In dit nummer. Wintertips voor cavia s en konijnen buiten. Katten in actie! De Australian Cattle Dog. November-december 2012, Jaargang 1, Nummer

1 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

In dit nummer…

Wintertips voor cavia’s en konijnen buiten

Katten in actie!

De Australian Cattle Dog

November-december 2012, Jaargang 1, Nummer

BEESTENPLEIN MAGAZINE NOV/DEC 2012

2 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Leestip: door de volgende opties aan te vinken vallen alle pagina’s nestje op hun plaats:

Niets in deze uitgave mag zonder toestemming vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Beestenplein. Beestenplein mag wel via internet, enkel in deze huidige pdf-vorm, verspreid worden.

Beestenplein is niet verantwoordelijk voor eventuele gevolgen naar aanleiding van de uitspraken in de tekst of foto’s in dit nummer.


3 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Inhoudsopgave Even voorstellen! Even voorstellen! Eerst even dit Buiten in het winterweer

5 6

Wat meer over… Hamster zoekt huis

8

Een dagje naar… Ouwehands Dierenpark

11

Wandelen met je hond De Chaamse Bossen

12

Wat ik me afvraag… Hond

13

Wat ik me afvraag… Reptielen

13

Ras in beeld De Australian Cattle dog

14

Op bezoek bij… Een caviafokker

20

Lekker bezig Katten in actie!

22

Test! De voerbal

24

Hulp aan dieren Vogelrevalidatiecentrum Zundert

26

Op de boerderij Zeugen in de kraamstal – deel 1

28

Wilde beesten Witwanggibbon

31


Oproep!

4

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Beestenplein is een gratis magazine dat via internet verspreid is. Wij zijn heel benieuwd hoeveel lezers dit nummer uiteindelijk bereikt hebben en in welke regio zij wonen.

Daarom willen we vragen om de 4 cijfers van uw postcode door te geven via

[email protected]. Alvast bedankt!

Adverteren?

Vanaf 2013 is het mogelijk om te adverteren in Beestenplein. Meer weten? Kijk op www.beestenplein.nl! BEESTENPLEIN MAGAZINE NOV/DEC 2012

5 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Even voorstellen! Het allereerst nummer van Beestenplein is een feit. En daar hoort natuurlijk een introductie bij! Ik wil me bij deze dan ook graag even voorstellen.

Wie ben ik? Mijn naam is Anne Raats-van den Boogaard. Samen met mijn man en onze huisdieren wonen we in hartje Tilburg. Van huis uit ben ik opgegroeid met huisdieren, zij speelden altijd al een centrale rol. Geen wonder dat ik na de middelbare school gekozen heb met een studie met dieren: Dier- en Veehouderij aan Hogeschool HAS Den Bosch. Hieruit bleek dat onderzoek, en dus willen weten en leren, ontzettend leuk is en daarom ben ik na het afronden van deze studie doorgegaan met de MScopleiding Dierwetenschappen aan Wageningen Universiteit. Wat was dat ontzettend leuk! Uiteindelijk Heb ik ook deze studie afgerond met de specialisaties diervoeding, diergezondheid en –gedrag en consumentengedrag.

Welke huisdieren hebben wij? We hebben vooral heel veel cavia’s. Ons eerste nestje is geboren in 2002, sindsdien volgde er af en toe een nestje. Toen we gingen samenwonen ging groeide het aantal cavia’s uiteraard snel… Nu hebben we ruim 30 van deze leuke diertjes rondlopen en bieden we ook vakantieopvang aan voor cavia’s en kleine konijnen. In onze caviaren zitten ook nog een aantal vogels, voornamelijk rijstvogels, maar ook een aantal agapornissen en kakariki’s. In 2013 gaan we het werk van Marja, die met caviaopvang Marja’s Caafjes maarliefst 8 jaar zich heeft ingezet voor het opvangen en herplaatsen van cavia’s, voortzetten. En daar hebben we ontzettend veel zin in! In huis loopt er ook nog het een en ander aan beestenspul rond. We hebben twee hele lieve katten, echte “Europese kortharen”, en twee ontzettend leuke honden. Noa is een Goldendoodle die ik via mijn werk op een hondentrainingscentrum tegenkwam. Zij is de meest makkelijke en vriendelijke hond die je je kan wensen. Ze is erg

mensgericht en gevoelig en daardoor past ze zich makkelijk aan elke situatie aan, zolang de baas er maar bij is. En om dit aan te vullen hebben we Yazoo: een vrolijke jonge Australian Kelpie die het liefst de hele dag wil rennen, werken en spelen. Ze kunnen het uitstekend met elkaar vinden.

Meedoen! Huisdierliefhebbers en -eigenaren spelen een hele belangrijke rol in dit tijdschrift. Zonder hen geen blad! Daarom hoop ik dat we niet alleen een heleboel lezers blij kunnen maken met dit magazine, maar dat lezers ook deel willen nemen door foto’s en stukjes op te sturen en uiteraard door tips en suggesties door te geven. Dan kunnen we er samen iets moois van maken!


6 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Eerst even dit…

Buiten in het winterweer De winter komt er weer aan! Dat betekent dat het weer flink koud kan worden. Cavia’s en konijnen zijn, mits gezond, prima bestand tegen de kou met wat voorzorgsmaatregelen. Een paar aandachtspuntjes om je huisdier ook in de winter lekker warm te houden.

Dagelijks checken Het allerbelangrijkste voor cavia’s en konijnen die buiten verblijven in de koudere maanden is dat ze gezond zijn! Een ziek dier kan zich niet warm houden. Dus vergeet niet om elke dag de dieren even op te pakken en te controleren. Zijn ze alert? Eten ze allemaal mee? Hebben ze geen wondjes? Bij twijfel op een warmere plek zetten en eventueel de dierenarts raadplegen.

een apart nachtgedeelte, waar eventueel nog een extra nachthok in gezet kan worden. Bedek de bodem van het nachtverblijf met een flinke laag zaagsel en zorg dat dit gedeelte altijd droog blijft.

Het hok Een goed hok is essentieel om je cavia’s of konijnen in de winter buiten te laten verblijven. Het hok moet droog zijn en beschutting bieden tegen wind, regen en sneeuw. In het hok moet een nachthok aanwezig zijn, dat ook goed droog en beschut moet zijn. Veel buitenhokken hebben

Een beschut nachthokje voor een cavia dat eventueel in een nachtgedeelte geplaatst kan worden


7 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Voer en water Het waterflesje of -bakje kan snel bevriezen bij vorst. Controleer daarom meerdere malen per dag of de fles nog doorloopt. Een waterbakje is bij vorst makkelijker te ontdooien. Als je huisdier van bijvoorbeeld sla, andijvie of komkommer houdt, helpt het geven van dergelijke groenten ook om water binnen te krijgen. Geeft deze groenten wel met mate als je huisdier ze niet gewend is om diarree te voorkomen.

konijnen of cavia’s bij elkaar kruipen, anders heb je twee nachtverblijven nodig.

Dekens De wind kan in de wintermaanden erg koud zijn. Een oude deken of een kleed dat op het dak van het verblijf gelegd wordt met bijvoorbeeld een zware steen en voor de voorkant hangt kan een groot deel van deze kou tegenhouden. Ook erg handig om het hok droog te houden als er sneeuw voorspeld is!

Een vriendje Twee dieren die elkaar tolereren in hun nachtverblijf houden elkaar lekker warm. Let dus wel op of twee

Als het heel erg koud is… Mocht het echter hard gaan vriezen, dan is het wel verstandig om ze tijdelijk op een minder koude plaats te zetten, zoals in de schuur of in een bijkeuken. Let er hierbij op dat de temperatuur niet teveel verschilt te van de buitentemperatuur. De woonkamer is vaak te warm. 


8 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Wat meer over…

Dwerghamster zoekt huis

(Foto: Alma Mandigers)

Dwerghamsters zijn geliefde huisdiertjes die vooral actief zijn in de avond en nacht. Ze zijn klein en erg snel, wat ze geen geschikt huisdier maakt voor kleine kinderen. Wat heb je allemaal nodig als je een hamster aanschaft? En waar moet je rekening mee houden?

