdstuk 2. Eenzijdige overeenkomst (916-934) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Kwalificatie van bruikleen (916-923) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Eenzijdige overeenkomst (916-919) . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Onvolmaakt wederkerige overeenkomst (920-922) . . . . . . . C. Besluit (923) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Gevolgen van de kwalificatie van de bruikleen als eenzijdige of onvolmaakt wederkerige overeenkomst (924-934) . . . . . . . . . . A. Exceptio non adimpleti contractus (924-925) . . . . . . . . . . . . B. Retentierecht (926-928) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Gerechtelijke ontbinding (929-933) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Bewijsregeling: vereist aantal akten (934) . . . . . . . . . . . . . .

432 432 432 433 434

Hoofdstuk 3. Overeenkomst om niet (935-955) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Constitutief bestanddeel: onderscheidingscriterium t.o.v. huur (935-942) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Wanneer is een overeenkomst die een gebruiksrecht verleent om niet? (943-953) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Is een wil tot vrijgevigheid een constitutieve vereiste? (943-945) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Probleemstelling (943-944) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Verschillende standpunten (944-945) . . . . . . . . . . . . . . . B. Om niet karakter belet niet dat bepaalde kosten ten laste worden gelegd van de (ont)lener (946-948) . . . . . . . . . . . . . . . . C. Om niet karakter belet niet dat bepaalde plichten ten laste worden gelegd van de uitlener die niet als tegenprestatie kunnen worden beschouwd (949) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Ook bij (symbolische) tegenprestatie (950-953) . . . . . . . . . . § 3. Om niet karakter verklaart een deel van de regels van het wettelijk statuut van de bruikleenovereenkomst (954-955) . . . . . . . .

442

434 434 435 438 440

442 445 445 445 447 449

452 453 455

Hoofdstuk 4. Slechts in beperkte mate een intuitu personae-overeenkomst (956) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

456

Titel 3. Afgrenzing van bruikleen ten opzichte van andere contracten (957-1043) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

457

Hoofdstuk 1. Bruikleen versus verbruiklening (957-977) . . . . . . . . . . . . . . § 1. Onderscheidingscriterium (958-964) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Aard van de verplichting tot teruggave (958) . . . . . . . . . . . .

457 457 457

XXVI

E. Story-Scientia

Inhoud

B. Voorwerp (959-964) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Verbruikbare en niet-verbruikbare zaken (959-960) . . . . a) Het begrip verbruikbare zaken (959) . . . . . . . . . . . . . b) Onaangepast karakter van het onderscheidingscriterium (960) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Vervangbare en niet-vervangbare zaken (961-963) . . . . . a) Het begrip vervangbare zaken (961-962) . . . . . . . . . b) Relevantie van het onderscheidingscriterium vervangbare zaak (963) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Een gemengde bruikleen en verbruikleen (964) . . . . . . . § 2. Belang van het onderscheid (965-977) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Kosteloos karakter (965) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Translatief karakter van de overeenkomst (966-973) . . . . . . 1. Bekwaamheid van de uitlener (967-968) . . . . . . . . . . . . 2. Bekwaamheid van de (ont)lener (969-970) . . . . . . . . . . . 3. Risico-regeling (971) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Gebruiksrecht van de (ont)lener (972) . . . . . . . . . . . . . . 5. Sanctionering op grond van misbruik van vertrouwen (973) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Aansprakelijkheid voor verborgen gebreken van de uitgeleende zaak (974-975) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Hoofdelijkheid bij pluraliteit van (ont)leners (976) . . . . . . . E. Mogelijkheid tot vervroegde gerechtelijke ontbinding (977) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

458 458 458

Hoofdstuk 2. Bruikleen versus huur (978-989) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Onderscheidingscriterium: overeenkomst om niet versus overeenkomst onder bezwarende titel (978-982) . . . . . . . . . . . . § 2. Belang van het onderscheid (983-989) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Graad van regulering (983) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Zakelijke eenzijdige overeenkomst versus consensuele wederkerige overeenkomst (984) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Bewijs (985) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Voorwerp van de overeenkomst (986) . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Aansprakelijkheid voor verborgen gebreken van het ter beschikking gestelde goed (987) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . F. Opzegging van overeenkomst voor onbepaalde duur (988) . G. Bijzondere bevoegdheid van de vrederechter (989) . . . . . . .

