Dinsdag 21 februari 2012
Van ‘Elsevier lagwerken’ tot ‘Elsevier asla werken’ Het oude Casa 400 is goed te zien vanaf de Gooiseweg. Vanuit de richting Amersfoort was dit jarenlang dé verkeersader naar het centrum van Amsterdam en het is dan ook niet zo gek dat grote bedrijven graag op het dak van
deze ‘landmark’ reclame maakten. KLM, Heineken en Valma waren vanaf ver te zien. En Elsevier Naslagwerken en hier was het nodige over te doen. Zag je deze tekst vanuit een bepaalde positie, dan las je ‘Elsevier lagwerken’. Daar
verscheen zelfs een foto van in Het Parool en daar was Elsevier niet blij mee. Daarom werd de tekst veranderd in ‘Elsevier nasla werken’. Maar ook dat was geen succes, want nu las men ‘Elsevier asla werken.’
Deze week onder meer: • Suikerklontjes met LSD voor de politiepaarden
In Casa 400 kwam van studeren weinig terecht Na afloop van het huidige studiejaar gaat het oude Casa 400 onder de sloophamers en dan resteert het nieuwe Casa 400 dat in 2010 is geopend. Hier, aan de James Wattstraat, hebben – even over de duim gerekend – rond 20.000 studenten gewoond en gefeest. Dat levert een rijke geschiedenis op.
Een tekort aan studentenhuisvesting is in Amsterdam zo oud als dat er studenten in de hoofdstad zijn. In de jaren vijftig steeg het tekort naar grote hoogten en er werd naarstig gezocht naar ideeën om de nood te lenigen. Gabbe Scheltema, president van studentenreisbureau NBBS, en Nol van Zuiden, oprichter van verzekeringsbedrijf Pro Civibus dat zich richtte op academici, ontdekken tijdens een werkbezoek aan Scandinavië een wel heel creatieve oplossing: een hotel dat in de zomer een hotel was en dat tijdens het studiejaar werd verhuurd aan studenten. Bij terugkomst leggen ze het idee voor aan Frits Bolkestein (inderdaad, die van de VVD), die dan voorzitter is van studentenvereniging ASVA. Hij vindt het een werelds idee en ook Ruud Klokgieters, voorzitter van de Stichting Amsterdams Studentenhotel, wordt bij de verdere plannen betrokken. Maar niet voordat op 18 april 1957 de Stichting Casa Academica wordt opgericht. Nadat er voldoende fondsen zijn gevonden, wordt op 12 november 1959 de eerste paal geslagen voor Casa 400. Op 18 april 1962 wordt het gebouw in gebruik genomen en
op 31 oktober dat jaar opent Minister Cals van Onderwijs, Kultuur en Wetenschappen Casa 400 officieel.
pagina 9
• Een ‘gelukkige tweede’ in de Smaragdstraat
pagina 13
pagina 15
www.deoudamsterdammer.nl
Volgende editie dinsdag 6 maart
Vondelstraat
Dit mocht dus beslist niet, maar het gebeurde natuurlijk toch. (Foto uit 1982)
Lever uw (oude) gouden/zilveren sieraden of munten NU in!!
Neem contact op via 020-716 39 79 of kijk op www.deoudamsterdammer.nl.
• Amsterdam is mijn muzikale muziekbron
Lees verder op pagina 7.
Adverteren in De Oud-Amsterdammer?
pagina 3
• Glippen om Johan Cruijff te kunnen zien
Het grote ontdekken Daarna begint vooral het grote ontdekken, want niemand had ervaring met dit concept. Er waren dan ook zat uitdagingen. Zoals? Bijvoorbeeld: studenten voor 31 mei eruit is makkelijk gezegd, maar niet makkelijk gedaan. In de eerste jaren werd daarom in eerste instantie alleen de tiende verdieping volledig ontruimd voor toeristen. Een ander uitgangspunt was dat de ene verdieping alleen voor vrouwen en een andere alleen voor mannen was, maar ja, dat werkt met studenten natuurlijk niet. Daarom werd besloten, bij wijze van proef, dat de zesde verdieping een gemengde etage zou zijn. Dat werd dus een gezellige boel. En nog zoiets: je kunt wel verlangen dat studenten hun kamer netjes houden (er waren zelfs controleurs die te pas en te onpas binnen vielen, iets waar de studenten ook niet blij van werden), maar in de ‘roaring sixties’ plakken veel studenten allerlei leuzen op de ramen. Op 12 maart 1968 gaat dat fout. In Trouw van die dag staat: “De bewoners van het studentenhotel Casa 400 zijn in opstand gekomen tegen het beleid van de directie die hen verbiedt affiches met het opschrift ‘Johnson oorlogsmisdadiger’ in hun kamers op te hangen.”
Casa 400 in aanbouw, in een omgeving die verder nog vrijwel onbebouwd is. Foto’s Casa 400
NU extra aantrekkelijk. Al jaren uw VERTROUWDE adres!
Winkelcentrum Diemerplein Diemen 020-6903727
www.puttmann.nl
Krakersrellen. Daarvan zijn er in Amsterdam veel geweest. Vaak heftig, vanwege ontruimingen en de agressie van krakers en politie. Op 29 februari 1980 wordt in de Vondelstraat een pand gekraakt en de Mobiele Eenheid gaat tot ontruiming over. Dat gaat met zwaar geschut, waarbij zelfs tanks en scherpschutters worden ingezet. In de volgende editie staan we stil bij deze rellen, die de hele stad ontwrichtten. Was u hier op de een of andere manier bij betrokken (als kraker, ME’er of toeschouwer bijvoorbeeld) en wilt u deze kennis delen met de lezers van De OudAmsterdammer? Mail, schrijf of bel ons dan.
dinsdag 21 februari 2012
pagina 2
dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer
Bel voor een brochure of meer informatie
010 888 22 15 Wij onderscheiden ons door onze volledige manier van werken. U ervaart zo min mogelijk van uw verhuizing; uw plantjes weer op de vensterbank, de kasten nagenoeg identiek ingericht, schilderijen aan de muur en uw televisie geïnstalleerd. Bij ontruimingen werken we met een garantie: de woning wordt gegarandeerd geaccepteerd door de woningbouwmaatschappij of makelaar. Bruikbare goederen krijgen een nieuwe bestemming via diverse stichtingen Seniorenverhuizingen |Woningontruimingen www.seniorenhulp.com |
[email protected]
De Oud-Amsterdammer, gratis krant vol nostalgie
Vakantie in het
van Brabant
Stichting 20ste-eeuwse Lied i.s.m. Stichting KAM
Arrangement speciaal voor Senioren Kerstarrangement december tot 01 januariVrouwenmuzIekMARAthon Vakantie in 24 het van Brabant 8 tot 15 juni / 13 tot 20 juli € 700,00
De prijs voor dit arrangement is incl. busretour, 4 middagtochtjes en toeristenbelasting.‘liederen van vrouwelijke componisten’ U wordt opgehaald en teruggebracht met onze luxe touringcar opstapplaats Zuidplein/Alexander/Vlaardingen/hoogvliet/dordrecht . Wat krijgt u nog meer aangeboden!
Kerstarrangement 24 december tot 01 januari
€ 650,00 p.p.
€ 700,00
• De Oud-Amsterdammer is gratis. • De Oud-Amsterdammer wordt in een oplage van 120.000 verspreid via ruim vierhonderd verspreidingsadressen waaronder verzorgingshuizen en diverse winkels. • De Oud-Amsterdammer wordt ook uitgegeven in onder andere Almere en Purmerend, want ook hier wonen veel echte Amsterdammers. • De doelgroep is iedere 50-plusser bij wie Amsterdam in de genen zit. • De Oud-Amsterdammer is er voor en door lezers. Verhalen en foto’s van Amsterdammers over hun geliefde stad zijn meer dan welkom. Sterker nog: daar drijven we op.
terecht voor bridge familie weekendjes De comfortabele, ruime kamers zijn oost alle- toerbushalte Amstelstation zuid omen13.30 uur, en als u iets te vieren hebt. maal voorzien van douche, toilet, kitchenetGaasterplas AC Restaurant om 13.45 uur.
Voor meer informatie, en/of folder kunt u bellen met % 013-5282555 of bezoek onze website:www.hoteldepaddestoel.nl Hotel De Paddestoel, Scheibaan 5, 5062TM Oisterwijk.
mezzosopraan
muzIekMARAthon
incl.koffie/ en of thee. Voor 2 pers. ophoeft geenkamer trap of lift te nemen. één
Vooruitstapjes, meer informatie, en/of folder kunt metp.p. % Heeftuuebellen dieetwensen? Ook013-5282555 daar houden wij muziekavond metkorting Marie uw jeugd, naar het Amsterdam van toen het nog Amsterdam was. Een Leuke geldt een van 30,00 ofenbezoek onze website:www.hoteldepaddestoel.nl rekening mee. Daarnaast kunt u ook bij ons Christien, bingo spelletjes. paar feiten over De Oud-Amsterdammer: Opstapplaats Hotel De Paddestoel, Scheibaan 5, 5062TM Oisterwijk.
Karin Strobos
www.20ste-eeuwselied.nl
De prijs voor dit arrangementv.a. is incl. busretour, 4 middagtochtjes en toeristenbelasting. 7 dagen Een geheel verzorgde koelkast, telefoon met nachtbel en TV. U wordtvakantie opgehaaldtemidden en teruggebracht mette,onze luxe touringcar opstapplaats incl. van de vennen en bossen vanbusretour/ Oisterwijk, in 4Debustochtjes kamers zijnu nog op meer deen begane grond en goed Zuidplein/Alexander/Vlaardingen/hoogvliet/dordrecht . Wat krijgt aangeboden! Hotel de Paddestoel. toegankelijk (ookavonden. voor rolstoelen), u kijkt toeristenbelasting, met gezellige De Oud-Amsterdammer is om meerdere redenen een unieke krant voor Dit Senioren-hotel biedt u een geheel uit op een prachtige tuin en / of bos, met Een geheel verzorgde vakantie temidden Alle kamers begane grond te, koelkast, telefoon met nachtbel en TV. op basis van volpension eigen terras met buiten meubeltjes. Dus u de Amsterdamse 50-plusser. In deze krant staat geen nieuws (dat is verzorgde op van devakantie met eigen douche, en bossenterras, van Oisterwijk, in hoeft De kamers begane grond en goed incl.koffie/ envennen of thee. geenzijn trapopofdelift te nemen. tv, telefoon, u hoeft Heeft zich al nieuws), maar er staan alleen verhalen over het Amsterdam van detoilet, Paddestoel. toegankelijk (ook voor rolstoelen), kijkt wij u dieetwensen? Ook daaruhouden LeukeHotel uitstapjes, muziekavond met Marie geen trap lopen mee. Daarnaast ook bij ons Christien, bingo en spelletjes. Dit Senioren-hotel biedtteu een geheelen kuntrekening uit op een prachtige tuin en / ofkunt bos,umet vroeger. Waarbij vroeger niet te ver terug is, want u moet erbij zijn genaar buiten, heerlijk terecht voormetbridge familie weekendjes De comfortabele, ruimeop kamers alle- toch! verzorgdezovakantie basis vanzijn volpension eigen terras buitenenmeubeltjes. Dus u maal voorzien van douche, toilet, kitchenet- en als u iets te vieren hebt. weest. De Oud-Amsterdammer gaat u raken omdat we terugkijken naar
Roberta Alexander sopraan
Irene Maessen sopraan
tania Kross mezzosopraan
Reinild Mees piano
Uitgever: De Oud-Amsterdammer Postbus 5003 1380 GA Weesp Tel: 020 – 716 39 79 www.deoudamsterdammer.nl
[email protected]
Maartje van Weegen presentatie
Internationale Vrouwendag Donderdag 8 maart 2012 Concertgebouw Amsterdam Kleine Zaal • 19.00 uur
De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer
dinsdag 21 februari 2012
pagina 3
Suikerklontjes met LSD voor de politiepaarden Van alle ‘bewegingen’ die Amsterdam heeft gekend, is Provo een van de bekendste. In een miniserie besteden we aandacht aan provo. Dit keer de verloving en het huwelijk van prinses Beatrix en prins Claus die aanleiding waren voor heftige rellen.
Nog 1 x de brand bij C&A Dat De Oud-Amsterdammer wordt gelezen en wordt gewaardeerd, wisten we al. We krijgen bijvoorbeeld elke keer tientallen reacties op de puzzel en veel oud-Amsterdammers sturen spontaan verhalen over vroeger in. Maar nog niet eerder in het nog jonge bestaan van De OudAmsterdammer waren er zoveel reacties als op de brand van C&A in de winter van 1963. Langzamerhand ontstaat het beeld dat heel Amsterdam iets heeft met die grote brand. We kregen ook een aantal unieke foto’s waarvan we een aantal u niet willen onthouden. Alle foto’s (het zijn er inmiddels 52!) staan op een diashow op www.deoudamsterdammer.nl. Foto’s: Joop Nijman en Henk van der Tuin
In mei 1965 verschenen in De Telegraaf de eerste foto’s van prinses Beatrix die in de tuinen van kasteel Drakensteyn handin-hand liep met een onbekende man. Vrij snel werd bekend dat het Claus von Amsberg betrof. Claus was een Duitser en dat viel niet geweldig in Nederland, dat nog druk bezig was met de wederopbouw van het land. Voor Provo was het aanleiding om zich hier fel tegen te verzetten en een groot deel van de bevolking kon zich wel vinden in de protesten en acties. De sympathie nam toe toen een groepje van ongeveer twintig Provo’s door de politie werd afgeranseld toen zij margrietjes op de Dam hadden neergelegd om te protesteren tegen een eerdere aanhouding van andere Provo’s. Hier was veel pers bij en toen de beelden ’s avonds het NTS Journaal haalden, was de verontwaardi-
Peter Bronkhorst. ging groot.
Maup Caransa
Rookbommen Op 28 juni 1965 maakten prinses Beatrix en Claus von Amsberg bekend dat ze op 10 maart 1966 in het huwelijk zouden treden en naarmate de huwelijksdag naderde verschenen de vreemdste berichten in de pers. Zoals het bericht dat Provo van plan was om suikerklontjes met LSD aan de politiepaarden te voeren. Na de huwelijksvoltrekking op 10 maart reed de trouwstoet door de Raadhuisstraat en daar kwamen de protesten tot een hoogtepunt. Er werd een kip losgelaten en voetzoekers en rookbommen ontploften. Een van de rookbommen ontbrandde vlak voor de Gouden Koets en dat was het sein voor veel meer rellen die tot ’s avonds laat duurden en waarmee de politie zich geen raad wist. Dat bleek vooral toen er een felle charge werd uitgevoerd in een portiek bij hotel Krasnapolsky. Het toeval wilde dat in dit portiek ook veel journalisten stonden en daags erna verschenen dan ook de meest wilde artikelen in de media over het veel te harde politieoptreden.
