INGREEP VOOR ZIEKTE VAN DUPUYTREN

DR J DE VOS

INGREEP VOOR ZIEKTE VAN DUPUYTREN

Praktische informatiegids

Ingreep ziekte van dupuytren : praktische informatiegids

Deze informatiefolder is een leidraad bij de operatie en nabehandeling bij een operatie voor de ziekte van dupuytren en beval alle informatie over het verloop en de herstelperiode na de operatie. Het doel hiervan is u zo goed mogelijk te informeren, zodat de opname en de revalidatie zo vlot mogelijk verloopt. Zo u toch nog vragen heeft, kan u ze steeds stellen aan de artsen of verpleegkundigen die u te zien krijgt tijdens uw verblijf in het ziekenhuis.

Dienst orthopedie AZ Damiaan Oostende www.orthopedie-azdamiaan.be

2


1. Wat is de ziekte van dupuytren ?

De ziekte van Dupuytren is een aandoening van de huid en het onderhuidse bindweefsel. Hierbij ontstaan bindweefselstrengen, die ervoor zorgen dat de vingers krom gaan staan. De exacte oorzaak van de aandoening is op dit moment nog niet bekend. Er is een belangrijke erfelijk-genetische factor. Zo ziet men dat de ziekte van Dupuytren vaker voorkomt bij mensen van Noordeuropese oorsprong (vb. in Schotland). We stellen ook vast dat er risicofactoren zijn zoals suikerziekte, epilepsie, alcoholmisbruik en roken. Behalve aan de handen kan een gelijkaardige aandoening ook voorkomen aan de voetzolen (ziekte van Ledderhöse) en op de penis (peyronie).

Hoewel de ziekte van Dupuytren goedaardig is, kan de evolutie toch soms snel gaan. Vooral op jonge leeftijd is de progressie sneller. De aandoening kan op een gegeven ogenblik ook halt houden en niet verder toenemen, maar meestal is ze progressief. Eens krom, kunnen de vingers spontaan niet meer strekken. Dit kan een zekere hinder vormen in het dagelijks gebruik van de hand. Meestal doen de bindweefselstrengen geen pijn.

2. Mogelijke behandelingen 2.1.

Inspuitingen

In bepaalde gevallen kan de samentrekking behandeld worden met een inspuitbaar medicijn (collagenase-Xiapex®). Dit medicijn wordt in de handpalm gespoten in de harde knobbel, en heeft tot doel de strengen te verzwakken zodat ze kunnen “gebroken” worden. De strengen worden hierdoor uiteraard niet verwijderd, doch deze inspuitingen hebben enkel als doel de vinger terug te kunnen strekken. Sinds kort zijn deze inspuitingen ook terugbetaald in België. De inspuiting van het medicijn gebeurt op de consultatie en 24u later wordt onder lokale verdoving de vinger gestrekt. Hierbij kan er soms een scheurvorming van de huid optreden in de handpalm, die dan de volgende dagen moet verzorgd worden. Na deze procedure kan er een aantal wat pijn of jeuk zijn thv de plaats van inspuiting als reactie op dit medicijn.


3


2.2.

Operatie

Wanneer er verschillende gewrichten aangetast zijn en er ernstige contracturen zijn, is een operatie vereist. Het moeilijkste in de behandeling van Dupuytren is misschien wel het tijdstip bepalen waarop men moet opereren. Indien men te lang wacht kan er een hardnekkige gewrichtsverstijving optreden in de vinger zelf. Dan kan de vinger zelfs met een operatie niet volledig recht gemaakt worden. Anderzijds kan men door te vroeg te opereren (en vooral op jonge leeftijd) het ziekteproces juist versnellen of ook het bindweefsel in andere vingers “wakker maken”. Zeer belangrijk om weten is dat de arts door de operatie alleen maar de ziekteverschijnselen kan weghalen, maar niet de ziekte zelf. De ingreep heeft als doel de verkromming te verminderen door de streng(en) weg te nemen en daardoor de handfunctie te verbeteren. Het succes van de operaties is voornamelijk afhankelijk van de ernst van aantasting of verkromming vooraf. Het blijft echter een evolutieve ziekte. De kromming van de vingers kan niet altijd volledig gecorrigeerd worden en soms kan het op termijn terugkeren. Bovendien kunnen ook andere vingers in een latere faze nog worden aangetast.

3. De opname De ingreep gebeurt bijna altijd via het chirurgisch dagziekenhuis. U dient steeds nuchter te zijn. Zo u medicatie tegen hoge bloeddruk, tegen epilepsie of voor de schildklier neemt, mag u deze wel nog nemen de ochtend van de opname.