464

Hoofdstuk 3. Bruikleen versus bewaargeving (990-1006) . . . . . . . . . . . . . § 1. Onderscheidingscriterium (991-992) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Belang van het onderscheid (993-1006) . . . . . . . . . . . . . . . . . .

469 469 470


458 459 459 460 460 460 460 460 460 461 461 461 462 462 463 463

464 465 465 466 466 467 467 467 467

XXVII

Inhoud

A. Kosteloos karakter (995-996) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Mogelijkheid tot ad nutum beëindiging (997) . . . . . . . . . . . C. Onderscheid in zorgvuldigheidsplicht voor de ter beschikking gestelde zaak (998-999) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Aansprakelijkheid voor (verborgen) gebreken (1000) . . . . . E. Onderscheid wat betreft de risicoregeling (1001-1003) . . . . F. Voorwerp (1004-1006) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

471 471

Hoofdstuk 4. Bruikleen versus vruchtgebruik (1007-1018) . . . . . . . . . . . . § 1. Voorwerp van bruikleen en vruchtgebruik (1008) . . . . . . . . . . . § 2. Persoonlijk recht versus zakelijk recht (1009) . . . . . . . . . . . . . . § 3. Essentieel om niet versus facultatief onder bezwarende titel . . . § 4. Omvang van het recht (1010-1011) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Gebruiksrecht (1010) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Recht op de vruchten (1011) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 5. Verplichtingen van de partijen (1012-1018) . . . . . . . . . . . . . . . A. Verplichting tot opmaken van staat/boedelbeschrijving wettelijke borgstelling (1012) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Onderhoudsverplichtingen (1013-1014) . . . . . . . . . . . . . . . . C. Intuitu personae-karakter van het recht (1015-1016) . . . . . . 1. Recht om het gebruiksrecht over te dragen (1015) . . . . . 2. Beëindiging van het gebruiksrecht bij overlijden (1016) . D. Beëindiging bij tenietgaan van de zaak (1017-1018) . . . . . .

475 475 476 476 476 476 477 477

472 473 473 474

477 477 478 478 478 479

Hoofdstuk 5. Bruikleen versus zakelijk recht van gebruik en bewoning (1019-1021) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

480

Hoofdstuk 6. Bruikleen versus schenking (1022-1027) . . . . . . . . . . . . . . . .

481

Hoofdstuk 7. Bruikleen versus koop (1028-1033) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

485

Hoofdstuk 8. Bruikleen versus arbeidsovereenkomst of aannemingsovereenkomst (1034-1038) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Kwalificatieproblemen (1034) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Ter beschikking stellen van werknemers: bruikleen? (1035) . . . § 3. Bruikleen accessoir aan een aannemingsovereenkomst/arbeidsovereenkomst (1036-1038) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

488 488 488 488

Hoofdstuk 9. Bruikleen versus vennootschap (1039-1040) . . . . . . . . . . . . .

491

Hoofdstuk 10. Bruikleen versus pand (1041-1043) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

492

XXVIII

E. Story-Scientia

Inhoud

Titel 4. Constitutieve bestanddelen van de bruikleenovereenkomst (1044-1093) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

493

Hoofdstuk 1. Toestemming (1044-1061) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Essentiële elementen waarover de partijen een overeenstemming dienen te bereiken (1044-1049) . . . . . . . . . . . A. Zaak die het voorwerp uitmaakt van een bruikleen (1045) . . B. Gebruik dat de (ont)lener mag maken van de zaak (1046-1047) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Afwezigheid van vergoeding voor het verleende gebruiksrecht (1048-1049) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Verhinderende dwaling (1050-1053) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Wilsgebreken (1054-1061) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Dwaling (1055-1061) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Constitutieve bestanddelen van de dwaling (1055-1058) 2. Specifieke kenmerken of toepassingsgevallen van dwaling in het kader van een bruikleenovereenkomst (1059-1061) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Dwaling omtrent de zaak (1059-1060) . . . . . . . . . . . b) Dwaling omtrent de persoon (1061) . . . . . . . . . . . . .