Machtig Mooi Mokum
Column Harry Slinger
Tien kilo drop per persoon Per jaar eten wij gemiddeld twee kilo drop per persoon. Of laat ik zeggen: mijn vrouw om precies te zijn, want dat zwarte goedje is aan mij minder besteed. Na de tweede klas van de lagere school verhuisden wij naar de Nicolaas Beetsstraat, hoek Kanaalstraat. Op nummer 112 zat de drogisterij van meneer Steenbergen, een goede kennis van mijn vader. Hij had een Gaper boven de deur, u weet wel, zo’n kop die altijd zijn tong uitstak. Meneer Steenbergen was getrouwd met tante Annie, die in het onderwijs zat. Aangezien ik nogal moeite had met rekenen en taal wilde zij mij na schooltijd wel helpen. Na afloop bleef ik al gauw tot etenstijd in de winkel hangen en
mocht ik meneer Steenbergen helpen. Mijn eerste klusje was met de hand petroleum tappen. Pas later besefte ik hoe gek zij met mij waren. Tante Annie nam mij zelfs mee naar Determeijer waar ik een echte witte drogistenjas kreeg. Ik hoorde er echt bij. In die tijd werden veel artikelen nog los verkocht, zoals groene zeep, soda, wasbenzine en niet te vergeten drop. Ik mocht het in van die bruine zakken of flessen doen. Nu zegt het speekwoord ‘wie appelen vaart, die appelen eet’, maar in mijn geval was het meer ‘wie drop weegt, die drop eet’. Bij elke dropbestelling nam ik er ook wel een. Of twee... Dat mocht wel, maar ging ook ten koste van de winst. Toen kwam
het moment dat meneer Steenbergen een speciale opdracht voor mij had. Hij gaf mij een blik met tien kilo dubbelzoute jujubes, die door vocht aaneengeklonterd was. Of ik die met een plamuurmes wou loswrikken om ze daarna af te wegen en in te pakken. Na vijf kilo wrikken had ik al een pond op. Mijn bloeddruk steeg en mijn maag protesteerde. Het kwam mij m’n neus uit. Ik hing boven de pot met achter mij twee lachende mensen. Als mijn vrouw zich wel eens met de droppot op schoot beklaagt dat er wel weer een paar pondjes afmogen, kunt u zich voorstellen dat ik overweeg haar tien kilo dubbelzoute jujubes cadeau te doen.
Grote Amsterdammers
De Provo’s Peter Bronkhorst en Hans Tuynman laten trots de rookbommen zien die ze tijdens de huwelijksvoltrekking naar onder andere de Gouden Koets zouden gooien. Foto’s: kpn.nl\provo
Maurits (Maup) Caransa (1916 –2009) kwam uit een arm Portugees-joods gezin. Als kleine jongen en tiener moest hij al hard werken om zijn vader, die aan de Rapenburgerstraat een kolen- en oliehandel dreef, te helpen. Zelf had hij later allerlei baantjes in onder andere een wasserette en bij een autsloperij. In de Tweede Wereldoorlog was hij onder andere dertien weken geïnterneerd in kamp Westerbork. Maar omdat hij getrouwd was en ook omdat hij er met zijn blauwe ogen niet echt joods uitzag, kwam hij vrij. Zijn ouders en drie broers overleefden de oorlog niet; alleen zijn zus Femma en hij kwamen vrij. Na de oorlog startte hij een handel in oude legergoederen (dump) en auto-onderdelen. Hier legde hij de basis voor zijn fortuin. Het geld dat hij verdiende, stak hij namelijk in onroerend goed in en rond de Kalverstraat en het Rembrandtplein. Ook werd hij eigenaar van het Doelen Hotel (zijn grote droom) , het Schiller Hotel, Hotel Américain, het Amstel Hotel en het Lido. Hij was lange tijd de Koning van het Rembrandtplein, want hier vestigde hij het Caransa Hotel en meerdere uitgaansgelegenheden. In de jaren zestig had hij innige banden met Ajax of beter is: met Ajaxvoorzitter Jaap van Praag. En met Dé Stoop smeedde hij in 1969 plannen om te investeren in een nieuw stadion voor DWS. 28 oktober 1977 was zijn zwartste dag, want toen werd hij na een avondje bridgen ontvoerd. Na het betalen van tien miljoen gulden losgeld werd hij op 2 november vrijgelaten. Het is nooit bekend geworden wie er achter de ontvoering zat, ook al werd deze opgeëist door de Rote Armee Fraktion. Na zijn ontvoering meed Caransa de spotlights, waar hij voordien zo van genoot. “Al die publiciteit heeft me tien miljoen gekost”, was een van zijn laatste uitspraken die de media haalde. Op 6 augustus 2009 overleed Caransa in Vinkeveen.
Colofon De Oud-Amsterdammer is een uitgave van De Oud-Amsterdammer BV. Verschijning is elke twee weken. Distributie vindt plaats via ruim 400 verspreidpunten in Amsterdam en regio. Hoofdredacteur: Hans Peijs De Oud-Amsterdammer BV Postbus 5003, 1380 GA Weesp T 020 – 716 39 79
E
[email protected] I www.deoudamsterdammer.nl Copyright Op de teksten, foto’s en het ontwerp van De Oud-Amsterdammer rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van de uitgever.
dinsdag 21 februari 2012
pagina 4
dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer
De Oud-Amsterdammer is krant voor 50-plusser Zet twee 50-plussers bij elkaar en binnen vijf minuten gaat het over vroeger. Weet je nog, toen en toen? Ken je die en die nog? Heb jij daar óók gewoond? Hoe vaak zeggen we het niet tegen elkaar en vertellen we elkaar de verhalen uit onze jeugd? Dat zijn vaak prachtige verhalen, waarbij we allemaal onze eigen herinneringen hebben. In de Oud-Amsterdammer kunt u uw hart ophalen, want de nostalgie staat in deze krant centraal. pagina 12
dinsdag 21 februari 2012
dé gratis krant voor de echte Amsterdamme
r - De Oud-Amsterdammer
De Oud-Amsterdammer - dé gratis
krant voor de echte Amsterdammer
Mijn straat : Westlan dinsdag 21 februari 2012 dgracht
dinsdag 21 februari 2012
pagina 13
EeSuikerklontjes n ‘gelukmetkigLSDe tweede’ in voor de politiepaarden de nette Smaragdstraat
De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer
pagina 3
Grote Amsterdammers
Dinsdag 21 februari 2012
‘Elsevier asla werken’ Van ‘Elsevier lagwerken’ tot verscheen zelfs een foto van in
Van alle ‘bewegingen’ die Amsterdam heeft gekend, is Provo een van de bekendste. In door Douwe Zeilmaker wel besefte een miniserie besteden we aandacht aan dat er dan nog heel wat jaren wel in de gaten en ze kwam ertoe om Deze week onder meer: voorbij zouden moeten gaan voordat wij Maup Caransa Er kwam een korte periode waarin de provo. Dit keer de verloving en het huwelijk avond nog wat langer op straat blijven (of nummers te geven aan haar bewonderaars jongens, om in het Vanaf mijn geboorte in 1946 woonde gevlei te komen, predaar überhaupt aan toe zouden zijn; jaren van Prinses Beatrix en Claus die aanleiding ze waren me gewoon vergeten binnen te in volgorde van haar genegenheid voor ik•in deSuikerklontjes Smaragdstraat in de toen nette sentjes haar gingen geven. Tijdens een roepen). waarin nog heel wat zou kunnen gebeu(Maup) Caransa aan (1916 waren voor heftige rellen. In ieder geval bevond ik me nog de voor hen. Al snel werdMaurits met LSDHalverwege duidelijk dat een van de grote schoonmaakper Diamantbuurt. de jareninvijftig iode nam dat zelfs ren en de veranderen. op –2009) kwam uit een arm Portustraat terwijl de rest van de groep al In mei 1965 verschenen De Telegraaf jongens, politiepaarden Kees genaamd, bij haar op de eer- groteske maakte ik deel uit van een groepje vormen aan. Zoals altijd waren binnen was. Op die lenteavond ontdekte gees-Joods gezin. Als kleine jongen ste plaats stond, terwijl ik een gelukkige buurjongens en meisjes die elke dag met er weer spullen boven water gekomen die Er in ontstond een soort competitiestrijd, ik toen vanuit eerste foto’s van prinses Beatrix die en tiener moest hij al hard werken asla werken.’ het schemerdonker van de 3 pagina tweede was. Een andere jongen, Tonnie, elkaar speelden. Onder hen bevond zich weggegooid zouden van de jongens het meest in de gunst straat, tot m’n vreugde ineens Marian, tuinen van kasteel Drakensteynwie handomin, zijn vader, die aan de Rapenbur- worden, zoals een nam de derde positie terwijl een meisjedemet ene Arie lange blonde vlechten, oud vaasje of andere ‘snuisterijen’. Maar stond bij Marian. Natuurlijk had zij dat staande in de verlichte erker van de is met een onbekende man. in-hand liep gerstraat een kolen- en oliehandel Amsterdam • genaamd. als hekkensluiter fungeerde. Marian Ze bezat een natuurlijk nu waren die bestemd voor Marian en zij huiskamer op de eerste etage. Ik klom muzikale Vrij snel werd bekend dat het Claus von dreef, te helpen. Zelf had hij later aloverwichtmijn en we aanvaardden haar zonder nam ze welwillend in ontvangst. Ze had er direct in de lantaarnpaal die vlak voor de muziekbron Dat De Oud-Amsterdammer wordt gelezen en wordt gewaardeerd, meer wis-als de Amsberg betrof. Claus was een Duitser en lerlei baantjes in onder andere een spil van de op een gegeven moment zelfs een tafeltje groep, zonder dat woning stond om als het ware nog even ten we al. We krijgen bijvoorbeeld elke keer tientallen reacties op de overigens dat viel niet geweldig in Nederland, dat wasserette en bij een autsloperij. ze die voor voor gereserveerd naast haar bed, waarop zichzelf opeiste. Als 9 bezig was contact met haar te hebben. Marian bleef pagina puzzel en veel oud-Amsterdammers sturen spontaan verhalen zij over nog met de wederopbouw In de Tweede Wereldoorlog was hij er niet bij wasdruk dan hing alles als ze de spullen tentoonstelde; haar ‘pronklos daarop welwillend bij het raam staan. vroeger in. Maar nog niet eerder in het nog jonge bestaan van De Oudvan het land. Voor Provo was het aanleionder ander dertien tafeltje’ weken geïnzand aan elkaar. zoals ze het zelf noemde. We Of haar moeder de situatie begreep weet Een ‘gelukkige • Amsterdammer waren er zoveel reacties als op de brand van C&A Als in de om zich hier tegen te verzetten en terneerd in kamp Westerbork. zij op deding zomeravonden mochten afMaar op fel een gegeen toe zelf komen kijken of ze ik niet, maar tweede’ in de het kwam er van dat deze Rookbommen winter van 1963. Langzamerhand ontstaat het beeld dat heel Amstergroot deel van de bevolking kon zich omdat hij getrouwd was ook omven momenteen werd binnengeroepen allesenecht bewaarde. door Zo mocht ik een keer het haar van haar Smaragdstraat dochter begon uit te dam iets heeft met die grote brand. We kregen ook een aantal unieke vinden protesten dat hij er met zijn blauwe Op 28 juni 1965 maakten Prinses Beatrix haar moederwel omdat komenogen het in tijddewas kijkenniet om naaren acties. De dat een vaasje dat ze van kammen voor het raam. Toen dat klaar foto’s waarvan we een aantal u niet willen onthouden. Alle foto’sbed (het nam toe toen een groepje van echt Joods uitzag, kwam hij vrij. Zijn en Claus von Amsberg bekend dat ze op 10 te gaan,sympathie dan ging mij de had hele gekregen groep naar keurig op dat tafeltje pagina 13 was kreeg ik van Marian zomaar ineens huis. Kortom, zijn er inmiddels 52!) staan op een diashow op www.deoudamsterdamongeveer twintig Provo’s door de politie ouders en drie broers overleefden maart 1966 in het huwelijk zouden treden Marian stond; was duidelijk alleen al de het binfeit dat ik zomaar even ten afscheid een kushandje, voor ze zich op 31 oktober dat jaar opent Minister Cals dende factor.werd mer.nl. FOTO’S: JOOP NIJMAN EN HENK VAN DER TUIN afgeranseld toen zij margrietjes op de oorlog niet; alleeninzijn zus Fem-mocht zijn! en naarmate de huwelijksdag naderde, Maar er Na afloop van het huidige studiejaar gaat was haar meer, kamertje Marian om Glippen • van het raam afwendde. Ik was, hoe jong van Onderwijs, Kultuur en Wetenschappen bezat een zekere de Dam hadden neergelegd ma en hij kwamen vrij. verschenen de vreemdste berichten in de charme het oude Casa 400 onder de sloophamers jongens om te protesteen alle Cruijff Johan nog, daar werkelijk ondersteboven van en Casa 400 officieel. raakten meerteren tegen een eerdere aanhouding van pers. Zoals het bericht dat Provo van plan of minder en dan resteert het nieuwe Casa 400 dat Bijzonder moment op haar; zien verliefd kunnen met een volslagen geluksgevoel ging ik bij mij was dat in 2010 is geopend. Hier, aan de James andere Hier Na de oorlog startte Het hij een was om suikerklontjes met lsd aan de pozekerProvo’s. het geval. is me handel nooit gelukt om Kees van de Als was tien-veel of pers bij en daarop naar huis. Ik had het gevoel dat ik Het grote ontdekken elfjarig jongetje Wattstraat, hebben – even over de duim raakte toen de belden ’s avonds het NTS Journaal in oude legergoederen (dump) en litiepaarden te voeren. Na de huwelijksvoleerste ik werkelijk plaats 15 te tot verdrijven. pagina ontdekken, Wel grote kwam het haar even voor mezelf had gehad. NatuurDaarna begint vooral over mijn oren gerekend - rond 20.000 studenten gewoond verliefdwas er even haalden, de verontwaardiging auto-onderdelen. Hier legde trekking op 10 maart, reed de trouwstoet op haar. eenhij Ik stelde heeldebijzonder moment in Dit isgroot. het gedeelte van de Smaragdstraat waar Marian en Douwe lijk hoopte ik dat er na dat moment in want niemand had ervaring met dit concept. woonden. me daarbij en gefeest. Dat levert een rijke geschiedevoor dat ik later amsterdam diezelfde basis voor zijn fortuin. Het geld datvan de jaarlijkse grote de Raadhuisstraat en daar kwamen misschien mer.nl periode www.deoud Marian woondedoor helemaal de rangorde van de jongens nu iets zou Er waren dan ook zat uitdagingen. Zoals? rechts van de inham in het huis met een erker (die isstak nis op. wel met haar zou trouwen, ofschoon ik net hijschoonmaak. hij verdiende, namelijk inDoordat on- m’n ouders het dede protesten tot een hoogtepunt. Er werd verscholen achter Bijvoorbeeld: studentenvoor 31 mei eruit veranderen, maar tevergeefs. Ik behield boom) op de eerste etage. FOTO: STADSARCHIEF AMSTERDAM daar druk mee hadden, mocht ik op een roerend goed in en rond de Kalvereen kip losgelaten en voetzoekers en niet makkelijk maar gezegd, makkelijk is onveranderlijk in is de tweede plaats. Een tekort aan studentenhuisvesting rookbommen ontploften. Een van de rook- straat en het Rembrandtplein. Ook gedaan. In de eerste jaren werd daarom in Amsterdam zo oud als dat er studenten in bommen ontbrandde vlak voor de Gouden werd hij eigenaar van het Doelen eerste instantie alleen de tiende verdieping de hoofdstad zijn. In de jaren vijftig steeg Hotel (zijn grote droom) , het SchilKoets en dat was het sein voor veel meer volledig ontruimd voor toeristen. Een ander het tekort naar grote hoogten en er werd ler Hotel, Hotel Américain, het Amrellen die tot ’s avonds laat duurden en uitgangspunt was dat de ene verdieping alnood de om ideeën naar gezocht naarstig Ook de begenadigd violist en dirieen klein boefie.’ leen voor vrouwen en een andere alleen voor stel Hotel en het Lido. Hij was lange waarmee politie wel geen raad wist. Dat Er dewaren flesjes Exota kochten. Exota was te lenigen. Gabbe Scheltema, president van gent Jaap van Zweden (van 1960) wordt niet onderhouden zoals het mannen was, maar ja, dat werkt met studenmeer mensenbleek tijd de Koning van het Rembrandttoen er een felleincharge die vooral ben ik lid geworden van AFC. Ik mij een brutaal studentenreisbureau NBBS, en Nol van Zuidie tijd erg populair.” was een Amsterdamse doerak, zij volgens mij zou ten natuurlijk niet. Daarom werd besloten, gastje vonden, plein, want hier vestigde hij het Ca-moeten en het lijkt werd uitgevoerd in een kwam vrij gemakkelijk door de maar volgens mij portiek bij hotel den, oprichter van verzekeringsbedrijf Pro het dat hij op zijn elfde naar Uitalsof de ziel uit de buurt is weggebij wijze van proef, dat de zesde verdieping waren wij dat Krasnapolsky. ransa Hotel en meerdere uitgaansdat in dit allemaal.” Het toeval wilde ballotagecommissie. Civibus dat zich richtte op academici, ontViool Meestal hoorn verhuisde. Zijn kinderjaren trokken. Als ik door de straten rijd, een gemengde etage zou zijn. Dat werd dus gelegenheden. portiek ook veel journalisten stonden en speelde ik midmid. Een snelle dekken tijdens een werkbezoek aan Scandi“Toen ik zes jaar wel was, kwam mijn liggen in West. bloedt mijn hart een klein beetje.” een gezellige boel. En nog zoiets: je kunt Exota sprinter was ik niet, maar ik had In de jaren zestig had hij innige bandaags erna verschenen danvader ook de meest navië een wel heel creatieve oplossing: een op een goede dag thuis verlangen dat studenten hun kamer netjes “Mij moeder had een goede pass in mijn benen en een den met Ajax of beter is: met Ajaxwilde artikelen in de mediamet over een het veel kapperszaak hotel dat in de zomer een hotel was en dat te koffergrammo die Speeltuin foon. Een AFC houden (er waren zelfs controleurs een straat verderop ik kon aardig pingelen.” voorzitter Jaap van Praag. En met tijdens het studiejaar werd verhuurd aan te hardeinpolitieoptreden. de Woestvan de eerste platen “Op mijn elfde zijn we met ons die onder “Toen ik terugkwam uit Amerika pas en te onpas binnen vielen, iets waar de duinstraat 12. Het sigarenmanBRON: AMSTERDAM BEVALT! studenten. Bij terugkomst leggen ze het idee Bronkhorst. Dé Stoop smeedde hij in 1969 plande pick-upnaald kwam, maar in gezin naarPeter was Max Uithoorn verhuisd. Ik van studenten ook niet blij van werden), netje zat schuin achter ons, het voor aan Frits Bolkestein (inderdaad, die nen Dat om maakte te investeren in een nieuw Bruchs Vioolconcert. ben geboren in de Theophille de de ‘roaring sixties’ plakken veel studenten bakkertje er vlak naast en bij de de VVD), die dan voorzitter is van studentenstadion voor DWS. 28 oktober 1977 diepe indruk op mij. Op 12 maart ramen. de op Nadat Bockstraat leuzen ik de allerlei 47 1 hoog in Amstersnackbar van Ome Chris een paar vereniging ASVA. Hij vindt het een werelds zijnik zwartste dag, want toen plaat had gehoord,was wilde dam West. Tegenover ons kleine maar van 1968 gaat dat fout. meter verder haalden wij allemaal idee en ook Ruud Klokgieters, voorzitter werd hij na een avondje bridgen één ding: viool leren spelen. en knusse huisje was de speeltuin. In Trouw van die dag staat: “De bewoners Mijn , Amsterdam Bevalt! is een uitgave van Uitgeverij een kroketje. De sigarenman waar de Stichting Amsterdams Studentenhotel vriendjes vonden ontvoerd. Na het betalen tien het een beetje Daar voetbalden we op een grasvan het studentenhotel Casa 400 zijn in Kapstok envan bevat verhalen van een groot aantal mijn vader zijn sigaretten haalde, wordt bij de verdere plannen betrokken. raar dat ik zoveelmiljoen gulden losgeld, werd hij op gekomen tegen het beleid van de viool veld opstand speelde. waar twee de bekende grote 1957 april doelen Amsterdammers die vertellen waarom 18 op stonheette meneer Van der Schaaf. Hij Maar niet voordat Ik studeerde meestal 2 november vrijgelaten. Het is nooit directie die hen verbiedt affiches met het den. Elke zaterdagmiddag werd achter in de Amsterdam hen zo lief is. had een enorm grote herdershond Stichting Casa Academica wordt opgericht. kapperszaak bij mijn bekend geworden wie er achter de opschrift ‘Johnson oorlogsmisdadiger’ in moeder.” om 3 uur een film op een groot gevonden, zijn fondsen voldoende in er er Nadat om dieven af te schrikken. Er is Krakersrellen. Daarvan zijn ontvoering zat, ookOnder al werd dezeJohn ophun kamers op te hangen.” scherm vertoond. We voetbalden anderen Kraaijkamp, Ed van Thijn, wordt op 12 november 1959 de eerste paal eenVaak keer ingebroken in zijn winkel Amsterdam veel geweest. School geëist door de RoteHans Armee Fraktion. niet alleen in de speeltuin, maar Wiegel, Frits Barend, Matthijs van Nieuwkerk, n en geslagen voor Casa 400. Op 18 april 1962 en het enige dat die hond deed, heftig, vanwege ontruiminge “Ik zat op de Zevende Lees verder op pagina 7. Na zijn ontvoeringRené meed we ‘boomden’ ook bij de kerk. Als en politie. MontessoFroger,Caransa Jaap van Zweden en Danny de Munk wordt het gebouw in gebruik genomen en de agressie van krakers was met zijn staart kwispelen en rischool aan het Surinameplei je een boom had geraakt, kreeg je wordt in de de spotlights,n. waar hij voordien zo vertellen over hun leven in de hoofdstad. 1980 de dieven februari likken. Verder was er Op 29 Er zitten veel voordelen natuurlijk toch.(Foto uit 1982) een punt.” aan een van genoot. “Al die publiciteit heeft en de Dit mocht dus beslist niet, maar het gebeurde een Simon Vondelstraat een pand gekraakt Wit-achtig supermontessorisc “Ome Jan het miljoen Per jaar eten wij gemiddeld twee tot etenstijd in de winkel hangen en was De Provo’s Peter Bronkhorst en Hans hool, zoals wel,speeltuinopzi maar ging ook ten van me tien zelf- gekost”, In de winkelwas tot ontkost een gaatkoste chter. Amsterdam Bevalt! 22,50 euro. Eenheid marktje waar wij als jonge jongens de Mobiele werken in eigen Hij organiseerde en uitspraken kilo drop per persoon. Of laat ik mocht ik meneer Steenbergen hel- de winst. Tuynman laten trots destandig rookbommen ToenDat kwam moment van tempo zijn laatste de Lezers van De die zwaar elkover. jaar met zomerOud-Amsterdam gaathet mer kunnen het boek kopen voor 5 of 8 euro*. ruiming zelf verantwoordelijkheid *5 euro en zeggen: mijn vrouw om precies pen. Mijn eerste klusje waskampen. met de Met zien die ze tijdens de huwelijksvoltrekdatdrie meneer Steenbergen een spemedia nemen. haalde. Opals6 het augustus 2009 volle boek tegen zelfs tanks bussen inlevering van deze bon wordt opgehaald bij waarbij geschut, Uitgever Kapstok, Van Wat mij opviel was dat ik erna op naaropdracht te zijn, want dat zwarte goedje hand petroleumtappen. Pasvertrokken later be- we king naar onder andere de Gouden ciale voor mij had.ingezet. Hij gaf overleed CaransaBossestraat in Vinkeveen. Drouwer worden 28-huis, 1051 JZ Amsterdam. Wel even bellen Zand ters, scherpschut van tevoren naar 020-427 82 de middelbare Drenthe. Het we stil 39. Het boek kost 8 euro als het wordt opgestuurd. liep is aan mij minder besteed. Na de sefte ik hoe gek zij met mij in waren. Koets zouden gooien. FOTO’S: KPN.NL\PROVO school een achtermijde een blik met tien kilo dubbelelk editie jaar uit op staan volgende In Stuur dan onderstaande gegevens stand had ten opzichte van de rest vechtpartijtjes, stad hele aandevocht naar bovenstaand adres. want tweede klas van de lagere school zoute jujubes, diedie door inrellen, Drouwen deze bij van de leerlingen. Blijkbaar had een demet ze ons u hier lastige en . Was verhuisden wij naar de Nicolaas Tante Annie nam mij zelfs vonden mee naar eengeklonterd was. Of ikopdie bruontwrichtten die montessorischool mij iets te (als tale Amsterdamm betrokken bij Naam ertjes. manier Van mijn Beetsstraat, hoek Kanaalstraat. Determeijer waar ik een echte witte een plamuurmes wou loswrikken of andere veel vrije momenten gegeven.” r bijzesde tot mijnom toeschouwe twaalfde ofafdie waren kraker,ME’er Op nummer 112 zat de drogiste- drogistenjas kreeg. Ik hoorde er echt ze daarna te wegen en in deze kennis wilt en Adres voor mijNa devijf voorbeeld) zoDe Oud-Amsterdammer is een uitgave van E
[email protected] rij van meneer Steenbergen, een bij. In die tijd werden veelspeeltuinreisj artikelen es te pakken. kilou wrikken had Veranderd De Oudmervakantie.” van de lezers met ’s Casa 400 De Oud-Amsterdammer BV. Verschijning is I www.deoudamsterdammer.nl goede kennisaantrekke van mijn vader. al een pond op. Mijn bloeddruk lijk.Hij nog los verkocht, zoals groene zeep, ikdelen die verder nog vrijwel onbebouwd is. Foto omgeving een in extra “Heel NU aanbouw, in af en of 400 toe Casa rijd ik langs de schrijf “Ome Jan vanAmsterdamm Woonplaats de speeltuin um Diemerplein liepMail, Winkelcentr elke twee weken. Distributie vindt plaats had een Gaper boven de deur, u soda, wasbenzine en niet te vergesteeg en mijn er? maag protesteerde. plekken waar ik ben opgegroeid. Al jaren uw Diemen 020-6903727 wel eens de kapperszaak wil … exemplaren bestellen van het boek Amsterdam ons dan. bel kwam vanm’n mijnneus uit. Ik hing via ruim 400 verspreidpunten Amsterweet wel, zo’nWDE kop die altijd zijn ten drop. Ik mocht het in van die bruiCopyright ? Het mij ann.nl Bevalt! adres! www.puttm En daninzie VERTROU ik dat er heel veel verAdverteren in De Oud-Amsterdammersterdammer.nl. moeder binnen. Dan zei hij tegen dam en regio. tong uitstak. Meneer Steenbergen ne zakken of flessen doen. Nu zegt boven Op de teksten, foto’s en het ontwerp van de pot met achter mij twee of kijk op www.deoudam anderd is. Helaas niet Neem contact op via 020-716 39 79 haar: ‘Japie positief. De Dezerust weer bezig, gegevens mailen naar
[email protected] hij is AlsJaap Zweden was getrouwd met tante Annie, die het speekwoord ‘wie appelen vaart, islachende Oud-Amsterdammer copyright. mensen. mijnvan vrouw is ook een mogelijkheid. Bij buurt is verpauperd. De De speeltuin boek de boeken) Hoofdredacteur: Hans Peijs in het onderwijs zat. Aangezien ik die appelen eet’, maar in mijn geval zich wel eens met de droppot op Niets mag op welkehet wijze dan(ofook wordenzit een factuur van 8 euro.
Het oude Casa 400 is goed te zien vanaf de Gooiseweg. Vanuit de richting Amersfoort was dit jarenlang dé verkeersader naar het centrum van Amsterdam en het is dan ook niet zo gek dat grote bedrijven graag op het dak van
deze ‘landmark’ reclame maakten. KLM, Heineken en Valma waren vanaf ver te zien. En Elsevier Naslagwerken en hier was het nodige over te doen. Zag je deze tekst vanuit een bepaalde positie, dan las je ‘Elsevier lagwerken.’ Daar
Het Parool en daar was Elsevier niet blij mee. Daarom werd de tekst veranderd in ‘Elsevier nasla werken’. Maar ook dat was geen succes, want nu las men ‘Elsevier
In Casa 400 kwam van studeren weinig terecht Nog 1 x de brand bij C&A
De Oud-Amsterdammer vindt namelijk dat deze nostalgische verhalen een veel breder podium verdienen. Want er zijn zoveel meer mensen die hiervan kunnen genieten en er hun eigen herinneringen bij kunnen plaatsen. Dat podium willen wij bieden. Even heerlijk wegdromen naar vroeger en het eigen geheugen weer wat opfrissen. Met uw eigen verhalen en die van andere lezers. Maar zonder oorlogen, economische malaise, politiek gekonkel en andere narigheid die dagelijks over ons wordt uitgestort. De Oud-Amsterdammer verschijnt eenmaal per veertien dagen en wordt via 400 adressen verspreid. 50-plussers kunnen de krant onder meer vinden in winkelcentra en supermarkten in de regio Amsterdam en gratis meenemen. En als u wilt reageren op artikelen in de krant, bent u uiteraard ook van harte welkom. Wij staan open voor uw verhalen, foto’s, suggesties, of wat dan ook. De Oud-Amsterdammer is namelijk een krant voor u, maar ook door u. Dus kom maar op!
