In dit nummer: Sieraden maken Jeugdredactie in Actie door Carina Hoekstra Wat vinden jongens ervan? door Sjonnie en Albert-Jelle De tien(er)vragen aan Alie Weerstand Werk binnen de Kerk
Voorwoord Colofon Jeugdleven is een uitgave van de Gereformeerde Jeugdcentrale Urk. Het verschijnt 5 keer per jaar. Een abonnement kost € 4,50 en kan elk moment ingaan. Een abonnement wordt jaarlijks automatisch verlengd. Bij beëindiging van het abonnement of bij een adreswijziging wordt u verzocht dit schriftelijk of telefonisch door te geven aan de abonnementsadministratie. Redactie: Leo Koster Caroline Kramer Fokke Post Lobke Romkes Harnold Smit Zwanie de Vries Jeugdredactie: Carina Hoekstra Redactieadres: Jeugdleven Enkhuizerzand 18 8321 ZL Urk Tel. (0527) 68 55 00 Bankrekening: SNS Bank 95.43.14.514 Abonnementsadministratie: Klaas de Vries Gammels 11 8321 SG Urk Tel. (0527) 68 48 28
Jeugdleven is een uitgave van de Gereformeerde Jeugdcentrale Urk
Jeugdleven 2
Het thema van dit Jeugdleven is ‘Make-up en sieraden’. Een nummer voor de meiden dus. Hoewel? De internetpagina is deze keer door twee meiden gemaakt. Op pagina 4 zie je wat ze voor interessante links over make-up en sieraden bij elkaar hebben gezocht. Dat make-up en sieraden niet per definitie bij meiden horen, bewijzen Sjonnie Visser en Albert-Jelle. Deze twee stoere jongens waren bereid een aantal pagina’s te vullen met hoe jongens denken over make-up en sieraden. Lees gauw de pagina’s 7, 8 en 9. Carina Hoekstra is deze keer onze jeugdredactieredactrice. Zij vult de pagina’s 16 tot en met 21. Ze heeft haar vriendin Maria Oost aan het werk gezet om een interview te houden. En haar broer Geert maakte een mooie tekening. We vroegen een aantal mensen naar hun reactie op het gebruik van make-up en/of sieraden. Op pagina 23 lees je hoe hier op gereageerd werd. Dominee Estié vertelt iets over zijn voorouders. Aan de hand van dat verhaal legt hij uit wat een hugenotenkruis is. Op pagina 26 kun je het verhaal lezen. Op pagina 30 en 31 lees je iets over het boekje “Lach niet!” In dit boekje staan 101 vragen die kinderen stellen over God en de Bijbel. Eén van deze vragen, die een beetje betrekking heeft op het thema, hebben we overgenomen, net als het antwoord er op. Tot slot hebben we weer een mooie kleurplaat en een bijbehorend verhaal. Deze keer gaat het over hoe Esther koningin wordt. Als altijd veel leesplezier met dit (alweer!) extra dikke nummer van het Jeugdleven. De redactie
Bij de voorplaat
Sommige meisjes vinden het best leuk om met de make-up spulletjes van moeder te spelen. En dan het liefst met de lippenstift je hele gezicht onder smeren! Gelukkig weet Geraldine (5) wel hoe het moet. Speciaal voor het Jeugdleven liet ze zien hoe je lippenstift op je lippen moet aanbrengen. En dat zonder te knoeien!
Stof tot nadenken... Als je weer eens een klagerige bui voelt opkomen, bedenk dan dat je vuilnisemmer beter gevuld is dan de maag van 30% van de wereldbevolking. “Laat uw wijze van doen onbaatzuchtig zijn, weest tevreden met wat gij hebt.” Hebreeën 13 : 5a
Jeugdleven 3
INTERNET Hier bespreken wij een aantal sites op internet, die interessant zijn om eens te bezoeken.
Make-up; iedereen heeft er wel eens van gehoord. Niet iedereen doet het op. Maar je komt het wel veel tegen. Popsterren, winkels, clowns, enz. En er is ook zoveel van: Nagellak, lipstick, oogschaduw, mascara, enz. enz. Sieraden; bijna iedereen bezit sieraden, en heeft ze in huis. Sieraden kunnen zelfs in de mode zijn, de nieuwste rage enz. En je hebt ze in alle soorten en maten. Goud, zilver, namaak, en dan ook nog edelsteentjes en diamantjes erin. Op deze site kun je van alles over make-up opdoen vinden. Bijvoorbeeld hoe je heel snel make-up op kan doen en er toch flitsend uit kan zien. Er staat ook op hoe je je haar kunt verven en zo. http://www.etos.nl/ beauty. Fantastische tips hoe je je moet opmaken. Met een 4-stappenplan en tips welke make-up je voor welke huidskleur moet gebruiken. http://www.makemeover.org. Site met kettingen, armbanden, oorbellen en ringen. Deze sieraden kun je bestellen. Op deze site staat ook informatie over halfedelstenen. http://www.aandeketting.nl. Voor de juwelenmensen onder ons. Als je bij tips kijkt, kom je van alles te weten hoe je je sieraden kunt bewaren enz. Leuke weetjes en tips over sieraden. http:// www.voorhuisjuweliers.nl. Alles over sieraden. Dit is een informatie centrum over sieraden. Ook vind je hier veel informatie over edelmetalen. Goud en zilver, enz. http://www.federatiegoudzilver.nl. Je kunt dus ook een make-up opleiding gaan Jeugdleven 4
volgen. Als je interesse hebt in make-up, moet je ook eens op deze site kijken. Voor de toekomstige schoonheidsspecialisten. http:// www.kapperscollege.nl/Inhoud/ Visagie.html.
