8
In de ki j k e r: d e wo n i n g v e rz ek e r in g
Veel
m
> Brand mag dan al centraal staan in de woningverzekering, de kans is groter dat de polis u van nut kan zijn na waterschade of diefstal. > Wij onderwierpen 15 contracten aan een vergelijkende studie met een 85-tal criteria. Vier verdienen de titel van Beste Koop, maar er zijn ook minder goede contracten op de markt. > De verzekeraars lassen allerlei bedingen in waardoor ze de dekking beperken of uitsluiten. Zo is er wel dekking voor een lek in de stookolietank wanneer dat tot schade leidt in de woning, maar veelal niet als de bodem erdoor vervuild geraakt. > Test-Aankoop pleit voor een doorzichtige afhandeling van geschillen en een vergoedingstermijn die in geen geval kan worden omzeild.
Budget & Recht
september/oktober 2005 - nr. 182
éér dan alleen maar brand P
iet vindt een woningverzekering overbodig: "Men moet echt al pech hebben om zijn huis volledig in de vlammen te zien opgaan…" Simonne is gelukkig ook van woningbrand gespaard gebleven, maar toch vindt zij zo'n polis interessant: "Na een lek in de buizen van de centrale verwarming moest ik het parket in de woonkamer laten vervangen. De woningverzekeraar heeft me volledig vergoed." Inderdaad, een woningverzekering komt niet alleen van pas bij een regelrechte ramp waarbij uw woning mét alle inboedel totaal werd vernield door brand, maar ook bij tal van minder ernstige schadegevallen. En waterschade behoort zonder enige twijfel tot de vaak voorkomende problemen. > De basisdekking van de woningverzekering hebben we op de volgende bladzijde overzichtelijk samengevat in een tabel. > De woningverzekering dekt ook de bijkomende kosten. Dat zijn de uitgaven die nodig zijn om u weer in de toestand te brengen van vóór het schadegeval, bv. de kosten voor de opruiming van de schade en voor de heraanleg van de tuin, een vergoeding voor de genotsderving, de kosten voor de tijdelijke onbewoonbaarheid. > U kunt ook op de woningverzekering terugvallen wanneer er door uw fout of nalatigheid iets is misgegaan aan uw woning waardoor iemand anders schade heeft geleden (u bent dan "burgerlijk aansprakelijk"), bv. de eigenaar van een aanpalend gebouw of de eigenaar van de auto die voor uw deur geparkeerd stond. > Tegen betaling van een extra premie kunt u zich via de woningverzekering laten verzekeren tegen: – de diefstal van inboedel, en de schade veroorzaakt tijdens zo'n diefstal (vernielde meubelen…). Ook voorwerpen die tijdelijk waren
verplaatst, bv. omdat u ze voor de vakantie hebt meegenomen naar uw huurhuisje of hotel, zijn vaak in zekere mate gedekt. Wanneer u buiten uw woning, in België of in het buitenland, werd beroofd, kunt u eveneens op uw woningverzekering terugvallen; – de onrechtstreekse verliezen. Dat zijn de diverse kosten voor o.m. telefoontjes, brieven, verplaatsingen... die u door een schadegeval moet maken; – de natuurrampen. Alleen het risico op aardbevingen is soms in de basisdekking inbegrepen, overstroming daarentegen op dit ogenblik slechts zelden. > Let op: het is niet omdat bepaalde schade in alle contracten wordt gedekt dat de dekking daarom overal even goed is. Soms zijn er beperkingen of verschillen in de schadevergoeding. Lees in dat verband "Er zijn zeer goede maar er zijn ook minder goede contracten" op blz. 1213.