Het Volgen Mokum editiel van Jaap van Zweden degevoe ‘Als dinsda ik door straten rijd, bloedt mijn hart en maart g 6de klein beetje’
Machtig Mooi Mokum
Lezersactie De Oud-Amsterdammer
Vondelstraat
Column Harry Slinger
Tien kilo drop per persoon
en Lever uw (oude) gouden/zilver sieraden of munten NU in!!
Colofon
nogal moeite had met rekenen en taal wilde zij mij na schooltijd wel helpen. Na afloop bleef ik al gauw
was het meer ‘wie drop weegt, die drop eet’. Bij elke dropbestelling nam ik ook wel een. Of twee... Dat mocht
schoot beklaagd dat er wel weer een paar pondjes afmogen kunt u zich voorstellen dat ik overweeg haar tien kilo dubbelzoute jujubes
De Oud-Amsterdammer BV Postbus 5003, 1380 GA Weesp T 020 – 716 39 79
overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van de uitgever.
AUTOBEDRIJF BIESHEUVEL HEEFT TIJDELIJK WEL IETS
HEEL BIJZONDERS VOOR U! De nieuwe Hyundai i10 1.1i i-Drive Cool Nu vanaf
€7.895,-*
€1.600,- voordeel Voorzien van o.a.: Airconditioning Krachtige 4-cilindermotor ABS met EBD Radio/cd-/mp3-speler met AUX-/USB-aansluiting Wegenbelastingvrij BPM-vrij
Let op! Slechts 19 stuks direct uit voorraad leverbaar. Gecombineerd brandstofverbruik: 4,6 - 5,5 (l/100 km) / 21,7 - 18,2 (km/l); CO2 - emissie: 108 - 129 (g/km). Uitstoot- en brandstofverbruikgegevens zijn gebaseerd op tests die zijn uitgevoerd volgens Europese Verordening 715/2007/EEG. GENOEMDE PRIJZEN ZIJN INCL. BTW EN BPM EN EXCL. KOSTEN RIJKLAAR MAKEN, LAKTOESLAG EN VERWIJDERINGSBIJDRAGE. AFGEBEELD MODEL KAN AFWIJKEN VAN STANDAARDUITVOERING. ENERGIELABEL IS AFHANKELIJK VAN DE VERKRIJGBARE UITVOERING. *GENOEMDE ACTIES ZIJN ALLEEN GELDIG OP AUTO’S UIT ONZE BEDRIJFSVOORRAAD. DRUK- EN ZETFOUTEN VOORBEHOUDEN.
BIESHEUVEL AMSTERDAM B.V. SPAKLERWEG 89, AMSTERDAM, TELEFOON 020-6936925, WWW.HYUNDAI.NL/BIESHEUVEL
w w w. h y u n d a i . n l TM
De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer
dinsdag 21 februari 2012
pagina 5
Onverwoestbare winkels Er zijn van die winkels waar hele generaties Amsterdammers voor omrijden. De Oud-Amsterdammer portretteert in deze rubriek iconen uit de winkelstraat.
De eerste en bekendste toko in Amsterdam Toko Dun Yong, Chinees Warenhuis, Stormsteeg 9, sinds 1959 Afgelopen jaar vierde de Chinese gemeenschap dat een eeuw geleden de eerste Chinezen zich in de hoofdstad vestigden. Ze gingen wonen in de Amsterdamse variant van Chinatown: in de rosse buurt rond de Geldersekade en de Zeedijk. Inmiddels wonen er naar schatting rond vierduizend Chinezen in Amsterdam, van wie een groot aantal hier geboren en getogen is en nog nooit China heeft gezien. De oudste Chinese winkel (toko) is Dun Yong op de hoek van de Geldersekade en de Stormsteeg. De toko begon als een piepklein winkeltje, maar inmiddels zijn er vier etages met kookgerei, serviesgoed, meubilair en Aziatische specerijen en ingrediënten, en dat allemaal van Chinese makelij. En, o ja, laten we de diepvriesafdeling niet vergeten. Hier worden onder heel veel meer varkensbaarmoeder en kwalsalade
verkocht, want dat zijn Chinese delicatessen. Hengko Dun en zijn zoon Kin Ping Dun bestieren de winkel nu. Tang Yong De toko is opgericht in 1959 door Hengko’s vader Dun Yong. Dun Yong heet trouwens officieel Tang Yong, maar bij zijn binnenkomst in ons land na de Eerste Wereldoorlog werd zijn naam verkeerd gespeld. Hij heeft het maar zo gelaten. Dun Yong begon als stoker op een van de vele vrachtschepen, maar hij verloor zijn werk waarna hij met een trommeltje op zijn buik pinda’s ging verkopen. Daarna werd hij kok. Dat werk deed hij nog steeds toen hij in 1945 trouwde hij met Stientje van Gaans met wie hij op de Amsterdamse Recht Boomssloot ging wonen. In 1959 begon hij voor zichzelf met een toko in
het voormalige ‘Magazijn van Heren- en Kinderkleding’ van Bernard Wöstmann. De oppervlakte van de winkel was slechts 15 m2 die compleet werd volgepropt. Dun Yong importeerde zijn koopwaar uit China. Tante Stien werkte ook mee in de winkel. In 1972 namen Hengko en zijn vrouw Wai Ming de zaak over. Onder zowel hun leiding als die van Dun Yong breidde de winkel zich steeds verder uit. Vooral in 2002 werd een klapper gemaakt, want na een ingrijpende verbouwing loopt sindsdien de begane grond door tot aan de Zeedijk.
Toko Dun Yong is sinds 1959 niet weg te denken uit het straatbeeld in de rosse buurt. Foto: www.opnieuw.nu/Dyn Yong
In datzelfde jaar startte de familie een Chinees Winkelcentrum, iets verderop aan de Geldersekade. Inmiddels zijn er veel meer toko’s in Amsterdam, maar Toko Dun Yong zal altijd de eerste blijven en ook de bekendste.
Bij Van Dobben heet een kroket nog een croquet Eetsalon Van Dobben, Korte Regulierdwarsstraat 5/Eerste van der Helststraat 72, sinds 1945 Sinds maart 2011 is Eetsalon Van Dobben ook gevestigd aan de Eerste Van der Helststraat en er wordt gedacht over meer vestigingen in Amsterdam en omstreken. Hier wordt vanzelfsprekend dezelfde kwaliteit geleverd als in de oer-vestiging aan de Korte Reguliersdwarsstraat. Pal
na de afloop van de Tweede Wereldoorlog, op 28 juni 1945, begon Aat van Dobben samen met zijn latere echtgenote Eugenie Laaper een broodjeszaak met de welluidende naam ‘Eetsalon Van Dobben’. Vanaf het begin stond de croquet op het menu, waarvan de bereiding
Rijen dik met klanten zijn sinds de oprichting in 1945 heel gewoon bij Van Dobben.
plaatsvond in de Kerkstraat. Bestellingen werden doorgegeven via de telefoon van de fietsenmakerij (zo ongeveer de enige telefoon in de buurt), waarna de vers gemaakte croquetten richting broodjeszaak werden vervoerd. Om ze warm te houden, werd er een vuurtje van houtskool onder gestookt. De Van Dobben-croquet onderscheidt zich van soortgenoten door de receptuur, maar ook vanwege de vorm: ze zijn kort, dik, stevig en een tikje onregelmatig. Tweede en derde zaak Het ging Aat en Eugenie ‘via den vleze, naar den vleze’, want begin 1950 openden ze in het naastgelegen pand een tweede broodjeszaak. Groot voordeel: hierboven was een keuken, waar vanaf toen de croquetten met ragout volgens een geheim recept werden vervaardigd. In 1958 openden zij nog een winkel, op nummer 9. Drie aparte zaken in één straat waren natuurlijk niet handig, dat
wisten zij ook wel, en er werd allicht gedacht aan uitbreiding, maar dan moest de winkel een tijdje worden gesloten en dat was lange tijd geen optie. Maar in de jaren tachtig was er geen houden meer aan en in ’86 werden de drie panden verbouwd tot één vestiging, zoals het nu nog steeds is. De croquetten van Van Dobben waren inmiddels een fenomeen in Amsterdam en omstreken, niet in de laatste plaats omdat bekende artiesten en voetballers graag hun tanden zetten in een croquet van Van Dobben. In 1992 werd Van Dobben benaderd door snackfabrikant Laan Snacks met de vraag of er belangstelling was om de croquetten in geheel Nederland te verkopen. Eind 1992 kreeg Laan Snacks toestemming om de receptuur van de Van Dobben croquet te gebruiken. Vervolgens veroverde deze croquet Aat van Dobben achter de toonbank. in sneltreinvaart Nederland.
Dit komt nooit meer terug: de blauwe girobus Er zijn van die dingen die nooit meer terugkomen, maar in deze rubriek laten we ze voortleven. Deel 2: de blauwe brievenbus van de Gemeentegiro. De Gemeentegiro Amsterdam werd in 1917 opgericht en was daarmee het eerste zogenoemde girale betalingssysteem in Nederland. Pas in 1918 volgde de Postcheque- en Girodienst. Een kenmerk van de Gemeentegiro was de blauwe brievenbus, waar alleen overschrijfformulieren in mochten. Vooral in de jaren vijftig groeide de Gemeentegiro snel, want toen kregen
steeds minder mensen hun salaris elke week in handen. In plaats daarvan werd het geld gestort. In 1979 werd de Gemeentegiro – met rekeningnummers die begonnen met een G, logisch – ingelijfd door de Postgiro/Rijkspostspaarbank, dat in 1986 de geprivatiseerde Postbank werd om in 2009 (bent u er nog?) over te gaan in ING Bank. In 1976 had de gemeentegiro nog een belangrijke mijlpaal: als eerste nam ze een geldautomaat in gebruik. Dat gebeurde, voor zover te achterhalen valt, in de Kinkerstraat. Op het hoogtepunt had de gemeentegiro een kleine 400.000 reke-
ninghouders. Voor de liefhebbers: er zijn minimaal nog twee blauwe brievenbussen te bewonderen bij Museum Het Schip in de Spaarndammerbuurt in AmsterdamWest. In het wild zijn ze er niet meer.
Heeft u ook informatie plus beeld over een ‘verdwenen iets’ uit het Amsterdamse straatbeeld? Meld het ons via info@ deoudamsterdammer.nl of schrijf ons (het adres staat rechtsonder op pagina 3).
dinsdag 21 februari 2012
pagina 6
dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer
Puzzel mee en win een reistrolley ‘Reisenthel Faltroll’ (5 stuks!) van Fonq.nl 1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
12 12 15 15
16 16
22 22
23 23
19 19
29 29
25 25
34 34
39 39
35 35
21 21
32 32 37 37
41 41
42 42
43 43
46 46
48 48 50 50
54 54
49 49
51 51
52 52
55 55
56 56
61 61
57 57
62 62
66 66
58 58
68 68
73 73
77 77
53 53
63 63
67 67
72 72
59 59
69 69
70 70 75 75
78 78
79 79
71 71 76 76
80 80
83 83
84 84
86 86
60 60
64 64
74 74
82 82
11 11
27 27
36 36
45 45
47 47
10 10
20 20
31 31
40 40
9 9
26 26
30 30
44 44
65 65
8 8 14 14
18 18 24 24
33 33 38 38
7 7
13 13 17 17
28 28
6 6
81 81 85 85
87 87
2 2
29 29
45 45
24 24
63 63
43 43
31 31
50 50
3 3
49 49
71 71
83 83
87 87
57 57
84 84
54 54
26 26
65 65
39 39 15 15
7 7 32 32
34 34
19 19
47 47
75 75
Horizontaal
Verticaal
1. afgunstig; 7. hoofd van de politie in een stad of streek in de Verenigde Staten; 12. dierenhoofd; 13. gebak; 14. ambacht (stiel); 15. naamloze vennootschap (afk.); 17. deel van schip; 19. faam (eer); 21. militaire rang (afk.); 22. boomsoort; 24. mannelijk beroep; 27. woud; 28. Nederlandse omroepvereniging; 30. Engelse titel; 31. kledingstuk; 32. balsport te paard; 33. familielid; 35. pilaar (ante); 37. Spaanse uitroep; 38. plooi of groef in de huid; 41. schil (bast); 42. tillen (ondersteunen); 44. om het genoemde of bedoelde; 46. ledemaat; 47. pronkzuchtig; 48. silhouet (zijaanzicht); 49. zwaardwalvis; 50. indruksel; 52. koppel (paar); 54. sappige vrucht; 56. rood (Engels); 58. de zoon van Zeus; 61. roem; 62. aardappel(gerecht); 64. herkauwend zoogdier; 65. aarsopening; 67. grote bondgekleurde papegaai; 68. ongebonden; 70. herkauwend dier; 72. deel van hals; 73. voertuig op twee wielen; 76. voor (in samenstelling); 77. inhoudsmaat (afk.); 78. strook; 79. magnesiumsilicaat; 81. ante christum (afk.); 82. belofte; 83. kleine groep van voorname mensen; 84. voorzetsel; 86. iemand die artiesten en toneelspelers opmaakt; 87. nog ongeoefend soldaat.
1. sterke alcoholische drank; 2. maanstand (afk.); 3. gehoororgaan; 4. heldendicht; 5. houtachtig gewas; 6. vulkanisch product; 7. beek (kanaal); 8. wild zwijn; 9. mannelijk schaap; 10. persoonlijk voornaamwoord; 11. beleefdheid (manieren); 16. over (langs); 18. wandversiering; 20. bovendien; 21. plezier; 23. gebogen; 25. halsgezwel; 26. uitwerpsel; 27. voorste gedeelte van de romp van een schip; 29. moes van gekookte appelen; 32. vakman op het gebied der planologie; 34. algemene energie raad (afk.); 36. net waarin men de gevangen vis bewaard; 37. Scandinavische muntsoort; 39. voormalige Nederlandse kolonie; 40. wandelen; 42. de vierde letter van het Griekse alfabet; 43. deel van de voet; 45. lentemaand (afk.); 46. kleine vrucht; 51. sterk ijzerhoudende grondsoort; 53. effectieve paardenkracht (afk.); 54. deel van week; 55. amusant (aardig); 56. venster; 57. Spaanse schilder; 59. listig (slim); 60. stoet die langs een bepaalde route optrekt; 62. schoon (netjes); 63. claxon; 66. troefkaart; 67. vlaktemaat; 69. uitroep van schildwacht; 71. Irish Republican Army (afk.); 73. verzoekschrift; 74. tamelijk koel; 75. buikpotig weekdier; 78. belemmering (vertraging); 80. voertuig; 82. kippenproduct; 85. heden.
‘Aan de voet van de oude Wester.’ Het is niet alleen de titel van een echt Amsterdams volkslied, maar is ook de oplossing van de vorige puzzel.
