info 50 keer PSW Info Verhaal van een ouder Ervaren om dement te zijn Toekomst in de driehoek Wie en wat binnen onze organisatie

info

PSW

Wie en wat binnen onze organisatie Zorg en ondersteuning bij een eigen leven PSW biedt zorg en ondersteuning aan kinderen en volwassenen met een verstandelijke handicap bij wonen, dagbesteding/werken/onderwijs en vrije tijd. Zorg en ondersteuning worden geboden in of vanuit kleinschalige centra midden in de samenleving. PSW wil bevorderen dat mensen met een verstandelijke handicap zoveel mogelijk zelf richting en inhoud kunnen geven aan hun eigen leven. PSW werkt vanuit een houding van respect voor de eigenheid van de kinderen en volwassen cliënten. De vraag van de cliënt staat centraal.

Centraal Bureau Adres Postadres Telefoonnummer Telefax Email Website Cliëntenwebsite

Colofon PSW Info is een uitgave van PSW en verschijnt viermaal per jaar, in een oplage van 3000 exemplaren. Redactie-adres Postbus 420 6040 AK Roermond telefoon 0475 47 44 00 telefax 0475 47 44 01 e-mail [email protected] website www.pswml.nl www.pswlokaal.nl Redactie Els van Gils Wim van Baal Charles Beltjens Maud Golsteyn Trees van Heeswijk Ans Maessen Marc van Ooijen Jet Vinken Jacques Wulms Aan dit nummer werkten mee Teksten Tom Baetsen, Els van Gils, Maud Golsteyn, Sanne Verdonck Eindredactie Maud Golsteyn Foto’s Tom Baetsen, Marc Janssen, Paul Niessen, Jac Vullers Grafische verzorging hoenenenvandooren, www.hoenenenvandooren.nl creatieve communicatie, St. Odiliënberg Verzending Comcop, Activiteitencentrum Herten

uitgave april 2014

Charles de Gaullestraat 21 6049 HB Roermond Postbus 420 6040 AK Roermond 0475 47 44 00 0475 47 44 01 [email protected] www.pswml.nl www.pswlokaal.nl www.mijnpsw.nl

50 STE EDITIE PSW INFO

Belangrijke telefoonnummers zijn verder Klachtenadviescommissie PSW Centraal Bureau Postbus 420, 6040 AK Roermond Telefoonnummer 0475 47 44 00

Cliëntenvertrouwenspersoon Greet van Dijk Telefoonnummer 06 22 38 97 45 Centrale cliënten/ouder/verwantenraad Voorzitter Monica Hagen Telefoonnummer 0495 54 81 44

Bereikbaarheid activiteitencentra, kinderdagcentra en PSW Junior Ambulant buiten kantooruren via de teamleiders bereikbaarheidsdienst. Voor dringende zaken, die GEEN uitstel dulden kunt u buiten kantooruren contact opnemen met de teamleiders bereikbaarheidsdienst. Telefoonnummer 06 53 98 36 66

Maatschappelijk werkers PSW PSW Junior Kim Loonen Telefoonnummer 0475 47 44 26 / 06 53 98 36 62 PSW Volwassenen Telefoonnummer

Vera Corstjens 0475 47 44 26 / 06 22 78 73 15

50 keer PSW Info Verhaal van een ouder Ervaren om dement te zijn Toekomst in de driehoek

zorg en ondersteuning voor kinderen en volwassenen met een verstandelijke handicap

2

Aan de lezer

3

Ontwikkelingen en strategie

Voorwoord

Stand van zaken

Voor u ligt de 50e uitgave van PSW Info in deze vorm. Een informatieblad voor een brede groep lezers, met daarin voor iedereen wat wils: taaie beleidsonderwerpen, verdiepende zorginhoud, persoonlijke verhalen en voorbeelden van activiteiten uit de praktijk. We vragen ons regelmatig af of PSW Info in deze vorm, in deze (digitale) tijd nog bestaansrecht heeft. En tot nu toe is het antwoord steeds "ja" geweest. Omdat we nog steeds van lezers horen dat het blad enthousiast wordt ontvangen en veel informatie verschaft. Het "hoort" als het ware bij PSW. Onder meer in de redactiecommissie blijven we bespreken of het anders kan en moet. We zijn erg benieuwd naar uw mening als lezer. Opmerkingen en ideeën zijn zeer welkom. Geef ze door aan de redactie van PSW Info of aan mij. Dan nemen we ze mee in onze overwegingen.

Wetgeving: stelselwijzigingen Er zijn verschillende stelselwijzigingen in de langdurige zorg in gang gezet: de transities in het kader van de Jeugdwet, de Wmo en de Participatiewet. PSW heeft met alle drie van doen. Hoofdrichting is de decentralisatie van landelijke overheid naar de gemeenten en de nadrukkelijke focus op vermaatschappelijking en eigen redzaamheid, in samenwerking met het netwerk. Professionele zorg wordt alleen ingezet als het eigen netwerk, familie en mantelzorgers en basisvoorzieniningen niet (meer) toereikend zijn. Aan alle transities zijn forse bezuinigingen gekoppeld. Kortom: het moet anders en met minder geld. Aansluitend bij deze transities is de hervorming van de AWBZ tot kern-AWBZ: de Wet Langdurige zorg (Wlz). Invoering van Jeugdwet, Wmo, Participatiewet staan gepland 1 januari 2015. Intussen rijzen veel vragen over de verschillende transities, met name over de snelheid van de invoering. Op verschillende plaatsen klinken geluiden van uitstel, maar vooralsnog stuurt VWS aan op invoeren van de 4 nieuwe wetten volgens plan.

Intussen verandert de wereld om ons heen met rasse schreden. Er komen ingrijpende stelselwijzigingen aan, met daaraan gekoppeld een forse bezuinigingsoperatie. PSW moet mee veranderen! Alleen doen wat de cliënt écht nodig heeft, is noodgedwongen het nieuwe motto. Onze zorg/ondersteuning moet anders ingericht worden, nadrukkelijker nog dan voorheen in de lokale samenleving. Met de focus op een zo groot mogelijke zelfredzaamheid en letterlijk in samenwerking met het natuurlijk netwerk van de cliënt. En vooral: het moet goedkoper!

We doen ons uiterste best om het veranderingsproces binnen de driehoek van cliënten, ouders/verwanten en professionals te realiseren. Door open te zijn, samen na te denken over het wat en hoe en dichtbij elkaar te blijven in dat proces. Maar als ik soms reacties hoor als: "dat is toch niet des PSW's", ben ik wel bezorgd. Zien cliënten, ouders en verwanten wel dat we niet bezuinigen omdat we dat leuk vinden? Blijven zij wel ervaren dat we er echt alles aan doen om met hen in verbinding te blijven? U leest meer over dit onderwerp in deze uitgave. We zijn op weg, maar er moet nog veel gebeuren. Makkelijk zal het niet zijn, maar ik heb er vertrouwen in dat het ons lukt in de nieuwe toekomst "typisch PSW" te blijven, binnen de financiële kaders die de overheid stelt! Marc van Ooijen, bestuurder PSW

Overeenkomst met Diomage Samenwerken

PSW heeft onlangs een overeenkomst gesloten met Diomage, een kleinschalige gehandicaptenzorg organisatie in NoordBrabant. PSW en Diomage hebben afgesproken een onderzoek te starten naar de mogelijkheden voor samenwerking. Hierbij wordt voorlopig niet gedacht aan een juridische fusie, waarbij beide stichtingen samengevoegd worden. Wel zal worden onderzocht hoe beide organisaties kunnen samenwerken en mogelijk samengaan op het gebied van de ondersteunende diensten, het bestuur en het toezicht daarop. Marc van Ooijen wordt naast bestuurder van PSW, ook bestuurder van Diomage.

Beide organisaties hebben de opdracht om de komende jaren fors te bezuinigingen. Dat kan onder meer door de ondersteunende diensten zo efficiënt mogelijk in te richten, zodat deze diensten kleiner kunnen worden, maar toch op een goede manier het primaire zorgproces kunnen ondersteunen. De samenwerking biedt daartoe kansen. Op korte termijn betekent het afscheid van de bestuurder van Diomage al een concrete besparing: één bestuurder voor twee organisaties. Bij deze verkenning worden de medewerkers die het betreft en de medezeggenschapsorganen (CCOVR en OR) nadrukkelijk betrokken. Rond 1 oktober 2014 wordt besloten of en zo ja op welke manier PSW en Diomage kansen zien om tot samenwerking te komen die meerwaarde heeft voor beide organisaties. De focus

voor PSW blijft gericht op het goed vooruitkijken naar en anticiperen op de veranderingen binnen de AWBZ, de Wmo, de Jeugdwet en de Participatiewet. Diomage Diomage biedt 24-uurs zorg en ondersteuning aan circa 130 cliënten, en extramurale dagbesteding of ambulante zorg aan circa 50 cliënten. Diomage heeft eenzelfde visie op zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke handicap als PSW en wil deze visie op dezelfde manier waarmaken in de praktijk. Wat dat betreft "past" Diomage goed bij PSW en is zij voor PSW een aantrekkelijke samenwerkingspartner.

Participatiewet (met betrekking tot cliënten van PSW) • wetgeving voor mensen met een arbeidsbeperking; • Participatiewet vervangt Wet werk en Bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en een deel van de Wajong. Het wetsvoorstel Participatiewet is begin november 2013 verstuurd naar de Tweede Kamer. Wlz (met betrekking tot cliënten van PSW) • ter vervanging van de AWBZ; • voorliggend op de Wmo en de Jeugdwet. Dat wil zeggen dat mensen die recht hebben op een indicatie op basis van de Wlz, (voor de zorg die daar geregeld is) geen aanspraak hebben op Wmo en Jeugdwet; • volwassenen: huidige zzp's 3 t/m 8; • kinderen/jongeren met een ernstige of meervoudige verstandelijke handicap die levenslang zijn aangewezen op 24 uurs zorg. Het wetsvoorstel is begin 2014 naar de Tweede Kamer verstuurd.

Gemeenten en PSW Inkoop Jeugdwet (met betrekking tot cliënten van PSW) Er bestaat nog steeds geen duidelijkheid over de • de zorg voor kinderen en jeugdigen met een inkoop door de gemeenten. PSW volgt de ontverstandelijke handicap tot 18 jaar wordt met wikkelingen op de voet. ingang van 2015 overgeheveld naar de Jeugdwet: ondersteuning op school en kinder- Jeugdzorg opvang, pedagogische gezinsbegeleiding, • De 7 gemeenten in ML hebben een gezamengespecialiseerde thuisbegeleiding, vrijetijd, lijk beleidsplan Toekomstmodel Jeugdzorg logeren en een deel van de KDC-zorg; Midden-Limburg opgesteld. Daarnaast heeft • uitzondering vormt de zorg voor kinderen/ PSW te maken met de regio Noord-Limburg jongeren met een ernstige of meervoudige ver(Beesel, Peel en Maas) en de regio Brabant Oost standelijke handicap die levenslang zijn aange(Cranendonck en Budel). wezen op 24 uurs zorg. Deze valt straks onder • Spilfunctie krijgen de Centra voor Jeugd en de Wlz; onduidelijkheid bestaat nog over de Gezin en de teams Jeugd en gezin. Deze teams preciese afbakening tussen de Jeugdwet en de worden de toegangspoort voor de jeugdzorg Wlz wat betreft de doelgroep; en gaan ook laagdrempelige zorg leveren. De Jeugdwet is als eerste wet vastgesteld. Daartoe zijn 2 pilots opgezet: ML Oost (Roermond, Roedalen, Maasgouw en EchtWmo (met betrekking tot cliënten van PSW) Susteren) en ML West (Weert, Nederweert en • Ondersteund Wonen gaat over van de AWBZ Leudal). naar de Wmo; • Een gemeentelijke werkgroep bereidt het • extramurale dagbesteding (voor cliënten die Toekomstmodel voor. PSW maakt sinds decemzelfstandig of bij hun ouders thuis wonen) gaat ber 2013 deel uit van die werkgroep. over van de AWBZ naar de Wmo; • zzp 1 en zzp 2 en een deel van zzp 3 worden Wmo/Participatiewet geëxtramuraliseerd voor nieuwe cliënten en De gemeenten zijn aan het experimenteren met gaan over van de AWBZ naar de gemeenten. de vorming en werking van sociale wijkteams en Het wetsvoorstel voor de nieuwe Wmo is begin andere lokale initiatieven. Deze pilots en initiatiejanuari 2014 verstuurd naar de Tweede kamer. ven zijn in uiteenlopende stadia van ontwikkeling. PSW participeert waar mogelijk. Binnen PSW zijn gemeentelijke werkgroepen gevormd waarin de

verschillende teamleiders zitting hebben. De transitie in het kader van de Participatiewet is grotendeels de taak van PSW Werk. Voor voorbeelden van lokale participatie van PSW: zie www.pswlokaal.nl. Strategie PSW PSW heeft een strategisch beleidsplan: Dezelfde missie; een andere koers. 2013 - 2015. De stand van zaken met betrekking tot de uitvoering in grote lijnen: KDC's PSW is gestart met de verbouwing van KDC de Heisterkes in Haelen. Verder zoekt PSW naar samenwerking met kinderopvang en onderwijs. Doel is de ontwikkelingsgerichte dagbesteding voor (jonge) kinderen en jongeren zo inrichten dat PSW in de nieuwe omstandigheden maximaal kan inspelen op vragen van de ouders, de samenleving, het zorgkantoor en de gemeenten. PSW Thuis PSW Thuis is een intern project, opgezet om te komen tot een passend aanbod op het gebied van ambulante zorg en ondersteuning voor mensen met een verstandelijke handicap van alle leeftijden binnen de nieuwe kaders. Dagbesteding Dagbesteding wordt waar mogelijk dichter bij de woonplaats van individuele cliënten gerealiseerd. In Heythuysen en Nederweert zijn 2 nieuwe dagbestedingslocaties gerealiseerd. Een groot aantal cliënten werkt reeds op een nieuwe plek. Ook Dagbesteding zoekt samenwerking met publieke en private partijen. PSW Werk De initiatieven zijn de afgelopen jaren verbreed en in aantal gegroeid. Er staan verschillende nieuwe projecten op stapel! PSW zoekt nieuwe samenwerking met partners in het veld (bedrijfsleven, onderwijs, UWV en Sociale Werkvoorziening). Naar Eenvoud Om de bezuinigingen te kunnen opvangen met behoud van de PSW kwaliteit, kijkt PSW kritisch naar de manier van werken en naar de organisatie. Het project Naar Eenvoud is gericht op efficiënter werken, zowel in de primaire zorg als in de overhead. PSW krijgt daarbij ondersteuning van InvoorZorg, een programma van het ministerie van VWS.

4

Zekerheden en onzekerheden in de Dagbesteding Jacques Wulms over:

- Uit: PSW Dagbesteding Info november 2013 - In de nabije toekomst worden cliënten van de activiteitencentra van PSW op 2 manieren bekostigd: een deel op basis van de nieuwe Wlz (Wet langdurige zorg); een ander deel op basis van de nieuwe Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). In de activiteitencentra van PSW wordt geen verschil gemaakt tussen beide. Jacques Wulms: 'Bij het bieden van dagbesteding gaan wij uit van kwaliteit van zorg en een goede bejegening. Dat zijn onze kernwaarden en die blijven wij trouw.' Voor de cliënten en hun ouders kan het echter wel verschil uitmaken. Een indicatie op basis van de Wlz geeft recht op zorg; de Wmo biedt die zekerheid niet.

5

ziet dat uw kind binnen afzienbare tijd een woonvraag bij PSW wil neerleggen. De bekostiging van de dagbesteding verschuift dan van extramuraal naar intramuraal en blijft binnen de AWBZ/Wlz.' Informatie De wetgeving en de uitvoering door de verschillende gemeenten zijn nog steeds niet helemaal duidelijk. Jacques Wulms: 'Bovenstaande informatie is gebaseerd op de huidige inzichten en verwachtingen. Over een paar maanden kunnen zaken anders blijken uit te pakken. Indien u vragen heeft over de dagbesteding en de indicaties nu en in de toekomst, kunt u rechtstreeks contact opnemen met de maatschappelijk werkster volwassenen van PSW, de teamleider of de manager dagbesteding.'

Jacques Wulms Jacques Wulms is manager Zorgondersteuning & Vastgoedontwikkeling (ZoVo) bij PSW. Tot voor enkele jaren was hij hoofd/manager in de primaire zorg, eerst van een kinderdagcentrum van PSW en vervolgens van de woonbegeleidingscentra in Heythuysen en Nederweert. Als manager ZoVo heeft hij veel verschillende taken. Hij is onder meer de vaste gesprekspartner van het zorgkantoor en houdt zich bezig met het indicatiebeleid en de vertaling daarvan naar de zorg/ondersteuning van PSW. Hij volgt de nieuwe wetgeving en de contacten van PSW met de verschillende gemeenten op de voet. Tevens houdt hij zich bezig met vastgoedzaken, zoals de nieuwbouw van de WBC's in Echt, Weert en Roermond en de verbouwing van het KDC in Haelen.

Projecten en plannen Bouwzaken

Extramurale cliënten > Wmo Cliënten van de dagbesteding die bij hun ouders of verwanten thuis wonen, vallen met ingang van 2015 onder de Wmo. De Wmo wordt uitgevoerd door de gemeenten. De gemeenten worden verantwoordelijk voor de toegang tot de zorg en de zorg zelf. Hoe zij zaken gaan organiseren en met welke zorgaanbieders zij in zee gaan, is nog onduidelijk en kan per gemeente verschillen. Mogelijk gaan gemeenten onderzoeken of dagbesteding ook in buurthuizen of wijkcentra geboden kan worden in plaats van in de AC's. Daar waar mogelijk werkt PSW samen met gemeenten en andere partners om alternatieve vormen van dagbesteding te ontwikkelen. De Wmo geeft geen recht op zorg, maar moet mensen met een handicap wel "compenseren". Zaken als keuzevrijheid of kwaliteit zijn (nog) niet geregeld.