Het hok Hoewel dwerghamsters veel slapen, kunnen ze erg actief zijn en zullen ze ruimte zeker waarderen. Eén dwerghamster heeft een ruimte nodig van minimaal 50 x 30 cm, maar hoe groter hoe beter! Een bak van glas of plastic is makkelijk schoon te maken en voorkomt dat ze de randen kapot bijten. Het nadeel hieraan is dat er minder klim- en klautermogelijkheden zijn. Bij een traliekooi moet je er goed op letten dat de spijlen korter dan één cm op elkaar staan, anders kan de hamster ontsnappen. Zet de kooi op een rustige, tochtvrije plek die niet te warm of koud is en niet in de zon staat. Als bodembedekking volstaat een dikke laag houtvezel, hennepvezel of beukensnippers, zodat ze een holletje

kunnen graven. Een plukje stro of hooi kan dienen als nestmateriaal. Als je dit door de kooi verspreidt kunnen ze het zelf bij elkaar zoeken.


9 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hoewel dwerghamsters het vaak goed met elkaar kunnen vinden, bestaat er altijd een kans dat twee hamsters gaan vechten en elkaar (dodelijk) verwonden. Mocht je dit risico niet willen lopen, neem dan één hamster.

Huisje Het is niet noodzakelijk om een hamster een schuilhuisje te geven, al wordt het vaak wel erg gewaardeerd. Naast allerlei leuke huisjes die in de dierenspeciaalzaak te koop zijn is het ook eenvoudig om zelf iets te maken. Een leeg doosje kan bijvoorbeeld ook prima dienen als schuilplaats. Andere leuke materialen zijn takjes en stenen. Let wel op dat de hamster hieronder niet klem komt te zitten!

Een glazen bak met losse spulletjes

Een compleet ingerichte kooi met buizen

Loopmolentjes Een looprad is heel belangrijk voor dwerghamsters om voldoende beweging te krijgen. Let bij ijzeren molentjes op de ruimte tussen de spijltjes. Die mag niet te groot zijn om te voorkomen dat de voetjes van de hamster klem komen te zitten. Dichte molentjes zijn daarom veiliger.




10 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Bezigheden Een kooi waar niets in te doen is, is voor geen enkel huisdier leuk. Tegenwoordig zijn er leuke knaagspeeltjes te koop om ervoor te zorgen dat je hamster iets te doen heeft en de tandjes ook goed te laten slijten. Die groeien namelijk hun hele leven door! Onbespoten wilgentakken zijn ook fijn voor hamsters om op te knagen. Een beetje afwisseling in de kooi is ook makkelijk gemaakt. Een paar kleine stenen of takjes kunnen makkelijk verplaatst worden en zorgen ervoor dat de kooi niet altijd maar hetzelfde is. Lege doosjes, velletjes wcpapier, stro en stukjes karton zijn leuke materialen om een nestje van te maken en dat houdt je hamster dus lekker bezig.

ook wat dierlijk eiwit in het voer aanwezig te zijn. Als dit er niet in zit, kan je af en toe een hondenbrokje geven. Ook kleine stukjes groente of fruit en enkele meelwormen zullen erg worden gewaardeerd! Houd er met het voeren rekening mee dat hamsters hun voedsel vaak op een bepaalde plek bewaren. Als het bakje leeg is hoeft dit dus niet te betekenen dat alles op is. Een zwaar stenen bakje is vaak het handigst. Let erop dat je snoepjes en knabbelstokjes met mate geeft om te voorkomen dat je hamster te dik wordt. Naast een beetje voer moet het waterbakje of -flesje dagelijks ververst worden. Ook dien je dagelijks te controleren of de hamster alert en gezond is.  (Bron: www.dwerghamsters.nl)

Kostenplaatje


Voeding en verzorging Koop voor hamsters bij voorkeur een gemengd voer speciaal voor hamsters met veel verschillende ingrediënten voor voldoende afwisseling. Omdat hamsters van nature ook kleine beestjes eten, behoort er

Hamster: ca. €7,50 Kooi+inrichting: Plastic bak: vanaf. €15,Glazen bak: ca. €30,- (zonder bovenkant) Etensbakje+drinkflesje/-bakje: ca. €5,Huisje: ca. €4,50,- tot €15,Molentje: ca. €8,Luxe kooi met buizen en inrichting: vanaf. €50,Nestmateriaal hooi/stro: ca. €1,80 per kg Zaagsel: ca. €1,80 per kg Voer: ca. €0,05 per dag Snacks en speeltjes: zoveel als je zelf wilt, maar snacks natuurlijk wel met mate geven. Eventuele medicijnen/dierenarts: ca. €50,- reserve



11 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Een dagje naar…

Ouwehands Dierenpark Ouwehands Dierenpark is ooit begonnen als kippenboerderij met verschillende rassen, maar breidde haar collectie al snel uit met meer exotische diersoorten, zoals pauwen en wasbeertjes. Inmiddels zijn er in het park vele verschillende diersoorten te vinden. Daarnaast is een grote rol weggelegd voor milieu en natuureducatie.

toegankelijk voor bezoekers. Daarnaast is in het park een aquarium gebouwd met kleurige zoet- en zoutwater bassins. Naast exotische vissen zijn er bijvoorbeeld ook zeesterren en kwallen aanwezig.

Ouwehands Dierenpark Locatie: Rhenen (NL) Oppervlakte: 22 hectare Aantal diersoorten: 315 soorten Aantal dieren: ongeveer 4700 dieren Honden toegestaan: ja Website: www.ouwehand.nl

Dieren Ouwehands Dierenpark heeft zoogdieren van allerlei families, waaronder hoefdieren, roofdieren, apen, mensapen en knaagdieren. Naast de bekende diersoorten in dierentuinen, zoals giraffes, stokstaartjes en tijgers, zijn er ook minder voorkomende diersoorten te bezichtigen, zoals wolven en mandrils. Ook wordt er een spectaculaire zeeleeuwenshow gehouden!

Berenbos Het berenbos is misschien wel het meest bekende verblijf in Ouwehands Dierenpark. Hier leven bruine beren die vroeger mishandeld zijn samen met een groepje wolven. Het twee hectare grote bos bootst de natuurlijke leefomgeving van de beren na om hun natuurlijke gedrag te stimuleren. Dit bos is opgezet in samenwerking met de stichting Alertis (www.alertis.nl).

Ravot Aapia

Er zijn ook veel verschillende vogelsoorten te vinden uit allerlei leefgebieden en werelddelen in ruime en ruime volières. Zo zijn er bijvoorbeeld verschillende soorten uilen en toekans aanwezig, maar ook zadelbekooievaars, pelikanen en flamingo’s. Sommige volières zijn

In Ouwehands Dierenpark vind je RavotAapia: de grootste overdekte speeljungle van Europa! Hier kunnen kinderen lekker klauteren en ontdekken tussen de otters, doodshoofdaapjes en vliegende honden. Maar er is nog veel meer te ontdekken in het park. Nieuwsgierig geworden? Kijk eens op de website of ga een keertje op bezoek! 


12 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Wandelen met je hond

De Chaamse Bossen In deze rubriek vind je elke keer een ander natuurgebied waar je lekker kan wandelen met je hond. Deze keer: de Chaamse Bossen in Noord-Brabant.

Het gebied De Chaamse Bossen is een mooi gebied met gevarieerde bossen, vennen, graslanden en heidevelden. Het herbergt vele soorten vogels, waaronder de nachtzwaluw, de groene specht, de buizerd en de havik. Omdat het grasland vochtig is, broeden er ook onder andere kuifeenden en futen. Doordat er poelen zijn aangelegd komen er ook salamanders, kikkers en padden voor. (Bron: www.natuurkaart.nl)

De Route De wandeling biedt veel afwisseling. De loofbossen liggen vol met slootjes, maar maken soms ook plaats voor grasland en naaldbomen.

Let op! Op sommige punten zijn routepaaltjes niet goed zichtbaar, dus let op dat je geen paaltjes mist als je kruisingen passeert. Veel wandelplezier! 