Zet het woord dat bij het plaatje hoort in de ketting. De laatste letter van het ene woord is steeds de eerste letter van het andere woord. Ga zo van zilver naar goud.
Jeugdleven 5
Dit heb je nodig: Buigrietjes in verschillende kleuren Smal elastiek Schaar Liniaal corsagespeldjes
Zo maak je de broche
Zo maak je het armbandje
1. Neem een buigrietje en knip 3 cm. aan beide kanten van het buigstukje vandaan door. 2. Knip het rietje in tot aan het buiggedeelte. 3. Geef een knik in beide kanten van het rietje. 4. Haal het corsagespeldje door het rietje. 5. Buig de geknikte kanten van het rietje naar binnen en duw ze goed aan zodat ze niet terug kunnen springen. Jeugdleven 6
1. Neem verschillende kleuren buigrietjes en knip er stukjes van 1,5 cm. af. 2. Rijg deze ‘kralen’ aan ongeveer 40 cm. elastiek 3. Maak het armbandje net zolang tot het om je pols past en leg er een knoopje in.
INLEIDING. HALLO IK BEN SJONNIE VISSER EN IK BEN ALBERT - JELLE. WIJ ZITTEN IN GR.7 BIJ MEESTER DE ROODER EN JUF WOORD. WIJ ZIJ 10 EN 9 WE VINDEN HET LEUK OM VOOR JEUGD LEVEN TE SCHRIJVEN HET THEMA IS MAKE -UP EN SIERRADEN MAAR WIJ 2 STOERE JONGENS DIE OVERAL VERSTAND VAN HEBBEN .
PAK IN DIT DOOLHOF DE SPULLEN EN GA NAAR HET EINDE. Jeugdleven 7
WAT VINDEN JONGENS ER VAN. SOMMIGE JONGENS VINDEN SIERADEN WEL LEUK ZOALS EEN OORBEL KETTING EN EEN HORLOGE. MAAR SOMMIGE VINDEN ER NIETS AAN DIE VINDEN HET MAAR MEISJESACHTIG. OKE JONGENS MAKE-UP DAN NIET ZO LEUK MAAR DAT KAN IK BEGRIJPEN. DAT IS GEWOONVOOR MEISJES. WEI VINDEN SIERADEN WEL LEUK DE MEESTE MEISJES HEBBEN NOG Twee stoere jongens: Sjonnie (links) en Albert-Jelle EEN RING OF MEER MAAR DAT VIND IK VOOR JONGENS NIET ZO LEUK MAAR MISCHIEN VINDEN ANDEREN HET LEUKER EN IK DRAAG ZELF EEN OORBEL EEN KETTINGKJE EN EEN HORLOGE INTERVIEW VROUW
INTERVIEW JONGENS
1WAAROM HOUDEN MEISJES VAN MAKE-UP ? ZE VINDEN DAT ZE ER MOOIER VAN WORDEN 2WAT VOOR SOORT MAKE-UP'S ER ZIJN? LIPPENSTIFT OOGSCHADUW ROUGE ENZ.... 3HOE HAAL JE MAKE-UP VAN JE GEZICHT ? DAAR HEB JE SPECIAAL SPUL VOOR . 4GEBRUIK JE OOK DAGCREME ? JA 5WAT VOOR SIERRADEN DRAAG JIJ ? RINGEN EEN ARMBAND OORBELLEN EN KETTINGEN. 6VIND JE SIERRADEN BIJ JONGENS OOK MOOI . JA 7VINDEN JULLI DAT JONGENS MAKE-UP KUNNEN GEBRUIKEN NEE 8WAT VIND JE VAN PIERSINGS NIET LEUK
1 WAT IS JE LEUKSTE SIERAAD? EEN OORBEL 2 VAN WAT IS JE OORBEL? GOUD$$$ 3VAN HOEVEEL KARAATS IS JE OORBEL? IK DACHT 18 KARAATS. 4HEB JE OOIT EEN ANDERE OORBEL GEHAD? JA EEN KNOPJE. 5ZIT ER EEN NADEEL AAN EEN OORBEL? JA SOMS ZIT HIJ VAST AAN JE KLEREN.
Jeugdleven 8
N I S N K M S O D N A M N D B
A R O E D L E P A R E L S O K
G D O R N I R M S IJ A S L D G
E O D B G U A L C N L E E N T
L K R N IJ I W M H U B U I A N
L C E K D N S W A R B R O T D
A S D O B B E N O N A L U D M
K G E K D J S O P L T U P IJ O
R O O D I M A N T IJ H U W S M
N O P M T F I T S N E P P I L
WELK WOORD IN DIT RIJTJE KUN JE NIET IN DIT VIERKANT VINDEN? NR…………………………………………………………………………………..
1 OOGSCHADUW 2 PARELS 3 DIAMANT 4 RING 5 ASESWARES 6 LIPPENSTIFT 7 POEDERDOOS 8 OORBEL 9 ROBIJN 10 NAGELLAK
Maak de slagzin af. Meisjes vinden make-up vaak leuk. ............................................................................................................