493

Hoofdstuk 2. Bekwaamheid (1062-1079) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Bekwaamheid van de uitlener (1062-1077) . . . . . . . . . . . . . . . . A. Beschikken over het genot van de uit te lenen zaak (1062-1069) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Principe: eigendom van uit te lenen zaak is niet vereist (1062-1063) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Beschikken over genot van uit te lenen zaak (1064-1068) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Principe (1064-1065) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Vruchtgebruiker (1066) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Huurder (1067) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) Eigenaar (1068) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Bruikleenovereenkomst als bewijs van eigendom ten opzichte van derden? (1069) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Handelingsbekwaamheid (1070-1077) . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Algemeen (1070-1072) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. De voorlopig bewindvoerder (1073-1076) . . . . . . . . . . . 3. Vereiste vertegenwoordigingsmacht van de conventionele vertegenwoordiger van de uitlener (1077) . . . . . . . . . 4. Mogelijkheid om een pauliaanse vordering in te stellen . § 2. Bekwaamheid van de (ont)lener (1078-1079) . . . . . . . . . . . . . .

498 498


493 493 493 494 494 495 495 495

496 496 497

498 498 498 498 499 500 500 500 502 502 503 504 504 505 XXIX

Inhoud

Hoofdstuk 3. Voorwerp (1080-1093) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 506 § 1. Algemeenheid van goederen of welbepaalde goederen ervan (1080) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 506 § 2. Roerende en onroerende goederen (1081) . . . . . . . . . . . . . . . . . 506 § 3. Onlichamelijke goederen (1082-1083) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 506 § 4. Verbruikbare zaken (1084) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 507 § 5. Het gebruik van de zaak moet in de handel zijn (1085-1093) . . 507 A. Principe (1085) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 507 B. Gebruiksrechten met betrekking tot goederen van het openbaar domein (1086-1087) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 508 C. Naam (1088-1092) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 509 D. Toekomstige zaken (1093) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 511 DEEL II. Bewijs, verplichtingen van de partijen en beëindigingsgronden van bruikleenovereenkomst (1094-1358) . . . . . . . . . . . .

513

Titel 1. Bewijs (1094-1129) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

513

Hoofdstuk 1. Bewijslast (of beter bewijsrisico) (1095-1103) . . . . . . . . . . . § 1. Iemand vordert een zaak terug waarvan hij beweert dat ze door hem in bruikleen werd gegeven (1097-1102) . . . . . . . . . . § 2. Iemand erkent een gebruiksrecht te hebben doch beweert de zaak niet in huur doch in bruikleen te hebben gekregen (1103) .

514

Hoofdstuk 2. Toegelaten bewijsmiddelen (1104-1129) . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Vereiste van een schriftelijk bewijs (1104-1109) . . . . . . . . . . . . A. Draagwijdte van de vereiste van een schriftelijk bewijs (1104-1108) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Principe (1104) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Bruikleenovereenkomsten met een handelsrechtelijk karakter (1105-1106) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Tussen partijen (1107) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Niet voor rechtsfeiten (1108) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Voorwaarden waaraan het schriftelijk bewijs moet voldoen (1109) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Getuigen en vermoedens (1110-1127) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Begin van bewijs door geschrift (1111-1112) . . . . . . . . . . . . B. Onmogelijkheid om een geschrift voor te leggen (1113-1127) 1. Verlies van schriftelijk bewijs (1113) . . . . . . . . . . . . . . . 2. Materiële onmogelijkheid van het schriftelijk bewijs (1114) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

519 519

XXX

514 517

519 519 519 520 520 520 521 521 522 522 523

E. Story-Scientia

Inhoud

3. Morele onmogelijkheid van het schriftelijk bewijs (1115-1125) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Zeer enge familiebanden (1119-1122) . . . . . . . . . . . . b) Vriendschapsrelaties (1123) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Verhouding werkgever en werknemer (1124) . . . . . . d) Commerciële relaties (1125) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Onmogelijkheid voortvloeiend uit gebruiken (1126-1127) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Eed en bekentenis (1128-1129) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

523 524 527 528 528 528 529

Titel 2. Verplichtingen van de (ont)lener (1130-1279) . . . . . . . . . . . . . .

