Ons Pekela | Kijk om je heen en zie de rijkdom! Kijk om je heen en zie de rijkdom! Met dit thema ging het project Ons Pekela van start. Alle scholen in de gemeente Pekela hadden zich vooraf aangemeld voor het nieuwe erfgoedproject. De gemeente Pekela steunde het project waaraan naast de Bibliotheek, ook Kunststation C aan deelneemt. In de loop van 2011 sloot ook het Dollard College in Oude Pekela zich aan bij het project. Het project richtte zich op:
Basisonderwijs o Groep 5 & 6 o Groep 7 & 8 Voortgezet Onderwijs o Klas 1 van het Voortgezet Onderwijs
In dit hoofdstuk wordt er ingegaan op de inhoudelijke invulling van het project voor groep 7 & 8. Wat hebben we gedaan en wat waren de resultaten? Website Ons Pekela Voor het project is de website www.onspekela.nl ontwikkeld. Het ontwerp en de bouw van de website was in handen van Biblionet Groningen. Op de website is al het lesmateriaal en de eindresultaten van het project geplaatst. De website kent aan de achterzijde een CMS, waarmee eenvoudig content kan worden toegevoegd. De eindredactie van de website is in handen van Bibliotheken Menterwolde, Pekela en Veendam. Hierbij is technische ondersteuning aanwezig vanuit de afdeling ICT van Biblionet Groningen. Basisonderwijs In het voorjaar van 2012 vond het project Ons Pekela plaats op alle basisscholen in de gemeente Pekela. De zeven scholen deden actief mee aan het project. Aantal groepen 5/6: 8 groepen, verdeeld over 7 scholen Aantal leerlingen: 187 leerlingen Aantal groepen 7/8: 10 groepen, verdeeld over 7 scholen Aantal leerlingen 7/8: 234 leerlingen Groep 5 & 6 | Hoe klonk het vroeger langs de kanalen en in de fabrieken? De schoorsteenpijpen waren van heinde en ver te zien. Oude Pekela, hét strokartondorp van Nederland. Waar Nieuwe Pekela zich na de vervening toelegde op landbouw, ontstond een paar kilometer verderop een scala aan fabrieken. Strokartonfabrieken, maar ook de steenfabriek van Strating. Nog steeds vormen een aantal schoorsteenpijpen de skyline van Oude Pekela. Maar hoe zou het hebben geklonken in deze fabrieken? Welke geluiden hoorden de arbeiders dagelijks bij het routineuze werk? Componist en musicus, Michiel van der Veen, pakte deze vraag op en maakte samen met de leerlingen van groep 5/6 soundscapes: muzikale
collages met omgevingsgeluiden. Inspiratiebron was de industriële geschiedenis van Pekela. De grafische partituren en soundscapes hebben een plekje gekregen op de website www.onspekela.nl. Deze workshop is aangeboden door Kunststation C. Hierbij is gebruik gemaakt van BEPP-gelden van de provincie Groningen. Groep 7 & 8 | Kijk om je heen en zie de rijkdom “Kijk een paar minuten naar deze oude schoolplaat en stel je voor dat we op precies dezelfde plek gaan staan als deze schilder aan het begin van de twintigste eeuw. Wat is er veranderd en wat is er nog steeds?” Met deze vraag begon het erfgoedproject Ons Pekela voor de groepen 7 en 8. Het straatbeeld in Pekela is de afgelopen eeuwen flink veranderd. Deze typische Veenkoloniale gemeente kent een lange en rijke geschiedenis. Vanaf de ontginning van turf, via de scheepvaart en landbouw, naar de industrie. Overal om ons heen komen we deze geschiedenis nog tegen. In de oude gebouwen, maar ook in de wijze waarop straten en wijken zijn gebouwd. Het Pekelderdiep loopt nog steeds als een kloppend hart van Boven- naar Oude Pekela. Het is hetzelfde diep dat dertig jaar geleden nog stonk naar rotte eieren en zwaar vervuild was geraakt door de industrie. “Juf, ik woon in de oude burgemeesterswoning!” zei een jongen van de Hendrik Wester in Oude Pekela trots. Hij bleek niet de enige te zijn met een verhaal. Kinderen wonen op historische grond en elk huis verbergt een verhaal. De workshops voor groep 7 & 8 bestond uit twee gedeeltes. In de eerste ochtend doken de leerlingen de geschiedenis in. Ze leerden betrouwbare informatie zoeken, bronnen selecteren en natuurlijk ook, hoe de Pekela’s waren ontstaan. Aan het einde van