Volgens de planning van de overheid treedt begin 2015 de nieuwe Wmo in werking. Delen van de gehandicaptenzorg voor volwassenen worden dan overgeheveld van de AWBZ naar de Wmo. De huidige AWBZ wordt bovendien omgevormd tot de Wlz. Voor de dagbesteding van PSW komen er twee vormen van bekostiging en toeleiding: voor cliënten Wlz met een zzp (zorgzwaartepakket)-indicatie van 3 en hoger (24 uurszorg); en voor cliënten met een extramurale indicatie (personen die bij hun ouders thuis of zelfstandig wonen). Jacques Wulms: 'Er is een teneur van verandering voelbaar. Bestaande structuren en verworvenheden staan ter discussie; niet zozeer omdat wat we deden niet goed was, maar omdat de zorg zoals nu georganiseerd, niet betaalbaar meer is. Dat vraagt om een heroriëntatie van alle partijen. Voor PSW betekent het onder meer dat we goed kijken hoe en waar we de kwaliteit van dagbesteding goed kunnen blijven borgen. Of het nou om cliënten uit de AWBZ/Wlz of de Wmo gaat. Daar zijn we volop mee bezig.'

Versobering Als het aan PSW ligt, kunnen zowel AWBZ/Wlz-cliënten als Wmocliënten terecht in onze AC's. Jacques Wulms: 'Zoals ook voorheen gaat het om individuele personen en niet om de manier van bekostiging of het systeem van inkoop. Voor beide groepen geldt dat kwaliteit van dagbesteding het uitgangspunt is.' Zowel in de Wlz als de Wmo moet bezuinigd worden, al is de bezuiniging in de Wmo aanzienlijker dan in de Wlz. Jacques Wulms: 'Versobering van de zorg zal dus overal noodzakelijk zijn. En ook voor Wlz-cliënten moet PSW bezuinigen op het vervoer naar de dagbesteding. Immers: liever het beschikbare geld besteden aan begeleiding dan aan het vervoer.'

Kwaliteit Dagbesteding is uitgangspunt

Cliënten AWBZ/Wlz Volwassen cliënten van PSW met een huidige zzp-indicatie van het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) van 3 en hoger blijven in de kern AWBZ. Die kern AWBZ gaat Wlz heten (Wet langdurige zorg). De cliënten krijgen 24 uurszorg en PSW krijgt voor hen een bedrag waaruit zowel het wonen (WBC) als de dagbesteding (AC) betaald kan worden. Een AWBZ/Wlz-indicatie geeft recht op zorg en cliënten en hun ouders kunnen zelf een keuze maken voor PSW of een andere zorgaanbieder.

Recht op zorg Groot verschil is dus het recht op zorg. Een intramurale indicatie geeft recht op zorg: wonen en dagbesteding; de Wmo geeft dat niet. Er is echter een aanzienlijke wachtlijst voor wonen bij PSW. Die wachtlijst groeit. Steeds meer ouders kiezen voor PSW als woonaanbieder. Bovendien heeft de overheid een plafond aangebracht in de bekostiging van groei, waardoor het aantal plaatsen binnen PSW niet of nauwelijks meer kan toenemen. Jacques Wulms: 'Maar met een geldige zzp-indicatie worden cliënten geregistreerd op de officiële AZR-wachtlijst en behouden ze hun recht op zorg, ook als ze het woondeel nog niet kunnen verzilveren, bijvoorbeeld vanwege gebrek aan plaatsen bij PSW. Net als vroeger is het dus ook nu verstandig tijdig een zzp aan te vragen, als u voor-

Hieronder vindt u een kort overzicht van bouwprojecten en -plannen.

De overheid heeft een plafond aangebracht in de financiering van groei/uitbreiding van AWBZ-zorg. Groei/uitbreiding moet gefinancierd worden uit het regiobudget van het Zorgkantoor, die dat budget moet verdelen onder de verschillende AWBZ-instellingen in de betreffende regio. Ten gevolge hiervan is groei van de productie voor PSW nagenoeg niet meer mogelijk.

KDC de Heisterkes De verbouwing van KDC de Heisterkes in Haelen is begin dit jaar van start gegaan. De kinderen zijn verhuisd naar een tijdelijke locatie in Nunhem. Volgens de planning is de verbouwing gereed voor het nieuwe schooljaar. WBC Echt PSW gaat een nieuw WBC realiseren voor 21 (jong)volwassenen aan de Heerweg in Echt. De bouw gaat in februari van start. Volgens

de planning wordt het WBC eind 2014 opgeleverd. In aanwezigheid van toekomstige bewoners, ouders/verwanten en andere betrokkenen is op 20 februari een bouwbord onthuld. Wonen Roermond WBC Katoenen Dorp Roermond is te zijner tijd de vervangende huisvesting voor WBC Koninginnelaan in Roermond. De voorbereidingen voor de bouw verlopen positief. Woningcorporatie Woongoed 2-Duizend zal de bouw voor PSW realiseren aan de hand van een door PSW aangeleverd Programma van Eisen (PVE). Er is een plan ontwikkeld voor locatie "Katoenen Dorp" aan de Bisschop Lindanussingel te Roermond voor 14 ( 2x7) cliënten. Wonen Weert Planvorming vindt plaats in overleg met de Gemeente Weert over het realiseren van een Woonbegeleidingscentrum voor 21 cliënten EVG op locatie de Maaslandlaan, in de wijk Groenewoud, te Weert. Het betreft o.a vervangende huisvesting voor de locatie Maastrichtstraat in Weert en de locatie Pastorieweg in Nederweert.

6

7

50 keer PSW Info Informatie voor een brede groep lezers

"Met blijdschap geven we kennis van een nieuw begin", zo luidde in november 1997 de kop van het voorwoord van PSW Info, geschreven door Lou Ritzen, toenmalig directeur van PSW. Het "nieuwe" zat 'm vooral in de vorm, de frequentie van uitgave en de professionaliteit. Er werd gekozen voor een journalistieke uitgave voor een breed publiek. Doel was: informeren én versterken van het "PSW-gevoel" bij alle lezers. 50 edities later staan die uitgangspunten nog steeds overeind, al is er tussentijd regelmatig gesleuteld aan de inhoud en de vorm.

In 1994 ontstond bij PSW het idee van een informatieblad. Er werd een redactie gevormd. Lou Ritzen was de voorzitter. Rinke de Wit, begeleider in WBC Nederweert met een journalistieke achtergrond, werd 1 dag per week vrijgeroosterd voor deze taak als eindredacteur en schreef de meeste artikelen. Na 7 uitgaven kondigde Rinke in 1997 zijn vertrek als eindredacteur aan. De eindredactie ging over naar Els van Gils, toentertijd werkzaam voor PSW als freelance tekstschrijver. Zij kreeg een dienstverband van 8 uur voor PSW Info. Tevens werd een nieuwe redactiecommissie gevormd, bestaande uit 3 hoofden (Hanneke Alofs, Geert Belgers en Jacques Wulms) en een gedragskundige (Charles Beltjens) die de inhoud van het blad moesten bewaken. De vormgeving van het blad werd uitbesteed aan Léon Hoenen. Lou Ritzen bleef hoofdredacteur en voorzitter van de redactiecommissie. Veranderingen PSW Info is gaandeweg een begrip geworden in PSW kringen. Veel is sindsdien veranderd. Van driekleuren is de vormgeving zwart-wit geworden. Enerzijds vanwege het kostenaspect; anderzijds om de "journalistieke" en sobere uitstraling te accentueren. De frequentie is van 3x keer per jaar naar 4x gegaan; en vervolgens weer terug naar 3x. Er zijn verschillende specials uitgebracht, onder meer over "PSW in beeld", een stichtingsbrede presentatiedag (6 juni 1999) in Roermond, het afscheid van Lou Ritzen als directeur/bestuurder en de uitgave van een nieuw strategisch beleidsplan (2013). De vormgeving als onderdeel van de stichtingsbrede huisstijl van PSW is steeds doorontwikkeld, door PSW zelf met ondersteuning van Léon Hoenen. De uitgave is sinds enkele jaren ook digitaal te lezen, op de website www.pswml.nl. De kwaliteit van de foto's is enorm verbeterd, niet alleen door de verbeterde tech-

EERSTE UITGAVE PSW INFO

niek, maar vooral door de vrijwillige inzet van Jac Vullers, amateur fotograaf met professioneel talent. Onveranderd Veel ook is hetzelfde gebleven. In 1997 was een redactiestatuut opgesteld. Dat statuut wordt regelmatig geactualiseerd, maar de kern daarvan: de doelstelling en de redactieformule, is al die jaren overeind gebleven. Doelstelling PSW Info • informatie verstrekken aan interne en externe relaties; • betrokkenheid van interne en externe relaties bij PSW stimuleren; • naamsbekendheid vergroten; • positieve beeldvorming over PSW; • positieve beeldvorming over mensen met een verstandelijke handicap. Formule PSW Info • inhoud is een goed gewogen mix van “human interest” en achtergronden beleidsinformatie. • het streven is een makkelijk leesbaar blad te maken. De toekomst? Verschillende personen hebben de redactiecommissie om verschillende redenen verlaten, maar de "harde kern" is er nog steeds bij: Jacques Wulms, Charles Beltjens en Els van Gils, evenals (externe) vormgever hoenenenvandooren. Samen met de nieuwe leden, bij elke uitgave vermeld op de achterpagina, staan zij nog steeds voor de uitgave van het blad. In de veronderstelling dat de lezers nuttige en boeiende informatie krijgen en plezier hebben in het lezen. Bent u dat met ons eens? Of vindt u dat het beter kan, anders moet? Laat het ons horen!

Nederland aan tafel

VIJFTIG KEER PSW INFO

Florien Maas winnaar

In 2014 wordt het 12-delige ontbijtservies 'Nederland aan tafel' geïntroduceerd door Schoonhoven Keramiek. Een uniek servies met afbeeldingen van kunstenaars met een verstandelijke handicap. Een van de ontwerpen op het servies is van Florien Maas, cliënt van Atelier 88 in Weert.

Schoonhoven Keramiek schreef een ontwerpwedstrijd uit voor kunstenaars met een beperking. In totaal deden 33 ateliers, verdeeld over de twaalf provincies, mee aan de wedstrijd. In februari heeft een vakjury de twaalf beste ontwerpen geselecteerd, uit elke provincie één. Van elk van die 12 tekeningen wordt een uitsnede gemaakt en in koperkleur gereproduceerd op het servies, bestaande uit zes bordjes en zes bekers. Schutterij De opdracht voor het ontwerp was: "Maak een pentekening van iets dat kenmerkend is voor de provincie waar je atelier is gevestigd". Florien Maas tekende voor deze opdracht de schutterij van Weert. Haar ontwerp werd uitgekozen als beste ontwerp van de provincie Limburg. Een eer voor deze kunstenaar! Doel Schoonhoven Keramiek heeft deze actie bedacht en uitgevoerd om de ateliers en kunstenaars met een beperking onder de aandacht te brengen. 'Door de komende bezuinigingen wordt een aantal ateliers met sluiting bedreigd. Wij willen via deze actie laten zien dat in de ateliers geweldige kunstenaars werken. Kunstenaars die de kans verdienen om zich verder te ontwikkelen.' Meer informatie op: www.schoonhovenkeramiek.nl

8

Ouders actief Jeugdwet

Verhalen vertellen Het Ouderpanel heeft al meerdere thema's met de gemeenten besproken. Beeldvorming van de verschillende doelgroepen staat daarbij nog steeds centraal. Maar ook de rol van de gemeente als 'zorgloket', de noodzaak van snel diagnosticeren en doorverwijzen, aanbesteding en inkoopcriteria, kwaliteit van zorg, de ontschotting tussen zorgvormen als school, vrije tijd en thuiszorg, PGB en de grens met de Wet Langdurige Zorg komen aan de orde. Gregory: 'Enkele weken geleden hebben we een ontbijtsessie georganiseerd met wethouders en ambtenaren. Alle ouders hadden een zorgprofiel van hun kind opgesteld. Ik merk dat het verhaal van je kind vertellen ogen opent en het beeld van de doelgroep verbetert. Daar is geen beleidstuk voor nodig. Ik doe een oproep aan ouders: vertel je verhaal! Bespreek je zorgen en ideeën met de gemeente. Of schakel de lokale ouderraad van PSW Junior of het Ouderpanel in. Zij kunnen ondersteunen.'

Doelgroep in beeld brengen bij gemeenten

Ouderpanel Jeugdhulp Midden-Limburg De zeven gemeenten van Midden Limburg zijn een samenwerking aangegaan om de transitie naar de Jeugdwet samen te doorlopen. Rechtstreekse gesprekspartner van deze gemeenten is het Ouderpanel Jeugdhulp Midden-Limburg. Het Ouderpanel is opgericht om gemeenten gevraagd en ongevraagd te adviseren en om vanuit cliënt- en ouderperspectief mee te denken over de transitie naar de Jeugdwet. Gregory Zautsen is vader van Chamène, die KDC de Heisterkes bezoekt: 'We zijn nu enkele maanden bezig om de doelgroep kinderen met een verstandelijke handicap beter in beeld te brengen bij gemeenten. Gemeenten hebben nog nauwelijks ervaring met de zorg en ondersteuning aan onze kinderen. Ook omdat het maar een kleine groep is binnen de jeugdzorg. Wij ouders moeten bij gemeenten duidelijk maken welke zorg onze kinderen nodig hebben. Dan kunnen de gemeenten straks een beter antwoord geven op de hulpvraag van onze kinderen.' Iets extra's doen De doelgroep kinderen met een verstandelijke handicap was in het Ouderpanel nog nauwelijks vertegenwoordigd. Gregory hoefde niet lang na te denken over de vraag of hij eens wilde komen kijken. Hij vertelt: 'Ik zit in de LOR, maar wilde al langer iets extra's doen. Niet alleen voor mijn dochter, maar voor de hele groep kinderen met een verstandelijke handicap. Na de eerste vergadering heb ik meteen toegezegd te blijven. Het is een actieve groep mensen, ondanks de verschillende doelgroepen staan de neuzen in dezelfde richting, de sfeer is ongedwongen, het overleg is constructief en we worden serieus genomen door de beleidsmedewerkers van de gemeenten waar we mee aan tafel zitten. Dat rechtstreeks contact is waardevol. We kunnen als ouders in het voortraject van de beleidsvorming door de gemeenten aangeven wat onze zorgen, ideeën en wensen zijn. Dat is beter dan achteraf reageren. En onze doelgroep komt bij de gemeenten zeker beter in beeld!'

Chamène Zautsen: Profiel van een meervoudig gehandicapt meisje

Gregory Zautsen schreef een zorgprofiel over zijn dochter Chamène als beeldvorming voor gemeenten over kinderen met een verstandelijke handicap. Een prachtig en indrukwekkend verhaal.

Per 1 januari 2015 wordt de Jeugdwet ingevoerd. Een deel van de zorg en ondersteuning die PSW aan kinderen en jongeren biedt, valt in de toekomst onder de Jeugdwet. Gemeenten krijgen de taak de Jeugdwet uit te voeren en te financieren.

PSW is voortdurend met gemeenten in gesprek om de doelgroep kinderen en jongeren met een verstandelijke handicap in beeld te brengen en om het belang van vroege signalering en diagnose bij deze kinderen onder de aandacht te brengen. Ook ouders zelf zijn actief om in deze tijd van ingrijpende veranderingen voor de belangen van hun kind op te komen. De lokale ouderraad (LOR) van de kinderdagcentra van PSW bespreekt met regelmaat de ontwikkelingen rondom de Jeugdwet en welke gevolgen deze wet heeft voor de kinderen van de KDC's. Eén van de ouders van de ouderraad, Gregory Zautsen, is daarnaast lid geworden van het Ouderpanel Jeugdhulp Midden-Limburg.

9

- Door: Gregory Zautsen, januari 2014 - Haar naam is Chamène, onze inmiddels 11-jarige dochter. Zij kwam gezond ter wereld en maakte ons gezin, samen met haar 1½ jaar oudere broer, compleet. Maar het mocht niet zo zijn. Chamène ontwikkelde zich aanvankelijk prima, een gezonde, rustige, lieve baby. Met sommige dingen ontwikkelde ze zich misschien wat langzaam. Maar niets om je zorgen over te maken, zei de consultatiearts nog, het ene kind is nu eenmaal wat sneller dan het andere. Chamène was inmiddels 1½ jaar en ondanks de geruststellende woorden namen onze zorgen toe. Ze raakte steeds meer in zichzelf gekeerd, praatte steeds minder, werd panisch in vreemde omgevingen en verviel ‘s avonds en ‘s nachts steeds vaker in ontroostbare huil- en gilbuien.

Vertrouwen Het Ouderpanel Jeugdhulp Midden-Limburg heeft met de samenwerkende gemeenten afgesproken dat de rol van het Ouderpanel niet stopt als de Jeugdwet in 2015 wordt ingevoerd. Gregory: 'Ook na de invoering van de Jeugdwet blijven wij klankbord en gesprekspartner van de gemeenten. Dat is een goede zaak. Ondanks de grote verandering die op stapel staat, heb ik er vertrouwen in dat wethouders en ambtenaren het goed voor onze kinderen willen regelen. Als ouders kunnen wij hen helpen om het unieke kind achter de zorgvraag te zien. Zodat onze kinderen de zorg en ondersteuning krijgen die nodig is. Want daar gaat het om.'

