Informatiekrant van het Kennemer Gasthuis | 14e editie | zomer 2013
Film keizersnede hit De KG-film ‘Bevallen via een keizersnede’ is inmiddels meer dan 100.000 keer bekeken op ons YouTubekanaal. Dit maakt de film tot één van de meest bekeken ziekenhuisfilms op YouTube over dit onderwerp in Nederland.
Verstandig zonnen, verstandig smeren
Veilig in de zon
De film is te zien op www.youtube.com/
Verstandig zonnen begint met het verstandig smeren van een anti-zonnebrandmiddel. Maar hoe werken
kghaarlem. U vindt hier ook andere filmpjes,
anti-zonnebrandmiddelen en wat zijn de positieve gevolgen van de zon voor ons lijf?
bijvoorbeeld over de ligduur in het ziekenhuis, opname op de AOA, handen wassen, het reuma revalidatieprogramma en als nieuwste een film over de menstruatiepoli
Borstkanker Informatie Centrum (BIC) In het Kennemer Gasthuis kunt u onafhanke lijke informatie krijgen over prothesen, deelprothesen, lingerie, badpakken en de verkoopadressen hiervan. De medewerkers van de Borstkanker Vereniging Nederland die deze informatie geven zijn zelf ervaringsdeskundigen. Het BIC houdt spreekuur op poli chirurgie, locatie zuid. Zie www.kg.nl voor actuele data en tijden
Reizigersspreekuur De GGD Kennemerland heeft in het Kennemer Gasthuis een reizigersspreekuur voor deskundig advies over infectieziekten en vaccinaties. U kunt hier terecht: • elke vrijdag van 13.00 tot 16.00 uur op afspraak; • polikliniek interne geneeskunde (locatie zuid); • afspraak of telefonische informatie: (023) 789 1616 Zoals inmiddels bekend is heeft te veel zon,
beschermingsfactor minder UV-straling
en met name zonnebrand, nadelige gevolgen
doorlaat dan een lagere factor.”
Kwaliteitszegel Dermatologie Ons ziekenhuis heeft het Kwaliteitszegel
Voorkom tekenbeten
voor de huid. De huid veroudert hierdoor sneller en het geeft een verhoogd risico op
Vitamine D
Dermatologie gekregen. Dit keurmerk is
Teken zijn kleine spinachtige parasieten
het ontwikkelen van huidkanker en voorsta-
UV heeft ook positieve effecten op het
ingesteld door de Huidpatiënten Nederland
die leven van het bloed van mensen en
dia daarvan op de lange termijn. Derma-
lichaam. Het veroorzaakt bij veel mensen een
in samenwerking met de Nederlandse
dieren. Vanuit struiken en grassen klimmen
toloog Maureen Jonker: “Het is daarom goed
blij gevoel. UVB-licht is ook belangrijk voor
Vereniging voor Dermatologie en het
ze op de huid of kleren van voorbijgangers.
om uw huid te beschermen tegen te veel zon.
de aanmaak van vitamine D. Jonker: “Vita-
Huidfonds. Het Kwaliteitszegel Dermato
Tekenbeten zijn meestal onschuldig, maar
U kunt uw huid beschermen door onder
mine D is onder andere nodig bij de vorming
logie maakt duidelijk welke ziekenhuizen
een teek kán de ziekte van Lyme overbrengen,
andere een anti-zonnebrandmiddel te
van sterke botten. Het beschermt ook tegen
met grote gevolgen.
gebruiken. Deze producten bevatten filters
het ontstaan van sommige vormen van
die de UV-stralen (zonnestralen), die op
kanker en tegen bepaalde infecties. We
De meeste mensen krijgen helemaal geen
de huid vallen, opnemen of weerkaatsen.
hebben dus zeker ook wat zon nodig. Een
klachten. U hoeft dan ook pas naar de
De beschermingsfactor geeft aan hoeveel
kwartier blootstelling aan de zon per dag is
huisarts te gaan als u een ringvormige rode
bescherming het product biedt.
bij de gemiddelde Nederlander echter al voldoende voor de aanmaak van voldoende
uitslag rond de plaats van de beet ziet, die
en zelfstandige behandelcentra goede kwaliteit van zorg bieden voor huidpatiënten. Om het keurmerk te krijgen moet een instelling voldoen aan een set van criteria, die aangeven wat verwacht
binnen een paar dagen groter wordt. Let ook
Bijvoorbeeld: stel u bent iemand die zonder
vitamine D. Omdat de sunblocks nog wel wat
mag worden van de zorg voor mensen
op griepachtige klachten.
bescherming normaal gesproken 15 minuten
UV-stralen doorlaten, hoeft u niet bang te
met een huidaandoening. Deze criteria
in de zon kunt zitten zonder te verbranden.
zijn voor een vitamine D tekort door het
betreffen de deskundigheid, emotionele
Voorkom tekenbeten op deze manieren:
Met beschermingsfactor 10 kunt u dan 10
gebruik van een anti-zonnebrandmiddel met
ondersteuning, informatie en voorlichting,
• Blijf op de paden.
keer langer in de zon: dus 150 minuten.”
factor 50+ als deze hoge factor alleen
evaluatie van het eigen handelen, samen
gesmeerd wordt tijdens het zonnebaden.
werking, toegankelijkh eid, transparante
Sunblockers
Overigens is een factor 15 tot 30 in de meeste
zorg en werkafspraken.
• Gebruik eventueel een
“Sunblockers zijn middelen met een
gevallen voldoende en zijn sunblocks met
tekenwerend middel
zeer hoge beschermingsfactor (50+).
name bedoeld voor de plekken die snel
De naam sunblock doet vermoeden dat ze
verbranden, zoals bijvoorbeeld de neusrug
helemaal geen zon doorlaten, maar dat
en jukbeenderen.”
