In griene streek as ferkearsremmende maatregel! Soe it helpe?

COLOFON: Redactie: Secreariaat:

M. Bylma K. Hibma S. Rypma R. Politiek S. Anema Sjouk Rijpma - Bosma Harlingerweg 23, Kimswert Tel.0517-642245 ING 36.33.364 Frieslandbank 29.36 .58.048

Opmaak verzorgd door: Rik van Stormbroek/Mammoetprint Drukwerk: Printwurk Iris Makkum Omslag: Klaas Hibma

Kopij voor 7 november insturen naar: [email protected]

Moudekrûper. In griene streek as ferkearsremmende maatregel! Soe it helpe?

Oktober 2010, tijd voor Mienskip 5, het herfstnummer. De zomer die in juli zo mooi van start is al lang weer voorbij want september was al een echte herfstmaand, compleet met de bijbehorende herfststorm en alle regen. Volgens Piet Paulusma was het de slechtste september sinds 1996. We hebben de laatste tijd zoveel water gehad dat de oogst van alles wat er nog op het land staat zo langzamerhand een bedenkelijke zaak aan het worden is. Laat ik nou net voor het eerst mijn vakantie in het naseizoen hebben gepland, lekker twee weken weg op de motor; helaas was het weer niet bereid er aan mee te werken. Dan maar thuis aan het klussen, dat was er de laatste jaren wegens allerlei drukte toch al bij gebleven en dan kun je in drie weken toch heel wat doen hoor. Ook het werk voor het nieuwe seizoen van Dorpsbelangen is weer op gang gekomen, ook daar is al weer de nodige tijd in gestoken, zo is voor je het weet de vakantie al weer afgelopen. Veel andere verenigingen en clubs hebben hun activiteiten voor het wintersezoen ook weer opgestart, terwijl andere er nu juist een punt achter zetten; in dit nummer is er vast meer over te lezen. Wat er op het moment dat dit stukje uit de computer rolt aan nieuws op dit beschikbaar is, is mij niet bekend dus dat ziet u dan vanzelf wel. Kimswerd is begonnen aan het laatste kwartaal als dorp in de gemeente Wûnseradiel en dat zal niet onopgemerkt voorbij gaan. Alle inwoners een cadeautje, in november de verkiezingen voor de gemeenteraad van de nieuwe gemeente, die op dit moment nog geen officiële naam heeft maar waarover bij de verkiezingen ook een uitspraak gedaan kan worden. Voor wat Kimswerd betreft verandert er verder voorlopig niet veel. Op de hoogte blijven kan via de Bolswarder Courant, de site van de gemeente Wûnseradiel en de site van de nieuwe gemeente , nu nog onder de werknaam Súdwesthoek en eventueel van persberichten in dit blad. Wat is er nog meer te lezen dit nummer? Natuurlijk weer alle vaste rubrieken, verder is er nieuws over de kerkrestauratie, wordt er weer een bijzonder grafmonument bekeken en

is er weer bericht uit Millfort. Verder is er weer een oude foto met het bijbehorende verhaal, de puzzlerubriek en is er weer iemand verzocht om via het toetsenbord iets over zichzelf te vertellen; er valt weer genoeg te lezen dus. We gaan de winter weer tegemoet, Sinterklaas is al weer volop in de winkels aanwezig en ook de eerste kerstspullen liggen alweer uitgestald. De tijd van de lange donkere avonden en de kachel is weer aangebroken, dus is er vast wel weer even tijd om deze Mienskip door te nemen;dus is het nu tijd om deze rubriek af te ronden met een woordje van onze dorpsheld die inmiddels alweer 25 jaar zijn standplaats bezet houdt. “Op 10/10/10 was’t 25 jaar geleden dat ik in Kimswerd officiëel kwam herintreden. Maaike, Peter en Hans viel d’ eer te beurt; zij hebben ‘t kleed toen van mijn kop gescheurd. Al 25 jaar sta ik hier nu op mijn plek en vind het hier nog steeds te gek. Als ik mijn leven vergelijk met vroeger vindt ik het nog steeds frappant: zolang ik hier nu sta was er nooit oorlog in dit land. Wees met mij blij dat wij nooit hoefden vluchten of onder ‘t vijandelijk juk zaten te zuchten. Want al oog ik met mijn grote zwaard dan nog zo stoer, diep in mijn hart was en ben en blijf ik heel gewoon een Kimswerder boer! Vanaf mijn sokkel groet ik U allen, PIER GERLOFS DONIA.

Moudekrûper. Kening Chris. Kening pake soe men hast sizze. Seit dat soms wat fan ’e pakesizzers?

De rigel fan ’e titelpagina komt diskear út in gedicht fan mysels. Meindert. Tiid. Doe sette mem my sa no en dan yn ’e beheining fan ’e tiid: ‘Ik jou dy noch trije tellen.’ Binnen de beheining ruts se myn tiid út: ‘Ien, twa, twa en in bytsje, twa en in bytsje mear, trrrrrrrr, krekt op tiid klear!’ Letter krige ik dy romte meastal net: ien, twa, trije, waard gauris ien, twa, te let. No, fan ’e trije tellen noch mar ien oer, begjin ik, lykas mem, oan ’e beheining te lûken: mei in útrutsen trrrrrrrrrrr bespylje ik myn tiid mei spanning en fjoer.

Het was zaterdag 14 augustus op het eind van de morgen toen er bij de pastorie aan de bel getrokken werd. Er stond een keurige heer voor de deur die graag de kerk wilde bekijken. Hij, met nog een klein gezelschap, was met name geïnteresseerd in de klokken van de toren. Zij hadden herhaaldelijk het telefoonnummer op het bordje van R. Politiek gekozen, maar er werd bij hem niet opgenomen. ‘Misschien heeft u ook een sleutel van de kerk,’ vroeg hij. ‘U dacht waarschijnlijk dat de dominee nog in de pastorie woonde,’gaf ik hem als antwoord. ‘Dat zou gekund hebben, maar de laatste dominee is in 1981 uit de pastorie vertrokken. Ik heb echter sinds 1 januari een sleutel van de kerk. U mag natuurlijk wel even naar die klokken kijken, maar het is in de kerk een grote bouwplaats en eigenlijk voor een bezoek niet zo geschikt.’ Die bouwplaats maakte hen niets uit. ‘Wij zijn van het klokkengilde van Utrecht en al 30 jaar bezig om alle bijzondere klokken in Nederland in kaart te brengen.’ ‘Juist ja,’ stamelde ik en toog met sleutel en het kleine gezelschap in mijn kielzog naar de kerk. In dat gezelschap bevond zich ook een Engels echtbaar. Enfin, ik vertelde hen een verhaal over de oude kerk, zoals Reinder, Peter Karstkarel en pastoor Jan van der Wal mij dat geleerd hadden. Zij luisterden met gepaste aandacht, maar volgens mij wilden zij maar één ding: naar de klokken van de Laurentiuskerk. Met enige zorg zag ik het wat oudere gezelschap de trappen opklimmen in de toren. Kennelijk hadden ze dat vaker gedaan. Eenmaal boven gingen ze aan de slag met papieren, meetlinten en fototoestellen. De teksten en jaartallen op de klokken werden opgeschreven. De klokken werden van onderen en van boven en opzij van alle kanten gefotografeerd. Afmetingen werden opgenomen en ook de afstand van de klepel naar de klok. Tja, die heren wisten wel waar de klepel hing. Ook kwamen ze met een klein soort keyboard op de proppen en daar zat een slangetje aan waarop je kon blazen. Daarmee bepaalden zij de toonhoogte van de klokken. Volgens hen hadden de klokken samen een wat melancholisch geluid, afgestemd op treurige gebeurtenissen, zoals een begrafenis. Ik kreeg een college over allerlei soorten klokken. Het meeste heb ik niet begrepen, maar wel dat er feestelijke klokken met een vrolijk geluid zijn en sombere klokken met een treurig geluid. Ik vertelde hen dat de klokken in 1942 door de Duitsers gestolen waren.