De lokale ouderraad van PSW Junior (LOR) heeft op 1 april voor ouders van kinderen die de KDC's bezoeken, een themabijeenkomst over de transitie naar de Jeugdwet georganiseerd. De LOR is bereikbaar via mailadres: [email protected]. U kunt op dat mailadres ook terecht met vragen of opmerkingen voor het Ouderpanel Jeugdhulp Midden-Limburg. Voor informatie over de Jeugdwet en mogelijke gevolgen voor uw kind, kunt u terecht bij de teamleiders van PSW Junior. De contactgegevens kunt u opvragen bij het Centraal Bureau van PSW.

Het is nog niet helemaal duidelijk waar de afbakening tussen de Wet Langdurige Zorg (WLZ) en de Jeugdwet ligt. Dat betekent dat niet met zekerheid gezegd kan worden welke kinderen met de WLZ en welke met de Jeugdwet te maken krijgen. Het ziet er op dit moment naar uit dat Chamène en kinderen met een vergelijkbare zorgvraag, onder de WLZ en niet onder de gemeente gaan vallen. De gemeente krijgt vanaf 2015 wel de rol van 'zorgloket' voor kinderen/jongeren en hun ouders met nieuwe zorgvragen.

Diagnose en kenmerken Met 2 jaar ging ze uiteindelijk toch naar de peuteropvang, vanwaar we al gauw het signaal kregen dat er toch echt iets mis was. Via MEE onderging ze een psychologisch onderzoek, daarna naar de kinderarts en de specialist. Na een half jaar onderzoeken en tests kwam de diagnose: Chamène heeft RETT-syndroom, een defect gen op het Xchromosoom. Dat veroorzaakt ontwikkelingsstoornissen met ernstige lichamelijke en verstandelijke beperkingen tot gevolg. RETT-meisjes kunnen zelden praten, kunnen hun handen niet doelgericht gebruiken, zijn of worden veelal rolstoelafhankelijk, hebben veel last van epilepsie en soortgelijke aanvallen. En dat is maar een greep uit alle symptomen. Er is niets dat gedaan had kunnen worden om dit te voorkomen en er is niets

dat gedaan kan worden om het te genezen. Chamène is ernstig meervoudig gehandicapt en zal levenslang en levensbreed afhankelijk zijn van de zorg van anderen. Impact Wat dat doet met een gezin is moeilijk uit te leggen aan iemand die het niet zelf heeft ervaren. In elk geval proberen we zo lang als het kan zelf voor Chamène te zorgen, thuis, dat is ons uitgangspunt. Chamène heeft in verband met haar aanvallen en beperkingen continu toezicht en zorg nodig. Dag en nacht, 365 dagen per jaar. Doordat ze niet kan praten is het zelfs voor ons vaak enorm lastig te achterhalen wat er mis is, als ze ineens weer een huilbui heeft. Is het frustratie, een steentje in haar schoen, een gebroken arm of gewoon honger of dorst? Haar

aanvallen kunnen zo hevig zijn dat ze in elkaar zakt, ophoudt met ademen en blauw aanloopt. Zelfs familieleden die eerder mantelzorg boden, durven dit niet meer aan, laat staan een willekeurige mantelzorger uit de buurt. Het hele gezin draait zodoende rond de zorg voor Chamène, met alle gevolgen voor werk, sociaal leven, aandacht voor de andere kids, inrichting van huis en tuin etc. Zonder hulp lukt dat niet, is het wachten op 'de man met de hamer'. Zorgprofiel Als eerste hebben we via de AWBZ geregeld dat Chamène naar een kinderdagcentrum (behandeling groep) kon gaan. Goed voor haar ontwikkeling en afwisseling van omgeving, maar ook nodig voor ons als ouders. Op één inkomen redden we het niet en we

10

11

Vrijwilligers geven PSW een 8,5 Tevredenheidsonderzoek vrijwilligers

Bij PSW werken 400 vrijwilligers. Om na te gaan hoe tevreden de vrijwilligers zijn over het werken bij PSW, vond eind 2013 voor de eerste keer een tevredenheidsonderzoek plaats onder vrijwilligers van PSW. Vrijwilligers gaven PSW een 8,5.

kunnen haar niet naar een reguliere kinderopvang brengen of even een oppas uit de buurt regelen. Bovendien krijgt ze op het KDC ook therapie: fysiotherapie, logopedie, speltherapie etc. Hoewel we vrijstelling voor de leerplicht hebben moeten aanvragen voor haar, is dit 'haar schooltje'. Hier leert zij, stapje voor stapje, op haar niveau, naar haar behoeftes. Het blijft gek aanvoelen dat leren voor elk 'gezond' kind een recht is, en voor Chamène een (zorg)voorziening… Vervolgens hebben we aanvragen gedaan voor een speciaal bed, een eetstoel en incontinentiemateriaal bij de zorgverzekeraar en een speciale autostoel en later een rolstoel bij de gemeente. Drie jaar geknokt voor aanpassing van de woning en uiteindelijk zelf maar verbouwd. Talloze afspraken bij kinderartsen, specialisten, epilepsiecentrum, KDC en zelf zoveel mogelijk therapeutisch met haar bezig zijn als ze thuis is (wandelen, zwemmen, paardrijden, contactgericht spelen etc.). Naast de dagelijkse verzorging van Chamène leidt dat al gauw tot een tekort aan aandacht voor de rest van het gezin en de wereld om ons heen. Dat is de belangrijkste reden dat we ook gebruik maken van ambulante individuele begeleiding en kortdurend verblijf (logeren). Dit vormt voor het hele gezin de broodnodige adempauze, ruimte voor andere dingen dan zorg, aandacht voor anderen en uiteindelijk voor de

energie die nodig is om dit ook op lange termijn vol te houden. Alle genoemde zorg krijgen we in natura. Omdat we tevreden zijn over afspraken en kwaliteit van zorg is er voor ons geen aanleiding dit zelf via een PGB te regelen. Alleen de persoonlijke verzorging voor Chamène regelen we zelf op basis van een PGB. Aangevuld met mantelzorg, want het aantal uren is in feite lang niet toereikend. Chamène behoort tot de meest kwetsbare groep in onze samenleving en lijfelijke zorg willen we dan ook maximaal in eigen hand houden.

uitvoering, is ons nog steeds niet helemaal duidelijk. Wat wel vast staat: vanaf de eerste constatering dat er 'iets mis' is, is het gemeentelijke jeugdloket de ingang naar zorg. En ook voor de zwaardere, langdurige zorg geldt dat voorkomen beter is dan genezen, in figuurlijke zin dan. Niemand is gebaat bij langdurige diagnosetrajecten en daarmee het vertraagd in gang zetten van de benodigde zorg. Dat zou voor menig gezin namelijk te laat kunnen zijn, met noodgedwongen opname in een instelling van het kind in kwestie tot gevolg. Wat ook vast staat, is dat de zorgbehoefte niet verandert doordat zorg anders georganiseerd wordt. Zeker voor gezinnen met een zwaarder gehandicapt kind is maatwerk op basis van een integrale benadering nodig, waarbij niet alleen naar de behoefte van het kind in kwestie, maar naar de hele omgeving gekeken moet worden. En tenslotte staat vast, dat voor deze categorie kinderen de zorg blijvend is, ook na hun 18e verjaardag. Op zorgcontinuïteit en een vloeiende overgang van jeugdhulp naar langdurige volwassenenzorg kan en moet dan ook geanticipeerd worden, ruim voordat die overgang een feit wordt.

Voor deze kinderen is de zorg blijvend

Hoe verder? Behandeling groep, begeleiding individueel, tijdelijk verblijf, PGB persoonlijke verzorging, het lijkt allemaal veel. Maar het enige alternatief is opname in een zorginstelling. Los van het feit dat ons meisje dan grotendeels buiten ons gezin opgroeit, is zorg met verblijf per definitie duurder. En daarbij is het maar de vraag of zij dezelfde kwaliteit en keuzevrijheid in zorg krijgt en wij in staat blijven om zelf goed regie te voeren hierop. Of (een deel van) deze zorg straks naar de gemeenten overgaat, qua financiering en/of

PSW heeft een actief vrijwilligersbeleid. Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde voor de cliënten. Ze verrichten de meest uiteenlopende taken. Of ze nu werken met een individuele cliënt, met een groep of voor cliënten: door vrijwilligers krijgen de cliënten vaak extra individuele aandacht. Zonder de inzet van deze vrijwilligers zou het leven van veel van de cliënten er heel anders uitzien en zouden veel leuke activiteiten niet door kunnen gaan. Sterker nog: door de recente ontwikkelingen wordt de inzet van vrijwilligers nóg belangrijker. Door het tevredenheidsonderzoek onder de vrijwilligers is PSW nog beter in staat om een goed vrijwilligersbeleid te hanteren. Rapportcijfer 8,5 PSW kreeg een rapportcijfer van 8,5 voor algemene tevredenheid van haar vrijwilligers (respons 62,3%). Naast de algemene tevredenheid werd ook de tevredenheid op een 5-tal deelgebieden van het werk van vrijwilligers onderzocht. Ook deze deelgebieden van tevredenheid (ondersteuning/coaching, motivatie, werksfeer, arbeidsomstandigheden en eigen inbreng in het werk) werden beoordeeld met een rapportcijfer van 8 of hoger. Interesse? Het werk als vrijwilliger biedt veel plezier en een grote voldoening. Vrijwilligers kunnen echt iets voor de cliënten betekenen en een steentje bijdragen aan de kwaliteit van bestaan. Daarnaast biedt vrijwilligerswerk bij PSW de kans om ervaring op te doen met het werken met verstandelijk gehandicapte kinderen en/of volwassenen. PSW is met regelmaat op zoek naar enthousiaste vrijwilligers voor verschillende locaties en activiteiten. Op de website www.pswml.nl staat voor welke specifieke locatie(s) en activiteiten PSW vrijwilligers zoekt. Vrijwilligerskrant PSW heeft een vrijwilligerskrant uitgebracht. Hierin staat meer informatie over het werken

als vrijwilliger bij PSW en het vrijwilligersbeleid van PSW. Daarnaast staan in deze krant verschillende verhalen over vrijwilligers en hun werk dat ze als vrijwilliger bij PSW verrichten. Deze krant kan opgevraagd worden via www.pswml.nl of via het Centraal Bureau van PSW. Vrijwilligerscoach Sinds kort zijn de VrijwilligersCentrale Roermond (VCR) en de VrijwilligersCentrale Venlo (VCV) een training gestart voor ervaren vrijwilligers die als coach fungeren voor vrijwilligers die een steuntje in de rug nodig hebben. De meeste mensen die als vrijwilliger aan de slag willen, zijn meteen inzetbaar. Er zijn echter ook kandidaat vrijwilligers die graag willen, maar minder snel te plaatsen zijn. Bijvoorbeeld omdat ze bepaalde vaardigheden missen op het gebied van taal, cultuur of zelfstandigheid of omdat ze minder sociaal vaardig zijn. Deze mensen kunnen gecoacht worden door een vrijwilligerscoach; een vrijwilliger met ervaring die door een beroepskracht van Wel.kom getraind wordt om vrijwilligers die extra ondersteuning nodig hebben te helpen en te begeleiden. Zowel op het gebied van het werk zelf als bij het vinden van vrijwilligerswerk. Door het inzetten van een vrijwilligerscoach kunnen deze vrijwilligers beter begeleid worden waardoor ze, én beter hun taken kunnen uitvoeren, én vaak langer aan een organisatie verbonden blijven. Een win-win situatie. John Lahaye, vrijwilliger in AC Pappelhof en de Soos voor ouderen Roermond, heeft deze

training tot vrijwilligerscoach gevolgd. 'Wij komen omdat we dit werk prachtig vinden om te doen. Maar er zijn ook vrijwilligers die niet helemaal uit eigen beweging komen, bijvoorbeeld vanuit het UWV. Of mensen die op een ander gebied moeite hebben om in het vrijwilligersvak te rollen. Het is zaak om hen goed te sturen en te begeleiden. Om hen ook enthousiast te maken en de mogelijkheden te laten inzien van dit werk. Via de vrijwilligerscentrale kwam de mogelijkheid om een cursus te doen en Liesbeth (Mulkens, teamleider AC Pappelhof) vroeg of het iets voor mij was. De cursus is nu afgerond en ik ben al een vrijwilliger aan het coachen. Ik vind het een goede zet om een praktijkervaren iemand in te zetten. Wij weten wat het werk inhoudt en we kunnen dat goed overbrengen.'

12

Ervaren hoe het voelt om dement te zijn Training Into D'mentia bij PSW

Om zich beter te kunnen verplaatsen in mensen met dementie volgden 48 medewerkers van PSW in maart de training Into D'mentia. Plaats van handeling: een mobiele simulatiecabine op de parkeerplaats van het Centraal Bureau van PSW in Herten. De medewerkers ervaren in de simulatiecabine hoe het voelt om dement te zijn. Doel van de training is om beter aan te kunnen sluiten bij de belevingswereld van mensen met dementie en hen daardoor betere zorg en ondersteuning te kunnen bieden.

Into D'mentia is een ervaringstraining die inzicht geeft in de belevingswereld van iemand met dementie. In een simulatiecabine wordt de bezoeker 25 minuten meegenomen in een wereld waarin diverse symptomen van dementie verwerkt zijn. De bezoeker ervaart aan den lijve hoe het voelt om dement en onbegrepen te zijn. Aansluitend vindt er een coachend gesprek met een trainer van Into D'mentia plaats. Op 2 en 3 april waren er terugkomdagen met een groepstraining waarin de ervaring in de simulator gecombineerd werd met de dagelijkse praktijk van de zorg. De training van Into D'mentia gaat ervan uit dat een beter inlevingsvermogen de basis is voor het verbeteren van de relatie tussen iemand met dementie en de professional. Alleen vanuit een goede relatie kan er goede zorg geboden worden. Een visie die PSW onderschrijft. Dementie bij mensen met een verstandelijke handicap Binnen PSW groeit de groep ouder wordende cliënten. Vaak gaat ouder worden gepaard met dementie. De begeleiding en ondersteuning van ouder wordende en dementerende mensen met een verstandelijke handicap vraagt specifieke kennis en vaardigheden van medewerkers. PSW ondersteunt de medewerkers hierin zo veel mogelijk door training en scholing. De expertisegroep 'senioren' organiseert onder andere de jaarlijkse studiedag 'senioren' voor medewerkers die met ouder wordende en dementerende mensen werken. Want PSW wil dat mensen met een verstandelijke handicap zolang mogelijk in hun eigen vertrouwde omgeving kunnen blijven werken en wonen. Zoals iedereen dat graag wil. De gelegenheid die Into D'mentia biedt om lijfelijk te ervaren hoe het voelt om dement te zijn, was voor PSW een waardevolle aanvulling aan de zorg en ondersteuning. Situatie ondergaan Het programma van Into D'mentia steekt gedegen en strak in elkaar. Dat blijkt al vanaf het moment dat een immens grote oplegger de simulatorcabine op de parkeerplaats aflevert. De organisatie is zo ingericht dat medewerkers die aan de beurt zijn, geen contact hebben met hen, die net geweest zijn. 'Het is belangrijk dat medewerkers naar binnen gaan zonder dat ze precies weten wat hen te wachten staat. Ze moeten de situaties ondergaan', vertelt een van de trainers van Into D'mentia.

Niets is meer gewoon In de cabine is een huiskamer nagebootst. De medewerker krijgt de rol van iemand die in een vroeg stadium van dementie verkeert. Hij/zij komt terug van het boodschappen doen en belandt in een gewone dagelijkse situatie. Althans zo lijkt het. Want bij dementie is er geen sprake meer van gewone situaties. Met behulp van verschillende effecten, technische snufjes en opdrachten wordt dat de medewerker snel duidelijk. Ze beleven intens hoe het is om dement te zijn. De medewerkers die de training volgden, waren onder de indruk en enthousiast.

'Als ik dit eerder had geweten of beter gezegd: had gevoeld!' 'Indrukwekkend en confronterend. Ongelooflijk hoe snel je uit balans bent.'

13

Renier Smals

Zo woon ik

PSW biedt verschillende woonvormen voor cliënten met een verstandelijke handicap. Zij wonen in groepswoningen, in appartementencomplexen of zelfstandig in een appartement of woonhuis. PSW biedt in alle situaties begeleiding bij het wonen. In de rubriek ‘Zo woon ik!’ nemen we een kijkje bij cliënten thuis. In deze uitgave gaan we op bezoek bij Renier Smals (35). Hij woont in woonbegeleidingscentrum Melick.

Huisnummer 12 in WBC Melick. Dat is de plek waar Renier Smals woont. Al tien jaar met veel plezier. 'Het gaat goed. Ik woon hier graag. Het is een goede plek', vertelt hij terwijl hij zijn kamer laat zien. 'Ik ben blij met mijn mooie kamer. En met mijn huisgenoten. Ik heb veel vrienden gemaakt.' Sportief Renier woont met vijf anderen in een woongroep van WBC Melick. Aangrenzend is nog een woning, ook voor zes bewoners. Schuin tegenover deze twee woningen is vijf jaar geleden een woning geopend waar zeven bewoners wonen. Renier heeft een ruime kamer, keurig ingericht en netjes opgeruimd. Bij de kamer heeft hij zijn eigen badkamer. Op een schap liggen zeker twintig petten. 'Ik heb er heel veel, vind ik mooi. Ik heb ook een pet van PSV, daar ben ik fan van.' Zelf voetballen doet Renier ook graag. Boven zijn bed staat een plank vol met trofeeën. 'Allemaal gewonnen met voetballen', vertelt hij trots. 'Ik voetbal bij een voetbalclub in Heythuysen in een G-team. Iedere week. Ik sta voorin centraal. Voetballen is echt leuk. Maar dansen ook! Iedere week ga ik dansen in Linne. Ik doe stijldansen en heb een vaste danspartner.'

