Stichting Rechtsbescherming Beleggers
De Aandeelhouder Nieuwsbrief jaargang 26 Nummer 158 10 oktober 2014 Redactie: C.M.A. Stevense
1
Redactie:
C.M.A. Stevense Beatrixstraat 44 5331 TE Kerkdriel Telefoon: 0418-631891 Mobiel: 06-28634699 Website: www.stichtingsrb.nl E-mail:
[email protected] ING bank: 7733888 K.v.K.: Rotterdam S 41129095 Stichting Rechtsbescherming Beleggers baseert zich op betrouwbaar geachte bronnen. Voor onjuistheden en gevolgen van het gebruik van de in deze nieuwsbrief genoemde informatie aanvaardt Stichting Rechtsbescherming Beleggers echter geen enkele aansprakelijkheid
2
Ten geleide. In deze nieuwsbrief brengen wij verslag uit van de door ons bezochte (Bijzondere) Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA’s) vanaf half juni. Excursies. De afgelopen maanden zijn we druk bezig geweest om een excursie te organiseren. De eerste is op 14 november 2014 naar Van Rees in Dongen. Het is een ochtend/half middag programma dat u samen met het opgavenformulier achter in deze “De Aandeelhouder” vind. Van Rees is sinds 1819 marktleider op het gebied van verwerking van thee. Het bedrijf is gelegen in Tichelrijt in de gemeente Dongen. Bij Van Rees B.V. zijn tussen de 6 en 10 personen werkzaam en is sinds enkele jaren onderdeel van Acomo. Een andere geplande excursie was naar VMI in Epe. Dit is het onderdeel van TKH waar machines voor de bandenbouw worden gemaakt. Helaas was ook de CFO, de heer Auke Dalstra, samen met zijn vrouw Aafke aan boord van de Malaysia Airlines vlucht MH17 van Amsterdam naar Kuala Lumpur. Door het verschrikkelijke incident op donderdag 17 juli zijn zij samen weggerukt uit hun leven toen ze op weg waren naar hun vakantiebestemming. Ook is men bezig met een verbouwing. Besloten is om deze excursie uit te stellen tot maart 2015. Dan is de verbouwing klaar en de jaarcijfers over 2014 zijn gepubliceerd. Er wordt rekening gehouden met de AVA van Sligro op 18 maart 2015. We dachten een excursie naar de zinksmelterij van Nyrstar in Budel rond te hebben. Toen echter puntje bij paaltje kwam bleek het hoofdkantoor niet in het Belgische Balen te zijn maar in het Zwitserse Zurich. Verder is er de mogelijkheid naar Flamco in Bunschoten. Dit is één van de jongste overnames van Aalberts Industries waarmee het systeem portfolio en marktpositie van Climate Control is versterkt. Echter, in een brief heeft men ons laten weten dat we eerst een groep van tenminste 35 deelnemers bij elkaar moeten hebben alvorens men bereid is om een excursie organiseren. Dit is de wereld op zijn kop. Tot nu toe kwamen de organiserende bedrijven met een programma. Daarna konden belangstellenden zich opgeven. De beurs. Het blijft zo z’n gangetje gaan op de beurs. Wij verwachten de komende tijd weinig van de koersvorming. De economische data wereldwijd zijn ook al niet erg uitbundig. In Duitsland zijn de beursgangen van Zalando en Rocket Internet tegengevallen. Dat de 2 oprichters, de heren Robert Gentz en David Schneider de bedrijven nog snel naar de beurs brachten is voor ons ook een teken dat de beurs met topvorming bezig is zoals wij in de vorige 3
“De Aandeelhouder” door middel van een grafiek lieten zien. Draghi van de ECB stelde teleur met het herhalen van de plannen van vorige maand. Men verwachtte dat na de recente tegenvallende macro-economische data extra gas gegeven zou worden. In september bedroeg de inflatie in de eurozone 0,3% (in juli en augustus 0,4%). De maandelijkse PMI cijfers waren ook al niet om naar huis te schrijven. De Duitse industrie stagneerde na 14 maanden groei. De Franse industrie deed het iets beter, maar liet in september nog altijd een krimp zien. Ook de inkoopmanagersindex voor de bedrijvigheid in eurozone daalde in september naar 50,7 (augustus 50,3). Inmiddels is op 1 september Royal Dutch Shell door Goldman Sachs van de kooplijst gehaald. De koers heeft het in de afgelopen anderhalf jaar beter dan de sector door de verbeterde kapitaaldiscipline. Inmiddels is dit in de koers verwerkt. Onze website. Jan Westgeest is helaas gestopt als secretaris. Dat wil echter niet zeggen dat hij niets meer doet voor onze Stichting. Hij heeft in het bestuur de automatisering op zich genomen en is begonnen om onze website totaal te vernieuwen. De oude website was niet toegankelijk voor moderne apparaten als tablets en smartphones. Afgelopen zomer is onze website enige tijd uit de lucht geweest. Het optuigen van de nieuwe is voor Jan een hele uitdaging, gezien de wensen van uw voorzitter en het krappe budget dat onze Stichting ter beschikking kan stellen. Jan verdiend alle lof voor het thans bereikte resultaat. Hij is echter nog niet klaar. Er zijn nog tal van aanpassingen nodig. Uiteindelijk is het ook de bedoeling dat alle betalende leden een inlogcode krijgen en in kunnen loggen. Men hoeft dan niet op het verschijnen van “De Aandeelhouder” te wachten maar men kan als een artikel over een bezochte AVA of BAVA meteen lezen. Soms komt nu een artikel als mosterd na de maaltijd zoals in dit geval het stukje over HES Beheer.
en de herstruturering. Op 26 juni jl. was de eerste Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) van N.V. Orascom Construction Industries (OCI) sinds de beursnotering in Amsterdam. In Nederland heeft OCI in 2010 bekendheid gekregen door de aankoop van de kunstmestdivisie van DSM in Geleen. Van de omzet komt thans 20% uit Nederland. Vier van de vijf bestuurders hebben de Nederlandse nationaliteit.
OCI is een globale op natuurlijke gasgebaseerde meststof &chemische producten producent. 4
Daarnaast is men actief in de techniek & bouw. Er zijn 72000 medewerkers in dienst. De Kunstmest en Chemische (Fertilizer & Chemicals) producten Group produceert naast op gasgebaseerde stikstofmeststoffen, ook methanol en andere natuurlijk producten, voor de landbouw en industriële klanten van Amerika tot Azië. OCI is één van de grootste producenten van stikstofmeststoffen van de wereld. Met een productiecapaciteit bijna 7 miljoen ton in Nederland, de Verenigde Staten van Noord Amerika (VS), Egypte en Algerije. Verder is OCI de grootste methanolproducent in de Verenigde Staten, en de grootste melamine producent van de wereld. Men is sinds 2005 actief in de fabricage van kunstmest. Omdat de marges hoger liggen dan in de bouw wordt hierin wordt fors geïnvesteerd. Meststoffen en chemie levert in het Midden-Oosten en in Noord-Amerika. En zijn inmiddels goed voor 43 procent van de totale omzet en 85 procent van het operationeel resultaat De groep Techniek & Bouw (Enginering & Construction) behoort tot de hoogste globale contractanten van de wereld. De activiteiten zijn gericht op internationale techniek en bouwdiensten, hoofdzakelijk geconcentreerd op infrastructuur (Verenigde Staten en Europa), industrieel (petrochemische projecten in het Midden-Oosten) en highend commerciële projecten in de VS., Europa, het Midden-Oosten, Afrika en Centraal Azië voor publieke en privé cliënten. Van de totale omzet van OCI komt 57,1% uit Enginering & Construction en 42,9% uit Fertilizer & Chemicals. Europa draagt met 36,9% het meest bij aan de omzet. Daarna het MiddenOosten en Afrika met 28%. De VS 24% en Azië 11,1%. De onderneming is in 1950 opgericht door de vader (Onsi Sawiris) van de huidige bestuursvoorzitter de heer Nassef Sawiris, die zijn vader in 1995 is opgevolgd. Onsi Sawiris is met niets begonnen. Nu behoort de familie Sawiris tot de rijkste families in Egypte. Sinds 27 juni 2013 is OCI op de Amsterdamse effectenbeurs genoteerd. De omzet is in 2013 met 16% gestegen naar $ 6,1 mrd. (2012: $ 5,3 mrd.) De winst van deze omzet bedraagt $ 295,2 mln. (€ 212 mln.). Door de overname van Weitz steeg de omzet met ruim 23% naar $ 3,5 mrd. Zonder deze acquisitie steeg de omzet met bijna 9%. In 2012 was het verlies $ 1,9 mrd. De EBITDA (bedrijfsresultaat) was $ 742,3 mln. Het onderdeel Fertilizer & Chemicals liet OCI Nitrogen een sterke toename van verkochte volumes zien en bij methanol en melamine hogere prijzen. De omzet in geld was $ 2,6 mrd. (+ 7,5%) Men verwacht i.v.m. de volle bezettingsgraad in 2014 weer normale omstandigheden. De omzet van de bouwdivisie groeide mede door de integratie van een dochterbedrijf. Door de gewijzigde strategie wil men het in 2004 verkregen 50% belang in Besix Group verkopen. Thans is men in gesprek met geïnteresseerde partijen. Na deze verkoop houdt OCI 5