De plaatselijke timmerman werd gedwongen een gat in de toren te maken en vervolgens werden de klokken naar beneden getakeld en afgevoerd. De klokken werden gevorderd om gebruikt te worden in de Duitse wapenindustrie. Het is een wonder dat die klokken na de oorlog terug kwamen. Ze zijn terug gevonden in een Duits schip dat door de geallieerden was gebombardeerd en gezonken in de Oostzee. De klokken werden in 1947 weer teruggebracht. Al spoedig bleek dat in de grote klok een scheur zat en het geluid niet meer goed was. In 1958 werd de klok opnieuw gegoten en er staat op geschreven: 1945 Troch fijânskip my it lûd ontnommen. Bin ik toskuord werom hjir kommen 1958 De toer moast nij oars foel er om Doe joech my it doarp it lûd werom De klokkendeskundige vertelde mij dat de beide klokken gemaakt waren door Gerard van Wou en Johan Schonenberg,de beroemdste klokkengieters van de Lage Landen rond 1500. In de domtoren van Utrecht hangen ook nog klokken van deze voortreffelijke klokkengieters. Deze klokken zijn meer dan 500 jaar oud, maar er bestaan ook wel klokken in Nederland die 800 jaar oud zijn. Die klokkenspecialisten waren niet weg te slaan uit de toren. Terug op de begane grond vroeg ik hen hun gegevens van de klokken en de namen van dit bijzondere gezelschap op te sturen via e-mail. Toen onthulden zij ook de identiteit van de Engelsman en zijn gemalin. Hij was de klokkenluider van de kerk in Windsor. Deze plaats ligt ten westen van Londen aan de rivier de Thames. Daar staat ook het kasteel Windsor ,de residentie van het Britse koningshuis . Hij was de klokkenluider van de kerk waar de leden van het Britse koningshuis op de knieën gaan. Ik dacht: één schaap uit Windsor over de dam, misschien komen er wel meer. Achteraf, maar daar denk je niet aan, had ik moeten zeggen: ‘Koningin Elizabeth mag ook wel eens naar Kimswerd komen om onze klokken in de Laurentiuskerk te bekijken.’ Mar nee, it âld minske moat mar net mear by de ljedder op! Tsjebbe Hettinga

Daar ging de bel, Janna stond voor de deur en het was niet eens een dag dat ik op hun dochter Madelief zou passen……………….. Nee dus, oppassen hoefde nu niet. Janna had een andere vraag. Zij hadden het toetsenbord gekregen en daar een stukje op geschreven voor de Mienskip. Of ik ook een stukje wilde schrijven voor ons onvolprezen dorpsblad. Wel graag snel klaar en inleveren, want de volgende Mienskip zou al weer snel uitlomen, vlak voor de Merke. Ik zou mijn best doen zei ik. Maar ja, vakantietijd en wat mijn werk betreft invallen voor collega predikanten die met vakantie zijn, voor begrafenissen en crisispastoraat. En dan weet je het meestal wel. En zoals u al begrepen heeft, het is niet gelukt. Er kwamen andere stukjes voor in de plaats, met veel meer voorrang, die getypt moesten worden. Dan nu maar, de vakantietijd is voorbij en ik hoef nu even niet in te vallen. Blijft natuurlijk wel het gewone, eigen werk. Maar nu even voorstellen. Mijn naam is Catrien Bos en ik ben getrouwd met Gerrit Bos. Ruim twee jaar geleden zijn wij naar Kimswerd verhuisd, met het volledige gezin. Een goede drie maanden later vloog ons eerste kind, Avelien, uit en ging samenwonen in Harlingen. En toen we een jaar in Kimswerd woonden, verliet ook onze tweede dochter, Nynke, het huis om te gaan studeren in Arnhem. Ja .. zo is het huis nog vol en zo wordt het gaande weg snel stiller om je heen. Nu woont alleen Dirk Jan nog thuis. We zijn in Kimswerd komen wonen, omdat wij een huis zochten met een slaapkamer en een badkamer op de begane grond. En wat een geluk: het huis wat wij hier vonden, heeft alles op de begane grond. Dankzij dit huis, kan ik nu doen alsof er met mij niets aan de hand is. Dagelijks geniet ik van de rust en de ruimte in en rond het dorp, als ik met onze hond Dingo richting de boerderij loop. De opkomende zon, de wolken, de regen, de stralende zon, het stralende weer, (Het weer is altijd stralend, zo zei een folder van een camping), de ondergaande zon. Maar ook het veel betere zicht op de sterren van de Melkweg als je ’s nachts buiten loopt, is iets waar ik mateloos van kan genieten. De vogels, de eenden, de roofvogels, de reeën, alles wat je zo tegen kunt komen. Het

zaaien, het maaien, het oogsten van aardappelen, suikerbieten, mais, gerst, wintertarwe en wat al niet………. Maar ook de mensen natuurlijk. En dan zorgt de hond er voor dat je mensen tegen komt. De eerste tijd dat wij in Kimswerd woonden, kenden we meer honden bij de naam, dan hun bazen. Langzamerhand werd dat anders. Door het badminton en het soms meehelpen in ‘Piers Stee’, leren we steeds meer mensen kennen. En zij ons natuurlijk. Gerrit helpt als vrijwilliger mee in het MFC en de computercursus van Peter Harders was ook een uitkomst voor de rare dingen die zo maar kunnen gebeuren als je achter een computer zit. Soms heb je het gevoel dat een computer een zelfstandig ding is, dat zo maar dingen doet die je eigenlijk helemaal niet wilt. Staan de werkbalken ergens anders, verdwijnen er pictogrammen, doet het toetsenbord niet meer wat je wilt enz enz. Peter, of liever gezegd, zijn cursus heeft ervoor gezorgd dat al die ‘rare zaken’ weer hersteld kunnen worden. Dirk Jan heeft heel snel de jeugd in het dorp leren kennen. Via hem leerden we ook weer mensen kennen. Zo kwamen we in contact met Janna en Martin en zij zochten nog een oppas voor Madelief hun dochter en dan is het gauw gezegd: ’Laat maar komen…’ Naast het werk met mensen en hun problemen, naast het werk met mensen die aan het eind van een leven staan, is het erg leuk om ook met mensen te zijn die aan het begin van het leven staan. Dat is één van de redenen dat ik ook les geef op basisscholen. In Midlum en Harlingen. Aan de groepen 5/6, 7/8 en groep 7 geef ik GVO (Godsdienst Vormend Onderwijs, liever zeg ik levensbeschouwend onderwijs.) Ik vertel over de manieren om naar het leven te kijken, het leven te beschouwen, vanuit de 5 grootste wereldgodsdiensten). Kinderen zijn net grote mensen, ze ondervinden vergelijkbare problemen, maar hun manier van denken is nog niet volgens vastgestelde lijnen. Kinderen kunnen met hele leuke visies komen, zij hebben nog een open een vrij denkend stel hersenen. Zo kan ik dan veel leren van kinderen. Niet voor niets hebben de bladen Margriet en Libelle een rubriek ‘Prietpraat’. Ik denk dat het toetsenbord bij deze wel goed genoeg is gebruikt……. En dan nu de taak om iemand anders te vinden die op het toetsenbord een stukje wil typen.

Beste Dorpsbewoners,  

Zoals U weet zijn er mooie ontwerpen gemaakt door alle leerlingen van OBS de Marnewier wat betreft het verkeersbord bij het zebrapad. Het eerste verkeersbord is geplaatst en de leerlingen hebben de gelegenheid gekregen om een tweede ontwerp te maken. In samenwerking met de Feestcommissie zijn alle ontwerpen tijdens de Merke opgehangen in Piers’ Stee, zodat het voor alle belangstellenden mogelijk was om op één ontwerp een stem uit te brengen. Het winnende ontwerp is gemaakt door Enzo Gerritsma uit groep 8. Enzo gefeliciteerd. Jouw verkeersbord staat binnenkort bij het zebrapad! De Feestcommissie had binnen het bestuur ook gestemd en de winnaar daarvan is Marijn Cross uit groep 4. Marijn ook jij gefeliciteerd! Van de Feestcommissie was er een mooi cadeau voor jou. En nu maar hopen dat een ieder er een beetje rekening mee houdt dat er ook voetgangers kunnen oversteken bij het zebrapad!!  

Namens de MR en alle leerlingen van OBS de Marnewier willen wij de Feestcommissie bedanken voor de samenwerking!

 

Met vriendelijke groeten,  

Anneke Westra Klaas Bosch Uilkje Smidts  

MR- OBS de Marnewier

Fan ’e redaksje. Yn ’e foarige Mienskip stie in foto fan in reuny fan wat Kimswerder freondinnen fan eartiids. Spitigernôch wienen der in pear nammen weifallen. Hjir komme de nammen nochris en de foto ek: Boppe, fan lofts nei rjochts: Adri de Vries, Lysbeth de Vries, Houkje de Jong, Akke J. van der Zee en Sippy Zwart. Foaroan, fan loft nei rjochts: Marieke Politiek en Akke W. van der Zee.

Momenteel zitten we midden in de repetities voor ons donateursconcert op zaterdagavond 16 oktober. Maar eerst even een korte terugblik! Zaterdag 12 juni zat OKK weer op ons vertrouwde plekje voor de bibliotheek in Harlingen, tijdens het Harlinger straatfestival. Het weer was prima, de sfeer was goed, onze nieuwe polo’s (zie foto) stonden fantastisch…..Er was alleen wat minder publiek dan voorgaande jaren. Dat is natuurlijk jammer, maar het enthousiasme van de muzikanten en van het wel aanwezige publiek was er gelukkig niet minder om.

