TOEKOMSTPERSPECTIEF EN ONTWIKKELINGSPERSPECTIEF • leerwinst en toegevoegde waarde. • alternatief voor CITO eindtoets • toekomstperspectief: leerprestaties, CITO-lovs • ontwikkelingsperspectief: capaciteiten en leerprestaties
Ind. 1.4: Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden • Meeste leerlingen volgen reguliere programma / curriculum van de school en doen mee aan de eindtoets. • Toch op iedere school wel enkele leerlingen op een eigen leerlijn, losgekoppeld van het reguliere programma van hun basisgroep. • School moet kunnen verantwoorden dat dit nodig is a.g.v. capaciteiten kind, en niet a.g.v. kwaliteit onderwijs school of te lage ambities. • School moet ook kunnen laten zien dat deze leerlingen voldoende voortgang boeken. • Daarom verwacht inspectie dat voor leerlingen die door de school voor één of meer vakken op een eigen leerlijn zijn gezet, een OPP is opgesteld, aan de hand waarvan hun vorderingen kunnen worden beoordeeld. • Beoordeling 1.4 voorlopig alleen voor leerlingen met een individuele leerlijn in groep 8.
1
VANAF BEGIN GROEP 6. toekomstperspectief. • toekomstperspectief: gebaseerd op drie toetsen van CITO lovs. • module DOTCOM-opp , gekoppeld aan CITO-lovs. • belofte aan ouders over toekomstperspectief op basis van de didactische opbrengsten. • rode lijn, de ontwikkeling van een leerling volgens de didactische gegevens.
Studiedag Opbrengstgericht werken - Ad Kappen
8
ontwikkelingsperspectief twee waarden: leerresultaten en leermogelijkheden / capaciteiten groepsgewijze afname van NSCCT begin groep 6. bepalen van een leerrendement op basis van capaciteiten stimulerende en beperkende factoren, kansen en belemmeringen bepalen van een uitstroomniveau en uitstroombestemming eind groep 8 gebaseerd op prestaties en capaciteiten • leerroute en beredeneerd aanbod. • kennis van leerlijnen, tussendoelen en einddoelen • evaluaties en bijstellen plannen • verantwoorden van resultaten en vaststellen van leerwinst • beloften aan ouders en beloftes aan leerlingen alternatief voor CITO-eindtoets. • • • • •
2
Om recht te doen aan de ontwikkelingsmogelijkheden en ontwikkelingskansen moet het kind in zijn totaliteit bekeken worden. Een leerling is meer dan een optelsom van een aantal gegevens. Bij het opstellen van een ontwikkelingsprofiel hebben we te maken met kansen en belemmeringen. Een aantal van deze gegevens is het didactisch niveau en een indicatie van de leermogelijkheden. Om een ontwikkelingsprofiel op te stellen gaan we uit van de volgende stappen 1. op basis van NSCCT (indicatie van leermogelijkheden) wordt een uitspraak gedaan over de richting van het te verwachten leerrendement. Wat is het te verwachten didactische leeftijdsequivalent van een leerling voor een bepaalde toets. 2. de vaardigheidsscores van de CITO-toetsen worden omgezet in een didactisch leeftijdsequivalent. 3. vergelijking van deze twee gegevens: a. komt het gerealiseerde dle overeen met het te verwachte dl: geel b. ligt het gerealiseerde dle hoger dan het te verwachte dl: groen c. ligt het gerealiseerde dle hoger dan het te verwachte dl: rood 4. analyse van deze gegevens a. analyse op niveau van een vakgebied (lezen- rekenen- spelling) b. analyse op niveau van instructiebehoeften -analyse van stand van zaken technisch lezen – begrijpend lezen – spelling – rekenen op groepsniveau. -analyse van groepering van leerling met een gelijk IQ en te verwachten leerrendement. 5. analyse van deze gegevens op leerlingniveau a. kansen en belemmeringen op cognitief gebied b. kansen en belemmeringen op werkhouding c. kansen en belemmeringen op sociaal-emotioneel gebied 6. opstellen van een handelingsplan a. op groepsniveau b. op individueel niveau Afspraken over -rapportage aan de ouders -bespreking met de leerkracht. Hoge verwachtingen, self-fullfilling prophecy.
