Informatiememorandum Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede
Mei 2015
Samenvatting In opdracht van het Revius Lyceum realiseert Greenspread een PV-systeem op het dak van de school. Dit systeem wordt begin mei 2015 opgeleverd. Greenspread zal voor een periode van 15 jaar het zonnestroomsysteem exploiteren, waarbij Greenspread per kwartaal een vergoeding ontvangt van het Revius Lyceum voor het beschikbaar stellen van het zonnestroomsysteem. Het zonnestroomsysteem bestaat uit 165 zonnepanelen en heeft een vermogen van 42,9 kWp. Greenspread heeft in samenwerking met de EigenWijkse Energiecoöperatie (EWEC) een crowdfundingcampagne opgezet om een deel van de totale investering van € 58.400 te herfinancieren via crowdfunding. Crowdfunding van dit project biedt u de mogelijkheid met een minimaal risico een aantrekkelijk rendement te realiseren op uw investering. De opbrengsten zijn hoog in vergelijking met het rendement dat u haalt wanneer u dezelfde inleg voor dezelfde periode bij een (duurzame) bank op een spaarrekening zou zetten. Deelname is mogelijk vanaf € 50. De participatie heeft een annuïtair aflossingsschema en een looptijd van tien jaar, met een minimale rentevergoeding van 4% per jaar. Dit percentage kan oplopen tot 5% per jaar, afhankelijk van de systeemprestaties. De rente en aflossing worden jaarlijks betaald. Crowdfunders ontvangen een garantstelling in de vorm van verpanding van de zonnestroominstallaties en de leveringsovereenkomst aan stichting Greencrowd. Deelnemen is mogelijk tot en met 31 juli 2015. Het project sluit zodra het is volgeschreven. Stichting Greencrowd behoudt zich het recht voor dit project op een andere datum dan vermeld te sluiten.
2 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
Inhoudsopgave Samenvatting........................................................................................................................................... 2 1. Aanleiding project ............................................................................................................................... 4 2. Doel project ......................................................................................................................................... 4 3. Planning ............................................................................................................................................... 4 4. Zonne-energie ..................................................................................................................................... 4 5. Het zonnestroomsysteem ................................................................................................................... 5 6. Crowdfunden ....................................................................................................................................... 5 7. Projectstructuur .................................................................................................................................. 6 8. Financiële prognoses ........................................................................................................................... 9 9. Garanties en risico’s .......................................................................................................................... 12 10. Proces van investeren ..................................................................................................................... 13 11. Namen en adressen ......................................................................................................................... 14
3 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
1. Aanleiding project Bij de EigenWijkse Energiecoöperatie is begin 2014 het idee ontstaan een zonnestroomsysteem op het dak van het Revius Lyceum in Wijk bij Duurstede te realiseren. Gezien de ervaring met exploitatie van zon-PV-projecten is Greenspread bij het project betrokken. Greenspread heeft zorg gedragen voor ontwikkeling van een 42,9 kWp zonnestroomsysteem op de schuine dakdelen van de school. Het Revius Lyceum doet een aanbetaling en Greenspread draagt zorg voor de verdere financiering. Inkomsten voor Greenspread bestaan uit SDE+-subsidie en een vaste vergoeding van het Revius Lyceum voor de beschikbaar gestelde zonnestroom.
2. Doel project Greenspread wil in samenwerking met de EigenWijkse Energiecoöperatie een deel van de investering herfinancieren middels crowdfunding. Op deze manier kunnen leden van de coöperatie, betrokkenen bij de school en overige betrokken inwoners profiteren van een aantrekkelijk rendement op een duurzame investering. De opgehaalde investeringen worden door Greenspread weer gebruikt om volgende duurzame-energie-projecten te financieren.
3. Planning De zonnestroominstallatie wordt medio mei 2015 opgeleverd. De herfinanciering middels crowdfunding loopt tot het streefbedrag bijeen is gebracht, met de beoogde einddatum op 31 juli 2015.
4. Zonne-energie Zonnestroom wordt opgewekt door de omzetting van zonlicht in elektriciteit, door middel van zonnepanelen (ook wel PV-panelen genoemd). Iedere kilowattuur die uit een paneleninstallatie afkomstig is, hoeft niet in een conventionele elektriciteitscentrale te worden opgewekt, waar hoofdzakelijk gebruik wordt gemaakt van fossiele brandstoffen. Aangezien het broeikasgas CO₂ vrijkomt bij de verbranding van fossiele brandstoffen, kan gesteld worden dat het milieu gebaat is bij de toepassing van zonne-energie.