530

Hoofdstuk 1. Gebruiksrecht van de (ont)lener (1131-1158) . . . . . . . . . . . . § 1. Gebruiksrecht voortvloeiend uit de overeenkomst of (impliciet) uit de aard van de geleende zaak (1132-1136) . . . . . . . . . . . . . . § 2. (Uitdrukkelijke) conventionele beperkingen op het gebruiksrecht (1137-1138) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. (Impliciete) beperkingen op het gebruiksrecht (1139-1141) . . . . A. Impliciete beperkingen bij afwezigheid van enige uitdrukkelijke afspraak omtrent het gebruik (1139) . . . . . . . . . . . . . . B. Impliciete beperkingen die inherent zijn aan het gebruiksrecht verleend in een bruikleen (1140-1141) . . . . . . . . . . . . § 4. Persoonlijk karakter van het gebruiksrecht (1142-1145) . . . . . . § 5. Sancties op de miskenning van de grenzen van het gebruiksrecht (1146-1158) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Misbruik van vertrouwen? (1147-1155) . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Verduistering of verspilling (1149-1151) . . . . . . . . . . . . 2. Moreel opzet (1152) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Afgifte van een precair bezit (1153-1154) . . . . . . . . . . . 4. Benadeling (1155) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Schadevergoeding (1156) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Verschuiving van het risico (1157) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Gerechtelijke ontbinding (1158) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

531

Hoofdstuk 2. Verplichtingen resulterend uit het gebruiksrecht (1159-1242) § 1. Schade veroorzaakt aan het geleende goed (1160-1219) . . . . . . A. Regels met betrekking tot de toerekenbaarheid van de schade veroorzaakt aan het geleende goed (1160-1170) . . . . . . . 1. Principe (1160-1164) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Verplichting tot bewaring en behoud: een middelenverbintenis (1165-1170) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Een zuivere middelenverbintenis? (1165-1166) . . . . .

542 542


531 533 534 534 535 535 537 537 538 539 539 541 541 541 541

542 542 544 544 XXXI

Inhoud

b) Een afgezwakte resultaatsverbintenis? (1167-1170) . . B. Verlies van het geleende goed ten gevolge van overmacht (1171-1219) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Risico berust in principe bij de uitlener (1171-1198) . . . a) Principe (1171-1172) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Bewijslast van tenietgaan door overmacht rust op de (ont)lener (1173-1177) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Begrip verlies van de zaak (1178-1179) . . . . . . . . . . d) Toepassingsgevallen (1180-1198) . . . . . . . . . . . . . . . 2. Uitzonderlijk berust het risico bij de (ont)lener (1199-1215) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) (Ont)lener is in gebreke om het geleende goed tijdig terug tegeven of gebruikt de zaak voor een ander doel dan conventioneel overeengekomen (art. 1881 B.W.) (1199-1206) . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Geleende goed had behouden kunnen worden door de (ont)lener door zijn eigen zaak te gebruiken (art. 1882 B.W.) (1207-1208) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Geleende goed had behouden kunnen worden in het geval slechts één van beide kon behouden worden en de(ont)lener de voorkeur aan de zijne heeft gegeven (art. 1882 B.W.) (1209-1211) . . . . . . . . . . . d) Conventionele afwijking van de regels inzake het risico (1212-1215) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Regels met betrekking tot de verplichting tot schadeloosstelling wegens verlies het geleende goed (1216-1219) . a) Vergoeding van de voorzienbare schade (1216-1217) b) Hoofdelijkheid ingeval van pluraliteit van (ont)leners (1218-1219) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Schade veroorzaakt door het geleende goed (1220-1242) . . . . . A. Beperkte contractuele aansprakelijkheid van de uitlener t.o.v. de (ont)lener (1220-1228) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Toepassingsgebied van het (lichtere) aansprakelijkheidsregime van artikel 1891 B.W. (1222) . . . . . . . . . . . . . . . 2. Aansprakelijkheidsregime volgens artikel 1891 B.W. (1223-1228) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Buitencontractuele aansprakelijkheid voor de geleende zaak wegens gebrek in de zaak op basis van artikel 1384 B.W. t.o.v. anderen dan de (ont)lener (1229-1239) . . . . . . . . . . . . 1. T.o.v. anderen dan de (ont)lener geldt artikel 1384 lid 1 B.W. (1230) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