• Draag goed sluitende kleding en een petje.
is niet zo. Het is wel zo dat een hogere
Om het nieuwe keurmerk te behouden wordt ons ziekenhuis getoetst.
Denk aan je darmen Dikkedarmkanker is één van de meest voorkomende kankersoorten in de Wes terse wereld. Het komt vooral voor bij mensen van 60 jaar en ouder, iets vaker bij mannen dan bij vrouwen. Maar de ziekte kan ook bij jongeren optreden. Het aantal mensen met dikkedarmkanker neemt toe. Dat komt door de vergrijzing, maar ook ons leefpatroon heeft invloed. Daarom organi seert het KG van 2 t/m 9 september de ‘denk-aan-je-darmen-week’. Alle tumoren in de dikke darm ontstaan uit poliepen. Soms bevatten deze onrustige
Darmkanker voorkomen en vroegtijdig herkennen
cellen die op den duur kunnen uitgroeien tot dikkedarmkanker. Er zijn meerdere factoren die een rol spelen bij het ontstaan
Bevolkingsonderzoek
Wij vinden het belangrijk dat mensen
harte uitgenodigd voor onze denk-aan-je
van dikkedarmkanker. Zo komt de ziekte in
Dit jaar gaat het bevolkingsonderzoek
weten hoe ze darmkanker vroegtijdig
darmen-week”
bepaalde families vaker voor en de kans
naar darmkanker van start. Alle Nederlanders
kunnen herkennen én hoe ze de risico’s
Meer informatie over darmkanker op
op darmkanker neemt toe met de leeftijd.
tussen de 55 en 75 jaar worden dan eens in
kunnen beperken. Daarom is iedereen van
www.darmkanker.info
Maar ook leefstijl lijkt belangrijk. Door
de 2 jaar opgeroepen om hun ontlasting
gezond te leven zijn de risico’s te beperken:
te laten controleren op bloedsporen.
• Zorg voor voldoende beweging en een
Uit onderzoek blijkt dat hierdoor jaarlijks
gezond lichaamsgewicht.
2400 sterfgevallen voorkomen kunnen
• Eet gezond en gevarieerd.
worden. Het Kennemer Gasthuis heeft veel
• Vermijd te veel voorbewerkt vlees, zoals
expertise op het gebied van darmkanker.
vleeswaren en worst. • Wees matig met rood vlees en vet.
In september opent de nieuwe afdeling
• Eet voldoende groente en fruit.
endoscopie, ingericht volgens de laatste
• Stop met roken en wees matig met alcohol.
inzichten. MDL-arts Amabel Vehmeijer:
• Ga bij klachten die kunnen wijzen op
“Bij een vroege diagnose is dikkedarm-
dikkedarmkanker, zoals veranderende
kanker één van de best behandelbare
ontlasting of bloedverlies naar de huisarts.
vormen van kanker.
Risico’s beperken Met een gezonde levensstijl zijn de risico’s
• veel groente en fruit;
op hart- en vaatziekten te beperken.
• voldoende vezels.
1) Zorg voor voldoende beweging: minimaal een half uur bewegen per dag. 2) Eet gezond. Gezonde voeding bestaat uit: • zo min mogelijk verzadigd vet; • weinig zout;
3) Rook niet.
Denk-aan-je-darmen-week
risicofactoren en de behandelmogelijk
Van 2 t/m 9 september organiseert het
heden.
Kennemer Gasthuis de ‘denk-aan-je-darmenweek’ met onder meer de volgende activi teiten: •D e hele week vertonen we ‘Het kleinste kamertje’, een vrolijke en informatieve film van tien minuten over darmkanker. Met een lach en soms een traan, gespeeld door bekende Nederlandse acteurs. • I nformatieavond over darmkanker, de
• Lotgenotencafé, waar mensen die darm kanker hebben (gehad) ervaringen met elkaar kunnen uitwisselen. • Twitterspreekuur ‘hoe houd ik mijn darmen gezond?’. • Rondleiding over de nieuwe afdeling MDL en endoscopie. Meer informatie over de ‘denk-aan-je-darmen-week’ vindt u binnenkort op www.kg.nl
Hart- en vaatziekten voorkomen
4) Voorkom overgewicht of, als er al overgewicht is, val dan af. 5) Zorg voor een goede balans tussen spanning en ontspanning.
Hart- en vaatziekten komen erg veel voor. In Nederland leven meer dan 1 miljoen patiënten met de gevolgen van bijvoorbeeld een beroerte of een hartaanval. Bijna 1 op de 3 Nederlan ders sterft aan een hart- of vaatziekte. Het Kennemer Gasthuis heeft een speciaal spreekuur voor de preventie van hart- en vaatziekten.
KG-er in be eld
Veel mensen denken dat hart- en vaatziekten
huisarts naar dit spreekuur wordt door
vooral voorkomen bij mannen. De cijfers
verwezen, doorloopt op één ochtend een
bewijzen het tegendeel. Bij Nederlandse
zeer uitgebreid onderzoeksprogramma.
vrouwen zijn hart- en vaatziekten doods
Aan het eind van de ochtend worden de
oorzaak nummer 1. Anneke van Paassen,
resultaten doorgenomen en krijgt de
internist en vasculair geneeskundige:
patiënt een behandelplan. Ook gaat hij
“De cijfers liegen er niet om. We zien het
naar huis met advies over medicatie en
aantal patiënten jaarlijks toenemen en
eventueel over leefstijl.
