JAAROVERZICHT 2014
JANUARI Het was heel zacht winterweer in deze tijd, ongeveer 10 graden. In de werkplaats werd een bok gemaakt voor het hakken van het populierenhout want er waren twee populieren gekapt. De houtopslag werd opgebouwd en er werd hout gekloofd wat in zakken ging voor de verkoop. Mitra en Anke waren druk met het snoeien van de vlierloofgang, Bonny snoeide de fruitbomen en Mitra dunde de rand van de Onnemaheerd. Mitra en Bonny hadden beiden hadden last van fysieke beperkingen; Bonny van zijn armen en Mitra van zijn benen. In het atelier waren enkele mensen aan het werk met nieuwe activiteiten voor de verkoop. Jose bedacht modellen met takken en vogelvoer. Vogelvoertakken in verschillende vormen waar, ook belangrijk, enkele mensen aan konden werken: Bonny kwam met ideëen, zaagde stammetjes in stukken, Sabien maakte er gaten in in de werkplaats, iemand anders vulde de gaten met vogelvoer en Alex maakte de pindahangers die eraan kwamen te hangen. Bonny noemde Jose gekscherend “takkenwijf”.
Figuur 1 Alex
Ook werden er kussens gemaakt door Roos en Jeanne voor de koffiehoek van oude dekens gemaakt. Henk Boven wilde graag een eigen kussen waarop Roos het kussen met een siersteek van zijn naam HENK voorzag. In de huishouding vroeg het schoonmaken doorlopend aandacht, aan Besim, vergeetachtig als hij was, gaf Nelly speciaal een zwart schoonmaakdoekje, makkelijker om te onthouden! In tegenstelling tot andere jaren kwamen er nogal wat nieuwe mensen bij in deze tijd: Rense, Thomas, Jelle. Er waren altijd leuke momenten. Nelly bekeek eens de nieuwe tuinplattegrond voor dit jaar en merkte op dat ze de omschrijving van een plant mooi vond: “kleine witte aster” waarop Akke zei: “Dat ben jij!” De bouw ging voort, sedert december 2013 ondersteunt door timmerman Harry.
FEBRUARI In de werkplaats maakte Henk van Troost sidetables. Henk B en Hans gingen een kast maken voor in de eigen keuken want we hadden ruimtegebrek in de kasten. Dat werd een prachtig functioneel ontwerp.
We zette een advertentie op Marktplaats voor kleine zitbankjes, een nieuw product want we waren afgestapt van grotere ingewikkelder te maken producten. Er was meteen belangstelling voor.
Bij de bouw kwamen ook een paar nieuwe mensen meewerken; Protas en Chris. In de keuken zwaaide Hasan vrijwel dagelijks als een keukenprins de scepter. Toen hij eens een weekje vrij was vanwege de kou vroeg iedereen prompt waar hij was...
Figuur 2 de eerste en enige King of the Kitchen; Hasan!
In deze maand was Mitra jarig en we hadden een lunch met 22 personen aan tafel. Het was zingen geblazen, het verjaardagslied, en om de tongen wat los te krijgen begon jarige Mitra nota bene zelf; “Zal ik dan maar….” Mitra begint altijd als we iemand toezingen. Thomas installeerde een beveiligingsinstallatie rond de boerderij. We haalden enkele partijen gebruikte stenen op, toen de eigenaar hoorde dat het voor de Wiershoeck was kregen we het gratis. Er werden een paar workshops georganiseerd; Mimi gaf een workshop dromenvangers maken en Bonny een vlechtworkshop. Bonny vond het een uitdaging om zoveel mogelijk met takken en stammetjes te doen. De mevrouw die hij ervoor gevraagd had heette Bertha Kastanja. Toeval of niet eerder had Bonny al vertelt over twee hoveniers die hij kende en Noteboom en Eikenaar heetten. In de tuin vonden de eerste activiteiten plaats; alle takjes werden van de paden gehaald, belangrijk anders kan Wim niet goed maaien. Binnen werd het nieuwe pootgoed verzamelt en de zaden. MAART
MAART In maart kwamen er twee kipjes bij, kleintjes nog. Nelly had haar vaste taak; ze ging dagelijks wormen opgraven voor de kipjes en genoot daar vreselijk van. Toen het ene kipje ziek bleek zorgde Nelly voor een middel “om haar spirit (van de kip dus) op te krikken”; meelwormen! Een belangrijke bus die niet meer zou ontbreken in de boerderij!