MEER WATER DAN BRAND Bron: enquête bij abonnees van Test-Aankoop die bij Ethias verzekerd waren
Top-vier van de schadegevallen in de woningverzekering 1. waterschade 2. schade door slechte weersomstandigheden (bliksem, hagel, storm) 3. diefstal 4. brand
9
10 TIPS
DE BASISDEKKING IN EEN NOTENDOP Oorzaak van de schade aan de woning en/of de inboedel
Altijd gedekt (1)
Geregeld gedekt (1)
Meestal niet gedekt (2)
BRAND EN AANVERWANTEN – brand – ontploffing (bv. door gas) – blikseminslag – omgevallen bomen (zonder storm) – vandalisme (zonder diefstal) – elektriciteitsproblemen (kortsluiting, te hoge spanning, toevallige overbelasting…) – aanslagen en arbeidsconflicten
✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔
STORM EN HAGEL – stormschade aan woning – schade aan voorwerpen buiten aan de woning (zonneluifel, schotelantenne, omheining…) – hagel – sneeuwdruk
✔ ✔ ✔
✔
WATER – breuk in de leidingen, lek in de dichtingen, het overlopen van hydraulische installaties * oorzaak in het verzekerde gebouw zelf * oorzaak in aanpalend gebouw – opsporen van lekken in muren, vloer, plafonds… – vorstschade indien geen voorzorgsmaatregelen waren genomen – waterinsijpeling via het dak – corrosie – lek in stookolietank in verzekerd gebouw – "zuivere" huiszwam (dus niet als gevolg van waterschade die gedekt is)
✔ ✔ ✔ ✔ ✔
✔ ✔
> Werkt u via een makelaar of een verzekeringsagent? Vraag hem dan om het evaluatierooster, waarmee kan worden bepaald hoeveel u voor het gebouw moet laten verzekeren, in te vullen en mee te ondertekenen. Mocht de maatschappij u later bij een schadegeval niet genoeg willen uitkeren, dan kunt u zijn aansprakelijkheid inroepen. > Hebt u de woning gerenoveerd? Verwittig dan beter de verzekeraar, want als de woning in waarde is gestegen, moet de polis worden aangepast. Ook al zien sommige maatschappijen een waardestijging met 10 of 20 % door de vingers. > Roep een vakman erbij om het bedrag van de schade te bewijzen, en schakel uw eventuele makelaar in.
✔
GLASBREUK – ruiten, spiegels, glazen platen – glazen meubels en vitrokeramische kookplaten – sanitaire toestellen
✔
✔ ✔
NATUURRAMP (3) – overstroming – aardverschuiving (niet te wijten aan aardbeving) – aardbeving
✔ ✔ ✔
(1) Soms is de dekking evenwel beperkt : zie blz. 12-13. (2) Zelfs niet tegen betaling van een extra premie. (3) Meestal tegen betaling van een extra premie.
Het bedrag dat moet worden verzekerd
* Nieuwwaarde van de woning: het bedrag nodig om de woning herop te bouwen, met inbegrip van het ereloon van de architect en de btw. * Nieuwwaarde van de inboedel: het bedrag vereist om een specifiek voorwerp nieuw aan te kopen. * Vervangwaarde van de inboedel: het bedrag dat u moet neertellen om een vergelijkbaar voorwerp weer aan te kopen. * Verkoopwaarde van de inboedel: de waarde die u voor een goed kunt krijgen als u het onder normale omstandigheden verkoopt.