XXXII

545 548 548 548 549 552 552 562

562

564

566 567 569 569 570 571 571 572 572

576 576

E. Story-Scientia

Inhoud

2. Bewaker in de zin van artikel 1384 lid 1 B.W. (1231-1239) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Aansprakelijkheid voor schade toegebracht aan derden t.g.v. instorting van het geleende gebouw (1240-1241) . . . . . . . . . D. Buitencontractuele aansprakelijkheid wegens fout bij het lenen (1242) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

576 583 584

Hoofdstuk 3. Verplichting tot teruggave (1243-1270) . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Juridische basis voor de verplichting tot teruggave (1243-1244) § 2. Constitutief bestanddeel van de bruikleenovereenkomst (1245-1250) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Er moet een verplichting tot teruggave zijn (1245-1246) . . . B. Verplichting tot teruggave van het geleende goed is een verplichting tot teruggave in natura (1247-1250) . . . . . . . . . 1. Principe (1247-1249) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Rechtsmisbruik (1250) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Rechtsgrond van de verplichting tot teruggave (1251) . . . . . . . . § 4. Voorwerp van de verplichting tot teruggave (1252-1254) . . . . . A. Hoofdzaak en vruchten (1252) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Verbeteringen (1253) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Teruggave van de sleutels van het geleende onroerend goed (1254) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 5. Pluraliteit van (ont)leners (1255-1256) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 6. Modaliteiten van de teruggaveplicht (1257-1261) . . . . . . . . . . . A. Tijdstip van de teruggave (1257-1258) . . . . . . . . . . . . . . . . B. Plaats van de teruggave (1259) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Personen aan wie de geleende zaak moet worden teruggegeven (1260-1261) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 7. Staat van het goed op het moment van de teruggave (1262-1265) § 8. Sancties op het niet respecteren van de verplichting tot teruggave (1266-1270) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Uitvoering in natura (1266) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Schadevergoeding (1267-1268) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Verschuiving van het risico (1269) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Misbruik van vertrouwen (1270) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

585 585

Hoofdstuk 4. Kosten en lasten ten laste van de (ont)lener (1271-1279) . . . § 1. Kosten en lasten die de (ont)lener niet kan terugvorderen (1273-1276) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Buitengewone kosten (1277-1278) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Lasten (1279) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

597


585 585 586 586 587 588 589 589 589 590 590 591 591 591 592 593 595 595 595 596 596

597 599 600

XXXIII

Inhoud

Titel 3. Verplichtingen van de uitlener (1280-1300) . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 1. Verplichting om het overeengekomen gebruik te respecteren (1280-1289) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Inachtname van de omvang van het gebruik: de garantie tegen persoonlijke uitwinning (1280-1282) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Inachtname van de duur van het gebruik: de voorwaarden voor de opzegging van de bruikleen (1283) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Informatieplicht (1284) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 4. Vrijwaring tegen uitwinning door derden (1285-1287) . . . . . . . § 5. Verplichting om het geleende goed terug te nemen bij het einde van het contract (1288-1289) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 2. Verplichting tot terugbetaling van de uitzonderlijke kosten (1290-1300) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Omvang van de verplichting (1290-1295) . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Rechtsmiddelen waarover de (ont)lener beschikt ter waarborging van de nakoming van de verplichting van de uitlener tot betaling van de uitzonderlijke kosten (1296-1300) . . . . . . . . . . A. Retentierecht (1296) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Geen schuldvergelijking (1297-1299) . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Principe (1297-1298) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Draagwijdte van het verbod tot schuldvergelijking (1299) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Voorrecht (1300) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

601

601 601 602 602 602 604

605 605

607 607 607 607 608 608

Titel 4. Einde van de bruikleenovereenkomst (1301-1358) . . . . . . . . . . .