Figuur 3 Nelly gelukzalig kijkend met een nieuwe pot meelwormen
Mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt konden wij af en toe een beetje op weg helpen zoals bij John. Met hulp van sozawe kon hij een werktraject krijgen bij de Makro.
Figuur 4 Menno en John
Door het zachte weer bleek de natuur een week of drie vooruit te lopen...
Half maart begon het wieden weer een beetje op gang te komen en de eerste uien gingen in de grond, witte en rode uien. De rode bleken later geplant te moeten worden, dat wisten we niet. Bonny zorgde voor een paar drainagebuizen in de grond op natte delen. En hij maakte een zandopslag. Kuberan herstelde alle takkenbogen in de tuin. Eind maart bloeiden de eerste narcisjes en de sterhyacinth. Er kwamen enkele fruitbomen bij in de tuin, oude rassen: May Queen, Present van Holland, Brederode, Jeanne d`Arc en een halfstam peer Beurre Diel. De tuin stond nu echt vol met bomen. De bankjes liepen heel goed en de verbouwing vroeg alle aandacht en inspanning.
Figuur 5 een werkoverleg
Er werden ook snijplanken gemaakt, Christian bleef ze door het jaar heen maken, een mooi product. Het bestuur vatte het plan op om, net als in 2013, een verzoek in te dienen bij de gemeente tot in gebruikneming van een sedert decennia braakliggend stuk grond achter de populieren, een stuk van 40 bij 50 meter. Ook besloten we om het HKZ-keurmerk aan te gaan vragen. Een dergelijk keurmerk wordt altijd geëist in de zorgsector.
Het zou de kwaliteit op het werk ten goede komen, de organisatiestructuur ook en het zou onze positie verstevigen naar buiten toe. APRIL In april begon Mark met het zaaien van de eerste groente; radijsjes, selder en sla. Half april gingen de pootaardappeltjes de grond in. In het kasje werden de eerste bloemen en planten gezaaid; cleome, polei en scharlei. De eerste boeketbosjes werden gemaakt, half april zaten we al op 25 bosjes per week. Helen kreeg een ernstig geblesseerde hand waarmee ze eigenlijk niet meer kon werken. De kipjes groeiden en het hok werd helemaal gekalkt om huisvesting van insecten tegen te gaan. De haan kraaide voor het eerst, tot ieders genoegen!~ Het bestuur ging het aanbod aan dagbesteding uitbreiden, ze zochten contact met Natuurstoffen en met Bart van de bijenstal, met wie we al een vergaande samenwerking hadden. Eind april stierf onze zeer gewaardeerde medewerker Romeo plotseling. Hij was van plan in juni een ruimte in de boerderij te betrekken, had daar ook enorm veel zin in, en nu was hij opeens overleden. Het trof ons diep.
Figuur 6 Romeo
We misten Romeo maar in deze periode moesten we ook afscheid van Alex en Hasan nemen, Alex kon wegens fysieke klachten niet goed meer uit de voeten en Hasan vond het werk te belastend voor zijn geest. Een groot gemis deze mannen weg! Bonny kon zijn oog voor het determineren van wilde planten weer uitleven in de lente; veldereprijs, klimopereprijs, vreemd ereprijs…….hij leek alle varianten te kennen. Nel werd aangesteld als Geldteller, dat deed ze heel goed zo niet fanatiek, sorteren, dubbel tellen, noteren. In de kas groeide alles voorspoedig.
MEI Het werd mei, weet tijd voor de vakantieplanning. Het bleek dat een aantal mensen hun vakantie af lieten hangen van wat anderen deden, dat gaf aan hoezeer men betrokken was op de Wiershoeck. Bonny kreeg veel last van zijn armen, hij kon voorlopig fysiek niet veel doen. De keukeninventaris groeide geleidelijk aan verder uit; serveerbladen, een kruidenset, speculaasplanken, botervloten..natuurlijk alles van de kringloop. Brian kwam Bart assisteren bij de bijen, hij vond bijen interessant en wilde graag leren. Bart was in de lente met zijn lesjes begonnen voor alle basisschoolkinderen.
