weekblad van de Universiteit Twente nummer 31 donderdag 25 oktober 2007
UT N I E U W S www.utnws.utwente.nl
2
10/11
‘Zo kom je nog eens ergens’
18
‘Ik wil het op niveau afmaken’
Verkeerd zitten vreet energie
universiteiten, hbo en studentenkoepels vinden elkaar
Hoger onderwijs wil nieuwe bekostiging De koepels van hogescholen, universiteiten en studenten hebben de minister een voorstel voor een gezamenlijk nieuw bekostigingssysteem gedaan. Een prestatiebonus voor excellente opleidingen ontbreekt vooralsnog. Omwille van de toegankelijkheid van het hoger onderwijs pleiten VSNU, HBO-raad, LSVb en ISO ervoor dat de overheid net als nu opdraait voor het leeuwendeel van het hoger onderwijs in bachelor- en masterfase. Studenten betalen een uniform collegegeld van ongeveer 1500 euro, hoe lang ze ook over hun opleiding doen. Dat geldt, anders dan nu, ook voor dertigplussers. Universiteiten en hogescholen mogen pas een hoog collegegeld vragen op het moment dat een student zich na voltooiing van zijn eerste bachelor- en masteropleiding inschrijft voor een nieuwe studie. Maar er is een ontsnappingsmogelijkheid: wie daar al aan is begonnen voor hij is afgestudeerd, betaalt het standaardtarief.
English Edition Page 6
Het geld dat de instellingen ontvangen, wordt verdeeld volgens beproefde formules. De grootste mep ontvangen ze voor het aantal ingeschreven studenten die binnen de normale cursusduur blijven. Daarnaast krijgen ze een diplomabonus voor iedere afgestudeerde bachelor of master. Dat bedrag mag niet groter zijn dan één jaar bekostiging, wat neerkomt op 5600 tot 5800 euro. In het hbo is deze bonus nu veel hoger. Een van de redenen om het bekostigingssysteem te veranderen is dat dit fraude in de hand werkt. Een kwart van het instellingsbudget is een vaste voet. Het idee om de hoogte daarvan te laten afhangen van prestaties – de Onderwijsraad en minister Plasterk zijn daar voorstander van – komt niet
in het voorstel terug. De universiteiten en hogescholen willen pas praten over prestatiebekostiging als er extra geld te verdelen valt. En dan nog is het technisch lastig uitvoerbaar. ‘Al is het maar omdat bijzondere kwaliteit moeilijk te definiëren is,’ zegt LSVbvoorzitter Lisa Westerveld in een eerste reactie. ‘Want hoe meet je bijvoorbeeld de prestaties van docenten?’ De vier organisaties formuleerden het voorstel op verzoek van de minister. ‘Als dit niet was gelukt, had Plasterk een eigen model ontwikkeld.We hadden geen zin om dat af te wachten,’ zegt ISOvoorzitter Bastiaan Verweij. Er zijn er nog wel wat losse eindjes. ‘Studenten met een hbo-diploma hebben in principe recht op een bekostigde masterstudie, maar de meesten moeten daarvoor naar de universiteit. Over de vergoeding van het vereiste schakeljaar volgt een nader voorstel in december.’ HOP, Thijs den Otter
ADVERTENTIE
Uitkijken met oversteken... www.kennispark.nl/vacatures
werk maken van kennis
BAGGER. De baggerwerkzaamheden op de campus zijn in volle gang. In totaal krijgen 22 vijvers een opknapbeurt. Vrijwilligers van hengelsportvereniging Carper Diem brengen de vissen die zich diep in het slijk verschuilen, veilig naar een ander onderkomen. Zie pagina 3.
UT-eredoctoraat voor Israëlische Ora Kedem De Israëlische hoogleraar Ora Kedem (82) krijgt op 30 november tijdens de dies een eredoctoraat uitgereikt van de UT. Kedem is emeritus hoogleraar ontzilting en watertechnologie aan de Ben Gurion University en hoogleraar aan het Weizmann Institute of Science in Rehovoth, veertig kilometer onder Tel Aviv. Ora Kedem krijgt het eredoctoraat op voordracht van
RACEDAG. Dag 4 van de World Solar Challenge (woensdag) was een lekkere racedag voor het Twentse Solar Team, maar aan het einde van de dag brak de voorwielophanging af. Even schrikken voor de teamleden en vooral hard werken om de boel weer te repareren. Gelukkig had het defect geen consequenties voor de stand in het klassement. De Twente One behoudt haar vijfde plaats. Zie ook pagina 13 en het voor het laatste nieuws de website van het UT-Nieuws.