drie bouwbedrijven in volledig eigendom over. Men denkt dat de winstmarges vanaf het tweede kwartaal van dit jaar ,,geleidelijk'' zullen herstellen. De marges in de bouwmarkten waren in de eerste 3 maanden van dit jaar nog laag, maar trekken vanaf dit kwartaal aan. Dit herstel zal samen met de aanhoudende groei van chemie en kunstmest, leiden tot een hogere EBITDA en nettowinst dan in 2013. OCI verwacht dit jaar onder meer te profiteren van aantrekkende investeringen in de infrastructuur in Egypte. Daarnaast blijft de groei van de bouwsector in de Golfstaten sterk. Opdrachten in Egypte vormen momenteel ongeveer een kwart van de totale orderportefeuille van het bedrijf. De chemietak profiteert van het feit dat Sorfert (Algerije) dit jaar voor het eerst volledig in bedrijf is. In de staat Iowa is men in november 2012 begonnen met de bouw van een kunstmestfabriek. In het 4e kwartaal wordt deze fabriek operatineel. De totale investering is $ 1,8 mrd. Iowa is het hart van de graanteelt van het Middenwesten in de VS. Middels dochteronderneming Natgasoline is men Figuur 1 koersgrafiek OCI dit jaar in de staat Texas (Beaumont) begonnen met de bouw van een methanolfabriek. Deze fabriek krijgt een productiecapaciteit van 5000 ton per dag oftewel 1,75 miljoen ton per jaar. Men verwacht dat de productie eind 2016 kan beginnen. Dit is de eerste fabriek in de Verenigde Staten van Noord Amerika (VS) met een dergelijke omvang. Bij volledige inbedrijfname zullen hier 240 mensen werken. De lage gasprijzen door het schaliegas is de oorzaak dat men in de V.S. fabrieken bouwt. In Q1van 2014 heeft OCI dezelfde resultaten geboekt als in Q1 2013. De omzet en EBITDA lagen op een vergelijkbaar niveau als in het 1e kwartaal van 2013. De kunstmest- en chemiedivisie profiteerde van hogere productievolumes en ingebruikname van de Algerijnse fabriek Sorfert. De positieve ontwikkelingen werden tenietgedaan door lagere afzetprijzen. Ook kampte men in Egypte in een fabriek voor ammonia en methanol met storingen in de aardgas voorziening. De orderportefeuille van het bouwbedrijf, afgezien van de in de etalage gezette dochteronderneming Besix, bedroeg daarbij eind maart $ 3,9 mrd., tegen $ 4 mrd aan het einde van vorig jaar. De orderstroom groeide met 42% ten opzichte van het voorgaande kwartaal, tot $ 504 mln. Men is positief over de vooruitzichten voor de bouwactiviteiten in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Daarbij staat de ebitdamarge in Saudi-Arabië nu in de dubbele cijfers. Ook in de Verenigde Staten zijn de vooruitzichten goed. Het bedrijf verwacht daar verder in het 4e kwartaal te profiteren van het herstel van de economie en de groei in de energiesector.
6
De cijfermatige informatie gaat vnl. over de ontwikkeling van het orderboek. Zonder Besix, is het orderboek gedaald van $ 4,0 mrd. eind 2013 naar $ 3,9 mrd eind maart. Inclusief Besix en enkele andere samenwerkingsverbanden is het orderboek voor $ 5,9 mrd gevuld. OCI verwierf in de verslagperiode voor een flink hoger bedrag nieuwe opdrachten vergeleken met het 4e kwartaal van 2013. Voor de bouwactiviteiten in het Midden-Oosten en Noord-Amerika zijn de vooruitzichten volgens het concern positief omdat er veel geïnvesteerd wordt in industrie en infrastructuur. Tot 2007 had OCI een omvangrijke cementtak. Deze is op 10 december 2007 verkocht aan het Franse Lafarge SA. Sindsdien richt OCI zich op bouwactiviteiten en produceert kunstmest en chemicaliën. Het is de bedoeling om in de toekomst de hele Enginering & Construction af te stoten. Dit kan eventueel door verzelfstandiging. De cash die hieruit vrij komt zal worden gebruikt om de hoge schulden ontstaan uit de investeringen in de kunstmestfabrieken terug te dringen. De nettoschuld bedraagt nu $ 3,8 mrd. Het eigen vermogen bedraagt $ 2,1 mrd. Vanwege de beoogde splitsing van de Fertilizer & Chemicals en Enginering & Construction en de enorme investeringen is er de komende 2 jaar geen ruimte voor dividend.
en de Duitse overname. Op de eerste dag van juli zijn de aandeelhouders van Neways weer bijeen geweest tijdens een Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA). Het enige agendapunt was het geven van toestemming voor de overname van de BuS Group. De BuS Group is een onderneming in Duitsland en levert elektronische oplossingen voor de zogeheten Electronic Manufacturing Services-markt (EMS). Het bedrijf was eigendom van De heer Maiwald (55%), zijn familie (30%) en de familie Kiel (15%). Het hoofdkantoor staat in Riesa. Hier is tevens R&D (onderzoek en ontwikkeling) en de productie gevestigd. Verder heeft men een productievestiging in Slowakije en nog een R&D vestiging in Erfurt. Er zijn 900 medewerkers in dienst waarvan 17% engineers zijn. De overname wordt gefinancierd door bestaande kredietfaciliteiten met € 20 mln. te verhogen tot € 50 mln. en door de uitgifte van achtergestelde converteerbare obligaties ter waarde van € 5 mln. Daarnaast zal Neways aandelen uitgeven tot een maximum van 20% van het uitstaande aandelenkapitaal. Voor de door de verkopers ontvangen aandelen geldt een lockup periode van 18 maanden. De converteerbare obligaties hebben een conversiekoers van € 8.50 en een interest percentage van 4.0%. De looptijd is 5 jaar. Het conversie recht gaat in na 3 jaar. 7
BuS is actief op het gebied van Industrial Figuur 2 Koersgrafiek Neways Electronics, Medical Technology, Automotive en Transportation (spoorwegen en luchtvaart). De eerste twee vormen een aanvulling op de activiteiten van Neways. Automotive is een grote aanvulling en Transportation is een nieuwe markt voor Neways. BuS is, in tegenstelling tot Neways niet actief op het gebied van semicondutors. De omzet van Neways stijgt met deze aanwinst van € 265 mln. naar € 383 mln. Neways verwacht op de EMS markt nu tot de Europese top 5 te gaan behoren. BuS verwacht dit jaar een omzet te realiseren van € 118 mln., en een ebitmarge van ± 6%. BuS Group wordt door Neways per 1 juli geconsolideerd en zal meteen bijdragen aan de winst per aandeel. Verder zorgt de overname voor een aanzienlijke versterking van de marktpositie van Neways in Duitsland. Met de overname zijn voor Neways substantiële winsten haalbaar door de sterke strategische fit en de zeer complementaire klantenbasis, marktsegmenten en activiteiten. BuS Holding Group wordt geïntegreerd bij Neways Deutschland GmbH waar Neways Neunkirchen GmbH en NewaysVertriebs GmbH onder vallen. Neways deed 10 jaar geleden de eerste grote overname. Het kocht wat toen nog Stork Electronics was. Nu is dit Neways Advanced Applications. Deze overname is goed verlopen. Na lang zoeken heeft men weer een mooie en passende overname gevonden. Gezien het enthousiasme van zowel de direct betrokken medewerkers alsmede de aandeelhouders van BuS zal ook deze weer goed verlopen. Wij vinden het aandeel Neways een aantrekkelijke investering. Aangezien BuS een zeer gevestigde merknaam is houdt men deze nog enkele jaren aan met de toevoeging member of the Neways Group. Op termijn wil men de merknaam BuS omzetten in Neways.