Figuur 7 Bart geeft bijenles
Omdat Brian van Engelse afkomst was hoorde je hem met regelmaat naar Bart roepen als hij in de auto op het erf achteruitreed; “On the left hand site”. De werkplaats werd opnieuw helemaal geordend en schoongemaakt. Belangrijk want het werd binnen een paar jaar druk met nieuwe medewerkers erbij. Jose nam de werkzaamheden rond de droogbloemen op zich en was regelmatig in de bermen te vinden op zoek naar droogmateriaal. Er werden wat nieuwe planten aangeschaft voor in de tuin; wolfsmelksoorten, donkerrode astrantia oranje duizendblad en oranje nagelkruid. Oranje bloemen hadden we spaarzaam in het assortiment. Bonny plantte koolrabi in de moestuin en Anke pootte een zoethoutplant in de kruidentuin. Begin mei was het opnieuw hectisch op de Wiershoeck; Ans stierf en Henk van T moest gedotterd worden! Zochten de kipjes ons daarom soms binnen op om ons wat vrolijk gezelschap te bieden?
Figuur 8 de kippen komen binnen
Rond 20 mei waren de meeste planten alweer in de grond en de rode duizendschonen verrijkten de boeketten. De voorbereidingen voor de HKZ vereiste ondermeer dat we ons actief met veiligheid bezig moesten houden, wie mag met welke machine, jaarlijkse keuring van de machines, etc. Bonny werd veiligheidsinspecteur.
JUNI Het was een echt baby-jaar! Heiner kreeg een baby dit jaar, Mark sprak over zijn “babyplantjes”, Winy was zwanger en we hadden natuurlijk baby-kipjes waar Nelly zich met Berend en Henk vol zorg over ontfermde. Ze zorgde er bijvoorbeeld voor dat ze tam werden; Nelly kroop daarvoor zelf helemaal in de uitloop om ze te laten wennen aan haar gezelschap. Het werkte want na een poosje lieten ze zich aaien, vertelde ze. De boekettenproductie steeg in deze maanden, Sabien al werkend en niet geheel op de hoogte van alle snijbloemen sneed per ongeluk een paar bloeiende aardappelstengels af in de veronderstelling dat het snijbloemen waren. Niet dus. Jeanne kreeg een kritische opmerking van een meisje toen ze met haar kruiwagen, achter zich gedragen, op het erf liep. Het meisje zei:” Mevrouw U draagt uw kruiwagen omgekeerd!” Jeanne liet in het midden of ze het er eigenlijk wel mee eens was…
Jose experimenteerde er lustig op los voor het droogwerk. Ze sneed venkelblad, het beruchte “onkruid” heermoes sneed ze, rogge haalde ze binnen en zelfs vlierbloemen bleken gedroogd te kunnen worden. Wat het boomgaardplan betreft zag het er naar uit dat het plan verwezenlijkt zou kunnen worden.
Figuur 9 de bouwgroep, Menno ontbrak op deze foto
De verbouwing vorderde en er werd een verhuurmakelaar ingeschakeld omdat het duidelijk werd dat verhuren aan onze doelgroep meer tijd zou gaan kosten.
JULI De maand was droog en er waren hete dagen van 34 graden. De eerste planten waren mede door de hitte al snel uitgebloeid. Droog of niet we troffen veel slakken aan in de tuin. En we ontdekten dat de kippen er geen interesse in hadden, dat was nog nooit voorgekomen. In deze tijd ging Bonny langs de fruitbomen om ze te dunnen. Daarmee voorkom je takbreuk, plagen en het fruit wordt groter en rijpt beter af. Met de hitte en de vakantieperiode in het vooruitzicht werden er niet veel boeketten verkocht.
We deden weer een paar nieuwe ontdekkingen; de uitgebloeide zeepkruidbloemen en die van de ereprijs waren heel decoratief. De uitgebloeide bloemen van de sierui bleken heel mooi naar zilver te verkleuren, prachtig om te drogen! We ontdekten nogal wat diertjes op het erf; Mark en Jessica vonden baby salamanders Herman trof een dode spitsmuis aan, “een kleine mol” dacht Herman, de houtduiven waren heel actief aanwezig omdat ze de spitskolen opvraten en merels waren tegen het opdringerige af bezig voedsel te vergaren voor hun kroost. De heggen vroegen de nodige arbeid, tegen de langste dag groeien ze het snelst, Henk deed het vroeger grotendeels zelf maar vanwege zijn wat afgenomen vitaliteit en omdat er meer heggen gekomen zijn besloten we om ook de electrische heggenschaar in te gaan zetten.