Jeugdleven 9
De tien(er)vragen aan: Alie Weerstand 1. Wat is uw naam, bent u getrouwd, heeft u kinderen en wanneer waren uw tienerjaren? Mijn naam is Alie Weerstand, geboren van Eerde. Ik ben getrouwd met Auke Weerstand. Samen hebben we vijf kinderen. Twee van onze kinderen zijn getrouwd. Esther met Kris en zij zijn de ouders van onze kleindochter Fay. Frans is met Alice getrouwd en zij zijn de ouders van onze kleinzoon Auke. Tabitha onze dochter woont nog thuis en onze twee andere kinderen zijn thuis bij de hemelse Vader en wonen bij Hem in de hemel. Mijn tienerjaren waren in de jaren zestig (sixties). Een heftige tijd van flower power, Beatles, Kennedy vermoord en alle taboes werden omvergegooid. 2. Waar denkt u aan bij de volgende woorden: a. Puber: Het woord puber bestond toen nog niet, want daar was geen tijd voor, want je moest zo gauw mogelijk aan het werk. b. Jeugdvrienden: Je kende toen iedereen van je leeftijdsgenoten. En ik had enkele vaste vriendinnen. Met één ben ik vanaf mijn zesde jaar tot nu toe vriendin geweest, maar zij is onlangs overleden. Maar wij hebben nog een paar jeugdvrienden waar we tot op vandaag nog altijd een sterke vriendschapsband mee hebben. 3. Hoe was u als puber? Stoer, uitkomend voor je geloof? Het enigste wat ik me herinner is dat ik gauw bloosde en dat was erg vervelend. Over geloof dacht ik nog niet zoveel na. Alhoewel het van huis het geloof wel een beleving was. 4. Wat deed u op zaterdagavond/zondagavond? Op zaterdagavond gingen we naar de Torenstraat, want daar waren de jongens. Dat was echt gezellig, de jongens stonden aan de kant naar de meiden te kijken en de meisjes flaneerden rondjes van de Torenstraat naar de haven en weer terug. Zondagsavonds vond je het fijn als je ergens mocht oppassen bij familie of kennissen met kleine kinderen. Met je vriendinnen zat je dan warm en droog. Jeugdleven 10
5. Wat vond u als jongere van de kerkdiensten? De zondagen waren toen heel rustig. Je ging naar de kerk; soms duurde dat wel wat lang. Maar er hing zo’n devote sfeer. Op de kraak was het wel eens wat onrustig, daar had je zelfs een kraakwacht. 6. Hoe was in uw tienerjaren uw geloofsleven? Mijn geloofsleven beleefde ik in die tijd van trouw naar de lare en naar de meisjesvereniging, wat ook heel gezellig was en tevens een uitje, want in de week mocht je ‘s avonds nooit weg. En in mijn beleving wist ik: De Heer is God en niemand meer! 7. Wat is het grote verschil tussen uw geloof van toen als kind en uw geloof van nu? Mijn geloofsleven van toen en nu heeft alleen sterkere vormen aangenomen. Ondanks alle levensvragen weet ik: Jezus mijn verlosser leeft! Dus een zeker weten en een vast vertrouwen. 8. Wat is uw leukste jeugdherinnering en wat het minst leuke? Mijn leukste jeugdherinneringen zijn dat ik een fijne jeugd heb gehad, met een warm nest en lieve ouders waar ik dierbare herinneringen aan heb. 9. Wat is het verschil van de jeugd van toen en de jeugd van nu? De jeugd van nu is niet veranderd, maar de mentaliteit en normen en waarden zijn veranderd, daar maak ik me wel zorgen over. 10. Wilt u de jeugd van nu nog wat meegeven? Tegen de jeugd van nu wil ik zeggen: geniet van je jeugd, van je lekker jong zijn. Maar besef heel goed: wat voor keuzes je ook maakt in je leven en wat je ook doet, zorg altijd dat je het voor God en jezelf kunt verantwoorden, want dan zit je altijd goed!
KINDERRECEPT: LACHEND BESCHUITJE Nodig: Roze kokosbrood Wit kokosbrood Beschuit Boter Besmeer het beschuitje met boter. Snij van het roze kokosbrood een rondje net zo groot als het beschuitje. Maak van het witte kokosbrood een mond, ogen, neus en haren. Maak een gezichtje op het roze kokosbrood. Jeugdleven 11
Ut Imd van je leef..... Jacolien Romkes Van wie bin je dur iene? Piet en Matruide Pasterkamp. Oe zwoar bin je? Moet dat eurin? In oe lank? Ien meter niegununzestug. In oe oud bin je dan? Drieuntwintug. In bin je ok nog een bietjen vurliefd? Ja, op m’n man. Op wat voor school zit je of wat voor werk doe je? Ik werk bij de Spar. Wat dacht je vroeger welk beroep je later zou krijgen? Schooljuffrouw. Wat zijn je hobby’s? Gezellig met m’n moas zitten, film kijken en internetten. Jeugdleven 12
Wat zou je binnen de kerk willen doen? Ik ben zondagschooljuffrouw geweest. Zou je iets aan de kerkdienst willen veranderen, zo ja wat? Nee, niet echt misschien wat meer zingen. Wat betekent geloof voor je in het dagelijks leven? Door het geloof weet ik wat ik wel en wat ik niet kan doen. Wat zou je voor antwoord geven op de vraag: hoe weet je dat God bestaat? De schepping en de mensen om je heen. Wat vind je van het Jeugdleven? Leuk blad, als ik het zie pak ik het meteen.