Door het gebroken boekjaar houdt Holland Colours Apeldoorn (HCA) de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA) begin juli. Dit jaar was dit donderdag 10 juli jl. Door het overlijden van de voorzitter van de Raad van Commissarissen, de heer Cees van Luijk enkele weken voor de AVA werd deze geleid door de vicevoorzitter de heer Jan Willem de Heer. 8
Het boekjaar 2013/2014 was een gemengd jaar. Ondanks de fractionele omzetstijging en negatieve valuta-effecten is het nettoresultaat sterk gestegen. De omzet steeg met 0,1 % naar € 66 mln. Het bedrijfsresultaat met 10,4% naar € 5,4 mln. en de netto winst met 21% naar € 3,5 mln. Negatieve valuta effecten drukten de omzet met € 1,6 mln. en het bedrijfsresultaat met € 0,2 mln. De omzet is verdeeld over de continenten € 35,5 mln. (54%) in Europa, € 21,1 mln. (32%) in Americas (het continent Amerika) en € 9,4 mln. (14%) in Azië. Van het bedrijfsresultaat is € 1,5 mln. (28%) in Europa gerealiseerd, € 2,1 mln. (39%) in Americas, € 1,3 mln.(24%) in Azië en € 0,5 mln. (9%) in de rest van de wereld. De omzet groeide gedurende het boekjaar 2013/2014 in Europa, daalde in Azië, en was stabiel in de Americas. In Europa nam de omzet met 3% toe. In de Americas was deze nagenoeg gelijk. Exclusief valuta-effecten was de omzetgroei +4%. In Azië was de omzet in euro’s lager. Zonder valuta-effecten was de omzetdaling -/-4%. De fractionele omzetstijging over het boekjaar 2013/2014 had een positief volume-effect. De volumegroei was 3%. Daarentegen waren de prijs- en productmix effecten negatief -/1%. De valuta-effecten Figuur 3 Koersgrafiek HCA eveneens negatief met /-2%. De focusmarkten lieten een positieve omzetontwikkeling zien. Bouw en Constructie (B&C) vertoonden een lichte volumestijging waarbij Europa een daling liet zien, maar groei in Americas. Bij verpakkingen waren de volumes hoger. Er was groei in Europa en Azië, daling in Americas. Siliconen & Elastomeren (S&E) gaven een volume stijging, met een omzetdaling in Azië en groei in Europa en Americas. Bij Specialties was er een volumedaling door de daling van de omzet in Azie en Americas. In Europa was deze hoger. Sterke stijging van de nettowinst is ontstaan door procentuele stijging van de brutomarge (47,2% vs 45,7%), hogere bedrijfslasten (€ 25,8 mln. vs € 25,2 mln.), lagere financieringslasten en een lagere effectieve belastingdruk. De investeringen zijn gedurende het boekjaar 2013/2014 sterker toegenomen dan de afschrijvingen. Daarom is het investeringsbedrag hoger dan de afschrijvingen. Eén van de oorzaken zijn de investeringsactiviteiten t.a.v. PT Holco Indo Jaya. Ook de overige investeringen zoals uitbreidings- en vervangingsinvesteringen en investeringen in veiligheid en efficiencies. Door de toename van de kasstroom was het werkkapitaal gedurende het boekjaar 2013/2014 lager. Dit is het gevolg van de gestegen operationele kasstroom. Verder was de netto kasstroom € 2,3 mln. positief, het werkkapitaal € 1,9 mln. lager en de voorraden en handelsvorderingen waren gedaald, maar de handelsschulden gestegen. Aan alle bankconvenanten is voldaan. De solvabiliteit is verbeterd. De Total Debt / EBITDA ratio verbeterde en kwam ruimschoots onder de afgesproken 3,0. Als we even inzoomen op de drie regio’s waar HCA actief is, dan zien we dat in Europa de omzet steeg, de marge toenam, maar de bedrijfslasten stegen. 9
Dat desondanks het bedrijfsresultaat toenam, kwam door de geringe omzetstijging bij Verpakkingen, Siliconen & Elastomeren en Specialties die een duidelijke groei vertoonden. De groei bij B&C was licht lager. De marge verbeterde, echter de bedrijfslasten stegen. In Americas was de omzet in USD gemeten hoger. Door de lagere euro ontstond een negatief valuta-effect. Door hogere bedrijfslasten daalde het bedrijfsresultaat. Omzet in USD van +4% kwam door groei bij B&C en Elastomeren. Bij Verpakkingen en Specialties was deze lager. De brutomarge daalde, maar de bedrijfslasten stegen. Azië vertoonde een lagere omzet waarbij HCA negatieve valutakoers invloeden ondervond. De marge was hoger, echter de bedrijfslasten zijn eveneens gestegen waardoor het bedrijfsresultaat lager was. In Indonesië kampte men met een achterblijvende omzet. China vertoonde dalende verkopen met name bij Siliconen. Holco Indo Jaya is operationeel sinds 1 juli 2013. T.a.v. Japan is het besluit tot opheffing genomen. De afwikkeling zal gedurende dit boekjaar (2014/15) geëffectueerd worden. Kerncijfers koers/winst verhouding winst per aandeel pay out
2013
2012
2011
2010
10,10
6,33
11,13
7,10
2009 15,64
4,12
3,40
1,98
3,67
1,34
51,46%
51,53 %
55,51 %
62,74 %
37,28 %
ev per aandeel
30,09
29,13
26,13
25,79
23,23
ultimo koers
33,00
21,51
22,07
26,01
20,98
hoogste koers
42,00
22,60
39,00
30,11
21,29
laagste koers
25,75
15,89
22,07
19,64
12,25
Samengevat kunnen we stellen dat alle divisies winstgevend waren waardoor de winst per aandeel gestegen is. Ook het huidige boekjaar (2014/2015) zal uitdagend worden door de aanhoudende economische onzekerheid. Daardoor wordt het realiseren van verdere volumegroei bemoeilijkt. De winstgevendheid van China en Holco Indo Jaya zal moeten verbeteren. Aan het strategieprogramma “HolcoMORE” moet verdere invulling gegeven worden. Verder moet innovatieve slagkracht vergroot worden. Er is kort voor de AVA op 10 juli een business update uitgebracht voor het 1e kwartaal van 2014/2015 (winstwaarschuwing) maar Holland Colours doet geen verder uitspraken over de verwachtingen voor het gehele boekjaar. Het dividendbeleid wordt jaarlijks beoordeeld. Er is geen vast percentage van de winst, maar jaarlijkse toetsing aan de hand van de huidige- en voorziene financiële positie van de onderneming. Waarbij men rekening houdt met de toekomstige financieringsbehoefte t.a.v. werkkapitaal en investeringen en de verhouding tussen rentedragende schulden en het bedrijfsresultaat voor afschrijvingen en amortisatie (de Total Debt / EBITDA ratio). Dit alles in aanmerking nemende heeft men het dividend verhoogd van € 1,75 naar € 2,12. Mede op ons verzoek is er door de Raad van Commissarissen een evenwichtig rooster van aftreden opgesteld. Dit jaar is de heer Kemper aftredend en herkiesbaar.
10
Men hoopt zo snel mogelijk een opvolger voor de heer Van Luijk te vinden om deze tijdens een Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA) te benoemen. Vlak voor de AVA maakte HCA middels een update bekend dat men een aanzienlijke winstdaling in het eerste kwartaal van het gebroken boekjaar verwacht. Door de zwakke dollarkoers en de nog steeds wisselvallige economische omstandigheden in de landen waar men actief is, komt de omzet in het eerste kwartaal duidelijk lager uit dan een jaar eerder. Er wordt rekening gehouden met een winstdaling van 30% tot 45%. En een afname van de opbrengsten met 7% tot 12%. Ondanks alle onzekerheden hebben wij vertrouwen in het beleid van het huidige bestuur.
en de moeizame overname.