4 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
5. Het zonnestroomsysteem Het zonnestroomsysteem bestaat uit 165 zonnepanelen en heeft een totaal vermogen van 42,9 kWp. Het systeem zal naar verwachting jaarlijks circa 38.500 kWh produceren.
6. Crowdfunden Crowdfunden is het bij elkaar brengen van een investering door een (grote) groep mensen. Er zijn verschillende vormen van crowdfunding, waaronder doneren en investeren. Bij doneren schenkt iemand geld, bij investeren leent iemand geld uit. De partij die het geld ontvangt, zorgt ervoor dat deze lening wordt terugbetaald en keert daarbij een vooraf besproken rentepercentage uit. Crowdfunden is, naast een innovatieve manier van financieren, een proces dat extra waarde met zich meebrengt: het kan lokaal draagvlak toevoegen aan duurzame-energie-projecten. Omwonenden krijgen immers de kans om een aantrekkelijk rendement te realiseren op hun vermogen. Dit rendement is hoger dan bij een (duurzame) bank. Voor dit project is het doel een bedrag van € 29.200 middels crowdfunding te herfinancieren. De leningen die crowdfunders beschikbaar stellen, worden gedurende de looptijd van tien jaar afgelost. De rente op de investering wordt ook jaarlijks uitgekeerd. Het gaat om een annuïtaire lening, zoals grafisch weergegeven in onderstaande figuur.
5 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
7. Projectstructuur De projectstructuur is als volgt weer te geven:
75% investering en exploitatie (15 jaar)
Zonnestroomsysteem 25% investering
Stroomlevering
Greenspread Solar (eigenaar)
Revius Lyceum
Leasebedrag per kwartaal Herfinanciering Zeker rendement Crowdfunders
Greenspread Solar B.V. Greenspread Solar B.V. is een 100% dochter van Greenspread Holding B.V. en exploitant van het project in kwestie. De crowdfunders lenen via bemiddeling van stichting Greencrowd geld uit aan Greenspread. Als zekerheid voor de aflossing en rente verpandt Greenspread de toekomstige inkomsten uit de exploitatieovereenkomst aan stichting Greencrowd, evenals (de waarde van) het zonnestroomsysteem zelf.
6 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
Stichting Greencrowd Stichting Greencrowd is opgericht om te komen tot een versnelling in de realisatie van duurzameenergie-projecten, om meer draagvlak te realiseren onder omwonenden van die duurzame projecten en om crowdfunders een financieel voordeel te geven ten opzichte van een spaarrekening bij een (duurzame) bank. Stichting Greencrowd heeft zelf geen winstoogmerk en wil slechts kostendekkend opereren. Eventuele positieve resultaten worden geschonken aan goede doelen. Stichting Greencrowd bemiddelt tussen de crowdfunders en de projectontwikkelaars en neemt zelf geen enkel belang in het project. Stichting Greencrowd beoordeelt de projecten en geeft een risicoclassificatie mee. Stichting Greencrowd laat de kredietwaardigheid van de projectontwikkelaar toetsen door Atradius, een internationale en gerenommeerde kredietverzekeraar. Stichting Greencrowd vertegenwoordigt de informele vereniging van crowdfunders en is het eerste aanspreekpunt, zowel richting crowdfunders als richting projectontwikkelaars. Stichting Greencrowd draagt zorgt voor de afwikkeling en ondertekening van de benodigde documenten, zoals de crowdfundingovereenkomsten en de schuldbekentenis. Stichting Greencrowd bewaakt het betaalschema en incasseert de aflossing en de rente bij de projectontwikkelaar. Stichting Greencrowd betaalt de aflossing en de rente aan de crowdfunders en brengt hiervoor een vergoeding in rekening aan de projectontwikkelaar. Crowdfunder De crowdfunder stelt gelden beschikbaar ter realisatie of exploitatie van duurzame-energieproductiemiddelen. Dit doet zij middels stichting Greencrowd. Per project vormen de crowdfunders die het project (deels) financieren een informele vereniging die door stichting Greencrowd wordt vertegenwoordigd. De informele vereniging is de schuldeiser richting de projectontwikkelaar. Gelden die door de crowdfunder beschikbaar zijn gesteld, zijn niet tussentijds opeisbaar, maar worden terugbetaald conform het overeengekomen betaalschema. Deelname Dit project kent één investeringstranche. Er geldt een minimale inleg van € 50,- en een maximale inleg van € 5.000,- per investeerder. Overdraagbaarheid De vorderingen zijn niet opeisbaar en niet overdraagbaar. De crowdfunder kan er wel voor kiezen de rente of aflossing op een door hem gewenste rekening uit te laten betalen, anders dan de rekening waarvan de crowdfunder de deelname heeft gestort.