Figuur 10 Henk knipt de heg vakkundig
Er waren nieuwe planten gekocht. En de moerbei bleek ernstige kanker te hebben. De verbouw liep nog volop door, de ruimtes bleken later af te komen dan gepland. Er kwam een derde kracht bij molenaar Hendrik van korenmolen Wilhelmina. Met Hendrik kwamen we op het idee ook de molen als dagbestedingsplek aan te bieden en die samenwerking loopt sindsdien voorspoedig. Max hielp in de verbouwing met het maken van bedden. De voorbereidingen voor de HKZ brachten ons ertoe om alvast één van de middelen in te zetten; een tevredenheidsonderzoek doen, de uitslag werd meegenomen in het beleid. Ook het Seizoensoverleg pakten we grondiger aan, er kwamen notulen bij.
AUGUSTUS De droogte hield aan, zelfs de bonenpeulen waren gelig. We besloten om ze te drogen voor het zaaien voor volgend jaar. Zoals altijd laten we in een bed staan wat niet concurreert maar wel de bodem mooi bedekt. En gaten werden ook opgevuld met ingezaaide eenjarigen zoals goudsbloem en boekweit. In de bedden met dahlia`s waren ook uitgezaaid cosmea, papaver, theunisbloem en perzikkruid. Een lust voor het oog. Het eerste fruit werd geoogst en deels verwerkt tot jam, een werkje wat Bonny heel graag op zich neemt. Het fruit van de recent geplante fruitbomen buiten het hek boden we de BSO ter verwerking aan. Gewoonlijk verkochten we een deel van het fruit, dit jaar kwam het daar niet van. We schaften ook een droger aan om kruidenblad en fruit te kunnen drogen. Marga ging de boerderij schilderen, een belangrijk werkje maar, met goede verf, was 1 laag voldoende. In de werkplaats werd een hekdeur voor in het hek van de Beijumerweg gemaakt. Behalve Bonny kregen nog een paar mensen last van hun armen, of hadden dat al; Isis, Rense, Hans.
Figuur 11 Marga schilderde de buitenkant van de boerderij
De organisatie rond de bloemisterij was zwak dit jaar. Er waren weinig mensen, enkele vielen uit soms na kort geweest te zijn en Helen viel uit door ziekte. Jos kwam gelukkig wel de geleden versterken en gelukkig kon Jose verder het voortouw nemen, zoals bij twee grote bestellingen die we binnenkregen. Jose gaf ook een geslaagde workshop aan een groep die de verjaardag bij ons kwamen vieren. Aseel maakte iedere vrijdag soep. Soep met een Arabisch tintje; met kikkererwten en komijn.
SEPTEMBER Wekelijks zijn er veel boodschappen te doen, Trudy is ons boodschappenmeisje maar Jessica gaat ook nogal eens op pad, om iets weg te brengen of op te halen, zoals, zie foto, voor een tweedehands gereedschap wat ze uit de stad moest ophalen. Ze heeft er altijd wel plezier in, maar een krans maken bleek ze ook te kunnen, het was haar eerste. Omdat we dit jaar grote dahliabloemen hadden werden deze dahlia`s voortaan apart verkocht in een flesje, daar was belangstelling voor.
Figuur 12 Jessica terug van boodschappen doen
In september werd het vochtig in de tuin en in de eerste eenjarigen droegen alweer zaden. Tot de langste dag nemen planten de tijd om te groeien, na de langste dag werken ze toe naar zaadvorming, bij éénjarigen, of knol/wortelvorming bij de vaste planten.
