Tekstproductie en fotografie Tom de Vries // Tekenwerk Henk Heusinkveld
In de uitbouw aan de noordzijde van de kantoortoren zijn de bestaande vloeren om en om aangevuld met nieuwe vloervelden van staalplaatbeton.
48 // Bouwwereld
48-53_renovatiepolitie.indd 48
11-08-14 16:45
Project Renovatie //
De noordelijke kopgevel is een stramien naar buiten geplaatst en geheel in glas uitgevoerd, met in de toegevoegde ruimte een nieuwe vluchttrap.
Glazen kopgevel voor Witte Toren De Witte Toren langs de A20 is zwartblauw geworden en is voorzien van een nieuwe transparante kopgevel, die op enige afstand van het bestaande gebouw is gezet. Tevens zijn horizontale raamstroken aangebracht.
Bouwwereld // 49
48-53_renovatiepolitie.indd 49
11-08-14 16:45
// projecT renovaTie
1
Renovatie Witte Toren // Locatie: Veilingweg, rotterdam // Opdracht: Politie rotterdam rijnmond // Bouw: januari 2013 – april 2014
De opvallende Witte Toren langs de A20 bij Rotterdam heeft een metamorfose ondergaan. De markante trappartijen aan beide koppen zijn verdwenen evenals de witte beplating van (asbest houdende) volkernplaat, die het gebouw zijn naam gaf. Architec tenbureau cepezed uit Delft kreeg in 2008 de opdracht om de toren en omringende bijbehorende gebouwen te renoveren en aan te passen voor gebruik door een gereorganiseerd politie apparaat. Ter uitbreiding was al een nieuwe toren ontworpen, die uiteindelijk vanwege reorganisaties niet is gerealiseerd. Het ontwerp voor de nieuwbouw heeft echter wel het renovatie ontwerp van de bestaande toren mede bepaald. Beide torens zijn ontworpen met een geheel glazen kopgevel.
2
1 // De gesloten geveldelen zijn bekleed met staalplaat met een horizontale profilering. De raamstroken hebben aan de oostgevel dichte delen ter plaatse van de leidingkokers. 2 // De stabiele kern in het gebouw (rechts) is versterkt met een betonnen schil. Een uitbreiding van de kern met systeemwanden herbergt functies als pantry, copy en dergelijke.
Stalen constructierek De nieuwe glazen noordgevel is op een stramienafstand van het bestaande gebouw geplaatst. Om en om wordt de bestaande verdiepingsvloer aangevuld of wordt een vide gecreëerd; een extra ontwerpmiddel om de interne communicatie te vergemak kelijken. De vloeraanvulling bestaat uit een staalplaatbetonvloer, opgelegd op stalen hoekprofielen (L200/100/10), enerzijds be vestigd aan de bestaande vloerrand en anderzijds aan het stalen constructierek van de glazen gevel. Dit constructierek bestaat uit een samenstel van stalen koker profielen in een grid dat overeenkomt met de horizontale vloer velden en de oorspronkelijke verticale gevelindeling. Het wit en brandwerend geschilderde rek is aan de bovenzijde verbonden met een glasdak. Met kokers en trekstangen is een stabiele constructie gemaakt die de glasgevel verbindt met de achter liggende dakopstand. Deze dakopstand is volgens projectarchi tect Christiaan de Wolf een standaardoplossing, die cepezed vaker hanteert om zo hinderlijk zicht op allerlei op het dak op gestelde installaties te voorkomen. Convectors De glazen vliesgevel heeft beglazing in een brandwerende uit voering (60 minuten WBDBO) voor de geveldelen onder de vloeraansluitingen en doorvalveilige beglazing daarboven. De brandwerende aluminium vliesgevel is vanwege de grote glas afmetingen (circa 1800 x 3600 mm) speciaal in Denemarken getest door systeemontwikkelaar en gevelbouwer Oskomera en glasleverancier Vetrotech. In de nieuwe vloervelden is vloerverwarming opgenomen. Om hinderlijke koudeval op te vangen is er ter aanvulling een
50 // Bouwwereld
48-53_renovatiepolitie.indd 50
11-08-14 16:45
Aan de kopgevels van de Witte Toren waren betonnen vluchttrappen toe-
De glazen vliesgevel van de uitbouw sluit aan op een glasdak.