Matthias Wessling, hoogleraar membraantechnologie van de faculteit Technische Natuurwetenschappen. Ora Kedem publiceerde haar eerste wetenschappelijke artikel in 1951 en is ondanks haar hoge leeftijd nog steeds heel actief op het vakgebied van de membraantechnologie. Ze krijgt veel erkenning voor haar onderzoek naar zowel technische membranen als natuurlijke membranen. In beide vakgebieden heeft ze baanbrekende artikelen gepubliceerd. Kedem ontving in haar lange loopbaan diverse internationale onderscheidingen voor haar werk en is een van de grondleggers van de huidige Ben Gurion University in Be’er Sheva. Kedems onderzoek is van nationaal/strategisch belang: het draagt in hoge mate bij aan de ontwikkeling van ontziltingsmembranen die een oplossing kunnen bieden aan het probleem van het watertekort in het Midden-Oosten. Een grote politieke verdienste van de Israëlische is dat ze de banden tussen Duitse en Israëlische wetenschappers heeft weten aan te halen. Hiervoor kreeg ze het Duitse Bundesverdienstkreuz. Kedem liet vanuit Israel weten zeer ingenomen te zijn met dit eredoctoraat. De UT, waar ze vaak op
werkbezoek was, kent ze goed. Al dertig jaar heeft de Isaelische onderzoekscontacten met de leerstoel membraantechnologie aan de UT (met achtereenvolgens de hoogleraren
Ora Kedem
Smolders, Strathmann en Wessling). Volgens Wessling maakt haar interesse in fundamenteel onderzoek en technologische valorisatie Kedem een perfect voorbeeld van een ondernemende wetenschapper. ‘Voor mij is ze, sinds ik haar ken, steeds een bron van inspiratie’, aldus Matthias Wessling. Gebruikelijk is dat de UT eens in de vijf jaar eredoctoraten uitreikt, maar vorig jaar was het organisatorisch niet mogelijk Kedem mee te nemen in de vier benoemingen van november. Deze maand ontvingen twee UT-hoogleraren eredoctoraten in het buitenland. Zie pagina 9-10-11.
ADVERTENTIE
wonenvoor80euro.nl ut-FMT 070511.indd 1
14-05-2007 09:28:47
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 25 oktober 2007
ut Nieuws
eufonium-speler wint activismeprijs
‘Zo kom je nog eens ergens’ Student Geert Folkertsma (studie: advanced technology) won vorige week vrijdag de Student Union Activismeprijs tijdens de P-uitreiking in het Sportcentrum. Behalve het vele commissiewerk dat hij voor studievereniging Astatine doet, speelt hij op hoog niveau eufonium, een soort kleine tuba. Regelmatig is hij op pad voor repetities en concerten en mist daardoor wel eens een college. Toch haalt de student moeiteloos goede cijfers. ‘Ik fiets makkelijk door mijn studie,’ aldus de winnaar.
Foto: Arjan Reef
Sandra Pool
Speciaal voor de foto in deze krant heeft Folkertsma (19) zijn blaasinstrument meegenomen. Hoewel het zilverkleurige gevaarte niet heel groot is, weegt het ding behoorlijk wat. De tuba is bij het brede publiek ook niet zo bekend als andere blaasinstrumenten. ‘In bandjes hoor je regelmatig een saxofoon of een trompet. Dat zijn de notoire blazers. Een eufonium wordt veel gebruikt in harmonieorkesten en is minder gangbaar,’ legt de student uit, terwijl hij het instrument er bij pakt. ‘Er zit helaas een deuk in, hier aan het uiteinde van de hoorn.’ Folkertsma wijst op het zilver en haalt zijn schouders op. ‘Tja, hoe die deuk er in is gekomen? Ik weet het niet meer precies. Normaal draag ik hem veilig in een tas op mijn rug. Een keer had ik ‘em mee in
De winnaar van de Student Union Activismeprijs Geert Folkertsma en zijn Eufonium.
de bus, toen is er iets misgegaan. De klank verandert er wel door, maar gelukkig kan het kromme deel rechtgebogen worden. Daar heb ik alleen nog geen tijd voor gehad.’ En een nieuw exemplaar? De student lacht: ‘Die kost al gauw zo’n zesduizend euro, maar dan doe je er ook wel twintig jaar mee.’ Hij speelt vanaf zijn achtste. ‘In mijn buurt, het Zwolse Westenholte, liep twee keer per jaar, met Pasen en Kerstmis, een vrolijke fanfare rond. Ik holde altijd met de imposante tubaspeler mee. ‘Dat wil ik later ook,’ dacht ik toen.’ Toch kon de jonge Folkertsma pas beginnen nadat hij ál zijn melktanden had gewisseld. ‘Met een ‘fietsenrek’ lukt
het écht niet om geluid te maken. En daarbij, toen ik eindelijk begon was ik te klein voor die logge tuba. Ik speelde dus op een eufonium, het broertje ervan.’ Achteraf een prima actie. ‘Een tuba komt niet verder dan wat hoempapamuziek, terwijl ik bij dit instrument nog enige techniek en melodie leer. Een eufonium is veel interessanter tijdens orkestpartijen.’ Ook het meelopen in een fanfarekorps bleek later niet het ware. ‘Ik zit liever in een concertzaal. Lopend spelen is lastig.Vaak blaas je niet meer dan een paar simpele marsjes.’ Te saai voor Folkertsma, die liever wat meer uitdaging heeft. ‘Ik heb muziekles op het conservatorium en ik geef
zeker één keer per maand een concert met muziekvereniging Excelsior uit Zwolle. Daar ben ik sectieleider: ik zit op de eerste stoel en speel de eerste partij. Daartoe heb ik me opgewerkt vanaf de derde partij.’ Soms blaast de student mee bij de Kapel van de Koninklijke Luchtmacht. ‘Daar gaat het er helemaal professioneel aan toe.Voor hen is het gewoon een baan. Laatst speelden we nog met de Kapel op Paleis Noordeinde. Alle mensen stonden achter de hekken, wij onder het balkon. Zo kom je nog eens ergens.’ Folkertsma zegt gezegend te zijn met een goed stel hersenen. ‘Ik fiets makkelijk door mijn studie. De rest van de tijd besteed ik
aan andere dingen zoals het commissiewerk voor Astatine en aan muziek. Ik mis wel eens een college. ‘Ga je al wéér weg?’ morren mijn studievrienden dan. Toch kan ik later altijd bij ze terecht voor aantekeningen.’ Volgend jaar wil Folkertsma wel in het bestuur van Astatine en al helemaal met zo’n aanmoedigingsprijs op zak. ‘Die bestond trouwens uit een oorkonde en een espressoapparaat. Heerlijke koffie maakt-ie, maar de cups zijn zo duur: dertig eurocent per stuk! Als ik elke dag een bakkie drink, kost me dat acht euro per maand. Best wel veel, maar ja, wat is acht euro op een huur van bijna driehonderd euro per maand?’
Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 45. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.500 exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 215, 216, 217, 228, 219. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: (053 – 489) 2029 zie verder onder redactie. Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie:
[email protected]. Internet: http://www.utnws.utwente.nl; of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030)
[email protected] Jannie Benedictus (2028)
[email protected] Paul de Kuyper (4084)
[email protected] Maaike Platvoet (3815)
[email protected] Sandra Pool (tel. 2936)
[email protected] Office-management: Brigitte Boogaard (2029)
[email protected] Vaste medewerkers: Harold de Boer, Dirk-Jan van den Broek, Henriëtte van Dorp, Miriam de Graaff, Egbert van Hattem, Bas Klaver, Hans van de Kolk, Bianca Hagen, Mike Maier, Frans van der Veeken, Bauke Vermaas, Joanne Wolters, Kristin Zimmerman. Automatisering/internet: Martijn Baars Ivar Engel Foto’s: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com. E-mail:
[email protected]. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus 217 7500 AE Enschede of per e-mail:
[email protected]. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per e-mail maandag voor 14.00 uur in het bezit te zijn van de redactie UT Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 35 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener Huis aan Huiskranten B.V. Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Ivo Peters, tel. 053-4892029. E-mail:
[email protected] Copyright UT Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema’s foto’s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.
Wie: Bas van Schoonhoven (29) Studie: Achtstejaars wijsbegeerte van wetenschap, technologie & samenleving Op weg naar: De bieb ‘Vandaag is mijn allerlaatste dag als UT-student’, zegt Bas. ‘Vanmiddag heb ik mijn afstudeercolloquium. En dat werd ook tijd, eerlijk gezegd.’ Bas begon in 2000 aan de studie WWTS, nadat hij daarvoor de LTS, de MTS, een jaar HTS en een jaar informatica deed. ‘Zodoende was ik al ietsje ouder dan de rest toen ik begon.’ Maar, zometeen klinkt dus het eindsignaal. ‘Ik ga nu even naar de bieb om wat sheets uit te printen en daarna een beetje theedrinken en wachten tot het twee uur is. Dan moet ik mijn afstudeeronderzoek verdedigen voor mijn docenten. Er kan niets meer misgaan, maar ik ben natuurlijk wel erg benieuwd naar mijn cijfer. Om vier uur hou ik dan mijn colloquium voor familie en vrienden, ik heb een man of dertig, veertig uitgenodigd.’ Zijn afstudeeronderzoek gaat over engagement en virtual reality. ‘Virtual reality kan je betrokkenheid op de gewone fysieke wereld vergroten, maar ook verkleinen. Denk aan iemand die virtuele omgevingen als Second Life dusdanig belangrijk vindt dat hij zijn fysieke sociale omgeving volledig opoffert.’ Op 1 november moet Bas aan de slag, in Groningen. ‘Ik ga bij TNO werken op het gebied van ICT. Begin volgende week verhuis ik naar het noorden. Ik heb woonruimte gevonden in een vegetarische woongroep. Zelf ben ik eigenlijk maar een halve vegetariër, maar ik geloof niet dat ze heel streng zijn. Dus ik zal af en toe nog wel een stukje vlees mogen eten.’
Waar gaat dat heen...? Foto: Arjan Reef
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 25 oktober 2007
hengelsporters van carper diem redden bedreigde vis
Uitbaggeren van de 22 vijvers: taaie klus Het uitbaggeren van de 22 vijvers op de campus heeft nogal wat voeten in aarde. Ruim veertig jaar is er niet echt naar het water omgekeken. Het slib van plantenresten, takken en bladeren is daardoor taai en dik. Een heavy klus dus om de bodem te saneren. Maar, daar blijft het niet bij. Ook de vissen zorgen voor overuren. ‘We redden wat er te redden valt,’ aldus Tom Ensink van UThengelsportvereniging Carper Diem. Sandra Pool
Het verwijderen van de sliblaag van de bodem kan steeds pas beginnen als de vis veilig is overgebracht naar een andere vijver. Dat is de taak voor het professionele visserijbedrijf Kalkman. ‘Door stroomstootjes wordt de vis verdoofd. Die komt dan bovendrijven.