'Dit moet ik een paar dagen laten bezinken.'

'Je vraagt je nu af; wat geeft het als iemand de hele dag wil schilderen? Het is belangrijk je eigen normen en waarden niet op te leggen, maar echt te kijken naar de ander.'

Trots op zijn werk Renier woont graag in Melick. Hij voelt zich thuis in het dorp. Op dinsdag en woensdag doet hij vrijwilligerswerk in een supermarkt, vlakbij zijn woning. 'Ik werk op de zuivelafdeling. Toetjes aanvullen. Ik moet de data controleren van de pakken. Dat is goed opletten! De pakken met de oude data zet ik vooraan, de pakken met de nieuwe achteraan. Want er mogen geen pakken die over datum zijn, tussen staan. Ik werk er nu vijf jaar en ik vind het hartstikke leuk! Ik heb top collega's en krijg veel steun van ze. Ik heb ook een jobcoach, Jeanne Geene, die iedere woensdag langs komt en even komt kijken of alles goed gaat. Dat is fijn. Als ik aan het werk ben, komen klanten ook vragen stellen. Dat vind ik leuk. Ik ben echt trots dat ik er werk.'

'Het voelde echt alsof ik dement was. Ik herkende situaties uit mijn werk, maar ook privé. Dan denk ik: ik heb veel goed gedaan, maar uit goede bedoelingen ook veel 'fout'. Je wilt te veel helpen, bent te snel en neemt te veel uit handen.Vaak onbewust. Je volgt de ander niet genoeg. Deze training is waardevol. Een aanrader.'

Dierenvriend De andere dagen van de week gaat Renier naar zorgboerderij Asselterhof in Swalmen. Daar voelt hij zich helemaal op zijn plek, als echte dierenvriend. 'Ik werk graag met dieren. Ik breng de paarden naar de wei en weer naar de stal. Er zijn nog veel meer andere dieren. Al het werk met dieren vind ik leuk!'

'Ik was heel moe toen ik naar buiten kwam. Ik moet er niet aan denken dat ik dit elke dag zou moeten meemaken.' 'Ik voelde me heel erg alleen, er was geen verbinding meer met iemand anders of de omgeving.' 'Dit is duizendmaal beter dan het verteld krijgen, je voelt de machteloosheid en ontreddering.'

Op verzoek van Into D'mentia is in dit artikel slechts summier ingegaan op concrete situaties die de medewerkers in de simulator beleefd hebben. Dit om het effect van de training ook in de toekomst zo groot mogelijk te houden. Na de training was er op het Centraal Bureau een informatiemarkt ingericht met materialen over ouder worden en dementie. Deze informatie is voor cliënten, ouders/verwanten en begeleiders in te zien en te leen bij het Informatie- en Ondersteuningscentrum voor Cliënten (IOC) op Centraal Bureau.

Guus is favoriet Renier is een veelzijdige jongen met veel hobby's: werken in de supermarkt, op de zorgboerderij, voetballen, stijldansen en muziek. In het midden van zijn kamer staat een gitaar. 'Daar speel ik soms op. Ik luister graag naar muziek. Vooral Guus Meeuwis! Dat is mijn favoriet. Ik ga ook wel eens naar zijn website op mijn laptop.'

Dinsdag corvee Dan is het etenstijd. Alle zes bewoners eten samen in de mooie, moderne keuken van het WBC. Vandaag heeft Renier corvee. 'Iedere dinsdag. De anderen op een andere dag. Omdat ik het interview had, heb ik de tafel daarvoor al gedekt! Na het eten help ik met afruimen en afwassen. Vind ik niet erg hoor, dat hoort erbij!'

14

Drie dagen dikke pret Vakantieprogramma PSW Junior Vrije tijd

In de carnavalsweek organiseerde PSW Junior Vrije tijd wederom een vakantieprogramma. Van woensdag tot en met vrijdag genoten elke dag 25 tot 30 kinderen van een breed scala aan activiteiten. Het prachtige voorjaarsweer droeg een extra steentje bij aan het plezier.

PSW Junior Vrije tijd organiseert in elke vakantieperiode een vakantieprogramma. De vakantieopvang is er voor kinderen van 4 tot 16 jaar met een verstandelijke handicap en/of ontwikkelingsstoornis die het speciaal onderwijs in de omgeving volgen. Deze kinderen vinden moeilijk aansluiting bij andere, reguliere clubs en hebben professionele begeleiding nodig bij een vrijetijdsactiviteit. Het merendeel van de kinderen neemt regelmatig deel aan het vakantiepro-

gramma. Het biedt hen een leuke daginvulling, sociale contacten of structuur in de vakantie. Ouders en andere gezinsleden kunnen door de vakantieopvang worden ontlast. Voor elk wat wils De locatie van Jong Nederland in Grathem schittert in de zon. Op het grasveld is een spellencircuit uitgezet. Medewerkers van PSW Junior Vrije Tijd en enkele stagiaires en vrij-

willigers begeleiden kleine groepjes kinderen. Alleen of met tweeën. Er wordt gesprongen, gerend, gesjoeld, gesjouwd, gebouwd en veel meer. De sfeer is vrolijk en ongedwongen. In het gebouw zit een tweede groep kinderen. Ze zijn iets ouder en krijgen af en toe een eigen programma dat beter bij hen aansluit. Nu is dat: 'Herken de foto'. Op een groot beeldscherm wordt beetje bij beetje een foto onthuld. De kinderen raden telkens enthousiast wat er tevoorschijn komt.

15

Samenwerking met Jong Nederland Sigrid Heijkers is een van de medewerkers van PSW Junior Vrije tijd die het vakantieprogramma voorbereidt en begeleidt. 'Ik sta boventallig ingepland. Zo kan ik de activiteiten voorbereiden en ben ik altijd beschikbaar als dat nodig is. Veel kinderen zijn al vaker geweest. Of we kennen ze van een andere PSW activiteit. Dat is fijn. Toch stellen we elke keer een formulier op met de

belangrijkste informatie over het kind. We willen goed beslagen ten ijs komen. Is een kind nieuw dan bellen we aan het einde van de dag even naar huis hoe het gegaan is.' Over de locatie is Sigrid zeer te spreken: 'Het is een prima locatie voor ons. Kinderen zijn 'echt weg' van school en thuis. De samenwerking met Jong Nederland is erg goed. We lenen spullen van elkaar en we mogen het hele gebouw gebruiken. En met zulk mooi

weer is het heerlijk buiten vertoeven hier. Als kinderen lekker naar buiten willen, kan dat gewoon. We genieten ervan als we zien hoe ze het naar hun zin hebben.'

Voor informatie over het vakantieprogramma van PSW Junior kunt u contact opnemen met Wendy Erckens, teamleider PSW Junior Vrije Tijd, 06 22 08 72 20 of [email protected]

16

Dicht bij elkaar blijven Gesprek over de toekomst in de driehoek

In de langdurige zorg is zwaar weer op komst. De stelselwijzigingen en bezuinigingen zullen ook PSW raken; daar twijfelt niemand meer aan. Er bestaat groot vertrouwen in het vermogen van PSW om goed in te spelen op de veranderingen. Zorgpunten zijn echter: hoe houden we daarbij de kernwaarden van PSW overeind en hoe houden we de goede relatie tussen de organisatie en de ouders/verwanten in stand? Een gesprek over de toekomst tussen Yvonne Bocken en René Laenen, beiden lid van de CCOVR (Centrale cliënten/ouder/verwantenraad) en Marc van Ooijen, bestuurder.

Belangrijke pijler van "Typisch PSW" is het werken in de driehoek van cliënten, ouders/verwanten en professionals. Yvonne Bocken: 'Bij PSW gebeurt alles in de driehoek. Waar andere organisaties wellicht het beleid in kamertjes bespreken en van bovenaf opleggen, worden ouders en verwanten hier overal bij betrokken. Onderwerpen als de nieuwe strategie en ook de maatregelen om op vervoer te bezuinigen, zijn stevig besproken in de CCOVR en de lokale raden. Dat moet ook in de toekomst de rode draad zijn!' Heftige reacties Vooruitlopend op de stelselwijziging en bezuinigingen heeft PSW al verschillende maatregelen genomen. Voorbeelden zijn de beëindiging van de regeling beheer cliëntengelden en de overstap van cliënten naar dagbesteding dichter bij de woonplaats, om het vervoer goedkoper te maken. Maatregelen die goed zijn doorgesproken met de CCOVR en ingevuld in overleg met individuele cliënten, maar die toch heftige reacties hebben losgemaakt. 'Past dat wel bij de identiteit van PSW?', vragen ouders zich hardop af? Marc van Ooijen: 'Het beleid kan nog zo noodzakelijk en zorgvuldig zijn, als het je eigen kind raakt, heb je daar vaak geen boodschap aan. De eerste reacties zijn dan emotioneel. Dat begrijp ik goed! Maar dit is nog maar het begin. De buitenwereld dwingt ons tot het nemen van meer maatregelen, die nog veel ingrijpender zullen zijn. We zullen dit proces samen doen met ouders en verwanten.' René Laenen: 'En laten zien dat we daarover in de CCOVR en de LOVR kritisch meedenken. Dan kunnen ouders erop blijven vertrouwen dat zaken hier zorgvuldig worden afgewogen.' Omslag Alle gesprekspartners zijn het eens over de noodzaak om zaken anders en goedkoper te doen. Yvonne Bocken: 'PSW deed altijd veel meer dan de hoogstnoodzakelijke zorg bieden. Dat zit er bij de medewerkers in: goed zorgen voor de ander en zelfs voor de omgeving van de ander. Daarom kiezen zoveel ouders voor PSW, dingen zijn gewoon goed geregeld en er wordt goed samengewerkt in de driehoek. Cliënten en hun omgeving (ouders/verwanten) kregen hier een mooi, gespreid bedje.' René Laenen: 'Ieder nadeel heeft zijn voordeel. We worden gedwongen om kritisch te kijken naar de zorg. Dan kan blijken dat de organisatie veel flexibeler is dan we misschien denken. Voor ouders geldt dat we meer zelf moeten doen en dat het meer geld gaat kosten. Daar kan PSW niks aan doen; die besluiten vallen extern, in de politiek. Hoe we dat gaan doen; daar moeten we het samen over hebben.' Marc van Ooijen: 'De cultuur is zorgen voor onze cliënten. Dat werkt goed en onze cliënten en ouders/verwanten zijn heel tevreden. Maar nu moet het minder. Dat vergt een omslag voor al onze medewerkers. Daar zitten we nu bovenop! We zijn druk bezig met die verandering in de organisatie

en dat lukt wel. Ons uitgangspunt is zorgvuldigheid: goed kijken wat we kunnen veranderen. Het bedje is minder gespreid, maar het blijft wel duidelijk een PSW bedje. Cliënten en hun ouders/verwanten mogen er wel op rekenen dat we doen wat zij nodig hebben.' Volwaardig De bezorgdheid van René Laenen zit in de positie van mensen met een verstandelijke handicap. 'We hebben 50 - 60 jaar gevochten voor het principe dat deze mensen er volwaardig bij horen. Ze hoeven niet langer in instellingen of achter de geraniums te blijven. Mijn zorgpunt is dat als het slecht gaat, deze positie weer wordt teruggedraaid.' Marc van Ooijen: 'Als we dat constateren, gaan we samen naar Den Haag en de gemeenten om te protesteren. Maar dat gevoel heb ik nu niet.' Yvonne Bocken: 'De omgeving moet nog meer voor elkaar gaan zorgen. We kunnen niet meer alles wat we gewend waren aan PSW overlaten. Tegelijkertijd is het wel een steeds kleinere groep die belast wordt; die een veel grotere groep moet ondersteunen. Daar denkt de politiek veel te gemakkelijk over.' René Laenen: 'De tijd zal het leren. Ik denk dat het politiek beleid ook plooibaar is, als we tegen de grenzen van wat kan, aan gaan lopen.' Boodschap Medezeggenschap is belangrijker dan ooit. In moeilijke tijden kan de relatie onder druk komen te staan, terwijl het juist zaak is om dicht bij elkaar te blijven. PSW doet al veel op dat gebied. De CCOVR en Lokale raden krijgen veel informatie; er is volstrekte openheid over de koers. In de raden vindt overleg plaats over die koers en de impact ervan. Waar het individuele cliënten aangaat, worden zij en hun ouders/verwanten altijd persoonlijk ingelicht. Maar op een gegeven moment helpt informatie en uitleg niet meer. Deze tijd vraagt meer. Wat dan? Yvonne Bocken: 'De CCOVR heeft daarin een taak. Wij moeten nadrukkelijker uitleggen wat de stappen zijn geweest; waarom keuzes zijn gemaakt. Laten zien dat we betrokken zijn geweest en kritisch hebben meegedacht; laten zien dat alles gebeurt in de driehoek. Dat moeten we overbrengen op onze achterban. Als dat van ons komt, is de boodschap nog sterker. En aan ouders/verwanten zou ik willen vragen om onderwerpen waar zorgen of vragen over zijn, bespreekbaar te maken. Met PSW en/of met de LOVR. Dan kunnen we samen zorgen voor een krachtige driehoek die veranderingen te lijf gaat.' René Laenen: 'We moeten de mensen zelf verantwoordelijk maken. Wat hebben ze daarvoor nodig? We kunnen eens kijken naar de taakstelling van de LOVR. Hun relatie met de ouders/verwanten is veel directer en laagdrempeliger. Zij hebben heel veel informatie en kennis. Daar kunnen andere ouders actief gebruik van gaan maken.'

17

Juiste keuzes Blijft de vraag: hoe gaat PSW zaken veranderen? Yvonne Bocken: 'Ik ben ervan overtuigd dat PSW onderscheidend zal blijven door de juiste keuzes te maken. Lees de krant maar: overal vallen nu al ontslagen. Hier gaat dat anders.' Marc van Ooijen: 'Ook wij moeten krimpen in fte's. Dat gaat pijn doen. Rationeel, bedrijfsmatig kan ik dat goed uitleggen. We kunnen de krimp opvangen door tijdelijke

contracten niet te verlengen en door natuurlijk verloop. Maar het werk blijft. Dat moeten we met minder mensen doen. We gaan nu beginnen met de eerste drie pilots in het Invoorzorg-traject. In het team kijken naar de processen: wat is niet echt noodzakelijk en hoe kan het efficiënter. Daar betrekken we de ouders/verwanten ook bij.' Yvonne Bocken: 'Weer een mooi voorbeeld van hoe PSW de zaken aanpakt!'

Medezeggenschap bij PSW

3. Op organisatieniveau (heel PSW) is een Centrale cliënten/ ouder/verwantenraad (CCOVR) actief. Deze raad vertegenwoordigt in formele zin de belangen van cliënten en hun ouders/wettelijk vertegenwoordigers. Daarnaast heeft PSW een Centrale cliënten commissie (CCC) ingesteld, waarin cliënten zitting hebben. Deze CCC fungeert als adviescommissie en klankbord voor de bestuurder en de CCOVR.

(Mede)zeggenschap betekent bij PSW: werken in de driehoek van cliënten, ouders/verwanten en professionals. Die basis is terug te vinden op alle niveaus in de organisatie. 1. Op het niveau van de individuele cliënt werkt PSW op basis van het individueel begeleidingsplan of werkplan. Bij het opstellen, uitvoeren, evalueren en bijstellen van het plan zijn de cliënt zelf en de ouders of vertegenwoordigers nauw betrokken. 2. Op lokaal niveau (de centra) zijn Lokale cliëntenraden en Lokale ouder/verwantenraden (LOVR) actief. In de kinderzorg is dat een Lokale ouderraad.

De cliëntenraden en -commissie en de CCOVR en LOVR's worden ondersteund door een ondersteuningsfunctionaris. Wilt u meer weten over (mede)zeggenschap binnen PSW en behartiging van de belangen van cliënten binnen en buiten PSW? U kunt terecht bij een van onze teamleiders of bij de ondersteuningsfunctionaris: Tom Baetsen 06 83 24 31 99 / [email protected]

Praten over omgaan met elkaar Bejegening in de driehoek

Respectvol omgaan met elkaar. In de driehoek, tussen cliënten, ouders/verwanten en medewerkers. PSW heeft het hoog in het vaandel én in De Taak staan. Voor WBC’s en AC’s is er een pakket samengesteld om het thema 'omgaan met elkaar' voor cliënten eenvoudiger bespreekbaar te maken. Omdat PSW het belangrijk vindt dat omgaan met elkaar in de driehoek ook in tijden van bezuinigingen en veranderingen respectvol gebeurt.