Voor het gebouw > Als eigenaar moet u uw woning voor de nieuwwaarde* laten verzekeren. Dat is ook wat in principe wordt uitgekeerd (lees evenwel ook "Op welke vergoeding mag u rekenen?" op blz. 14). > De verzekeraars zijn bij wet verplicht om te voorkomen dat u een te laag bedrag opgeeft, alleen heeft de wetgever niet bepaald hoe dat concreet moet. De meeste verzekeraars werken daarom met een zogenoemd evaluatierooster: u moet gewoon het aantal vertrekken in uw woning invullen en een paar details geven over de afwerking van de woning zelf en van elk van die vertrekken (bv. gevel in natuursteen, open haard, meer dan één badkamer, parket in woonkamer…). Dat is een eenvoudig en goed systeem. Enkele maatschappijen (DVV, Fortis Bank) baseren zich nog op het aantal vierkante meter, wat minder gebruiksvriendelijk is voor de doorsneeconsument. Let wel: er bestaat geen eenduidig, objectief en veralgemeend systeem voor de waardebepaling. De ene verzekeraar zal voor het te verzekeren
bedrag voor uw woning dan ook tot een hoger bedrag komen dan een andere. Voor de inboedel > Steeds meer verzekeraars nemen een percentage van het bedrag dat u als eigenaar voor het gebouw hebt laten verzekeren (bv. 30 %) of ze stellen een bedrag per vertrek voor (bv. € 5 950). Bij enkele maatschappijen kunt u de inboedel "tegen eerste risico" laten verzekeren: u stelt een vast bedrag voorop en wordt sowieso volledig vergoed ongeacht het bedrag van de schade. > Uw inboedel is dan voor de nieuwwaarde* verzekerd. Met soms een aantal uitzonderingen: – elektrische toestellen: bij alsmaar meer maatschappijen geldt gedurende ten minste 5 jaar de nieuwwaarde, en wordt vanaf het 6e jaar 5 tot 10 % waardevermindering per jaar afgetrokken; – kunstvoorwerpen, juwelen, verzamelobjecten (boeken, cd's…) en alle voorwerpen die als zeldzaam of kostbaar worden beschouwd (bv. antiek, Oosters tapijt, zilverwerk...): meestal de vervangwaarde*, maar soms de verkoopwaarde*.
Budget & Recht
september/oktober 2005 - nr. 182
11
"Ik huur de woning alleen maar…" ... en toch sluit ook u beter een woningverzekering! Die polis is vaak verplicht Als u voor het huurcontract de modelovereenkomst gebruikt die Test-Aankoop heeft uitgewerkt, bent u verplicht bent om een woningverzekering te sluiten. Ook in andere huurcontracten is dat meestal het geval. En het is sowieso een aanrader! U moet het huurpand op het einde van de huurovereenkomst immers teruggeven in de staat waarin u ze hebt gekregen. Als de woning of het appartement geheel of gedeeltelijk vernield is, door brand of waterschade bv., kunt u die plicht dus niet meer nakomen. Aan die verplichting kunt u alleen ontsnappen zo u kunt bewijzen dat de aansprakelijkheid bij een derde ligt of dat het een geval van overmacht betreft (storm, blikseminslag…). Wanneer de brand is ontstaan door uw eigen fout of onvoorzichtigheid (of die van iemand voor wie u aansprakelijk bent), kunt u bovendien burgerlijk aansprakelijk worden gesteld door de personen die daardoor schade hebben ondervonden (bv. de verhuurder, de eigenaar van een naburig pand, de eigenaar van de auto die voor de deur geparkeerd stond…). Ook dan is een woningverzekering zeker geen luxe.
Hoeveel moet u laten verzekeren? > Als u de enige huurder bent, bepalen de meeste verzekeraars het bedrag dat u voor het gebouw moet verzekeren, net als voor de eigenaar, aan de hand van een evaluatierooster. Met dit verschil dat u slechts de werkelijke waarde* moet nemen, waardoor het bedrag veelal 20 tot 30 % lager ligt dan voor de eigenaar. Doorgaans moet u rekenen op een premie van zowat € 6 tot € 9 per € 10 000 die u verzekert. Als u niet de enige huurder bent (bv. u huurt een appartement in een flatgebouw), nemen de meeste verzekeraars 20 keer de jaarlijkse huur (huurlasten inbegrepen) als verzekerd bedrag. Dat is makkelijk, maar in de grote steden overstijgt het resultaat vaak de werkelijke waarde. > Voor de inboedel maakt het uiteraard niets uit of u huurder bent of eigenaar: daarvoor gelden dezelfde regels (zie blz. 10).
Abonnees van Test-Aankoop kunnen de modelovereenkomst voor de huur van een woning gratis downloaden op onze website www.test-aankoop.be.