Het voorlopig uur van opname wordt op het blad vermeld dat u krijgt bij de consultatie. De dag voor de ingreep wordt u door het dagziekenhuis opgebeld voor het definitieve uur van opname. U meldt zich aan bij de inschrijvingen dagziekenhuis op het gelijkvloers van het ziekenhuis. Hiervoor hebt u uw SIS-kaart nodig.


4


4. De ingreep De ingreep gebeurt in de meerderheid der gevallen onder een volledige verdoving. Zo u een plaatselijke verdoving wenst, ttz de hele arm wordt verdoofd via een prik in de oksel, kan dit echter op voorhand besproken worden op de preoperatieve consultatie en met de anesthesist, die u ziet vlak voor de operatie. In de voorbereidingskamer naast de operatiezaal wordt er door de verpleging een infuus geplaatst en een knelband rondom de te opereren arm gelegd. Deze dient om tijdens de operatie ervoor te zorgen dat er geen bloed in de hand komt. Afhankelijk van de ernst van de contractuur en de plaats van de knobbels, wordt een rechte of een Z-vormige insnede gemaakt in de handpalm. Het vrijleggen van de bindweefselstrengen neemt het meeste tijd in beslag, vermits deze steeds vergroeid zijn aan de omliggende pezen, bloedvaten en zenuwen. Enkel na het verwijderen van al dit bindweefsel, kan de vinger gestrekt worden.

Op de ontwaakzaal krijgt u nog bijkomende pijnstilling via het infuus. Er zijn echter belangrijke verschillen tussen patiënten onderling over de dosis die nodig is om geen pijn meer te hebben, vandaar dat het belangrijk is dat als u nog te veel pijn heeft, dit te melden aan de verpleegster. Indien de anesthesist oordeelt dat u voldoende wakker bent, mag u van de ontwaakzaal overgebracht worden naar uw kamer.

Een aantal uren na de ingreep krijgt u op de afdeling een beetje water te drinken. De geopereerde arm kan het best in hoogstand gehouden worden om zwelling te voorkomen. Van de verpleegkundige en de arts krijgt u een voorschrift voor medicatie en een volgende afpraak mee. Nadien mag u, zo de pijn onder controle is, het ziekenhuis verlaten.

5. Na de operatie

De eerste 2 dagen

Na de ingreep wordt een drukverband en open gips aangelegd rondom de voorarm, pols en hand. Dit dient vooral voor het stelpen van de bloeding zodat er niet te veel zwelling optreedt. Dienst orthopedie AZ Damiaan Oostende www.orthopedie-azdamiaan.be

5


De vingertoppen worden vrij gelaten en mogen wel bewogen worden in het verband.

Vanaf dag 3

Bij de eerste controle consultatie een aantal dagen na de ingreep wordt het gips verwijderd en wordt er enkel een zwachtel aangelegd. Belangrijk hierbij is dat alle geopereerde vingers appart worden ingewonden. Dit om beweeglijkheid toe te laten. Soms dient de thuiszorg te gebeuren door een verpleegkundige. Er mag vanaf nu ook gestart worden met oefeningen. In het begin ligt de nadruk vooral op de buigoefeningen van de vingers. Eens de wonden goed genezen worden ook strekoefeningen aangeraden. De arts zal u de oefeningen zelf uitleggen en u eventueel aanraden deze onder begeleiding van een kinesist te doen. Indien er voor de operatie een ernstige samentrekking van de vingers was, zal er ook gedurende een hele tijd een op maat gemaakte strekspalk moeten gedragen worden. Deze wordt gemaakt door de orthopedisch technieker. De maatname hiervoor gebeurt ook tijdens de eerste postoperatieve controle. De spalk wordt vooral ’s nachts gedragen, doch ook gedurende een belangrijk deel van de dag. Voor de oefeningen mag hij uiteraard uitgelaten worden.

Na 2-3 weken

Na 2-3 weken zijn de wonden doorgaans genezen en mogen deze bloot gelaten worden. Het voordeel hiervan is dat er nog meer geoefend kan worden, ook op de strekking van de vingers. Rond deze periode komt u voor de 2e keer op controle bij de arts. Het is normaal dat de littekens nog hard voorkomen. Dit kan nog enkele weken duren. Eventueel wordt er een speciale zalf of pleister voorgeschreven om op het litteken aan te brengen en deze zachter te maken. De op maat gemaakt strektspalk dient gedurende 2 maand gedragen te worden, of tot voldoende zacht worden van de littekens.


6

INGREEP VOOR ZIEKTE VAN DUPUYTREN

Recommend Documents