Omgaan met elkaar, hoe doen we dat en hoe willen we dat graag? Het Informatie- en Ondersteuningscentrum voor Cliënten (IOC) heeft een pakket samengesteld dat het eenvoudig(er) moet maken om het onderwerp te bespreken. Het pakket bestaat uit een DVD met filmpjes, foto's en beschrijvingen van dezelfde scènes, groene en rode duimen, een handleiding voor begeleiders en een afsprakenlijst. De scènes gaan over de omgang tussen cliënten onderling en tussen cliënten en begeleiders en ouders/verwanten. Vijf acteurs, waarvan vier cliënten van PSW, spelen de rollen in de filmpjes. De verhalen in de films zijn aangeleverd door cliënten uit de cliëntenraden.

omgang tussen cliënten, ouders/verwanten en medewerkers die er binnen PSW heerst, te onderhouden en behouden. Of waar nodig te verbeteren. In de huidige tijden van transities, bezuinigingen en veranderingen kan omgaan met elkaar onder druk komen te staan. Het is van belang dat alle partijen in de driehoek zich hier bewust van zijn en een respectvolle, positieve en constructieve manier van omgaan met elkaar nastreven. Met medewerkers stelt PSW in coachinggesprekken, basiscursussen, intervisies en teamoverleg, bejegening in de driehoek regelmatig aan de orde. In de ouder/verwantenraden zal er dit jaar tijdens verschillende jaarvergaderingen op terug gekomen worden.

elkaar', een bijscholing die PSW enkele jaren geleden aan cliënten aanbood. Groot verschil met toen is dat er dit keer bewust voor gekozen is het onderwerp in kleine groepen te bespreken; in de eigen huiskamer of activiteitengroep. Gedachte hierachter is om juist de ervaringen in de eigen groep te bespreken. Hoe gaat het op de groep of in de huiskamer, wat gaat goed en wat kan beter? De filmpjes zijn gemaakt als aanleiding en startpunt voor discussie en niet als 'op te lossen casussen'. De handleiding bij de filmpjes legt hier de nadruk op. Na afloop stellen cliënten afspraken op: wat willen we behouden en wat gaan we anders doen? De afspraken kunnen worden opgehangen als herinnering. Op deze Wat goed is, goed houden! Zorg voor elkaar manier staat omgaan met elkaar weer goed op Het idee om bejegening in de driehoek weer Om de cliënten te ondersteunen, is er een de kaart en kunnen cliënten waar nodig hierexpliciet op de agenda te zetten, komt voort uit hulpmiddel aangereikt waarmee zij aan de bij geholpen worden. de wens en het streven van PSW om de goede slag kunnen. Een vervolg op 'Zorg voor

18

Lekker, gezellig en leerzaam Eetpunt trefcentrum Heythuysen

In het trefcentrum in Heythuysen is een nieuwe activiteit gestart: eetpunt Heythuysen. Iedere donderdag kunnen mensen hier een hapje eten en, als ze willen, mee helpen met koken. Bedoeld voor zowel cliënten van PSW, maar in de toekomst ook voor buurtbewoners. Een unieke vorm van participatie in Heythuysen. Het enthousiasme van de deelnemers is groot. Net als de plannen voor de toekomst.

Het nieuwe trefcentrum Heythuysen biedt veel mogelijkheden. Voorheen was het trefcentrum gevestigd aan de Magdalenastraat; sinds de opening van AC Heytse is het trefcentrum verhuisd naar deze prachtige locatie. Veel ruimte en…een moderne keuken ter beschikking. Idee Dat bracht ideeën. Wat als er een eetpunt werd opgezet, bedoeld voor cliënten van PSW die graag willen koken en in gezelschap een hapje willen eten? En wat als er ook buurtgenoten bij aansluiten, bijvoorbeeld oudere mensen of mensen die eenzaam zijn? Zo gezegd, zo gedaan. Frank Goossens, coördinator van het trefcentrum, pakte de plannen op. Sinds enkele weken is de activiteit vaste prik op donderdagavond. Koken en eten Frank Goossens: 'De kook- en eetavond wordt voorlopig alleen voor cliënten van PSW georganiseerd. Zij kunnen zich in de week voorafgaand opgeven voor de activiteit en betalen € 5,50 per keer. Ze mogen meehelpen met koken, maar dat hoeft niet. De meesten willen dat echter wel. Vinden ze leuk en ze leren er veel van. Het doel van deze activiteit is om enerzijds te leren koken voor wie dat wil, anderzijds een maaltijd te nuttigen in een gezellige, ontspannen sfeer. Het loopt goed, de meesten komen iedere week. We zijn nu gestart met cliënten van PSW, maar als de activiteit verder is ontwikkeld, kunnen ook buurtgenoten aansluiten.'

Nou ja, alleen. De bezoekers helpen ijverig mee met wassen, snijden van groenten, koken, opruimen en de tafel dekken. Hans: 'Ik heb vroeger vrijwilligerswerk gedaan en was op zoek naar een nieuwe vrijwilligersfunctie. Ik had me aangemeld bij een vrijwilligerscentrale en zag de vacature voor kok in het trefcentrum Heythuysen. Ik ben zoals je het noemt, hobbykok. Ik woon hier vlakbij, en kende PSW een beetje. Ik had geen ervaring met de doelgroep, maar het bevalt erg goed.' De koks doen iedere maand een voorstel voor menu's en bespreken dat met de cliënten. De koks doen voorafgaand aan de kookavond de boodschappen. Hans: 'Daarom is het wel belangrijk dat de cliënten zich vooraf opgeven. Anders weten we niet voor hoeveel personen we boodschappen moeten doen!' Extra lekker Vandaag staan groentesoep, aardappelen met gehaktballen, een witlofsalade en een vlatoetje op het menu. De aanwezige cliënten kennen de weg in de keuken al goed en gaan meteen aan de slag. De een schilt aardappelen, een ander snijdt de witlof in dunne reepjes. Het is al snel duidelijk dat iedereen zich goed vermaakt. Zoals Wiel. Hij heeft nog geen keer overgeslagen. Hij woont in Haelen en krijgt ondersteuning bij het wonen van PSW. 'Ik vind het eten altijd lekker, maar kom ook voor de gezelligheid.' Ook Danny is enthousiast: 'Ik wilde graag zelf leren koken. Via de begeleiding van het WBC Vlasrootsingel, waar ik woon, hoorde ik van deze activiteit. Ik leer er veel van. Het is leuk om te doen en het eten smaakt extra lekker als je het zelf hebt gemaakt! Ik hoop dat er in de toekomst ook mensen uit de buurt mee gaan koken en eten. Het contact met hen, met elkaar praten: daar verheug ik me op!'

Participatie in Heythuysen

Hobbykok Kok Hans Coenen leidt het koken. Hij is vrijwilliger bij het eetpunt. Normaal gesproken zijn de koks met tweeën, Hans en André van Staalduinen. André is vandaag helaas ziek, dus moet Hans het alleen doen.

19

‘We willen dat iedereen zich welkom voelt’ Nieuwe Soos in Nederweert

De nieuwe Soos voor Ouderen in Nederweert is pas in januari gestart. Toch voelt het voor de cliënten en begeleidsters al vertrouwd. En dat is ook precies de bedoeling van de Soos. Want wat begon als een reactie op de vervoersbezuinigingen, is uitgegroeid tot een mooie dagbesteding dicht bij huis voor de ouder wordende cliënten.

De Soos in Nederweert is een speciale plek voor ouder wordende cliënten met een verstandelijke handicap. Net als in Weert en in Roermond, waar al langer een Soos is, biedt de Soos oudere mensen een gezellige dagbesteding onder professionele begeleiding gedurende één of meer dagen per week. Er heerst een rustige sfeer en het tempo is aangepast aan de behoeften van de deelnemers. Er is geen leeftijdsgrens; bepalend is de aanwezigheid van ouderdomsverschijnselen of de behoefte aan een specifieke seniorenomgeving. De Soos biedt gelegenheid om elkaar te ontmoeten en creatief bezig te zijn, door bijvoorbeeld spelletjes te doen, samen koffie te drinken, boodschappen te doen voor de lunch of te handwerken. ‘Ik ben op dit moment een tafellaken aan het borduren’, vertelt vaste bezoekster Annie Engelen. ‘We zitten nog maar pas op deze plek en zo kunnen we het nog een beetje gezelliger maken.’ Gemoedelijke sfeer De ruimte waar de Soos elke dag van 10.00-15.00 uur open is voor cliënten, werd eerder alleen gebruikt als trefcentrum van woonbegeleidingscentrum (WBC) in Nederweert. Het trefcentrum is, in tegenstelling tot de Soos, een vrijblijvende ontmoetingsplek voor mensen met een verstandelijke handicap. ’s Avonds komen cliënten er om te

Eetpunten Weert Ook in Weert zijn eetpunten. In het trefcentrum van Creatief Centrum Weert kunnen cliënten van Ondersteund Wonen al ruime tijd iedere dinsdag en donderdag een maaltijd nuttigen. Nieuw is het eetpunt in wijkgebouw het Keenter Hart. Het eetpunt is een gezamenlijk initiatief van verschillende organisaties; de organisatie is in handen van Punt Welzijn. Vrijwilligers bereiden iedere woensdag een heerlijke, gezonde en verse drie gangen maaltijd voor bewoners van WeertZuid om het vervolgens samen te nuttigen. De achterliggende gedachte is het samenbrengen van bewoners in de wijk.

koken, kletsen of rustig iets te lezen. Overdag stond de ruimte vaak leeg en daarom was het de ideale plek om de Soos te beginnen. ‘We hebben niet veel hoeven aanpassen', vertelt José Lenaers, één van de drie begeleidsters. ‘Tafels, stoelen en een keuken waren er al. We hebben alleen gezorgd voor relaxstoelen en één van de toiletten is rolstoelvriendelijk gemaakt.’ Dat is nodig, omdat er veel verschillende cliënten met verschillende zorgbehoeften komen. ‘En dat is ook precies de bedoeling', zegt collega Gerry Brouns. ‘We willen dat iedereen zich hier welkom voelt. De Soos moet laagdrempelig zijn voor de cliënten die komen, maar ook voor familie, vrienden, woonbegeleiders, buurtbewoners of bijvoorbeeld mensen die zich oriënteren op vrijwilligerswerk. We krijgen dan ook regelmatig bezoek. De gemoedelijke sfeer hoort bij een Soos midden in het dorp.’ Midden in het dorp De deelnemers zijn allemaal woonachtig in Nederweert. De meesten gingen eerder naar de Soos in Weert. Nu de dagbesteding dichter bij huis is, zijn de cliënten meer in hun eigen dorp. Elke dag doet een aantal ouderen boodschappen voor de lunch. Dan maken ze een praatje met de caissière of met buurtbewoners die vragen hoe het met ze gaat. Cliënten krijgen hierdoor de kans om als dorpsgenoten betrokken te worden en zich betrokken te voelen bij hun omgeving. Dat in Nederweert een nieuwe Soos voor Ouderen is geopend heeft te maken met de bezuinigingen op vervoerskosten. De cliënten hoeven nu minder ver te reizen. ‘In de winter ga ik met de bus en ‘s zomers kan ik gewoon lopen’, glundert Floor Vaes. Hij is blij met de nieuwe Soos. ‘Ik kom hier vier dagen in de week, vooral om te kaarten. De eerste dag moest ik wel wennen, maar ik pas me snel aan. Ik heb het hier goed.’ Dat beaamt Nelly Houben: ‘Ik vind het rustig hier. Ik puzzel graag, het liefst alleen. Toch was ik blij dat ik al wat mensen kende die ook naar de nieuwe Soos gingen. Eerst gingen we naar Weert, nu hoeven we gelukkig veel minder ver te reizen.’ Een hechte groep Ook José en Gerry kijken met tevredenheid terug op de start. ‘Na 17 jaar werken in Weert vond ik het wel tijd voor een nieuwe stap. En alles is al snel op zijn plaats gevallen. Hier kunnen we met een klein team en met een nieuwe groep cliënten samen iets moois opbouwen’, zegt Gerry. José: ‘Ik heb geen seconde spijt gehad van mijn beslissing. Het mooiste vind ik de diversiteit van de cliënten. We delen veel met elkaar als groep en daarom is er ondanks de verschillen veel respect en begrip voor elkaar. Dat is voor mij ook de kern van ons werk: de cliënten echt leren kennen.’ Gerry vult aan: ‘Ik vind het geweldig dat we op deze plek zo goed de doelstellingen van PSW kunnen vormgeven: we geven gericht aandacht aan de cliënten. Dat merken ze, daarom komen ze graag. En ik ook.’

20

Een speciale gift

21

Tijdelijke locatie in Nunhem

Meneer C. Klep

Verbouwing KDC de Heisterkes

Meneer C. Klep woont in Weert, in de buurt van het woonbegeleidingscentrum van PSW aan de Maastrichtstraat. In het WBC wonen acht jong volwassenen met een ernstige verstandelijke handicap. Onlangs vierde hij zijn tachtigste verjaardag met een groot feest voor zijn familie en kennissen. Hij vroeg aan iedereen om als cadeau een geldbedrag te schenken. Met de opbrengst deed meneer vervolgens een bijzondere en prachtige daad: hij schonk het bedrag aan de bewoners van het WBC.

In januari is begonnen met de verbouwing van Kinderdagverblijf de Heisterkes in Haelen. De kinderen en de medewerkers zijn verhuisd naar een tijdelijke locatie, het voormalige kinderdagverblijf 't Molshuipke, in Nunhem.

Nee, meneer C. Klep wil eigenlijk liever niet in de publiciteit. Want daarvoor heeft hij zijn gift niet gedaan. 'Maar misschien dat anderen door dit artikel ook op de gedachten komen om zoiets te doen', vertelt hij. 'Dat zou mooi zijn.'

Het bezoek maakte veel indruk op me. Ik heb zo veel respect voor de begeleiding die dag in, dag uit voor deze mensen klaar staat en hen de zorg en begeleiding biedt die ze nodig hebben. Want deze mensen hebben altijd zorg nodig.'

Verjaardagscadeau In november vierde hij zijn tachtigste verjaardag. 'En dan vragen ze me natuurlijk wat ik wil hebben. Ik keek mijn woonkamer rond en zag flessen wijn, kaarsen en andere spullen staan die ik ieder jaar met mijn verjaardag krijg. Ik dacht: eigenlijk hoef ik niet nog meer wijn en chocola. Op een gegeven moment zag ik een programma op televisie over goede doelen. En ik dacht: het zijn altijd dezelfde goede doelen die veel aandacht krijgen. Ik kom regelmatig langs de woning aan de Maastrichtstraat en zie de bewoners vaak langskomen. Ik was altijd benieuwd hoe het daar zou zijn, hoe de bewoners zijn, hoe een dag van hen eruit ziet. Na het zien van dat goede doelen programma kreeg ik het idee om iedereen die op mijn verjaardag zou komen een geldbedrag te vragen, dat ik aan de bewoners wilde geven. Ik vertelde het aan mijn dochter en ook zij was enthousiast.'

Speciale bus Zijn plan was duidelijk: hij zou alle gasten van zijn feest vragen om in plaats van een wijntje of een ander cadeautje een gift in een speciale bus te stoppen, die de bewoners en begeleiding hadden gemaakt. 'Het was een gezellige verjaardag en de gasten reageerden positief op het idee. Op het einde van de dag was ik toch wel nieuwsgierig naar de opbrengst. Het bleek € 320,- te zijn, veel meer dan ik had verwacht!'

Respect Zo gezegd, zo gedaan. Meneer C. Klep en zijn dochter namen contact op met de begeleiding van WBC Maastrichtstraat en samen kwamen ze op bezoek. 'Ik vond het geweldig om een rondleiding te krijgen. Dat had ik al heel lang gewild. Ik had meteen contact met de bewoners. Ik had dit al jaren eerder moeten doen. Als ik wat jonger was geweest, was ik er absoluut als vrijwilliger gaan helpen.

Gegrepen Samen met een paar kinderen en kleinkinderen zijn we de bus een paar weken later gaan brengen. Mijn dochter had een mooie cheque gemaakt, die we hebben overhandigd aan de bewoners. Ook mijn (klein)kinderen waren onder de indruk van het bezoek. Ik ben echt gegrepen door het enthousiasme in deze groep. Ik ben blij dat ik iets heb kunnen doen, om ze een extraatje te kunnen bieden. Ik heb gehoord dat ze met het geld een busje gaan huren in de vakantieperiode om uitstapjes te maken. Dat vind ik prachtig. Ik ben trots dat ik de groep heb mogen ontmoeten en dat ik ze heb leren kennen. Ze zijn onderdeel van onze maatschappij en mogen niet vergeten worden. Ik hoop dat ik in de toekomst nog eens vaker iets kan doen!'

In memoriam

John van Melis

Overleden 9 februari 2014

John van Melis was 66 jaar. Hij woonde 27 jaar in WBC Coenraad Abelsstraat in Weert. John was een harde werker. Niet alleen bij de Risse, maar ook in zijn vrije tijd was hij een ondernemende man. Hij hielp mee in het trefcentrum, haalde dagelijks het brood voor de groep en het oud papier wist hij precies plat te slaan. Hij genoot ervan om dagelijkse klusjes in het huishouden te doen zoals koken, aardappels schillen en wassen. Hiervoor voelde hij zich erg verantwoordelijk en hij nam deze taken zeer serieus. Daarnaast kon hij ontzettend genieten van een pilske en een goede pot voetbal. Met name als Ajax moest spelen, zat John voor de buis. Met John in de buurt was het altijd feest. Waar John ook was; hij zorgde voor de vrolijke noot en aan zijn grapjes en plagerijtjes kon niemand ontkomen. Maar dat vond juist iedereen plezierig. Was er ergens een activiteit of feest dan was John van de partij. Hij was vaak een zonnetje voor zijn omgeving en cliënten, medewerkers en vrijwilligers zullen John erg missen.

