In de frontlinie tussen hulp en recht Spel Wie heeft gelijk?
Dit spel ‘Wie heeft gelijk?’ hoort bij In de frontlinie tussen hulp en recht door Jacquelien de Savornin Lohman & Hannie Raaff. © 2001 Uitgeverij Coutinho b.v. Alle rechten voorbehouden. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). Eerste druk 2001 Derde, herziene druk 2008 Uitgeverij Coutinho Postbus 333 1400 AH Bussum
[email protected] www.coutinho.nl Noot van de uitgever Wij hebben alle moeite gedaan om rechthebbenden van copyright te achterhalen. Personen of instanties die aanspraak maken op bepaalde rechten, wordt vriendelijk verzocht contact op te nemen met de uitgever. ISBN 978 90 469 0113 7 NUR 740, 820
Spel ‘Wie heeft gelijk?’ bij In de frontlinie tussen hulp en recht 2/8
Instructies Geef alle deelnemers een witte en een rode kaart. • Wit betekent: dit is rechtvaardig (rechtenethiek) • Rood betekent: dit is niet rechtvaardig (zorgethiek) Lees eerst de algemene regel voor en laat de deelnemers beslissen of die regel rechtvaardig is. De deelnemers steken een wit kaartje op als ze de regel rechtvaardig vinden, en een rood kaartje als ze de regel niet rechtvaardig vinden. Lees hierna de specifieke regel voor en vraag weer of het rechtvaardig is. Dan lees je de casus voor waarin de regel wordt toegepast. Afhankelijk van de plaats van het spel kun je hier iets vertellen over dilemma’s of verschillen tussen leefwereld en systeemwereld. Je kunt ook niets erbij vertellen, en alleen zeggen dat SJD’ers met dit soort problemen te maken krijgen en dat het boek hierover gaat!
Spel ‘Wie heeft gelijk?’ bij In de frontlinie tussen hulp en recht 3/8
Situatie: dilemma wetgeving – cliënt Algemene regel Twee alleenstaande AOW’ers, gehuwd of niet, krijgen een gehuwde AOW. Alleenstaande AOW’ers krijgen een alleenstaande AOW, die minder is dan de AOW voor een echtpaar, maar wel meer dan de helft. Rechtvaardig?
Specifieke regel Als twee AOW’ers gaan samenwonen, worden de twee individuele AOW’s ingeruild voor een gehuwden-AOW-uitkering. Rechtvaardig?
Casus Mien Mien van 72 neemt, na het overlijden van haar oudste zus Greet, haar geestelijk gehandicapte zus Sjaantje in huis om voor te zorgen. Ze krijgt korting op haar AOW-uitkering en een boete omdat ze dit niet heeft opgegeven. Rechtvaardig?
Spel ‘Wie heeft gelijk?’ bij In de frontlinie tussen hulp en recht 4/8
Situatie: dilemma instelling – cliënt Algemene regel ‘Cliënten die voor schuldsanering in aanmerking willen komen, moeten gemotiveerd zijn. We hebben een instellingsregel dat cliënten, als ze door ons gesaneerd en geholpen willen worden, hun auto van de hand moeten doen, tenzij ze die nodig hebben voor hun werk.’ Rechtvaardig?
Specifieke regel Geeske van 33 werkt niet, heeft wel een auto en komt dus niet voor sanering in aanmerking. Rechtvaardig?
Casus Geeske Geeske: ‘Die oude Seat is nog van mijn vader geweest en is eigenlijk afgeschreven. Dankzij dat ding kan ik af en toe mijn moeder gaan helpen en zijn mijn kinderen en ik niet helemaal geïsoleerd. We wonen op zo’n plek waar drie keer per dag een bus komt.’ Rechtvaardig?
Spel ‘Wie heeft gelijk?’ bij In de frontlinie tussen hulp en recht 5/8
Situatie: dilemma werker – cliënt Algemene regel Ook mensen die moeilijk aan het werk komen en een uitkering genieten, moeten geactiveerd worden iets maatschappelijk nuttigs te doen. Desnoods krijgen ze een strafkorting als ze niet meewerken. Rechtvaardig?
Specifieke regel De trajectbegeleider: ‘Tom is zo’n typische ‘fase-vier-cliënt’: geen afgemaakte opleiding, geen werkervaring, probleemdrinker, 48 jaar. Hij komt in een buurtproject, groen bijhouden, eenvoudig kluswerk.’ Rechtvaardig?
Casus Tom Tom komt regelmatig te laat en verzuimt. Dat moet hij nog leren. Wat zal ik doen? a Ervan uitgaan dat op tijd komen een proces van vallen en opstaan is en dat we geduld moeten hebben. b Toch maar eens een strafkorting geven omdat hij maar eens moet voelen dat er grenzen zijn.
Houd het witte kaartje omhoog als u vindt dat Tom een strafkorting moet hebben. Houd het rode kaartje omhoog als u vindt dat we geduld met Tom moeten hebben.
Spel ‘Wie heeft gelijk?’ bij In de frontlinie tussen hulp en recht 6/8
Situatie: dilemma werker – burgers onderling Casus Hein De rechter heeft bepaald, na eindeloos veel getouwtrek tussen de scheidende ouders, dat Hein om de twee weken een weekend bij zijn vader is, in Utrecht. Hein is een getalenteerd voetballertje. Veel wedstrijden vallen in het weekend. Te veel niet meedoen brengt met zich mee dat hij niet wordt opgesteld en niet naar een hoger elftal kan. Vader: ‘Band met vader en rechtelijke uitspraak gaat voor.’ Moeder: ‘Vader zoekt maar naar andere oplossing, het voetballen gaat voor.’ Wit: Wat vader wil is rechtvaardig. Rood: Wat moeder wil is rechtvaardig.
Spel ‘Wie heeft gelijk?’ bij In de frontlinie tussen hulp en recht 7/8
Situatie: dilemma leefwereld – systeemwereld of samenleving Algemene regel Als je als bijstandsmoeder weer een partner hebt en samenwoont, raak je je bijstandsuitkering kwijt. Rechtvaardig?
Casus Truus ‘Dat ze iets willen doen tegen fraude is terecht. Maar dat ik me als 40-jarige ieder half jaar moet verantwoorden met wie en wanneer en hoe vaak ik een wip maak, gaat te ver.’ Wit: Het is rechtvaardig dat Truus dit moet verantwoorden. Rood: Het is niet rechtvaardig dat Truus dit moet verantwoorden.
Spel ‘Wie heeft gelijk?’ bij In de frontlinie tussen hulp en recht 8/8