Zou je wat aan het Jeugdleven willen veranderen? Nee. Waar denk je aan bij de woorden: Vriendschap: Mijn vriendengroep. Uitgaan: Altijd errug gezellig. Geld: Altijd makkelijk. Wat is je beste eigenschap en wat is je slechtste eigenschap? Beste: ik sta altijd voor iedereen klaar. Slechtste: ongeduldig. Wat is je favoriete muziek? Ik vind alles leuk vooral après ski muziek. Wat is je raarste gewoonte? Ik kauw op plastic, plastic bekertjes kan ik gewoon niet heel laten. Wat is het leukste/gaafste/ heftigste dat je ooit hebt gedaan? Het leukste was mijn trouwdag, het gaafste waren de vakanties naar het buitenland en het heftigste was stibeln op de wintersport.
Waar mogen ze je ‘s nachts voor wakker maken? Nergens voor, laat mij maar lekker liggen. Hoe breng je een vrije dag door? Uitslapen, bij mijn moeder eten en daarna winkelen. Wat vind je geldverspilling? Gokken. Wat vind je een mooi bijbelverhaal? De evangeliën vanaf Maria tot de dood en opstanding van Jezus. Wat vind je de mooiste psalm/ gezang? Abba Vader. Wat is je wens? Dat iedereen om me heen nog lang bij me mag blijven. Wie is de volgende en wat wil je tegen diegene zeggen? Jelle Loosman, succes.
Wat was je laatste, grootste blunder? Dat ik ging skiën zonder dat ik wist hoe ik remmen moest. Wanneer had je voor het laatst de slappe lach? Ik lach altijd. Jeugdleven 13
Weet je dat je de Vader kent?
Jeugdleven 14
refrein 1
Weet je dat de Vader je kent. Weet dat je van waarde bent. Weet je dat je een parel bent een parel in Gods hand, een parel in Gods hand. 2. Ik snap alweer niks van die rare som, ik ben zo dom; m’n bloes zit onder de spaghetti-mix, ik kan ook niks. Al noemt de hele klas mij sacherijn, ik mag er zijn. Al zegt mijn broertje steeds: Wat stout ben jij God houdt van mij, God houdt van mij! refrein 2: (op de melodie van refrein l:)
Ik weet dat de Vader me kent. Ik weet dat ik van waarde ben. Ik weet dat ik een parel ben een parel in Gods hand, een parel in Gods hand.
Doolhof Hoe komt dit meisje bij haar lippenstift?
Jeugdleven 15
Onder redactie van: Carina Hoekstra
Hallo, Ik ben Carina Hoekstra, en ben 12 jaar. Ik zit in de eerste van de Berechja College. Mijn vriendin heet Maria. Mijn hobby’s zijn Streetdance, schrijven van verhalen en tekenen. Deze keer gaat het Jeugdleven over: Make-up en sieraden. Dit onderwerp vind ik zelf ook gaaf. Ik heb geprobeerd om voor kleine en grotere kinderen iets creatiefs en leukst te maken. Met een puzzel, geheimschrift, betwieter en doolhof vindt ik dat me dat goed gelukt is. Zo heeft mijn vriendin Maria een interview gehouden en van mijn broer Geert heb ik een tekening gekregen.
Veel lees & puzzel Plezier !
Jeugdleven 16
Los op ! Trek een lijn naar het lichaamsdeel , Waar dat soort sieraad of make-up hoort.
Jeugdleven 17
Geheimschrift ! Probeer dit geheimschrift door middel van het alfabet op te lossen. Zo werkt het: Je nummert het alfabet, en zoekt dan het nummer op die bij de letter hoort. Dat vormt samen een zin, welke? A…, B..., C…, D…, E…, F…, G…, H…, I…, J…, K…, L…, M…, N…, O…, P…, Q…, R…, S…, T…, U…, V…, W…, X…, Y…, Z…, 19-9-5-18-1-4-5-14 5-14 13-1-11-5-21-16 4-9-5-14-5-14 20-5-18 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22-5-18-6-18-1-1-9-9-14-7 22-1-14 19-3-8-15-15-14-8-5-9-4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Betwieter ! Sieraad = het kostbaarste wat er is. Jij een sieraad bezit. Jij een sieraad bent. Je lichaam een sieraad is. Make-up = het mooier maken dan het is Jij met make-up iets kan verbergen, Jij voor God niets kan verbergen.
Jeugdleven 18
Doolhof ! Zie van A naar B te komen.
Jeugdleven 19
Beauty Care Interview met Marjolein Woord. 1. 2. 3. 4. 5.
6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
Wat voor werk doe je? Schoonheidsspecialiste en visagist. Heb je ook een salon? Ja, aan huis (De Bak 8). Hoe heet de salon? Beauty Care. Wat voor behandelingen geef je? Gezicht- en lichaamsbehandelingen. Waarom doe je dit? Omdat ik het leuk vind met mensen om te gaan en ze een goed gevoel te geven. Verkoop je ook wat? Ja, gezichtsverzorgingsmiddelen, make-up en sieraden. Waarom ook sieraden? Omdat ik dat zelf ook mooi vind. Wat voor sieraden? Zilveren sieraden met edelstenen. Hoe lang doe je dit werk al? Een jaar. Behandel je alleen vrouwen of ook mannen? Mannen, vrouwen en tieners vanaf 12 jaar. Wat houdt die behandeling voor tieners in? Reinigen, stomen, maskers en verwijderen van mee-eters. Wat vind je het leukst om te doen? Masseren en make-up aanbrengen. Wat vind je de mooiste make-up? Bruidsmake-up. Wat vind je minder leuk aan je werk? Als mensen hun afspraak vergeten. Wanneer werk je? Van maandag tot vrijdag van 10:00 tot 20:00 uur. Heb je nog wat aan toe te voegen? Kom maar langs als je last hebt van jeugdpuistjes of voor leuke makeup.