Chaamse Bossen Locatie: Chaam Parkeeradres: eind van de straat Huisdreef Wandelroutes: 6 km of 12 km Mogen honden los? Ja, grotendeels Leuke bijzonderheden: veel sloten en een ven voor de waterliefhebbers Horeca in de buurt: de Steengroeve (Industriestraat 24 in Chaam), www.steengroeve.nl


13 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Wat ik me afvraag…

Hond Wij krijgen volgende maand een pup. Ik heb jonge kinderen en nu wil ik graag weten hoe ik ervoor kan zorgen dat mijn kinderen ook de pup eten kunnen geven en dat de pup zijn voerbak niet gaat verdedigen? Als wilde honden een prooi hebben gevangen, wordt die verdeeld over alle honden. De hoogste in rang pakt als eerste zijn deel, dan komt nummer twee, enz. Maar als het voer eenmaal verdeeld is, wordt het voer niet meer van elkaar afgepakt. Dat is heel normaal gedrag. Als een hond zijn voer tegenover mensen verdedigt, is dat dus vanuit het oogpunt van de hond ‘normaal’ gedrag. Wij mensen denken daar echter anders over. Wat we de hond kunnen leren is dat er geen reden is om zijn voer te verdedigen. De hond moet niet onrustig worden als u de keuken binnenkomt of langs hem heen loopt. U kunt dit bereiken door het volgende te doen: zet de lege voerbak van de hond in een standaard of op de grond. Ga er zelf bij zitten. Steek nu rustig een hand met een paar brokken en/ of iets anders lekkers in de voerbak en laat de brokken rustig in de voerbak vallen. Trek uw hand rustig uit de bak en laat de hond de brokken opeten. Wanneer de brokken op zijn herhaalt u alles nog eens. Dit kunt u eens per week of twee weken doen. Gaat het allemaal goed, dan kunt u dat maandelijks herhalen.

Pak de voerbak niet weg; hiermee wakkert u voederbaknijd aan en dat proberen we nu juist te voorkomen. Hetzelfde geldt ook voor het afpakken van speeltjes en botjes. Het is wel belangrijk dat u uw hond leert dat hij dingen, die hij in zijn bek heeft, op commando loslaat. Hij kan tenslotte ook wel eens iets gevaarlijks van de straat oprapen.

Reptielen Waarom hebben reptielen een UV lamp nodig in hun verblijf? Misschien heb je op vakantie wel eens een hagedis op een rots zien zonnen. Dat doen ze omdat hagedissen, net als andere reptielen, koudbloedige dieren zijn. Dat betekent dat zij niet in staat zijn om zelf hun lichaamstemperatuur te reguleren. Door te zonnen verhogen deze dieren hun lichaamstemperatuur. Naast deze functie wordt er onder invloed van de UV-straling in zonlicht op de huid vitamine D aangemaakt. Deze vitamine is belangrijk in vele lichaamsfuncties, waaronder het handhaven van gezonde botten en het calciumgehalte in het bloed. In het voedsel van reptielen zit vaak niet voldoende vitamine D en daarom is het dus belangrijk om de UV-straling van zonlicht na te bootsen met een lamp.


14 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ras in Beeld

Australian Cattle Dog Hot Chili’s Ekala’s Empire

De Australian Cattle Dog is een hondenras dat oorspronkelijk in Australië gefokt is om vee te drijven. Deze energieke, werklustige honden worden tegenwoordig steeds vaker als huishond gehouden. Hier wat meer over deze dappere honden!

Karakter en gebruiksmogelijkheden De Australian Cattle Dog is een moedige, dappere en energieke hond. Niet heel verwonderlijk, gezien ze gefokt zijn om zelfs rundvee te kunnen drijven. Daarnaast zijn ze leergierig, werklustig, gehecht aan hun baas en zeer baasgericht. Om deze energie in goede banen te leiden, is een consequente opvoeding en een goede begeleiding tijdens het socialiseren geen overbodige luxe. Australian Cattle Dogs zijn honden die van een uitdaging houden en willen werken. Ze hebben daarom veel beweging nodig, maar een bezigheid die ze leuk vinden is misschien nog wel belangrijker. Hoewel ze oorspronkelijk gefokt zijn om vee te drijven, hoef je met deze honden niet per sé te drijven als sport. In het eerste levensjaar staat een goede socialisatie en gehoorzaamheid centraal. Daarna kan je als

eigenaar kijken wat de hond leuk vindt om te doen. Dat kan van alles zijn, als het maar een doel heeft. Bijvoorbeeld agility of drijven, maar denk ook eens aan treibbal, reddingswerk of frisbee.

Harmonia vom Teufelsjoch

Billabong at Kunama King’s ACD Cottage


15 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Naar vreemden zijn de meeste Australian Cattle Dogs vriendelijk, maar meestal wel waakzaam ingesteld. Mits goed gesocialiseerd kunnen ze het prima vinden met kinderen, zeker als zij al wat ouder zijn kunnen ze goede speelkameraadjes zijn. Tegenover andere honden zijn ze, mits goed gesocialiseerd, tolerant. Twee problemen die voor kunnen komen bij de Australian Cattle Dog zijn eenkennigheid richting personen en agressie. Beide gedragsproblemen zijn grotendeels te voorkomen door deze honden als pup zeer goed te socialiseren, niet alleen met mensen en uiteenlopende situaties, maar zeker ook met veel verschillende (sociaal vaardige!) honden. Als je een pup gaat kopen bij een fokker is het bovendien ten zeerste aan te raden om het gedrag van de ouderdieren zorgvuldig te beoordelen.

Het uiterlijk De Australian Cattle Dog behoort tot de groep van herdershonden en veedrijvers. Ze hebben een gedrongen, symmetrisch gebouwd lichaam dat een krachtige, goed gespierde voor- en achterhand heeft. Reuen zijn meestal 45,7 tot 50,8 cm hoog, teven 43,1 tot 48,2 cm. Ze wegen 16 tot 20,5 kg. De groffe bovenvacht is vrij kort en weersbestendig, met een korte dichte ondervacht. Deze honden zijn blauw of blauwgespikkeld met tankleuring op het hoofd, benen en lichaam. Op het hoofd mag een zwarte aftekening te vinden zijn. Daarnaast zijn er roodgespikkelde Australian Cattle Dogs, eventueel met een donkerrode aftekening op het lichaam of hoofd.

Gezondheid Net als de meeste rassen zijn er bij de Australian Cattle Dog ook enkele erfelijke aandoeningen die binnen het ras vaker voorkomen. Dit zijn voornamelijk doofheid en Progressieve Retina Atrofie (PRA). Dit is een oogziekte die tot blindheid leidt. Naast deze aandoeningen zouden ouderdieren getest en vrij moeten zijn van heupdysplasie (HD) en oogafwijkingen en dienen zij een volledig gebit te hebben.  (Met dank aan Monique Sporck en Marcel van Geleen van Kennel At Kunama (www.kunama.nl). Bronnen: Kennel At Kunama; Raad van Beheer; Esther Verhoef. 2003. Honden. Rebo Productions b.v., Lisse)

In het kort  Kijk bij het uitkiezen van je hond naar het totaalplaatje: natuurlijk is het belangrijk dat de hond er voor de baas aantrekkelijk uitziet, maar een fijn karakter en een goede gezondheid zijn nog veel belangrijker!  Let erop dat de ouderdieren getest op HD, oogafwijkingen (ECVO oogonderzoeksrapport, en eventueel OPTIGEN certificaat), BEAR test (doofheid).  Bestudeer het gedrag van de ouderdieren: zijn zij niet agressief naar zowel mensen als andere honden?  Koop een pup waarbij je een afstammingsbewijs en garantie op erfelijke aandoeningen krijgt. Misschien even wat langer wachten, maar dat is het wel waard! Beweging Hondensport Trainbaarheid Vachtverzorging