Na het straatfestival hebben we nog 2 repetities gehad en daarna hebben we het seizoen gezellig afgesloten in Piers Stee. Het was een erg leuke avond en iedereen was het er na afloop over eens dat het goed is dat we een fanfare zijn, en geen koor…… Na 6 weken vakantie zijn we op 11 augustus weer gestart. De 1e woensdag na de vakantie staat altijd in het teken van de merke. Nu stond het vooral in het teken van de zoektocht naar een muziekwagen. De muziekwagen die we normaal altijd gebruiken was in zo’n slechte staat dat we daar niet meer verantwoord op konden zitten….Gelukkig mochten we een wagen gebruiken van Mechanisatie bedrijf Kuipers in Witmarsum. Met een kuub-kist voor Koop ervoor ging dat prima! Lotenverkoopsters Hillie en Willy hebben weer erg hun best gedaan met het verkopen van de loten en Klaske, Nynke en Jochem Rypma hebben geholpen met het trekken van de winnende lotnummers. Het lootje dat aan Jochem zijn lolly-plak-hand bleef hangen, was nummer 0389. Dat lootje bleek eerder die dag aangekocht door de beppe van Jochem, Sjouk Rypma. Sjouk ging naar huis met de 3e prijs, een HEMA cadeaukaart twv €50,Nynke Rypma koos na ongeveer 5 minuten husselen (je moet zoiets natuurlijk ook niet te licht opvatten J ) lootje 1757 uit. Nynke Schiphof was de gelukkige eigenaar, zij mocht de 2e prijs, een HEMA cadeaukaart twv € 75 meenemen. Klaske Rypma trok als winnaar

van de 1e prijs lotnummer 0409. Wie dat lootje in bezit heeft weten we nog niet, want diegene heeft zich nog niet gemeld. Volgens onze lotenverkoopster is dit lot ergens in het dorp (in de voorverkoop) verkocht. Kijk dus het prikbord even na, want heb je lot 0409, dan hebben wij een GAMMA cadeaukaart twv € 125,- voor je! (kom eens langs op woensdag voor of na de repetitie. of reageer via [email protected] ) Zoals in de eerste zin al gemeld, we zijn nu druk bezig met de repetities voor het donateursconcert op zaterdagavond 16 oktober om 20.00u in Piers Stee. Het wordt weer een spetterend verrassend themaconcert, vergelijkbaar met ons “Amerika-concert” van vorig jaar oktober. Ons thema is nu film- en musicalmuziek. We zullen Piers Stee omtoveren in een grote bioscoop/theater, ons programma is helemaal in stijl en de bar is na tijd nog lang open! (dat laatste is ook leuk voor mensen die niet van fanfaremuziek houden) De toegang is gratis, we houden een verloting met mooie prijzen in de pauze, en op vertoon van je donateurskaart krijg je een gratis lot. Tussendoor zitten we op zaterdagmiddag 2 oktober van 13.30 tot 17.00u in de Harmonie in Leeuwarden, waar we weer spelen bij de wandeltocht “Bewegen voor Overleven”. Wij zitten bij de finish, en wisselen af met de band Van Wieren. Dit is nu de 3e keer dat we als vrijwilligers meehelpen bij deze tocht, en de 2e keer op rij dat we op het allerleukste plekje van de route mogen zitten! (de 1e keer zaten we op strobalen in een soort circustent in de middle of nowhere in een weiland. Was ook erg leuk hoor, maar beetje kouder en ‘iets’ mindere sanitaire voorzieningen…..) Het duurt nog even, maar ik wil het nu alvast melden: Op 1 januari 2011 zal OKK géén Nieuwjaarsconcert houden in de Laurentiuskerk…….Dit omdat de kerk op dat moment nog druk gerenoveerd wordt. We zijn niet van plan om ons jubileumjaar te starten zonder nieuwjaarsconcert, dus zijn we druk op zoek naar een alternatieve locatie waar de sfeer en de akoestiek vergelijkbaar is met die in de kerk in Kimswerd. Wordt vervolgd! Meer nieuws over ons 100-jarig jubileum in 2011 is te lezen in het stukje van de jubileumcommissie en op het jubileumblog op de OKK hyves ( www.okkkimswerd.hyves.nl) Belangstellenden voor het jubileumfeest en de reunie op 21 mei 2011 kunnen zich melden via [email protected] Graach oant sjen, Tine

Moudekrûper. “Het kan verkeren,” sei Bredero al. En sa kin in combine feroarje yn in blikiepener.

We verplaatsen ons even per foto’s vanuit de oude doos langs Streek en Duivengracht waar nog in oude stijl zoveel herkenning is waar te nemen en waar de tijd schijnbaar heeft stilgestaan, zodat we die oude vertrouwde

beelden nog eens terug kunnen halen en weer vast kunnen leggen. Maar toch missen we heden ten dage de behuizinge van de oude “duivenmat” en de “stalten” waar eens de wasjes en de plasjes aan de vaart werden toevertrouwd. Ook missen we van der Weides kruideniers winkeltje, de fraai bewerkte brugjesleuning en niet te vergeten de wasrakken die vooral op maandagmorgen bezienswaardig stonden te pronken met de krakend heldere wassewasjes langs Streekster vaart en aan Duivengrachtswal. Een maandagse bezienswaardigheid dus!

Op de wat meer recente foto van de Duivengracht zien we nog de oude woninkjes waarvan ’s avonds de “blinden” werden toegedaan. Ook zien we het eigen Kimswerder elektrische netwerk dat bovengronds de natuurelementen niet altijd kon doorstaan en dan vooral het oude dorpsgedeelte vaak in duisternis gehuld wist achter te laten. Verder is, weerspiegelend, nog te zien de Sint Laurentius boerderij waar in de finne de schaapjes vredig lopen te grazen. Tussen de bomen door nog een doorkijkje naar de “sinteldyk “ oftewel de Kluurdaweg. En zo zetten we vanuit oude tijden de omdwalingen in ons oud dorpsgedeelte weer voort en vertrouwen we die toe aan de Mienskip. (Een oud stukje pronk en pracht van Streek naar Duivengracht). Hille

Cornelis Attema. Op weg naar het graf van Cornelis, voor ons altijd Kees, merk ik dat er op het kerkhof grote rust heerst. Een zwak zuchtje raakt, ja streelt de bladeren en is duidelijk hoorbaar. Het is een oord van grote rust. Op vele oude gravenstaat: “Rust in vrede”. Dat is op die plek echt van toepassing. Geregeld sta ik even stil bij een graf waar de stilte nog meer van toepassing is. Deze laatste rustplaats is voor degene, die daar ligt, een soort schuilplaats geworden. In zijn leven heeft hij hier op aarde die rust nooit gevonden, want steeds voelde hij zich opgejaagd, omdat men hem niet begreep. In de gemeenschap waarin hij opgroeide heersten wetten en gewoonten waarin hij niet paste. Pas op het kerkhof voelde hij zich veilig. Was geen speelbal meer van de omringende krachten en vond hier zijn thuis en hoefde geen strijd meer te leveren. Zijn IK werd op aarde gedood, want men aanvaardde niet zijn geaardheid en wijze van leven. Pas toen hij zelf besloot er een einde aan te maken kreeg hij ook de rust waar hij zijn hele leven naar had verlangd.

Gelukkig geld dit niet voor andere graven, hoewel je nooit weet wat er werkelijk in hoofden van mensen heeft afgespeeld. Waarom deze keer het graf van Kees? Als je dit jaar de natuurrampen op televisie volgt en ziet dat er in landen als Haïti en Pakistan geen regering is die leiding geeft bij dergelijke catastrofes dan wordt zo’n ramp dubbel zo erg. De president van Haïti en ook die van Pakistan waren zelfs niet eens in staat, om dadelijk zelf in het rampgebied te komen en leiding te geven wat er moest gebeuren. Tijdens de stormramp in New Orleans waren in die stad de burgemeester en president Bush ook niet in staat, om enige leiding te geven. De grote ravage en het grote aantal doden werd daardoor aanmerkelijk groter. Als ik dan na enige dagen van zo’n ramp iedereen nog doelloos zie lopen moet ik aan Kees denken. Had ieder dorp daar maar Kees Attema. Dan zou niet iedereen maar wat rondrennen, maar Kees zou dan zorgen dat iedereen nuttig bezig was. Als er voorheen iets in Kimswerd georganiseerd moest worden was Kees er als de kippen bij om leiding te geven aan een evenement. Hij heeft er voor gezorgd dat in Kimwerd tijdens de kermis een tent kwam, waar na het kaatsen feest werd gevierd. Ook op zaterdagavond zorgde hij ervoor dat er duurdere muziek werd ingeschakeld. Als de medecommissie leden bezorgd op merkten als er nu eens een tekort ontstaat wat dan. Dan zorg ik dat opgelost wordt was Kees zijn verweer. De feesten werden ieder jaar duurder, doordat er duurdere artiesten werden gecontracteerd. Het publiek stroomde echter op zulke avonden massaal naar de feesttent iedere keer was het grandioos feest. Tijdens een kermis waren artiesten uit Hilversum naar Kimswerd getogen, waarbij ook de zangeres Ria Valk. Het gezelschap was maar net gearriveerd of de pianist informeerde waar de piano stond. Die was helaas niet aanwezig. Men was in alle drukte vergeten een piano te huren. Kees antwoordde toen diplomatiek, die is onderweg. Binnen enkele minuten had Kees een piano geregeld. Zelf zat ik te melken toen er een delegatie de melkstal kwam binnen stormen. Ze moesten de melkkar ogenblikkelijk gebruiken om een piano op te halen. De melkbussen werden er af gezet en de heren snelden naar de pastorie. Daar woonde de muzikale familie Roelofsen. Sterke mannen

