Individual Placement & Support (IPS) Zó werkt het Jaap van Weeghel Startsymposium AWAG Psychische gezondheid, werk en duurzame inzetbaarheid Tilburg, 17 april 2015
Inhoud • • • • •
Betekenis van werk Wat is IPS? Effectiviteitsonderzoeken Werkt IPS ook in NL? IPS bij jongeren: werken én studeren • Stand van zaken in NL • Conclusies
2
Mensen met een ernstige psychische aandoening (EPA) • Wanneer sprake is van:
Psychiatrische stoornis met ernstige beperkingen in sociaal en maatschappelijk functioneren Beperking oorzaak en gevolg is van psychiatrische stoornis Niet van voorbijgaande aard (tenminste enkele jaren) Waarbij gecoördineerde zorg van professionele hulpverleners in zorgnetwerken geïndiceerd is om behandelplan te realiseren
• Populatieprevalentie: 281.000, waarvan 75% in GGz zorg (totaal 160.000 volwassenen (1,6%))
Ph. Delespaul en de consensusgroep EPA (Tijdschrift voor Psychiatrie 55: 2013, 427-438)
Maatschappelijk herstel volgens mensen met (psychische) beperkingen • Geaccepteerd en erkend als individuen die meer zijn dan hun beperkingen • Persoonlijke relaties met familie, vrienden en kennissen • Actief in vrijetijdsbesteding en andere sociale activiteiten • Fatsoenlijke huisvesting • Werk/onderwijs • Voldoende formele (professionele) en informele ondersteuning (Hall, 2009)
Betekenis van werk Algemeen: • Inkomen • Tijdstructurering • Sociale contacten, verbreding sociale horizon • Identiteit en status • Dwingt tot activiteit, gezondheid Specifiek: • Andere rol dan die van patient • Werken helpt tegen depressie • Werken is hét bewijs van psychisch en maatschappelijk herstel • Werken als overlevingsstrategie (coping) • Publiek stigma wordt veel minder
Mensen met EPA Ambivalent over werken • • • • •
Confrontatie met eerder falen Bedreiging zelfbeeld Angst voor gezondheidsverlies Angst voor negatieve reacties van anderen (stigma) Angst voor verlies van uitkering
Addressing Clinician Ambivalence about Clients Returning to Work • ENDEAVOR Trial of IPS+ Motivational Interviewing (MI) for staff (Craig et al 2014) • Motivation and self-efficacy, (along with employment history), are robust indicators of work outcomes (Rinaldi et al, 2008). • Can we increase staff motivation to support clients in job seeking through adding in MI? • Using MI to resolve ambivalence, motivational conflicts and tackle obstacles to achieving work related goals. • Employment outcomes are enhanced by addressing clinicians ambivalence about their patients returning to work.
Mensen met EPA Positie op de arbeidsmarkt Kloof tussen wens en werkelijkheid: • Arbeidswensen: 60% - 70% wil ooit (weer) werken • Arbeidsdeelname: plm. 16% Belemmeringen: • binnen de persoon (gebrek aan gezondheid, veerkracht, ervaring, vertrouwen, vaardigheden) • buiten de persoon (werkgelegenheid, rendement, stigma, kwaliteit beschikbare arbeid, GGz niet erg arbeidsminded, gebrekkig reïntegratiebeleid)
Individuele Plaatsing & Steun (IPS) Hoofdkenmerken (Becker & Drake, 2013) • • • • • • • •
Betaald werk is het centrale doel Voorkeuren van de cliënt centraal Doorlopende, systematische inschatting van arbeidsmogelijkheden Individuele begeleiding bij uitkeringskwesties (‘benefit counseling’) Snel zoeken naar echte baan (‘place-then-train’) Ondersteuning op lange termijn (ook van werkgever) Integratie met GGZ-hulp (trajectbegeleider lid van ambulant, multidisciplinair team) Job development
• Staat op veel punten haaks op conventionele arbeidre-integratie • IPS-ondersteuning kan gericht zijn op: cliënt, werkgever, steunsysteem cliënt, sociale en fysieke kenmerken werkplek