* Werkelijke waarde van de woning: de nieuwwaarde min het verval van de woning.
Hoe Test-Aankoop het ziet In het kader van de woningverzekering hebben wij twee belangrijke eisen.
Wanneer de openbare riolering of de beken het hemelwater niet meer kunnen slikken en het water uw huis binnenstroomt, is de schade momenteel meestal maar gedekt door de woningverzekering als u een extra premie hebt betaald. En u kunt pas op het Rampenfonds terugvallen indien de feiten als een natuurramp worden erkend.
De versnelde vergoedingstermijn Sinds 1/7/2004 zijn nieuwe regels van toepassing waardoor de verzekerden na een schadegeval in principe sneller moeten worden vergoed. Zo moet de verzekeraar binnen 90 dagen na de aangifte het deel van de vergoeding storten dat zonder betwisting verschuldigd is. Maar… het volstaat voor een verzekeraar om het bedrag van de schade of de aansprakelijkheden te betwisten om die termijn te omzeilen! En dan kan de verzekerde alleen nog via de rechtbank een voorschot eisen, mits hij kan bewijzen dat de zaak dringend is. Die uitzondering holt de wettelijke verplichting dus volledig uit. Voor ons moeten de verzekeraars worden verplicht om het onbetwistbaar verschuldigde bedrag sowieso aan de verzekerde uit te betalen, zonder dat te kunnen omzeilen. Dat is overigens de regel die wordt gehuldigd door de vier maatschappijen die in dit artikel tot Beste Koop zijn aangeduid (zie blz. 13). Gelukkig werd de regeling nu herzien in
het kader van de nieuwe wet op de natuurrampen die in juli 2005 in de Kamer werd goedgekeurd: de tekst voldoet aan onze wensen en vormt dus een grote stap vooruit; meer daarover in "De Spits" in dit nummer. De afhandeling van geschillen Momenteel is de Ombudsman voor de Verzekeringen de spil van de klachtenbehandeling. Het is evenwel gebruikelijk dat die persoon door de sector wordt aangesteld en betaald. Volgens ons zou het goed zijn als klachten door een onafhankelijke bemiddelaar zouden worden behandeld. Of men zou, zoals bij de ombudsdienst van de financiële sector ("Bemiddelingsdienst Banken – Krediet – Beleggingen"), een vertegenwoordiger van de consumenten kunnen toevoegen met wie de ombudsman moet overleggen. Als die twee niet tot een gemeenschappelijk standpunt komen, wordt het dossier voorgelegd aan een bemiddelingscollege dat paritair is samengesteld uit vertegenwoordigers van de financiële sector en consumentenorganisaties, met een onafhankelijke jurist als voorzitter. Zo'n procedure maakt de behandeling van de geschillen doorzichtiger.
12 Er zijn zeer goede maar er zijn Carla vindt het contract van verzekeraar X wel interessant: "Ik heb met die polis ook recht op herstellingen in natura, zelfs voor niet-verzekerde schade, bv. wanneer een sleutel afbreekt in de voordeur." Laat u niet afleiden door dergelijke bijkomstigheden! Wat in de eerste plaats telt, is de basisdekking. Wij onderwierpen 15 contracten aan een vergelijkende studie met een 85-tal criteria.
Test-Aankoop heeft tot nog toe alleen verzekeraar Ethias bereid gevonden om in zijn contract de voornaamste punten op te nemen die wij essentieel vinden voor een goede woningverzekering én daaraan een voordelig tarief plus voor onze abonnees belangrijke bijkomende voordelen te koppelen. Voor meer inlichtingen: rechtstreeks bij Ethias: tel. 011 28 28 75 of www. ethias.be.