De gele kornoelje gaf prachtige rode bessen die heel geschikt waren voor de jam, ze geleerden ook goed, zo bleek. Toeval of gelijktijdigheid op de Wiershoeck? -Jose wilde graag iets met de siergrassen doen en juist op dat moment melde zich iemand voor de inrichting van een concert van het NNO orkest met uitsluitend siergrassen! -Bonny nam een lang rood-wit lint van de straat mee en kon dat opeens perfect gebruiken toen er een hoogwerker nodig bleek te zijn. -Wat de werkzaamheden voor de HKZ-procedure betrof; alle aspecten rond veiligheid werden erg belangrijk om het keurmerk te kunnen halen maar gelukkig was Bonny daar, die hier veel in gedaan had en wiens interesse ook naar veiligheid uitgaat. De zijkant van de boerderij kreeg schaaldelen, Hans maakte mooie postbussen voor de huurders en Menno ging stukjes bestraten, er kwam een hek in het hek van de Onnemaheerd bij. De reeks van alle houtmedewerkers wiens naam met de naamletter H begon werd daarmee doorbroken; Henny, Harry, Henk, Henk, Hans, Heiner Max legde boven een vloer van oud parket in een van de ruimtes en Henk B maakte met Hans samen een prachtige houten tafel tussen een wirwar van schuine dakbalken in. En in de tuin wilde Mitra een hugplek…hij begon ermee door enkele keren dezelfde vrouw te huggen (zie foto) (?)…..
Figuur 13 Mark plant nieuwe planten uit
OKTOBER Per 1 oktober konden de eerste twee appartementen verhuurd worden. De verbouw werd meteen stilgelegd; de verbouwing had een veel grotere uitloop gehad en daarmee waren de centen nu op. Afgesproken werd dat de laatste twee appartementen afgemaakt zouden worden wanneer er weer een budget voor zou zijn. Als symbolische afsluiting liet Harry zijn hoofd boetseren tijdens een cursus portretboetseren bij Marjan Schaap in haar atelier in de boerderij.
Figuur 14 Harry als model bij een cursus portretboetseren van Marjan Schaap
Ook moest er weer iemand voor het koffiezetten in de morgen gevonden worden nu de bouwmannen gestopt waren maar zorgzame Berend stond meteen alweer paraat om die leemte op te vullen. Berend leek wel op een stukje kauwgom( met snor), soms wat taai en vast van structuur maar soms ook makkelijk uitrekbaar zoals wanneer wij hem verzochten koffie te zetten. Aseel maakte haar wekelijkse soep.
Figuur 15 Aseel zet soep voor een haar interviewende journaliste
De kisten met fruit werden geoogst en meegenomen naar huis. De walnotenboom leverde aardig wat walnoten maar de familie kraai was ons weer voor en ons resteerden nog 10 walnoten. En de twee pawpaw-struiken bleken kaki-fruit te zijn, geen pawpaw. In deze maand was er alweer een sterven te betreuren bij ons, de zoon van Helen verongelukte. Een paar mensen haalden ook hun BHV-diploma en Marga haalde een VCA-diploma. En het HKZ-keurmerk kregen we toegekend. We waren er erg blij mee, het was een hele klus geweest.
De boeketten minderden snel in aantal, na de eerste week stopten we omdat de kwaliteit van een boeket anders te snel achteruitloopt. Juist op dat moment kwamen twee belangstellenden zich melden voor de boeketafdeling.
De bloemisten gingen met hulp van Roos en Jessica basiskransen maken. Bonny en Jose schuimden het land af op zoek naar bladeren en interessante takken om creatieve dingen mee te maken. Jose was vaak in buitenbermen te vinden op zoek naar moois. WE hadden een groter assortiment droogbloemen dan ooit. En Jose ging een cursus kransen maken voorbereiden voor de eigen mensen. De praktijk leert dat het vaak niet zo makkelijk gaat om nieuwkomers basistechnieken te leren en dan kan zo`n cursus een welkome aanvulling betekenen.
Figuur 16 Wat je kunt doen met een verkleurend kastanjeblad
Bonny:”dat is zo mooi alles gebruiken wat de natuur voor werk op de boerderij oplevert zoals ook alle mensen bij ons zinvol zijn”. Bezoekers zijn er het hele jaar door op de boerderij maar in deze maand kregen we een grote groep medewerkers van het Biologisch Centrum. In oktober vonden alle jaarlijkse voortgangsgesprekken weer plaats met vrijwilligers en participatiebanen. Die gesprekken gaan eigenlijk over het werken op de Wiershoeck, maar doordat het jaarlijks terugkomt vindt er toch een soort verdieping plaats in het gesprek. Dat is waardevol
NOVEMBER
Het werd geleidelijk aan toch iets kouder en de tuin verkleurde tot bruinen in deze maand. Wel scheen veel dagen de zon met felle bundels op het land. Alle bedden werden voor het eerst in jaren, opnieuw uitgelijnd en het nodige verplantwerk werd verricht. Een hele groep werkte daar stevig aan door, dat was prachtig.
