In balans door
centreren
Centreren Om je lichaam en geest op een lijn te brengen is centreren een belangrijke vaardigheid. In eerste instantie is centreren je aandacht naar je een punt 3 tot 5 centimeter onder je navel brengen.
Dit is het centrum van je lichaam en wordt in Japan de hara genoemd. Maar centreren is veel meer dan alleen je aandacht naar een punt in je lichaam brengen. Het is onderdeel van een proces, waarin je werkt aan ‘zelforganisatie’ en ‘zelf-realisatie’. Dus eigenlijk een manier van in het leven staan.
Het gaat erom steeds weer terug te keren bij wie jij bent en waar je naar toe wilt. Centreren helpt je om dicht bij jezelf te blijven. En dat maakt het makkelijker om te werken aan een effectieve manier handelen, het hanteren van emoties, alert te zijn hoe je dingen waarneemt en interpreteert.
! Als je in staat bent te handelen vanuit een gecentreerde manier van zijn dan zijn de dingen die je doet in overeenstemming met de waarden die je belangrijk vindt.
! Drie niveau’s
www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
Centreren kan op drie niveau’s plaatsvinden.
Het eerste niveau is de alignement van je lichaam. Het gaat er daarbij om je lichaam in balans te brengen ten opzichte van de zwaartekracht. Hierdoor kan je lichaam zich meer openen en doordat je aandacht in je buik zit wordt je hoofd rustiger en kan je beter luisteren.
In balans door centreren | 1
Vanuit deze basis kan je je verder ontwikkelen naar de volgende niveau’s. Op het tweede niveau ontwikkel je de vaardigheid om jezelf neer te zetten in relatie tot anderen en je omgeving. Hoe reageer je op anderen, kan je bij jezelf blijven of word je uit balans gebracht? In het laatste niveau werk je aan het verder opbouwen van je zelfvertrouwen, het ontwikkelen van de richting in je leven en het nastreven van de waarde die je in je leven wilt toevoegen.
! In balans, uit balans Centreren is geen statisch gegeven. Het is namelijk niet mogelijk om voortdurend gecentreerd te zijn.
De hele dag door zijn er voortdurend voorvallen, mensen en je eigen gedachten die je uit balans brengen. Het gaat erom te accepteren dat dit zo is en te voelen wanneer je uit balans wordt gebracht. Dan heb je namelijk de keuze om weer te centreren en van daaruit te handelen.
Eigenlijk gaat centreren dus over bewustzijn. Bewustzijn wanneer je in je eigen kracht staat en wanneer je aan het wankelen wordt gebracht. Het centreren zelf is heel simpel, hoe toepassen in je dagelijks leven niet eenvoudig!
!
www.kitochange.nl
© 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 2
Oefenen, oefenen, oefenen Wil je aan de slag met fysiek bewustzijn dan is centreren daarbij een belangrijke basis. Hoe vaker je oefent met centreren hoe makkelijker het wordt om het verschil te voelen tussen wanneer je in je hoofd zit en wanneer je in je kracht staat.
! Het is goed te starten met centreren in een rustige omgeving, zodat je goed de verschillen in je lichaam kan voelen. Als je het centreren onder de knie begint te krijgen kan je dat overal en op elk moment toepassen. Hierna vind je twee eenvoudige oefeningen die je leren om je lichaam te centreren.
! !
www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 3
Oefening fysiek centreren Als je start met het doen van deze oefening is het goed je ogen te sluiten. Merk je dat het makkelijker wordt om je lichaam in alignement te brengen doe de oefening dan met je ogen open.
Uiteindelijk moet je het kunnen doen tijdens een vergadering, een lastig gesprek of op plekken waar het druk is. Het is dan meestal niet mogelijk je even terug te trekken of je ogen te sluiten. Dit is ook de reden dat het in het begin goed is de oefening in stand uit te voeren.
De eerste oefening is een voorbereiding voor het centreren. Door je lichaam in een goede houding te brengen wordt centreren ook makkelijker. Dus dat gaan we eerst doen. Je brengt je lichaam in alignement door het in balans te brengen in lengte, breedte en diepte.