609

Hoofdstuk 1. Vrijwillige beëindiging t.g.v. onderlinge overeenkomst (1302-1303) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

610

Hoofdstuk 2. Vrijwillige beëindiging t.g.v. opzegging van de bruikleenovereenkomst (1304-1314) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Opzegging in het algemeen verbintenissenrecht (1304-1306) . . § 2. Conventioneel bedongen opzeggingsrecht (ad nutum) (1307-1309) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Opzegging van een bruikleenovereenkomst voor onbepaalde duur (1310-1314) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

611 611 612 614

Hoofdstuk 3. Van rechtswege beëindiging t.g.v. verstrijken van de duur van de bruikleenovereenkomst (1315-1325) . . . . . . . . . . . . . . . . 617 § 1. Overeenkomst voor een bepaalde duur (1316-1320) . . . . . . . . . 617 XXXIV

E. Story-Scientia

Inhoud

A. Principe (1316-1319) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Mogelijkheid tot gebruik na het verstrijken van de overeengekomen termijn (1320) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Overeenkomst voor een bepaald gebruik (1321-1325) . . . . . . . . A. Principe (1321-1323) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Suppletief karakter van artikel 1888 B.W. . . . . . . . . . . . . . . C. Mogelijkheid tot langer gebruik? (1324-1325) . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 4. Van rechtswege beëindiging t.g.v. overlijden contractspartij(en) (1326-1329) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Suppletieve regel: het overlijden van de contractspartijen leidt niet tot de beëindiging van de bruikleen (1326-1327) . . . . . . . . § 2. Bruikleen post mortem (1328) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Verval van bruikleen bij overgang onder bijzondere titel van de geleende zaak (1329) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 5. Van rechtswege beëindiging t.g.v. faillissement van de uitlener (1330) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 6. Van rechtswege beëindiging t.g.v. het geheel tenietgaan van het voorwerp van de bruikleenovereenkomst (1331-1341) . . . § 1. Begrip tenietgaan van de geleende zaak (1332-1334) . . . . . . . . § 2. Gevolgen van het geheel tenietgaan van de geleende zaak (1335-1339) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 3. Gevolgen van het gedeeltelijk tenietgaan van de geleende zaak (1340-1341) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 7. Onteigening van het in bruikleen gegeven onroerend goed (1342-1345) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Gerechtelijke onteigening van een onroerend goed (1342) . . . . § 2. Minnelijke aankoop in het kader van een toegestane onteigening (1343-1345) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

617 618 619 619 621 621

622 622 623 624

625

626 626 628 629

630 630 631

Hoofdstuk 8. Van rechtswege beëindiging t.g.v. schuldvermenging (1346) .

633

Hoofdstuk 9. Gerechtelijke ontbinding (1347) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

634

Hoofdstuk 10.Vervroegde gerechtelijke beëindiging op grond van artikel 1889 B.W. (1348-1357) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 1. Suppletief karakter van de mogelijkheid tot vroegere beëindiging (1351) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . § 2. Toepassingsvoorwaarden (1352-1357) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


635 636 636

XXXV

Inhoud

A. Behoefte van de uitlener (1352-1354) . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Onvoorzienbare nood (1353) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Dringende nood (1354) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Voortdurende nood van de (ont)lener (1355) . . . . . . . . . . . . C. Appreciatiebevoegdheid (1356-1357) . . . . . . . . . . . . . . . . .

636 636 636 637 638

Hoofdstuk 11.Vervroegde beëindiging ten gevolge terugvordering door de eigenaar van de zaak (1358) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

640

Trefwoordenregister Bewaargeving & sekwester . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

641

Trefwoordenregister Bruikleen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

652

XXXVI

E. Story-Scientia

INHOUD BOEKDEEL I. BEWAARGEVING EN SEKWESTER (1-871) De gemeenrechtelijke (vrijwillige) bewaargevingsovereen komst (uit noodzaak) (3-664)

Recommend Documents