zeulden de piano het huis uit en het geval werd op de kar geplaatst. Met grote spoed rende men naar de feesttent en in een hup stond het instrument op het toneel. De pianist had de operatie met wantrouwende ogen bekeken, maar nam direct toch al was het met grote tegenzin plaats achter het toetsenbord en na een paar aanslagen weigerde hij geen toets meer aan te raken. Hij vond het een rammelkast en wilde met zijn kwaliteiten het instrument niet meer aan raken. Dirk van der Tol merkte nog wel op; “Maar meneer op het oog is het toch een prachtige piano”. Toen keek die man Dirk wel zo vernietigend aan en na die opmerking was hij nog veel kwader. Hij raakte bijna over zijn toeren en het leek erop dat het gezelschap zonder op te treden zou vertrekken. Toen was goede raad duur. Kees zorgde er na enige tijd met veel tactiek voor dat de ruzie werd bijgelegd en de pianist nam eindelijk met veel misnoegen zijn handwerk toch weer op. Na afloop van de avond was iedereen het er over eens dat het prachtige feestavond was geweest. Kees kwam al snel in het bestuur van de schaatsvereniging. Als het sterk ijs was dan was hij in zijn element en kon hij wedstrijden mee organiseren. Vaak wilde hij een echte grote wedstrijd waar de echte cracks aan mee zouden doen. De kans kreeg hij in de lange winter van 1954. Op zondag 7 februari was de wedstrijd gepland. Die keer haalde hij alles uit de kast om er een geslaagde dag van te maken. Hij bzocht een paar dagen van te voren wedstrijden waar de toppers aan mee deden. Van diverse schaatsers kreeg hij de namen als deelnemer op papier. De radioe werd Na de oorlog kwam in ons dorp Cornelis Attema wonen. Hij trouwde met Hitsje van de Lei en ze gingen wonen in het mooie huis aan de Harlingerweg. Voorheen het huis van de laatste dochters van Willem Unia. Cornelis, voor iedereen Kees, was een zoon van Pieter Attema uit Pingjum. Die bezat een goed renderende ruwvoerhandel. De handel bestond uit vooral graanstro, hooi, voederbieten, bietenpulp, koolrapen en allerlei ander veevoer dat op een bepaald te koop was. Kees nam die handel over. Op de plek waar nu het huis staat van Bouma stond voorheen een zeer groot pakhuis. Van oorsprong was het een wierschuur, net zoals er nu nog één op Dijksterburen staat.

Voordat de Afsluitdijk was aangelegd werd er veel zeewier uit de Waddenzee gehaald. Het groeide daar op ondiepe slikvlakten. Mannen, meest zeevissers, maaiden dat wier of beter zeegras met een zeis af en dan dreef het naar de zeedijk waar het bij hoog water op de glooiing spoelde. Als het water weer ging zakken brachten vrouwen en kinderen het aangespoelde zeegras boven op de zeedijk werd gebracht. Hier moest het drogen voor het, net als hooi, in de wierschuur werd gereden. In de winter als er op zee niets te verdien was, werd het met handkracht in grote balen geperst en verkocht als vulling voor bedden. Vooral in kinderbedjes werd het gebruikt. In zeewier zit zout en jodium en was het allergezondste vulmiddel voor bedden. Stro was voor longpatiënten een plaag. Nadat de Afsluitdijk was aangelegd groeide er ook geen zeegras meer en was deze handel ook voorbij. De schuur werd verkocht voor andere doeleinden. Pieter Attema kocht deze schuur en gebruikte hem voor opslag van stro. In ons dorp werd veel graan verbouwd en het stro dat niet voor het vee nodig was kocht Attema. Doordat alle stro in een dikke maand geperst werd kon hij de grote voorraad niet zo snel aan veeboeren slijten. Achter de boerderij van stond een grote dorsmachine van Janbaas de Vries. Deze machine dorste alle graan van het dorp. Als een boer aan de beurt was reed hij met hooiwagens zijn graan naar die machine. Het overtollige stro kocht Attema. Dit stro moest aan de greidboeren verkocht worden, maar er was in die drukke oogsttijd geen wagen beschikbaar om dat stro daar heen te brengen zodat het eerst in de “Strieskuorre” moest tot er vervoer beschikbaar was.

Moudekrûper. De “mystery box” soe in ûndergrûnse glêskontener west ha neffens guon. Mar wêr is er dan yngroeven? ( tenei mear?)

Rondom de Laurentiuskerk. De begraafplaats van de Laurentiuskerk heeft voor een groot deel nog zijn historische vorm. Een heg en een pad vormen een sluitende ring rond de begraafplaats waardoor de duivel en de kwade geesten buitengesloten werden. Vanouds werd het lichaam driemaal rond de kerk gedragen. Het heilige getal drie zorgde voor een hermetische afsluiting. En als de dode in het graf werd gelegd luidde de klok. Tegenwoordig loopt men meestal eenmaal rond de kerk, maar de klok wordt nog steeds geluid. De boomwal rond het kerkhof is erg slecht. Nu de kerk gerestaureerd wordt, vindt het bestuur van de Laurentius Stichting dat ook het kerkhof opgeknapt moet worden. Voor het groot onderhoud zal contact gezocht worden met Landschapsbeheer Friesland dat een project heeft: Groene Begraafplaatsen. Bij dat project wordt een meerjarenplan opgemaakt voor snoei, aanplant en onderhoud. Op dit moment verzorgt Taeke Hoitinga het gewone onderhoud. Ook wil het bestuur de eigenaren van graven benaderen als het graf er onverzorgd uitziet. Sommige graven zijn verzakt, andere zijn door mos overwoekerd, soms zijn de letters helemaal niet meer te lezen. Er zullen ook graven geruimd worden, omdat nabestaanden te kennen hebben gegeven een graf niet langer te willen onderhouden. Het bestuur doet hierbij een oproep aan de eigenaren van graven om naar de staat van onderhoud te kijken. Als men het graf niet langer wil onderhouden wordt men verzocht dit schriftelijk door te geven aan de Stichting Laurentius.

In 2011 viert muziekvereniging Oefening Kweekt Kunst Kimswerd haar 100-jarig bestaan. De feestelijkheden zullen plaatsvinden op zaterdag 21 mei 2011. Voor deze reünie/feestdag nodigen wij uit: de leden van O.K.K., oud-leden, dorpsgenoten, oud-dorpsgenoten en andere belangstellenden. Zegt het voort !! Voorlopig Programma:

Nostalgische optocht.

Voor deze optocht hebben wij alle oud-slagwerkers van O.K.K. benaderd. Zij hebben allen toegezegd mee te zullen lopen. Ook “oud-blaas-leden” ( i.b.v. instrument ) kunnen zich aanmelden.

Email: [email protected]

Jubileum-concert. De sportzaal van M.F.C. Piers Stee zal worden omgetoverd in een concertzaal. Voor dit concert is een aantal oud-leden gevraagd hun medewerking te verlenen. In verband met de beperkte podiumruimte is er géén sprake van een reünie-korps.

Feestavond.