Beperkingen en uitsluitingen legio > De dekking is niet in alle contracten even goed. De verzekeraars lassen allerlei bedingen in waardoor ze de dekking beperken of uitsluiten, zodat ze makkelijk aan hun aansprakelijkheid kunnen ontsnappen of slechts een deel van de schade moeten vergoeden. Enkele voorbeelden: – Hoewel schade door vandalisme in principe altijd wordt gedekt, geldt dat bv. niet altijd voor het verwijderen van graffiti. – Bij alle verzekeraars, op KBC na, wordt stormschade alleen vergoed als de storm ook bij andere gebouwen in de buurt schade heeft berokkend of
Ideal Home
A
AFB
P ARGENTA
Verzekerd Wonen
A
AFB
KBC
Woningpolis
B
B
AFB
NATEUS (ex-Naviga-Mauretus)
Brandverzekering woningen
B
B
B
DVV
Cocoon Woning
B
AFB
B
AXA
Comfort Thuis (diefstal formule plus)
B
B
AFB
Diefstal
P P&V / ACTEL (2)
Aardverschuiving en aardbeving
A
Glasbreuk
A
AFB
BFC
B
AFB
B
B
AFB
AFB
B
BFC
AFB
BFC
AFB
AFB
B
B
B
C
B
C
BFC
BFC
B
C
BFC
Water (overstroming inbegrepen)
HomeComfort Plus
Storm
Verzekerd bedrag en vergoeding
P ETHIAS
Maatschappij (1)
Brand en elektriciteitsproblemen
Naam van het contract
EINDBEOORDELING
WONINGVERZEKERING: DE BELANGRIJKSTE CRITERIA
AFB
AFB
B
AFB
B
B
AFB
AFB
B
A AFB AFB BFC
WINTERTHUR
Win at Home
B
B
B
B
BFC
B
AFB
B
FIDEA
Woonverzekering
BFC
BFC
AFB
AFB
C
BFC
C
AFB
FORTIS BANK
Woningverzekering
BFC
BFC
B
AFB
C
B
CFD
B
MERCATOR
Woning Plus
C
C
BFC
BFC
BFC
B
BFC
BFC
GENERALI (3)
Habitas Millennium Woning Alles In Één
C
B
BFC
BFC
C
C
E
C
ING
Perfect Polis Particulieren
C
BFC
BFC
B
C
B
CFD
BFC
MINERVA
Globus Plus
CFD
CFD
C
C
D
C
D
C
ARDENNE PRÉVOYANTE
Globale Habitation
CFD
D
B
C
C
CFD
CFD
CFD
Elke score voor een criterium in deze tabel is in werkelijkheid een totaalscore. Zo is de score voor het criterium "brand" in feite de optelsom van de score voor 7 deelcriteria, o.m. de dekking van vandalisme en van omgevallen bomen (zonder storm) of nog de mate waarin de verzekeraar voor de vergoeding al dan niet rekening houdt met de aanwezigheid van brandbare materialen in de buitenmuren. A : zeer goed voor dit criterium; B : goed; C : redelijk; D : zwak; E : slecht (1) Fortis AG en AGF Belgium herzien momenteel hun voorwaarden. (2) Actel is een dochtermaatschappij van P&V, maar werkt zonder tussenpersonen. (3) Generali weigerde wel alle medewerking toen we in het kader van de analyse van de contractvoorwaarden die we op het internet vonden, inlichtingen vroegen.