Deze editie hebben we weer een nieuwe puzzel, waarmee vijf reistrolleys van het merk ‘Reisenthel Faltroll’ (beschikbaar gesteld door Fonq.nl) ter waarde van 19.95 euro te winnen zijn. Deze trolley is uiterst handig voor het doen van veel of grote boodschappen. Zonder de rug te belasten kun je meenemen wat je maar wilt. De trolley staat niet in de weg wanneer deze niet gebruikt wordt, want ze is geheel opvouwbaar tot een klein pakketje. Zelfs de wielen kunnen ingeklapt worden!
Ook dit keer weer tientallen inzendingen die meedongen naar de prijs: een cadeaubon van Intratuin Amsterdam. De winnaars zijn: A.M. Raukema, Bea Rooseboom, E. Steenmeijer en Narda Koevoet.
Stuur uw oplossing met uw naam en adres naar (e-mail)
[email protected] of naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.
De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer
dinsdag 21 februari 2012
pagina 7
In Casa 400 worden de meest wilde feesten gevierd Vervolg van de voorpagina. Zelfs de politie wordt ingeschakeld, maar die kan weinig uitrichten want de studenten zijn niet gek: ze hebben op elk raam een letter geplakt en daar is niets tegen te doen.
Gezamenlijk eten was een gewoonte in Casa 400.
Oprichters Casa 400 lappen 25 gulden voor startkapitaal Het beginkapitaal van Stichting Casa Academica is honderd gulden. Dit bedrag is eenvoudig tot stand gekomen: de vier oprichters lapten ieder 25 gulden. Het was zelfs voor die tijd geen waanzinnig hoog bedrag, maar gek genoeg opende dit deuren die anders gesloten zouden blijven. Bij zijn afscheid in 1992 zei toenmalig directeur Gradus van Nieuwkuyk: “Op grond van deze honderd gulden – het is eigenlijk een lachertje – gaf de overheid garanties voor aflossing en rente voor een bedrag van 10 miljoen gulden.”
Nixon moordenaar De studenten pakken trouwens elke mogelijkheid aan om te protesteren tegen ‘moordenaars’, want in 1971 hangen velen van hen de tekst ‘Nixon moordenaar’ achter de ramen. En protesteren doen ze ook maar al te graag tegen het bestuur. Over bijvoorbeeld de huurverhoging van 110 naar 115 gulden per maand in 1971. En ook willen ze liever geen toeristen over de vloer, hetgeen ze aan het begin van de jaren zeventig duidelijk maken met posters met de tekst ‘Tourists not welcome, this is a student house!’ die her en der verschijnen. Casa 400 is in die periode ook een soort Sodom en Gomorra, want er vinden de meest wilde feesten plaats. Sterker: feesten komt in de eerste plaats, daarna protesteren en o ja, ver daarna, is er studeren. Bezetting De jaren tachtig beginnen ook wel lekker, want op 11 en 12 februari 1980 bezetten de bewoners Casa 400 omdat het bestuur de kamerhuur wil verhogen van 260 naar 300 gulden per maand. De studentenvereniging ASVA trekt fel van leer en roept studenten op om er helemaal voor te gaan. “Het gaat om de publiciteit: kranten en radio worden gewaarschuwd. Trek desnoods je kleren uit voor zo’n fotograaf om te laten zien hoe we worden uitgekleed!’ Helpen doet het trouwens niet, want de huurverhoging komt er. In 1984 wordt de eerste Casa kroeg georganiseerd. “Een aantal tafels bij elkaar zetten, kaars in een wijnfles, nootjes erbij en drinken maar”
Bij het slaan van de eerste paal kijken onder anderen Nol van Zuiden (man met hand omhoog), Frits Bolkestein (op voorgrond met sigaar) en Gabbe Scheltema (achter Bolkestein) toe.
,omschrijft voorzitter van de bewonerscommissie Sjaak Smit de simpele filosofie. In alle jaren blijft Casa 400 vooral heel erg Casa 400: een unieke combinatie van hotel en studentenkamers waar het acht maanden goed en gezellig toeven is.
Rooie oortjes in Casa 400 door Peter J.M. Visser
In de tweede helft van de jaren ‘60 bij Casa 400 vakantiewerk gedaan als piccolo (koffers sjouwen). Later heb ik een paar maanden stage gelopen bij huisschilder Richard Camelot. Dat vakantiewerk was een luxe baantje en dat kwam voornamelijk door de bussen met Amerikanen en hun fooien. De dollar stond toen rond 3,60 gulden, dat was dus goed verdienen. De piccolo’s hadden blauw-wit gestreepte jasjes en de huishouding en kamermeisjes droegen rood-wit gestreepte jasjes. Als jongere van ongeveer 16, 17 jaar was het ook “Meest bijzonder blijft de relatie die ik spannend met al die mooie kamernog steeds heb met Casa. Dat komt mede, meisjes. De hotelkamers waren denk ik, omdat ik hier ook een aantal een heerlijk speelterrein, ook al jaren in de zomermaanden heb gewerkt. heb ik dat niet echt ervaren, maar Ik deed het werk ook omdat ik anders een ik hoorde wel de verhalen erover. alternatieve woonruimte moest zoeken. De stage bij de huisschilder bleek Op deze manier overbrugde ik de zomer. een stagejaar dat ik moest overWel moest ik intern verhuizen. De zomerdoen omdat ik me niet helemaal periode met de toeristen was heel leuk. hield aan de eisen. Richard CaJe bleef met een klein groepje studenten melot was dan ook een gezellige over, een stuk of tien (…). Ik had als taak ‘baas’, die wel wist wat relaxt werde ontbijtdienst. Dan stond ik om zes uur ken was. In de zomer met mooi in de ochtend in het restaurant. Zo ben ik weer eerst de lunch halen in het echt ontelbare keren met de ogen dicht restaurant en dan op naar het dak soms door de hal naar beneden gelopen, voor een zonnige, luie lunch. Op tussen keuken en ontbijtzaal. Want ’s andere dagen strekten we ons na avonds was het leuke dingen doen, samen de lunch in een of andere kamer. stappen bijvoorbeeld, om vervolgens de Een soort siësta bestond voor ons volgende ochtend in alle vroegte het toen al. ontbijt te verzorgen. Ik ben In veel kamers was behang een enkele keer ook Een Mokums weetje van suwide (textielbehang zonder slaap de van 140 cm breed) en de ontbijtzaal binHet zou zo maar een keldervloer bestond uit nen gestapt.” vraag voor een prijsvraag kunnen zijn: wat kostte een kleurige chips en blantweepersoonskamer in 1962, ke lak. Deze ‘vloerbehet eerste jaar dat Casa 400 dekking’ heb ik ook was geopend? liggen in mijn huidige Het antwoord is bedrijfspand en dat komt 27,50 gulden. door de vloer in Casa 400 van toen. Beneden was ook de timmerwerkplaats en de timmerman (heette die Veldhuizen?) met Antilliaanse of Surinaamse roots had stiekem het boek ‘Ik, Jan Cremer’ ergens op de plank liggen voor de rooie oortjes. ‘Meest memorabel is het contact’ Catelijne Schoots laat op Geheugenvanoost.nl weten: “Wat ik het meest memorabel van Casa vind, is eigenlijk het contact met de mensen dat nog steeds bestaat. De band tussen medebewoners die hier hebben gewoond, gestudeerd en gewerkt. Om een heel bijzonder voorbeeld te noemen; er heeft eens een oud-bewoner vastgezeten in Griekenland. Hij was een vliegtuigspotter, dat is toen ook uitgebreid in het nieuws geweest. Vanuit Casa werd er toen direct iets georganiseerd om hem te steunen.”
De lobby van het hotel in de jaren zestig. Foto’s Casa 400
Toen en nu: Diemen, Weespertrekvaart Deze keer een uitstapje naar Diemen, want ook daar wordt De Oud-Amsterdammer goed gelezen. Dit is de Weespertrekvaart, gezien vanaf de Diemerbrug, ergens halverwege de jaren zestig. Links zaten een paar winkels (onder andere een kapper), Autogas Hennis, het voormalige politiebureau en Gestetner (kopieerapparaten). Daarnaast – met de luchtbrug – zat de Boerenbond. Rechts de Prins Hendrikkade met woningen en ondernemingen, waaronder de timmerfabriek van Westland en de naai-, garen- en breiwinkel van Woorts.
pagina 8
dinsdag2129februari november 2011 dinsdag 2012
dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer
Eropuit! Kalender... ‘In Memoriam, de gedeporteerde en vermoorde joodse, Roma en Sinti kinderen 1942-1945’
Kitty Hes (links), geboren 12 september 1935 in Amsterdam, en Henriëtte (Jetty) Hes (rechts), geboren 19 maart 1937 in Amsterdam, met hun nichtje Yvonne (midden) in het Jan van Galenpark in Amsterdam, juli 1939. Beiden stierven op 2 juli 1943 in de gaskamers van Sobibor. (Foto: mevr. Y.van der Smagt-Hes) In het Stadsarchief Amsterdam (in gebouw Bazel aan de Vijzelstraat 32) is nog tot en met 20 mei de tentoonstelling ‘In Memoriam, de gedeporteerde en vermoorde Joodse, Roma en Sinti kinderen 1942-1945’ te zien. De expositie is gebaseerd op de publicatie van Guus Luijters met dezelfde titel en bestaat uit drie delen. Op de glazen wanden van de tentoonstellingsruimte worden de namen aangebracht van alle 18.000 uit Nederland gedeporteerde en vermoorde kinderen, van wie een groot aantal is weggevoerd uit Amsterdam.
Elisabeth (Liesje) Tertaas (met grote pop), geboren 9 juni 1928. Ze stierf op 4 juni 1943 in de gaskamers van Sobibor. Foto: dHr. H. oort
Silvia Juliette Basch (links), geboren 16 september 1933 in Amsterdam, met haar vriendin Liesje Baarda. Ze stierf op 17 september 1943 in de gaskamers van Auschwitz. Foto: mevr. e. raterink
Tevens wordt in de grote hal van het Stadsarchief een zeventig meter lange tafel in vier delen opgesteld met daarop de teruggevonden foto’s van 2.900 kinderen, gerangschikt per transport. Derde onderdeel is dat in de tentoonstellingsruimte de verhalen van vijftien kinderen worden verteld. Hier zijn de documenten te zien waarop de kinderen worden vermeld, de transportlijsten en de kaarten van de Joodse Raad, alsook documenten uit het Stadsarchief, bijvoorbeeld de gezinskaarten of een aangifte van een gestolen fiets. Van sommige kinderen worden ook persoonlijke bezittingen getoond. Een extra vitrine is gereserveerd voor foto’s en documenten die na de voltooiing van boek en tentoonstelling worden ingezonden. De zoektocht naar nieuw materiaal is met deze expositie namelijk niet afgesloten. Het idee is zoveel mogelijk kinderen weer een gezicht te Karien Eliza Sajet, geboren 6 oktober 1939 in Amsterdam, met geven om zo iets van hun identiteit haar moeder Maria Celina Sajet Drukker. Ze stierf op 11 februari 1944 in de gaskamers van Auschwitz. Foto: mevr. d. saJet te herstellen.
Jubileum van Amsterdams Smartlappen Koor Het Amsterdams Smartlappen Koor bestaat in maart twintig jaar. Dat wordt gevierd met een speciaal optreden op zaterdag 10 maart 2012 in de aula van Het Amsterdams Lyceum aan het Valeriusplein. De soms vierstemmig zingende zangers en zangeressen (het koor bestaat uit 25 zangeressen en evenveel zangers) vertolken ruim honderd levensliederen. Wanneer het Smartlappenkoor losbarst, gaat de adrenaline stromen, wordt er meegezongen, meegedeind, gelachen en gehuild. Stilletjes luisteren en huiveren bij ‘Het bedelmeisje’, ‘De schooier en zijn hond’, ‘De dievenwagen’ en ‘Een vrouw die niet deugt’. Van harte en uit volle borst meezingen met ’De afgekeurde woning’, ‘Ach vaderlief toe drink niet meer’, ‘De smokkelaar’ en ‘Geef mij maar Amsterdam’. EnzoHet Amsterdams Smartlappen Koor. voort, enzovoort.
Na dit optreden wordt het podium vrijgemaakt voor Dick Hout en de Planken, een Amsterdamse rockband die in 1981 werd opgericht en sindsdien in ongewijzigde samenstelling optreedt. Dick Hout en de Planken spelen rock ‘n roll, Nederlandstalige nummers, blues en zelfs een enkel ska-nummer. Dansbare beats, daar gaat het om! Deze band is gegarandeerd goed voor een heel gezellige (dans) avond. De jubileumavond begint om 20.00 uur en de aula is open om 19.45 uur. Kaarten zijn voor acht euro te koop aan de zaal, maar kunnen ook worden gereserveerd via de link ‘inlichtingen en boekingen’ op de website www.smartlappenkoor.nu.
Amsterdam is mijn muzikale muziekbron De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer
door Martin Maas
Mijn naam is Martin Maas. Ik ben geen Amsterdammer van geboorte en heb er ook nooit gewoond. Wel heb ik ruim 43 jaar in Amsterdam gewerkt. Dus daarom voel ik mij toch wel een ‘halve’ Amsterdammer. Omdat ik in 2012 50 jaar muziek verzamel op allerlei geluids- en beelddragers, ben ik eens nagegaan welke rol Amsterdam voor mijn hobby heeft gespeeld. En dat is nogal wat! De eerste keer dat ik met Amsterdam als stad in aanraking kwam was toen ik een jaar of 10 oud was. Ik mocht met de man van een nicht van mij mee naar Amsterdam. En dat vond ik toen een geweldige happening! In mijn geboorteplaats Naarden, waar ik in 1948 voor het eerst verbaasd de wereld inkeek, viel niet veel te beleven. Ook hadden wij nog geen televisie thuis. Dus Amsterdam was voor mij ‘de grote Stad’ en had iets magisch of mysterieus. Wat zou daar allemaal te zien en te beleven zijn vroeg ik mij toen af. Johnny & his Cellar Rockers Tijdens mijn lagereschoolperiode in de jaren vijftig hoorde ik op de radio de Amsterdamse hits van Johnny Jordaan (‘Bij ons in de Jordaan’ en ‘Geef mij maar Amsterdam), Tante Leen (‘Oh Johnny’), Herman Emmink (‘Tulpen uit Amsterdam’), diverse uitvoeringen van ‘Aan de Amsterdamse grachten’ en Willy Alberti met zijn Italiaanse nummers ‘Marina’, ‘Piove (Ciao ciao bambina)’, en ‘Nel blu dipinto di blue (Volare)’. Al die Amsterdamse klanken drongen diep door in mijn nog jonge kinderziel. Maar er stond nog iets groters te gebeuren, wat voor mij de doorslag zou geven om muziek als hobby te kiezen. Dat gebeurde toen de Amsterdamse band Johnny & his Cellar Rockers, met Jan Akkerman als leider op sologitaar, een aantal keren in Naarden en Bussum kwam optreden. Het was begin zestiger jaren, en de muziekstijl van The Shadows, de begeleidingsgroep van Cliff
Richard, werd in Nederland ook door allerlei bands gekopieerd. Jan Akkerman en zijn Cellar Rockers waren daarbij een van de eersten. Hun optredens, die meestal op de hoek van de straat waar ik woonde (!), plaatsvonden, maakten op mij grote indruk. Bij hun optreden in Concordia in Bussum, waar ik nog steeds de poster van heb, kreeg ik een mooie foto met ehandtekening van Jan Akkerman. Amsterdam als inspiratiebron voor mijn muziekhobby was geboren! Ik wilde ook gitaarspelen in een band, en een grammofoon met platen! Niet al te lang erna overleed mijn oma, en kocht ik van de erfenis die zij mij achterliet een platenspeler en mijn eerste grammofoonplaten. Dat was in 1962. In 1966 ging ik in Amsterdam werken op het kantoor van een groothandel in
dinsdag 21 februari 2012
met een boot door de grachten en zijn nooit gepakt...