Het ligt in de bedoeling ’s avonds een toporkest op te laten treden. Het dak moet er af ! Verder wordt er deze dag goed gezorgd voor de inwendige mens, is er een fototentoonstelling en ruim gelegenheid voor reünieachtigebijkletsmomenten. JUBCIE

Om hûs en hear in Milford N.H. We hebben een ongewone zomer gehad, in zoverre dat het heet was zo nu en dan, vaker dan gewoonlijk. We hebben 4 hittegolven gehad (een hittegolf is 3 of meer dagen achtereen met dagtemperaturen van 90F of meer). We hadden hier in Milford een stuk of wat dagen van 100F dat is onaangenaam heet. Erger was het gebrek aan regen, waardoor vooral de boeren in de omtrek grote schade leden, vooral de veehouders, want die moeten nu voer bijkopen voor de winter. In 1966 reisde ik van Pennsylvania naar New Hampshire om een plaats te vinden waar ik een artsenpraktijk kon vestigen. Uiteindelijk koos ik Milford, een klein rustig stadje met een gebrek aan huisartsen. Er woonden toen ongeveer 4500 mensen. Nou zijn dat meer dan 15000. Het jachtseizoen is weer aangebroken. Vandaag opent het seizoen voor pijl en boogjagers op herten. Een paar weken later opent het seizoen voor beren. Er zijn naar schatting 5000 zwarte beren in N.H. Er is een probleem met die beren en mensen zijn er de oorzaak van. De beren krijgen het door dat er voer bij de mensen is, zoals afval in afvalvaten, of vogelvoer in de tuin. Nou en als mamabeer jongen bij zich heeft, dan is het zeer gevaarlijk als ze voelt dat de jongen in gevaar zijn. Dan valt ze mensen aan als die te dichtbij komen. Mensen zijn op die manier gewond of gedood en wie krijgt de schuld? De beer natuurlijk. Sommige mensen zijn zo onverstandig om voer voor de beren in de tuin te plaatsen, want ze vinden het zo leuk als er beren in de tuin komen (zie plaatje). We hebben hier in New Hampshire ook een probleem met ganzen. Vroeger was het zo dat ganzen tijdens het migratieseizoen hier en daar neerstreken om wat gevoerd te worden, en daar was natuurlijk geen probleem mee. Het schijnt nou dat over de jaren een aantal ganzen die migratiedrang

hebben verloren en ze blijven hangen waar het leven goed schijnt te zijn. Een goed leven voor een gans is daar waar genoeg is om te eten en een plaats voor de ontlasting. Een sportveld is zo’n plaats, met genoeg gras om te eten en ruimte voor de overblijfsels, maar na een uur of wat is het niet meer mogelijk om op zo’n veld te spelen vanwege de ganzenpoep. We hebben naar schatting 30.000 ganzen in New Hampshire en we kunnen er niet meer dan 15.000 accomoderen. Wat te doen? Er gaan meer en meer stemmen op om ze af te schieten en dat zal waarschijnlijk ook gebeuren. Het is bijna herfst en dat is de tijd dat de bladeren van de bomen vallen en ze prachtig gaan verkleuren. Omdat we zoveel bomen hebben in New Hampshire is dat allemaal een fraai gezicht, en dus komen de mensen van heinde en ver aanrijden over de landwegen om naar die kleurenpracht te kijken. Wij inboorlingen noemen die touristen de “leafpeepers”. Ze verstoppen het verkeer, maar ze spenderen ook veel geld en dus plaatsen we advertenties hier en daar om ze te verleiden naar ons toe te komen. Tot een volgende keer Jan J. Tigchelaar.

Moudekrûper. Yn ien fan ’e nije lampepeallen oan ’e Streek en de Duivegracht siet gjin gat foar in stroomkabel. Wie it de bedoeling om der in romantysk waxineljochtsje yn te setten?

Iedereen opgetogen over het Simmerjûnkuierke. Alle 83 deelnemers aan het simmerjûnkuierke dat op woensdag 1 september vanuit Arum werd gekuierd, waren opgetogen. Het succes was natuurlijk te danken aan het erg mooie nazomerweer, maar ook de nieuwe route werd erg gewaardeerd. Vanuit Arum werd via een mooi bruggetje en een smal paadje langs de Witmarsumervaart, de Pingjumer Gouden Halsband bereikt. Dit was precies de plaats waar in 2009 het “Arumerkuierke” werd beëindigd en hier kregen de deelnemers te horen hoe het ook al weer zat, zo’n 1000 jaar geleden. Over een stukje van de eeuwenoude dijk werd genoeglijk het westen in gewandeld en bij de brug welke zowel Brakke Piip als ook wel Kimswerder Syl wordt genoemd, vertelde Willem over de fecaliënstort welke hier ooit was gelegen. Willem schetste hoe in de tijd, dat er nog geen riolering was, de z.g. “bruine vloot” de tonnetjes vanuit de omliggende dorpen naar dit stort voeren, om hier de tonnetjes te legen, zodat de inhoud kon “inklinken” om later als mest over het land te kunnen worden gebruikt. Gelukkig was er niks van dit alles meer te ruiken, maar de ruïne van het gebouw was tussen de brandnetels nog wel zichtbaar. Na dit intermezzo liep de stoet het noorden in om, toen de Grutte Pierwei gekruist was, op een onverhard gedeelte te komen van de vroegere

waterkeringsdijk, welke de Pingjumer Gouden Halsband en de roemruchte Slachte met elkaar verbindt. Via deze, voor velen onbekende route, kwam de groep langs een boerderij op een verhard gedeelte van deze prachtige dijk en halverwege het verharde gedeelte werd rechtsaf gegaan om via het “boerenlandpad van Achlum” op het nieuwe fietspad van Achlum naar Arum uit te komen. Via dit fietspad was Arum, dat tijdens de kuier nooit uit het zicht was, al weer snel bereikt en kon men op een erg leuke en ook wel informatieve tocht terug zien. Dat deed een gedeelte van de deelnemers dan ook in Herberg De Gekroonde Leeuw, waar men zich nog een gezellig uurtje verpoosde. Het was tevens de afsluiting van het achtste seizoen Simmerjûnkuierkes, met alweer zo’n 300 deelnemers in totaal. Al deze deelnemers weten nu, dat je in het gebied tussen de dorpen Zurich, Kimswerd, Pinjum, Witmarsum en Arum prachtige wandelingen kunt doen en dat het er veel minder saai is, dan men op het eerste gezicht zou denken. Het valt te verwachten, dat men in de nabije toekomst regelmatig groepjes ziet kuieren in dit gebied; groepjes mensen die geïnspireerd zijn door de simmerjûnkuierkes waar ze aan hebben meegedaan en van hebben genoten. Volgend jaar, in mei, gaat Willem weer verder met de kuierkes en weet hij vast weer vele verhalen en verrassingen uit zijn hoed te toveren.

Een bank met ideeën. Duurzaam beleggen. Coöperatiefonds. Groenfinanciering. Rabo Groenobligaties.

Duurzaam investeren in de toekomst. Rabobank. Een bank met ideeën.

www.rabobank.nl/lnwf

Zinderende finale bij Pearkekeatsen in Kimswerd Zondag 29 augustus 2010 organiseerde kaatsvereniging ‘De Helfrichs’ de laatste ledenpartij van dit seizoen: het pearkekeatsen. De weersvoorspellingen zagen er slecht uit en omdat er een prachtige binnen-accommodatie in het MFC ‘Piers Stee’ beschikbaar is, is na democratisch overleg met alle deelnemers het pearkekeatsen aangepast in muurkaatsen voor pearkes. Na een zomer op het veld was het voor menigeen weer even wennen om binnen te kaatsen, de gymschoenen weer van zolder gehaald, al snel is het ritme weer opgepakt en werd er fanatiek gekaatst. Er is gekaatst in twee poules en op tijd. Iedere wedstrijd duurt tien minuten. De winnaars van iedere poule kaatsten de finale en de tweede van beide poules speelden om de derde prijs. Om de derde prijs kaatsten Johan de Groot en Harmke Bijlsma tegen Harmen Westra en Janny Visser. Het was een spannende strijd die gelijk op ging. Na tien minuten waren Johan en Harmke de sterkste, zijn wonnen met 14-8 en daarmee de derde prijs. De finale was een spektakel. Michiel de Boer en Siemke Andela tegen Lubbert Munniksma en Anneke Westra. Beide pearkes waren erg aan elkaar gewaagd en voor ieder punt is gestreden. Na tien minuten was de stand 8-8, een gelijkspel. Wat nu? Terwijl de regen met bakken uit de hemel viel is er overlegd en besloten er nog een verlenging van zeven minuten aan vast te knopen. Dit was wederom erg spannend. Uiteindelijk trokken Lubbert en Anneke aan het langste eind en wonnen met 13-10, zij gingen met de prachtige kransen naar huis. De prijzen waren goed gevulde vleespakketten. Na het kaatsen brak de zon door en kon er buiten een foto van de winnaars worden gemaakt.