de ochtend hadden ze een verhaal geschreven over de geschiedenis van hun onderwerp. Een week later vond de tweede ochtend plaats. De leerlingen kregen de opdracht om hun onderwerp te fotograferen. Ze leerden in de klas de basisprincipes van fotografie en kregen de opdrachten om het onderwerp op verschillende wijzen te fotograferen (van boven, onderen, opzij, dichtbij, veraf, gedetailleerd etc.). “De leerlingen zien helaas nooit hoeveel mooie dingen er in een project als Ons Pekela zitten,” zei de docente van CBS 7Sprong in Oude Pekela. “Ze leren zoveel in één workshop”, voegde ze toe. De leerkracht doelde op de diverse vaardigheden die de leerlingen nodig hadden om de workshops te doorlopen: (begrijpend) lezen, informatie zoeken, selecteren en verwerken, fotograferen en ga zo maar door. Voor de leerlingen waren het twee leuke ochtenden, voor de docenten zat er meer achter. Een mooi compliment!
Lesmateriaal | Informatievaardigheden Het lesmateriaal werd goed ontvangen bij de docenten. Elke groep kreeg een lesbrief met daarin vijf à zes onderwerpen. Bij de keuze van de onderwerpen waren een paar dingen van belang:
Het onderwerp moet interessant zijn voor kinderen. Er moet - digitale en fysieke - informatie gevonden kunnen worden over het onderwerp. Het onderwerp moet kunnen worden gefotografeerd . Elke school krijgt andere onderwerpen.
Dat laatste was belangrijk, omdat we niet meerdere foto’s van hetzelfde onderwerp wilden hebben. Uiteindelijk passeerden zestig onderwerpen de revue. Het lesmateriaal en de opdracht was in kleine stappen opgebouwd. De leerlingen kregen duidelijke en sturende instructies, zodat de opdracht goed aansloot bij het niveau van de groep. Tijdens de ochtenden werd duidelijk dat leerlingen veel moeite hadden met het formuleren van zoekopdrachten, gebruiken van trefwoorden en het selecteren van bronnen. De workshop bood een eerste basis in het verwerven van informatievaardigheden, maar zal in de toekomst veelvuldig herhaald moeten worden. Begeleiding van de workshops Informatievaardigheden was in handen van twee bibliothecarissen. Het volledige lesmateriaal is geplaatst op de website www.onspekela.nl. Lesmateriaal | Fotografie De organisatie van de workshop Fotografie was in handen van Mieke Wind, fotografe en eigenaar van Fotografie op School. Samen met twee collega-fotografen verzorgde zij de workshops op de scholen. Fotografie op School heeft jarenlange ervaring met workshops voor het onderwijs. Het lesmateriaal is aangepast aan het niveau van de leerlingen. Na een introductie in de klas, gingen de leerlingen oefenen op het schoolplein. Ze leerden vanuit verschillende perspectieven fotograferen en leerden ‘kijken’ naar een onderwerp. Wat maakt het onderwerp interessant om te fotograferen? Na het bespreken van de oefenfoto’s en nog wat laatste tips, gingen de leerlingen in groepjes op pad. Na terugkomst in de klas werden de foto’s opnieuw besproken en werd er met de leerlingen een serie van vier foto’s gekozen. Deze foto’s vormden gezamenlijk het beeldende ‘verhaal’ van het onderwerp. Daarna werden de foto’s, samen met de teksten van de eerste workshop, op de website geplaatst. Het lesmateriaal van Fotografie op School is geplaatst op de website www.onspekela.nl. Fototentoonstelling Na afloop van alle workshops zijn er in de Bibliotheken in Pekela fototentoonstellingen ingericht. De tentoonstelling in Oude Pekela kreeg een ‘flitsende’ opening door burgemeester Schollema. De burgemeester was onder de indruk van de gemaakte foto’s en erg blij . Bij de opening was de lokale pers aanwezig. Bij de fototentoonstelling hoorde ook een wedstrijd. Wat is de mooiste foto van Pekela? Bezoekers van de Bibliotheek konden hun voorkeur aangeven door te stemmen op de drie mooiste foto’s. Zowel in Oude Pekela als in Nieuwe Pekela werd er flink gestemd en aan het einde van de
stemperiode konden de volgende twee foto’s worden bekroond. De winnende scholen kregen een mooie prijs.