Met grote sleepnetten haalt men de vis eruit.’ Aan het woord Tom Ensink, informatiebeheer-medewerker bij de faculteit EWI en lid van hengelsportvereniging Carper Diem. Ensink is nauw betrokken bij de reddingsactie. ‘Niet alle vissen komen in één keer mee. Zo’n dertig tot veertig procent schrikt, is bang en verschuilt zich onder plan-
ten. Wij van Carper Diem proberen die te vangen.’ Gekleed in waadpak gleed Ensink vorige week woensdag de Achterhorstvijver in op jacht naar deze gladjanussen. ‘Samen met mijn vader, die ook op de UT werkt, en student Christiaan Hummelink ploeterden wij door het slib. Nee, geen alledaags karwei. Ik neem er, als het kan, speciaal vrij voor. Vangnet mee, waadpak aan en scheppen maar. Het is mooi om te zien wat er nou eigenlijk is zo’n vijver zwemt. Rare dingen zijn we nog niet tegengekomen. Ja, een paar autobanden. Bij vijvers in de buurt van studentenhuizen verwacht ik eerder wat. Iets van koelkasten, fietsen of banken.’ Volgens de visliefhebber is het nog een hele klus om
Foto: Gijs van Ouwerkerk
DESIGN. Als onderdeel van de Dutch Design Week in Eindhoven presenteerden studenten industrieel ontwerpen van de drie TU’s vorige week hun projecten. De UT stal de show met onder meer het bachelorproject van Marten Kraaijvanger. Hij ontwierp deze ‘trike’, een ligfiets met drie wielen waarbij de aandrijving geheel afgesloten is.
alle vijvers eind dit jaar schoon te krijgen. ‘Alleen het leegpompen van een vijver duurt al een dag. Het baggerwerk een dag of vijf. Vrij intensief dus. Een extra ploeg is wel nodig wil je eind dit jaar klaar zijn.’ André de Brouwer, contractmanager bij het Facilitair Bedrijf van de UT, zegt dat er de afgelopen veertig jaar weinig gebaggerd is op de campus. ‘De verantwoordelijkheid voor de vijvers heeft de UT sinds de zomer met het Waterschap Regge en Dinkel gedeeld. Daardoor konden we samen een beroep doen op Europese subsidie en kwam er extra geld binnen voor deze werkzaamheden. Door de opknapbeurt zal de waterkwaliteit en de waterbodemkwaliteit verbeteren.’
Viering tweede lustrum ECIU The European Consortium of Innovative Universities ECIU, bestaat tien jaar. Dat viert het netwerk van ondernemende, innovatieve universiteiten donderdag 1 en vrijdag 2 november op de campus. De eerste dag is er in de Horsttoren een reünie met de oprichters van het netwerk, de Founding Fathers. Ook vergadert het bestuur, de Executive Board, waar CvB-voorzitter Anne Flierman zitting in heeft. Professor E. Becker, voorzitter van het ECIU-bestuur en rector magnificus van de Universität Dortmund houdeneen toespraak. Het netwerk ontwikkelt gezamenlijke programma’s ter bevordering van studentenuitwisseling. Er is ook een Student Wing bestaande uit studenten die het ECIUbeleid in de gaten houdt waar het gaat om studentenzaken. Op woensdag 31 oktober is er om twaalf uur een speciale lunch in het Atrium van de Bastille over deze Student Wing. Stuur voor deelname een mailtje naar: Dianne Dijkstra (
[email protected]).
‘Niet bang voor braindrain’ Enschede: Afgestudeerd? Dan wegwezen!? Dat was het thema van het door BNN Today en studentenvereniging Taste georganiseerde stadsdebat, afgelopen zaterdag in Sam Sam aan de Grote Markt. Waar het om draaide: hoe zorgen we er in Twente voor dat er geen braindrain plaatsvindt. Dat gebeurt nu wel doordat de meeste studenten na het behalen van hun diploma wegtrekken uit de regio. Geen vuurwerk, wel interessante kost. ‘Doe maar net alsof je gewoon in de kroeg bent’
werd de aanwezige belangstellenden op het hart gedrukt voor aanvang van het debat. Willemijn Veenhoven, programmamaker voor BNN Radio, leidde het debat en probeerde pittige opmerkingen los te krijgen. Bij het vraagstuk over de Twentse braindrain bleek dit maar wat lastig. Joop Meijer, projectleider bij het Career Center Twente, vond na afloop dat het misschien niet echt een debat was: ‘Er waren te weinig verschillen om echt de wapens te kruisen. We waren het er snel over eens dat het vooral een communicatieprobleem is.’ De boodschap van Career
ADVERTENTIE
University Library ** Every Tuesday: 12.45 - 13.15 ** meeting point: InfoUB / no costs / no reservation
Library Lunch and Learning October 30: Toegang tot het Nederlandse Parlement: Kamerstukken enz. Peter Hommes over het vinden van de gewenste overheidsdocumenten. (NL)
Center Twente was duidelijk. Meijer: ‘We hoeven hier in Twente niet alle afgestudeerden te houden. Ik bedoel, het is niet meer dan normaal dat studenten hun grenzen gaan verleggen en daarnaast: er zijn gewoon niet genoeg banen. Ik ben eigenlijk ook niet zo heel bang voor die braindrain. We moeten gewoon laten zien wat er in Twente allemaal te beleven is, zodat de studenten bij hun carrièrestappen ook kijken naar wat hier de mogelijkheden zijn. Grote namen als Grolsch, Ten Cate, Vredestein en Thales zijn hier in de buurt gevestigd en daarnaast is Twente één van de grootste kraamkamers voor snelgroeiende technische bedrijven. Met Powered by Twente hopen we de arbeidsmogelijkheden duidelijker te maken voor de Enschedese student. Met die leus proberen we ook op verschillende career events de kracht van Twentse producten uit te dragen.