Wie na het kaatsen zijn geluk nog eens of wederom wilde beproeven kon terecht in de de bar van Piers Stee met het draaiend rad. Onder leiding van Lubbert Munniksma kon iedereen nog een gokje wagen. Uitslag Pearkekeatsen Kimswerd 1e prijs: Lubbert Munniksma en Anneke Westra 2e prijs: Michiel de Boer en Siemke Andela 3e prijs:Johan de Groot en Harmke Bijlsma

Voor meer kaatsnieuws uit Kimswerd, uitslagen en foto’s: kijk eens op onze nieuwe website: www.kvdehelfrichs.nl

Deze aflevering van 25 jier lyn is een dubbele omdat er in het vorige nummer, het merkenummer teveel plaats nodig was voor het merkenieuws. Daarom nu het nieuws uit de nummers 4 en 5 van 1985. De Mienskip van augustus opent met het verheugende nieuws dat de waterkwaliteit van de vaart door het dorp de laatste tijd met sprongen vooruit gaat; de vis oogt gezonder en diverse watervogels die al geruime tijd niet meer gezien waren komen weer terug Zo werden er al futen met jongen en aalscholvers waargenomen. Deze vooruitgang was naar alle waarschijnlijkheid te danken aan het in gebruiknemen van diepriolering en waterzuiveringsinstallaties. (Noot KH: toen ik hier in 1982 kwam wonen en het vieze, drabbige groene water dat in de zomer door de gracht stroomde zag kon ik me niet voorstellen dat er ooit nog eens in gezwommen kon worden. Kijk tegenwoordig eens hoeveel watervertier er op warme zomerdagen is!) Verder is er het overzicht van de bevolking in Kimswerd, waarin o.a werd vermeld dat de fam. Palsma verhuisde naar de I.v. Tiarastrjitte waarmee het pand aan de Buren leeg en te koop kwam te staan en daarmee vrijkwam voor restauratie. Daarna is er het programma voor de Merke; op vrijdag is er sport en spel voor jong en oud met ‘s avonds dansen met de band Magazine. Op zaterdag is er ledenkaatsen, matinee, poppenkast en een legowedstrijd. De avond wordt gevuld met optreden van Les Cigalles. De zondag is er voor het eersteklasse kaatsen met na afloop muziek van de groep Fresco. Dan is er een stukje over de Sint Laurenskerk; deze staat als bekend als één der oudste ,zoniet de oudste kerk van Friesland en is daarmee behoorlijk in de belangstelling komen te staan bij o.a. De stichting Alde Fryske Tsjerken. Tijd om eens wat meer aandacht te besteden aan dit gebouw,zo vindt de redactie. Vervolgens is er een bijdrage waarin aandacht wordtn besteed aan de aanstaande Sútelaksje foar it Fryske boek. Van OKK is er een stukje over de feestelijkheden rond het 75- jarig bestaan van de muziekvereniging; deze zullen worden gehouden op 13 en 14 juni 1986 met op zaterdag een reünie , een receptie en een groot jubileumconcert. Vervolgens zijn er wat korte stukjes over Kimswerders die voor diverse opleidingen geslaagd zijn, de Bond van Plattelandsvrouwen en de kaatsvereniging met

diverse mededelingen over het merkekeatsen, de herfstvergadering en de fondswerving via de Toto-Lottoverkoop. De Mienskip van augustus 1985 besluit met nieuws van de administratie, een korte activiteiten-agenda en een advertentie van W. de Haan die een vrieskist van 190 liter en twee fietsen te koop aanbiedt. Dan kijken we vervolgens naar wat er exact 25 jaar geleden in ons dorp gebeurde, tenminste voor zover dat in de Mienskip nummer 5 beschreven staat. In OM’E TOER wordt aandacht besteed aan de kleinere verenigingen in Kimswerd, zoals de biljart-clubs (heren en dames), de volksdansclub en de diverse jeugdclubs; wel is hierbij namens de redactie een oproep om eens wat vaker een stukje te plaatsen over het wel en wee van die verenigingen zodat men in het dorp wat meer te weten komt wat ook weer kan tot leiden tot nieuwe leden voor die clubs. Verder is er het overzicht van de bevolking. Van de vrouwenvereniging is er vervolgens een stukje over het nieuwe winterseizoen en de activiteiten die in de loop ervan georganiseerd zullen worden voor de op dat moment 27 leden. Ook van Dasokim is er een dergelijk stukje, maar voor de 37 leden tellende vereniging is nog geen activiteiten- agenda opgesteld, allen de bijeenkomst- datums worden vermeld. Van de dames Elly(fan Douwe) en Sjouk(fan Enne) een verslag over hun Súteldag, die wegens de aanleg van de diepriolering nogal moeizaam verliep door opgegraven wegen. Na een paar mededelingen is er bijdrage van OKK waarin o.a. Gevraagd wordt om een paar vrijwilligers die eens wat klusjes willen opknappen zoals het poetsen instrumenten, bekers en medailles (vanwege het naderende jubileum?) Ook werd er kastruimte voor uniformen gezocht. Van het Rode Kruis afd. Wûnseradiel is er een beschrijving van de werkzaamheden en een oproep om lid te worden .Ook de jeugdclub de Stipe komt met een stukje over het nieuwe seizoen met o.a. De vermelding dat op 11 november voor de tweede keer de lampionoptocht gehouden zal worden. Daarna volgen weer enkele korte stukjes over de Jantje Betoncollecte, dammen en schaken voor de jeugd, en de uitslagen van het ledenkaatsen van het afgelopen seizoen.Dan is er en verslag van de melkboeren- kaatsdag die dat jaar door de fam. Fr.de Vries werd georganiseerd en dus in Kimswerd plaatsvond. Het grootste nieuws in deze Mienskip is vervolgens aan de beurt: de onthulling van het beeld van onze beroemde dorpsgenoot Grutte Pier. Op 10 oktober 1985 werd het beeld door Maaike v.d. Lei, Peter v.d. Veer en Cdk Hans Wiegel onthuld. Voorafgaande aan deze plechtigheid

was er een bijeenkomst in de kerk met toespraken van de burgemeester, wethouder Hettinga en dominee Kalma die een indrukwekkende inleiding hield. Deze inleiding is in verkorte versie opgenomen in de Mienskip. Hierna was er nog een afsluitende bijenkomst in de bovenzaal van café Grutte Pier waar o.a. de eerste replica van het beeld werd aangeboden aan dhr .Wiegel. Er was zoveel belangstelling voor het hele gebeuren dat lang niet iedereen in de bovenzaal plaats kon nemen. Tijdens deze bijeenkomst werden uiteraard bûter, brea en griene tsies geserveerd. In het volgende artikel is de toespraak van ds. Kalma in een verkorte versie weergegeven. Er wordt kort ingegaan op de levensomstandigheden in de tijd kort na de middeleeuwen, de tijd waarin Pier Gerlofs Donia leefde en zijn boerderij in de buurt van de Winkelsterlaan beheerde. In januari werd Kimswerd overvallen waarbij behalve de kerk ook woningen en boerderijen werden vernield en velen om het leven kwamen. Dit is voor Pier het startpunt om in een vier jaar durende guerilla -actie alles te verjagen en te vernietigen wat maar probeert om zijn woonomgeving te verstoren. Zijn woeste voorkomen en zijn behendigheid met het grote zwaard maakten hem tot een legendarische en afschrikwekkende persoonlijkheid. Na die vier jaar is hij een gebroken mens die moe is van de strijd die hij eigenlijk nooit gewild heeft. Hij vestigt zich in Sneek waar hij op 18 oktober 1519 overlijdt. Volgens Kalma zullen we bij het bekijken van het beeld niet alleen moeten denken aan de stoere vrijheidsstrijder maar ook aan het droevige aspect van de nog altijd wel ergens op aarde voortdurende strijd voor vrijheid en recht. Dan is er nog de kopie van het officïele persbericht; hier lezen we een korte persoonsbeschrijving van de beeldhouwer Anne Woudwijk, hij is dan al bekend om het feit dat onrechtvaardigheid een regelmatig terugkerend thema is in zijn werk. Het beeld is gemaakt uit Belgische grijze hardsteen omdat dit het beste past bij Kimswerd en omgeving. Het laat de twee kanten van Pier zien; de meedogenloze vechter en de vredelievende boer wiens leven vernield werd (de geknakte korenschoof). Het beeld heeft f 34000,gekost, waarvan f32000 uit de BKR kwam , het overige bedrag werd door inwoners van Kimswerd bijelkaar gebracht. Van Arthur Vrieswijk is er een bijdrage over een enquete die hij in Utrecht op straat hield. Van de vijftig mensen die hij vroeg of ze wel eens van Kimswerd gehoord hadden was er een die zie dat het een dorp in Friesland was en dat bleek nog een gelukkige gok te zijn ook. Onder de ondervraagden waren zelfs nog twee oorspronkelijke

Friezen. Een oude dame adviseerde hem om het eens met Amsterdam te proberen, dat zou waarschijnlijk meer positieve reacties opleveren. Dan is er nog een bericht betreffende het overlijden van A.J. Roelofsen; hij was zeer betrokken bij het maatschappelijk leven in ons dorp. Op politiek en kerkelijk gebied was hij druk bezig, voor wat ons blad De Mienskip betreft was hij betrokken bij de oprichting ervan en had hij jarenlang plaats in de redactie. Van zijn echtgenote is er aansluitend een bedankbriefje voor alle belangstelling. De Mienskip eindigt met het gebruikelijke nieuws van de administratie en een overzicht van de activiteiten in de komende herfstperiode. Hiermee zijn de inwoners van Kimswerd weer helemaal op de hoogte van wat er in oktober van het jaar 1985 gebeurde.