mensen krijgen op steeds jongere leeftijd te maken met hart- en vaatproblemen. Deels
Van Paassen: “Een preventief spreekuur
komt dat door slechte leefgewoonten. Het
als dit heeft echt zin. Mensen bij wie er veel
goede nieuws is dat mensen zelf veel kunnen
hart- en vaatziekten in de familie voorkomen,
doen om het risico op deze aandoeningen te
komen bijvoorbeeld naar ons toe voor
beperken. Er zijn risicofactoren waar niks aan
preventief advies. Daarmee valt voor hen
te veranderen is, zoals leeftijd, geslacht of
veel leed te voorkomen.
erfelijkheid. Maar met een gezonde leefstijl
We hebben op de vasculaire preventie
(zie kader) is de kans op een ziekte van hart
polikliniek bovendien veel ervaring met
of vaten vele malen kleiner.”
complexe problemen. Soms lukt het bijvoorbeeld niet goed om een te hoge bloeddruk
Preventief spreekuur
met medicatie omlaag te krijgen. Of er zijn
Preventie is dus belangrijk. Daarom heeft het
bijwerkingen van medicijnen. Met onze
Kennemer Gasthuis een speciaal spreekuur
uitgebreide ervaring op dit gebied is be
voor het voorkomen van (ergere) hart- en
handeling in ons ziekenhuis een belangrijke
vaatklachten. Mensen met verhoogd risico op
aanvulling op de zorg van de huisarts”
hart- en vaatziekten kunnen daar terecht voor onderzoek en advies. Wie door de
2 |
Leven met… COPD COPD is een chronische longziekte en gaat dus niet meer over. Vooral mensen die roken
Valt er te leven met COPD?
Maar er zijn ook medicijnen die de hunker-
of werkzaam zijn in de zware industrie hebben hiermee te maken. Door een ontsteking
Ja, maar het belangrijkste is het doorbreken
ing naar sigaretten verminderen. Daar
van de achteruitgang van de longfunctie.
naast begeleiden we mensen met COPD bij
Ons ziekenhuis begeleidt mensen met COPD
het herkennen van symptomen zoals die
van de luchtwegen neemt de longcapaciteit sneller af dan normaal.
bij het stoppen met roken. Dat gebeurt door
bijvoorbeeld door een verkoudheid kunnen
Wat zijn de klachten bij COPD?
Dit slijmvlies maakt slijm aan. Door siga-
het geven van voorlichting door onze long
ontstaan. Op die manier kunnen we ze
COPD begint met hoesten: het rokershoestje.
retten/tabaksrook raakt het slijmvlies
verpleegkundigen. Bij stoppen met roken is
adviseren hun medicijngebruik te verhogen
Vaak wordt er slijm opgehoest en soms heeft
ontstoken. Het slijmvlies zwelt op en gaat
het van groot belang dat mensen zelf die mo-
en voorkomen we dat een simpele verkoud-
iemand last van kortademigheid of een
meer slijm aanmaken. Ook de spieren rond
tivatie hebben. Met hen maken we een plan
heid de ademhalingsproblemen zo groot
piepende ademhaling na inspanning. Door
de luchtwegen kunnen geïrriteerd raken en
hoe ze het roken kunnen afbouwen. Dit kan
maakt dat ze moeten worden opgenomen in
COPD raakt iemand sneller vermoeid. Hoe
zich gaan samentrekken. Bij mensen die
met nicotinepleisters of nicotinevervangers.
het ziekenhuis
erger het wordt, des te moeilijker het wordt
blijven doorroken, gaat de longfunctie vijf
om bijvoorbeeld de trap op te lopen. Als
keer zoveel achteruit ten opzichte van
COPD in een vergevorderd stadium is, kan er
iemand die niet rookt. De ontstekingstoffen
zelfs benauwdheid optreden bij het wassen
die ontstaan in de longen worden door de
of aankleden. Het hart moet steeds harder
bloedsomloop door het hele lichaam
Preventie bij verhoogd risico
hoeveelheid lucht gemeten die, na
werken om het kleine beetje zuurstof dat de
getransporteerd en tasten ook de skelet
Preventie bij COPD is belangrijk, omdat
diep inademen, in 1 seconde uitgebla-
patiënt via de longen opneemt door het hele
spieren aan en de belangrijkste adem
klachten vaak pas laat optreden. Er is
zen wordt. Vernauwde luchtwegen
lichaam te transporteren.
halingsspier, het middenrif.
dan al vaak 40% longfunctieverlies.
worden nog nauwer bij krachtig en
Mensen die veel roken of bijvoorbeeld
snel uitademen waarbij je vaak ook een
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Is COPD te behandelen?
met vervuilde lucht werken, moeten
piepend geluid hoort, soms al zonder
De huisarts of longspecialist in het zieken-
COPD is niet weg te nemen. De allerbeste
eigenlijk al in een vroeg stadium bewust
stethoscoop.
huis doet een longfunctietest om de diag-
manier om erger te voorkomen en de klachten
gemaakt worden van de risico’s.
nose te stellen. Wanneer bij iemand COPD
te verminderen is te stoppen met roken.
wordt geconstateerd, is vaak al 40 procent
Daarnaast is er medicatie beschikbaar om
van de longcapaciteit ingeleverd. Alertheid
de luchtwegen te verwijden of de ontsteking
bij mensen met een verhoogd risico op COPD
te remmen. Een belangrijke rol is ook
is dus van belang.
weggelegd voor het veranderen van de levensstijl van de patiënt. Naast het stoppen
Waardoor wordt COPD veroorzaakt?
met roken, zijn meer bewegen en goede
Roken is oorzaak nummer 1. Een op de vijf
voeding van belang. Ook het toedienen van
rokers krijgt COPD. De binnenkant van de
zuurstof is mogelijk als de patiënt onvol
luchtwegen is bekleed met slijmvlies.
doende zuurstof kan opnemen.