Niemand weet bijvoorbeeld dat het schone water op de palmeilanden in Dubai door een Twents bedrijf, Norit, mogelijk wordt gemaakt.’ Diederik Grootendorst, voorzitter van Taste, was op zich positief over het onderwerp, maar verwachtte geen heftige discussie. ‘We hadden van tevoren al het idee dat we binnen twintig minuten wel op één lijn zouden zitten, dus een vurig debat zou er sowieso niet van komen. Dat bleek ook wel. Ik ben wel benieuwd wat nu de concrete stappen zijn van het Career Center, waar ik overigens nog nooit van gehoord had.’ Of hij zelf in Twente blijft? ‘Dat is voor mij geen optie. Ik ben medicus en het Medisch Spectrum Twente is geen academisch ziekenhuis. Ik vertrek dus naar de Randstad om te kunnen doen waar ik voor studeer.’ Bas Klaver
Sporten ook gratis voor medewerkers De Xtra-card voor gratis gebruik van sport-, en cultuurfaciliteiten, is er nu ook voor UT-medewerkers. Dit bericht ging drie weken gelden al per brief naar alle medewerkers, maar werd ingetrokken omdat er nog wat onduidelijkheden bestonden over de exacte invulling van de kaart. Die zijn nu helder. Per direct kunnen medewerkers op vertoon van hun medewerkerkaart gratis sporten en gebruik maken van culturele voorzieningen. UT-ers die hun jaarlijkse of halfjaarlijkse contributie al betaald hebben, krijgen hun geld teruggestort. Zij hoeven daarvoor geen actie te ondernemen. De dienst PA&O is het gratis gebruik overeengekomen met de Student Union en heeft daarvoor geld vrijgemaakt. De Xtra-card heeft als voordeel dat medewerkers buiten de bedrijfsporturen gebruik kunnen maken van de fitnessruimte, het zwembad en het sportaanbod. Tennissen is gratis en met korting kunnen medewerkers naar voorstellingen of deelnemen aan cursussen. Ook kan men lid worden van verschillende verenigingen. Voor meer info: www.xtra-card.nl
micha mulder en ronny van ‘t oever
Twee ‘Ingenieurs van het jaar’
Twee UT-alumni - Micha Mulder en Ronny van ’t Oever - zijn vorige week woensdag tijdens een KIVI NIRIA-manifestatie in Den Haag gekozen tot Ingenieur van het jaar 2007. Het tweetal richtte eind 1999 Micronit Microfluidics in Enschede op. De UT-spin-off is een snelle groeier en staat al twee jaar in de Deloitte Technology Fast 50. In 2005 wonnen zij de prestigieuze Van den Kroonenbergprijs, die de UT jaarlijks beschikbaar stelt. Wat maakt jullie een goede ingenieur? ‘Ik denk onze ondernemersgeest. Micha (ziek tijdens het interview, red.) en ik hebben allebei Technische Natuurkunde gestudeerd. Een eigen bedrijf dwingt je de opgedane kennis om te zetten in een product, anders verdien je niets. Daarnaast is die technische kennis heel bruikbaar tijdens klantenoverleg. Probleemanalyse en oplossingen aandragen kunnen we goed.’ Waren jullie verrast met de titel? ‘Jazeker. Ik had eigenlijk geen idee van de impact. Het levert leuke reacties op: veel felicitaties en publicaties dus. Dat had ik niet verwacht. En kijk, de gang hier is ook mooi versierd met slingers en ballonnen.’ En taart voor alle medewerkers? ‘Uiteraard! Maar we hebben
er nog geen tijd voor gehad. Deze maanden zijn heel druk voor ons. Er staan veel congressen op het programma. Laatst waren we in Parijs, dé vakbeurs voor ondernemingen, zoals Micronit, gespecialiseerd in het ontwikkelen en fabriceren van glazen microchips. Daar móesten we bij zijn. Het Innovatiefestival van het Kennispark slaan we over, al kan ik me wel helemaal vinden in de boodschap, dat het goed toeven is in deze regio. Twente moet inderdaad uitgaan van haar eigen kracht. Een voorbeeldje: we hebben hier geen files. Dat levert veel effectieve vrije tijd op. Het bevalt mij hier uitstekend.’ Dus geen plannen om met Micronit richting het westen te gaan? ‘Oh nee, geen denken aan. We maken chips die we makkelijk per post kunnen opsturen. Verhuizen, om zo dichterbij de klant te zitten, heeft voor ons geen zin.’ Hoe staan de zaken er eigenlijk voor? ‘Dit jaar hebben we het BTC-gebouw (tegenover de UT, red.) verlaten. We hebben nu een eigen onderkomen, iets verderop. Een flinke investering die ook veel energie kostte. Op dit moment werken hier dertig mensen. Maar we willen verder groeien naar honderd of meer. Over vijf jaar moet dit gebouw te klein zijn.’ Sandra Pool
Gezocht: culinair studentenhuis Ben jij een echte keukenprins(es) en draai jij je hand niet om voor een fijne carpaccio of een heerlijke crème brûlée? Dan ben je bij ons aan het goede adres. UT-Nieuws is benieuwd naar de kookkunsten van studenten. Samen met een kok van UT-catering willen we langskomen om te proeven wat er in de studentenkeuken zoal wordt bereid. Gooi je kookkunsten in de strijd en meld je aan voor deze kookwedstrijd door een mail te sturen naar