Van Jeugdredactie in actie reporter Maria Oost.
Jeugdleven 20
Jeugdleven 21
Onze taal kent een heleboel spreekwoorden en gezegden. Maar waar komen die spreekwoorden en gezegden toch vandaan? Wist je dat een aantal spreekwoorden uit de bijbel afkomstig is? Hieronder volgen er een paar, met hun uitleg en waar ze vandaan komen.
Gouden appelen op zilveren schalen Rijke gedachten. In welgekozen bewoordingen weergegeven; een welsprekend betoog. Spreuken 25 : 11–12 11 Een woord, in de juiste vorm gesproken, is als gouden appelen op zilveren schalen 12 Een wijs vermaner bij een luisterend oor, is een gouden ring en een fijn gouden sieraad. Paarlen voor de zwijnen werpen Iets goeds geven. Of moois geven aan mensen die het niet weten te waarderen. Uit de bergrede: Mattheus. 7 : 5–6 5 Huichelaar, doe eerst de balk uit uw oog weg, dan zult gij scherp kunnen zien Jeugdleven 22
om de splinter uit het oog van uw broeder weg te doen. 6 Geeft het heilige niet aan de honden en werpt uw paarlen niet voor de zwijnen, opdat zij die niet vertrappen met hun poten en, zich omkerende, u verscheuren. De hand in eigen boezem steken Zich afvragen of men zelf niet schuldig is aan iets. Overgaan tot zelfonderzoek, schuld erkennen. De uitdrukking gaat terug op de bevelen door God gegeven aan Mozes. Exodus 4 : 6–7 6 Wederom zeide de Here tot hem: Steek uw hand in uw boezem. En hij stak zijn hand in zijn boezem en toen hij ze eruit trok, zie, zijn hand was melaats, sneeuwwit. 7 Daarop zeide Hij: Steek uw hand opnieuw in uw boezem. En hij stak zijn hand opnieuw in zijn boezem en toen hij ze eruit trok, zie, zij was weer geworden als zijn overige vlees.
Gebruik je vaak make-up en sieraden?
Jeugdleven 23
Wie ben je en wat doe je voor de kerk? Ik ben Agnes den Dulk‐Bakker, en ik ben Zondagsschooljuf bij kinderen van 6 en 7 jaar. Ook werk ik mee aan Zingen in de Zomer in het Kerkje aan de Zee. Hoe ben je daartoe gekomen? Nou, dat is een lang verhaal, maar om het kort te maken: ik voelde me altijd al aangetrokken tot het werk van de zondagsschool, maar ik zette eigenlijk nooit de stap om er ook echt iets voor te doen. Toen ik op een zekere zondag naar een kerkdienst in Bant ging, hoorde ik daar een preek over het thema: “En wat doe jij?” Het ging erover dat je alles voor de toekomst zo goed regelt, je pensioen, je spaart zodat je kinderen later naar een goede school kunnen om een vak te le‐ ren! Maar wat doe je eigenlijk voor het leven na de dood! Regel je dat ook zo goed of gaat dat allemaal vanzelf? Ik voelde op dat moment echt dat ik geroepen werd om de stap te zetten om wat voor de kerk te gaan doen, en ben diezelfde middag naar een school bij mij in de buurt gegaan om te vragen of ze nog iemand nodig hadden. ‘Toevallig’ hadden ze daar net om gebeden. Als je het over gebedsverhoring hebt! Wat vind je leuk en eventueel minder leuk aan dit werk? Leuk: het kinderlijke geloof, waar je soms versteld van staat! Minder leuk: dat het niet seizoensgebonden is zoals de lare en de gespreksgroe‐ pen, je gaat door tot de zomervakantie. Is je geloof door dit werk veranderd en/of verrijkt? Ja zeker, allebei! Wij denken als volwassenen vaak te moeilijk over het geloof terwijl Jezus zelf zegt: “Kijk naar het geloof van de kinderen.” En doordat je verhalen moet vertellen ben je ook gelijk bezig met bijbelstudie, want je moet de achtergrond natuurlijk ook weten. Waar kunnen we terecht als we denken: “Dit werk is ook iets voor mij”! Stap eens binnen in een school bij jou in de buurt, er zijn altijd nieuwe krachten en frisse winden nodig! (Gereformeerde zondagsscholen zijn in de Juliana school, de Harmpje Visser school en de Prinses Beatrix school.) Jeugdleven 24
Welke lippen horen bij elkaar? Hier zie je een heleboel lippenstiftlippen. Weet jij welke lippen bij elkaar horen? Er zijn vijf verschillende soorten lippen. Van elke soort zie je er twee.
1. 4. 2. 3. 6.
5.
8.
9.
7. 10.
Jeugdleven 25
Van de jeugdpastor
H
eel vaak krijg ik de vraag: wat draagt u daar voor een hangertje om de ketting? En als ik dan zeg dat dat een Hugenotenkruis is, dan kijken ze mij vragend aan met: wat bedoel je eigenlijk. Nu dan, ik ben blij dat in dit Jeugdleven het thema onder andere sieraden is. Dan krijg ik nu eindelijk de kans om er iets over te vertellen.
eigen kring veel aandacht aan onderwijs gaven, waren veel hugenoten hoog opgeleid, en ze hebben flink bijgedragen aan de ontwikkeling van de gebieden waar zij naartoe gevlucht zijn.
