Ines van Marrewijk Groen Agro Control
Overmatige wortelgroei Tomaat (Aubergine)
Symptomen
Onderzoek Onderzoek Overmatige WortelGroei
• Overmatige wortelgroei -> O2 tekort -> Pythium -> veelvuldig bestrijding om uitval te voorkomen • Meer wortelpunten -> meer cytokinine -> meer gewasgroei • Onregelmatig gewas -> moeilijk te sturen en meer arbeid om te corrigeren (1/3 bladeren verwijderen) • Te vegetatief -> grote bladeren en minder productie • Type onderstam: afhankelijk van groeikracht, meer en minder uiting van symptomen
• Beheersmaatregelen in de praktijk (PT2011) • Analyse van hoeveelheid bacteriën in wortel, water ed. (PT2012) • Besmettingsproef en invloed van pH, EC, e.d.(PT2012) • Middelen in de teelt (PT2012) • Antagonisten en milde variant (aanvraag 2013?)
1
2
3
Ines van Marrewijk 30-10-2013
Ziekteverwekker
Infectie in wortel
(eencellig, kan zich elk half uur delen) – Infectie via wondjes op de wortels (mechanisch, Pythium) – Breed waardplantenbereik: roos, fruit, druif, peen etc – Bacterie overleeft in de grond (tot 15jr) en in water – Besmettingen via water, wortel, grond, handen
Eigenschappen Agrobacterium
– Bacterie
A. thumefaciens Ti-plasmid: verstoorde hormoonhuishouding → gallen (tomaat roos)
Via wondjes in wortels • Mechanische wonden
(via binnenvliegende insecten en vogels?)
– Bacterie lijkt niet in bovengrondse plantendelen te zitten
• Wondjes a.g.v. Pythium
4
Meetbaarheid via DNA
5
OWG 2012: Proefopzet kas
A. rhizogenes Ri-plasmid: verstoorde hormoonhuishouding → Overmatig wortels Genetische modificatie: plasmide (stukje erfelijk (crazy roots, root mat 6 materiaal) wordt ingebouwd in plantencel disorder)
OWG 2012: Effectieve middelen
Water • Bij lage infectiedruk: bepaling of A.t. aan- of afwezig • Bij hoge infectiedruk: hoeveelheid bacteriën per ml Wortels • hoeveelheid bacteriën per gram wortels
Waarnemingen na 6 weken kasteelt Chloor en peroxide: minste symptomen op het blok (-/-40%) Overige behandelingen: marginaal tot geen effect
7
8
Effect op Besmet symptomen Behandeling Zonder besmetting, geen middel nee nvt Besmetting, geen middel ja Is referentie Actief chloor 2ppm ja Minimaal Actief chloor 5ppm ja Positief ECA-water 1ppm ja Minimaal ECA-water 3ppm ja Minimaal pH 5 ja Minimaal pH 7 ja Minimaal Waterstofperoxide 10ppm ja Positief Waterstofperoxide 30ppm ja Positief ZW laag ja Minimaal ZW hoog ja Minimaal Wortelsymptomen op blok na 6 weken kasteelt
9
Onbesmette plant
1
Ines van Marrewijk Groen Agro Control
OWG 2012: Oogst
OWG 2012: Infectiedruk
• Oogst na 6 weken kasteelt, vergelijking alle behandelingen • Primair besmette plant t.o.v. niet besmette planten -/- 55% kg, -/- 24% aantal vruchten • Geen verschillen in oogst tussen de diverse middelen
10
Besmette plant
Concentratie middelen 1
Wortels van…. Sympt Behandeling Aantal k.v.e. aan einde proef A.r. per g wortels Bovenop blok 1 Excl middel 2.604 Bovenop blok 1 Chloor 5ppm 11.920 Onderin mat 1 Excl middel 398.000 Onderin mat 1 Chloor 5ppm 12.240 Bovenop blok 4 Excl middel 152.000.000 Bovenop blok 4 Chloor 5ppm 25.200.000 Onderin mat 4 Excl middel 32.800.000 Onderin mat 4 Chloor 5ppm 31.600.000 Bovenop blok 7 Excl middel 23.400.000 Bovenop blok 7 Chloor 5ppm 64.000.000 Onderin mat 7 Excl middel 116.400.000 Onderin mat 7 Chloor 5ppm 103.600.000 Infectiedruk in wortels met RealTime-PCR DNA techniek Aantal k.v.e. is het aantal kolonievormende eenheden Bepaling is gedaan o.b.v. 250 mg wortels
• Bij extra beschadiging wortels -> Daar het eerst symptomen
12
Concentraties middelen 3
• Peroxide geleverde 35% (label) bleek minimaal 50% volgens MSDS • Stabilisator bij Peroxide +Azijnzuur ->perazijnzuur is niet meetbaar (maar wel schadelijk vanaf 1mg/l, WaterWaarden)
• Betere techniek nodig voor gecontroleerde stuurbare en veilige concentraties • Raadpleeg MSDS voor minimale/maximale concentratie van de werkzame stof(fen). Houdbaarheidsdatum, label.