16 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Eigenaren aan het woord Ekala Hallo wij zijn Monique, Patrick en Djenna van Lieshout. Wij willen graag onze ervaringen met ACD (Austrailian Catlle Dog) met jullie delen omdat wij van mening zijn dat de vooroordelen verre van waarheid zijn. Begin 2011 namen wij de beslissing om een pup te willen adopteren. Maar dan komt de belangrijke vraag: welk ras en wat willen we met de hond gaan doen. Na onszelf uitgebreid te hebben geinformeerd, en ingelezen te hebben kwamen we op het geweldige ras van de ACD uit. Wij zochten en zochten naar een geschikte fokker (en dan bedoelen wij geen brood fokker). En die hebben wij dan ook gevonden in het altijd zonnige zuiden. Namelijk AT KUNAMA van Marcel van Geleen en Monique Sporck. Na onze eerste kennismaking met Marcel en Monique en hun honden werden wij meteen verliefd. Wij willen een ACD. Medio 2011 mochten wij Ekala een weekje ter logee hebben omdat Marcel en Monique een week op show waren. Maar dat weekje werd iets langer want Ekala werd vrolijker en blijer omdat wij haar de volle aandacht konden geven en Ekala is geen show hondje maar een werk paard. Na een maand werden wij door Marcel en Monique gevraagd om eens een keer gezellig bij te praten, en wij dachten dat we Ekala terug konden brengen. Maar de waarheid was minder waar. Marcel en Monique hadden een voorstel. Aangezien zij alles voor hun hondjes over hebben en de honden het beste willen geven vonden zij dat Ekala bij ons beter af zou zijn. En daar zeiden wij geen nee tegen. En zo kwam onze ACD in ons midden. Ekala is nog steeds van KUNAMA maar wij vermaken haar en zij vermaakt ons met de bijkomende liefde die Ekala ons geeft. Zo gaan wij 2x per week naar de club om Ekala lekker te laten sporten (behendigheid en flyball). Omdat Ekala een ballenjunk is neemt ze de bal tijdens het uitlaten altijd mee. Zodat het baasje hem weg kan gooien en zo krijgt ze dus dagelijks haar portie beweging en uitdaging. In huis spelen we vaak verstoppertje of leren haar nieuwe trukjes. Een ACD wil gewoon alles voor je doen en leert super snel, ook zo krijgt ze haar uitdaging. In oktober 2012 heeft ons gezin uitbreiding gekregen van een prachtige dochter (Djenna). En dan hoor ik al veel mensen denken ( Ohh nee, een ACD kan niet samen met kinderen en baby`s). Ik zeg BULLSHIT. Ekala is de grootste vriendin van onze dochter. En hond en kind voed je met elkaar op. En wil dan ook graag vertellen hoe de band tussen Djenna en Ekala tot stand is gekomen.Wij hebben tijdens de zwangerschap bij leuke en blije gebeurtenissen Ekala kennis laten maken met de geur van Zwitsal door haar vacht in te smeren met baby olie. Zodat ze de geur van Zwitsal associeerde met leuke dingen. Na de bevalling heb ik voordat moeder en dochter thuis kwamen het T-shirt van de bevalling van mijn vrouw in de bench gelegd. Ekala herkende de geur van mijn vrouw en de nieuwe geur van onze dochter. Ekala heeft het shirt helemaal schoon gelikt. Tijdens de kennismaking tussen hond en dochter wilden wij er verder ook niemand bij hebben. Bij thuiskomst is de hond naar haar plaats verwezen en hebben wij onze dochter in de arm genomen en zijn we rustig op een stoel gaan zitten. Toen Ekala rustig naar ons toe laten komen en laten snuffelen en goed gedrag direct beloond. Djenna hebben wij na de eerste ontmoeting in de box gelegd en ze begon met huilen. Ekala kwam kijken en ging netjes voor de box zitten en ook dat gedrag hebben wij meteen beloond. Na een minuut of twee vond Ekala het welletjes en ging lekker op haar plekje liggen. Ik zeg acceptatie. Omdat moeder en dochter rust nodig hebben zijn die op bed gaan liggen en ik heb Djenna nog even bij Ekala gehouden en heb het mutsje van Djenna afgedaan. Zo kwamen de geuren van Zwitsal en de geuren van de bevalling samen en heeft Ekala het hoofdje van Djenna schoon gelikt. Vanaf dat moment zijn Ekala en Djenna grote vriendinnen. Samen met onze drie poezen genieten wij dagelijks van de liefde die wij krijgen van dier en mens. Groeten Monique, Patrick, Djenna


17 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

At Kunama Australian Cattle Dog kennel: “At Kunama” is een kleine hobbykennel die ernaar streeft om te fokken met gezonde ouderdieren. Dit houdt in dat alle honden waarmee gefokt wordt niet lijden aan Doofheid (Beartest met 7 weken), Heupdysplasie (HD), Cataract (Grijze staar) en Progressive Retinal Atrophy (PRA). Ook speelt het karakter van de ouderdieren een grote rol bij het bepalen van een combinatie. Ook zijn de fokdieren DNA gecertificeerd, zodat er geen vraagtekens kunnen ontstaan bij de ouderdieren. De honden leven samen met elkaar en worden niet gehouden in kennels. De puppen worden in de huiskamer geboren en groeien daar ook op. Ondertussen worden ze bekend gemaakt met verschillende geluiden van alledag. Uiteraard kunnen de toekomstige baasjes hun pup regelmatig bezoeken zodat er al een band gaat ontstaan. Voordat de puppen naar de nieuwe eigenaren gaan zijn ze geënt, gebeartest, ontwormd en gesocialiseerd met mens en dier. Ook krijgen ze een stamboom mee van de Raad van Beheer en een map met informatie over de Australian Cattle Dog algemeen, foto’s van de eerste weken en informatie van de ouderdieren. Daarnaast staan Marcel en Monique 24 uur per dag klaar voor hun honden en baasjes. Om de honden lekker bezig te houden worden er verschillende sporten gedaan, immers de één vindt dit leuk en de ander dat. Onze honden doen o.a. behendigheid, flyball, gehoorzaamheid, IPO-werk en af en toe wordt er gewerkt met schapen. Naast het actief bezig zijn met de honden worden de honden ook geshowd op Nationale en Internationale honden-shows in Binnen-en buitenland. Dit heeft al geresulteerd in heel veel kampioenstitels. Maar het allerbelangrijkste zijn de knuffelmomenten tussen de honden en baasjes . Voor meer informatie en voor het maken van een afspraak bezoekt u de volgende website: www.kunama.nl.

Moos Moos is een hele bijzondere hond, zij is namelijk in opleiding tot assistentiehond voor Irma. Over een doel gesproken, die heeft ze dus wel degelijk en daar gaat ze dan ook helemaal voor. Ze biedt hulp 24 uur per dag, 7 dagen in de week. En dat met een onvoorwaardelijke inzet en tomeloze energie, kwispelend met haar staartje fier in de lucht. Ze is ontzettend slim en pikt commando’s snel op. Tijdens trainingen houdt ze het prima vol om een uur aan een stuk te werken. Ze helpt bijvoorbeeld met het openmaken van kastjes, het uittrekken van kledingsstukken en het aangeven van voorwerpen. Een aantal van deze voorwerpen kan ze zelfs op naam halen, zoals wasknijpers, de telefoon en haar riem. Om Moos naast deze geestelijke uitdaging ook voldoende beweging te geven, gaat ze er regelmatig met haar bazin op uit met de quad. Heerlijk vindt ze dat. Te moe om haar werk te doen is ze gelukkig nooit, Moos is nooit uitgewerkt!


18 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Dundee Ik heb Dundee bewust gekozen als werkhond na 11 jaar buldoggen te hebben gehad. Hij is met 7 weken bij mij gekomen en kwam uit een nest van 11 pups die officieel geen stamboom kregen omdat de moeder al 2 nestjes had gehad. Dus Dundee heeft geen stamboom maar dat maakte voor ons niet veel uit. Zijn leventje als puppy was voor ons zwaar. Hij was erg dominant en happerig en kon flink uithalen naar andere honden. De hondenclub noemde hem al Snappie. Het is goed gekomen met veel geduld en socialisatie. Dundee heeft feilloos zijn a en b diploma gehaald en meegedaan met combisport en behendigheid. Maar hij had nog steeds een probleem hij kan dus in zijn enthousiasme uithalen naar andere honden. Hierdoor konden we niet zomaar aan wedstrijden meedoen, daar zijn we mee gestopt. Hij is een ideale gezinshond voor ons.