Op 3 september j.l. was er een Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA) van HES Beheer waarin een toelichting is gegeven op het aanbevolen openbaar bod door 1908 Acquisition B.V. Dit is een indirecte dochtermaatschappij van Hestya Energy B.V. (Hestya Energy), op alle geplaatste en uitstaande gewone aandelen in het aandelenkapitaal van H.E.S. Beheer N.V. Hestya is actief in tankopslag en is eigendon van investeringsmaatschappij Riverstone (70%) en Carlyle (30%). HES Beheer is een houdstermaatschappij van bedrijven die logistieke diensten in havens verlenen. Deze bedrijven hebben als taak overslag, opslag en bewerking van droge bulkproducten zoals grondstoffen voor de energiemarkt, staal- en aluminiumindustrie, veevoederindustrie, de papier- en coating- en chemische industrie. Zij doen dit voor industriële eindgebruikers, In totaal zet men 110 mln. ton per jaar om. EBS (European Bulk Services) en NHBS (New Holland Bulk Services) zijn geconsolideerd, aangezien deze hoofdzakelijk in Rotterdam actief zijn. Alleen NHBS is ook actief in het Verenigd Koninkrijk. EBS is gericht op de aanvoer van kolen en ijzererts en NHBS op de aanvoer van agri bulkproducten. Verder heeft HES Beheer belangen in acht andere bedrijven zoals de OBA Groep en EMO (Europees Massagoed Overslagbedrijf). Men bezit een groepsmaatschappij in het Verenigd Koninkrijk en een deelneming in Thailand. I.v.m. risicospreiding heeft HES Beheer Botlek Tank Terminal overgenomen. Verder heeft men van ArcelorMittal het 78% belang in Atic Service overgenomen. Men had hier al een belang van 22% in. Atic is actief in de overslag van droge bulk en in de binnenvaart. Door deze overname heeft HES Beheer het belang in het overslagbedrijf in droge bulk met 11
terminals in Vlissingen en Terneuzen OVET vergroot naar 100% (was 47,7%). Verder is het belang in OBA vergroot naar 74,9% (73,8%) en in EMO/EKOM naar 57% (36,6%). Deze overname is gefinancierd met een banklening. Ook heeft men 50,1% van OVET verkocht aan Oxbow Coal. Een vreemde manoeuvre aangezien het beleid was om invloed te krijgen bij de deelnemingen. Volgens HES was dit noodzakelijk vanwege het mededingingsrecht. HES is op 13 september 2013(!!) benaderd door Riverstone voor een mogelijk openbaar bod. Aangezien 2 grootaandeelhouders met 58% van het aandelenkapitaal wensten te verkopen zijn alle opties geëvalueerd en is er gekeken naar alle mogelijke alternatieven. Op 26 november 2013 heeft Hestya bekend gemaakt een bod uit te brengen op HES Beheer. Daarna is het boekenonderzoek begonnen. Het bestuur van HES zegt hierbij het belang en de rechten van alle aandeelhouders, groot en klein, en de werknemers te hebben beschermd. Hestya heeft altijd aangegeven dat een meerderheidsbelang in HES als beursfonds niet aan de orde is. Vreemd is het feit dat de heer Harmen Sliep in januari plotseling is afgetreden. De heer Sliep stond sinds 2000 aan het roer en heeft van HES Beheer een florerend bedrijf gemaakt. Over zijn vertrek is nooit echt duidelijkheid gegeven. Ook op onze vragen hierover wilde men geen duidelijkheid geven. Na het aftreden van de heer Sliep is de heer Kees Molenaar afgetreden als commissaris en tijdelijk CEO geworden. Voor een goed besluitvormingsproces hebben de Raad van Commissarissen (R.v.C.) en de directie een aantal adviseurs aangetrokken. De heer Jan Peter Peterson heeft in zijn hoedanigheid als voorzitter van de RvC geen rol gespeeld in het besluitvormingsproces om belangenverstrengeling te voorkomen. De heer Peterson is nl. ook directeur van het PPF Participatie Fonds B.V. dat een belang van 9,85% bezit in HES Beheer. Vreemd hierbij is dat de heer Peterson bij alle beraadslagingen aanwezig is geweest. Ook heeft de R.v.C. de heer Herman Hazewinkel als adviseur aangetrokken. Tijdens de A.V.A. is mevrouw Dilia van der Heem tot commissaris benoemd zij is aanbevolen door de Ondernemingsraden. Op 16 mei is het fusieprotocol getekend. Het bod op HES is toen vastgesteld op € 45,-- per aandeel en is buiten bestuur en commissarissen uitonderhandeld. Dit komt neer op € 408 mln. Hiervan gaat het stockdividend af waardoor de biedprijs uitkomt op € 43,64. Dit komt neer op een premie van 12,8% op slotkoers 12 september 2013 en 15,2% premie over Figuur 4 koersverloop HES Beheer gemiddelde koers van de laatste 12 maanden. Dit achten wij zeer mager aangezien dit bod onvoldoende de potentie 12
van het bedrijf weerspie-gelt. Bovendien is de overnameprijs gebaseerd op achterhaalde informa-tie. Deze bevatten gegevens en koersdoelen uit analistenrapporten waarin o.a. de overname van Atic niet is meegenomen. Ook de geboden premie wordt geflatteerd. Zo wordt er gemeld dat het overnamebod 16,1 keer de verwachte winst per aandeel over 2013 zou bedragen tegen een historisch gemiddelde van een kleine 12. Het huidige Hes Beheer in ogenschouw genomen, lijkt het er meer op dat er slechts een kleine premie wordt betaald op dat historisch gemiddelde. Hier wreekt zich ook het feit dat dit overnameproces zo lang heeft geduurd. Wat eind 2013 misschien een redelijke prijs leek, is dat nu gewoonweg niet meer. Hestya heeft toegezegd dat het de huidige strategie van HES Beheer steunt en dat de groep bij elkaar wordt gehouden met behoud van de identiteit omdat men onder de indruk is van de activiteiten van HES. Er zijn vaste afspraken voor 4 jaar gemaakt. HES zal ,,prudent'' worden gefinancierd. De bestaande rechten van medewerkers en het sociaal beleid zullen worden gerespecteerd en komen er geen reorganisaties met ontslagen. De huidige strategie wordt voortgezet. Wat er na die 4 jaar gebeurt laat zich raden. Hes Beheer als stand-alone is mogelijk. Alleen zal vanwege de overnamen van Atic een aandelenemissie van € 40 mln. tot € 45 mln. noodzakelijk zijn. Men gaf aan dat het moeilijk is investeerders te vinden die dit bedrag willen investeren in HES Beheer. Iets wat wij zeer vreemd vinden. Om de biedprijs te verdedigen komt men met de bekende “smoezen” zoals de onzekere marktomstandigheden, politieke en economische ontwikkelingen en de beperkte invloed op eigen toekomst. De lage verhandelbaarheid aandelen HES Beheer is een punt. Indien echter grootaandeelhouders via de beurs van (een deel) van hun stukken af willen kan men zelf de verhandelbaarheid bevorderen door successievelijk kleine hoeveelheden van de hand te doen. Naarmate men hier langer mee bezig is en het vliegwiel gaat draaien, kunnen deze hoeveelheden opgevoerd worden omdat de verhandelbaarheid toeneemt. In het begin zal dat enigszins een koersdrukkend effect hebben. Ook dit zal naarmate de tijd vordert neutraliseren. Ook zal men actiever moeten zijn met presentaties in binnen en buitenland. Tot slot waren er geen alternatieve partijen. Dat is zeker een feit anders was de beurskoers de afgelopen tijd structureel boven de € 45 geweest. Het bod zal voorzichtig worden gefinancierd. Dus geen debt-push down financiering. Het materieel zal continue worden onderhouden en de nodige reparaties zullen worden uitgevoerd. De groei wordt gerealiseerd en tegenslagen opgevangen. De R.v.C. komt uit 7 personen te bestaan hetgeen wij voor een bedrijf van deze omvang veel te veel vinden. 13
Twee commissarissen worden er door de OR’en voorgedragen en er komt één onafhankelijke commissaris en vier namens de aandeelhouders Hestya. Indien Hestya binnen 4 jaar af wil wijken van de niet financiële Convenanten moet dit goedgekeurd worden door de RvC en een Onafhankelijke Commissaris (OC). Dit geldt ook voor de bescherming van aandeelhouders. De uitgifte aandelen HES, transacties tussen Hestya en een lid van de HES Groep of transacties die niet tegen marktvoorwaarden gebeuren moeten goed gekeurd worden door de RvC en OC. Indien minder dan 75% werd aangemeld zouden vervolgstappen door Hestya de instemming van de RvC en de directie HES Beheer moeten hebben. Gezien de recente ontwikkelingen in de markt, de wel erg magere prijs en de uitdrukkelijke wens van veel beleggers om op de beurs te blijven was het logisch en wenselijk dat bestuur en commissarissen dan opnieuw hun mening vormen over het bod op het bedrijf. Doel van Hestya was het verwerven van alle aandelen. Tussen 75% en 95% had Hestya kunnen beslissen om de activa te verkopen zodat er een “lege huls” overblijft. De keuzevrijheid van minderheidsaandeelhouders werd met woorden beleden. Hestya dreigt dat aandeelhouders die niet aan willen bieden “uitgerookt worden”. Het bestuur van HES Beheer dreigde met een aandelenemissie met het beperken / uitsluiten van voorkeursrechten als de overname niet door zou gaan. Hieruit concluderen wij dat bij de “kleinere” aandeelhouder het mes op de keel wordt gezet. Dat Hestya een break fee clausule heeft bedongen is logisch. Een break fee clausule is een vergoeding die, in dit geval door HES Beheer, moet worden betaald aan Hestya als de overeenkomst wordt beëindigd. Ben Vree gaf aan het eind van zijn toelichting aan dat het bod een eerlijke prijs is waarbij de belangen van werknemers en andere belanghebbenden zijn gewaarborgd. Door de aandelen niet aan te melden kunnen beleggers HES Beheer dwingen tot een nieuw oordeel over overname. Omdat 58 procent van de aandeelhouders akkoord is met het bod zijn alle voorstellen met ruime meerderheid aangenomen. Wij hebben tegen alle punten gestemd. De besluiten worden pas van kracht als het bod gestand wordt gedaan. Kerncijfers koers/winst verhouding winst per aandeel
2013
2012
2011
2010
16,55
14,67
12,77
13,21
2009 11,96
2,72
2,93
2,78
2,50
1,91
51,50 %
49,91 %
49,98 %
50,03 %
49,71 %
ev per aandeel
16,05
13,95
11,93
10,60
9,23
ultimo koers
45,00
42,90
35,50
33,00
22,85
hoogste koers
51,98
44,50
38,90
33,40
23,30
pay out
Op 17 september sloot de aanmelding en op 22 september is bekend gemaakt dat Hestya het gestand doet. Toen was ruim 97% aangemeld. Hestya heeft een na-aanmelding 14
aangekondigd. Deze liep 6 oktober j.l. af . Er is 99,71% aangemeld. De laatste handelsdag is vrijdag 31 oktober a.s. en op 3 november a.s. verdwijnt het aandeel van de beurs. Er is daags voor de BAVA nog een procedure aangespannen die niet tegen HES Beheer is gericht maar om de Autoriteit Financiële Markten (AFM) te bewegen de goedkeuring voor het biedingsbericht in te trekken. Het College van Beroep (CBb) voor het bedrijfsleven is gevraagd de goedkeuring door de AFM te schorsen. De goedkeuring die de AFM heeft verstrekt aan het biedingsbericht van Hestya is gebaseerd op onvolledige informatie. Er is nl. geen rekening gehouden met de overname van Atic Services eerder dit jaar. Daardoor is er een te lage prijs geboden. Het verzoek is op 12 september j.l helaas door het CBb afgewezen. Ook wij hebben dit eveneens overwogen, maar we wilden eerst de BAVA afwachten.