Allereerst wil ik iets vertellen over mijn voorouders. In de 16e eeuw kwam het protestantse geloof (tegenover het Rooms-Katholieke waartegen de reformatie ging) sterk op in Frankrijk. Maar in die tijd was er nog geen godsdienstvrijheid, zoals wij die nu kennen. Daar was datgene wat je mocht geloven afhankelijk van de koning die regeerde. Was de koning Rooms-Katholiek, dan was het volk het ook. Was de koning protestants, dan was het volk dat ook. Veel grote rijken in die tijd kozen voor het Rooms-Katholieke geloof, behalve onder andere de landen in Scandinavië, Nederland en Engeland. Frankrijk koos vrij laat voor het RoomsKatholieke geloof, maar toch kregen de protestanten – hugenoten genoemd – door middel van het Edict van Nantes van 1598 vrijheid van godsdienst. Toen er na verloop van tijd andere koningen kwamen is het Edict van Nantes in 1685 herroepen. De protestanten raakten hun rechten in Frankrijk kwijt. Hun leven werd daar onmogelijk gemaakt en velen vluchtten weg naar Zwitserland, Nederland, Engeland, Duitsland en Kaap de Goede Hoop. Omdat de hugenoten in hun
Zo kwam er dus een familie Estié (Estiès) in Nederland terecht. Deze familie is uitgewaaierd over het noorden en midden van Nederland. Als symbool van verbondenheid met mijn voorgeslacht draag ik dus een hugenotenkruis. Dit kruis is in de loop van de tijd het symbool voor de protestanten geworden. Wat het kruis aan betekenissen heeft zal ik hier beschrijven.
Jeugdleven 26
Het kruis is het zogenaamde maltezerkruis, het herkenningsteken van de ridders van Malta, een geestelijke ridderorde uit de Middeleeuwen. Het kruis heeft gelijke armen, wijd uiteenlopend aan de top; misschien een figuur, die verkregen is door vier pijlpunten naar het midden te keren. Het maltezerkruis is door hugenoten aanvaard, omdat men wel christenen wilde zijn, gekenmerkt door het kruis, maar niet door het ‘Latijnse’ kruis, het ‘roomse’. Het maltezerkruis wordt gezien als symbool van de wedergeboorte. De acht punten stellen de acht zaligsprekingen uit het Evangelie van Mattheüs 5 : 3—10 voor. De armen van het kruis worden ver-
gen door de duif, het symbool van de Heilige Geest. Tel je alle punten (parels en lelies) bij elkaar op, dan krijg je het getal 12, overeenkomstig de 12 artikelen van het ‘algemeen en ongetwijfeld christelijk geloof’, waarvan de hugenoten zich belijders wisten.
bonden door een krans van vier lelies (lisbloemen) als symbool van trouw aan Frankrijk, en harten als symbolen van reinheid en naastenliefde. Het oorspronkelijke aanhangsel onderaan was peervormig en stelde een traan voor als teken van het lijden van de Franse protestanten. Omstreeks 1688 is dit peervormig aanhangsel vervan-
Tot zover de beschrijving van “mijn” sieraad. Ik hoop dat je iets van een belangrijk stuk kerkgeschiedenis hebt meegekregen en dat je ook iets van mij persoonlijk weet. De hartelijke groeten van Ds. Arend-Wim Estié
[email protected] [email protected]
Jeugdleven 27
Make-up, haardracht, parfum, sieraden
M
ake-up was in het hele Midden-Oosten populair. Archeologen hebben honderden kleine cosmeticapotjes gevonden, gemaakt van ivoor, beenderen en metaal. Ook zijn er prachtige sieraden, kammen, juwelen, versieringen en spiegels ontdekt.
MAKE-UP De ogen werden vroeger zwart omlijnd; de wenkbrauwen werden donker gemaakt; op de oogleden kwam oogschaduw; de wimpers werden dikker gemaakt met blauwe kleurstof. Men poederde de wangen en deed rouge op lippen en wangen. Vrouwen verfden hun nagels en handpalmen met een oranjegele pasta van hennabladeren, gemengd met olie. SIERADEN Egyptenaren maakten de mooiste sieraden. Ze droegen brede kettingen in de vorm van een boord, bezet met edelstenen. Sommige sieraden droeg men als amuletten. Men dacht bijvoorbeeld dat een kostbare steen in de vorm van een kever een krachtig amulet was. Joden droegen graag sieraden: armbanden, ringen, kettingen, oorbellen, neusringen en diademen. Soms droeg men alles tegelijk! Jeugdleven 28
Sieraden werden gemaakt van goud, zilver, brons, ivoor, edelstenen en glas. PARFUM Parfum werd gemaakt door blaadjes van bloemen als jasmijn of roos te kneuzen en met olie te vermengen. Kruiden en specerijen werden ook met olie vermengd. Op feesten kregen vrouwen een hoorntje met parfum die ze op hun hoofd zetten, zodat de geurige olie als parfum op hun kleren druppelde. Geparfumeerde olie en crème werden op het lichaam gewreven om het te beschermen tegen de zon en insectenbeten. HAARDRACHT In de tijd van het Oude Testament hadden alle mannen en vrouwen lang haar. In de tijd van Jezus hadden veel Joodse mannen kort haar en een baard. Maar de bakkebaarden werden niet geknipt, zodat die uitgroeiden tot lange vlechten. In het openbaar droegen vrouwen hun haar meestal niet los. Ze gebruikten krulspelden, spelden, haarnetjes en kammen van goud, ivoor en hout. Ze draaiden hun haar tot strakke pijpenkrullen. Soms werd het haar gevlochten met bloemen, linten en edelstenen.