Dundee is een echte vriend voor mijn twee kinderen van 9 en 12 jaar. Hij kan ook met een regenachtige dag lekker lummelen en kort uitgelaten worden. Dus hij is niet hyper zoals veel mensen denken. Een echte heeler is hij wel, als je niet uitkijkt heelt hij mijn kinderen. Als de kinderen mee gaan naar bijvoorbeeld de hei dan gaat hij ze tackelen anders lopen ze te ver weg en dat kan niet vindt hij. Verder is hij heel goed bevriend met bepaalde andere honden. Hij is dominant maar kan wel goed met labradors en dogachtigen, waarschijnlijk om hun karakter. Hij is een echte herder als het gaat om bescherming in huis. Waaks en volgzaam en kan verschrikkelijk lief zijn tegen mijn dochter van 12 jaar. Hij is haar echte maatje en samen

hebben ze veel lol. Hij laat alles toe zoals kleding aan trekken voor de lol of staartjes in zijn oren of gekke dingen op zijn hoofd is allemaal prima. Dundee blaft wel verschrikkelijk hard en is een echte decibelkraker. Erg jaloers aangelegd is hij ook, maar ook weer erg dubbel want een opvangpup die we nu hebben wordt liefdevol geadopteerd. De pup mag erg ver gaan in zijn spel en dat verbaast me toch wel. Dundee is nu bijna 6 jaar in ons gezin en we hebben nog geen dag spijt gehad. Er is één maar: het is geen startershond. Ik zal niemand zomaar een cattledog aanraden als ze nog nooit een hond hebben gehad. Ze zijn pittig, te slim en kunnen dominant zijn. Dundee is een doorzetter want wil hij een (te) grote stok dan gaat die ook mee het park door. Of een autoband die hij meesleept gebeurt ook regelmatig (grootheidswaanzin noemen wij dat). Een echte oerhond noem ik hem met herdertrekjes.


19 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Spookz In de zomer van 2011 hebben we contact gezocht met verschillende fokkers voor een Australian Cattle Dog pup. Marcel & Monique reageerden enthousiast en nodigden ons uit om kennis te komen maken. Ik ben opgegroeid met een hond thuis en ook mijn zussen hebben honden, mijn vriendin is niet opgegroeid met honden. Tijdens de kennismaking reageerden de honden uitbundig om vervolgens rustig bij ons te komen liggen/zitten toen wij in gesprek waren. Gedurende het afgelopen jaar hebben we geregeld contact gehouden met elkaar. Marcel en Monique hebben ons steeds op de hoogte gehouden over de ontwikkelingen rondom de te verwachte pups. Hierin hebben ze steeds uitgelegd wat de redenen waren van de verschillende keuzes. Deze zomer hebben we het contact geïntensiveerd en zijn we met zijn vieren samen met Billa en Spookz het bos in geweest. Tijdens de wandeling mochten wij de honden aansturen en luisterden zij gehoorzaam naar ons. Het zijn enthousiaste honden, maar heel erg goed te corrigeren. Ze hebben zich gelijk aan ons gehecht en de band was er vrij snel. Drie weken geleden is Spookz bij ons komen logeren. Dit was een goed teken van vertrouwen van Marcel & Monique, dat wij als “leken” hun hond mochten verzorgen. Zonder de baasjes reageert Spookz ook goed op ons. We hebben haar bij het uitlaten nauwelijks aan de lijn. Ze zoekt altijd contact met ons en loopt nooit weg. Het maakt haar niet uit wie haar uitlaat, op beiden reageert ze heel goed. Ze rent achter eekhoorns aan, maar met een korte knip van de vingen of een fluitsignaaltje is ze gelijk weer bij je. Vrienden van ons hebben ook kennis gemaakt met Spookz. Ook hierop reageert zij erg goed. Ze luistert ook naar hen en is niet afgeleid door hun honden. Wij werken beiden full-time, maar zorgen voor voldoende beweging voor Spookz. Ze loopt ongeveer 3x 45 min. per dag en in het weekend gaan wij uitgebreid het bos in met haar. Tijdens onze afwezigheid gedraagt Spookz zich voorbeeldig, dit hebben we gecheckt bij de buren. Afgelopen week is onze hulp in de huishouding geweest, terwijl Spookz alleen thuis was. Dit is super gegaan, ook al is Spookz bang voor de stofzuiger. Mijn vriendin heeft ook met Spookz gefietst, waarbij zij meerent en netjes in de buurt blijft. Zij reageert niet op afleidingen, zelfs niet als bekenden een gesprek aangingen. Wij zijn helemaal overtuigd van het ras en zijn erg blij dat Marcel & Monique ons deze kans gunnen en niet met allerlei voorwaarden komen waaraan wij als (beginnende) eigenaren moeten voldoen.

Anti-riot Bindi Bugari Bindi is mijn maatje, mijn eerste cattledog, maar echt een hele andere hond dan mijn voorgaande, resp. een Dobermann en mijn nu 16 jaar oude Jack Russel reu. Ik heb 20 jaar geleden mijn eerste cattledog ontmoet, April heette ze, bij mensen uit het dorp waar ik ben opgegroeid. Dat hondje ben ik niet vergeten en een cattledog stond altijd hoog op mijn verlanglijstje. En na een lange zoektocht was het in april 2011 zover. Ik kon mijn pup ophalen. Nu, ruim 18 maanden verder, heb ik mijn soul-dog gevonden. Als ze me tijdens wandeling of in de auto verheerlijkt aankijkt, omdat we zo fijn samen op pad zijn, dan ben ik echt intens gelukkig met zon fijn hondje. Tevens is ze heel sociaal naar mens en dier, heel stabiel karakter, luistert goed. Ik had niet durven hopen

op zon geweldige hond. Hopelijk kan ik met de tijd eens een nestje fokken, want wat is mooier dan één cattledog? Twee cattledogs!


20 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Op bezoek bij…

Een caviafokker Sandra Korthout-Dijkmans heeft al ruim 7 jaar cavia’s. Het begon met twee van deze diertjes, maar al snel werden dat er meer. In dit interview vertelt ze meer over haar hobby.

Hoeveel cavia’s heb je momenteel? Ongeveer 45: 8 beertjes (mannetjes) en de rest zeugjes (vrouwtjes).

Wat is er volgens jou zo leuk aan cavia’s? Het allerleukste van cavia’s vind ik dat je ook echt een reactie van ze terugkrijgt. Als je bijvoorbeeld de grasmaaier pakt dan staan ze al op je te wachten voor het gras. In vergelijking met een konijn bijvoorbeeld, heb je dat niet. Ook zijn ze handzaam en vriendelijk, en dus een goed knuffelmaatje voor kinderen.

Wanneer arriveerden je eerste cavia’s? Hoe kwam je daaraan? In september 2005 toen mijn dochters jarig waren. De konijntjes waren net overleden en mijn schoonzus kwam op het idee van twee cavia’s. Zij hadden er ook twee en dat beviel erg goed.

Waarom ben je begonnen met het fokken van cavia’s? Omdat de cavia’s die we toen hadden zwanger uit de winkel kwamen. Toen ik zag dat ze helemaal “af” geboren werden, wilde ik dat nog wel een keer meemaken want dat was leuk! En het is niet bij die ene keer gebleven.

Kan je wat meer vertellen over de cavia’s die je hebt? Welke rassen heb je en waarom heb je voor deze rassen gekozen?

Senna, een zilveragouti kleurige CH Teddy

Lieke, een choco-buff-wit kleurige US Teddy

Ik heb US Teddies en CH Teddies. Van de cavia’s uit de winkel was eentje een zogenaamde rex. De andere had borstels. We dachten dat de rex een US Teddy was (die heeft bijna dezelfde vacht) en daarom hadden we een US Teddy beertje gehaald. Hier kwamen gladharige cavia’s uit en toen ben ik me hier verder in gaan verdiepen want dat hadden we niet verwacht. Toen bleek dus dat ons vrouwtje geen US Teddy was maar een rex en heb ik een US Teddy vrouwtje gekocht bij een fokker. De CH Teddy kwam ik een keer tegen en dat was liefde op het eerste gezicht. De cavia die ik toen zag was zilveragouti van kleur (zie foto). Beide rassen heb ik dus niet bewust uitgekozen op bijvoorbeeld hun karakter, gewoon als liefde op het eerste gezicht. Maar qua karakter passen ze heel goed bij mij!