Jonge mensen die geen vernauwing Alertheid bij mensen met een verhoogd
van de luchtwegen hebben, kunnen
risico op COPD is dus van belang. Een
minimaal 80% van de lucht die ze
longfunctietest geeft uitsluitsel. Hierbij
inademen, in 1 seconde uitblazen.
wordt de luchtstroom gemeten die u
Bij een luchtwegvernauwing lukt
met een maximale inspanning kunt
dat niet meer of doet men er
uitblazen. Zo wordt onder andere de
langer over.
Hoe zit dat? Op sommige afdelingen in het Kennemer Gasthuis is het niet toege staan om bloemen of planten mee te nemen voor de patiënten. En het is juist zo aardig om die mee te nemen. Waarom verbiedt het ziekenhuis dit? In een ziekenhuis liggen kwetsbare patiënten en die willen we niet bloot stellen aan bacteriën. Bloemen en planten kunnen bacteriën bevatten en met name bloemenwater bevat veel
Ook voor een anonieme test
bacteriën. Het water van de bloemen wordt vaak in dezelfde wasbak weggegooid, waar even later iemand weer zijn handen moet wassen. Daarnaast belemmeren vazen en plantenbakken de schoonmaak en die schoonmaak is juist zo belangrijk.
SOA-poli Het Kennemer Gasthuis heeft een aparte SOA-poli voor onderzoek naar en
Deskundig en vertrouwelijk
verzekeraar te declareren (houd wel rekening
De SOA-poli is onderdeel van de polikliniek
met het eigen risico). Een anonieme test moet
interne geneeskunde, met deskundigheid op
contant worden afgerekend en wordt niet door
het gebied van infectieziekten. Er is een nauwe
de verzekeraar vergoed
samenwerking met andere specialismen in het
Eigenlijk zouden we daarom nergens
behandeling van seksueel overdraagbare
ziekenhuis. Daardoor kunnen we, als dat
planten en bloemen willen hebben.
aandoeningen.
nodig is, snel doorverwijzen naar bijvoorbeeld
Maar er is geen bewijs dat bloemen
een gynaecoloog, uroloog, MDL-arts of derma
Waar en wanneer Kennemer Gasthuis, locatie zuid, polikliniek interne geneeskunde Boerhaavelaan 22, 2035 RC Haarlem
vazen tot infecties leiden. Maar om het
Het team van onze SOA-poli bestaat uit
toloog. Op de SOA-poli werken we vanzelf-
zekere voor het onzekere te nemen is
een internist, een internist-infectioloog en 3
sprekend discreet. Alle gegevens worden
Inloopspreekuur zonder afspraak:
het niet toegestaan om bloemen of
verpleegkundig consulenten. Bij hen kan
strikt vertrouwelijk behandeld. Zonder
elke maandag en vrijdag van 08.30 tot
planten mee te nemen op afdelingen
iedereen, jong en oud, terecht voor een
toestemming wordt geen informatie verstrekt
12.00 uur
waar patiënten blootstaan aan een
SOA-test en voor de behandeling van SOA’s.
aan derden; ook niet aan de ouders of partner.
Consult op afspraak:
hoog infectierisico, zoals op de ortho
Ook vragen over seksualiteit, ziekteverschijn
Voor wie dat wil is het zelfs mogelijk de
[email protected]
pedie of de intensive care.
selen, klachten en het waarschuwen van
SOA-test helemaal anoniem te laten uitvoeren.
(023) 545 3771
(ex-)partners kunt u op de SOA-poli
Er is ook een anonieme HIV-sneltest mogelijk.
Meer informatie op www.kg.nl/spreekuur/
bespreken.
De kosten van het consult en de onderzoeken
soa-poli of www.soaaids.nl
en medicijnen zijn bij de ziektekosten
| 3
Handig om te weten | www.kg.nl Adres- en contactgegevens
Spoedpost
Patiëntenservice
Locatie noord
Beide locaties van het Kennemer Gasthuis
Voorlichting is in eerste instantie een taak
Vondelweg 999, 2026 BW Haarlem
hebben een spoedpost: een combinatie
van uw arts of verpleegkundige. Toch kan
Locatie zuid
van de huisartsenpost en de spoedeisende
het gebeuren dat u ergens méér over wilt
Boerhaavelaan 22, 2035 RC Haarlem
hulp. De spoedpost biedt op één plek
weten. Bij de patiëntenservice kunt u
Telefoon: (023) 545 3545
acute huisartsenzorg én acute ziekenhuis-
terecht met allerlei vragen over onder
Internet: www.kg.nl
zorg. Let op: na 22.00 uur kunt u op locatie
andere: uw ziekte, behandeling
E-mail:
[email protected]
noord NIET meer terecht voor spoed
of onderzoek, patiëntenverenigingen,
eisende hulp, wel voor huisartsenzorg.
voorlichtingsbijeenkomsten, uw rechten
Een afspraak maken
als patiënt, zoals inzage in uw dossier, de
Op onze website www.kg.nl vindt u
Eerst bellen
een overzicht van de telefoonnummers
Belt u bij een spoedeisende situatie
van onze poliklinieken. Ook vindt u
het liefst eerst op. Onze medewerkers
De patiëntenservice is op zowel locatie
informatie ter voorbereiding op een
kunnen u vertellen waar u het best en
noord als locatie zuid geopend van
polibezoek.
snelst terecht kunt met uw specifieke
maandag tot en met donderdag van
probleem. Zo nodig wordt er een afspraak
9.00 - 16.00 uur en vrijdag van
Een patiënt bezoeken
voor u gemaakt of wordt u thuis bezocht
9.00 - 12.30 uur.