7 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
Toepasselijk recht Op stichting Greencrowd, Greenspread en de CVO Groep en het crowdfundingsproces is Nederlands recht van toepassing; het informatiememorandum wordt uitsluitend in het Nederlands uitgebracht. Stichting Greencrowd staat onder toezicht van de AFM. Alhoewel bij de samenstelling van dit informatiememorandum de grootste zorgvuldigheid in acht is genomen, zijn vergissingen en druk- of zetfouten niet uitgesloten. Indien dit informatiememorandum en de onderliggende documenten afwijkingen vertonen, prevaleren de overeenkomsten.
8 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
8. Financiële prognoses Aankoopprijs De totale investering in de zonnestroominstallatie, inclusief ontwikkelkosten en monitoringssysteem, is € 58.400,-. Het gemiddelde prijsniveau van de turn-key-installatie komt neer op een bedrag van € 1,36 per Wp. Werkkapitaal Het project wordt gefinancierd met een aanbetaling door het Revius Lyceum (23%), verder aangevuld met eigen middelen van Greenspread. Oplevering vindt plaats in mei 2015. Leningen Greenspread wil middels crowdfunding een deel van het project herfinancieren. Dit bedrag zal worden aangeboden in een tranche met een looptijd van tien jaar en een rentepercentage van gegarandeerd minimaal 4%. De rente kan oplopen tot 5% bij betere systeemprestaties, volgens onderstaande uitgangspunten:
Opbrengstafhankelijke rente Opbrengst Jaarlijks rentepercentage
<900 kWh/kWp 4%
900-950 kWh/kWp
>950 kWh/kWp
4,5%
5%
Voorbeelden jaarlijks uitgekeerde annuïteit: Inleg € 100
€ 12,33
€ 12,64
€ 12,95
Inleg € 2.000
€ 246,58
€ 252,76
€ 259,01
Inleg € 5.000
€ 616,45
€ 631,89
€ 647,52
Kasstromen Vanaf mei 2015 worden kasstromen gegenereerd vanuit het project, doordat het Revius Lyceum op kwartaalbasis een leasesom betaalt aan Greenspread. Per kwartaal wordt een bedrag in rekening gebracht. Hierop wordt een betaaltermijn gehanteerd van veertien dagen. Aanvullend hierop ontvangt Greenspread per kwartaal SDE+-subsidie op de geproduceerde stroom vanuit de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).
9 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
Uitgangspunten Voor dit project worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:
De verwachte kWh-productie (P50) is 900 kWh/kWp. De met 90% zekerheid minimaal te behalen kWh-productie (P90) is 850 kWh/kWp. Het zonnestroomsysteem wordt voor een bedrag van € 755,- exclusief BTW per kwartaal aan het Revius Lyceum ter beschikking gesteld. Greenspread is verantwoordelijk voor goede werking middels actieve online storingsbewaking. Het leasebedrag wordt met 3% per kalenderjaar geïndexeerd. De panelen hebben een vermogensgarantie van minimaal 90% na 10 jaar en minimaal 80% na 25 jaar. De garantie op de omvormer is voor een periode van tien jaar afgekocht. De kosten voor het reinigen en eventueel ander onderhoud zijn inbegrepen in de exploitatie.
Exploitatie en kasstroomprognose PV-systeem door Greenspread In onderstaande tabel zijn de exploitatiecijfers opgenomen. Zonnepanelen Revius Lyceum Turn-key-prijs systemen
€ 58.400
Aanbetaling Revius
€ 13.192
Crowdfundingsom
€29.200
Leasebedrag per jaar
€ 3.020
Inkomsten per kWh SDE+ P50 opbrengst (kWh/kWp)
€ 0,065 900
P90 opbrengst (kWh/kWp)
850
Vermogensdegradatie
0,70%
Totaal vermogen in kWp
42,90
De volgende tabellen geven inzicht in de kasstroomprognose en afloscapaciteit gedurende de crowdfundingperiode van tien jaar. De DSCR (Debt Service Coverage Ratio) betreft de verhouding tussen de projectinkomsten en aflossingsverplichtingen.