Stoere en sterke mannen uit Kimswerd Zes mannen uit Kimswerd waren zaterdagavond 18 september jl. te bewonderen op de ‘Rûge Mannen Partij’ in Arum. Maar liefst 12 teams deden mee aan deze touwtrekwedstrijd. Wat als een geintje begon eindigde in een fanatiek team dat volgend jaar écht voor de prijzen mee doet. Bert Faber, Douwe Faber, Lubbert Munniksma, Harmen Westra, Michael Kieftenburg en Peter Veerman kregen de avond voorafgaand aan de echte wedstrijd les van een oud-touwtrekker. Er is gewerkt aan techniek, tactiek, opstelling en teamspirit. Steun en toeverlaat Uilkje Smidts zorgde voor de juiste outfit. Natuurlijk waren er een aantal fans uit Kimswerd afgereist naar Arum om de ploeg vocaal te ondersteunen. En niet zonder succes. Diverse partijen werden gewonnen. Alleen van de mannen uit Hemelum werd net verloren én op de valreep nog van de ploeg uit Arum. Het was een prachtig gezicht echte mannen bezig te zien als het gaat om power en uithoudingsvermogen. De adrenaline gutste door hun lijven en de teleurstelling was er best wel toen ze nét buiten de prijzen vielen. Gelukkig was er na de wedstrijd nog een erg gezellig feestje in de loods in Arum die het verlies deed vergeten. En volgend jaar revanche mannen!

Bijgevoegd de foto van de touwtrekploeg ‘De Toudûnsers’ uit Kimswerd: vooraan het touw: Bert Faber, daarachter Douwe Faber, Lubbert Munniksma, Harmen Westra, Michael Kieftenburg en Peter Veerman. Rechts Uilkje Smidts die mannen coacht. Voor meer foto’s kijk op: www.arum-friesland.nl

Dorpsgenoten

Hier een verslag van de Merke 2010 Vrijdag 13 aug. Is de dag begonnen met koffie en heerlijke cake verzorgd door Leny de Boer.Om 10.00 was er voor de kinderen spelletjesochtend, met lieve ouders als begeleiders en leuke prijsjes voor de winnaars. Ook was er bij de BSO van alles te doen en erg leuk dat ze ook dit jaar weer meededen. Met als afsluiting poffertjes eten bij de BSO. 14.00 uur was er kaarten met een groot aantal belangstellenden. Er was schutjassen, klaverjassen en hartenjagen. De uitslagen zijn: Schutjassen 1e Albert, 2e Cees/Henk en 3e Hille Klaverjassen 1e Eric, 2e Piet en 3e Lammert

Hartenjagen 1e Sijbren Beert, 2e Peter en 3e Rik

‘s Avonds was er weer de BBQ Ook dit jaar was het een succes voor velen. Tussendoor was er een verloting met prachtige prijzen van onze prijzensponsoren. Na de BBQ rond 20.00 zouden de volksspelen beginnen, met zakslaan, spijkerbroekhangen maar het ging niet door vanwege en beste wolkbreuk.Om 22.00 ging DJ Andries van start met muziek en een karaokewedstrijd die gewonnen is door Karin donderwinkel en Henry Thewissen gekozen door DJ Andries.

Erg teleurstellend was de opkomst en interesse voor het dorpsfeest. Het was ook verkleed komen. Jammer dat velen het niet hebben gelezen in het voorwoord van de Merke Mienskip. Er waren buiten het bestuur een paar die verkleed waren gekomen en er is een winnaar gekozen door DJ Andries en het werd Henry Thewissen verkleed als Musketier. Hij kan lekker gaan eten bij ONS in Harlingen. Zaterdag 14aug. begon de dag met het peuter/kleuterfeest met vele leuke spelletjes. Het feest werd afgesloten met heerlijke poffertjes. S’avonds was er de band Altied Wat voor jong en oud. Sommige dorpsgenoten wilden voor niets naar binnen maar de band moet ook betaald worden. Er was ook een stemmingsronde, het 2e verkeersbord voor bij het zebrapad. Er is goed gestemd en het winnende bord is getekend door Enzo Gerritsma groep 8. Troostprijs is voor Marijn Cross groep 4. Ook is het mooist versierde huis gekozen. Het was niet moeilijk aangezien de Fam. Cross bijna de enige was die

zich aan het Thema heeft gehouden. Ze hebben een mooi canvasdoek gewonnen twv 50,00 beschikbaar gesteld door Rik van Stormbroek van Mammoetprint. Gefeliciteerd met jullie prijs. Het versieren van de huizen in het dorp leeft zeker niet meer. Van Kammen heeft zoals ieder jaar de atractie’s verzorgd en ons eigen snackman Bouke heeft dit jaar weer gezorgd voor heerlijke patat en snacks.

De feestcommissie heeft wel genoten en vond het een leuk feestje. Wilt u volgende jaar ook weer een feestje? Dan kunt u zich aanmelden bij [email protected]. De commissie die er nu is stopt. Wij

bedanken alle vrijwilligers voor de inzet. De(ex) Feestcommissie Kimswerd.

Restauratie oude Laurentius kerk. Jaren gewacht, stil gezwegen Niet verwacht maar toch gekregen. Hoera de restauratie is los! Eindelijk, eindelijk is het zover. Ondertussen hebben we wel jaren gewacht, maar gelukkig hebben we nooit gezwegen. Elke kans werd aangegrepen, om de noodzakelijke subsidie en vergunning los te peuteren bij de overheid. Dankzij de inzet van de provincie krijgen we nu het volle pond. Een ieder weet dat het werkelijk op de valreep was. Ondertussen heeft de gemeente ook zijn aandeel van 42.000 euro toegezegd, zodat we thans beslagen op het ijs komen. Als je onze kerk nadert zie je al van verre dat daar iets staat te gebeuren. Een groot bord voor de tuin van Peter Harders geeft in koeienletters

aan, wie hier aan het werk is. Onder leiding van architect Brouwer en de restauratiecommissie, is Bleekerbouw uit Bolsward gestart met de restauratie. Gezamenlijk gaan we er voor zorgen dat dit oude gebouw eindelijk weer spik en span wordt. Het aantal dorpsgenoten dat “Vrienden van de Laurentiuskerk” is geworden wordt steeds groter en dat sterkt ons nog meer, om ons best te doen. Allen weten we dat onze gedeputeerde Jannewietske de Vries en wethouder Reinder Boersma op 6 mei de aftrap hebben verricht van deze immense klus. Met een breekijzer hebben deze autoriteiten een paar planken uit de vloer gebroken en deden toen al de allereerste vondst. Een oude grafsteen uit de 17e eeuw. Verder blijft het opschrift nog een raadsel. Immens mogen wij deze operatie gerust noemen, want als alles klaar is heeft het werk meer dan 1 miljoen euro gekost. Tijdens een restauratie weet je van te voren nooit wat je tegen komt en dat maakt het ook nog spannend. De aannemer heeft in een grafiek de planning ingekleurd. Dat heeft hen vele uren gekost om alle werkzaamheden zo overzichtelijk neer te zetten, zodat een ieder snel kan zien wat er in een vastgestelde week moet gaan gebeuren. Als Bleeker uiteindelijk klaar is met deze klus dan is het half oktober 2011. Daarna volgt nog een ingewikkeld gebeuren. Het orgel zal gedemonteerd worden en dan gaat de orgelrestaurateur in zijn werkplaats alle orgelpijpen grondig restaureren. In de kerk zijn de eerste voorbereidende werkzaamheden al verricht. Eerst werd het orgel degelijk ingepakt en werden er grote steigers in de kerk geplaatst. Het is daar nu echt een wirwar van buizen. Over deze steigers, het bintwerk en trekbalken zijn twee solide vloeren gelegd, zodat de schilders het plafond, na restauratie door de timmerlui, onder handen kunnen nemen. Als ’s morgens het felle licht van de herfstzon de kerk binnendringt, zie je door de buizenstellages een onwezenlijke ruimte. Ga je de trappen op naar

boven, dan kom je in de ruimte vlak onder het gewelf. Hier is eveneens een vreemd licht. Als je dan het ingepakte beeld, dat hoog op het orgel prijkt, nadert, zie je een mysterieuze bijna heilige, voorstelling. Het was dan ook voor mij de eerste keer dat ik dat oude beeld, voorstellende “De Liefde” van zo dichtbij mocht bekijken. Als je beneden in de kerk bent lijkt het niet zo’n groot beeld, maar het is even groot als mijzelf. Op enkele plaatsen op weggewerkte balken staan datums, jaartallen en de naam W. Kroon. Wiebe Kroon was een timmerbaas van gehalte. Hij mocht de kerk na een ellenlange discussie in 1883 weer geheel vernieuwen en nu na 127 jaar gaat dat opnieuw gebeuren. Wiebe Kroon ligt vlak bij de ingang van het kerkhof begraven. Zijn graf wordt gemarkeerd door een machtige en prachtige rode beuk, die daar spontaan tot ontwikkeling is gekomen. Het lijkt wel een eregraf! Op het moment dat ik dit schrijf weten we helaas nog niet, wat de nieuwe kleur van het gewelf en het orgel uiteindelijk zal worden. Twee dames, Veltman en Veldman, zeer deskundig op het gebied van verfrestauratie, hebben minutieus een onderzoek verricht, naar de oorspronkelijke kleur. Ze vonden 8 verschillende kleuren. Dus keus genoeg. Op de achterkant van het mooie bord, boven de herenbank met het familiewapen van de familie Heemstra, staat vermeld hoe vaak en door wie de kerk de laatste eeuwen geverfd is. We zijn benieuwd. In het middeleeuwse koor is men bezig om de kalk van de muren te verwijderen. Na enige dagen werd al een interessante vondst gedaan. Een prachtige nis. Voorheen had daar een mooi oud venster gezeten waarin hoogstwaarschijnlijk een glas-in-loodraam heeft gezeten. Ook een geheimzinnige ruimte kwam te voorschijn. Waarschijnlijk de piscine. Een sacrale ruimte waar in een waterbekken stond. Voor de heilige mis ging de priester hier zijn handen ritueel wassen. Ook de plaats van de oude Laurentiusbron is nu weer bekend en kan straks weer gebruikt worden. Voordat er waterleiding in de kerk was, werd hier het water uit opgepompt naar het expansievat voor de centrale verwarming.