en de wisseling van de wacht. Week 39 begon voor ons op 22 september j.l. met een Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA) van HAL Investment. Deze BAVA is bedoeld om een instructie aan HAL Trustee Ltd. te geven bij de stemming in de BAVA van HAL Holding N.V., op dinsdag 30 september j.l.
Woensdag 6 augustus j.l. heeft HAL bekend gemaakt dat de heer Martijn van der Vorm zijn functie als bestuurder van HAL Holding na 25 jaar neerlegt. Van deze 25 jaar was hij 21 jaar als voorzitter van de Raad van Bestuur (R.v.B.). Hij neemt dan plaats in de Raad van Commissarissen (R.v.C.) als vicevoorzitter. Melchert Groot neemt per deze datum zijn plaats als bestuursvoorzitter in en wordt geflankeerd door financieel directeur Arie van 't Hof en Jaap van Wiechen. De heer Groot is 25 jaar werkzaam bij de onderneming en is sinds 2003 lid van de Raad van Bestuur. De heer Van ’t Hof is CFO en is sinds 1992 werkzaam bij HAL. De heer Van Wiechen is statutair directeur van HAL Investments B.V. in Rotterdam en sinds 1997 werkzaam bij HAL Er is zorgvuldig naar deze overdracht van taken gewerkt. De heer Groot is in 2003 naast de heer Van der Vorm in het bestuur gekomen en daarna de heer Van ’t Hof als CFO. De heer Van der Vorm is thans 56 jaar. Men voorkomt hiermee allerlei speculaties in de toekomst over het al dan niet aanblijven van de heer Van der Vorm zoals we dat een aantal jaren bij b.v. Aalberts Industries gehad hebben met de heer Jan Aalberts. Figuur 5 koersgrafiek HAL
15
Wij hebben nog vragen gesteld omtrent de personele bezetting van de R.v.C. Thans is de heer Sjoerd Eisma, (65 jaar) voorzitter van de R.v.C. Onze vraag was daarom of de heer Eisma bij zijn volgende benoeming in 2016 een stap terug doet, zodat de heer Van der Vorm voorzitter kan worden. Hierop kregen we geen duidelijk antwoord. Verder is op 28 augustus bekend gemaakt dat HAL de beursgang van GrandVision voorbereidt. GrandVision is het moederbedrijf van optiekketen Pearle. Er gaat 20 tot 25 % van de aandelen naar de beurs. Deze beursintroductie zal naar verwachting eind november zijn. In de eerste helft van dit jaar had GrandVision een omzet van ruim € 1,4 mrd., (€ 1,3 mrd. H1 2013). De totale waarde van GrandVision wordt geschat op € 5,4 mrd. HAL zelf behaalde in de eerste de helft van 2014 een winst van € 278 mln. (€ 226 mln. in H1 2013). Deze stijging kwam vooral door de hogere winst bij de optiekzaken en andere niet-beursgenoteerde bedrijven. De waarde van de beleggingen in beursgenoteerde bedrijven nam echter af. Wij denken niet dat de strategie van HAL zal veranderen en blijft een degelijke belegging. Met de beursgang van de optiekketen zal de onderwaardering grotendeels verdwijnen.
en de nieuwe financiële man. De volgende dag zijn we aanwezig geweest tijdens de Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA) bij Wereldhave in hun nieuwe kantoor op Schiphol. Er was 54% van het totale aandelenkapitaal aanwezig. Dit is meer dan op de jaarlijkse AVA. Dit lokte meteen onze reactie uit om in het vervolg de AVA een maand eerder te houden. Het enige punt van betekenis is de benoeming van de nieuwe CFO. De vacature is ontstaan na het vertrek van Pieter Roozenboom per 15 april van dit jaar. Tijdens de AVA in april 2013 was hij benoemd voor een periode van vier jaar. Het vertrek van de heer Roozenboom was in gezamenlijk overleg genomen. Als reden werd aangegeven dat hij er de voorkeur aan gaf om zijn carrière elders voort te zetten. Om speculaties omtrent Wereldhave te voorkomen heeft men meteen laten weten dat er met Wereldhave niets aan de hand is maar dat de samenwerking met Roozenboom anders was verlopen dan men van tevoren had verwacht. De heer Roozenboom heeft volgens de geldende regels bij Wereldhave een jaarsalaris (€ 325.000) mee gekregen. Figuur 6 koersgrafiek Wereldhave Tijdelijk was in de opvolging voorzien door 16
de heer Robert Bolier op interimbasis aan te trekken. Hij was eerder van 2009 tot 2012 CFO bij Atrium European Real Estate. Tijdens de presentatie van de halfjaarcijfers heeft Wereldhave laten weten dat men de heer Bolier tijdens de BAVA op 23 september voor wil dragen als nieuwe CFO. De benoeming is weer voor 4 jaar. Na enkele kritische vragen onzerzijds is het voorstel met 99,7% van de stemmen aanvaard. Op 4 september heeft Wereldhave bekend gemaakt uit Spanje te willen vetrekken door alle bezittingen te verkopen. Het Spaanse onroerendgoedfonds had er € 99,5 mln. voor over. De verkoop van de Spaanse activiteiten past in de strategie van Wereldhave. Deze is gericht op middelgrote winkelcentra in Finland, België en Nederland en kantoorpanden in Parijs. Ook het kantoor van Wereldhave in Madrid wordt dit jaar nog gesloten. De kosten van deze sluiting zullen € 1 mln. bedragen. Over het eerste halfjaar van 2014 heeft Wereldhave de nettowinst zien dalen van € 18,6 mln. naar € 10,3 mln. Het directe resultaat is nagenoeg gelijk gebleven op € 42,6 mln. Per aandeel is dit € 1,73 (H1 2013 € 1,76 per aandeel). De desinvesteringen van het afgelopen jaar zijn gecompenseerd door acquisities, lagere rente- en algemene kosten en een sterke huurgroei van 3,2%. Bij de winkelcentra lag deze zelfs op 3,7% bij een bezettingsgraad van 98,5%. De waarde van de vastgoedportefeuille was over het geheel genomen vrij stabiel. Voor heel 2014 zijn de doelstellingen verhoogd. Men verwacht een direct resultaat te behalen van € 3,35 tot € 3,45 per aandeel. Voor de vergelijkbare huurgroei in 2014 is de doelstelling verhoogd, van 140 (1,4%) naar 200 (2%) basispunten boven indexatie.
Figuur7 Koersverloop Wereldhave Belgium
Ook Wereldhave Belgium heeft het resultaat zien dalen. De gerealiseerde winst, (indirect en direct resultaat) was € 17,4 mln. (€17,6 mln. H1 2013). Het direct resultaat was € 16,4 mln. oftewel € 2,61
per aandeel (€16 mln. oftewel € 2,54 p/a H1 2013). Het indirect resultaat daalde naar € 961.000 (€ 1,6 mln. H1 2013. De totale bezettingsgraad (kantoren en winkels) was 97%. Dit is iets meer dan een jaar eerder. Wereldhave Belgium denkt over heel 2014 een direct resultaat per aandeel te realiseren tussen € 5,20 en € 5,30 euro. (Over 2013 was dit € 5,09). Wij zijn positief over Wereldhave ondanks dat we denken dat de verwachtingen over 2014 wel zo’n beetje in de koers verwerkt is. Ook verwachten wij dat de heer Bolier langer aan zal blijven dan zijn voorganger. 17
nieuwe CFO boven Balkenendenorm.