Kijk voor de bezoektijden op onze
door de huisarts.
Locatie noord (023) 545 4138
verpleegafdelingen op www.kg.nl.
Locatie noord
Locatie zuid (023) 545 3138
In verband met de rust voor onze
(023) 545 4880 ma - vr 8.00 - 17.00 uur
E-mail:
[email protected]
patiënten verzoeken wij u vriendelijk
(023) 545 3200 overige tijden
met niet meer dan twee personen tegelijk
Locatie zuid
www.facebook.com/KennemerGasthuisHaarlem
op bezoek te komen. Op de kinder
(023) 545 3880 ma - vr 8.00 - 17.00 uur
www.twitter.com/kghaarlem
afdeling kan een van de ouders - in
(023) 545 3200 overige tijden
gang van zaken in het Kennemer Gasthuis.
Agenda Hieronder vindt u onze gratis voor lichtingsbijeenkomsten tot en met september 2013.
Bevallen Een verloskundige, verpleegkundige en gynaecoloog geven voorlichting over bevallen (thuis of in het ziekenhuis) en het kraambed. Waar
locatie zuid
Wanneer 25 juni, 27 augustus
Borstprotheses Ervaringsdeskundigen van de BVN geven informatie over (deel)protheses, lingerie en badpakken. De voorlichtingsgesprekken zijn individueel en volgens afspraak. Ruime gelegenheid om vragen te stellen en materiaal te bekijken. Waar
locatie zuid
Wanneer zie www.kg.nl
www.youtube.com/kghaarlem
overleg met de verpleegkundigen - ook
Borstvoeding
tijdens het rustuur op de afdeling blijven.
Informatie en advies voor aanstaande ouderparen, verzorgd door lactatiekundige.
Acute internist:
Vliegende keep bij spoedeisende hulp
Waar
locatie zuid
Wanneer 5 augustus, 2 september
Complex Regionaal Pijn Syndroom Inloopochtend patiëntenvereniging. Tips en uitwisselen van ervaringen met lotgenoten. CRPS werd voorheen Post
Ons ziekenhuis is het enige ziekenhuis in de regio met twee ‘acute internisten’.
traumatische Dystrofie genoemd.
Een specialisme dat pas sinds kort officieel erkend is.
Waar
Acute internisten worden ingeschakeld bij
Ten Kate: “Wij kijken dan of deze patiënt
spoedeisende hulpgevallen waarvan niet
direct bij ons terechtkan. Ook zijn wij
direct duidelijk is wat iemand mankeert.
binnen het ziekenhuis oproepbaar bij acute
“Iemand die op de spoedeisende hulp (SEH)
problemen op afdelingen. Je kunt ons een
komt met een gebroken been, moet naar de
beetje zien als een vliegende keep.”
chirurg. Maar iemand die zich niet lekker voelt en hoge koorts heeft, daarvan is niet
Hoewel ons ziekenhuis al jaren op deze
meteen duidelijk wat er aan de hand is”,
manier werkt, heeft de specialisatie pas
meldt acuut internist Reinier ten Kate.
sinds kort een officieel label gekregen van
“Wij zoeken uit wat de oorzaak is of nemen
de Nederlandse Internisten Vereniging en
de patiënt op. Ernstig zieke patiënten gaan
is er een officiële opleiding voor. Ten Kate:
direct door naar de medium care.”
“Dat werd ook wel tijd, want de grootste groep mensen die bij de SEH komt, heeft
Naast de oproepbaarheid voor de SEH is
klachten waarvan niet meteen duidelijk is
de acute internist ook contactpersoon voor
wat er mankeert. We zijn dan ook trots dat
huisartsen die een vraag hebben over een
we als enige in de regio arts-assistenten in
patiënt met ‘onduidelijke’ klachten.
deze specialisatie opleiden”
locatie zuid
Wanneer 16 september
Darmkanker Van 2 t/m 9 september kunt u in ons ziekenhuis de darmenbox bezoeken, met een informatieve maar ook speelse korte film over darmkanker. Verder in deze week veel aandacht voor (het voorkomen van) darmkanker en een rondleiding op de nieuwe afdeling MDL en endsocopie. Meer informatie binnenkort op www.kg.nl
Mama-café Moeders die borstvoeding geven kunnen ervaringen uitwisselen onder het genot van een kopje koffie in het mama-café. Waar
Restaurant La Place
Fonteinlaan 1, Haarlem
Wanneer 26 jun | 31 jul | 28 aug | 25 sep
Patiënt aan het woord Moeders die borstvoeding geven kunnen ervaringen uitwisselen onder het genot van een kopje koffie in het mama-café voor Haarlem en omstreken. Het mama-café is
“Via Facebook en via Twitter hoorde ik van het mama-café en inmiddels ga ik er regelmatig naartoe. Ik heb veel ervaring omdat ik nu mijn tweede kind borstvoeding geef, dus ik geef zelf ook tips en ik deel mijn ervaringen. Er zijn daarnaast altijd lactatiekundigen aanwezig voor vragen en advies. Geen enkele vraag is
een initiatief van het Borstvoedingsplat-
verkeerd. Als je echt goed en lang borstvoe
form Zuid Kennemerland. Ook het
ding wilt geven, zijn er vaak geen mensen in je
Kennemer Gasthuis neemt hierin deel.
omgeving die genoeg ervaring hebben om je
Fabien Schiereck, moeder van een zoon en
te kunnen adviseren. In het mama-café voel je
dochter, gaat naar het mama-café.
je gesteund. Dat is soms echt nodig. Moeders met kinderen zorgen wel een beetje voor chaos, maar ik heb altijd leuke gesprekken. Ik blijf voorlopig nog even gaan!”