Hoe verwerken we dat? Het intelligentie niveau zegt iets over het te behalen leerrendement IQ scores 50 – 69 70-79 80-89 90-99 100-109 110 -119 120-129 130-139
Omschrijving Zeer moeilijk lerend Moeilijk lerend Benedengemiddeld Gemiddeld Gemiddeld Bovengemiddeld Begaafd Zeer begaafd
leerrendement Onder 40 % 40-60 % 60-80% 80-100% 100-120% 120-140% 140-160% 160-180%
3
Intelligentie en prestaties Schooljaar 2010/2011 Groep 6a Naam leerling
NSCCT
LRV
Technisch lezen - AVI begr. lezen LOVS LOVS LOVS LOVS LR LR LR LR M E E M
han peter justin ina
beneden beneden moeilijk moeilijk
60-80% 60-80% <40 % 40 -60 %
102 62 102 85
floris floris jan
gemiddeld beneden gemiddeld
80-100% 60-80% 80-100%
eri k
peter marloes kim spannenberg D(95) sanne wilma erik erik han loes suma ger
gemiddeld gemiddeld gemiddeld gemiddeld gemiddeld gemiddeld gemiddeld gemiddeld gemiddeld gemiddeld gemiddeld gemiddeld
evert
gemiddeld
erik
spelling: techn. Lezen spelling: techn. Lezen
eva
LOVS M
Spelling Rekenen LOVS LOVS LOVS LR LR LR LR E M E
88 88 138 88
E D D C
60 62 62 100
X X X X
X X X X
C D C C
94 82 94 97
80 E6 108 P 117 P
100 138 138
A B C
140 117 94
X X X
X X X
B D A
122 B 88 D 140 A
100-120% 100-120% 80-100% 100-120% 80-100% 80-100% 80-100% 100-120% 80-100% 100-120% 100-120% 100-120%
31 71 102 105 108 134 157 60 108 157 20 74
50 100 112 100 100 125 138 100 100 138 62 138
B C C C C E B D C A C A
102 80 74 74 77 37 120 71 88 154 97 128
X X X X X X X X X X X X
X X X X X X X X X X X X
E E C E D E A B D A E E
60 62 94 80 91 71 140 111 91 140 60 80
100-120%
108 P
138
A
154
X
X
A
140 A
M6 M6 P M6
E4 E6 M7 E6 E6 E7 P E6 E6 P M5 P
C D C D
e D C E C E A C C A E D
85 72 87 80
C E C C
85 62 90 92
107 A 82 D 135 E
138 A 77 D 54 D
147 80 77
55 72 87 62 85 67 130 85 97 135 62 80
71 94 108 85 86 80 88 71 114 148 66 71
C B B B D C B C B A D C
83 105 102 105 70 90 100 85 105 147 80 97
122 A
132
C E C E
D C B C C D C D B A D D
135 A
94 60 88 60
werkh.
SEO
51% 50% 66% 62%
ervaringen: • analyse op meerdere niveaus • analyse op niveau van een vak • analyse op niveau van instructiebehoeften • analyse van een individuele leerling. • bepalen van ontwikkelingsperspectief van een leerling, de uitstroombestemming, opstellen van een individueel handelingsplan, volgen van een leerling middels de CITOtoetsen voor speciale leerlingen. Bijstellen • Bepalen van de toegevoegde waarde van een school. • Elke leerling kan excellent zijn. • geen selffullfilling prophecy • gegevens onderzoek naar afname NSCCT en CITO lovs • afstemming tussen school en ouders. belofte aan ouders. ouders worden meegenomen in het traject naar uitstroom eind groep 8. • leerkrachtcompetenties. loslaten van deficitdenken, uitgaan van kansen ipv belemmeringen.
“De Ib-ers waarmee ik gesprekken heb gevoerd waren allemaal positief gestemd over een IQ indicatie. Leerkrachten hebben geen self fulfilling prophecy laten zien. Wat naar voren komt is dat er onderpresteerders zijn in het midden-, bovengemiddelde- en begaafde segment. Naast de IQ gegevens, LOVS gegevens zijn de gegevens verkregen via de SAQI waardevol. Ook naast instrumenten als Viseon of Scol. De SAQI heeft op één leerling na (totaal 163 lln) een goed beeld opgeleverd van elk kind. Het was prettig om te horen dat IB-ers mijn analyse en hypotheses meenemen in een gesprek met de leerkracht.” De IB-ers die ik gesproken heb zijn voorstander van een IQ meting in groep 6; er valt dan een leerrendementsverwachting op te stellen waar nog 2 1/2 jaar aan gewerkt kan worden. Een IQ meting in groep 7 vermindert de meerwaarde.”