Koninklijke KPN N.V. heeft de aandeelhouders uitgenodigd voor de Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA) op vrijdag 26 september 2014 in het hoofdkantoor in ’s-Gravenhage. Het belangrijkste punt was de kennisgegeving van het voornemen van de van Raad van Commissarissen (R.v.C.) om de heer Jan Kees de Jager te benoemen tot lid van de Raad van Bestuur (R.v.B.) en Chief Financial Officer (CFO). Hij is thans 45 jaar. Hij is sinds 15 augustus j.l. in dienst bij KPN. De R.v.C. heeft na deze BAVA het besluit genomen om de heer de Jager te benoemen. De aandeelhouders kunnen een lid van de R.v.B. niet zelf benoemen aangezien KPN een structuur vennootschap is. Waarna hij per 1 november a.s. als CFO aan de slag kan gaan. We kennen de heer De Jager allemaal als lid van een Kabinet. Eerst was hij Staatssecretaris(2007-2010) en vervolgens Minister van Financiën (2010-2012). Tussen 1992-2007 ISMeCompany opgericht. Dit is een bedrijf dat zich bezig houdt met eBusiness oplossingen. Na zijn aftreden als lid van het Kabinet, is hij speciaal adviseur van dit bedrijf. De beloning van de heer De Jager is volgens het bezoldigingsbeleid van KPN. Het basissalaris is € 625.000 per jaar. Daarnaast is er een variabele korte-termijn beloning in cash en een variabele lange-termijn beloning (gebaseerd op voorwaardelijke aandelen), afhankelijk van de realisatie van financiële en/of niet-financiële doelstellingen van het concern. De contractuele ontslagvergoeding bedraagt één jaar basissalaris. Indien de heer De Jager zelf besluit om te vertrekken heeft hij hier geen recht op. Verder heeft hij een pensioenregeling op basis van de premieregeling als onderdeel van de overige (secundaire) arbeidsvoorwaarden. Voor hij in dienst trad heeft hij 32.000 aandelen KPN gekocht. KPN heeft de laatste jaren nogal wat CFO’s “verspeeld”. Ook de tijdelijk CFO de heer Steven van Schilfgaarde wilde niet in aanmerking komen om deze functie blijvend te vervullen. De laatste CFO en lid van de Raad van Bestuur Eric Hageman is op 9 september 2013 vertrokken. De redenen lagen, volgens het toenmalige persbericht, in de persoonlijke sfeer. Zijn vertrek zou geen verband houden met de werkverhoudingen of ontwikkelingen bij KPN. De heer Hageman was sinds januari 2012 interim CFO en is in september 2012 benoemd tot CFO. Daarvoor was mevrouw Carla Smits-Nusteling CFO en lid van de R.v.B. Zij is per 1 april 2012 vertrokken. Zij kon zich niet vinden in de wijze van besluitvorming en de aansturing van het bedrijf in de nieuwe topstructuur die toen was ingevoerd. Mevrouw Smits was CFO sinds 17 september 2009 en is vertrokken zonder vertrekvergoeding. Voor mevrouw Smits is de heer Marcel Smits per 1 juli 2009 vertrokken. Hij ambieerde volgens zeggen een meer internationale loopbaan. De heer Smits heeft echter met KPN een 18
akkoord bereikt over de voorwaarden van zijn aftreden. Hij ontving bij zijn vertrek eenmaal het basissalaris en de lange-termijn prestatiebeloning 2007 in totaal € 927.000. De heer Smits was CFO sinds 2004. Onze conclusie is dat er toch meer aan de hand was. Tijdens zijn inleiding zij de heer Jos Streppel dat men een CFO zocht die het degelijke Figuur 8 Koersverloop KPN afgelopen 5 jaar financiële beleid van KPN voort wilde zetten. Hierop reageerde uw woordvoerder met de opmerking dat hij dat niet helemaal kon rijmen. Eerst aandelen uitgeven voor ongeveer € 2, daarna terugkopen voor ± € 9 om vervolgens weer uit te geven voor een dikke Euro. Zelfs de heer Streppel moest nu toch wel toegeven dat dit geen gelukkige keuzes waren. Ook hebben wij nadere uitleg gevraagd omtrent de andere kandidaten en hun kwaliteiten. Tijdens de rondvraag hebben wij te kennen gegeven dat we het vreemd vonden dat i.v.m. de BAVA er geen persbericht is verschenen over de verwachtingen t.a.v. het derde kwartaal. Na enige discussie concludeerden wij dat het financieel gaat zoals het gaat. We hopen dat de heer De jager het langer volhoudt bij KPN als zijn voorgangers.
nu alleen business?
Dinsdag 7 oktober j.l. was de dag waar menig belegger/analist al een jaar lang rekening mee hield. De beslissing over een nieuwe aandelenemissie. Tijdens deze Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA) is hier na enige discussie met grote meerderheid toe besloten. Beleggers konden ook niet anders. Men stond “met de rug tegen de muur”. Zoals iedereen weet is Imtech door een grote fraude in Duitsland en een probleemproject in Polen enerzijds en anderzijds door zelfgenoegzaamheid van de toenmalige Raad van Commissarissen (R.v.C.), in het bijzonder de toenmalige voorzitter van de R.v.C., begin 2013 aan de rand van de afgrond beland. Het prospectus is de dag erna, op 8 oktober l.l., gepubliceerd. Daarnaast maakte men bekend dat de ICT-divisie verkocht gaat worden aan het Franse Vinci voor € 255 mln. Dat geeft een boekverlies van € 60 mln. De schuldenlast van € 1 mrd. is hiermee verlaagd. Van de totale opbrengst van € 855 mln. gaat er € 120 mln. terug naar Imtech om tegen kortingen uitstaande schuld terug te kopen. Dit programma leidt derhalve tot een verdere afbouw van de schuldenlast. Imtech krijgt tot einde Q1 2016 uitstel van de financieringsvoorwaarden en de looptijd van alle kredieten is verlengd tot juli 2017. De rentekosten zullen met circa € 70 mln. dalen. 19
Met deze maatregelen heeft Imtech tijd gekocht de onderneming weer financieel op de rit te krijgen. Door de aankondiging om voor € 600 mln. nieuwe aandelen uit te geven wordt er weer een stevig beroep op de huidige aandeelhouders gedaan. Om kleine koersschommelingen beter te kunnen verwerken bij de prijszetting wordt gedurende de maand oktober de zogenaamde 'tick size' ingevoerd. Hiermee wordt een minimale stijging of daling van de koers, tijdelijk verkleind, van 0,001 euro naar 0,0001 euro. De wijziging geldt gedurende de hele maand oktober. De claimemissie wordt op 27 oktober a.s afgerond. De dag erna, op 28 oktober a.s. worden de aandelen samengevoegd. Daarnaast is er een akkoord over de bestaande leningen bereikt met de banken over nieuwe afspraken waardoor de rentelasten flink dalen. De rentes zijn gehalveerd en de looptijden zijn verlengd. De banken zorgen daardoor voor extra liquiditeit. Imtech heeft weer de hulp ingeroepen van Goldman Sachs om te helpen bij de onderhandelingen met de banken. Uit het toen verschenen halfjaar bericht bleek dat de omzet van Imtech in het tweede kwartaal met € 1,1 mrd. iets lager was dan verwacht. Het verlies was Figuur 7 koersgrafiek Imtech echter hoger dan gedacht door reorganisatie- en advieskosten en de sluiting van Imtech in Rusland. Het nettoverlies liep op tot € 301,5 mln. (H1 2013 € 230,5 mln.). De omzet daalde met 11,5 % naar € 2,23 mrd. De EBITDA (het operationele verlies) uit voortgezette activiteiten liep echter terug van € 59 mln. naar € 25 mln. Het aantal werknemers nam tussen 1 juli 2013 en 1 juli 2014 af met bijna 2700 tot 23.215 fte’s (Full-time equivalents). Het eigen vermogen was op 30 juni 2014 € 17 mln. negatief. Rentekosten in H1 2014 stegen van € 54 mln. naar € 121 mln. In Q2 zakte de omzet naar € 967 mln. (-14%). Het bedrijfsresultaat steeg naar -€ 14 mln. (Q 2 2013 -€ 36 mln.) Omdat het operationeel nog niet goed gaat snijdt het bedrijf dieper in de organisatie. Er is een ontslagronde aangekondigd. Waardoor er in de tweede helft van dit jaar in Nederland en Duitsland nog eens 750 banen verdwijnen, gelijkmatig verdeeld over beide landen. Opdrachten worden in deze landen zeer selectief aangenomen. Tot slot wordt er overtollige kantoorruimte van de hand gedaan. Deze laatste 2 ingrepen kosten ± € 60 mln. In Oost-Europa doet Imtech bijna niets meer. Ook de Spaanse divisie mag voor een goede prijs de deur uit. De divisie is te klein en de Spaanse overheid betaalt slecht. Toch neemt Imtech Spanje voor de komende 5 jaar het onderhoud van de staalfabriek van Acerinox in Campo de Gibraltar voor zijn rekening. De Spaanse directeur, de heer José Cano, noemde het contract zeer relevant voor het bedrijf. De klus biedt werk aan minstens 225 mensen. Imtech heeft al eerder onderhoudsdiensten aan deze fabriek geleverd. 20