gevoegd. De witte beplating gaf het gebouw zijn naam. (Foto: cepezed)
lijnconvector aangebracht in de vloer nabij de glasgevel. Om diezelfde reden is er in het open, horizontale Uprofiel ter hoogte van de vide eveneens een lijnconvector aangebracht. De gevelstroken die de langsgevels verlengen zijn gesloten uitgevoerd en hebben aan de binnenzijde een afwerking van witte, geperforeerde staalplaten (fabrikaat Fural). Alle wanden en vrijstaande betonkolommen zijn wit gestuukt en in combinatie met de witte, stalen systeemplafonds, de lichtgrijze Bolidt giet vloer en de overdaad aan binnenvallend daglicht zorgen zij voor een weldadige heldere atmosfeer in de nieuwe kantoor verdiepingen. ME-blauw De nieuwe huid die over het bestaande gebouw is aangebracht (die overigens ook is toegepast bij alle andere gebouwen op het complex ter verhoging van de samenhang), bestaat uit staalplaat van Tata Steel (op NCSkleur geproduceerde coilcoat HPS 200 Ultra) met een horizontale profilering (Alubel Italië/Laukien Duits land). Op enkele plekken is een geperforeerde variant van de profielplaat toegepast, onder andere bij het restaurant en bij de stallingsgarage. Met veertig procent open platen wordt zo toch een gewenste hoeveelheid (gefilterd) daglicht toegelaten, terwijl het beeld aan de buitenkant nauwelijks anders is dan bij een gesloten profielplaat. De productievolgorde van perforeren, profileren en dan poeder
coaten zorgt voor een rondom aangebrachte beschermlaag. De Wolf heeft voor alle in het project voorkomende metalen geveldelen gekozen voor de kleur zwartblauw die gelijk is aan de kleur die de MEuitrusting heeft. Dit donkere blauw (NCS S 8010R70B) is anders dan het bekende lichte politie blauw dat op de reguliere politiegebouwen voorkomt. Daarmee wordt ook direct duidelijk dat het hier om een werkgebouw gaat met ondersteunende diensten en niet om publiektoegankelijke gebouwen. Raamstroken Het complex biedt ondersteunende faciliteiten aan ruim 6500 politiemensen uit verschillende diensten. Voor het zogenoemde nieuwe werken werd de bestaande kamerindeling van de ver diepingen vervangen door open en eventueel flexibel in te delen ruimtes. Daarbij paste het toevoegen van meer gevel openingen om zo meer daglicht in het gebouw toe te laten. Nieuwe regelgeving omtrent vluchttrappen en bijbehorende loopafstanden en signaleringen maakte het mogelijk de externe noodtrappen aan de koppen van het gebouw te verwijderen. Een bestaande trap in de kern van het gebouw en een nieuwe, bijzonder vormgegeven noodtrap aan de noordgevel volstaan nu om aan de eisen te voldoen. Zo ontstond ook de mogelijk heid om de raamstroken per verdieping rond het gehele ge bouw door te zetten.