21 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Vind je een stamboom belangrijk, en zo ja, waarom? Ja, dat is wel handig om te weten wat er allemaal voor de cavia zit. Dan weet je een beetje wat je kan verwachten en of de cavia niet verwant is aan een andere cavia.

Heb je een favoriete cavia? Nee, niet eentje die nu nog leeft tenminste. Aan de een is het ene grappig, aan de ander weer iets anders. Mijn allereerste beertje, daar had ik het meest mee.

Wat vind je belangrijk als je een nieuwe cavia uitkiest? Wat vinden anderen thuis van je hobby? Omdat het in het begin zo snel ging, heeft het even de tijd nodig gehad voor de rest thuis om eraan te wennen. Soms vinden ze me knap vermoeiend, want natuurlijk praat ik graag over mijn cavia’s. Gelukkig zijn er tegenwoordig ook andere kanalen om te “praten” over cavia’s, zoals facebook. Maar ze vinden het wel leuk hoor. Als er een nestje geboren is komt iedereen ook even kijken.

De cavia moet natuurlijk een leuk karakter en een leuk uiterlijk hebben en niet verwant zijn aan mijn cavia’s. En er moet een klik zijn met mij. Als die er is, dan zit het vaak goed!

Heb je een bepaald fokdoel? Het allergrootste verlangen is dat de cavia’s lief en knuffelbaar zijn. Als er eentje wat te pittig is dan gebruik ik die liever niet om mee te fokken. En daarnaast moet het uiterlijk natuurlijk mooi zijn, met leuke kleurtjes en een mooie vacht. Alles bij elkaar moet het dus gewoon een leuk beestje zijn in zowel karakter als uiterlijk.

Hebben je cavia’s een stamboom? Ja, intussen allemaal. In het begin heb ik er nog wel een paar zonder stamboom gekocht, maar hier heb ik niet mee gefokt.

(Meer weten over Sandra en haar cavia’s? Ga dan naar: www.caviastaldestoet.nl) 


22 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Lekker bezig

Katten in actie! De meeste huiskatten slapen een groot deel van de dag. Hoe kan je je huisgenoot langer met haar eten laten doen? Hier een paar leuke tips!

Lekker lui leventje

Speeltjes

Van nature rusten katten het grootste gedeelte van de dag. Niet zo vreemd aangezien ze gebouwd zijn om prooien te vangen, iets wat veel inspanning vraagt. Onze huiskat krijgt haar eten echter voorgeschoteld in een schaaltje en hoeft dus niet meer te zoeken naar een prooi en te jagen. Daarnaast worden de meeste katten in huis gehouden. Als gevolg verbruiken ze veel minder energie, terwijl wij als baasje onze huisdieren graag verwennen. Het risico op overgewicht is hierdoor groot bij onze katten, wat de nodige gezondheidsproblemen met zich meebrengt. Door je kat te laten werken voor haar eten kan je dit risico een stukje verkleinen. En natuurlijk is het voor zowel de kat als de eigenaar ontzettend leuk als je huisdier lekker bezig is!

Tegenwoordig zijn er talloze speeltjes te koop om je kat te vermaken. Naast vele soorten balletjes en beestjes zij er bijvoorbeeld een heleboel hengeltjes te verkrijgen. Met deze hengeltjes kan je samen met je kat spelen. Er zijn ook steeds grotere krabpalen te koop, met plankjes en verstopplekjes om katten te laten spelen. Zeker jonge katten zullen zo’n speelparadijs weten te waarderen. Daarnaast zijn voerspeeltjes een hele leuke manier om je kat langer bezig te laten zijn met haar eten. Deze speeltjes kunnen meestal gevuld worden met brokjes, die de kat langer bezig houden om het eten bij elkaar te ‘vangen’. Het is een echte aanrader om één of meerdere van dergelijke speeltjes in huis te hebben. En natuurlijk ook een leuke cadeautip!


23 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Creatief Het hoeft niet altijd iets te kosten om iets leuks voor je kat te maken. Met bijvoorbeeld doosjes, wc-rolletjes, touwtjes en papiersnippers kan je al een heleboel! Een stevig stukje touw met een klosje aan het eind is al snel een leuk vang-spelletje. En een leeg wc-rolletje kan gevuld

worden met strookjes kranten en brokjes. Of brokjes kunnen verstopt worden in huis, laat uw kat(ten) maar zoeken! Het hoeft dus helemaal niet moeilijk te zijn om je kat zich wat meer te laten vermaken. Veel speelplezier! 

Tip: een gevuld wc-rolletje Benodigdheden:  Leeg wc-rolletje  Gescheurde strookjes kranten of blaadjes wcpapier  Brokjes Stop een paar stroken krant in het rolletje en stop er dan wat brokjes in. Druk er enkele stroken krant stevig tegenaan en stop er weer een paar brokjes tussen, dan weer krantenstroken, etc. tot het rolletje vol zit. In plaats van kranten kan je ook bv velletjes wc-papier gebruiken


24 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Test!

De Voerbal Er zijn vele manieren om je kat wat actiever te maken. De voerbal is één van de speeltjes die gemaakt zijn om katten langer actief te houden door er brokjes in te doen. Tijd om dit speeltje eens te testen!

Het testpanel We hebben een testpanel verzameld van vier huiskatten die de voerbal uitvoerig getest hebben. Wat vonden zij ervan?

Wat voor kat is de tester?

Wat vonden ze van het speeltje?

Toulouse is een poes van 2,5 jaar oud. Ze is meestal heel rustig in huis, tot ze weet dat er iets te eten valt… Als ze eten krijgt is het weg voor je het weet. En echt bijna alles gaat erin!

“Ze had zo door hoe het speeltje werkt, maar dat is natuurlijk niet erg. Toulouse is nu aanzienlijk langer bezig om haar eten bij elkaar te krijgen. Het is fijn dat er een schuifje op de opening zit, zodat je er verschillende soorten brokjes in kan doen.”

Swift is een kater van 2,5 jaar oud, het broertje van Toulouse. Hij heeft een paar keer per dag een dolle bui, dan rent hij het hele huis door. Hij is soms wat kieskeurig met eten.

“Het heeft even geduurd voordat Swift doorhad hoe het speeltje werkte. En dat de brokjes er pas uitvielen als je er zelf wat mee deed. Inmiddels zijn de meeste brokjes zo verdwenen. De laatste brokjes kosten volgens hem teveel moeite, die zijn niet interessant meer.”

Snoepie is een poes van 17 jaar oud. Ze is al op leeftijd en met vlagen actief, vooral als ze met haar knuffel door het huis loopt te miauwen. Het grootste deel van de dag ligt ze te slapen, maar als er eten komt is ze zo wakker.

“Het was duidelijk dat Snoepie niet gewend is om op deze manier haar eten te krijgen. Voorzichtig met de neus tegen het speeltje, want het rook naar eten. Een paar keer duwen en toen er een brokje uitviel werd het even interessant. Maar na een paar brokjes was de lol er snel af.”

Dikkie is een kater van 14 jaar oud. Een eigenwijs beest met een heel sterk karakter. Je mag hem aaien, maar pak hem niet op, tenzij je 10 rode strepen op je armen wilt. Hij lijkt altijd honger te hebben, dus krijgt hij 2x per dag eten.

“Dikkie rook al snel dat het om eten ging. Hij heeft geprobeerd om de brokjes eruit te peuteren, maar dat viel tegen. Dan maar een flinke mep gegeven, wat werd beloond met twee brokjes. Interessant. Het speeltje heeft de hele kamer gezien en was na afloop zo goed als leeg.”


25 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

De uitslag Het speeltje is erg stevig en kan dus goed tegen een stootje of een val van bijvoorbeeld de trap. Daardoor is het ook geschikt voor de fanatiekere katten die hun speelgoed in het rond slaan. Verder is de grootte van het gat in de bal makkelijk af te stellen op verschillende groottes en is dit schuifje ook stevig genoeg om niet van grootte te veranderen tijdens het spelen. Omdat er voedsel in het speeltje zit, zullen de meeste katten er niet snel op uitgekeken raken. Katten die minder

gek zijn op voer zullen hierdoor waarschijnlijk maar heel weinig interesse in het speeltje hebben. Een ander minpuntje aan dit speeltje is dat er alleen brokjes in de bal kunnen. Omdat de bal niet open gemaakt kan worden, kan je hem ook niet goed schoonmaken en daardoor is de bal niet geschikt voor blikvoeding of vlees. Alles bij elkaar lijkt deze voerbal een hele leuke manier om een kat langer bezig te houden met eten! 