Lengte Ga staan met je voeten op schouderbreedte en laat je armen langs je lichaam naar beneden hangen. Breng je aandacht naar binnen en stel je voor dat je lichaam bestaat uit een holle ruimte. Bekken
Ga in je bekken en je borstkas op zoek naar de optimale ruimte. Als je bv staat met een holle onderrug kan je misschien voorstellen dat de ruimte in je bekkengebied groter wordt als je je bekken iets kantelt waardoor je onderrug iets afvlakt.
www.kitochange.nl
© 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 4
Borstkas
Hangen je schouders af naar voren dat wordt de ruimte in je borstkas groter als je borstbeen iets opricht en je schouders naar achter brengt.
Als de ruimte in je bekken en borstkas optimaal is breng je je aandacht naar je benen.
! Benen
Maak deze ruim en open. Het kan helpen je voor te stellen dat je je heupen, knieën en enkels ‘open’ zet zodat de energie in de holle ruimte van je bovenbenen, onderbenen en voeten stroomt.
! Armen
Doe hetzelfde voor je schouders, ellebogen en polsen. Beweeg je schouders naar voren en achter en voel wanneer er ruimte ontstaat.
Nek en hoofd
Breng je aandacht naar je keel en maak ook die ruim en open. Vaak lopen we op de zaken vooruit en staat je hoofd iets naar voren waardoor er spanning op de keel en de nek komt te staan. Om je keelgebied te open moet je de kin vaak iets intrekken. Let er daarbij op dat je je neus niet de lucht in gaat steken. Stel je voor dat je hoofd open en vrij is. Hierdoor kan je de spanning in je voorhoofd, ogen en kaak loslaten.
www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 5
Meer rechtop Waarschijnlijk merk je dat je houding nu al verandert is. Je staat meer rechtop en bent misschien wat langer geworden. Versterk dit gevoel door je voor te stellen dat je energie vanuit je kruin naar de lucht stuurt en vanuit je staartbeen naar de aarde.
De houding waarin je nu staat zal waarschijnlijk wat gek en houterig voelen. Dit komt omdat je lichaam gewend is aan de houding die je normaal gesproken aanneemt. Die houding oefen je elke dag en daar ben je expert in geworden. Je spieren zullen moeten gaan wennen aan de nieuwe houding en dat kost tijd en oefening.
Ben je in alignement dan staan alle gewrichten boven elkaar. De houding kost weinig energie om je lichaam optimaal gebruik maakt van de zwaarte kracht en weinig spieren aan hoeft te spannen. www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 6
Breedte Vervolgens breng je links en rechts in balans. We hebben allemaal een dominante lichaamskant en zijn geneigd om op die zijde meer gewicht te zetten.
! Verplaats het gewicht afwisselend van link naar rechts en ga voelen waar het midden is. Het gewicht op je linker en rechtervoet is nu gelijk. Voel daarna of je energie aan de linker kant even ver uitstraalt als aan de rechter kant.
! Ook in aandacht zullen we een voorkeurskant hebben. Het is goed je hier bewust van te zijn en tijdens deze oefening de ruimte om je heen te voelen en je energie zoveel mogelijk uit te stralen.
Deze dimensie staat voor onze sociale interactie. Vind je het lastig om jezelf te openen naar de zijkant dan uit zich dat waarschijnlijk in je contact met anderen mensen.
! Diepte De diepte is het balanspunt tussen voor en achter, frontaal en dorsaal, toekomst en verleden.
! Als je houding nog steeds goed is, zoals beschreven hier boven, dan hoef je hier alleen maar je gewicht goed te verdelen tussen de bal van je voet en je hiel.
www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 7
Als het je is gelukt om je lichaam in lengte, breedte en diepte in alignement te brengen sta je in de houding waar je lichaam voor gebouwd is. Waarschijnlijk voelt deze houding op dit moment oncomfortabel. Je hebt in de loop van de jaren een gewoontehouding opgebouwd aan de hand van je somatic markers.
! Door te oefenen zal je merken dat deze houding steeds normaler voor je gaat voelen.