Kinderdagcentrum de Heisterkes in Haelen ligt op een prachtige locatie, ideaal voor de doelgroep: kinderen met een ernstige verstandelijke handicap. Het gebouw was echter verouderd. PSW heeft besloten om de locatie te verbouwen. Inmiddels zijn de verbouwingen in volle gang. Trees van Heeswijk, teamleider KDC de Heisterkes: 'Het gebouw wordt volledig aangepast aan deze tijd. Groepsruimtes worden vergroot, in iedere ruimte komt een tillift en het zwembad wordt vernieuwd. Er komt een nieuwe inrichting en alles wordt geschilderd. Het wordt prachtig.' Buurtbewoners Het verbouwde KDC wordt naar verwachting in augustus in gebruik genomen. Tot die tijd zijn alle kinderen en medewerkers verhuisd naar een voormalig kinderdagverblijf in Nunhem. Dit gebouw ligt midden in een woonwijk. Om die reden zijn op 12 februari alle buurtbewoners uitgenodigd om een kijkje te komen nemen. En dat werd zeer gewaardeerd. 'We vonden het zo'n vriendelijke

gebaar dat PSW de moeite heeft genomen om ons uit te nodigen. Dan gaan we natuurlijk graag een kijkje nemen! Onze kinderen hebben hier op school gezeten en het gebouw stond al een tijdje leeg. Het is mooi dat het gebouw weer in gebruik is. We zijn ook wel een beetje nieuwsgierig hoe het er nu uitziet.

We zien de kinderen wandelen door de buurt en op de speelplaats. De doelgroep is ons onbekend. We zijn benieuwd hoe een daginvulling eruit ziet, wat PSW precies doet en welke kinderen worden begeleid. Hartstikke leuk dat de begeleiders ons uitleg en een rondleiding willen geven.'

22

Oprechte aandacht Politieke partijen Nederweert in gesprek met cliënten PSW

Op uitnodiging van cliënten van Ondersteund Wonen Nederweert kwamen op 29 januari de vier politieke partijen van Nederweert vragen beantwoorden. In een vol Trefcentrum ontstond een levendige discussie tussen cliënten en politici. Nederweert kan terugkijken op een geslaagde avond. In het najaar vindt er wederom een gezamenlijke bijeenkomst plaats. Ditmaal op uitnodiging van de politieke partijen; in het gemeentehuis!

In het Trefcentrum aan de Schoolstraat 1 in Nederweert hangt een spanning alsof er een echt verkiezingsdebat gaat beginnen. Maar liefst 14 politici, onder wie wethouders en gemeenteraadsleden, hebben gehoor gegeven aan de uitnodiging van de cliënten van Ondersteund Wonen Nederweert. Zij willen vooral uitleg over de gevolgen voor hen van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Maar ook de thema's gemeenteraadsverkiezingen, vermaatschappelijking, woonomgeving en werk komen deze avond aan bod. Eenvoudige taal Veel cliënten maken zich zorgen over hun toekomst. Ze hebben behoefte aan begrijpelijke informatie. Zo ontstond het idee de politieke partijen uit te nodigen. Stefan Geesing woont zelfstandig en krijgt enkele uren per week ondersteuning van PSW. Hij is een van de initiatiefnemers: 'We wilden in de eerste plaats op onze manier vertellen waar we tegenaan lopen. Daar kan de politiek misschien iets van leren. We hopen écht dat er naar ons geluisterd wordt. En dat de politieke partijen eerlijk en duidelijk zijn en dingen in eenvoudige taal vertellen. Zodat wij het beter begrijpen.' Een spervuur aan vragen De cliënten van PSW hebben zich goed voorbereid. De ene na de andere vraag wordt op de vier lijsttrekkers afgevuurd. Ze doen merkbaar hun best om de moeilijke politieke thema's in gemakke-

lijke taal uit te leggen. Daar waar dat niet lukt, komt er een opmerking uit de zaal: 'Dat snap ik niet. Wat is dat? Wat bedoelt u daarmee?' Waar nodig bieden Chantal Nijnens en Gerrie Kessels, begeleiders van PSW, als volleerde discussieleiders ondersteuning. De vier lijsttrekkers proberen zoveel mogelijk duidelijkheid te geven. Ook de andere aanwezige politici discussiëren mee en doen hun best om vragen van cliënten te beantwoorden. Onduidelijkheid Het eerste gespreksonderwerp is de Wmo. De algemene uitgangspunten worden uitgelegd. Evenals de bezuinigingen die er mee gepaard gaan. Het beeld dat de gemeente 'maar € 50,- heeft en dus geen € 100,- uit kan geven', helpt cliënten een stuk op weg om het beter te begrijpen. Eén ding maken de politici snel duidelijk: wat betreft de Wmo is nog veel onduidelijk, ook voor de gemeenten. Er kunnen geen sluitende antwoorden gegeven worden op vragen als: 'Kan ik begeleiding van PSW houden, wanneer heb ik mijn keukentafelgesprek, krijg ik straks andere zorg of andere begeleiders, heeft de gemeente al beslist wie de zorg gaat leveren en kan ik zelfstandig blijven wonen?' Maurice Derks woont in een appartement op Schoolstraat 1. Hij vertelt na afloop: 'Ik vind dat ze het alle vier goed met ons voor hebben. Ze willen hun best doen en zoveel mogelijk hetzelfde laten voor ons. Of dat kan, weten ze zelf nog niet. Jammer dat ze niet alles hebben kunnen uitleggen.'

23

Ik ben tevreden Stefan Geesing: 'Ik snap dat het ook voor de gemeente nog onduidelijk is. Toch ben ik tevreden. De politici hebben oprecht tijd en aandacht voor ons gehad. Ze luisterden goed en probeerden eerlijk antwoord te geven. De een vertelde het wel iets eenvoudiger dan de ander. Ik ben weer iets wijzer geworden. En ik weet op wie ik ga stemmen!' Politiek en cliënten van PSW zijn deze avond zichtbaar dichter bij elkaar gekomen. In de pauze en na afloop worden er geanimeerde gesprekken gevoerd. Voor enkele praktische problemen is direct actie beloofd. Ook zijn er enkele afspraken gemaakt om individuele knelpunten te bespreken. In het najaar brengen de bewoners van WBC Nederweert de gemeente een tegenbezoek. De uitnodiging van de raadsleden spreekt voor zich: 'Kom maar kijken of wij onze afspraken zijn nagekomen!'

Laat het ons horen als er iets is! Hubert Mackus, wethouder in Nederweert: 'Ik heb geen moment na hoeven denken of ik op de uitnodiging in moest gaan. Als gemeente moet je in contact blijven met je burgers. Ik heb meegelopen met bewoners van Ondersteund Wonen en in WBC Geenestraat. Dat was leerzaam. Die meeloopstage en de bijeenkomst zetten je aan het denken wat je zegt en hoe je dingen zegt. Je moet burgers in eenvoudige taal kunnen vertellen wat je als gemeente doet. Het was een prettige en waardevolle avond. We hebben ter plekke een aantal afspraken gemaakt over een paar praktische problemen. Ik roep de cliënten van PSW op: laat het ons horen als er iets is en wacht daar niet lang mee. Zo kunnen we elkaar helpen.'

Dit moeten we vaker doen! Henk Cuijpers is raadslid in Nederweert. Hij was een van de lijsttrekkers die aanwezig waren op de bijeenkomst in het Trefcentrum. Henk Cuijpers: 'Tijdens de meeloopstage bij enkele bewoners van Ondersteund Wonen van PSW Nederweert heb ik een beter beeld gekregen van de cliënten en problemen waar ze tegenaan lopen. Je merkt dat de ondersteuning die ze krijgen echt nodig is, al lijkt dat soms niet zo. Ik heb me voorbereid op de bijeenkomst. Ik wilde in gewone, eenvoudige taal uitleggen wat de gemeente doet en wat er allemaal speelt. Het was een leuke en zinvolle avond. Je hoort dingen waar je als raadslid niet snel bij stil staat. Dat zet je aan het denken. De politiek moet dicht bij de burgers staan. Daar is deze avond een goed voorbeeld van! En dit moet geen eenmalige actie in verkiezingstijd zijn, vandaar mijn uitnodiging voor een tegenbezoek. Zo blijven we goed in contact met elkaar en kunnen wij als gemeente betere dienstverlening bieden.'

Meeloopstages In de weken voorafgaande aan de bijeenkomst in Nederweert namen enkele leden van het CDA en Jongeren Akkoord Nederweert (JAN) deel aan meeloopstages die PSW aanbiedt. De meeloopstages zijn bedoeld voor iedereen die beroepsmatig te maken krijgt met de cliënten van PSW. Iemand die zich aanmeldt, loopt een dagdeel mee in een van de voorzieningen van PSW. Om een beter beeld te krijgen van onze cliënten, hun behoefte aan zorg en ondersteuning en de manier waarop PSW werkt. Ook de andere partijen in Nederweert gaan nog gebruik maken van de meeloopstages. Over de meeloopstages is een folder verschenen. Deze kunt u opvragen via het Centraal Bureau van PSW.

Helpende handen NL Doet

Op 21 en 22 maart 2014 werd NL Doet georganiseerd, de grootste vrijwilligersactie van Nederland. NL Doet zet vrijwillige inzet in de spotlights en stimuleert iedereen om een dag(deel) de handen uit de mouwen te steken. Ook cliënten van PSW hebben deze dagen een actieve bijdrage geleverd.

In Roermond verzorgden cliënten van de kooken bakactiviteit van AC Pappelhof een lunch en high tea voor vrijwilligers. De vrijwilligers waren in Wijkhuis de Kemp aan de slag met het maken en schilderen van balustrades. AC Pappelhof werkte hierbij samen met Wel.kom, Daelzicht en Sportservice Roermond. Enkele bezoekers van AC Pappelhof namen deel aan een spellenmiddag. Er wordt gekeken of er in de toekomst meer gezamenlijke activiteiten in de wijk de Kemp georganiseerd kunnen worden. In Nederweert hebben acht cliënten van

Ondersteund Wonen, samen met ouders en andere vrijwilligers, het gehele clubgebouw van Jong Nederland in Ospel opgeruimd en gepoetst. Ook werden buiten opruimwerkzaamheden verricht. Jong Nederland verzorgde een lekkere lunch. Een geslaagde dag met ook nog bezoek van burgemeester en wethouders! Diverse andere cliënten van WBC Nederweert ondersteunden NL Doet initiatieven bij o.a. het Thomashuis, de Kledingbeurs, het Ouderencentrum (verzorgen van een High Tea) en Land van Horne.

24

Goede zorg op afstand

25

Muziekkisten veroveren PSW

Beeldschermzorg komt eraan

Leren kiezen met muziek

PSW is gestart met beeldschermzorg. De eerste trajecten hiervoor zijn in gang gezet. Beeldschermzorg richt zich in de aanvangsfase op cliënten van PSW Thuis.

Muziek als hulpmiddel om te leren kiezen en de eigen inbreng te stimuleren. Wat begon als een idee, is omgezet in een tastbaar eindresultaat. 25 muziekkisten werden binnen heel PSW afgeleverd op locaties waar belevingsgerichte cliënten werken of wonen. Een project dat tot stand kwam door samenwerking tussen verschillende disciplines en sectoren van PSW. Rike Schulpen is begeleider in Kinderdagcentrum (KDC) 't Brombemke. Zij was vanaf het begin betrokken bij het project 'Muziekkisten'.

een indicatie terugloopt, kan zo wellicht toch goede zorg geboden worden. Angela: 'Ook zonder dat er sprake is van bezuinigingen kan beeldschermzorg van meerwaarde zijn. Als een begeleider via facetime (videoverbinding) contact heeft met een cliënt kan hij beter inschatten hoe het met een cliënt gaat dan wanneer ditzelfde contact telefonisch plaatsvindt. Of hij kan zien of zijn cliënt een handeling goed uitvoert, bijvoorbeeld medicatie innemen, zonder fysiek aanwezig te moeten zijn. Beeldschermzorg zal persoonlijk contact nooit verdringen of overbodig maken. Het is naast de huidige vorm van begeleiden een andere manier van werken. PSW kijkt bovendien per individuele situatie of beeldschermzorg past bij de cliënt en van meerwaarde is. Daarnaast kan de iPad ingezet worden voor een training, stappenplan of dagschema.'

Het klinkt afstandelijk, zorg op afstand of beeldschermzorg. En dus niet in overeenstemming met de visie van PSW waarin betrokkenheid en persoonlijk contact hoog in het vaandel staan. Toch denkt PSW dat beeldschermzorg een meerwaarde kan zijn voor de zorg en ondersteuning. Een eerste impressie. De start 'Beeldschermzorg doet in het hele land zijn intrede.' Aan het woord is Angela van Kruisbergen, medewerker van het Informatie- en Ondersteuningscentrum voor Cliënten (IOC) van PSW en gespecialiseerd in cliëntcommunicatie. Angela is belast met de technische ondersteuning van

het project en geeft het project samen met Vera Austen, gedragskundige van PSW, ook inhoudelijk vorm. 'Er zijn op dit moment vijf begeleiders met negen cliënten van PSW Thuis bezig met beeldschermzorg. Begeleiders en cliënten hebben een iPad waarmee ze onderling contact hebben. Binnenkort krijgen nog tien begeleiders en twintig cliënten instructie om te starten met beeldschermzorg.' Meerwaarde individueel bekijken Natuurlijk spelen de veranderingen en bezuinigingen in de zorg een rol om beeldschermzorg in te voeren. Met behulp van beeldschermzorg kan zorg immers efficiënter ingericht worden, is de verwachting. Als

Zorgtijd in plaats van reistijd Zorg bieden op afstand, met iPad of tablet. Het heeft verschillende voordelen. Zo heeft de begeleider geen reistijd. De gewonnen reistijd kan worden ingezet voor zorg. Bijvoorbeeld voor nieuwe cliënten. Cliënt en begeleider hebben beide de mogelijkheid om vaker met elkaar contact op te nemen of op een tijdstip dat beter uitkomt. Angela: 'In een van de trajecten neemt de cliënt nu vóór het weekend contact met de begeleider op om het weekend voor te bespreken. Zij wil graag in het weekend geen begeleiding. Als het echt nodig is, is er toch snel contact gelegd.' 'Live uitzending' Tijdens de studiedag van PSW Thuis is live een voorbeeld getoond van deze begeleiding: een begeleidster van PSW Thuis had ter plekke via de iPad contact met een cliënt en vroeg hem naar zijn ervaringen met deze vorm van begeleiding. De eerste ervaringen van beide kanten zijn zeer positief. In de volgende PSW Info kunt u meer ervaringen van cliënten en begeleiders met beeldschermzorg lezen.

Rike: 'Het idee is al zeven, acht jaar geleden geboren. Ik werkte toen in KDC de Heisterkes. In de KDC's is communicatieontwikkeling voor veel kinderen een van de hoofddoelen. Er wordt door begeleiders, in samenwerking met logopedisten, veel aandacht aan geschonken. Leren kiezen en merken dat je invloed kunt uitoefenen is een onderdeel van communicatieontwikkeling. Voor veel kinderen in de KDC's is dat moeilijk. De ontwikkeling gaat vaak niet staps-, maar zelfs stapjesgewijs. Samen met collega-begeleider Wilma Stals ben ik gaan denken hoe we kiezen en invloed uitoefenen op een leuke, speelse manier extra zouden kunnen trainen. We kwamen al snel op het idee van muziek.

Het resultaat mag er zijn! Inmiddels staan er muziekkisten in belevingsgerichte activiteitencentra, de kinderdagcentra, enkele WBC's, de kinderwoonvoorziening en het kinderlogeerhuis. In de spelotheek van PSW Junior in Baexem staat een muziekkist voor de uitleen. Alle kisten hebben dezelfde inhoud: een handleiding, verwijzers, een CD en de teksten van de liedjes met bijbehorende foto, picto en gebaren; groot en duidelijk zichtbaar op een tafelstandaard. Rike: 'Je kunt als begeleider zo aan de slag, alles is aanwezig. Van eenvoudig tot moeilijk en voor elke cliënt wat wils. Het resultaat mag er zijn. De kisten zijn mooi en compleet. Ik ben er trots op! Dit is een basis om verder te bouwen. Er zitten nu 20 liedjes in. We willen naar zeker 100 toe. Bijvoorbeeld rondom thema's als feestdagen en jaargetijden. Er zijn nog plannen genoeg!'

Muziek inzetten voor communicatieontwikkeling

Niet muzikaal? Toch doen! Rike: 'Voor mij was dat niet zo logisch. Ik kom uit een muzikale familie, maar beschouw mezelf als de niet muzikale tak! Voor kinderen is muziek heerlijk. En dus een goed middel om te leren. Het belevingsaspect van muziek stimuleert enorm. Dan stap je over je eigen schroom heen en ga je aan de slag.' In de beginperiode werd leren kiezen gestimuleerd met behulp van liedjes. Bij de liedjes hoorden leuke gebaren, dansjes of een spelletje. Voorwerpen als knuffels en autootjes, tekeningen en picto's verwezen naar de liedjes. Door te blijven oefenen en herhalen, leerden kinderen dat kiezen van een voorwerp beloond werd met een geliefd liedje. De basis voor het idee van de muziekkist was gelegd. Samenwerking Rike: 'In overleg met een gedragskundige van PSW Junior, de logopediste en het Informatie- en Ondersteuningscentrum voor Cliënten (IOC) ontstond er steeds meer een vast omlijnd plan. Het doel communicatieontwikkeling is daarbij steeds voorop blijven staan. We wilden naar meer eenduidigheid. Niet in de zin dat iedereen hetzelfde moet doen, maar om kinderen continuïteit en herkenbaarheid te bieden. Ook als ze van groep veranderen, naar het activiteitencentrum (AC) overstappen of na de dagbesteding thuis in de woning komen. Vanuit die laatste gedachte is al snel de volwassenenzorg bij het project betrokken. Veel cliënten van AC's en WBC's die belevingsgericht in het leven staan, hebben hier zeker ook iets aan.' Het IOC had de coördinerende rol bij het samenstellen van de muziekkisten. Het IOC schakelde de drukkerij- en computeractiviteit van AC Herten in voor verschillende werkzaamheden en het verspreiden van de muziekkisten. Begeleidster Peggy van de Ven zong een aantal liedjes in. Stichting Vrienden van de Stichting financierde het project.