T.a.v. de operationele ebitdamarge streeft men naar 4% tot 6% (H1 2014 -1%). De verhouding tussen de nettoschuld en de ebitda zou dan maximaal op 2 moeten uitkomen. De operationele ebitdamarge was vorig halfjaar nog -1,8%. Indien de schuldenlast in 2016 afgebouwd zou kunnen worden naar € 170 mln. dan zou de nettoschuld / ebitda verhouding neerkomen op 1,3. Als deze verbetering lukt dan zal het momentum voor het bedrijf verbeteren. Er kan dan vooruitgang geboekt worden richting de doelstellingen voor de middellange termijn. Ook wordt het werkkapitaal verlaagd. Dat was 8 à 9% van de omzet. Nu is dit 0% maar moet onder de nul. Men moet dus veel meer vanuit de kasstroom gaan doen. Er zijn ook al enkele tientallen miljoenen aan indirecte kosten bespaard. Ook dit gaat de ebitda-marge de komende tijd met zo'n één à twee procentpunten ten goede komen. Om problemen in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen is met name het rapportagesysteem veranderd. Financieel directeuren rapporteren nu direct aan de CFO, de heer Hans Turkesteen. In het verleden rapporteerden deze aan hun lokale directeur. Opdrachten boven de € 15 mln. gaan via de CEO, de heer Gerard van de Aast. Opdrachten boven de € 75 mln. gaan naar de R.v.C. voor een oordeel. Inmiddels zijn 70 à 80% van de topmanagers vervangen. De heer Van de Aast wil echt aan het werk. Namelijk het werk waarvoor hij is ingehuurd enkele jaren geleden. Nadat de komende jaren de marges zijn verbeterd en er is weer organische groei, wil hij de onderneming verder uitbouwen. De industrietak waar Imtech actief in is, is versplinterd. In de meeste sectoren is Imtech marktleider met ten hoogste ± 10% marktaandeel. In een dergelijke markt kan er door overnames aandeelhouderswaarde gecreëerd worden. Dan nog kort over de emissie voorwaarden. Ieder aandeel Imtech geeft recht op één claim. die het recht geeft om in te schrijven op 131 nieuw uit te geven aandelen tegen een uitgiftekoers van 1 eurocent. Als een aandeel ex-claim gaat heeft dit effect op de beurskoers. Van tevoren is daarom een theoretische ex-inschrijvingsrechtenprijs, het gewogen gemiddelde van de prijs van de nieuwe en oude aandelen, de zogeheten TERP berekend. De TERP is gelijk aan de oude beurswaarde van Imtech (aantal uitstaande aandelen maal beurskoers) plus de omvang van de emissie, gedeeld door het aantal uitstaande aandelen na afronding van de emissie. In formulevorm ziet dit er zo uit: TERP = #oude aandelen p. recht x aandelenkoers + # nieuwe aandelen p. recht x uitoefenprijs # oude aandelen p. recht + # nieuwe aandelen p. recht
21
Voor elk oud aandeel worden 131 nieuwe aandelen uitgegeven. In dit geval is de TERP: TERP = 1 x 0,376 + 131 x € 0,01= € 0,012773 132 Bestaande aandeelhouders krijgen korting op de uitgifteprijs van € 0,01 Korting = € 0,012773 – € 0,01 x 100% = 21,7% € 0,012773 Vanaf 9 oktober is er gedurende twee weken claimhandel. De theoretische waarde van een claim is afhankelijk van de beurskoers van de oude aandelen, de uitgifteprijs van de nieuwe stukken en de ruilverhouding, gecorrigeerd voor gemiste rente-inkomsten. De werkelijke waarde kan door vraag en aanbod op de beurs hiervan afwijken. Wij gaan er vanuit dat de gederfde rente verwaarloosbaar is. De theoretische prijs van een inschrijvingsrecht wordt als volgt berekend: Waarde inschrijvingsrecht = ruilverhouding x (TERP - uitgifteprijs) De TERP is € 0.012773. De theoretische waarde van de claim is in dit geval: 131/1 x (0.012773 - 0.01) = € 0,36 De dag (9 oktober j.l.) nadat Imtech met een Figuur 8 koersgrafiek Imtech 9/10/'14 claimemissie van ruim 60 miljard nieuwe aandelen kwam steeg het aandeel explosief. Een verklaring was moeilijk te geven. Er is schijnbaar een mismatch tussen de prijs van het aandeel en de claims. Omstreeks 13.25 uur noteert het aandeel 1041% hoger op EUR0,14. De volumes lopen op tot meer dan 330 miljoen stuks, ten opzichte van een maandgemiddelde van 11,7 miljoen. Het kan nog lang duren voordat Imtech echt hersteld is van alle problemen. Wij doen mee met deze emissie. Degenen die het geld niet hebben verkopen gewoon hun claims. De komende paar jaar zal het nog wel kwakkelen blijven. Er komen zeer veel aandelen bij. De reverse splitsing is logisch, maar is meestal negatief voor de koers. Imtech geeft het maximaal aantal aandelen uit tegen de laagst mogelijke prijs om de benodigde € 600 mln. binnen te halen. De prijs is een formaliteit. Het punt is: verwacht je een winstgevend Imtech of niet. De nettoschuld is sinds eind juni met € 108 mln. opgelopen tot boven € 1,1 mrd. door toename van het werkkapitaal in het derde kwartaal, herfinancieringskosten en rentelasten. De omzet uit de voortgezette activiteiten was in de eerste 8 maanden van dit jaar € 2,55 mrd. De orderontvangst liep in de pas met de omzetontwikkeling. De negatieve publiciteit i.v.m. de problemen in Duitsland en Polen drukte bij sommige onderdelen de orderontvangst.
22
Ook in de Verenigde Staten van Amerika heeft Imtech Marine USA nog een akkevietje met het Amerikaanse baggerconcern Dutra. Er is een verschil van inzicht over een contract dat eind 2012 sloten is . Onderdeel van het contract was de installatie van een satellietverbinding op een schip met een limiet voor datacommunicatie. Deze limiet is overschreden en daarom brengt Imtech extra kosten in rekening. Hier wordt over gesproken maar Imtech gaat toch naar de rechter te stappen om betaling van $ 342.00 (€ 252.000) af te dwingen. Imtech heeft de zaak gemeld bij de rechter ('filed law suit') de informatie is nu openbaar. Er is niet gevraagd om actie ('served law suit'). 'Filen' en 'serven' zijn in de VS twee verschillende zaken.
Wil mensen mooi maken
Op 3 juli jl. was er in de kappersacademie van L'Oréal in Brussel een presentatie voor de particuliere aandeelhouder. De L'Oréal Groep is een onderneming in cosmetica en schoonheidsverzorging en gevestigd in het Franse Clichy. Het bedrijf is op de beurs in Parijs genoteerd, echter de familie Bettencourt heeft 33,31% van het aandelenkapitaal in handen. Het aandeel van Nestlé in het aandelenkapitaal is vorig jaar door inkoop van eigen aandelen met 6% gedaald naar 23,3%. Men heeft ontwikkelingsactiviteiten op het gebied van cosmetica. De focus ligt op haarkleur en haarverzorging. Verder richt men de activiteiten op huidverzorging, zonbescherming, make-up, parfums en eau de toilette . In 2006 heeft L'Oréal de 'natuurlijke' cosmetica keten The Body Shop overgenomen voor € 950 mln. Het hoofdkantoor voor België is in Brussel. Om precies te zijn in Sint-Agatha-Berchem. Hier is ook de kappersacademie gevestigd waar kappers(sters) om leren gaan met de (nieuwe) producten van L'Oréal. In Nederland heeft men in Hoofddorp een kantoor. Met € 28,8 mrd. omzet is L'Oréal veruit de grootste op dit gebied. Daarna komt Unilever met € 20,7 mrd. Het productengamma bevat producten voor de consument zoals L'Oréal Paris, Garnier. Maybelline New York, Essie en SoftSheenCarson. De professionele markt wordt bediend met de merken Kérastase, L'Oréal Paris Professionnel, Matrix, Redken, Yue-Sai (China ) en Shu Uemura (Japan). Verder heeft men een heel scala aan luxe producten zoals Biotherm, Cacharel, Diesel, Giorgio Armani, Helena Rubinstein, Kiehl's Since 1851, Lancôme, Ralph Lauren Fragrances, Viktor & Rolf en Yves Saint Laurent. Bij de cosmeticaproducten is men vertegenwoordigd door merken zoals La Roche-Posay, Innéov, Urban Decay, Clarisonic en Vichy. 23
Maybelline New York is het meest succesvolle merk. De omzet hiervan is gestegen van € 300 mln. in 1995 naar € 2mrd. in 2013. Een ander succesvol merk is Kiehl's. Hiervan is de omzet gestegen van € 40 mln. in 1999 naar € 530 mln. in 2013. De meest succesvolle acquisities van de laatste jaren zijn het in 2012 overgenomen Urban Decay, waarvan de omzet sindsdien met 42% gestegen is en het in 2011 overgenomen Clarisonic waarvan de omzet met 2,5% is gestegen. Kerncijfers
2013
2012
2011
2010
26,25
22,14
19,78
21,94
25,41
4,87
4,74
4,08
3,79
3,07
51,38 %
48,55 %
49,02 %
47,53 %
48,86 %
37,23
34,58
29,51
25,13
23,29
ultimo koers
127,70
104,90
80,70
83,08
78,00
hoogste koers
137,85
106,40
91,24
88,00
79,32
laagste koers
103,65
79,22
68,83
70,90
46,00
koers/winst verhouding winst per aandeel pay out ev per aandeel
2009
De omzet is mooi verdeeld met 25,1% in Noord Amerika, 35,1% in West Europa en 39,8% in nieuwe markten oftewel de rest van de wereld. Het operationele resultaat in procenten van de omzet (20,1%) is eveneens keurig verdeeld over zowel de 4 markten waarin men actief is als de regio’s. Het operationele resultaat, de nettowinst, winst per aandeel en de netto operationele kasstroom zijn in 2013 allemaal rond 4,5 gestegen. Deze succesvolle strategie heeft men te danken aan de geïntegreerde on/offline strategie bij de media en het optimaliseren hiervan. Verder beschikt men over uitstekende econometrische modellen bij het marktonderzoek. T.a.v. de productie heeft men wereldwijd, uitgezonderd de dermatologie, 40 fabrieken voor de productie van cosmetica. Men wil zo dicht mogelijk bij de markt produceren, zodat de logistieke mogelijkheden optimaal benut worden. Organisatorisch streeft men naar optimalisaties van de functies en systemen. L'Oréal heeft een uitstekend dividend track record. Was het dividend in 1970 nog € 0.008 per aandeel, in 2013 is het met 8,7% verhoogd naar € 2,50 per aandeel. De pay-out ratio is daarmee gestegen van 29,1% in 1997 naar 48,7% in 2013. Door de steeds grotere middenklasse wereldwijd zal de vraag naar producten van L'Oréal stijgen. In 2020 zal deze gestegen zijn naar 3,2 mrd. mensen en zal vooral in het Verre Oosten (Asia Pacific) gegroeid zijn naar 54% van de bevolking.