Bouwwereld // 51
48-53_renovatiepolitie.indd 51
11-08-14 16:45
// Project Renovatie Constructieve versterking De horizontale raamstroken worden al leen ter plaatse van de kern op twee plekken onderbroken. De Wolf verklaart: “Constructief onderzoek wees uit dat de constructie van het in 1984 gebouwde kantoor uiterst mager gedetailleerd was, zelfs ten opzichte van de toen geldende TGB 1972 (Technische Grondslagen Bouwconstructies). Bovendien was des tijds gerekend met een gelijkmatige wind belasting. Tegenwoordig moet je bij grootschalige ingrepen in bestaande gebouwen, zoals hier het geval is, de TGB 1990 hanteren en de constructie berekenen op een hogere windbelasting, maar ook op een asymmetrische wind belasting waardoor er torsiekrachten op de stabiliteitselementen ontstaan. Tevens dient de windbelasting volgens TGB 1990 volledig naar de palen te worden door gerekend, terwijl dat volgens TGB 1972 slechts voor vijftig procent nodig was. Versterking van de constructie was dus om meer dan één reden nodig.” Hiervoor is de bestaande kern omkleed met een extra betonwand van 300 mm dik. Deze is met Lenton wapeningsstaal gekoppeld aan de vloeren en ter plaatse van de gevel verbonden met twee op gaande in beton uitgevoerde nieuwe leidingkokers. Ter plaatse van de leiding kokers is de gevel voorzien van gesloten raampartijen.
Een bijzonder vormgegeven stalen spiltrap is in de uitbouw opgenomen en vervangt de voorheen aan de buitenzijde van het gebouw aangebrachte vluchttrap.
De nieuwe glazen noordgevel is op stramienafstand van het bestaande gebouw geplaatst
52 // Bouwwereld
48-53_renovatiepolitie.indd 52
11-08-14 16:45
Vide
Projectgegevens // Locatie: Veilingweg, rotterdam // Opdrachtgever: Politie rotterdam rijnmond // Ontwerp: architectenbureau cepezed, delft, cepezed.nl // Uitvoering: Bouwbedrijf de Vries en Verburg, stolwijk, devriesenverburg.nl // Constructieadviseur: Aronsohn raadgevende ingenieurs, rotterdam, aronsohn.nl // Adviseur bouwfysica en brandveiligheid: dGmr raadgevende ingenieurs, rotterdam, dgmr.nl // Adviseur installaties: Advies- en ingenieursbureau Grontmij, Amersfoort, grontmij.nl // Glazen vliesgevel: drl Benelux, deurne, oskomera.nl // Stalen profielplaatgevel: erdo, Capelle a/d iJssel, erdo.nl // Stalen coilcoat voor gevel: Tata steel, iJmuiden, tatasteel.nl // Binnenwandsysteem: maars living walls, Harderwijk, maarslivingwalls.nl // Bouwperiode: januari 2013 – april 2014
1:1000
32585+
Kit+rugvulling
32447+
Alu zetwerk 60x40x2, verlijmd Alu zetwerk Isolatie EPDM-folie Multiplex Stalen koker 150x100x10 + brandw. coating
Stalen koker 150x100x10 +brandwerende coating Alu vliesgevel
Glasdak (10-15-17) op afschot 20mm/m1 Windverband +Willemsanker
Stalen koker 150x175x5 +brandwerende coating
Convector
Vloerafwerking Dekvloer Vloerverwarming
Alu gevelplaat Dampremmende folie HSB-element Waterk. dampopen folie Damwandprofielplaat
Nieuw vloerveld staalplaatbeton d=150 Doorvalveilig glas (8-18-16) letselwerend glas tpv beg. gr. Dampremmende laag Dakbedekking
Brandklep Ventilatiekanaal Koof met verlichting
Best. opstand gesloopt Koof met verlichting 32585+ Plafond
Afsluitband
Glasdrager
Stalen U-profiel 150x80 Convector Glasdrager Alu zetwerk
Afdekplaat Convector UNP200 met brand. coating
Vloerverwarming Dekvloer
Isolatie
Bestaande betonvloer d=280
Plenum
Kabelgoot
Grindbak
Koof met verlichting
Plafond
Drainage Systeemvloer geïsoleerd EPDM-folie Kantplank Isolatie Waterkerende laag
Funderingsbalk
Bodemafsluiting
1:20
Bouwwereld // 53
48-53_renovatiepolitie.indd 53
11-08-14 16:45