Arbeidsbegeleiding integreren in behandeling Voordelen: • Cliënten, vooral degenen met ernstiger beperkingen, worden gemakkelijker bereikt • Arbeidsbegeleiding en andere bemoeienissen met cliënt beter op elkaar afgestemd • Andere teamleden eerder overtuigd van voordelen werk voor cliënt • Kennis behandelaars toegevoegde waarde voor trajectbegeleiding (Becker & Drake, 2003)
Presentatie IPS
Overall Findings for 22 RCTs (Gary Bond, 2015) First in US, later also in Canada, Australia, New Zealand, Hongkong, Japan, European countries (Kinoshita e.a., 2013; Marshall e.a., 2014) All 22 studies showed a significant advantage for IPS Mean competitive employment rates for the 22 studies: 56% for IPS 23% for controls Growing evidence that employment improves (mental) health and well-being (Bond & Drake, 2012) IPS also effective in the long run (8 -12 years follow up) (Salyers e.a. 2004; Becker e.a. 2007)
Competitive Employment Rates in 22 Randomized Controlled Trials of IPS
SCION
A Study on Cost-effectiveness of IPS
regarding Open employment in the Netherlands
Effectiveness of Individual Placement and Support for people with severe mental illness in the Netherlands: a 30 months follow-up Randomized Controlled Trial Harry Michon, Jooske van Busschbach, Dennis Stant, Maaike van Vugt, Jaap van Weeghel, Hans Kroon Psychiatric Rehabilitation Journal, Spring 2014
Follow-up 30 months – main outcome (competitive work)
IPS model fidelity Moderate fidelity
IPS aanbevolen in richtlijnen:
BAKES -instrument (Behaviors, Attitude and Knowledge of Employment Specialists) • Onderzoek bij 153 trajectbegeleiders (in NL en Canada) • 12 subschalen (bv. Omgaan met stigma, of Aanpassen werkplek) • Beste voorspellers voor succesvolle plaatsingen van IPS-deelnemers: 1. Relaties met werkgevers en leidinggevenden 2. Steun verlenen en een cliëntgerichte benadering • Nederlandse trajectbegeleiders scoren systematisch lager op BAKES M. Corbière, E. Brouwers, N. Lanctôt, J. van Weeghel.Employment specialist competencies needed to help people with a severe mental illness enrolled in supported employment programs. Journal of Occupational Rehabilitatio n10/2013; DOI: 10 1007/s10926-013-9482-5.
IPS als kerstboom (toegevoegde interventies) • • • • • • • • • •
IPS plus moderne psychofarmaca IPS plus motiverende gespreksvoering IPS plus cognitieve gedragstherapie IPS plus cognitieve vaardigheidstraining IPS plus Work Place Fundamentals (‘Omgaan met werk’) IPS plus zelfmanagement symptomen IPS plus begeleid leren IPS plus sociale steun IPS plus beslissingshulp Disclosure IPS en WRAP (NL)
30-4-2015
18
IPS bij jonge mensen met psychose • Potentiële winst in termen van arbeidsloopbaan, symptomen en sociale inbedding is groot (Killackey, 2007) Aanpassingen IPS-model: • Geen expliciete aandacht voor ontwikkelingsfasen • Uitsluitend arbeidsgerelateerde uitkomsten • Vanuit ontwikkelings- en persoonlijk perspectief is ‘direct aan het werk’ is niet voor iedere cliënt passend • ‘Opleiding’ tweede valide uitkomstmaat IPS-programma’s (Killackey e.a., 2008; Nuechterlein e.a., 2008) • Aandacht carrièreplanning en ‘vocational recovery’ essentieel • Betrokkenheid van familie (ouders) onmisbaar
Systematic Review of 28 Studies… Employment and educational outcomes in early intervention programmes for early psychosis: a systematic review G. R. Bond, R. E. Drake and A. Luciano Epidemiology and Psychiatric Sciences / First View Article / November 2014, pp 1 - 12
“Incorporating supported employment services into EI programmes…increases employment rates but does not improve educational outcomes…”
Doorbraakproject IPS bij eerste psychose • • • • •
8 à 10 VIP-of FACT-teams gericht op vroege psychose Shared Decision Making IPS, gericht op werk en studie Beslissingshulp CORAL over openheid Cognitieve interventie