Een schoolvriend van mij, waarmee ik samen zong en gitaar speelde, kwam in 1966 met een langspeelplaat van Cuby & The Blizzards aanzetten. In eerste instantie was ik er niet weg van, maar nadat hij mij had meegenomen naar een concert van deze band in de Oude Rai, was ik ‘verkocht’. Zij werden ‘vrienden voor het leven’. De band blijft tot vandaag de dag een van mijn favoriete bands, waarbij ik speciaal noem hun sologitarist Eelco Gelling. De formatie met Eelco Gelling en Herman Brood blijft voor mij de beste band die ik live heb zien optreden. Voor hun optredens ging ik met mijn schoolvriend regelmatig naar Fantasio aan de Prins Hendrikkade. Daar zagen wij ook o.a. Livin’ Blues en de Oscar Benton Blues
Volgens Martin Maas is dit de beste bezetting van Cuby & The Blizzards met Harry Muskee (tweede van links), Eelco Gelling (rechts naast Muskee) en Herman Brood (geheel rechts). Verder maakten Jaap van Eik (links) en Dick Beekman deel uit van deze legendarische formatie. gereedschappen. Vijf en een half jaar later verruilde ik deze baan voor een interessantere baan bij een bank in Amsterdam, waar ik 38 jaar in het buitenlands effectenverkeer heb gewerkt. Daar zag ik voor mijn ogen de overval op het girokantoor (nu postkantoor) gebeuren, waarbij door de overvallers op de ramen waarachter mijn collega’s en ik stonden te kijken, werd geschoten. ’s Avonds was het op televisie. De overvallers vluchtten
Johnny & his Cellar Rockers. Jan Akkerman, afkomstig uit de Jordaan en opgegroeid in Amsterdam-Oost, is de tweede van links. Het kleine mannetje met gitaar op de voorgrond is Cocky Akkerman, het kleine broertje van Jan. Links op de achtergrond staat een accordeon van Jan, want dat instrument leerde hij als eerste bespelen.
pagina 9
Band. Met mijn schoolvriend ging ik in 1967 ook naar een optreden van de Outsiders (met Wally Tax) in de Rhythm Club ‘66, in de Amstelstraat in Amsterdam. Concertgebouw Nu ik het toch over popconcerten heb, vermeld ik maar meteen dat ik ook hele goeie herinneringen heb aan het Concertgebouw. Ik zag er onder andere Fleetwood Mac (de oude bluesformatie met Peter Green) en Melanie (zelfs twee keer). Na één of twee nummers
Johnny & his Cellar Rockers tijdens een optreden in België. schoof Melanie de microfoon aan de kant en nodigde mensen uit de zaal uit op het podium om haar heen te komen zitten. Hoewel zij in haar eentje met gitaar op dat grote podium stond te zingen, was zij door haar ongelofelijke stemvolume tot achter in de zaal te horen. Hele gedenkwaardig concerten), Leonard Cohen, Ry Cooder (met Flaco Jimenez met zijn indrukwekkende ‘French accordeon’), Jerry Lee Lewis (hier ging ik naartoe samen met een bekende rocker die bij De Telegraaf werkte. Deze vriend had in de zak van zijn colbertje een fles whisky meegenomen, en verdween na enkele nummers naar het podium waar hij tussen de bandleden ging dansen!), Johnny Cash (ik ging speciaal voor Carl Perkins, de man van ‘Blue suede shoes’ omdat zijn gitaarsolo’s mij een kick gaven. Later ‘ontdekte’ ik ook de charme van Johnny Cash, en werd ik een groot fan van Mother Maybelle & The Carter Sisters, die in zijn voorprogramma stonden), Cliff Richard & The Shadows (Marvin, Welch & Farrar in die tijd), en in latere jaren Trijntje Oosterhuis. Het hoogtepunt van de Concertgebouwoptredens was voor mij evenwel het concert van mijn all-time favoriete artiesten The Everly Brothers. Op zaterdagavond zat ik samen met een mede-Everlyfan in het Concertgebouw. De volgende ochtend reisden wij al vroeg af naar Engeland,
Een handtekening van Johnny oftewel Jan Akkerman.
om zeven (!) dagen achter elkaar in de grootste theaterclub van Europa, de Batley Variety Club, in Batley, vlak bij York in Engeland onze idolen nog eens uitgebreid te gaan bewonderen. Wij zaten zeven avonden op de eerste rij, doken op een avond de kleedkamer in waar wij op de foto gingen met de beroemde broers, en met hen en hun vader, die ook aanwezig was en optrad, praatten. Concerten Vijftig jaar platen verzamelen, en wat er allemaal uit voortvloeit, daar valt natuurlijk veel over te vertellen, maar dat kan helaas niet allemaal binnen de ruimte van dit artikel. Dus houd ik het, wat concerten betreft, verder kort. Favoriete artiesten uit binnen- en buitenland heb ik ook nog gezien in de Nieuwe Rai (Fats Domino), Melkweg (o.a. Kathleen Edwards), Paradiso (o.a. Dave Edmunds en Hope Sandoval & The Warm Inventions. Hope Sandoval is de zangeres van de groep Mazzy Star), Uitmarkt, De Meervaart, Bimhuis, Tropentheater (Souad Massi) en in het Openlucht theater van het Vondelpark. Verder vond ik mijn weg hiervoor ook naar kleine theaters zoals Cristofori (diverse keren Fay Claassen) en festivals zoals het Kwakoefestival en het Roots Festival in het Oosterpark. Concerto Vanaf het moment dat ik in 1966 in Amsterdam ging werken, ben ik (nu al zo’n 46 jaar) zeer regelmatig bij Concerto in de Utrechtsestraat geweest. In deze platenzaak en ook bij o.a. Boudisque, Raf, Fame en Brutus heb ik heel wat geluids- en beelddragers aangeschaft. Eind jaren zestig/begin jaren zeventig had ik een lijstje van platenzaken (ook met tweedehands platen) die in het centrum van Amsterdam zaten, en die ik in mijn lunchpauze van mijn werk met een bezoek vereerde. Ik zou niet weten hoe mijn arbeidzaam leven eruit zou hebben gezien als ik niet elke lunchpauze de platenzaken, kiosken en boekenzaken had kunnen afstropen voor nieuwe platen en muziekboeken. Als ik naar de film wilde, ging ik naar Amsterdam. Muziekfilms, zoals die van Elvis Presley, Cliff Richard en The Beatles, heb ik daar ook allemaal gezien.
vrouwen muziek marathon
dinsdag21 29februari november 2011 dinsdag 2012
pagina 10
dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer
Eropuit! Kalender...
donderdag 8 maart 2012
Eenmalig concert tijdens Internationale Vrouwendag Tijdens Internationale Vrouwendag op 8 maart vindt in de kleine zaal van het Concertgebouw een eenmalige Vrouwenmuziekmarathon plaats met vier vrouwelijke kopstukken uit de Nederlandse vocale muziek. Het zijn Roberta Alexander (sopraan), Irene Maessen (sopraan), Tania Kross (mezzosopraan) en Karin Strobos (mezzosopraan), die worden begeleid door pianiste Reinild Mees. De vier zijn gerenommeerde zangeressen die zich sterk maken voor het werk van vrouwelijke componisten en die garant staan voor een muziekmarathon op hoog niveau. Het avondvullende programma (aanvang 19.00 uur) bestaat uit meerdere blokken en wordt gepresenteerd door Maartje van Weegen. Na afloop is er een gratis toegankelijke meet & greet met de artiesten. De zangeressen nemen allen een aantal composities voor hun rekening: Tania Kross zal liederen vertolken van Hildegard von Bingen, Sofia Goebaidoelina en Henriëtte Bosmans, afgewisseld met songs van Judith Weir en Cathy Berberian. Mezzosopraan Karin Strobos vertolkt liederen van Fanny Mendelssohn, Alma Mahler en Alba Rosa Viëtor. Sopraan Irene Maessen zingt werken van Clara Schumann, Elisabeth Kuyper, Cécile Chaminade en Lili Boulanger en vedette Roberta Alexander vertolkt onder andere liederen van de Amerikaanse componiste Amy Beach en enkele negro spirituals. Duetten van Pauline Viardot en kwartetten van Catharina van Rennes vormen het sluitstuk van de avond. vlnr. Irene Maessen, Tania Kross, Roberta Alexander, Reinild Mees, Karin Strobos. Foto: Janica Draisma. Klik op de foto voor een hoge resolutieversie.
Geachte heer/mevrouw,
IJsbaan Museumplein langer open
Stichting 20ste-eeuwse Lied en Stichting KAM nodigen u van harte uit voor de eenmalige Vrouwenmuziekmarathon op donderdag 8 maart in het Concertgebouw Amsterdam. 8 Maart is Internationale Vrouwendag, een goede dag dus om vrouwelijke componisten De ijsbaan op het Museumplein blijft door de eeuwen heen in het zonnetje te zetten!
twee weken langer open dan eerder gepland. Nu kan er tot zondag 4 maart – dus Vier gerenommeerde zangeressen vertolken die avond liederen van uitsluitend vrouwelijke ook in de voorjaarsvakantie – worden geschaatst op deze bijzondere locatie. 1 van 2
De ijsbaan is elke dag tussen 10.00 en 20.00 uur geopend. Kinderen tot en met 11 jaar kunnen gratis op de ijsbaan terecht. Vanaf 12 jaar is de dagprijs drie euro. Schaatsen kunnen voor vijf euro worden gehuurd.
Operette ‘The Dessert Song’ door Eerste Diemer Operette Gezelschap Het Eerste Diemer Operette Gezelschap (kortweg EDOG) voert op 23 en 24 maart vanaf 20.00 uur de show-operette ‘The Desert Song’ op. Net als voorgaande voorstellingen vindt deze plaats in de Prins Bernhardhal in Diemen en het belooftweer een spektakel te worden.
Laatste marionettenvoorstelling ‘De Toverfluit’ In het Amsterdams Marionetten Theater (Nieuwe Jonkerstraat 8, vlak bij de Nieuwmarkt) worden in maart de laatste twee voorstellingen gegeven van Mozarts sprookjesopera De Toverfluit (Die Zauberflöte).
EDOG is in Diemen al dertig jaar een fenomeen. Het gezelschap bestaat uit circa 45 enthousiaste amateur-zangers en -zangeressen uit de regio Amsterdam en is een hechte club. Elk jaar wordt de sporthal omgebouwd tot een theater zodat op donderdagavond een generale gespeeld kan worden en er op vrijdagen zaterdagavond een voorstelling kan worden gegeven.
De voorstelling is een klassiek sprookje over de strijd tussen goed en kwaad. De voorstelling wordt uitgevoerd met een eigen opname in het Nederlands met solisten en het Instrumentaal Ensemble van het Amsterdams Marionetten Theater.
Kaarten zijn te koop bij boekhandel Bruna in winkelcentrum Diemen. Tevens is er voorverkoop in het winkelcentrum op 10 maart van 10:00 uur tot 15:00 uur en op 14 maart van 12.00 uur tot 15.00 uur.
De laatste twee voorstellingen zijn op 4 en 18 maart, beide keren om 14.00 uur.
16-02-12
De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer
dinsdag 21 februari 2012
pagina 11
Schrijvende lezers De Oud-Amsterdammer is meer een podium voor echte Amsterdamse 50-plussers dan een krant. Wij stimuleren lezers hun eigen verhalen in te zenden. Hieronder verhalen die recht uit het hart van de lezer geschreven zijn. Heeft u ook een bijzonder verhaal dat u met de lezer wilt delen? Mailen kan naar
[email protected] en sturen naar De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.
IJspret, en van de dood gered door Guillaume Knies
De ‘grote brandweerlieden’ tijdens het blussen van de brand van C&A maakten grote indruk. Foto: Joop Nijman
‘Ik was onder de indruk van die grote brandweermannen’ door F. E. Willenbrog Heel toevallig heb ik de krant gelezen met daarin de oproep om te verhalen over de brand van C&A. Nu ben ik waarschijnlijk te laat, maar ik wil alsnog het volgende aan u laten weten. Ik ben geboren op de Nieuwendijk nr 189. Dit was direct naast de passage en dus naast C&A. In de nacht dat die brand uitbrak,
werden wij uit ons bed gehaald door de brandweer. Wij woonden toen daar met mijn ouders en vijf kinderen en u kunt zich voorstellen dat dit op mij een grote indruk heeft gemaakt: voor mijn gevoel midden in de nacht, met mijn kleine broertje op de Nieuwendijk. Ik was toen acht en hij vier. Waar mijn ouders en mijn andere broers en zus waren, weet ik zo snel niet meer, maar ik zal daar niet lang alleen hebben
gestaan. Wel weet ik nog dat ik erg onder de indruk was van die grote brandweermannen en die enorme vlammenzee. Sindsdien ben ik altijd bang geweest voor brand. Na de brand zijn wij nooit meer teruggegaan naar ons woonhuis op de Nieuwendijk. Dit had overigens niets met de brand te maken, want ons toenmalige woonhuis werd uiteindelijk door inspanningen van de brandweer gespaard.