Budget & Recht
ook mindere goede contracten als de wind een snelheid heeft gehaald van ten minste 80 km per uur. – Schade veroorzaakt door de huiszwam valt veelal maar onder de dekking wanneer de schimmel zich heeft verspreid als gevolg van waterschade die onder de dekking valt. – Voor waterschade door corrosie aan buizen zijn er heel wat uitsluitingen, bv. als de corrosie zichtbaar was of veralgemeend. – Een contract waarin alle waterschade wordt gedekt, is niet per se beter dan een contract dat opsomt welke risico's worden gedekt. In het eerste geval riskeert u immers veel méér uitsluitingen dan in het tweede, zodat de vraag rijst wat eigenlijk nog gedekt is. Het enige echte voordeel is dat de bewijslast bij de verzekeraar ligt wanneer het schade betreft die is uitgesloten. – Bodemvervuiling door een lek in een stookolietank wordt meestal niet of slechts onder bepaalde voorwaarden verzekerd (indien geen corrosie aan de tank). Wanneer wel dekking wordt geboden, zoals bij onze Beste Kopen, is de vergoeding begrensd (€ 6 250 tot € 7 500; geindexeerd bedrag). – Tot de bijkomende kosten behoort altijd een vergoeding voor de genotsderving, maar die wordt niet per se voor heel de herstelperiode toegekend (vaak maximaal 12 tot 24 maanden). En de vergoeding voor de tijdelijke onbewoonbaarheid is altijd beperkt, ofwel in de tijd (bv. gedurende 3 maanden) ofwel qua bedrag (bv. tot € 3 750). – Als u zich door een eigen expert laat bijstaan om u te verweren tegen de expert van de maatschappij, worden de kosten daarvoor slechts vergoed ten belope van een bepaald percentage van de vergoeding (bv. 3 %, en vaak degressief). – De dekking wordt soms met een verraderlijk woordje beperkt. Bij aardverschuivingen bv. moet het heel vaak per se om een "plotse" gebeurtenis gaan: daardoor delft menig verzekerde het onderspit tegen de verzekeraar. – Voor de dekking tegen de onrechtstreekse verliezen (diverse kosten voor o.m. telefoontjes, brieven,...) komt de vergoeding hooguit neer op 10 % van de schade (soms 20 of 30 %) en niet zelden zijn er enkele uitsluitingen (bv. niet bij schade na diefstal). – Waardepapieren, bankbiljetten en goudstaven die niet in een safe werden bewaard, worden soms uitgesloten of worden slechts voor een beperkt bedrag gedekt (bv. € 625 tot € 3 750). – Bij diefstal van voorwerpen die u tijdelijk had verplaatst (bv. naar het hotel waar u met vakantie bent) of bij een beroving buiten uw woning is de dekking beperkt tot een bepaald bedrag (vaak tussen € 1 750 en € 5 000) of tot een verblijf van een aantal dagen (90 tot 180 dagen). – Diefstallen in kelders van appartementen
september/oktober 2005 - nr. 182
13
beste koop Het bedrag van de premie speelt nauwelijks mee in de eindbeoordeling omdat de premies van de diverse maatschappijen, zoals uitgelegd in de tekst, onderling niet kunnen worden vergeleken. Op basis van de zowat 85 criteria die we onderzochten, gaat de titel van Beste Koop voor onze abonnees naar het contract van Ethias. Ten eerste heeft die maatschappij de voornaamste voorwaarden overgenomen van wat wij als een degelijke woningverzekering beschouwen. Ten tweede is het tarief erg voordelig (de premie ligt 15 tot 20 % lager dan voor een contract van vergelijkbare kwaliteit bij een andere verzekeraar). Ten derde genieten onze abonnees belangrijke bijkomende voordelen (schade aan inboedel volledig vergoed, gratis dekking van de onrechtstreekse verliezen ten belope van 10 % van de schade…). Voor niet-abonnees zijn ook P&V/Actel, gevolgd door Argenta, Beste Koop. Hun contract scoort kwalitatief bijna even goed als dat van Ethias, en bij Actel is het tarief dikwijls ook voordelig. Wie de bemiddeling van een makelaar op prijs stelt, kan kiezen voor het contract van Nateus (ex-Naviga-Mauretus).