MS-vereniging inloopspreekuur MS-patiënten, maar ook mensen uit hun omgeving, kunnen bij de ervaringsdeskundigen terecht met hun (nietmedische) vragen rond de ziekte. Waar
locatie noord
Wanneer 13 september
Overgang Informatie over de overgang, de klachten en de werkwijze van de speciale overgangspoli. Waar
locatie zuid
Wanneer 19 augustus
Informatie en aanmelden Colofon: Welkom is een uitgave van het Kennemer Gasthuis en verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van 5.000 stuks.
Kijk voor meer informatie, tijden en
Redactie: afdeling communicatie,
[email protected]. Vormgeving: BUROJAN.nl Fotografie: Sang-Myung Beekman.
aanmelden op www.kg.nl/patienten/
Druk: Excelsior Haarlem. Interesse in een opleiding? Kijk op www.kg.nl en klik op ‘werken en leren’.
voorlichtingsbijeenkomsten
Special vrouwen Zorg in alle levensfasen
Baarmoeder gespaard Baarmoederhalskanker kan net zo effectief worden aangepakt met een minimaal inva
Spreekuur menstruatieklachten
sieve ingreep (kijkoperatie) als met een
Maar liefst een derde van de vrouwen heeft last van veel bloedverlies tijdens de menstruatie of is vaak ongesteld. Ook
operatie waarbij de baarmoeder wordt ver
kan er sprake zijn van onregelmatige menstruaties, tussentijds bloedverlies of bloedingen na de overgang. Voor deze
wijderd. Voordeel van de kijkoperatie is dat
vrouwen hebben de gynaecologen van het Kennemer Gasthuis een speciaal menstruatiespreekuur in het leven geroepen.
de baarmoeder en vruchtbaarheid behouden blijven. Dit blijkt uit onderzoek van gynae coloog Jonas van de Lande, werkzaam in ons ziekenhuis. Hij promoveerde onlangs op dit onderwerp. Voor zijn onderzoek volgde hij 67 vrouwen met baarmoederhalskanker en een kinderwens
Topklinische zorg De vakgroep gynaecologie van het Kennemer Gasthuis heeft een opleidingsbevoegdheid. Dat betekent dat de gynaecologen van ons ziekenhuis arts-assistenten opleiden tot medisch specialist gynaecologie. Als top klinisch opleidingsziekenhuis onderhoudt het Kennemer Gasthuis stevige banden met de betrokken universiteiten in Amsterdam. Voor onze patiënten heeft dit als voordeel dat zij voor hoogwaardige en complexe zorg in de eigen regio terechtkunnen. Doorver wijzing naar een academisch ziekenhuis is niet of minder vaak nodig
Kinderwens
Waarom zo’n apart spreekuur? Gynaecoloog
uitstrijkje en een kweek. Het helpt als de
verminderen of wegnemen. Soms is de beste
Esther van Swieten: “Om te beginnen moeten
patiënt een menstruatiekalender heeft
optie een hysterscopische behandeling, ook
Niet voor iedereen is een zwangerschap
we deze klachten niet onderschatten. Hevige
bijgehouden hoe de menstruaties de
wel kijkoperatie (zie kader). Bij de meeste
vanzelfsprekend. Als spontaan zwanger
menstruaties kunnen gepaard gaan met pijn,
afgelopen tijd waren. Tijdens de eerste
behandelingen worden de menstrua ties
worden uitblijft, kunnen stellen met een
vermoeidheid en bloedarmoede door
afspraak gaat de patiënt eerst langs bij
minder hevig en soms is er helemaal geen
kinderwens terecht op het fertiliteitspreek
ijzertekort. Vrouwen ondervinden soms ook
de echoscopist voor een inwendige echo
bloedverlies meer. Vrouwen zijn daarmee
uur van het Kennemer Gasthuis. Een team
effecten op hun sociale leven. Tijdens hun
en eventueel een aanvullende watercontrast
vaak enorm geholpen en kunnen hun
van verpleegkundig consulenten fertiliteit en
menstruatie durven ze bijna geen afspraken
echo. Daarna volgt het consult met de
normale bezigheden weer oppakken”
een gynaecoloog onderzoeken waarom een
meer te maken uit angst dat er iets gebeurt.
gynaecoloog. Die heeft dan de uitslagen
zwangerschap uitblijft. Afhankelijk van die
En dat terwijl de klachten vaak goed te
van de huisarts, de echo’s en menstruatie
oorzaak kan de behandeling in het Kennemer
behandelen zijn. Met het nieuwe spreekuur
kalender beschikbaar. Met deze informatie
Het spreekuur menstruatie klachten is voor vrouwen met:
Gasthuis bestaan uit IUI of hormoonbehande
willen we de zorg voor vrouwen met menstrua
kan de gynaecoloog meteen een diagnose
• h evig bloedverlies bij
lingen. Als dit niet zinvol lijkt of niet tot een
tieproblemen efficiënt regelen. Vaak gaat het
stellen en ook een behandeling voorstellen.
zwangerschap leidt, kunnen we doorverwij
om werkende vrouwen met een gezin en
zen voor IVF behandelingen
drukke agenda’s. We willen voorkomen dat ze
Behandelmogelijkheden
meerdere keren naar het ziekenhuis moeten
Van Swieten: “Als we geen afwijkingen aan
komen voor allerlei onderzoeken; dat kan in
de baarmoeder vinden, zijn er verschillende
de meeste gevallen allemaal op 1 dag.”
behandelmogelijkheden. We kunnen
Meer weten?