Kapiteinshuis / Familietrouw (OBS De Linde) 7Sprong) Mooiste Foto Nieuwe Pekela
Bevrijdingsmonument (CBS Mooiste Foto Oude Pekela
Voortgezet Onderwijs | Dolle Dollard Dagen Aantal groepen: 5 Aantal leerlingen: 90 leerlingen De Drie Dolle Dollard Dagen. Het Dollard College in Oude Pekela pakt jaarlijks uit tijdens drie workshopdagen voor de eersteklassen. De leerlingen kunnen kiezen uit diverse creatieve workshops. Op woensdag 6 juni 2012 stond dag één van de Dollard Dagen in het teken van Ons Pekela. Ter voorbereiding op de workshop dag kregen de leerlingen op donderdag 31 juni een introductie in de klas. Deze introductie was in handen van de MediaCoach van de Bibliotheken Menterwolde, Pekela en Veendam. Tijdens de introductie kregen de leerlingen een beeld van de geschiedenis van Pekela. Deze achtergrondinformatie kwam goed van pas op woensdag 6 juni 2012. De workshop dag werd geopend door wethouder Anneke Duit. De leerlingen konden kiezen uit vijf verschillende workshops:
Landschapschilderen o.l.v. kunstenares Anja Lofvers De leerlingen maakten een landschapschilderij van Pekela. De kleurrijke schilderijen hebben een plek gekregen binnen het Dollard College. De schilderijen van Ons Pekela
Fotografie o.l.v. fotografe Ellen Oosterhof Hoe zag Oude Pekela er een eeuw geleden uit? Op basis van oude foto’s en ansichtkaarten zijn de leerlingen teruggegaan naar de plekken van toen. Wat is er veranderd? De leerlingen maakten met behulp van de oude foto’s nieuwe foto’s. Foto's Toen en Nu
Beeldende kunst o.l.v. kunstenaar Theo Zwinderman Kunstenaar Theo Zwinderman heeft met de leerlingen een uniek kunstwerk gemaakt. Dit kunstwerk bestond uit meerdere platen waarop de leerlingen konden schilderen.
Elke detail past bij de Pekelder geschiedenis.