[email protected]. Wie de smaakpapillen van de UT-kok het meest doet tintelen, kan een door hem bereide maaltijd tegemoet zien. Reageer snel, doch in elk geval voor vrijdag 2 november.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 25 oktober 2007
Paper Awards Naar vorige week bekend is gemaakt, ontvingen Hans van der Meij en Menno de Jong, medewerkers van de faculteit GW, op 2 oktober in Seattle (VS) een Landmark Paper Award van het blad IEEE Transactions on Professional Communication. De in totaal twaalf awards werden uitgereikt aan de auteurs van de belangrijkste artikelen die zijn gepubliceerd in de vijftig jaargangen van het blad. Van der Meij kreeg de onderscheiding voor zijn artikel Ten misconceptions about minimalism (met John Carroll) uit 1996. De Jong ontving zelfs twee awards. Een voor zijn artikel The evaluation of text quality: expert-focused and reader-focused methods compared uit 1997 (met Leo Lentz) en een voor zijn artikel Toward a document evaluation methodology: what does research tell us about the validity and reliability of evaluation methods? uit 2000 (met Peter Jan Schellens). De awards werden uitgereikt tijdens de International Professional Communication Conference. Er was nog een vierde toekenning met een Twents randje: Mark Melenhorst, vorig jaar gepromoveerd bij GW, ontving de award voor de beste paper van de conferentie, samen met zijn collega Mark van Setten. Melenhorst werkt bij het Telematica-instituut. De titel van zijn bekroonde paper luidde Exploring the Use of Tags in Recommendation Systems. Als vervolg op deze conferentie gaat de faculteit GW uitwisselingsplannen ontwikkelen met CarnegieMellon (Pittsburgh), de University of North Carolina (Greenville) en Reansselaer Polytechnic Institute (Troy, NY). GW kent al een tienjarige samenwerking met de faculteit Technical Communication van de University of Washington in Seattle.
Duitse leraar ziet campus wel zitten Nederland heeft zelf te weinig middelbare scholieren die voor een technische studie kiezen en daarom werft de UT actief in Duitsland. Deze maand organiseerde de faculteit Technische Natuurwetenschappen (TNW) voor het eerst een dag voor Duitse docenten uit het voortgezet onderwijs. Deze moeten enthousiast gemaakt worden om hun scholieren aan te moedigen voor Enschede te kiezen als studiestad. Op het programma stonden onder andere presentaties van studenten uit Duitsland die nu al studeren aan een van de technische faculteiten. Daarnaast brachten de docenten een bezoek aan Mesa+ en het Virtual Reality Lab. Met 38 aanwezige Duitse leraren was de opkomst hoger dan de faculteit had verwacht.
Over het algemeen waren de Duitse docenten erg enthousiast over de UT. ‘Ik denk dat het onderwijs aan de Nederlandse universiteiten beter is dan in Duitsland’, meent techniekdocent Michael Rademaker uit Bocholt. ‘Bovendien is de verhouding tussen studenten en hoogleraren veel vrijer. In Duitsland bestaat
In totaal 38 Duitse docenten bezochten medio oktober de UT.
toch een grote afstand, terwijl je hier zo bij een prof binnen kunt lopen.’ Rademaker hoort op zijn school dat veel scholieren daarom naar Nederland willen voor een studie. ‘En daar zal ik ze ook in stimuleren.’ Zijn collega Ursula Beckmann, scheikundelerares aan een meisjesgymnasium, kent die geluiden om naar Nederland te gaan voor een studie nog niet. ‘Maar in de toekomst gebeurt dat misschien wel. De UT biedt interessante studies zoals biomedische technologie, een richting die we in Duitsland niet kennen.’ Of een studie aan de UT gelijke kansen biedt op de Duitse arbeidsmarkt als een studie aan een Duitse universiteit, weet Beckmann niet. ‘Daar hebben we nog geen ervaring mee. We weten niet eens of de studenten na hun studie terugkeren of dat ze in Nederland blijven.’ Rademaker denkt dat die aansluiting op het Duitse bedrijfsleven geen probleem is. ‘De laatste jaren is de arbeidsmarkt voor technici in Duitsland erg gunstig en de opleidingen van de UT bereiden daar prima op voor.’ De docenten roemen verder de campus en de groene omgeving van de universiteit. Ook zijn ze optimistisch over het taalverschil. Rademaker: ‘Ik denk dat die barrière niet zo groot is.’ De studenten die de presentaties verzorgen, kunnen dat bevestigen: ‘Nederlands is een beetje als Duits met een komisch accent.’