• ECA-water en ZW is toegepast volgens minimale en maximale adviesdosering van de leveranciers apparatuur • ECA-water en ZW, vaak in mengbak geïnstalleerd, waardoor controle op concentratie moeilijk is.
13
Besmetten van planten
• Eerste symptomen bij planten dicht bij het draingat Waarschijnlijk omdat watergehalte hoger is?
11
Concentraties middelen 2
• Controleer concentratie bij aanmaak en bij de druppelaar • Uitgangswater is vrijwel nooit homogeen (niet berekenbaar) • Bacteriën, schimmels, OM in uitgangswater -> - actieve stof reageert al - effect op schadelijk organisme is minder - concentratie moet bij steker nog meetbaar zijn • Op locatie gemaakte middelen worden vaak in-line geïnstalleerd. Controle gift-concentratie nauwelijks mogelijk • Voor alle middelen geldt: -Bereken de gewenste concentratie -> test met regenwater -Klopt de concentratie dan nog? (vaak 50%)
14
15
Teeltwisseling, alles of niets
Conclusies uit proef 2011
• • • • • • •
Ervaren uit proef
• Toepassing middel -> NIET minder bacteriën per g wortels • Symptomen nét zichtbaar -> weinig bacteriën per g wortels • Daarna al snel verzadigingsniveau = miljoenen A.r. per g • Middelen zijn snel uitgewerkt in het blok • Geen meetbare concentraties in substraat/drainwater -> IN mat geen effect van middel op bacteriën in wortels
Watergehalte: droger geeft lokaal minder wortels Leeftijd plant: gevoeligheid van plant blijft gelijk na enten Micro-organismen: geen weerstand tegen infectie Lage pH geeft minder snelle uitbreiding van bacteriën Meer bacteriën bij besmetting->niet meer symptomen Extra verwonding van wortel: geen effect Veel symptomen = Veel bacteriën in wortels
1: Goten
1 Goten
• Voorbehandeling (zuur) om kalkvrij te maken • Visueel schoon maken met hoge druk water • DAARNA met ontsmettingsmiddel • Vergeet niet de verzamelbakken aan einde goot • Let op met chloor na zuur -> damp (eerst water ertussen)
2 Stekers: 3 Ondergronds drainsysteem
EN / OF folie-strook over goot
4 Silo’s 5 Folie trekken
Zij-aanzicht goot 16
17
18
2
Ines van Marrewijk Groen Agro Control
2: Stekers
3: Drainsysteem
• Eraf en ontsmet via dompelen • Nieuwe stekers • Dubbele set stekers
4: Silo’s
• Water loopt erdoor tijdens het reinigen van ‘t systeem • Minimaal met ontsmettingsmiddel spoelen • Totaal volzetten vanuit drainput (= beste als mogelijk)
24 uur dompelen in zuur pH 2-3 handhaven
• Leeg laten lopen • Organisch materiaal eruit • Ontsmetten • Vuil én schoon drainsilo
Drainslang en ondergronds drainsysteem
Wanneer wordt UV ontsmetter gecontrolleerd?