Oproep voor een muzikale vrijwilliger! Rike: 'We zoeken een vrijwilliger die de liedjes wil inzingen en begeleiden met gebaren. Misschien zijn er ouders, die dit leuk vinden! Cliënten van Studio Edisonlaan van PSW in Weert gaan dit filmen en monteren. We voegen dit als muzikale memory aan de muziekkisten toe. Als je twee dezelfde foto's of picto's raadt, wordt als beloning het liedje afgespeeld.' Interesse? U kunt contact opnemen met Rike Schulpen, KDC 't Brombemke, 0475 53 18 91 of [email protected].

26

27

25 jarig jubileum

Ans Maessen

PSW en Ans Maessen; al 25 jaar 'samen'. Een combinatie die niet meer weg te denken valt. Ans Maessen begon als hoofd van Activiteitencentrum Pappelhof en is inmiddels al enkele jaren manager van PSW Dagbesteding en PSW Werk. Sinds kort is ze ook manager PSW Junior (OSK, KDC's en Vrije tijd). In maart vierde ze haar 25-jubileum bij PSW. Een interview met Ans Maessen over ontwikkelingen, leiding geven, veranderingen, bezuinigingen, toekomst, haar enthousiasme voor het werk en voor PSW. Maar vooral een interview over haar passie en inzet voor de mensen om wie het bij PSW gaat: de cliënten en hun ouders.

Voordat Ans Maessen bij PSW terecht kwam, werkte ze zeventien jaar bij collega-zorginstelling Pergamijn. Ze volgde er een opleiding en werkte vervolgens als paviljoenshoofd, groepshoofd en als praktijkbegeleider. Hier kwam ze tot een belangrijke conclusie, die ze de rest van haar werkcarrière met zich mee zou nemen: het functioneren van leerlingen en medewerkers hing in grote mate samen met de manier waarop ze leiding kregen; de rol van de leidinggevende was groot. Het intrigeerde haar en het was voor haar duidelijk dat ze een leidinggevende functie wilde bekleden. Tot op de dag van vandaag neemt ze deze visie mee in haar werk als manager.

sterk verankerd binnen de hele organisatie. Het houdt mij gemotiveerd om te zien dat teamleiders, begeleiders dit ook blijven uitdragen en hiervoor blijven staan.'

komt te staan. Ik vind het lastig om daar mee om te gaan. Maar mijn enthousiasme voor dit werk blijft. Iedere dag opnieuw doe ik mijn werk met veel plezier, ook al zijn er in deze tijd veel zorgen.'

Zorgen 'We zitten momenteel in een moeilijke tijd; bezuinigingen en transities zijn hedendaags de belangrijkste onderwerpen van gesprek. En ja, ik maak me wel zorgen. Er staan forse bezuinigingen en grote veranderingen op het programma. Nooit eerder zijn de aangekondigde veranderingen zo onvoorspelbaar geweest. De impact zal groot zijn. PSW blijft desondanks steeds zoeken naar mogelijkheden die bij onze cliënten passen. Juist voor onze cliënten is ooit de AWBZ ontstaan. Onze cliënten zijn geboren met een verstandelijke handicap. Die handicap is voor een leven lang en gaat nooit over. Mijn grootste zorg voor de toekomst is dat de cliënt niet meer centraal

Ruimte voor ontwikkeling 'Mijn drive en betrokkenheid bij PSW en de cliënten is nog steeds heel groot. Ik vind het prachtig om te zien dat er zoveel gemotiveerde medewerkers binnen onze stichting werken, teamleiders die groeien in hun manier van leidinggeven en vrijwilligers die graag bij ons willen werken. Ik heb zelf de mogelijkheden en ruimte gekregen binnen PSW om me te ontwikkelen. Dat wil ik ook uitdragen naar de medewerkers toe. Als zij ruimte krijgen kunnen ook zij doorgroeien. Zij staan aan de basis van de zorg voor onze cliënten en bepalen voor een groot deel de kwaliteit van zorg. Ik vind iedereen in een organisatie belangrijk. Iedereen heeft zijn eigen taak en doet belangrijke dingen: cliënten, ouders/verwanten, vrijwilligers, de bestuurder, managers en alle medewerkers, welke functie ze ook hebben.'

PSW en Ans Maessen; een goede combinatie!

Indruk Vanuit haar toenmalige werk kwam ze in contact met Activiteitencentrum Pappelhof in Roermond. Ze was meteen verkocht. Ans Maessen: 'Ik liep daar rond en was zo onder de indruk. Een activiteitencentrum midden in de maatschappij; geweldig. Heel anders dan de intramurale instelling die ik gewend was. Ik dacht: als ik meer ervaring heb, wil ik hoofd

worden van zo'n AC!' Een paar jaar later stond een vacature in de krant voor hoofd van AC Pappelhof. 'We zaten op dat moment net in een reorganisatie bij Pergamijn en ik wilde dat goed afhandelen. Ik heb daarom niet gereageerd op de vacature. Negen maanden later stond dezelfde vacature echter weer in de krant. Toen dacht ik: nu of nooit, dit heeft zo moeten zijn. En ik werd aangenomen.' Inlevend vermogen Tot op de dag van vandaag geniet Ans Maessen van haar werk bij PSW. Kenmerkend is haar grote betrokkenheid en verbondenheid met de cliënten, hun ouders en de medewerkers. Haar inlevend vermogen is groot. Het zorgt ervoor dat ze altijd gedreven is om de positie van de cliënten en hun ouders te verbeteren. 'Er is veel veranderd in die 25 jaar en ik heb veel ontwikkelingen meegemaakt. Zowel in de manier van begeleiden als PSW als organisatie. Er wordt ten opzichte van 25 jaar geleden veel meer individueel gekeken naar wat de cliënten kunnen en willen. Ze hebben hun eigen voorkeuren, mogelijkheden, interesses en ontwikkelingen. Door meer in te gaan op individuele mogelijkheden en interesses, zijn vele cliënten gegroeid in hun ontwikkeling. Een omschakeling die binnen heel PSW wordt gedragen. In die 25 jaar heeft PSW een enorme groei doorgemaakt. Die groei is zeker geen slechte ontwikkeling. PSW durft namelijk om het op de PSW-manier te blijven doen. En dat houdt in dat de cliënt centraal blijft staan. Die visie is

Wat sjiek 'Ik kan nog steeds erg genieten van mijn werk. Ik kom met plezier werken en ik laat geen dag voorbij gaan zonder mooi moment. In dit werk kun je echt nog van betekenis zijn voor iemand die zorg en ondersteuning nodig heeft. Ik kan genieten als ik een cliënt zie, die ik al jaren ken, die nu buiten de deuren van het AC werkt en zich heeft ontwikkeld. Dan denk ik: wat sjiek. Ondanks alle bezuinigingen ontwikkelen we ook weer tal van nieuwe mogelijkheden en projecten midden in de maatschappij, maar ook voor die cliënten die belevingsgerichte zorg nodig hebben. Het is mooi om te zien hoe cliënten kunnen groeien en ontwikkelen. Ik heb veel geleerd van onze cliënten. Ze zijn hartelijk en vooral: ze leven bij het moment. Dat is een mooie eigenschap, waar ik vaak bij stil sta. Ik vind het nog steeds heerlijk om me in te zetten voor onze cliënten en hun ouders. Ik weet zeker dat als ik ooit met pensioen ga, ik ook daarna nog heel lang in deze sector wil werken.'

28

Al zeventien jaar bij dezelfde baas PSW Werk in gemeente Cranendonck

29

Afscheid van de drumband Een lach en een traan

Na 31 jaar gaat de drumband van AC Pappelhof stoppen. Leden, ex-leden, vrijwilligers, begeleiders en ouders/verwanten, op de een of andere manier verbonden aan de drumband, hebben 19 februari in een volle kantine de afscheidsbijeenkomst bijgewoond van de drumband van AC Pappelhof.

Hanneke van Kessel (48) woont in Budel. Twee dagen per week werkt ze in de plaatselijke supermarkt C1000. Hanneke werkt al meer dan 17 jaar (!) in de winkel en is een goede bekende voor het winkelende publiek. Hanneke werkt op basis van een vrijwilligersvergoeding en wordt begeleid door een jobcoach van PSW Werk. Twee collega's van de supermarkt ondersteunen haar op de werkvloer. Een kijkje achter de schermen

Hanneke vertelt honderduit over haar vrijwilligerswerk in de winkel. Ze heeft zich grondig voorbereid en benoemt in volgorde alle werkzaamheden die ze van woensdagochtend tot en met donderdagmiddag uitvoert. Hanneke: 'Donderdagmiddag moet ik altijd op kantoor komen. Dat doe ik graag, want dan krijg ik mijn 'loon'. Daar kan ik iets leuks van kopen voor mezelf.' In de winkel wordt Hanneke deze dag begeleid door Wies. Hanneke en Wies hebben een hechte werkrelatie opgebouwd. 'We kunnen lezen en schrijven met elkaar zoals dat heet', zegt Wies. 'We werken al zo lang samen. Ik had geen ervaring met mensen met een verstandelijke handicap. Ik kreeg mijn eigen werk in het begin niet af omdat ik Hanneke begeleidde. Maar mijn baas hield vol. 'Wacht maar af', zei hij, 'straks heb jij een goede en leuke collega. Daar heeft hij helemaal gelijk in gehad! Natuurlijk vraagt Hanneke begeleiding, maar die extra inspanning is dik de moeite waard.'

onverwacht gebeurt, valt ze terug op haar collega's. Ze vertelt: 'Ik loop eerst een half uurtje van mijn woning tot ik er ben. Als ik hier begin, kijk ik eerst op het schema dat speciaal voor mij gemaakt is. Daarna ga ik aan de slag.' Werkzaamheden die Hanneke verricht zijn: de personeelskantine schoon houden en bevoorraden, vleeswaren wegen, prijzen en bijvullen, zuivelwaren controleren op datum, spiegelen en bijvullen, appelflappen op de bakroosters leggen en kruimels stofzuigen die op de broodafdeling onder de broodbakken liggen. 'Als ik tijd over heb, ga ik vloeren schrobben, want dat moet ook gebeuren.' Als Hanneke haar taken in de winkel laat zien, let ze nauwkeurig op haar kleding. Bij verschillende werkzaamheden horen verschillende tenues. 'Ik moet er netjes uitzien. En als ik poets of met etenswaren werk, draag ik handschoenen voor de hygiëne. En niet dezelfde natuurlijk!'

Hanneke hoort er helemaal bij!

Van appelflappen tot stofzuigen Hanneke doet veel verschillende werkzaamheden. Door veel training en herhaling kan ze deze vrij zelfstandig uitvoeren. Als er iets

Voorbeeld Regelmatig komt Cindy Bouwmans, jobcoach van PSW Werk, bij Hanneke langs. Twee collega's van de C1000 werken met Hanneke samen in de winkel en zijn haar dagelijkse aanspreekpunt. Cindy: 'Hanneke werkt op basis van een regulier toegestane vrijwilligersvergoeding. Die zijn we samen met de werkgever overeengekomen. Ze ontvangt daarnaast gewoon haar Wajong-uitkering. Dit is een mooi voorbeeld van individueel begeleid werken in een regulier bedrijf. Hanneke draagt haar steentje bij en vooral: hoort er helemaal bij. Laatst is ze mee geweest naar het personeelsfeest. Zoals elk jaar. Mooi toch? Knelpunten worden vaak onderling opgelost. Soms kom ik tussendoor eens langs. Eén keer per jaar plan ik een meewerkdag om zelf goed zicht te houden op de werksituatie. Pensioen Naast haar werk in de supermarkt, schildert Hanneke drie dagen per week in Atelier 88 van PSW in Weert. Zij is een van de schilders die een bijdrage hebben geleverd aan de stadsagenda, die is uitgebracht in het teken van 600 jaar stad Weert. Cindy: 'Het is een voordeel dat Hanneke twee 'banen' heeft. Ik zie haar ook in Atelier 88. Dat maakt het gemakkelijk om af en toe te vragen hoe het met haar gaat. Mede door dit regelmatige contact kan Hanneke haar werk in de supermarkt blijven doen.' Ook Hanneke zelf is blij met haar twee werkplekken. Ze zou geen andere combinatie willen. 'Dit is precies zoals ik het wil', vertelt ze. 'Als het allemaal kan, wil ik tot mijn vijfenzestigste zo blijven werken. Dan ga ik pas met pensioen.'

De drumband is uitgegroeid tot een begrip binnen heel PSW en daarbuiten. Door hun optredens konden de leden van de drumband zich presenteren in de samenleving. Lang voordat de term 'vermaatschappelijking' gebruikt werd. Enkele hoogtepunten in het bestaan van de drumband waren optredens bij L1, op het Munsterplein, in de Oranjerie, de ECI cultuurfabriek, het provinciehuis en de Tweede Kamer. De kroon op het werk was ongetwijfeld het optreden bij Frans Bauer in Feinaart, ter gelegenheid van het 25 jarig jubileum van de drumband. Onvergetelijk voor allen die erbij waren. Repeteren Elk optreden zette de drumband haar beste beentje voor. Op vele feesten en jubilea verraste en ontroerde zij menige toehoorder. Dat was mogelijk omdat er hard werd gerepeteerd en marsen werden herhaald en herhaald. Elke week opnieuw. Telkens met veel plezier. Iets dat zeker ook toegeschreven kan worden aan de bezielende leiding van Marga Verlinden. 31 jaar lang begeleidde zij de drumband, van de oprichting in 1982 tot aan de afscheidsbijeenkomst. Knoop doorgehakt Marga Verlinden: 'Het was een moeilijke beslissing om te stoppen. Het plezier en enthousiasme van de cliënten heeft me altijd gemotiveerd om door te gaan. Maar dit is een goed besluit. Het ledental nam af en veel leden zijn een jaartje ouder geworden. Enkele sterke drummers zijn gestopt. Nieuwe drummers meldden zich niet

aan. De drumband vroeg steeds meer begeleiding. Het was niet meer mogelijk het goede niveau van presteren vast te houden. Ook de bezuinigingen hebben natuurlijk hun invloed, maar dat is bijzaak. Alles overwegende moet je uiteindelijk het besluit nemen om te stoppen. Hoe jammer ook. Het is een mooie tijd geweest.' Dankbaar Woensdag 19 februari is er uitgebreid stilgestaan bij het afscheid van de drumband. Leden, ex-leden, vrijwilligers, begeleiders en ouders/verwanten, op de een of andere manier verbonden aan de drumband, kwamen bij elkaar in de kantine van AC Pappelhof. Samen met Ans Maessen, manager Dagbesteding PSW, werd er teruggekeken naar 31 jaar drumband. In woord en beeld kwamen optredens en bijzondere gebeurtenissen voorbij. Vervolgens sprak Marga Verlinden alle drumbandleden persoonlijk toe. Herinneringen met een lach en een traan. De leden van de drumband ontvingen allen een mooie, ingelijste foto van de drumband en een dvd met beelden van oude en recente optredens. Marga Verlinden werd door cliënten, collega's en PSW in de bloemetjes gezet. Na het officiële gedeelte werd het afscheid met alle aanwezigen nog enkele uurtjes voorgezet onder het genot van een heerlijk chinees buffet. Marga Verlinden: 'Ik kijk dankbaar terug. Ans en ik willen iedereen hartelijk bedanken die heeft bijgedragen aan het succes van de drumband: cliënten, ouders/verwanten, vrijwilligers en medewerkers. We hebben het samen gedaan.'

30

'Ik vind het heerlijk om dienstbaar te kunnen zijn' Peter Meijs: klusjesman in KDC 't Brombemke

Peter Meijs (65) werkte jarenlang als elektrotechnicus en is sinds kort gepensioneerd. Sinds enige tijd doet hij af en toe als vrijwilliger klusjes voor kinderdagcentrum 't Brombemke in St.Odiliënberg. Voor hem ontspanning en een hobby, voor het KDC waardevolle hulp.

Peter Meijs werd tegen wil en dank klusjesman in het kinderdagcentrum. Jarenlang was Jan de vaste klusjesman van het KDC, tot hij onverwacht overleed. Peter was de zwager van Jan. Peter: 'Ik was door Jan en door mijn vrouw Joke al goed bekend met het KDC. Zij heeft jarenlang met veel plezier als begeleider op het KDC gewerkt. Ze is nu met pensioen. Ze was dol op de kinderen en nog altijd komt ze af en toe even langs. Ook Jan deed zijn werk als vrijwilliger graag. Op een gegeven moment vroeg Joke mij of ik niet eens naar een paar fietsjes wilde kijken. Ze waren kapot en ze vroeg of ik ze kon repareren.'

31

iPads en zitzakken voor kinderdagcentra Aktie '68

Stichting Aktie '68 is een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor de belangen van mensen met een beperking. De belangrijkste bron van inkomsten voor Stichting Aktie '68 wordt gevormd door opbrengsten uit kledinginzamelingen. De financiële opbrengst, uit de verkoop hiervan, komt direct ten goede aan mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking.

Aktie '68 heeft onlangs een donatie gedaan aan Kinderdagcentrum 't Brombemke en Kinderdagcentrum de Heisterkes. Bij 't Brombemke zijn van de gift iPads gekocht. Op het KDC bestond al langer de wens om iPads aan te schaffen. In samenwerking met Angela van Kruisbergen (informatie- en ondersteuningscentrum Cliënten) heeft begeleider Dianne Lenders de iPads gevuld met materiaal dat bij de kinderen aansluit. Er staan zowel leuke spelletjes en actie-reactie materiaal op, maar ook educatieve dingen als prenten boeken en ontwikkelingsgerichte programma's. In de toekomst (er loopt momenteel een onderzoek door stagiaires) is het de bedoeling om de iPads ook in te zetten voor de communicatie met ouders, waarbij foto's en filmpjes meegestuurd kunnen worden. In KDC de Heisterkes zijn van de gift zitzakken gekocht. De zitzakken worden gebruikt om kinderen een houdingswisseling te bieden, een rustmoment te bieden of gewoon even lekker in te zitten. Op dit moment staat ook een kledingcontainer van Stichting Aktie '68 bij het Centraal Bureau van PSW in Herten.