10 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
Kasstroom en afloscapaciteit bij 850 kWh/kWp jaar
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
3020
3111
3204
3300
3399
3501
3606
3714
3826
3941
2370
2283
2198
2117
2038
1963
1890
1820
1753
1688
-460
-474
-488
-503
-518
-533
-549
-566
-583
-600
-460
-474
-488
-503
-518
-533
-549
-566
-583
-600
inkomsten GS
4470
4446
4426
4412
4402
4398
4398
4403
4413
4428
Annuïteit
3600
3600
3600
3600
3600
3600
3600
3600
3600
3600
DSCR
1,24
1,23
1,23
1,23
1,22
1,22
1,22
1,22
1,23
1,23
leasebedrag Inkomsten GS uit SDE+ voorziening omvormers onderhoud en verzekering
Kasstroom en afloscapaciteit bij 900 kWh/kWp jaar
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
leasebedrag aanbetaling / overnamebedrag Inkomsten GS uit SDE voorziening omvormers onderhoud en verzekering
3020
3111
3204
3300
3399
3501
3606
3714
3826
3941
2510
2417
2327
2241
2158
2078
2002
1928
1856
1788
-460
-474
-488
-503
-518
-533
-549
-566
-583
-600
-460
-474
-488
-503
-518
-533
-549
-566
-583
-600
inkomsten GS
4610
4580
4555
4536
4522
4513
4509
4510
4517
4528
Annuïteit
3690
3690
3690
3690
3690
3690
3690
3690
3690
3690
DSCR
1,25
1,24
1,23
1,23
1,23
1,22
1,22
1,22
1,22
1,23
Kasstroom en afloscapaciteit bij 950 kWh/kWp jaar
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
leasebedrag aanbetaling / overnamebedrag Inkomsten GS uit SDE voorziening omvormers onderhoud en verzekering
3020
3111
3204
3300
3399
3501
3606
3714
3826
3941
2649
2551
2457
2366
2278
2194
2113
2035
1959
1887
-460
-474
-488
-503
-518
-533
-549
-566
-583
-600
-460
-474
-488
-503
-518
-533
-549
-566
-583
-600
inkomsten GS
4749
4714
4685
4661
4642
4629
4620
4617
4620
4627
Annuïteit
3782
3782
3782
3782
3782
3782
3782
3782
3782
3782
DSCR
1,26
1,25
1,24
1,23
1,23
1,22
1,22
1,22
1,22
1,22
11 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
9. Garanties en risico’s Wie geld uitleent, ziet zich geconfronteerd met het risico dat de lening niet wordt terugbetaald. Stichting Greencrowd maakt zich sterk voor het zoveel als mogelijk inperken van dit risico. Sterker nog: Greencrowd streeft naar nagenoeg risicoloze investeringen voor crowdfunders. In deze paragraaf wordt toegelicht op welke wijze zekerheid voor crowdfunders wordt gewaarborgd binnen dit project. Methodiek Stichting Greencrowd classificeert projecten volgens een vastgestelde en door de AFM getoetste methodiek. Aan ieder project wordt een rating toegekend, die tot stand komt op basis van drie factoren. 1. de kredietwaardigheid van de leningnemer 2. de afloscapaciteit (DSCR) van het project 3. de afgegeven zekerheden Factor 1 is een score van 1 wanneer de limiet zoals afgegeven door de kredietverzekeraar ten minste gelijk is aan de hoofdsom die de projecteigenaar leent. In alle andere gevallen is de score 0. Factor 2 wordt berekend op basis van de minimale project-DSCR (het eerste projectjaar uitgezonderd) conform het onderstaande schema. De DSCR wordt berekend door de project-EBITDA te delen door de totale som aan rente en aflossing die de projecteigenaar dient te voldoen.