19
20
Voorkómen
5: Folie • Volvelds folie (is beste als mogelijk) OF • Stroken met grote overlap en vast maken
Symptomen onderdrukken
VOORKÓMEN van aantasting, na vorig jaar OWG
NA 1e AANTASTING, onderdrukken symptomen
• Wat werkt voor u GOED
• Wat werkt voor u GOED
• Wat werkt voor u NIET GOED
• Wat werkt voor u NIET GOED
• Wat zijn grootste RISICO’s bij het voorkómen
• Wat zijn grootste RISICO’s bij het onderdrukken
22
23
DÉ oplossing
Gevoeligheid
Waar ligt volgens u DÉ oplossing (-richting) voor OWG
Waardoor MEER/MINDER gevoelig of risico
• Chemisch middel aan druppelwater (hoe?)
• Belichte teelt
• Betere methoden en controle op effect van middelen
• Vroege opkweek, 1-op-1 geeënt of getopt
• Biologisch (anthagonisme, bio-evenwicht)
• Onderstam, Ras
• Bescherming (resistentie-veredeling, vaccinatie)
• Grofheid tomaat
• Afwisselen van methoden/middelen (resistentie?)
• Substraat
24
Praktijk ervaringen 2011 • Preventieve + curatieve maatregelen -> minder uitbreiding • Schade = extra arbeids, en middelen • Meer ervaring -> beter beheersbaar, minder ‘’last’’ • In theorie: UV, verhitten afdoende (mits goed werkt) • 7 vd 19 bedrijven druppelmiddel 7 chloor, 3 ECA, 2 peroxide, 1 ZO en 5 nvt • 3x langdurig compostthee preparaten + toevoegingen. * de ervaringen hiermee worden als waardevol gezien * hoewel het geen makkelijk meetbare sturing kent. * de uitbreiding van OWG in de teelt die telers was groot
• Op goot of op de grond Combineren van de beste ervaringen van telers
21
• Folie volvelds, folie stroken, Gronddoek • Ontstetten water: UV, Verhitter, Ozon, Biofilter 25
26
27
3
Ines van Marrewijk Groen Agro Control
Praktijk ervaringen 2011, MAT
Speciale symptomen
Praktijk ervaringen 2011 • Bovenkant van blok/substraat droog -> -> minder wortels bovenop zichtbaar -> OWG meer in en onder de mat • Snel herbesmetting: open grond, slecht profiel, teelt op grond
Mat boven open snijden Draingat met flap -> voorkomt direct contact mat-goot
Onderstam + ras -> proef in aubergine (LTO Groeiservice) 28
Speciale symptomen
29
Speciale symptomen
Geen verschillende in onderstammen
30
Speciale symptomen
Hoog (10 ppm) actief chloor in water Symptomen IN steenwolmat Minder OP blok
Matten open snijden geeft Actief droog oppervlak van blok (steenwol) tijdens beheersfase realiseren -> symptomen IN mat en minder OP blok
Algen, symptomen in mat Callus op stam -> open wond is invalspoort voor ziekten 31
Speciale symptomen
32
Speciale symptomen
33
Andere oorzaak
Symptomen niet op blok maar in/onder mat
Water loopt over het blok -> donkere (algen) streep over folie van blok 34
Indicatie dat actie nodig is
35
Lekkende druppelaar -> Plant krijgt 24 uur per dag water
36
4
Ines van Marrewijk Groen Agro Control
Zeldzame symptomen
Bedankt voor uw aandacht Ines van Marrewijk
[email protected] 015-2572511 of 06-11347778 - Hygiëne-check: test op effect schoonmaak - Analyse: Microbiologie, nutriënten, residu - Advies op maat, hygiëne, teeltwisseling - WaterWaarden (zware metalen etc) - Methaan in osmosewater - OpnameAnalyse: een nieuwe kijk op voeding
Gallen op wortel en op entplaats
[email protected] 015 2572511 37
38
5