Groninger taal & rap o.l.v. rapper / songwriter Olaf Vos Rapper en songwriter Olaf Vos is een bekend in Groningen van zijn tv-programma: de Groningse taal op RTV Noord. Voor deze workshop heeft Olaf samen met de leerlingen een Pekelder Rap gemaakt. De leerlingen hebben zelf hun teksten geschreven, waarna de rap is opgenomen op video. Pekelder Rap
Filmen o.l.v. Tof Media De workshop Filmen o.l.v. Tof Media bestond uit twee dagen. Op dag 1 hebben de leerlingen research gedaan naar hun onderwerp en beelden geschoten. De tweede dag stond volledig in het teken van monteren. De filmpjes zijn in het bijzijn van wethouder Anneke Duit, afgespeeld tijdens de presentatieochtend op maandag 11 juni 2012. Filmpjes Ons Pekela
Presentatieochtend Op maandag 11 juni jl. werden alle onderdelen van Ons Pekela gepresenteerd. Wethouder Anneke Duit was opnieuw naar het Dollard College gekomen om de resultaten van de workshops te komen bekijken. In en buiten de school hingen de werken van de leerlingen. Na het bekijken van de filmpjes ging iedereen naar buiten waar de wethouder samen met een aantal leerlingen een (tijdelijke) kunstwerk aan het Pekelderdiep onthulden. Resultaten onderdeel Verhalen Foto’s (289) Tentoonstellingen (4) Filmpjes (6)
Mobiele website / app
resultaat Alle verhalen zijn geplaatst op de website Ons Pekela Alle 289 foto’s zijn geplaatst op de website Ons Pekela. Er zijn vier tentoonstellingen geweest: op het Dollard College, kunstwerk langs het Pekelderdiep, fototentoonstellingen in Bibliotheek Oude Pekela en Bibliotheek Nieuwe Pekela. Alle 6 filmpjes zijn geplaatst op Ons Pekela en zijn opgenomen op het YouTube-kanaal van de Bibliotheken Menterwolde, Pekela en Veendam. De filmpjes zijn in totaal 745 bekeken. Een student van het Alpha College in Groningen heeft zich bezig gehouden met de ontwikkeling van een mobiele website / app voor Ons Pekela. Al gedurende de stage opdracht werd duidelijk dat de website/app niet in deze korte periode ontwikkeld kon worden. Dit doel is nog niet gerealiseerd.
Vervolg Het project Ons Pekela is niet een eenmalig project. Vooraf gaven de partners aan dit project te beschouwen als een startpunt voor een doorgaande culturele leerlijn. Ons Pekela komt volgend jaar dus terug. Aan het begin van het nieuwe schooljaar zal met de partners worden bekeken hoe en op welke wijze Ons Pekela in 2012-2013 een vervolg krijgt.
Pers Tijdens het project hebben we diverse malen aandacht van de regionale pers gevraagd voor het project. Zowel lokale kranten als lokale websites besteedden aandacht aan Ons Pekela. Zo heeft bibliothecaris Jolanda Robben een radio-interview gegeven bij Radio Westerwolde en was RTV Noord met een live-radioverslag aanwezig op de workshopochtend op het Dollard College. Het project heeft onder andere aandacht gekregen in:
Lokale kranten, zoals De Veendammer, Het Streekblad en Het Pekeltje Lokale websites, zoals Prachtig Pekela (incl. filmverslag) Radio, zoals RTV Noord en Radio Westerwolde
Daarnaast heeft Bibliotheken Menterwolde, Pekela en Veendam veelvuldig haar eigen communicatiekanalen ingezet om het project en de resultaten ervan te promoten. --DE VEENDAMMER (regionale krant) Onthulling kunstwerk Ons Pekela aan het Pekelderdiep PEKELA – Wethouder Anneke Duit onthult op maandag 11 juni een nieuw kunstwerk aan het Pekelderdiep. Het kunstwerk is onderdeel van het geschiedenisproject Ons Pekela, ontwikkeld door de bibliotheek in samenwerking met het Dollard College. Erfgoedproject Woensdag 6 juni was de start van dit erfgoedproject. De eerstejaars leerlingen volgden creatieve workshops die volledig in het teken stonden van de geschiedenis van de Pekela’s. Ze leerden kijken