Scores Blijft interessant Lang speelplezier Origineel ontwerp Gaat lang mee


26 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hulp aan de dieren

Vogelrevalidatiecentrum Zundert Vogelrevalidatiecentrum Zundert vangt vogels en andere inheemse dieren op en verzorgt ze tot ze weer vrijgelaten kunnen worden. Wij krijgen een rondleiding van Jeanine. Jeanine werkt sinds tien jaar met veel plezier op het centrum en doet bijna alles wat er gebeuren moet, zoals dierenverzorging, horeca en het geven van lezingen of rondeleidingen. Maar ze is ook al zo’n 30 jaar actief als steunpunt: het ophalen van gevonden dieren om ze naar het centrum te brengen. Het vogelrevalidatiecentrum heeft maar enkele vaste krachten en is dus voornamelijk afhankelijk van vrijwilligers. Momenteel zijn er bijna 100 vrijwilligers actief. Zij houden zich niet alleen bezig met het verzorgen van de dieren, maar ook met allerlei uiteenlopende taken zoals timmeren, sponsorwerving, kantoorwerk en het uitzetten van de dieren als ze hersteld zijn. Daarnaast zijn er dagelijks stagiaires aanwezig van de opleiding Dierenverzorging.

Vogelopvang Vorig jaar heeft het centrum ruim 4000 vogels opgevangen, dit jaar waren het er eind oktober al bijna 5000. Dat komt grotendeels doordat andere opvangcentra in de provincie Noord-Brabant inmiddels gesloten zijn. Naast vogels worden er jaarlijks nog 200 tot 300 andere inheemse diersoorten opgevangen, zoals egels, wilde konijnen, reeën en vossen. Dieren die opgevangen worden kunnen wilde dieren zijn die bijvoorbeeld gewond gevonden worden, maar ook vogels die in beslag genomen zijn of waar de eigenaar een nieuwe baas voor zoekt. Mensen kunnen gevonden wilde dieren zelfs naar het centrum brengen als er niemand aanwezig is, hiervoor is de vogelkist gebouwd. Dit is een gedeelte aan de voorkant van het gebouw met verschillende maten kisten, waarin mensen gevonden dieren kunnen achterlaten. De dierenambulance kan deze kisten ook openen om hulp te verlenen. Bij een beslagname biedt het centrum tijdelijke verzorging tot er

door de rechter een uitspraak gedaan is over de dieren. Indien mogelijk worden ze dan herplaatst.

De vogelkist van het revalidatiecentrum


27 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Educatie Naast het opvangen van vogels hecht het vogelrevalidatiecentrum ook veel waarde aan educatie. Op verzoek worden er workshops, lezingen en rondleidingen gegeven voor uiteenlopende groepen, waaronder families, scholen, buurtschappen en groepen experts. Regelmatig komen er ook groepjes bejaarden op bezoek, zij vinden het erg leuk om een lezing bij te wonen onder het genot van een kopje koffie. De laatste jaren wordt er extra aandacht besteed aan schoolprojecten in de omgeving, in het bijzonder voor kinderen van groep 5 en 6. Ze krijgen een opdracht om uit te werken, die tentoongesteld wordt in het dorp. Vervolgens worden de kinderen uitgenodigd voor een lezing op het centrum en wordt het project hier een tijd tentoongesteld. Sinds 2008 is het natuureducatieve centrum De Luitert in het vogelrevalidatiecentrum geopend om deze activiteiten uit te kunnen voeren. De Luitert wordt daarnaast gebruikt voor activiteiten van bijvoorbeeld Brabants Landschap en Staatbosbeheer. Ook in het park van het revalidatiecentrum wordt veel waarde gehecht aan educatie. Aansluitend op de scholenprojecten is een onderzoeksvijver en een vlindertuin ingericht. Ook staat er een wand in het park met verschillende soorten nesten van onder andere vogels en insecten.

Onderzoeksvijver voor schoolprojecten

Ook helpen? Door Vogelrevalidatiecentrum Zundert financieel te steunen, kunnen er jaarlijks duizenden vogels geholpen worden en kan er voorlichting gegeven worden over de natuur. Daarnaast zijn vrijwilligers onmisbaar in de organisatie. Meer weten of eens op bezoek gaan? Kijk op www.vrczundert.nl!

In deze wand zijn nesten voor vogels en insecten gemaakt

Het vogelrevalidatiecentrum is woensdag van 13.0016.00 en zaterdag van 10.00-16.00 open voor bezoek, dus kom gerust eens een kijkje nemen! 


28 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Op de boerderij

Zeugen in de kraamstal – deel 1

De meeste zeugen in Nederland worden tijdens het grootbrengen van hun biggen in kraamkooien gehouden. Dat zijn kale kooien waarin ze alleen kunnen liggen of staan, zodat ze minder snel bovenop haar biggen kan gaan liggen. De zeug is zo niet in staat om haar natuurlijke gedrag uit te oefenen, zoals het bouwen van een nest. Daarom heeft een groep varkenshouders het initiatief genomen om een nieuw kraamhok te creëren. In het Pro Dromi® kraamsysteem heeft een zeug wel bewegingsvrijheid en nestmateriaal tot haar beschikking.

Natuurlijk gedrag Wanneer een zeug in de natuur moet gaan bevallen, zondert ze zich ongeveer twee dagen van tevoren af van de groep om op zoek te gaan naar een geschikte plek voor een nest. Ongeveer een dag voor de geboorte begint ze met het bouwen hiervan. Dat begint met het uitgraven van een ondiepe kuil. Daarna verzamelt ze nestmateriaal, zoals takjes, gras en bladeren, om het nest te bekleden. Hierbij krabt, wroet en bijt ze in de materialen. Tijdens dit proces krijgt de zeug informatie van de omgeving, in dit geval het nest, om te weten dat het nest volstaat. Wanneer dit niet het geval is, zoals wanneer een zeug

geen nestmateriaal tot haar beschikking heeft, kan ze het nestbouwgedrag dus ook niet goed uitvoeren. Geschikt nestmateriaal is dus erg belangrijk om het nest af te maken. Een paar uur voor de geboorte is het nest klaar. Tijdens de geboorte is de zeug meestal heel rustig tot alle biggen geboren zijn. Ook de eerste dagen na de geboorte verlaat ze het nest nauwelijks. Daarna worden de biggen geleidelijk meegenomen naar de groep.

Onderzoeken Eerdere onderzoeken toonden al aan dat zeugen die niet in een kraamkooi gehuisvest zijn minder onrustig zijn en


29 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

gevarieerder nestbouwgedrag vertonen vlak voor en tijdens de geboorte. Het verstrekken van nestbouwmateriaal zorgt er daarnaast voor dat de zeug haar aandacht op het materiaal richt in plaats van op haar hok. Hiermee kan ze daadwerkelijk een nest bouwen en loopt ze minder verwondingen op. Ook tijdens de geboorte blijft de zeug hierdoor rustiger, zodat ze beter moedergedrag naar haar biggen vertoont en de overlevingskans van de biggen hoger is. De meeste onderzoeken die nestmateriaal verstrekken gebruiken stro. In de Nederlandse varkenshouderij is het geven van stro helaas niet mogelijk in het kraamhok: het gaat tussen de roosters van de vloer zitten en kan de mestafvoer verstoppen. Alternatieve vormen van nestmateriaal zijn in dit geval dus gewenst.

ProDromi® Op Varkens Innovatie Centrum Sterksel is samen met varkenshouders een nieuw kraamhok ontwikkeld: het Pro Dromi® kraamhok. Hierin is de zeug tijdens de gehele kraamperiode los gehuisvest. Dat wil zeggen, vanaf het moment dat ze in het kraamhok komt (meestal 7 dagen

voor de geboorte) tot de biggen gespeend worden (weggehaald worden bij de moeder, met ongeveer 4 weken). De hokken zijn 2,65 x 2,20 m, met daarvoor nog een verwarmd slaapgedeelte voor de biggen waar de zeug niet bij kan. Een dag voor de uitgerekende geboortedatum krijgt de zeug jute doeken en kleine stroballetjes. Deze materialen zijn verplaatsbaar en de doeken kunnen niet in de mestafvoer terechtkomen en veroorzaken daar dus geen verstopping. De stroballetjes zijn zo klein dat ze geen overlast veroorzaken. Daarnaast zijn deze materialen biologisch afbreekbaar.