bijvoorbeeld de anticonceptiepil voorschrij
Over alle spreekuren in deze special en
de menstruatie • o nregelmatig of tussentijds bloedverlies • bloedverlies na de overgang • o nverklaarbare pijnlijke menstruaties
het maken van een afspraak vindt u meer
Snel en grondig
ven, of andere geneesmiddelen tegen
Bekijk ook de film op:
informatie op www.kg.nl
Bij doorverwijzing naar het menstruatie
verstoringen van de hormoonspiegel. Ook
www.youtube.com/kghaarlem
spreekuur maakt de huisarts vast een
een hormoonspiraal kan de klachten
Poliklinisch behandelcentrum Voor zogenaamde hysteroscopische ingrepen
geschreven pijnmedicatie innemen. Algehele
vrouwen die geen kinderwens (meer) hebben.
mogelijk. De sterilisatie gebeurt via het
(kijkoperaties) kunnen vrouwen terecht in ons
narcose is dus niet meer nodig en patiënten
Via een dun buisje wordt een netje ingebracht
plaatsen van kleine buigzame micro-implan
nieuwe poliklinisch behandelcentrum. Bij deze
hoeven ook niet nuchter te zijn. Vrouwen zijn
dat zich vormt naar de baarmoeder. Met korte
taten in de eileiders waardoor deze worden
ingrepen kijkt de gynaecoloog met een dun
dan veel sneller weer op de been en hoeven
stroomstootjes wordt baarmoederslijmvlies
afgesloten. Het is een vrouwvriendelijke
kijkbuisje (hysteroscoop) in de baarmoeder
maar kort in het ziekenhuis te verblijven. Ook
weggebrand. Ook deze behandeling gebeurt
behandeling zonder hormonen, algehele
en eventuele afwijkingen zoals poliepen of
hebben ze naderhand geen last van eventuele
poliklinisch, duurst slechts 90 seconden en
narcose, snijden of dichtschroeien. De
kleine vleesbomen kunnen ook via dat buisje
bijwerkingen als misselijkheid.
kan gebeuren onder plaatselijke verdoving.
ingreep is voor de patiënte op een scherm
In de meeste gevallen worden vrouwen na
te volgen.
verwijderd worden. We werken met de nieuw ste technieken en zeer kleine hysteroscopen.
Snel, pijnloos en effectief
deze behandeling niet meer ongesteld of
Vrouwen krijgen, voorafgaand aan de in
Hevig bloedverlies tijdens de menstruatie is
beduidend minder. Bekijk het filmpje op onze
Het gynaecologisch behandelcentrum bevindt
greep, een uitgebreid (eventueel telefonisch)
te behandelen met een nieuwe, snelle
website.
zich in locatie noord van het Kennemer Gasthuis.
intakegesprek. Ze kunnen zelf thuis de voor
methode. Deze behandeling is geschikt voor
In het behandelcentrum is ook sterilisatie
Overgangsklachten, blijf er niet mee lopen Maar liefst 80 procent van alle vrouwen in de overgang heeft te kampen met overgangsklachten. Bij ongeveer de helft van deze vrouwen zijn de klachten ernstig. Voor hen heeft het Kennemer Gasthuis een speciaal spreekuur opgezet. Tijdens de overgang is het lichaam een periode
want ondertussen voelen ze zich ellendig en
speciale spreekuur is efficiënt. Wij geven
Op de polikliniek pakken we de klachten als
van slag; het kost tijd om een nieuw hormo
in veel gevallen is er wel degelijk behande
goed, multidisciplinair en eenduidig advies.
één geheel aan.” Eerst is er een afspraak met
naal evenwicht te vinden. Het menstruatie
ling mogelijk. Als vrouwen wél hulp zoeken,
patroon verandert. Daarnaast zijn er typische
doorlopen ze vaak een lang traject langs
overgangsverschijnselen als opvliegers en nachtelijk transpireren. Naast lichamelijke
de overgangsconsulente om alle klachten Psychiater Janine van Venrooij: “Overgangs
goed in kaart te brengen en de patiënt uitleg
verschillende specialisten die los van elkaar
klachten zijn vaak een combinatie van
te geven over wat er nu eigenlijk gebeurt
behandeladvies geven. De aanpak van ons
lichamelijke en psychische symptomen.
tijdens de overgang. Vijf dagen later volgt een
klachten kunnen er ook psychische symp
gecombineerde afspraak met psychiater en
tomen optreden, zoals angst- en somber
gynaecoloog. “De patiënt krijgt daarna meteen
heidsklachten. Ook slapeloosheid, concen
een behandeladvies op maat. Een hormoon
tratie- en geheugenproblemen, en relationele
behandeling om de fikse schommelingen in
of seksuele problemen komen regelmatig
de hormoonhuishouding weg te nemen,
voor. De overgang markeert een afscheid van
vermindert vaak ook al eventuele psychische
de vruchtbare fase en luidt een nieuwe
klachten. Soms raden we aanvullend een psy
levensfase in. Wanneer deze periode gepaard
chiatrische behandeling aan met cognitieve
gaat met lichamelijke en psychische onge
therapie, mindfulness en/of antidepressiva.”
makken kan het dagelijks leven van vrouwen volledig ontregeld raken.
Vrouwen veranderen sterk door de behande ling. Ze voelen zich beter, zijn minder prik
Combinatie van klachten
kelbaar en hebben minder last van opvliegers.
Veel vrouwen nemen de overgang en de
Ook krijgen ze over het algemeen weer meer
bijbehorende klachten voor lief. Ze denken
plezier in vrijen. Van Venrooij: “Had ik dit maar
‘dat het er nou eenmaal bij hoort’ en dat
eerder geweten”, is een verzuchting die we
het vanzelf over moet gaan. Dat is jammer,
heel regelmatig horen.”