naar de rijkdommen van hun dorp. Wat is er bijzonder aan Pekela? En waar kunnen de inwoners trots op zijn? Workshops De leerlingen konden kiezen uit vijf workshops: landschapschilderen (o.l.v. Anja Lofvers), filmen (o.l.v. van Roeland Dijksterhuis), fotografie (o.l.v. Ellen Oosterhof), beeldende kunst (o.l.v. Theo Zwinderman), Groninger taal en rap (o.l.v. Olaf Vos). Op 11 juni worden de werken van de leerlingen gepresenteerd, waaronder het kunstwerk aan het Pekelderdiep. Alle verhalen, foto’s en filmpjes zijn ook te bekijken via de website www.onspekela.nl Ons Pekela Ons Pekela is een erfgoedproject ontwikkeld voor het (basis)onderwijs in de gemeente Pekela. De bibliotheek, Kunststation C, gemeente Pekela en alle scholen in de gemeente werken samen om leerlingen bewust te maken van de geschiedenis van de Pekela’s. Ons Pekela is mede mogelijk gemaakt dankzij steun van de gemeente Pekela, Leader en Mediawijzer.net
Artikel geplaatst door Karin Weijs op 9-06-12 --DE VEENDAMMER (regionale krant) Fototentoonstelling Ons Pekela in de Bibliotheek OUDE PEKELA – Op donderdag 14 juni opent burgemeester Schollema de fototentoonstelling Ons Pekela in de bibliotheek van Oude Pekela. De tentoonstelling bestaat uit foto’s van kinderen, gemaakt in het kader van het geschiedenisproject Ons Pekela. Twee tentoonstellingen Leerlingen uit groep 7 en 8 hebben de geschiedenis van de Pekela’s opnieuw in woord en beeld vastgelegd. Hun verhalen en foto’s zijn geplaatst op de website www.onspekela.nl De tentoonstelling zal gedurende drie weken te bezichtigen zijn in de bibliotheek van Oude Pekela. Gelijktijdig zal er ook een fototentoonstelling Ons Pekela zijn in de bibliotheek van Nieuwe Pekela. Wedstrijd Bezoekers van de bibliotheken worden gevraagd de mooiste foto’s te selecteren. De school die de winnende foto heeft gemaakt, ontvangt een prijs. Ons Pekela Ons Pekela is een erfgoedproject ontwikkeld voor het (basis)onderwijs in de gemeente Pekela. De Bibliotheek, Kunststation C, gemeente Pekela en alle scholen in de gemeente werken samen om leerlingen bewust te maken van de rijke geschiedenis van de Pekela’s. Het project is gestart in het schooljaar 2011-2012 met workshops soundscapes (groep 5 & 6), informatievaardigheden en fotografie (groep 7 & 8 en vijf workshops tijdens de Dollard Dagen op het Dollard College. Meer informatie Alle verhalen, foto’s en filmpjes gemaakt door de leerlingen worden op de website www.onspekela.nl gepresenteerd. Ons Pekela is mede mogelijk gemaakt dankzij steun van de gemeente Pekela, Leader en Mediawijzer.net Artikel geplaatst door Karin Weijs op 10-06-12 --HET STREEKBLAD (regionale krant) Fototentoonstelling en onthulling kunstwerk in Pekela PEKELA – Het erfgoedproject Ons Pekela is woensdag van start gegaan in Pekela. De bibliotheek, Kunststation C, de gemeente Pekela en alle scholen in de gemeente werken samen on leerlingen bewust te maken van de rijke historie van de Pekela’s. Het project is gestart met workshops soundscapes (leerlingen van groep vijf en zes), informatievaardigheden en fotografie (zeven en acht) en vijf workshops, die worden gegeven op het Dollard College. Gekozen kon worden uit Landschapsschilderijen (onder leiding van kunstenares Anja Lofvers), filmen (Roeland Dijksterhuis – TOF Media), fotografie (fotografe Ellen Oosterhof), beeldende kunst (kunstenaar Theo Zwinderman), Groninger taal en rap (rapper/zanger Olaf Vos).
In dit kader onthult wethouder Anneke Duit maandag een nieuw kunstwerk aan het Pekelderdiep. Verder opent burgemeester Meindert Schollema donderdag de fototentoonstelling Ons Pekela in de bibliotheek van Oude Pekela. Artikel geplaatst door Arjan Brondijk op 9-06-12