Juwelen en metalen
D
e Israëlieten kenden zes soorten metaal: goud, zilver, ijzer, lood, tin en koper. Van deze metalen werden alleen ijzer en koper in hun eigen land gevonden. Goud, zilver, tin en lood moesten worden ingevoerd. Edelstenen werden uit andere delen van de wereld ingekocht, uit landen als Arabië, Egypte, India en Afrika.
JUWELEN Edelstenen werden eerst geslepen en gepolijst; daarna werden ze in zilver, goud of koper gevat als neusring, oorring, ring, armband, ketting, broche of kroon. De Hogepriester droeg een borstplaat met twaalf prachtige edelstenen erop, waaronder jaspis, agaat, amethist en saffier. ZEGELS Zegels werden in een stuk zachte was op een brief of doos gedrukt, om aan te geven dat deze dingen van iemand waren. Aan een verbroken zegel kon je zien dat de brief opengemaakt was. Een zegel kon van een kleine edelsteen gemaakt zijn die in een ovale vorm geslepen was, daarna gepolijst was en uiteindelijk gegraveerd. Archeologen hebben duizenden zegels gevonden, waarvan sommige de afbeelding van een god of dier dragen. Zegels uit Israël zijn gegraveerd met een bepaald patroon, een plant of een naam. Vaak was er een
gat in het zegel gemaakt zodat je het als ketting of ring kon dragen. METAALBEWERKERS Mensen die ijzer, koper, zilver, goud of lood bewerkten, waren heel gerespecteerde vaklui. Goud– en zilversmeden hadden kleine ovens waarin de metalen konden worden gesmolten. Het gesmolten goud werd in een vorm gegoten. Goud werd soms ook tot dunne bladen geslagen en daarna in repen gesneden, die als borduursel gebruikt werden. KOPER Drieduizend jaar voor de geboorte van Jezus, haalden de mensen kopererts uit de aarde. Het erts werd verhit (in een proces dat je ‘uitsmelten’ noemt) om er koper uit te halen. Ongeveer duizend jaar later leerden de mensen brons te maken door tin aan het koper toe te voegen. Brons is sterker dan koper, maar niet zo sterk als ijzer. SMEDEN De Israëlieten leerden pas ijzer te bewerken in de tijd van David. IJzer werd op een aambeeld geplet om wapens en gereedschap te maken. Dat was zwaar werk! Jeugdleven 29
Jeugdleven 30
We mogen niet liegen, maar dat betekent niet dat we gemeen of kwetsend moeten zijn in wat we zeggen. We moeten leren tactvol te zijn. Tact is eerlijk zijn op een leuke manier, zelfs al is het misschien moeilijk voor de ander. Stel je voor dat je iemands nieuwe jas lelijk vindt. Je hoeft niet te zeggen: ‘Ik vind die jas afschuwelijk!’ Je kunt ook iets positiefs bedenken: ‘Ik denk dat het een lekker warme jas is.’ Probeer eens zó te zeggen wat je denkt dat je daarbij rekening houdt met iemands gevoelens.
Dan zullen wij vol liefde de waarheid volgen en alleen doen wat waar is en zo steeds meer één worden met Christus, Die het hoofd is van het lichaam, de Gemeente. (Efeziërs 4:15) Lukas 6 : 31 Mag je, gewoon om aardig te zijn, tegen mensen liegen over hoe ze eruitzien? Dit kan het goede moment zijn om het verschil uit te leggen tussen liegen en tactvol zijn. Liegen is proberen iemand te bedriegen. Tactvol zijn is proberen de waarheid, waarmee je iemand kunt kwetsen, op een aardige manier te brengen. Leer uw kind ook om niet van het ene uiterste in het andere te vervallen: vleierij is ook verkeerd - en kan ook een vorm van liegen zijn. We mogen nooit liegen om daarmee iemand een goed gevoel te geven. Nee, we moeten altijd de waarheid op een liefdevolle manier brengen. Deze vraag komt uit het boekje ‘Lach niet! 101 vragen die kinderen stellen over God en de bijbel’. Kinderen stellen de meest verbazingwekkende vragen over God en de Bijbel. ‘Past Jezus wel in mijn hart?’, ‘Waarom stoppen we geen nieuwe boeken in de Bijbel?’, ‘Is het erg als je in slaap valt wanneer je bidt tot God?’ Alle 101 vragen in dit boek zijn echt door kinderen gesteld. De schrijvers van dit boek kennen kinderen en kennen de Bijbel. Ze geven goede antwoorden op zulke vragen. Jeugdleven 31
Vinden jullie zingen ook zo leuk? Wilde je misschien al stiekem naar de tiener sing-in, maar ben je nog geen 13 jaar????? Dan is er binnenkort iets waar je wel naar toe kunt! Zondag 31 oktober is er namelijk een kinder singin, helemaal speciaal voor jou en iedereen tussen de 3 en 12 jaar. De sing-in begint om 19:00 uur tot 19:45 uur, en is in de tienerruimte van de “Poort”. Ons eerste thema is ‘Geloof’ Komen jullie ook?, dan zingen we het dak eraf voor de Here God! Tot later in de ‘Poort’!
De inbraak Bij de familie Zilvertand is ingebroken. Een grote dure ketting is weg. Er zijn drie verdachten aangehouden: Boris, Roel en Tony. De inspecteur van de politie kent de drie verdachten wel. Hij weet dat Roel nooit liegt, dat Boris altijd liegt en dat Tony af en toe uit zijn nek kletst. Dit is wat de drie verdachten vertelden: Boris: “Okee, ik deed het!” Roel: “Tony heeft het niet gedaan!” Tony: “Boris is de dader!” Wie is de dader?