! Voor jezelf is het goed om je eigen voorkeurshouding te vergelijken met de opbouw die je net gedaan hebt.
Waar zitten in jouw houding de grootste verbeterpunten? Met andere woorden waar voel je de meeste ongemak als je in de goede uitgangshouding staat.
In de volgende oefening is het daadwerkelijke centreren. Je aandacht vanuit je hoofd verplaatsen naar je centrum of hara.
! ! ! !
www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 8
Oefening aandacht naar je centrum Houd de houding vast waarin je in de goede alignement staat. Haal een paar keer diep adem. Adem in door je neus in en adem langzaam uit met een ‚Haaa’-geluid, alsof je een raam wilt laten beslaan. Je ademhaling is dus hoorbaar!
Leg je handen op je buik en breng je aandacht door je lichaam heen naar je handen en je bekkengebied. Observeer of je ook het gewicht van je lichaam in je voetzolen voelt.
! Breng nu alle aandacht naar je hoofd. Vind je dat lastig dan kan je aandacht van binnenuit richten op het punt op je voorhoofd. Voel wat dit doet met: - je stabiliteit
- de verbinding met je lichaam
- de spanning in je lijf
- je ademhaling
- je gedachten
! Laat je aandacht nu tijdens de uitademing in 1 keer naar beneden zakken. Voel hoe je aandacht naar je onderbuik gaat. Naar het zwaartepunt van je lichaam. Dat punt zit ongeveer 3 tot 5 cm onder je navel en wordt in het Japans hara genoemd. Dat punt wordt ook wel Tan t’ien of one-point genoemd.
! Observeer wat er veranderd als je met je aandacht naar je centrum zakt in de punten die hierboven genoemd zijn. Wissel een aantal keer tussen je hoofd en centrum om steeds beter de verschillen te voelen.
www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 9
Meestal geven mensen aan dat ze zich kalmer voelen en dat hun hoofd minder druk is als ze met hun aandacht naar beneden gaan. Het voelt vaak prettig en voor sommige zelfs als thuiskomen.
Het kan ook voorkomen dat je emoties omhoog voelt komen of dat je je kwetsbaarder voelt. Het is dan in eerste instantie niet fijn om met je aandacht naar je centrum te gaan. Je aandacht in je hoofd en misschien zelfs de spanning in je lijf voelen dan veiliger en sterker.
Onderzoek eens wat er gebeurt als je toch steeds even probeert om je aandacht naar beneden te brengen en je misschien steeds makkelijker met je aandacht daar kan blijven.
! ! !
www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 10
Tot slot Zoals ik al zei is centreren geen continue iets. Gebeurtenissen op de dag zullen je steeds uit je centrum gooien. Bijvoorbeeld een email van je manager, drukke kinderen, een opmerking in een vergadering, een lastige werknemer en ga zo maar door. Het gaat er echter om steeds beter en sneller te voelen wanneer je uit balans bent gebracht. Je hebt dan de keuze om je opnieuw te centreren. Dit zorgt ervoor dat je de spanning en emoties die omhoog kwamen toen je uit balans werd gebracht niet meeneemt naar je volgende interactie. Je bouwt dan minder spanning op tijdens de dag, kan meer in je kracht blijven en verspilt minder energie.
! ! ! ! Het begint bij jezelf!
! ! !
www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
In balans door centreren | 1 1
Over de auteur Karin Karis is oprichtster van Ki to Change, dat er op gericht is mensen hun persoonlijk leiderschap te laten ontwikkelen door fysieke bewustwording.
In de trajecten van Ki to Change zet zij mensen in hun kracht en helpt ze hun leven en werk leuker en lichter te maken. Het lichaam wordt daarbij als uitgangspunt genomen. Dit vanuit de gedachte dat als je je houding en manier van bewegen verandert, je de omgang met de mensen om je heen verandert.
! De methode is praktisch, concreet en nuchter. Uitgangspunt is dat het geleerde direct in de praktijk toepasbaar moet zijn.
! Wil je meer weten of de mogelijkheden en achtergronden kijk dan op www.kitochange.nl
! ! !
www.kitochange.nl © 2014 all rights reserved
In balans door centreren |
12