24
Kijken we naar de strategische posities dan zijn deze in de “BRIMC” landen sterk. Zo heeft men in Rusland en Mexico een nummer 1 positie, in China is men nummer 2, in India nummer 3 en in Brazilë nummer 4. Geografisch is men in West- en Oost-Europa en in Noord nummer 1, in de Asia Pacific, Afrika en het Midden-Oosten nummer 2, Latijns Amerika nummer 4 en Japan nummer 8. Van het reclamebudget gaat 12% naar de digitale media. De verkopen via E-commerce zijn in 2013 met 20% gestegen. L'Oréal verwacht een Figuur 11 Koersverloop groei van de L'Oréal cosmeticamarkt wereldwijd in de tweede helft van 2014 van 3 tot 3,5%. Ondanks dat de West-Europese markt de laatste maanden is gekrompen en deze in de Verenigde Staten van Noord Amerika (VS) nauwelijks groeit denkt men met een groei van 3,5tot 4% over heel 2014 de markt te verslaan. Het is onmiskenbaar dat L'Oréal een successtory is. De leiding van het bedrijf is in goede handen en men is uitstekend gepositioneerd. Toch denken wij dat met de zwakke consumentenbestedingen in vooral West-Europa en in mindere mate de VS. het aandeel met een koers-winstverhouding van rond de 24 stevig gewaardeerd is. De presentatie was in het Frans en werd uitstekend vertaald in het Nederlands. Echter een deel van de presentatie werd verzorgd door een Nederlander. Ook hij moest zijn deel in het Frans doen, met als gevolg dat ook de presentatie van een Nederlander vertaald moest worden naar het Nederlands.
Programma excursie 14 november 2014 naar Van Rees Group Dongen. 10.00 uur inloop 10.30 uur start presentatie Acomo 11.00 uur start presentatie Philip 12.00 uur demonstratie theeproeven 12.30 uur start lunch 13.30 uur naar de fabriek 14.00 uur start rondleiding 15.00 uur einde. 25
Opgavenformulier excursie 14 november 2014 naar Van Rees Group, Metaalstraat 4, 5107 ND, Dongen. Telefoon 0162-315 932. Hierlangs afknippen. EXCURSIE NAAR VAN REES GROUP IN DONGEN. De ondergetekende(n) x) Na(a)m(en) x) :1. ........................................................................................... 2. ………………………………………………………….. Adres
: ...........................................................................................
Woonplaats : ........................................................................................... Ne(e)m(t)en deel aan de excursie naar Van Rees Group op vrijdag 14 november 2014 Ik/wij kom(en) met eigen vervoer Ik/wij kom(en) met openbaar vervoer Datum:…………………………………………2014 Plaats:………………………………………….. Handtekening………………………………………….. Zenden aan: secretariaat SRB Beatrixstraat 44 5331 TE Kerkdriel telefoon: 0418-631891 mobiel : 06-28634699 E-mail :
[email protected] x) doorhalen wat niet van toepassing is. Na ontvangst van het inschrijfformulier krijgt u rond 4 november 2014 een bevestiging van uw aanmelding, het programma en een route beschrijving voor zowel eigen vervoer als openbaar vervoer. Aangezien het project per openbaar vervoer goed bereikbaar is, staan er geen taxi’s klaar
26
Programma van de SRB-BELEGGERSDAG op zaterdag 29 november 2014 in de zalen 2002 en 2003 van het Party – Vergadercentrum ENGELS te Rotterdam. 09.00 – 09.50 uur Aankomst en registratie deelnemers Er wordt koffie met cake geserveerd 09.50 – 10.00 uur Opening door de dagvoorzitter 10.00 – 11.00 uur Presentatie Eurocommercial Properties NV. door de heer E.J. van Garderen, Financieel directeur in de Raad van Bestuur Gelegenheid tot het stellen van vragen 11.00 – 11.15 uur Koffiepauze 11.15 – 12.15 uur Presentatie Nieuwe Steen Investments NV. door de heer J.J. Buijs voorzitter van de Raad van Bestuur Gelegenheid tot het stellen van vragen 12.15 – 13.30 uur Warm / koud buffet 13.30 – 13.45 uur Uitreiking Investor Relationsprijs 13.45 – 14.45 uur Presentatie Kendrion NV. door de heer P. Veenema voorzitter van de Raad van Bestuur Gelegenheid tot het stellen van vragen 14.45 – 15.00 uur Koffiepauze 15.00 – 16.00 uur Lezing door de heer I. Snurer, kwantitatieve analist bij Quantalica. Gelegenheid tot het stellen van vragen 16.00 – 16.15 uur Koffiepauze 16.15 – 16.30 uur Bestuursmededelingen en huishoudelijke vergadering Circa 16.30 uur
Sluiting door de dagvoorzitter
Na afloop wordt u een drankje aangeboden. 27
SRB-BELEGGERSDAG OP ZATERDAG 29 NOVEMBER 2014 IN PARTY EN CONGRESCENTRUM ENGELS, STATIONSPLEIN 45, ROTTERDAM. Het party- en congrescentrum Engels ligt tegenover het Centraal Station in Rotterdam, Daarom is het raadzaam om met het openbaar vervoer te komen. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan zijn er tegen betaling parkeerkaarten beschikbaar. Hierlangs afknippen
INSCHRIJFFORMULIER Ondergetekende(n) wel/geen aangeslotene(n) x) van de Stichting SRB neemt/nemen x) deel aan het programma van de SRB-Beleggersdag op zaterdag 29 november 2014 in het Party- en congrescentrum Engels, Stationsplein 45, Rotterdam. Na(a)m(en) : 1….…………………........................................................................... 2…..................................................................................................... Adres :
…...…...............................................................................................
Woonplaats: …....................................................................................................... Ik/wij schrijf(ven) in voor de hele dag x) Kosten Beleggersdag voor aangeslotenen € 50,-Kosten Beleggersdag voor geregistreerde partners aangeslotenen € 35,-Kosten Beleggersdag voor niet aangeslotenen € 60,-Ik/wij schrijf(ven) in voor een halve dag en maak(maken) en wel/geen gebruik van het warm/koud buffet x) Kosten voor een halve dag € 25,-- zonder warm/koud buffet en € 35,-- extra voor het warm/koud buffet. Over te maken naar rekeningnr. NL83 INGB 0007 7338 88 t.n.v. de Stichting SRB te Kerkdriel. Betaling zal geschieden
via overschrijving naar bovengenoemde rekening
contant aan de zaal
Datum:
………………………………………................
Plaats:
………………………….………….....................
Handtekening: …………………………………………………. Zenden aan: secretariaat SRB Beatrixstraat 44 5331 TE Kerkdriel E-mail :
[email protected] x) doorhalen wat niet van toepassing is. Na ontvangst van het inschrijfformulier krijgt u rond 19 november 2014 een bevestiging van uw aanmelding.
28