Figuur 17 Roos en Jessica, oa, brachten de bedden opnieuw in vorm
Het nieuwe tuinplan voor het komend jaar werd uitgewerkt. Wim maaide voor het eerst dit jaar door tot half november en in december stond het gras er nog steeds lenteachtig fris en groeizaam bij. De subsidieaanvraag voor de boomgaard kregen we rond mede dankzij de stadsdeelcoördinator. In de werkplaats werd rustig doorgewerkt, Marga en Berend overlegden in plat Gronings, een mooi gehoor. En in het vaste coördinatiegroepje met Nelly, Bonny, Mitra en Marjan hadden we wat meer tijd om te reflecteren. Zoals over het feit dat je bij een mens, ook al wordt hij ouder, toch altijd kunt zien dat hij zich ontwikkelt, dat hij door ervaringen leert en verandert, al gaat het vaak met kleine stapjes. En dat wij dat, nu we zelf ouder worden, beter beseffen dan vroeger. En dat we er erg van genieten. DECEMBER
In deze maand kwam er een ruimte vrij waar Jose de coördinatie over zou krijgen. Op Sinterklaasdag kwam de verheugende toekenning van de gemeente voor de aangevraagde subsidie voor het tekort van 2014. Hendrik ging met onze kransen op een markt staan en Bonny en Bart stelden een pakketje klaar met huisgemaakte jam, honing en mispelgelei voor de verkoop, feestelijk verpakt. De dagen werden frisser in december, de boomgaard kreeg zijn eerste contouren, het geraamte voor de nieuwe kippenuitloop kreeg vorm, van herfst- ging men over op kerstkransen en alle bedden buiten kregen een laagje zand. Het streven is steeds; gebruiken wat er op het land te vinden is, het werk doen met de mensen die er zijn, mensen daardoor motiveren en kracht geven want de mens is in ontwikkeling.
Figuur 18 Menno aan het straten..
Medewerkers op de wiershoeck in 2014 Nieuw ingeschreven; 20 Overigen; 30 Wachtlijst; 10 Vrijwilligers ongeveer 8 Participatiebanen ongeveer 15. De participatiebaan stopt op 1 september 2015. Budgethouders ongeveer12 Mannen en vrouwen ongeveer gelijk in aantal.
Mensen van buiten de stad; 5 Van buitenlandse afkomst; 7 Enkele mensen financieel of anderszins ondersteund die bij de kredietbank lopen of anderszins op een minimum zitten.
BESTUURSWERK OVERLEG MET DE GEMEENTE DOOR HET JAAR HEEN ROND DE WMO HKZ-KEURMERK-procedure doorlopen en toegekend gekregen NIEUWE CONTRACT MET LENTIS GESLOTEN 2 SUBSIDIEAANVRAGEN BIJ DE GEMEENTE INGEDIEND VOOR 2014 EN 2015
1 subsidieaanvraag bij kringloopwinkel Mamamini ingediend ANBI-KEURMERK IN WERKING GEZET VERBOUWINGSPLAN aangepast EN TIJDELIJK STOPGEZET tot januari 2015. VASTE TECHNISCHE MAN AANGESTELD, HENDRIK, BIJ PROBLEMEN met HET GEBOUW UITBREIDING DAGBESTEDING MET DE MOLEN WILHELMINA EN DE STADSIMKERIJ 2E VERZOEK BIJ DE GEMEENTE INGEDIEND OM EEN BOOMGAARD AAN TE MOGEN LEGGEN NAAST ONZE TUIN AAN DE ONNEMAHEERD vervolgens GOEDKEURING EN SUBSIDIE GEKREGEN INTERNE WORKSHOP VAN DE BLOEMISTERIJ RUIMTE 5 KWAM LEEG EN HOUDEN WE ZELF voor nuttig gebruik GESPREKSKRING OPGESTELD VOOR 2015 MET PRIESTER BART HESSEN OVER LEVENSTHEMA`S.