DSCR < 1 = 0 DSCR 1-1,1 = 0,2 DSCR 1,1-1,2 = 0,4 DSCR 1,2-1,4 = 0,6 DSCR 1,4-1,6 = 0,8 DSCR >1,6 = 1
Factor 3 gaat ervan uit dat er een vorm van zekerheid wordt gesteld door de projecteigenaar. Het type zekerheid staat gelijk aan een score, conform het onderstaande schema:
Bankgarantie = 1 Garantstelling derde partij = 2/3 Pandaktes op installatie én contract = 2/3 Pandakte op contract dan wel installatie = 1/3
Op basis van de 3 scores wordt een gewogen gemiddelde bepaald, waarbij factor 3 dubbel weegt ten opzichte van factor 1 en 2. De vertaling van het gewogen gemiddelde in de rating gaat als volgt:
Rating A: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0,8 en 1,0. Rating B: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0,6 en 0,8. 12 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
Rating C: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0,4 en 0,6. Rating D: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0,2 en 0,4. Rating E: de risicocoëfficiënt ligt tussen de 0 en 0,2.
Het uitgangspunt voor de risicoclassificatie is dat projecten die op het platform van Greencrowd verschijnen ten minste rating C hebben. Projectscore Factor 1: de kredietwaardigheid van de leningnemer, Greenspread Solar B.V. wordt momenteel getoetst bij Atradius voor het bedrag van € 77.627,-. Op basis van eerdere projecten wordt hier voor deze factor een rating 1 verwacht. Zodra de bevestiging hiervan binnen is, wordt deze aan dit document toegevoegd. Factor 2: uit hoofdstuk 8 is gebleken dat de minimale DSCR 1,22 is. Dit betekent dat de score hier 0,6 is. Factor 3: zowel de installatie zelf als de lease-inkomsten die Greenspread Solar B.V. verwerft uit het project worden verpand aan de informele vereniging van crowdfunders, middels aktes van verpanding. Dit betekent dat de inkomsten uit de zonnestroomsystemen (en de installatie zelf) alsnog ten bate van de crowdfunders komen wanneer Greenspread Solar B.V. zou ophouden te bestaan. Deze zekerheidsstellingen zijn goed voor een score van 2/3, die zoals aangegeven dubbel telt. De totale coëfficient zal op basis van bovenstaande scores uitkomen op (1+0,6+(2*2/3))/4 = 0,73. Op basis van deze risicocoëfficiënt wordt de risicorating voor dit project “B” (een veilige investering).
10. Proces van investeren Wie wil investeren, moet een paar handelingen verrichten. Nieuwe crowdfunders dienen zich op de website van Greencrowd (www.greencrowd.nl) te registreren en eenmalig een akkoordverklaring te uploaden op de website, samen met een kopie van een geldig legitimatiebewijs. Zodra dit is gebeurd, kunnen deze crowdfunders via enkele muisklikken een investering doen in het project. Bestaande crowdfunders kunnen inloggen en direct een investering plaatsen, zonder verdere administratieve formaliteiten. Pas wanneer het totale streefbedrag bijeen is, ontvangen de deelnemende crowdfunders een betaallink van stichting Greencrowd, waarmee de feitelijke investering kan worden gedaan. Het kan dus een tijdje duren voordat u daadwerkelijk wordt verzocht te betalen. U ontvangt het eerste bedrag aan rente exact een jaar nadat de leenovereenkomst met de lenende partij (Greenspread Solar B.V.) is gesloten. De laatste rente ontvangt u, samen met retournering van de inleg, tien jaar na de betaling.
13 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
11. Namen en adressen Projectontwikkelaar/-exploitant
Greenspread Solar B.V. Utrechtseweg 310/H02 6812 AR Arnhem www.greenspread.nl School/ projectlocatie
Revius Lyceum Wijk bij Duurstede Remus 4 3962 KT Wijk bij Duurstede www.reviuswijk.nl
Afnemer zonnestroom
Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs voor Zuidoost Utrecht Graaf Adolflaan 4 3708 XB Zeist www.cvogroep.nl
Verantwoordelijkheid crowdfunding
Stichting Greencrowd Utrechtseweg 310, gebouw H02 6812 AR Arnhem https://www.greencrowd.nl 14 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”
Verantwoordelijke marketing crowdfunding:
EigenWijkse Energiecoöperatie Van Nijendaalhof 11 3961 BP Wijk bij Duurstede www.eigenwijkseenergiecooperatie.nl
15 Informatiememorandum project “Zonnepanelen Revius Lyceum Wijk bij Duurstede”