En in het begin van de jaartelling zal deze bron voor zoet drinkwater gezorgd hebben, wanneer de zee het land overspoelde, maar ook tijdens droge zomers was men op dat water aangewezen en kon hier drinkwater opgeput worden. Verder gaf de muur vele eigenaardige stenencombinaties prijs. In oude vensternissen vindt men prachtige oude middeleeuwse rode Bremerzandsteen met Latijnse opschriften in zeer oude lettertypes. Ongetwijfeld zullen deskundigen over enige tijd hier hun conclusies uit trekken, waarom diverse stenen juist op die plaats gebruikt werden. Tijdens de open monumentendag hebben al velen een kijkje in het koor genomen. Na de restauratie wordt het oude koor vast een echte publiekstrekker. Wordt vervolgd. Reinder.

NIEUWS VAN DORPSBELANGEN. In juni was de laatste vergadering, hier werden alleen enkele lopende zaken doorgenomen daarna was het tijd voor de zomervakantie. Intussen was het werk aan de Streek al behoorlijk op gang gekomen, de oude walmuur en het heechhout werden gesloopt en een deel van de straat werd weggegraven, veel ongemak voor de aanwonenden dus. Maar het werk vorderde goed en net voor de bouwvak was de Streek weer begaanbaar voor het verkeer. Er kwam een nieuwe brug en begin september werden de prachtig gerestaureerde straatlantaarns geplaatst. Het wachten is nu nog op de railing lang de walkant en dan is het project hopelijk naar ieders tevredenheid afgerond. Ook de rotonde bij het Tolhek werd voltooid en afgewerkt met een zeer opvallende verlichting. Intussen ging ook het voorbereidende werk voor het aanvragen van de AED- apparatuur door; enkele grote verenigingen werd gevraagd om mee te werken an het project, ook kleinere clubs zullen nog benaderd worden om een bijdrage te leveren. Een tiental vrijwilligers is bereid gevonden om het apparaat te “bemannen”. Het bestuur van het MFC gaat ermee accoord dat de apparatuur in een buitenkast aan de gevel van het gebouw wordt aangebracht. De kanosteiger en de walbeschoeïng aan de Dijksterbuursterleane , die plaatselijk zwaar verrot waren zijn gerepareerd. De glasbak zal ondergronds langs de inrit naar het MFC, ter hoogte van het basketbalveldje worden verplaatst, waarschijnlijk wordt ook de kledingcontainer hierheen verplaatst. De feestcommissie heeft het jaarlijkse dorpsfeest afgerond en besloten het bijltje er bij neer te leggen, dit wegens zwaar tegenvallende belangstelling en naar mening van die commissie ongefundeerd commentaar op de georganiseerde activiteiten. Nieuwe kandidaten gezocht dus. Ook een groot deel van het bestuur van Dorpsbelangen houdt het na het lopende seizoen voor gezien, dit om verschillende redenen, o.a. het aflopen van de zittingstermijn en om persoonlijke reden. Rik v. Stormbroek heeft inmiddels zijn plaats in het bestuur opgezegd wegens een meningsverschil. Inmiddels hebben zich twee nieuwe kandidaten aangemeld.

De betrokkenheid van de leden is momenteel erg laag, zo is bijvoorbeeld de helft van de contributie over het afgelopen jaar nog steeds niet betaald, dit ondanks het feit dat men er herhaaldelijk op attent is gemaakt. Het bestuur gaat er zich de komende winter op beraden hoe de situatie verbeterd kan worden. De drukte rond de gemeentelijke herindeling valt tot nu toe mee, alles lijkt goed te verlopen. Het enige wat er op dit moment van merken is , wanneer er een aanvraag naar de gemeente gaat, deze wordt doorgeschoven naar volgend jaar en een volgende gemeente. Dit is ook het geval met een aanvraag voor verkeersremmers op de doorgaande weg ; we hadden dit aangevraagd omdat er de laatste tijd steeds meer klachten komen over te hoge snelheid in de bebouwde kom. Na 1 januari kunnen we een nieuwe aanvraag doen. Ook zijn we aan het bekijken of het mogelijk is om het buiten gebruik geraakte speeltuintje in het oude dorp in te richten als parkeerplaats, uit opmeten is gebleken dat er plaats is voor vier auto’s; klinkt weinig maar voor de buurt zou het een hele aanwinst zijn.( Ook na 1/1/’11 dus) Dorpsbelangen is begonnen aan een nieuw seizoen waarvan nog moeilijk is te overzien wat er te wachten staat, herindeling, aanleg N31 bij Harlingen met alle (tijdelijke ) problemen en aanpassingen en wat er binnen Kimswerd nog op de proppen komt. Zijn er problemen, suggesties of oplossingen voor zaken, neemt u dan even contact op met één van de bestuursleden; bij kleine zaken zoals verzakte stoeptegels, kapotte straatlantaarns e.d. kunt u persoonlijk direct contact opnemen met de gemeente afd. klein leed.

Persbericht Sneek, 15 oktober 2010

Zaterdag 30 oktober Spaarfeest bij de Rabobank

Kinderen spelenderwijs leren omgaan met geld Rabobank Sneek-ZuidwestFriesland organiseert op zaterdag 30 oktober aanstaande het jaarlijkse Spaarfeest. Alle kinderen van 0 tot en met 11 jaar, met een spaarrekening bij de Rabobank, zijn deze dag van harte welkom tussen 11 en 16 uur op één van de elf kantoren. Kinderen die nog geen spaarrekening hebben zijn van harte welkom om er eentje te komen openen. Er ligt een leuk cadeautje klaar voor alle jonge spaarders en de kinderen kunnen zich laten schminken. Nieuw dit jaar is dat de kinderen niet beslist op de dag zelf met hun spaarpot hoeven te komen. Ook als via een automatische overboeking of via internet wordt gespaard kunnen ze langskomen. Zo wil de Rabobank de wachttijd tijdens het Spaarfeest verkorten. Jong geleerd…. De Rabobank biedt ouders hulp bij het financieel opvoeden van hun kind. Het Spaarfeest maakt deel uit van het thema ‘Spelenderwijs leren omgaan met geld’. Met het Spaarfeest wil de bank het omgaan met geld voor kinderen leuk en interessant maken. Over Rabobank Sneek-ZuidwestFriesland Rabobank Sneek-ZuidwestFriesland is één van de 146 zelfstandige lokale Rabobanken in Nederland. De zes grotere kantoren die zijn gevestigd in Sneek, Balk, Bolsward, Joure, Lemmer en Workum vormen samen met de kantoren in St. Nicolaasga, Heeg, Koudum, Makkum en Wommels het werkgebied van deze bank. Rabobank Sneek-ZuidwestFriesland is een brede financiële dienstverlener en biedt producten en diensten aan op het gebied van betalen, sparen, beleggen, lenen, hypotheken, pensioenen en verzekeringen. Bij Rabobank SneekZuidwestFriesland werken meer dan 300 medewerkers in de elf genoemde vestigingen in de Friese Zuidwesthoek.

FAN ’E ADMINISTRAASJE Wy ha wer lêsjild krige fan: S.Broersma J.F.Boersma-Danes L.de Vries- de Vries A.J.Hettinga A.v.Olst G.Steensma D. en T. Wiersma J.D.v.d. Tol M.Snoekstra-v.d. Zee

Heerhugowaard Wommels Sneek Sneek Witmarsum Emmeloord Berlikum Nijemirdum Midlum

Dan de stipers út Kimswert : Tiete Dykstra, H.Mol, H.Kooistra, A.Koopstra, J.Former, R.J.Stol, G.Knipper-Broekhuizen en M.de Vries-Pol. Tige tank, Sels betelje 9 Euro Ophelje 10 Euro Bûtenlêzers 14 Euro

SJOUK. Mevr. S. Rijpma - Bosma De Mienskip Harlingerweg 23, Kimswert Tel. 0517-642245 Frieslandbank 29.36.58.048