met meerdere bewoners worden veelal slechts voor een beperkt bedrag verzekerd (bv. € 625 tot € 8 750). > Geen enkele woningverzekeringspolis is perfect, zelfs onze Beste Kopen niet. Denken we bv. maar aan de beperking van de dekking van bodemvervuiling door stookolie. De premie Doorgaans moet u voor de woning die u als eigenaar betrekt, rekenen op een premie (zonder dekking van diefstal) van zowat € 8 tot € 13 per € 10 000 die u hebt verzekerd en van circa € 8 tot € 15 per € 10 000 die aan inboedel verzekerd is. Maar de jaarlijkse premie hangt van heel wat factoren af: – Woningen met een hoger brandgevaar, bv. met een rieten dak of met meer dan 50 % brandbaar materiaal in de muren, worden doorgaans aan een hoger tarief onderworpen. – Soms wordt de premie voor diefstal opgetrokken als de woning niet over het vereiste alarmsysteem beschikt. – Het feit dat een woning tevens voor professionele doeleinden wordt gebruikt, kan de premie eventueel optrekken. – Uiteraard speelt ook de gewenste dekking een rol. Met name voor diefstal maakt het type van woning (villa, rijhuis, appartement) en alsmaar vaker ook de ligging (risicozone of niet) een groot verschil uit. Doordat er geen eenduidig, objectief en veralgemeend systeem van waardebepaling bestaat, kunnen de premies van de verschillende maatschappijen onderling niet worden vergeleken. Daarom nemen wij de premie niet op in de tabel.
Als de woningverzekering ook een dekking tegen diefstal omvat, is een diefstal gepleegd door iemand die in dienst was van de verzekerde of die toegang had tot de woning dikwijls gedekt zonder specifieke beperking.
14 * Franchise: het gedeelte van de schade dat u voor eigen rekening moet nemen.
Op welke vergoeding mag u rekenen?
Zult u bij een schadegeval alles tot de laatste cent terugbetaald krijgen? Neen. > Net als bij de overgrote meerderheid van de verzekeringen moet u rekening houden met een franchise*. Vroeger was dat bij wet verplicht, en lag het bedrag vast. Sinds vorig jaar heerst totale vrijheid, maar toch blijven de meeste verVERZEKERDE BOTST zekeraars een franchise toepassen, en VAAK OP WEIGERING blijven ze zelfs het vroegere (geïndexeerde) bedrag van € 205 hanteren. Wel kunt Top-drie van de klachten over het schadebeheer van u heel vaak aan de franchise ontsnappen de niet-levensverzekeringen als u zich ook verzekert tegen de onrechtstreekse verliezen (diverse kosten voor 1. weigering om vergoeding o.m. telefoontjes, brieven,...). uit te keren > Bij oudere en minder goed onderhou2. bedrag van de uitkering den woningen kan de verzekeraar in theorie een deel aftrekken van de normale vergoeding wegens het verval* van de 3. reden voor weigering woning, zoals dat na het schadegeval niet duidelijk door een expert werd bepaald. Wettelijk mag het verval wel pas in aanmerking Bron: Jaarverslag 2004 worden genomen als het ten minste 30 % van de Ombudsman voor de Verzekeringen bedraagt (20 % bij stormschade). Som-
* Verval van de woning: de waardevermindering door veroudering, volgens de toestand waarin de woning werd bewaard en onderhouden.