In de winter van 1952 was ik ongeveer 14 jaar. Het ijs was prima en ik besloot om met een vriendje over de Haarlemmertrekvaart naar Halfweg te schaatsen vanaf Sloterdijk waar we in de buurt woonden. Dat was in de Kijkduinstraat, een nieuwbouwwijk van eind jaren dertig. Warm stromend water, douches, bestemd voor de geschoolde arbeiders, ambtenaren en politie (met hond), kortom: een saaie buurt. Alleen de kapper hing zich op. Onze schaatstocht verliep goed. Het werd al snel donker en er was niemand meer te bekennen. Bij de molen besloten we even te pauzeren, er passeerde ons een snelle schaatser op Noren. Wij hadden nog Friese doorlopers. Plotseling begon het ijs te breken en we zakten er allebei doorheen, mijn vriend aan de molenkant en ik in het midden. Later bleek dat de watermolen af en toe nog werkte waardoor het ijs daar veel dunner was. Mijn vriend kon op de kant klimmen en ging hulp halen. Ik lag in het wak en het lukte me niet eruit te klimmen. Ik herinner me nog de rust die ik onderging, terwijl ik leunde op de ijsrand en uitkeek over de eenzame
gladde ijsvlakte. Het had wel iets poëtisch eigenlijk, de eindeloze stilte met al die rietkragen om me heen. Later hoorde ik wel dat dit bij onderkoeling een gevaarlijk moment is. Slotermeer In die tijd werd Slotermeer gebouwd. De bouw begon in 1951 en eind 1952 werden de eerste woningen in gebruik genomen. Mijn vriend kwam een bouwwacht tegen die onmiddellijk in actie kwam en een lange ladder meenam. Zo werd ik op een oeroude manier uit het ijs getrokken. Later zaten we in de bouwkeet bij het houtkacheltje bij te trekken en daar begon ik pas echt te trillen. De ‘Indischman’, zoals we toen zeiden, had me gered! Veel later werd ik door de politie naar huis gebracht. Nog steeds rillend kreeg ik daar van mijn ouders verschrikkelijk op m’n donder. Later ben ik, bij daglicht natuurlijk, weer gaan schaatsen in de krioelende massa op het kanaal. Ditmaal werd ik omver gereden en kwam op mijn hoofd terecht. Dat herinner ik me niet meer, maar wel dat ik wakker werd, thuis voor de kolenkachel. Daarna ben ik niet meer gaan schaatsen. De lol was eraf.
‘Op deze pony zaten wel honderden Amsterdammers’ door Frans van Emmerik Honderden Amsterdamse kinderen hebben op deze pony gezeten in de jaren vijftig. De bekende Paul Rollman was een rasechte originele Jordanees, die op allerlei manieren geld verdiende. Op enig moment kreeg hij het idee om met een pony langs kinderrijke buurten te gaan en te vragen aan de kinderen of zij op de pony wilden zitten. Natuurlijk wilden zij dat dolgraag; hij zette de kinderen een cowboyhoed op, een nep-pistool in de holster, waarna hij de pony op een fotogenieke plek posteerde en een foto nam. Uiteraard vroeg hij jouw adres en een paar weken later stond hij met de foto aan onze voordeur en vroeg aan mijn moeder of zij deze foto wilde kopen. Misschien kunnen jullie een oproep plaatsen om te kijken of nog meer mensen zo’n foto hebben (bij deze gedaan-red.). Het is een leuk idee als de krant een fotocollage zou maken (doen we-red.). Het is een feest der herkenning van een onbezorgde tijd van ons leven toentertijd.
In de tijd dat Guillaume Knies een opgeschoten jongen was, werd Slotermeer aangelegd. Foto: Stadsarchief Amsterdam
‘Wat C&A deed met zijn jurken, deed Luycks met zijn augurken’ door mevr. J.S. de Leeuw Laatst zag ik voor het eerst De Oud-Amsterdammer en dat was raar voor me. Mijn jeugd vond plaats op de Marnixstraat en mijn school was de Dr. Rijk Kramerschool op de Nassaukade. Wij woonden op de Marnixstraat met vier personen op een halve woning. Pas toen ik 18 jaar was, kreeg ik een eigen kamertje (en dan zeuren ze tegenwoordig wel eens). Ik werkte bij de behangzaak van Wees, bekend van ‘Wees wijs koop bij Wees.
Tientallen Amsterdamse kinderen moeten op deze manier zijn gefotografeerd op de pony van Paul Rollman. Foto: Frans van Emmerik
Om nog even op het verhaal over de brand bij C&A terug te komen: er luidde toen het gezegde ‘Wat C&A deed met zijn jurken, deed Luycks met zijn augurken’, want bij Luycks in Diemen was in die winter ook brand geweest. Na mijn huwelijk zijn we in Zwanenburg gaan wonen want daar kwam mijn man vandaan. Sinds 1970 wonen we in Moordrecht, maar we komen nog wel eens in Amsterdam. Dan gaan we nog naar een vriendin van vroeger.
dinsdag 21 februari 2012
pagina 12
dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer
Oplage: 120.000 ex.
Dé gratis krant voor de echte Amsterdammer
Dinsdag 5 oktober 2010 - Jaargang 2, nr. 9
Ontvang voortaan De Oud-Amsterdammer in uw brievenbus
Ja, ik wil een jaarabonnement op De Oud-Amsterdammer e 49,90 (in Nederland)
e 75,00 (buitenland)
Dhr./Mevr........................................... Voorletters......................Tussenvoegsel................Achternaam. Adres............................................................................................................................................ Postcode........................ Plaats.................................................................................................... Telefoon....................................................................................................................................... E-mail........................................................................................................................................... Ingangsdatum...........................................................................................................................
Van ‘Elsevie r lagwerk en’
tot ‘Elsevie r asla wer ken’
Het oude Casa 400 vanaf de Gooise is goed te zien deze ‘landm weg. Vanuit ark’ reclam richting Amersf e maakten. de KLM, Heinek oort was verscheen en en Valma dit jazelfs een foto renlang dé waren vanaf ver te verkeersader van in Het Parool zien. En Elsevie naar het en daar was centrum van r Naslagwerken Elsevier Amsterdam niet blij mee. en hier was en het is dan ook Daarom werd het nodige over te doen. niet zo gek tekst verand de dat grote Zag je deze erd in ‘Elsevi bedrijven graag tekst vanuit een er nasla werken’. Maar op het dak bepaalde positie van ook dat was , dan las je ‘Elsevi geen succes, want er lagwerken.’ nu las men Daar ‘Elsevier asla werken .’
Dinsdag 21
februari 2012
Deze week
In Casa 40 kw am van studeren w0ein ig terecht
Na afloop van het huidige studiejaa r gaat het oude Casa 400 onder de sloophamers en dan resteert het nieuwe Casa 400 dat in 2010 is geopend . Hier, aan de James Wattstraat, hebben – even over de duim gerekend - rond 20.000 studente n gewoond en gefeest. Dat levert een rijke geschiedenis op.
Dit mocht dus
Deze bon kunt u opsturen naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp of ga naar www.deoudamsterdammer.nl en vul de bon digitaal in.
aanbouw, in een omgeving die verder nog
Adverteren
Neem contact
vrijwel onbebou wd is. Foto’s Casa
in De Oud-A msterdamm 39 79 of kijk er? op
op via 020-716
•
•
Een ‘gelukkige
tweede’ in de Smaragdstraat pagina 13 Glippen om Johan Cruijff te kunnen zien pagina 15
www.deouda msterdamme r.nl
Volgende edit ie dinsdag 6 maa rt
Vondelstraa t beslist niet, maar
het gebeurde
natuurlijk toch.(Fo to
400
www.deoudams terdammer.nl.
Amsterdam is mijn muzikale muziekbron pagina 9
•
uit 1982) Lever uw (oude) gou den/zilveren sieraden of munten NU in!! Casa 400 in
onder meer:
Suikerklontjes met LSD voor de politiepaarden pagina 3
op 31 oktober dat jaar opent Minister Cals van Onderwijs, Kultuur en Wetensch appen Casa 400 officieel.
Het grote ontdekk en Daarna begint vooral het grote ontdekken, want niemand had ervaring met dit concept. Er waren dan ook zat uitdagin Een tekort aan gen. Zoals? Bijvoorbeeld: studente studentenhuisves nvoor 31 mei eruit ting is in Amsterdam zo is makkelijk gezegd, oud als dat er studenten in maar niet makkelij de hoofdstad gedaan. In de k zijn. In de jaren eerste vijftig jaren werd daarom steeg het tekort naar eerste instantie in grote hoogten alleen de tiende en er werd naarstig gezocht verdieping volledig ontruimd naar ideeën om voor toeristen de nood te lenigen. Gabbe . Een ander uitgangspunt Scheltema, presiden was dat de ene studentenreisbur t van verdieping alleen voor vrouwen eau NBBS, en en een andere Nol van den, oprichter alleen voor mannen was, van verzekeringsbedr Zuimaar ja, dat werkt ijf Pro Civibus dat zich met studenten natuurlijk niet. richtte op academi Daarom werd ci, ontdekken tijdens besloten, bij wijze van proef, een werkbezo ek aan Scandidat de zesde verdiepin navië een wel een gemengde heel creatieve g etage zou zijn. oplossing: een hotel dat in de Dat werd dus een gezellige boel. zomer een hotel En nog zoiets: was en dat tijdens het studiejaa je kunt wel verlangen dat r werd verhuurd studenten hun studenten. Bij aan kamer netjes houden (er waren terugkomst leggen zelfs controleu ze het idee voor aan Frits rs die te pas en te onpas Bolkestein (inderdaa binnen vielen, d, die van studente de VVD), die dan iets waar de voorzitter is van n ook niet blij van werden), maar studentenvereniging ASVA. de ‘roaring sixties’ in Hij vindt het een plakken veel studente werelds idee en ook Ruud allerlei n Klokgieters, voorzitte leuzen op de ramen. de Stichting Amsterd Op 12 maart r van 1968 gaat dat fout. ams Studente nhotel, wordt bij de verdere In Trouw van plannen betrokke die dag staat: Maar niet voordat “De bewoners n. van het studente op 18 april 1957 nhotel Casa 400 de Stichting Casa zijn in opstand gekomen Academica wordt tegen het beleid opgericht. Nadat er voldoend van de directie die hen e fondsen zijn verbiedt affiches gevonden, wordt op 12 novembe met het opschrift ‘Johnson r 1959 de eerste oorlogsmisdadiger geslagen voor paal hun kamers op ’ in Casa 400. Op 18 te hangen.” april 1962 wordt het gebouw in gebruik genomen en Lees verder op pagina 7.
Wilt u dit abonnement cadeau geven? Vul dan hieronder de gegevens in van de ontvanger. Dhr./Mevr........................................... Voorletters......................Tussenvoegsel................Achternaam. Adres............................................................................................................................................ Postcode........................ Plaats....................................................................................................
•
NU extra aantrekkeli jk. Al jaren uw VERTROUW DE adres!
Winkelcentru m Diemer Diemen 020-69 plein 03727 www.p
uttmann.nl
Krakersrellen. Daarvan zijn er in Amsterdam veel gewees t. Vaak heftig, vanweg e ontruimingen de agressie en van krakers en politie. Op 29 februar i 1980 wordt in de Vondelstraat een pand gekraak de Mobiele t en Eenheid gaat tot ontruiming over. Dat gaat met zwaar geschut, waarbij zelfs tanks scherpschutte en rs, worden ingezet In de volgend . e editie staan we stil bij deze rellen, die de hele stad ontwrichtten. Was u hier op de een of andere manier bij betrokken kraker,ME’er (als of toescho uwer bijvoorbeeld) en wilt u deze kennis delen met de lezers van De OudAmsterdamme r? Mail, schrijf bel ons dan. of
De Oud-Amsterdammer is een uitgave van: De Oud-Amsterdammer bv Adres: Postbus 5003, 1380 GA Weesp Telefoon: (020) 7163979
Hierbij machtig ik De Oud-Amsterdammer om jaarlijks een bedrag van € 49,90 van onderstaand bank- of girorekening af te schrijven t.n.v. Enter Media Weesp:
Redactie: Hans Peijs, André Verheul
Advertenties: Irene Venneker, Myrna Bos
Handtekening............................................
Productie: Enter Media BV
Oplage: 105.000 ex.
U
De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer
dinsdag 21 februari 2012
pagina 13
Mijn straat: Westlandgracht
Een ‘gelukkige tweede’ in de nette Smaragdstraat door Douwe Zeilmaker
Vanaf mijn geboorte in 1946 woonde ik in de Smaragdstraat in de toen nette Diamantbuurt. Halverwege de jaren vijftig maakte ik deel uit van een groepje buurjongens en meisjes die elke dag met elkaar speelden. Onder hen bevond zich een meisje met lange blonde vlechten, Marian genaamd. Ze bezat een natuurlijk overwicht en we aanvaardden haar zonder meer als de spil van de groep, zonder dat ze die overigens voor zichzelf opeiste. Als zij er niet bij was dan hing alles als los zand aan elkaar. Als zij op de zomeravonden op een gegeven moment werd binnengeroepen door haar moeder omdat het tijd was om naar bed te gaan, dan ging de hele groep naar huis. Kortom, Marian was duidelijk de bindende factor. Maar er was meer, Marian bezat een zekere charme en alle jongens raakten meer of minder verliefd op haar; bij mij was dat zeker het geval. Als tien- of elfjarig jongetje raakte ik werkelijk tot over mijn oren verliefd op haar. Ik stelde me daarbij voor dat ik later misschien wel met haar zou trouwen, ofschoon ik
wel besefte dat er dan nog heel wat jaren voorbij zouden moeten gaan voordat wij daar überhaupt aan toe zouden zijn; jaren waarin nog heel wat zou kunnen gebeuren en veranderen. Er ontstond een soort competitiestrijd, wie van de jongens het meest in de gunst stond bij Marian. Natuurlijk had zij dat
wel in de gaten en ze kwam ertoe om nummers te geven aan haar bewonderaars in volgorde van haar genegenheid voor hen. Al snel werd duidelijk dat een van de jongens, Kees genaamd, bij haar op de eerste plaats stond, terwijl ik een gelukkige tweede was. Een andere jongen, Tonnie, nam de derde positie in, terwijl ene Arie als hekkensluiter fungeerde.