Geanticipeerde en ervaren discriminatie Werk zoeken en behouden bij psychotische stoornissen 50 40 30 20
Procenten
10 0 E
E&A
A
Geen
Jezelf bekend maken (‘disclosure’) Vijf strategieën: 1. Sociale vermijding 2. Geheim houden 3. Selectief onthullen 4. Onthullen zonder onderscheid 5. Bewust je ervaringen uitdragen (Corrigan, 2008) Iedere strategie heeft eigen voor- en nadelen • ‘COnceal or ReveAL’ (CORAL) (Henderson, 2012
CORAL (Conceal Or ReveAL) • • •
Beslissingshulp in ontwikkeling (Henderson et al., 2013) Openheid op het werk over psychische aandoening Helpt bij ontwikkelen van ‘stigma resilience’
Zes thema’s: 1. voor- en nadelen van openheid 2. Persoonlijke behoefte aan openheid 3. Persoonlijke waarden hieromtrent 4. Wanneer ga je openheid geven 5. Tegen wie 6. Op welke manier ga je het vertellen
WRAP en IPS Aanbeveling MDR Werk en EPA: ondersteuning bij zelfmanagementstrategieën (versterken positief zelfbeeld, accepteren beperkingen, grenzen stellen, pauzes nemen, anderen inschakelen en gezond leven) door professionals, waaronder ervaringsdeskundigen WRAP: Bewezen effectieve herstel- en zelfmanagementcursus (Cook e.a., 2012) helpt bij maken persoonlijk werkboek waarin iemand beschrijft wat helpt om zich gezond te voelen en actief te herstellen WRAP wordt geleid door goed getrainde ervaringsdeskundigen Effectstudie IPS & WRAP: Samenwerking Trimbos-instituut en KC Phrenos; projectteam: Harry Michon, Manja van Wezep, Dienke Boertien, Nicole van Erp en Marianne van Bakel Meerwaarde van zelfmanagement- en hersteltraining WRAP op effectiviteit IPS (baanbehoud, arbeidsfunctioneren)? Hoe kan arbeidsbegeleiding hierbij aansluiten om herstel te ondersteunen? IPS plus WRAP (EC): 13 deelnemers; versus IPS as usual (CC): 19 deelnemers
Resultaten Meeste deelnemers bleven aan het werk (90%, 22 uur p/w gemidd.), zowel in EC als in CC Na 6 mnd: IPS+WRAP meer vooruit gang op ‘psychisch functioneren in werk’ IPS+WRAP meer vooruitgang op ervaren zelfmanagement Na 12 mnd: IPS+WRAP: arbeidstevredenheid meer gestegen IPS+WRAP: ervaren match verbeterd (bijna-significant) Terugblik WRAP-deelnemers: Hoogste beoordeling na 6 mnd ‘Door WRAP weet ik beter wat me goed doet’ en ‘Door WRAP weet ik hoe om te gaan met terugval’ en ‘Door WRAP heb ik mezelf beter leren kennen’ (ook na 12 mnd) Kwalitatief onderzoek wijst in dezelfde richting
Conclusies IPS Van alle arbeidsintegratiemodellen heeft IPS veruit de beste papieren: • • • • • •
Bewezen effectief, voor steeds meer groepen GGz-cliënten Aanwijzingen kosten-effectiviteit (Hoffman e.a., 2014; Knapp e.a., 2014), Duurzame inzetbaarheid: gezond aan het werk Welomschreven, gestandaardiseerd (modelgetrouwheidsmaat) Hoe modelgetrouwer, des te beter de resultaten Dynamisch model: steeds nieuwe elementen toegevoegd (studie, cognitieve remediatie, beslissingshulp disclosure, zelfmanagement/WRAP) • Duidelijke aanwijzingen voor de implementatie, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaringen
Wat is er nodig…… …..om meer mensen met ernstige psychiatrische problematiek in Nederland duurzaam aan een betaalde baan te helpen? 1. 2. 3. 4. 5.
Positieve beelden en verwachtingen (geloof in arbeidsmogelijkheden) Effectieve ondersteuning (arbeid en psyche) Adequate financiering IPS-trajecten Regionale, intersectorale samenwerking (GGz, gemeenten, UWV) Landelijke monitoring van uitkomsten en vorderingen
Ondergebracht in een landelijk plan van aanpak voor de komende jaren.
Is werk wel goed voor de psychische gezondheid? “If you think work is bad for people with mental illness, try poverty, unemployment, and social isolation” (Marone & Golowka, 2000)