mige verzekeraars trekken het verval integraal af, andere alleen wat boven de grens van resp. 20 of 30 % gaat. Gelukkig wordt in de praktijk niet vaak rekening gehouden met het verval, behalve voor stormschade (aan het dak bv.). > Wanneer de werkelijke schade aan de inboedel boven het verzekerde bedrag ligt, wordt u door enkele maatschappijen toch volledig vergoed. > In het gelukkig veeleer uitzonderlijke geval dat de woning volledig werd vernield, wordt u niet altijd ten volle vergoed als u de woning niet laat heropbouwen en er ook geen andere koopt of als blijkt dat de woning door uw schuld onderverzekerd was. > In normale omstandigheden is het aan u om te bewijzen dat het schadegeval door de polis gedekt is. Vooral in geval van diefstal valt dat in de praktijk niet altijd mee. Er is soms discussie over de interpretatie van de algemene voorwaarden of de draagwijdte die aan de termen in de beschrijving van de dekking moet worden gegeven. Alleen in het geval van een uitsluiting ligt de bewijslast bij de verzekeraar. ▲
Wat we antwoorden op de FAQ van onze abonnees Abonnees die bij ons Contact Center aankloppen in verband met hun woningverzekering, hebben meestal problemen met de vergoeding van waterschade of diefstal. Wij geven hen tips om voor een stevige uitgangspositie te zorgen en zo goed mogelijk voor hun rechten op te komen: > Laat de verzekeringsmaatschappij in een aangetekende brief weten (eventueel met foto's erbij) dat u de schade zo snel mogelijk wilt laten herstellen: zo kan ze een expert sturen om de schade te begroten en kan ze u niet verwijten bewijsmateriaal te hebben vernietigd. > Let erop dat u de schade door diefstal tijdig (zie daarvoor uw contract) aan uw verzekeraar aangeeft, en vergeet niet om het pv toe te voegen met uw verklaring aan de politie. > Als er na een diefstal geen sporen van inbraak zijn, mag u alle mogelijke andere bewijselementen aanbrengen: getuigenissen (bv. vrienden die verklaren dat ze een bepaald schilderij bij u hebben zien hangen, kunstenaar die verklaart dat u bij hem een werk hebt gekocht), vermoedens en waarschijnlijkheden (bv. u hebt nog de factuur van de aankoop, van een herstelling, onderhoud, u hebt foto's van uw woning waarop het gestolen voorwerp te zien
is,...). Rechters houden sterk rekening met het feit of u als te goeder trouw overkomt of niet. Mocht het contract uw rechten in dat opzicht beperken (bv. alleen dekking als er sporen van inbraak zijn), wijs er dan op dat zoiets in strijd is met artikel 32 §18 van de wet op de handelspraktijken (men moet vrij zijn om de schade te bewijzen zoals men wil). Bovendien menen wij dat een beding waarin de verzekerde wordt opgelegd om niet alleen te bewijzen dat bepaalde inboedel werd gestolen maar ook dat er bv. sleutels werden nagemaakt, te veel vergt van een van de partijen en dat het daarom als onrechtmatig, en dus ongeldig, kan worden verklaard door een rechter. > Beweert de verzekeraar dat de diefstal aan uw nalatigheid te wijten is omdat u bepaalde verplichtingen niet hebt nageleefd (bv. deuren en vensters sluiten, alarmsysteem opzetten)? Dan moet hij dat kunnen bewijzen. Ons inziens is soms discussie mogelijk: als u gewoon boodschappen gaat doen, moet u uiteraard deuren en vensters sluiten (of dat ook geldt voor klapramen, lijkt ons minder zeker) maar moet u dan ook per se het alarm opzetten? Als dat wordt geëist, kan dat volgens ons als
een onrechtmatig, en dus ongeldig, beding of als een rechtsmisbruik worden beschouwd. Terloops: al die gevallen van verlies van dekking gecamoufleerd in uitsluitingen en omschrijvingen van de waarborg vormen een problematiek op zich, die het verdient dat we er later uitgebreider op terugkomen. > Gooi bij waterschade in geen geval het bewijs weg van wat de schade heeft veroorzaakt (kapot onderdeel van vaatwasser, buis met een lek...). > Vraag in geval van waterschade aan een vakman om de herstelling te begroten (u wordt deels vergoed voor die expertisekosten). Zo hebt u een goed uitgangspunt om het voorstel te beoordelen dat de expert van de verzekeringsmaatschappij u doet. Kijk goed na of de btw begrepen is in het voorstel van de expert. Weiger een voorstel voor "de herstelling van de twee muren die schade hebben opgelopen" want de kans op een kleurverschil met de andere muren is dan uiteraard groot. > Weiger om met de expert van de verzekeringsmaatschappij te discussiëren over de interpretatie van uw contract: hij is een technicus, geen jurist.
J.-P. Coteur, P. Delefortrie, A. Moriau en N. Vanhee