Management Een goed ontworpen hok en een goed management zijn heel belangrijk, zeker bij een kraamsysteem met loslopende zeugen. Wat bijvoorbeeld voor de biggen een aangename temperatuur is, is voor de zeug te warm. En omdat ze zeug losloopt, zijn de biggen extra kwetsbaar. Hun moeder is wel bijna 300 keer zo zwaar als zijzelf! In Pro Dromi® is dit opgelost door een aparte ligplaats te maken voor de biggen met vloerverwarming, zodat ze hun eigen warme en veilige plekje hebben.


30 De zeug kan alleen met haar kop in het nest leggen. De stal hoeft dan ook niet zo warm te zijn, wat comfortabeler is voor de zeug en energiekosten bespaart. Langs de randen van het hok loopt een extra hek waar de biggen onderdoor kunnen lopen, zodat ze niet klem komen te zitten tussen het hok en hun moeder als die gaat liggen.

De jute doeken die in dit systeem verstrekt worden blijken een tweede functie te hebben. Omdat de zeug hier vlak voor de geboorte een nest van probeert te bouwen, zit haar geur aan de doek. De pasgeboren biggen volgen die geur vervolgens en gaan dus op de doek liggen. Als de doek in het biggennest gelegd wordt, liggen ze veiliger dan buiten het nest op de koude vloer.

Resultaat De effecten van Pro Dromi® zijn rondom de geboorte al onderzocht. Hiervoor werden zeugen ingedeeld in loslopende zeugen en zeugen in kraamkooien. De helft van de zeugen kreeg nestmateriaal (stroballetjes en jute doeken), de andere helft kreeg niets extra. Alle zeugen kregen een touw om op te bijten, het is namelijk verplicht om een vorm van afleidingsmateriaal aan te bieden aan varkens. En wat blijkt? Voor de geboorte zijn de zeugen rustiger: ze zitten minder en liggen meer. Verder wordt hun aandacht minder op het hek van hun hok gericht: loslopende zeugen zonder nestmateriaal richten hun aandacht op de vloer, terwijl dieren met extra nestmateriaal hun aandacht op de jute doek richten. Tijdens de geboorte zijn loslopende zeugen ook rustiger: ze zitten minder en wisselen minder vaak van houding. Ook verdrievoudigt het aantal keren dat ze contact zoeken met hun biggen en lijken er minder biggen dood te gaan doordat de zeug erop gaat liggen. Het nestmateriaal zorgt er ook voor dat de zeugen meer liggen en het lijkt hier ook dat er minder biggen doodgelegen worden. Kort na de geboorte gingen er meer biggen dood bij loslopende zeugen doordat de

zeug erop was gaan liggen. Dit is een punt waarop het systeem nog verder ontwikkeld kan worden, al is het ook mogelijk dat dit verschil er niet is wanneer een groter aantal dieren onderzocht zou worden.

Deze zeug staat in een kraamkooi, maar had wel nestbouwmateriaal. Hiermee kon ze toch een deel van haar nestbouwgedrag uitvoeren

Zowel het loslopen als het verstrekken van nestmateriaal hebben dus een gunstig effect op het gedrag van de zeug net voor en tijdens de geboorte. De zeug lijkt minder gestrest, wat een positieve invloed heeft op de overleving van de biggen tijdens de geboorte. Het Pro Dromi® kraamhok is wel wat groter dan de meeste huidige kraamhokken. Daarnaast moet een varkenshouder die dit systeem wil gaan gebruiken ook aanpassingen aan de stalinrichting doen als hij dit hok wil gaan gebruiken. Doorgerekend per kilogram varkensvlees kost het echter maar een paar cent extra. Dit onderzoek is alleen gericht op de periode vlak voor tot kort na de geboorte. Er zijn andere studies die zich beziggehouden hebben met de periode van de geboorte tot het moment dat de biggen gespeend werden. Meer hierover in deel 2! 


Bronnen: Jensen, P. 1986. Observations on the maternal behaviour of free-ranging domestic pigs. Applied Animal Behaviour Science 16: 131-142; Jensen, P. 1993. Nest-building in domestic sows: the role of external stimuli. Animal Behaviour 45: 351–358; Wischner, D., Kemper, N., Krieter, J. 2009. Nest-building behaviour in sows and consequences for pig husbandry. Livestock Science 124: 1–8; Arey, D.S., Petchey, A.M., Fowler, V.R. 1991. The periparturient behaviour of sows in enriched pens and the effect of pre-formed nests. Applied Animal Behaviour Science 31: 61–68

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

31 ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Witwanggibbon Misschien heb je ze wel eens gezien in een dierentuin, slingerend in hun verblijf of liggend in de zon. Deze zwarte mensenapen met hun witte bakkebaarden trekken altijd veel bekijks.

Leefgebied Witwanggibbons komen voor in subtropische bossen op 300 tot 600 meter hoogte in China en Vietnam. Wat meteen opvalt aan deze apen zijn hun korte benen en lange armen, waarmee ze goed aan takken kunnen hangen, klimmen en slingeren. Omdat ze maar 4 tot 9 kilo wegen, kunnen ze makkelijker op plaatsen komen waar andere soorten en roofdieren niet bij kunnen. Deze gibbons zijn overdag actief en zijn dan voornamelijk bezig met het zoeken naar voedsel. Ze eten overwegend fruit, maar ook bloemen, bladeren, zaden en insecten. Doordat ze licht zijn en zich gemakkelijk door de bomen kunnen verplaatsen, kunnen ze zelfs in de toppen en aan uiteinden van takken naar voedsel zoeken.

Samen leven Mannelijke witwanggibbons zijn zwart met witte wangen, terwijl de vrouwtjes gelig zijn met donker haar op de kop. Gibbons leven in koppeltjes met hun jongen. Hun territorium van 20 tot 50 hectare groot wordt vooral verdedigd door samen te zingen, dat gebeurt voornamelijk met zonsopgang. Jonge gibbons leren van hun moeder hoe ze moeten zingen door haar na te doen en later ontwikkelen ze hun eigen lied.

Voortplanting Na een draagtijd van 7 maanden wordt er één jong geboren. Een koppeltje kan 5 of 6 jongen krijgen in hun leven. De moeder zorgt het meest voor het jong, terwijl de vader het territorium verdedigt tegen andere mannetjes om te voorkomen dat zij zijn jong doden. Daardoor worden vrouwtjes namelijk meteen weer vruchtbaar, terwijl dat met een jong wel 2 tot 5 jaar kan duren. De vacht van pasgeboren gibbons is wit en verkleurt in de eerste twee jaar naar zwart. Ze zijn volwassen als ze ongeveer 6 jaar oud zijn. Vrouwtjes krijgen dan hun lichte vacht en mannetjes krijgen witte wangen. Zowel mannetjes als vrouwtjes verlaten hun geboortegroepje, vaak worden de ouders dan agressief tegen hun jongen. In het wild kunnen deze gibbons 32 jaar oud worden. 

De vrouwtjes zijn lichtgekleurd met een donkere kop

Mannetjes zijn zwart met witte wangen


Bronnen: Burnie, D. (2001), Animal, Dorling Kindersley Limited: London; Cawthon Lang KA, (2005), Primate Factsheets: White-cheeked gibbon (Nomascus leuco-genys), http://pin.primate.wisc.edu; Dunbar, R., Barrett, L. (2000), Apen, Tirion Uitgevers Bv. Baarn: Baarn; Planckendael (2009), Witwanggibbon, http://www.planckendael.be; WAZA (2008), http://www.waza.org

Wilde beesten

In dit nummer. Wintertips voor cavia s en konijnen buiten. Katten in actie! De Australian Cattle Dog. November-december 2012, Jaargang 1, Nummer

Recommend Documents