4
Verslag van het ministerie van het werkbezoek: Opbrengstgerichte aanpak werkt in Enschede Twee schoolbesturen in Enschede halen uit hun leerlingen wat erin zit. Ze doen dat vol overtuiging en in samenspraak met de ouders, zo bleek tijdens een werkbezoek van de directie PO. Ontwikkelingsperspectief en beloften aan ouders Er uit halen wat er in zit, dat is de ambitie die schoolbestuurders uit Twente uitspreken tijdens een werkbezoek van de directie PO op 25 mei. De bestuurders van VCO (16 scholen voor christelijk basisonderwijs) en Consent (33 openbare scholen) willen hierin ver gaan: ‘Verwachtingen over het niveau aan het einde van groep 8 benoemen we al in de onderbouw en bespreken we met de ouders. Zo wordt een ontwikkelingsperspectief geboden dat ook het uitgangspunt is voor het programma van groep 6, 7 en 8. Hiermee doen we een belofte aan de ouders en het kind over welk niveau behaald zal zijn aan het einde van de basisschool.’ De inschatting voor het te verwachten niveau wordt bepaald aan de hand van een IQ-test en vervolgens vergeleken met tussentijdse resultaten. Een goede school zal de beloften waarmaken, of zelfs overtreffen, aldus de aanwezige directeur van SBO de Tender en Ad Kappen van het Steunpunt Primair Onderwijs Enschede. De ouders kunnen de school hier ook op aanspreken. De bestuurders zijn er trots op dat de focus op kwaliteit leidt tot betere resultaten van de leerlingen op de tussentijdse toetsen: ‘De Enschedese leerlingen scoren bij de tussentijdse toetsen op vrijwel alle vlakken boven het landelijke gemiddelde.’ De laatste cito-eindscores vallen hierbij tegen, een groot raadsel voor de bestuurders.
Rol van leraren en schoolleiders Nog zo’n belangrijk thema: de leraren en schoolleiders. ‘Schoolleiders zijn essentieel voor de kwaliteit van een school, evenals de leraren. Op de pabo’s valt vooral nog winst te behalen in de verbinding met de praktijk. Startende leraren moeten nog te veel worden geholpen om zaken als opbrengstgericht werken tussen de oren te krijgen.’ Op de vraag van OCW hoe de betrokkenheid is van de bestuurders bij de pabo, onderkennen de bestuurders dat actievere betrokkenheid bij de pabo’s (als belangrijkste afnemers) gewenst is. ‘We kunnen hierin zelf een actievere rol spelen.’ Het werkbezoek van René Bagchus, Boudewijn Spoorenberg en Jop Cornelissen levert niet alleen nieuwe inzichten op, maar ook concrete afspraken. Afgesproken wordt om gezamenlijk te bekijken of de werkwijze van het ontwikkelingsperspectief betrokken kan worden bij de inzichten die worden opgedaan bij de pilot Leerwinst en toegevoegde waarde, een pilot van de Inspectie en OCW waarin instrumenten voor leerwinst van leerlingen en de toegevoegde waarde van scholen worden onderzocht
5
Doelen SPOE DMT
Doelen AB
Doelen ABC
65% (vanaf eind 3)
85% (vanaf eind 3)
AVI
90% (vanaf eind 3)
TvK
65%
85%
Woordenschat
50%
75%
Begrijpend lezen 65% (groep 4-5) 60% (groep 6-7-8)
85% (groep 4-5) 80% (groep 6-7-8)
RvK
65%
85%
Rekenen
65%
85%
febr.12
1
2
3
4
5
6
7
8
AVI (90%)
66% 89% 90% 92% 87% 87%
DMT (90%)
75% 80% 84% 85% 85% 92%
TvK (85%)
86% 84% 62% 66% 76% 79% 67%
WS (75%)
87% 83% 77% 75% 75%
BL (85%) RvK (85%) R&W (85%)
82% 79% 84% 85% 85% 84% 84% 89%
6