Dit is het gedeelte van de Smaragdstraat waar Marian en Douwe woonden. Marian woonde helemaal rechts van de inham in het huis met een erker (die is net verscholen achter de boom) op de eerste etage. Foto: Stadsarchief Amsterdam
Er kwam een korte periode waarin de jongens, om in het gevlei te komen, presentjes aan haar gingen geven. Tijdens een grote schoonmaakperiode nam dat zelfs groteske vormen aan. Zoals altijd waren er weer spullen boven water gekomen die weggegooid zouden worden, zoals een oud vaasje of andere ‘snuisterijen’. Maar nu waren die bestemd voor Marian en zij nam ze welwillend in ontvangst. Ze had er op een gegeven moment zelfs een tafeltje voor gereserveerd naast haar bed, waarop ze de spullen tentoonstelde; haar ‘pronktafeltje’ zoals ze het zelf noemde. We mochten af en toe zelf komen kijken of ze alles echt bewaarde. Zo mocht ik een keer komen kijken dat een vaasje dat ze van mij had gekregen keurig op dat tafeltje stond; alleen al het feit dat ik zomaar even in haar kamertje mocht zijn! Bijzonder moment Het is me nooit gelukt om Kees van de eerste plaats te verdrijven. Wel kwam er even een heel bijzonder moment in diezelfde periode van de jaarlijkse grote schoonmaak. Doordat m’n ouders het daar druk mee hadden, mocht ik op een
avond nog wat langer op straat blijven (of ze waren me gewoon vergeten binnen te roepen). In ieder geval bevond ik me nog op straat terwijl de rest van de groep al binnen was. Op die lenteavond ontdekte ik toen vanuit het schemerdonker van de straat, tot m’n vreugde ineens Marian, staande in de verlichte erker van de huiskamer op de eerste etage. Ik klom direct in de lantaarnpaal die vlak voor de woning stond om als het ware nog even contact met haar te hebben. Marian bleef daarop welwillend bij het raam staan. Of haar moeder de situatie begreep weet ik niet, maar het kwam er van dat deze het haar van haar dochter begon uit te kammen voor het raam. Toen dat klaar was kreeg ik van Marian zomaar ineens ten afscheid een kushandje, voor ze zich van het raam afwendde. Ik was, hoe jong nog, daar werkelijk ondersteboven van en met een volslagen geluksgevoel ging ik daarop naar huis. Ik had het gevoel dat ik haar even voor mezelf had gehad. Natuurlijk hoopte ik dat er na dat moment in de rangorde van de jongens nu iets zou veranderen, maar tevergeefs. Ik behield onveranderlijk de tweede plaats.
Het Mokumgevoel van Jaap van Zweden ‘Als ik door de straten rijd, bloedt mijn hart en klein beetje’ Ook de begenadigd violist en dirigent Jaap van Zweden (van 1960) was een Amsterdamse doerak, zij het dat hij op zijn elfde naar Uithoorn verhuisde. Zijn kinderjaren liggen in West. Speeltuin “Op mijn elfde zijn we met ons gezin naar Uithoorn verhuisd. Ik ben geboren in de Theophille de Bockstraat 47 1 hoog in Amsterdam West. Tegenover ons kleine en knusse huisje was de speeltuin. Daar voetbalden we op een grasveld waar twee grote doelen stonden. Elke zaterdagmiddag werd om 3 uur een film op een groot scherm vertoond. We voetbalden niet alleen in de speeltuin, maar we ‘boomden’ ook bij de kerk. Als je een boom had geraakt, kreeg je een punt.” “Ome Jan was speeltuinopzichter. Hij organiseerde elk jaar zomerkampen. Met drie volle bussen vertrokken we naar Drouwer Zand in Drenthe. Het liep elk jaar uit op vechtpartijtjes, want in Drouwen vonden ze ons lastige en brutale Amsterdammertjes. Van mijn zesde tot mijn twaalfde waren die speeltuinreisjes voor mij de zomervakantie.” “Ome Jan van de speeltuin liep wel eens de kapperszaak van mijn moeder binnen. Dan zei hij tegen haar: ‘Japie is weer bezig, hij is
een klein boefie.’ Er waren wel meer mensen die mij een brutaal gastje vonden, maar volgens mij waren wij dat allemaal.” Exota “Mij moeder had een kapperszaak een straat verderop in de Woestduinstraat 12. Het sigarenmannetje zat schuin achter ons, het bakkertje er vlak naast en bij de snackbar van Ome Chris een paar meter verder haalden wij allemaal een kroketje. De sigarenman waar mijn vader zijn sigaretten haalde, heette meneer Van der Schaaf. Hij had een enorm grote herdershond om dieven af te schrikken. Er is een keer ingebroken in zijn winkel en het enige dat die hond deed, was met zijn staart kwispelen en de dieven likken. Verder was er een Simon de Wit-achtig supermarktje waar wij als jonge jongens
flesjes Exota kochten. Exota was in die tijd erg populair.” Viool “Toen ik zes jaar was, kwam mijn vader op een goede dag thuis met een koffergrammofoon. Een van de eerste platen die onder de pick-upnaald kwam, was Max Bruchs Vioolconcert. Dat maakte diepe indruk op mij. Nadat ik de plaat had gehoord, wilde ik maar één ding: viool leren spelen. Mijn vriendjes vonden het een beetje raar dat ik zoveel viool speelde. Ik studeerde meestal achter in de kapperszaak bij mijn moeder.” School “Ik zat op de Zevende Montessorischool aan het Surinameplein. Er zitten veel voordelen aan een montessorischool, zoals het zelfstandig werken in eigen tempo en zelf verantwoordelijkheid nemen. Wat mij opviel was dat ik erna op de middelbare school een achterstand had ten opzichte van de rest van de leerlingen. Blijkbaar had die montessorischool mij iets te veel vrije momenten gegeven.”
wordt niet onderhouden zoals het volgens mij zou moeten en het lijkt alsof de ziel uit de buurt is weggetrokken. Als ik door de straten rijd, bloedt mijn hart een klein beetje.” AFC “Toen ik terugkwam uit Amerika
ben ik lid geworden van AFC. Ik kwam vrij gemakkelijk door de ballotagecommissie. Meestal speelde ik midmid. Een snelle sprinter was ik niet, maar ik had een goede pass in mijn benen en ik kon aardig pingelen.” Bron: Amsterdam Bevalt!
Lezersactie De Oud-Amsterdammer Amsterdam Bevalt! is een uitgave van Uitgeverij Kapstok en bevat verhalen van een groot aantal bekende Amsterdammers die vertellen waarom Amsterdam hen zo lief is. Onder anderen John Kraaijkamp, Ed van Thijn, Hans Wiegel, Frits Barend, Matthijs van Nieuwkerk, René Froger, Jaap van Zweden en Danny de Munk vertellen over hun leven in de hoofdstad. In de winkel kost Amsterdam Bevalt! 22,50 euro. Lezers van De Oud-Amsterdammer kunnen het boek kopen voor 5 of 8 euro*. *5 euro als het boek tegen inlevering van deze bon wordt opgehaald bij Uitgever Kapstok, Van Bossestraat 28-huis, 1051 JZ Amsterdam. Wel even bellen van tevoren naar 020-427 82 39. Het boek kost 8 euro als het wordt opgestuurd. Stuur dan onderstaande gegevens naar bovenstaand adres. Naam Adres
Jaap van Zweden
Veranderd “Heel af en toe rijd ik langs de plekken waar ik ben opgegroeid. En dan zie ik dat er heel veel veranderd is. Helaas niet positief. De buurt is verpauperd. De speeltuin
Woonplaats wil … exemplaren bestellen van het boek Amsterdam Bevalt! Deze gegevens mailen naar
[email protected] is ook een mogelijkheid. Bij het boek (of de boeken) zit een factuur van 8 euro.
dinsdag 21 februari 2012
pagina 14
dé gratis krant voor de echte Amsterdammer - De Oud-Amsterdammer
Ik sta op voor de beste vriendin van Esmé Zoë van Zelst (12) verkoopt koekjes
En wat doe jij? Kijk wat jij kunt doen op staoptegenkanker.nl/inactie
De Oud-Amsterdammer - dé gratis krant voor de echte Amsterdammer
dinsdag 21 februari 2012
pagina 15
Sport: Herinneringen aan Ajax
Glippen om Johan Cruijff (bijna 65!) te kunnen zien door Henk Zonderland Johan Cruijff is als Amsterdams straatboefje geboren op 25 april 1947. Dat betekent dat Cruijff dit jaar 65 jaar wordt en voor het eerst AOW ontvangt. Toen Cruijff vijftig jaar werd, pakten vrijwel alle media groots uit. Er kwamen specials en speciale tv-programma’s. Natuurlijk om Cruijff te eren, maar vooral ook om de eigen zak te spekken. Want specials van Cruijff verkopen. Ik ben benieuwd of dat in april ook gaat gebeuren.
Mij valt op dat tot nu toe nog geen medium aandacht aan dit feit heeft besteed, maar misschien komt dat allemaal nog en worden in vergaderzaaltjes de mooiste dingen voorbereid. En alle media waar dit een wake up call voor is willen we alleen maar zeggen: het is nog niet te laat. Ach ja, Johan Cruijff. Volgens sommigen de grootste voetballer aller tijden, maar dat is arbitrair. Maradona (51) en Pelé (die al 71 is, is het iemand wel eens opgevallen dat deze twee spelers op drie dagen na 20 jaar schelen?) waren minstens zo goed en hebben op Cruijff voor dat zij hun land wereldkampioen hebben gemaakt. Maar dat is geschiedenis. Mijn herinneringen aan Cruijff gaan terug naar een wedstrijd van Ajax ergens in 1970. Ik ben toen samen met een vriendje voor het eerst geglipt in De Meer, nadat ik twee jaar daarvoor al eens met mijn vader op een normale manier naar een wedstrijd was geweest (daar schreef ik in de vorige editie over). Glippen Glippen. Mooi woord. En mooi verschijnsel ook. Glippen is ergens stiekem naar binnen gaan. Rond De Meer scharrelden tijdens elke wedstrijd van Ajax hele hordes
jongens rond die probeerden te glippen. De beste mogelijkheden waren aan de korte kanten van het stadion; bij een tuincentrum aan de kant van de stad en bij Lijn 9 aan Diemenzijde. Rond het stadion waren slootjes met een paar bruggetjes en echte waaghalzen durfden daar over te klimmen, maar natuurlijk alleen als er geen suppoosten keken. Ik was daar niet lenig genoeg voor, waardoor het mijn lot was om zowat de hele wedstrijd rond het stadion te scharrelen. Tot ongeveer een kwartier voor de wedstrijd. De aandacht van de suppoosten verslapte gaandeweg de wedstrijd (bewust, vraag ik me nu af?) en daardoor kwam je opeens moeiteloos binnen. Of binnen. Je was weliswaar de sloot over, maar stond nog steeds buiten het stadion. De volgende etappe was het stadion binnenkomen. Daarvoor moest je een van de zestien vakken in en boven aan elke trap zag je de suppoosten achter de toeschouwers staan; daar was dus geen doorkomen aan. Gek genoeg lukte dat de allereerste keer wel: toen konden mijn gabber en ik zo doorlopen op vak F, dat toen nog geen F-side was. Vervolgens wurmden we ons door de toeschouwers heen naar beneden, richting hek. Toen we daar waren, zag ik voor het eerst Johan Cruijff vlak voor mijn
Diemenzijde was één van de korte zijden van stadion De Meer. Journalist Oscar Borghardt schrijft over zijn warme herinneringen.
neus. Als ik het goed heb, speelde Ajax toen in een blauw tenue en de tegenstander weet ik niet meer, maar dat magische moment zal ik nooit vergeten. In de jaren erna herinner ik me Cruijff vooral van mijn vader. Mijn vader was overtuigd aanhanger van de PvdA en had daarom helemaal niets op met Cruijff bij wie het altijd om geld leek te gaan. Mijn vader kon heel slecht tegen het ophemelen van iemand die alleen maar op geld uit was. Als tiener begreep ik dat niet helemaal. Cruijff, dat was mijn held, de
allergrootste voetballer van Nederland, minstens zo goed als Pelé en Eusebio. Nu kijk ik daar met terugwerkende kracht anders tegenaan. Mijn held uit die tijd was mijn vader, met Cruijff als goede tweede, dat wel. Als de redactie het toestaat, wil ik de volgende keer iets schrijven over het ophalen van de kussentjes na een voetbalwedstrijd. Als u daar ook nog herinneringen aan bewaart, dan kunt u die natuurlijk mailen of opsturen. Graag zelfs.
Johan Cruijff en een schare Japanse fans.
Verdwenen sportclubs Ajax-Manchester United Ajax en Manchester United hebben veel met elkaar gemeen: een imposante historie, een riant gevulde prijzenkast en iconen die in het binnen- en buitenland tot de verbeelding spreken. Bovendien zijn beide clubs zowel geliefd als gehaat. In het seizoen 1973-1974 ontmoetten de clubs elkaar in het stadion Old Trafford in Manchester. De Mancunians boden Denis Law een ere-wedstrijd aan en hadden Ajax uitgenodigd om als tegenstander te fungeren. Het was opmerkelijk dat Law die eer gegund werd, want de immens populaire aanvaller was enkele maanden eerder overgestapt van Manchester United naar Manchester City. Zijn beste dagen lagen immers achter hem. De in 2006 overleden Gerrie Kleton attendeerde mij ooit
eens op die wedstrijd. Hij was toen trainer van SV Diemen. Kleton behoorde tot de selectie van het Gouden Ajax van het begin van jaren ‘70 en was de protegé van Piet Keizer. Hij brak echter nooit door bij Ajax. Kleton speelde die avond mee in Manchester en kon het zich nog levendig herinneren. Johan Cruijff was er niet meer bij, want die was kort daarvoor naar Barcelona vetrokken en als De Verlosser binnengehaald. Denis Law zou dat seizoen nog een inktzwarte stempel op de geschiedenis van Manchester United drukken. De club die in 1968 de Europa Cup I had gewonnen had het zeer moeilijk. Bobby Charlton was vertrokken en George Best was tijdelijk met voetballen gestopt om zich te concentreren op
een leven als playboy en drankorgel. Manchester United was in acuut degradatiegevaar en in een onderlinge confrontatie met Manchester City viel het doek. De beslissende treffer werd gemaakt door Denis Law. Op het moment dat hij de bal per ongeluk met de hak in het doel van zijn grote liefde uit Manchester schoof was de walging op zijn gezicht te zien. Het was zeker niet de bedoeling van de Schotse aanvaller om zijn voormalige club te laten degraderen. De familie Bergkamp was groot fan van de charismatische Law. Zij wilde een van hun zonen naar de Schot vernoemen. Het verhaal gaat dat de ambtenaar in het stadhuis niet akkoord ging met de naam Denis met één n. Pa en ma Bergkamp maakten er toen maar Dennis van.
Madjoe. DJK. De Zwarte Schapen. Animo. OVVO. Rood Wit A. Het zijn verdwenen voetbalclubs en de lijst is verre van compleet, want door de jaren heen zijn veel clubs verdwenen. Niet alleen voetbalclubs zijn verdwenen, maar in elke sport heeft een enorme kaalslag plaatsgevonden. De Oud-Amsterdammer wil deze verenigingen weer even tot leven wekken, in de speciale rubriek ‘Verdwenen sportclubs’ waarmee we in de volgende editie willen starten. Daar hebben we uw hulp bij nodig. Heeft u uniek materiaal (teksten, programmaboekjes, foto’s en noem maar op) van de club waar u dierbare herinneringen aan bewaart of die misschien zelfs uw hele ‘hebben en houwen’ was? Schrijf of mail het ons en wij maken er een fraai eerbetoon van.
De kantine van Madjoe op sportpark Voorland. Foto: geheugenvanoost.nl
pagina16 16 pagina
dinsdag februari2012 2012 dinsdag 21 7 februari
Voordelig bricken, makkelijk parkeren
dégratis gratiskrant krantvoor voorde deechte echteAmsterdammer Amsterdammer--De DeOud-Amsterdammer Oud-Amsterdammer dé