Oplossingen van de puzzels: Pagina 5: Zilver-rook-knie-egel-lont-tulp-poot-touw-wieg-goud Pagina 9: Oogschaduw Pagina 18: Sieraden en make-up dienen ter verfraaiing van schoonheid Pagina 25: 1 & 5, 2 & 6, 3 & 10, 4 & 8, 7 & 9 Pagina 27: Ik stel mijn vertrouwen op de Heere God Pagina 32: Boris liegt altijd, dus als hij zegt dat hij het heeft gedaan, heeft ie het dus niet gedaan. Roel spreekt altijd de waarheid, dus als hij zegt dat Tony het niet heeft gedaan, dan heeft Tony het inderdaad niet gedaan. Hoewel Tony zegt dat Boris het heeft gedaan, kletst Tony soms uit zijn nek, dus die kun je niet vertrouwen. Dan blijft Roel dus over als dader. Jeugdleven 32
Esther tot koningin gekroond K
oning Ahasveros had ruzie gehad met koningin Vasthi. Hij had haar weggestuurd. Nadat Ahasveros’ woede was bedaard, begon hij over de zaak met Vasthi te piekeren: hij zou haar nu nooit meer zien. Daarom zeiden zijn hovelingen: “Laten wij de mooiste meisjes uit uw rijk uitzoeken en bij u brengen. Wij zullen in alle gewesten ambtenaren aanstellen om deze meisjes te selecteren voor de koninklijke harem. Hegai, de harembewaker, zal zorgen dat zij de beschikking krijgen over schoonheidsmiddelen. Het meisje dat u daarna het best bevalt, zal koningin worden in plaats van Vasthi.” De koning vond dit natuurlijk een prachtig voorstel en liet het onmiddellijk uitvoeren.
dere meisjes, naar de harem in het paleis in Susan (dit was het winterverblijf van de Perzische koningen) gebracht. Hegai, die voor de harem verantwoordelijk was, raakte onder de indruk van haar schoonheid. Hij deed zijn best het haar naar de zin te maken en liet onmiddellijk speciale maaltijden en schoonheidsmiddelen voor haar komen. Zij kreeg de zeven beste dienaressen van het paleis. Hegai liet haar in het mooiste deel van de harem wonen. Maar Esther had niemand verteld dat zij een Joodse was. Mordechai had haar de raad gegeven haar afkomst geheim te houden. Haar pleegvader kwam elke dag naar de voorhof van de harem om te informeren hoe Esther het maakte en wat met haar zou gebeuren.
N
V
u woonde in Susan een Joodse man, Mordechai. Hij hoorde bij de stam Benjamin. Bij de verwoesting van Jeruzalem was hij gevangen genomen. Samen met koning Jechonja van Juda en vele anderen was hij door koning Nebukadnezar in ballingschap weggevoerd naar Babel. Mordechai was de pleegvader van een bijzonder knap en aantrekkelijk meisje, Hadassa (haar Perzische naam was Esther). Zij was de dochter van zijn oom. Hij had haar na de dood van haar ouders als dochter aangenomen. Als gevolg van het koninklijk besluit werd ook Esther, samen met vele an-
oordat een meisje de nacht mocht doorbrengen met koning Ahasveros, moest zij eerst twaalf maanden lang een schoonheidsbehandeling ondergaan. Om te beginnen moest een meisje een half jaar mirreolie gebruiken. Daarna nog eens zes maanden speciale parfums en andere schoonheidsmiddelen. Wanneer het haar beurt was met de koning te slapen, kreeg zij de mooiste kleren en juwelen. Die moesten haar schoonheid beter laten uitkomen. ‘s Avonds werd zij meegenomen naar de vertrekken van de koning en ‘s ochtends naar een tweede harem gebracht. Daar woonJeugdleven 33
den de vrouwen van de koning. Zij stonden onder de hoede van Saäsgaz, een andere hoveling van de koning. Een meisje bleef daar de rest van haar leven wonen zonder de koning ooit weer te zien. Tenzij zij goed bij hem in de smaak was gevallen en hij haar bij naam liet roepen; dan mocht zij terugkomen.
T
oen was Esther aan de beurt om naar de koning te gaan. Zij volgde het
advies op van Hegai, de harembewaker en kleedde zich volgens zijn aanwijzingen. Iedereen vond dat zij er prachtig uitzag! In de tiende maand van het zevende jaar van Ahasveros’ regering werd Esther naar het paleis van de koning gebracht. De koning hield meer van haar dan van alle andere meisjes. Hij was zo verrukt over haar dat hij de koninklijke kroon op haar hoofd zette en haar tot koningin uitriep in plaats van Vasthi.
Koning Ahasveros maakte Esther tot zijn koningin
Schoonheidsmiddelen Om zichzelf aantrekkelijker te maken, namen vrouwen een bad met geurige olie, onthaarden zich en maakten hun huid lichter. Ze gebruikten allerlei cosmetica. Kohl en galeniet gaven schaduw rond de ogen, sap van de moerbei gaf een blos op de wangen, ijzeroxide kleurde de lippen rood, en henna kleurde vinger- en teennagels.
Armband Rijke vrouwen droegen kostbare gouden sieraden. Deze armband is versierd met gehoornde griffioenen, een populair motief in de Perzische kunst. Jeugdleven 34
Kleurplaat
Jeugdleven 35
Jeugdleven 36