Bezoek van stadsgilde Sinte Catarina 1480 Woensdagavondclub PSW Vrije tijd

Geen vaste dag Zo begon zijn werk als klusjesman. Het was het eerste klusje van vele die nog zouden volgen. 'Ik kom niet op een vaste dag. Meestal neemt Wendy (Erckens, teamleider) contact met me op als er een paar klusjes liggen. De begeleiders schrijven in een schriftje wat er kapot is en wat er moet gebeuren. Dan kom ik een middag bijvoorbeeld fietsjes repareren, planken ophangen of stoeltjes aandraaien.' Verlichting Ook de verlichting in het KDC kon de nodige aandacht gebruiken. Er waren lampen kapot en op andere plaatsen moesten lampen worden aangebracht. Omdat Peter van oorsprong elektrotechnicus is, ging onder zijn leiding de hele verlichting in het KDC op de schop. Een hele klus, maar het resultaat mag er wezen. Peter: 'Ik heb nieuwe verlichting aangebracht en de bestaande verlichting overal vervangen door LEDlampjes. Scheelt gigantisch veel qua kosten. Dat is toch prachtig? Ik vind het heerlijk om dienstbaar te zijn en te kunnen helpen. En om op deze manier bij te kunnen dragen aan kostenbesparing. Dit vrijwilligerswerk is pure ontspanning, ze mogen me altijd bellen voor een klusje!'

Iedere woensdagavond organiseert PSW Vrije tijd de woensdagavondclub in Weert, een vrijetijdsclub voor mensen met een lichte verstandelijke handicap. Iedere week wordt een gevarieerd programma georganiseerd met gezellige, sportieve en educatieve activiteiten. De club draait volledig op vrijwilligers, die door professionele begeleiders van PSW worden ondersteund. Woensdag 29 januari stond de avond in teken van Weert 600 jaar stad. Gastspreker Bert Adriaens, voorzitter van stadsgilde Sinte Catarina 1480 vertelde de deelnemers over de 600-jarige geschiedenis van Weert.

In vol ornaat bezocht een delegatie van het Wieërter Stadsschötte Sinte Catharina 1480 de woensdagavondclub. De prachtige galakostuums zijn gebaseerd op de kleding die staat afgebeeld op de schilderijen van de Haarlemse schilder Frans Hals. Schutterij Sinte Catharina 1480 behoort binnen de Weerter kantonale schuttersbond tot de oudsten. Sinds februari 2014 behoren de tradities van het Gilde van Wieërter Stadsschötte Sinte Catharina 1480 tot het immaterieel erfgoed van Nederland. Landelijk is het Weerter Stadsgilde zelfs het eerste Schuttersgilde op de lijst van UNESCO (Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland).

Oorsprong straatnamen Des te bijzonder dat een delegatie naar de woensdagavondclub is gekomen om uitleg te geven over het 600-jarig bestaan van de stad Weert. Zo werd de geschiedenis van de stad uitgelegd en was er uitleg over de oorsprong van de straatnamen. Onder de bezoekers van de club zitten echte Weerternaren, die aandachtig luisterden naar alle verhalen over 'hun' stad. 'Doel is om de bezoekers een gezellige avond te geven en een bijdrage te leveren aan het uitbreiden van hun sociale netwerk', vertelt Lilly Niessen, die al negentien jaar als vrijwilliger betrokken is bij de woensdagavondclub. 'Ook spelen we bij het invullen van de avonden in op de actualiteit. In het jubileumjaar van Weert vonden we het heel toepasselijk om stil te staan bij de geschiedenis van Weert. En erg leuk voor de Weerternaren onder hen!'

32

33

Een gelukkig meisje

Feest!

Mieke Jurg

Margaux van Aversaath

De dertienjarige Mieke Jurg woonde meer dan zeven jaar in de kinderwoonvoorziening van PSW Junior in Horn. Onlangs besloten haar ouders en de begeleiding van PSW dat het voor Mieke beter zou zijn om te verhuizen naar een intramurale instelling. En daarmee niet meer bij PSW. Een moeilijke, maar goede beslissing, die tot stand is gekomen door het open en goede contact tussen de ouders en begeleiders.

In januari doet Margeaux van Aversaath precies vijftien jaar vrijwilligerswerk bij de Woudlopers in Roermond, een kinderopvangorganisatie voor kinderen in de leeftijd van nul tot dertien jaar. Een goede reden om Margeaux op deze speciale dag een bezoekje te brengen.

Eddy Jurg, vader van Mieke: 'Het voorstel kwam niet van ons. Wij waren meer dan tevreden over de zorg die PSW bood aan Mieke. Ze voelde zich thuis in Horn en heeft zich in mijn ogen in die jaren ontzettend ontwikkeld. Maar in de kinderwoonvoorziening was het vaak druk door de levendige kinderen, waardoor Mieke te veel prikkels kreeg. Ze werd dan onrustig en omdat ze niet kan praten, reageerde ze op een andere manier. Zo begon ze zichzelf te verwonden en bij zichzelf haren uit te trekken. Ik ben vol lof over de zorg die ze van PSW kreeg in deze periode; de medewerkers hebben er goed op gereageerd. Toch wisten we dat er iets moest veranderen. PSW gaf aan dat ze de zorg die Mieke nodig heeft, steeds moeilijker kon bieden. Daarbij gaat door de overheidsbezuinigingen het kinderwonen op de schop. Samen met PSW hebben we bekeken en besproken wat voor Mieke het beste zou zijn. Samen kwamen we uit bij een intramurale instelling, waar ze wonen en dagbesteding op één locatie krijgt. Ook is gekeken naar de groep waar Mieke zich het beste voelt. Ze zit nu in een compleet andere groep dan in het kinderwonen. Al haar medebewoners zijn 50+. Maar qua ritme en structuur past dat uitstekend bij Mieke. Er is gekeken naar wat voor haar het beste is, waar zij zich het meest op haar plek voelt. De overgang van het kinderwonen naar deze nieuwe locatie ging geruisloos. We waren bang voor een terugval, omdat ze uit haar vertrouwde omgeving werd genomen. Maar het ging boven verwachting. Mieke werd meteen geaccepteerd en zij zelf voelde zich meteen thuis. Dit is mede gekomen doordat PSW goed gecommuniceerd heeft met de medewerkers van de nieuwe organisatie. Die informatieoverdracht over hoe om te gaan met Mieke is goed begeleid en PSW heeft er veel tijd in gestoken. Hoewel het niet ons initiatief was, is een verandering niet per definitie slecht gebleken. Mieke is een heel gelukkig meisje en daar gaat het om!' Warm en emotioneel afscheid Marlie Kuijpers, moeder van Mieke: 'De overgang is onvoorstelbaar goed gegaan. Dat komt zeker door de goede en nauwkeurige overdracht van PSW. Van de nieuwe organisatie kregen we zelfs te horen dat het normaal gesproken niet zo uitgebreid ging! Natuurlijk was het voor ons zelf moeilijk om bij PSW weg te gaan. We waren echt tevreden over de zorg die PSW bood. Haar persoonlijk begeleiders, eerst Claudia Thoonen en later Sylvia Thomassen, verdienen een dikke pluim. Het is niet gemakkelijk om de zorg van je kind aan anderen over te laten, als je dat zelf niet kunt, maar bij hen voelde het altijd goed. Mieke is opgevoed en opgegroeid bij PSW en dat had niet beter gekund. We waren liever bij PSW gebleven, maar we hebben het benaderd dat ook wij wel eens moeten verhuizen of van baan wisselen. Het is zo, en voor Mieke is het goed. Ze zit prima op haar plek tussen de rustige volwassenen. Het afscheid van PSW was warm en emotioneel. De begeleiders en de kinderen waren toch een soort familie geworden. Ik besefte op die dag heel goed hoeveel mensen van mijn kind houden.'

Trots loopt Margeaux deze dag door het knusse kinderdagverblijf, dat nabij zorgcentrum Camillus ligt. Om haar nek hangt een bloemenslinger met haar foto eraan. 'Die hebben de kinderen voor me gemaakt', vertelt ze. 'En ze hebben ook slingers opgehangen.' De geur van versgebakken koekjes hangt in de ruimte. 'We zijn koekjes aan het bakken voor de lunch vanmiddag. Dat doen we niet altijd hoor, dat is omdat ik een beetje feest heb vandaag. Ik mocht ook kiezen wat ik vandaag het liefste wil doen: werken of niet werken. Ik heb gekozen om niet te werken en leuke dingen te doen!' Druk en gezellig Al vijftien jaar komt Margeaux iedere doordeweekse dag naar de Woudlopers. Ze werkt op basis van een vrijwilligersvergoeding en werkt bij de kinderen van nul tot vier jaar. Voorheen ging Margeaux naar Activiteiteincentrum Pappelhof in Roermond. Begeleider Siska Heemels vroeg of ze wilde werken in een kinderdagverblijf. Na al die jaren doet ze het werk nog altijd even graag. 'Ik vind het leuk met de kindjes. Ze zijn soms best druk, maar dat is gezellig. Ik doe

van alles: fruit schillen, afwassen, poetsen, het eten klaarzetten voor de kinderen. Maar ik doe ook spelletjes met de kinderen; spelletjes met de bal en kringspelletjes: dansen en liedjes zingen.' Verrassing Jolanda Jaspar is sinds zeven jaar de eigenaar van de Woudlopers. Jolanda: 'Margeaux werkte hier al toen ik eigenaar werd. Van oorsprong kom ik uit de gehandicaptenzorg, dus ik vond het heel normaal dat ze hier werkte. Natuurlijk hebben we allebei aan elkaar moeten wennen. Maar dat ging heel snel. Siska is nog altijd de jobcoach van Margeaux. Ze komt regelmatig langs om te kijken hoe het gaat. Die begeleiding is voor Margeaux belangrijk. Het persoonlijk contact dat ik met Siska heb is waardevol en prettig. Ik kan daarnaast altijd bellen met vragen. Margeaux kan op haar eigen tempo werken. Ik ben tevreden met de hulp van Margeaux en om haar in het team te hebben. Ze is een van ons, ze hoort er helemaal bij in het team. Vanwege haar jubileum gaan we haar binnenkort in haar woning ophalen voor een dagje uit. Dat weet ze nog niet, dat is een echte verrassing. We kunnen haar echt niet missen!'

Beëindigen beheer cliëntengelden Budgetbeheer

Met ingang van 1 juli 2014 gaat PSW de service op het gebied van beheer cliëntengelden beëindigen. Hoewel administratieve dienstverlening niet onder de verstrekkingen in het kader van de AWBZ valt, is het beheer cliëntengelden een service die PSW altijd geboden heeft aan cliënten en ouders/verwanten. Vanwege de bezuinigingen is, na een uitvoerig traject, in overeenstemming met de Ondernemingsraad en de CCOVR (Centrale cliënten/ouder/verwantenraad) besloten om deze service niet langer aan te bieden.

Margôt Mevissen Margôt Mevissen, medewerker EAD, heeft ruim 12 jaar naar grote tevredenheid van PSW de administratieve ondersteuning van cliëntengelden uitgevoerd. Vanwege het beëindigen van deze service door PSW, gaat zij uit dienst van PSW. Zij begint een zelfstandige onderneming als budgetondersteuner voor cliënten en ouders/verwanten die hun administratieve diensten niet zelf kunnen of willen uitvoeren. Op basis van onze ervaring, kan PSW de diensten van Margôt Mevissen van harte aanbevelen.

Deze maatregel houdt in dat cliënten/ouders/ vertegenwoordigers vanaf 1 juli 2014 hun administratie zelf moeten gaan uitvoeren of tegen betaling moeten uitbesteden.

Budgetondersteuning Margôt Mevissen [email protected] 0475 33 42 49 Bereikbaar op: dinsdag en woensdag van 14.00-19.00 uur

34

Cliënten PSW Werk werken bij Proteion Thuis Samenwerking

35

Een goede start AC Heytse

In januari zijn cliënten en medewerkers gestart in het nieuwe AC Heytse. Het activiteitencentrum is gerealiseerd als antwoord op de vervoersbezuinigingen. Cliënten die in Heythuysen wonen, krijgen nu dagbesteding dichtbij huis. Een gouden greep.

Sinds kort werken cliënten van PSW Werk op het terrein van Proteion Hornerheide. Ze werken op basis van een vrijwilligersovereenkomst in de kleinschalige groepswoningen en in de groenvoorziening. Charme Lizet Stals, teamleider AC Heytse: 'Ik zag meteen veel flexibiliteit en enthousiasme in het nieuwe team. Er werd goed meegedacht en in korte tijd stond er een AC dat goed draaide en waar cliënten en medewerkers zich thuis voelen. Natuurlijk was het in het begin zoeken: waar liggen alle spullen, hoe is het voor de medewerkers en hoe reageren de cliënten? Daarbij waren er wat opstartperikelen van het nieuwe gebouw: te weinig stroom, verwarming die niet meteen wilde meewerken. Samen vonden we oplossingen en zetten we met ons allen de schouders eronder. Het was wat pionieren, maar achteraf gezien heeft dat ook charme! Het was super om te zien dat de cliënten al op de eerste dag helemaal in hun element waren en 'gewoon' verder gingen waar ze in het vorige AC gebleven waren. Voor de begeleiders was het veel meer zoeken en omschakelen, maar ook zij waren na enkele weken ingewerkt en op hun plek. Het is erg leuk om een nieuwe voorziening op te starten en mee te vormen, en de 'PSW kleur' te geven. Ik ben een heel tevreden teamleider!'

In de twaalf kleinschalige groepswoningen 'Care Village' van Proteion Hornerheide wonen in iedere woning zeven mensen met dementie. In drie woningen werken cliënten van PSW Werk. Zij verrichten er diverse ondersteunende werkzaamheden zoals poetsen, afwassen, opruimen en ze helpen de bewoners bij het eten. Ze krijgen in hun werk ondersteuning van medewerkers van Proteion Hornerheide en van een jobcoach van PSW Werk. Ze werken op basis van een vrijwilligersovereenkomst. Daarnaast werkt een groenploeg van PSW op het terrein van Hornerheide, ook op vrijwillige basis. Zij verrichten diverse werkzaamheden in de groenvoorziening: bladeren harken, vegen en onkruid wieden. De ploeg werkt samen met twee vaste medewerkers van Proteion Hornerheide. De cliënten krijgen daarbij ondersteuning van een begeleider van PSW.

De bedoeling is om de samenwerking uit te breiden

Intentieverklaring Op 8 januari 2014 is de samenwerking officieel bekrachtigd: Proteion Thuis en PSW Werk tekenden een intentieverklaring. Zowel PSW als Proteion Thuis zien een win-winsituatie in deze samenwerking. 'We delen dezelfde visie en willen beide iets voor elkaar betekenen', aldus Frenk Niesten, locatiemanager Proteion Hornerheide. 'We werken al enige tijd met elkaar samen en het gaat goed. Het is de bedoeling om deze samenwerking langzaam uit te breiden.' Marcel van Woensel, lid Raad van Bestuur Proteion Thuis: 'Door de inzet van de cliënten van PSW Werk is er extra aandacht voor de bewoners in de woningen. Dat wordt gewaardeerd door zowel bewoners als familie. En sinds de komst van de groenploeg is het terrein van Hornerheide er aanzienlijk op vooruitgegaan. We krijgen er veel complimenten over. Deze samenwerking biedt kansen, die we, waar mogelijk, pakken.' 'Het is daarnaast een mooi voorbeeld van maatschappelijke participatie, een absolute meerwaarde van deze samenwerking', voegde Marc van Ooijen, bestuurder PSW, toe.

Opening AC Heytse Op donderdag 19 juni vindt de officiële opening plaats van AC Heytse voor genodigden. Vrijdag 20 juni is er een inloopmiddag voor iedereen die het AC wilt bezichtigen. U bent van harte welkom! Aan de Vlasstraat in Heythuysen ligt het nieuwe activiteitencentrum "AC Heytse", dat dagbesteding biedt aan mensen met een matige en ernstige verstandelijke handicap. Het is een voormalig kinderdagverblijf, dat PSW heeft laten verbouwen tot een prachtig activiteitencentrum. Een modern, ruim en licht gebouw, waar momenteel 35 cliënten werken. Dagbesteding dichtbij huis PSW heeft te maken gekregen met forse bezuinigen op het vervoer naar en van de dagbesteding van cliënten. Het vervoer moet daardoor anders en vooral goedkoper georganiseerd worden. PSW heeft bekeken welke mogelijkheden er dichter bij huis zijn voor gelijkwaardige dagbesteding. Sommige cliënten zijn overgestapt naar een ander activiteitencentrum dichterbij hun woonplaats. Voor de cliënten die in Heythuysen wonen, was er echter geen dagbesteding dichtbij huis. Omdat PSW veel woonvoorzieningen in Heythuysen heeft, is besloten om in deze plaats een nieuw centrum te openen. Met succes. De cliënten en medewerkers voelen zich al snel thuis in hun nieuwe werkomgeving. De groepen Het AC is onderverdeeld in verschillende groepen: twee groepen voor senioren, één groep voor arbeidsmatige dagbesteding en één groep voor cliënten met een ernstige verstandelijke handicap en cliënten die veel structuur en duidelijkheid nodig hebben.