In memoriam
Jacco van Holst Zondag 14 oktober 2007 is ir. J. (Jacco) van Holst plotseling overleden op de veel te jonge leeftijd van 28 jaar. In 1997 startte Jacco als student chemische technologie aan de Universiteit Twente. Na zijn afstuderen begon hij in juli 2004 als promovendus bij de faculteit TNW. Hij deed onderzoek naar de technologie voor het verwijderen van CO2 (broeikasgas) uit rookgassen. Het verbeteren van deze technologie is onder meer van belang voor het realiseren van betaalbare duurzame elektriciteit. Gedurende de eerste jaren van zijn aanstelling was hij werkzaam bij de leerstoel OOIP. In verband met de recente reorganisatie binnen de faculteit was hij eind 2006 overgeplaatst naar de leerstoel TCCB. Wij herdenken Jacco als een enthousiast onderzoeker en prettige collega met vele sociale contacten binnen en buiten de faculteit. Ons medeleven gaat uit naar zijn vriendin, ouders, familie en vrienden. Wij wensen hen veel sterkte bij het verwerken van dit zware verlies. Namens de vakgroepen OOIP en TCCB, dr. S.R.A. Kersten, prof.dr.ir. G.F. Versteeg, prof.dr.ir. W.P.M. van Swaaij. ‘De wereld een dansfeest! ...een dansfeest, dat dachten wij toen wij twaalf waren.’ Je had het ritme eindelijk te pakken, het bleek je laatste dans. Lieve Jacco, nu al missen we je humor, gekheid en vriendschap. Rust zacht. Vrienden voor altijd. Bas Nedermeijer, Johan Brand & Daniëlle Nijendijk, Walter Bouwman & Neeltje Roozen, Espen Hamborg, Ronald Bausch & Marleen van der Heijden, Xiang Fan, Martijn van Hofwegen, Paul Noordhuizen & Willeke Bergsma, Mark van der Spoel.
Maaike Nijkamp (27, links op de foto) en Margot Stilma (31) werken als docent bij de opleiding industrieel ontwerpen van de faculteit CTW. Sinds 2003 delen ze kamer N224 in gebouw de Horst.
Foto: Gijs van Ouwerkerk
Maaike: ‘Ik ben echt blij met Margot als kamergenoot. Het is leuk en gezellig én je hebt direct aanspraak als je iets wilt weten. Naar een andere kamer lopen, doe ik niet zo snel.’ Margot: ‘We bespreken echt van alles met elkaar: zowel vakinhoudelijk als privé.’ Maaike: ‘Daar hebben we goede afspraken over gemaakt. Als een van ons echt heel druk is, zegt-ie dat gewoon.’ Margot: ‘In de pauze kletsen we dan wel verder.’ Maaike: ‘Met de twee mannelijke collega’s aan de overkant hebben we trouwens ook een goede band.’ Margot: ‘Ja, we zijn wel een hecht clubje met z’n vieren.’ Maaike: ‘En binnenkort hebben we ons meidenuitje.’ Margot: ‘Paardrijden! Met de tien vrouwelijke collega’s van IO.’ Maaike: ‘Margot is altijd voor vrouwendingen.’ Margot: ‘Ik doe ook onderzoek naar gendervraagstukken. Deze week gaan we weer langs een middelbare school om meisjes over te halen een technische studie te kiezen.’ Maaike: ‘Als zo’n initiatief voorbij komt, kijken we elkaar altijd even aan: moeten we dat doen?’ Margot: ‘Tuurlijk doen we dat!’ Maaike: ‘Dan trek je elkaar toch over de streep. Margot maakt ook altijd even tijd voor je om feedback te geven. Supersnel scant ze welke foutjes nog in een tekening zitten. Dat kun jij heel goed.’ Margot: ‘Jij bent altijd heel enthousiast en weet studenten te motiveren. Je bent ook erg actief. Maaike organiseerde laatst nog een Design United tentoonstelling in Eindhoven (zie elders in deze krant, red.). Daar zijn we met een aantal collega’s naartoe gegaan.’ Maaike: ‘Daar heb ik natuurlijk heel veel reclame voor gemaakt!’ Margot: ‘En ze is fan van haar Ford K.’ Maaike: ‘Iedereen herkent mij in die auto en zwaait er op los. Het is een knalgele.’ Margot: ‘Samen zijn we wel een beetje chaotisch, of niet? In deze kamer is namelijk veel te zien. Overal liggen prototypen.’ Maaike: ‘Dat tijdschriftenrekje hebben we trouwens zelf in elkaar geknutseld tijdens de pauze.’ Margot: ‘En ik heb die lamp nog gemaakt.’ Maaike: ‘Sommigen vinden dat heel gezellig. Ze zeggen ook dat er altijd wel gegiebel uit deze kamer komt.’ Margot: ‘Misschien moet je dat er maar niet inzetten.’
Kamergenoten Ook in Kamergenoten? Bel of mail met de redactie!