Incontinentie? Vaak kunnen we u helpen Over urineverlies praten is nog steeds een taboe. Toch
wc-bezoek, ook ‘s nachts. Veel vrouwen schamen zich voor hun
gebracht. Daarna volgt een blaasonderzoek om vast te stellen
hebben erg veel vrouwen ermee te kampen. Het bekken
urineverlies en proberen ‘ermee te leven’. Vaak is dat helemaal
of het gaat om stress- of urge-incontinentie. Bij de tweede
bodemteam van het Kennemer Gasthuis biedt in veel
niet nodig. Er is in veel gevallen een behandeling mogelijk die
afspraak ontmoet de patiënt de uroloog en de gynaecoloog en
de problemen verlicht of zelfs wegneemt.
worden alle uitslagen besproken. De patiënt weet dan waar ze
gevallen een oplossing.
aan toe is en gaat de deur uit met een behandeladvies.
Urineverlies kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld een
Team van specialisten
verzwakte bekkenbodem of een verzakking van de blaas of
De bekkenbodempoli is een samenwerkingsverband tus
Soms is het probleem eenvoudig op te lossen door een aan
baarmoeder. Maar het kan ook te maken hebben met een ver
sen meerdere specialisten met speciale aandacht voor deze
passing in drinkgewoontes of toiletbezoek. Maar het kan ook
keerd leefpatroon of overgewicht. Urineverlies bij lichamelijke
klachten. De uroloog en gynaecoloog werken samen met de
zijn dat de bekkenbodem verzwakt is door een bevalling of de
inspanning wordt stress-incontinentie genoemd. Maar liefst
continentieverpleegkundige. Soms schakelen zij ook andere
menopauze. Dan helpt het trainen van de bekkenbodemspie
25% van de vrouwen boven de 35 jaar heeft hier last van. Zij
specialisten in zoals een chirurg of een seksuoloog. Op de
ren met hulp van gespecialiseerde fysiotherapeuten. Mocht
kunnen een beetje urine verliezen bij bijvoorbeeld hard lachen,
bekkenbodempoli krijgt een patiënt twee afspraken binnen
dat niet het gewenste resultaat hebben, dan kan de uroloog
niezen of wanneer ze iets optillen, bij sporten of tijdens het
één week. Eerst is er een uitgebreid gesprek met de continen
of de gynaecoloog operatief een bandje aanbrengen onder de
vrijen. Bij urge-incontinentie komt de aandrang om te plas
tieverpleegkundige, waarbij door middel van een uitgebreide
urinebuis. Deze techniek helpt een groot percentage vrouwen
sen opeens op en is niet te onderdrukken. Dat betekent veel
vragenlijst de klachten van de patiënt goed in kaart worden
blijvend van hun urineverlies af
Psychiatrische klachten rond zwangerschap Een zwangerschap associëren we meestal vooral met blijde verwachting. Maar ongeveer 20 % van de vrouwen krijgt tijdens of na de
Contactgegevens Kennemer Gasthuis
zwangerschap te maken met psychische problemen. Het Kennemer Gasthuis heeft voor deze doelgroep een gespecialiseerde polikliniek in het leven geroepen: de POP-poli. POP staat voor Psychiatrie – Obstetrie (verloskunde) – Pediatrie (kindergeneeskunde).
Locatie noord Vondelweg 999 2026 BW, Haarlem
Gynaecoloog Karlijn Vollebregt: “Tijdens de
gevolgen hebben voor de zwangerschap, de
zwangerschap en bevalling maakt een vrouw
bevalling en voor de band tussen moeder en
begeleiding of doorverwijzing. Vollebregt:
grote fysieke, psychologische en sociale
kind. Het is dus heel belangrijk dat we goede
“Op die manier dragen we bij aan een zo goed
Locatie zuid
veranderingen door. Dat kan gepaard gaan
steun en behandeling kunnen bieden aan
mogelijke start voor moeder en kind.”
Boerhaavelaan 22
met stress. En die stress maakt dat zwangere
deze vrouwen.”
problemen in kaart en zorgen ze voor de juiste
2035 RC, Haarlem
Advies over medicatie
vrouwen en kraamvrouwen een verhoogd risico hebben op het (opnieuw) ontwikkelen
Juiste begeleiding
Naast dit alles geeft de POP-poli ook ad
Telefoon: (023) 545 3545
van een psychiatrische stoornis. Zo kunnen
Huisartsen, verloskundigen of andere specialist
viezen aan vrouwen die medicatie gebruiken
Internet: www.kg.nl
ze last krijgen van bijvoorbeeld een (post-
en kunnen vrouwen bij wie ze een risico op
voor psychische klachten maar met wie het
E-mail:
[email protected]
natale) depressie, een paniekstoornis of zelfs
psychiatrische klachten vermoeden, door
goed gaat. “Dit bestaat bijvoorbeeld uit
een psychose. Dit soort psychische proble
verwijzen naar onze polikliniek. Daar ziet de
voorlichting over de medicijnen, over de
Volg ons ook op:
men zijn erg naar voor de (aanstaande)
patiënte een gynaecoloog, een psychiater en
gevolgen voor de pasgeborene en over wel
twitter.com/kghaarlem
moeder. Maar ze kunnen ook negatieve
een kinderarts. Samen brengen zij de
of niet borstvoeding geven”
youtube.com/kghaarlem facebook.com/KennemerGasthuisHaarlem
Colofon: Welkom is een uitgave van het Kennemer Gasthuis en verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van 5.000 stuks. Redactie: afdeling communicatie,
[email protected]. Vormgeving: BUROJAN.nl Fotografie: Sang-Myung Beekman. Druk: Excelsior Haarlem. Interesse in een opleiding? Kijk op www.kg.nl en klik op ‘werken en leren’.