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 25 oktober 2007
Foto: Frans van der Veeken
De bladen Solliciterende allochtonen worden vaak afgewezen omdat ze niet op de hoogte zijn van de do’s en don’ts van een sollicitatie, die een autochtoon wel kent. Dat stelt de Amsterdamse hoogleraar management van diversiteit en integratie Halleh Ghorashi. Ghorashi denkt aan voorbeelden waarbij sollicitanten te netjes gekleed zijn, teveel handgebaren maken of te bescheiden zijn. Ook missen allochtonen vaak het netwerk dat autochtonen wel hebben. ‘Niet alles is discriminatie’, zegt Ghorashi. ‘Maar vooroordelen spelen wel degelijk een rol: dat vrouwen minder flexibel zijn dan mannen, dat allochtonen niet goed zijn opgeleid. Voor je het weet sluit je als werkgever bepaalde groepen uit.’ Chemicus professor Gerard Fleer, van de Universiteit Wageningen, durft geen moeilijke vragen meer te stellen bij examens. Hij zei onlangs in zijn afscheidsrede dat studenten steeds slechter worden in wiskunde en dat docenten onder druk staan om niet te veel studenten te laten zakken voor examens. ‘Ik heb zoals iedereen veel in het onderwijs zien veranderen. Het niveau van de aankomende studenten, met name in de wiskunde, is ontegenzeggelijk afgegleden’, stelt Fleer in zijn rede. Hij meent bovendien dat het kwaliteitssysteem van de universiteit docenten stimuleert om makkelijke examens te geven. Als te veel studenten zakken, moeten docenten zich verantwoorden voor de onderwijscommissie.
psychologie viert eerste lustrum met allerlei thema’s
Een beetje docent maakt ieder kwartier een grap De opleiding psychologie vierde vorige week donderdag haar vijfjarig bestaan. In de Vrijhof gingen diverse sprekers tijdens negen workshops in op de verschillende aspecten van het vakgebied: van consument en gedrag tot arbeid en organisatie; van provocatieve coachingsmethodiek tot computationele humor. Peter de Wit, tekenaar van de bekende Volkskrantstrip Sigmund, sloot de dag af met een uitgebreide uitleg bij zijn favoriete tekeningen en een signeersessie in het Theatercafé. Sibe Doosje van de Universiteit Utrecht trekt de aandacht met een workshop waarin hij uitlegt hoe zowel docenten als studenten humor kunnen gebruiken om studieresultaten te verbeteren. ‘In mijn onderzoeken heb ik veel aandacht voor humor,’ vertelt hij. ‘Dat zorgt voor veel media-aandacht. Blijkbaar is dit een populair onderwerp.’ Doosje introduceert verschillende typen op het gebied van humor. ‘De autist bijvoorbeeld, is iemand die absoluut geen gevoel voor humor heeft. Zulke mensen kom je in iedere organisatie tegen, en ze zien van geen enkele grap de lol in. Aan dit type heb je niks.’ De joker daarentegen is wel erg nuttig. ‘Zij verbeteren het leef- en werkklimaat enorm, doordat ze regels en taboes doorbreken en op een plezierige manier kritiek kunnen leveren.’ De eeuwige clown typeert de psycholoog als zielig. ‘Dit type is continu grappen aan het maken omdat hij iets wil maskeren.’ Doosje legt uit dat humor
kan worden gebruikt om met een potentieel gevaarlijke stimulus om te gaan, zogenaamde ‘humoristische coping’. ‘Als een docent boos is, kan hij met een grapje de spanning wegnemen,’ legt de spreker uit. Volgens de wetenschapper is lachen in de evolutie ontstaan als een signaal om aan te geven dat ‘het veilig is’. Als een baby lacht, is dat dan ook een goed teken. Doosje onderscheidt twee soorten lach: ‘De eerste soort kun je bewust laten zien, door je mondhoeken omhoog te bewegen en zo aan te geven dat je het goed bedoelt. De andere lach vindt onwillekeurig plaats en zorgt voor de bekende kraaienpootjes in je gezicht. Dit signaal geeft enkel aan dat je plezier hebt.’ Hoe debiel hardop lachende mensen kunnen klinken laat hij aan de hand van een geluidsfragment horen. Automatisch gaat de zaal met de giechelaars meedoen. ‘Dat is een wetmatigheid,’ vertelt Doosje, ‘mensen gaan automatisch met anderen meelachen.’ De afgelopen jaren is er veel onderzoek naar humor
in het onderwijs gedaan. Doosje somt de resultaten op: ‘Docenten maken gemiddeld eens per kwartier een grap en humor leidt ertoe dat studenten het gevoel hebben veel te leren. Door grappen te maken die een associatie hebben met de lesstof zorg je als docent voor meer aandacht bij de studenten en een betere opslag.’ Een goed geplaatste grap heeft dus zeker zin. Het verwerken van grappen in tentamens leidt eveneens tot betere resultaten, mits de studenten zelf de humor er ook van inzien. Slechte grappen leiden namelijk tot slechtere scores. Tot slot benadrukt Doosje: ‘Te veel humor leidt af en werkt dus averechts.’ De afsluitende lezing van Peter de Wit trekt tweehonderd man publiek, en daarmee zit het Amphitheater goed vol. De Wit staat sinds 1994 met zijn Strip Sigmund, ‘een psychiater die niet zachtzinnig met zijn patiënten omspringt’ dagelijks in de Volkskrant. Peter vertelt hoe zijn strips tot stand komen. ‘Eigenlijk heb ik een soort kantoorbaan. Ik zit iedere dag van negen tot vijf in mijn tekenstudio in Amsterdam en werk dan hard aan Sigmund en mijn andere uitgaven.’ Maar natuurlijk ontspringen veel ideeën buiten de studio. ‘Ik heb altijd een tekenblokje bij me. Zo bedacht ik net iets voor de krant van morgen en die tekening ga ik zo even uitwerken zodat hij nog voor negen uur vanavond bij de redactie ligt.’ De tekenaar vertelt dat hij
die deadline te vroeg vindt. ‘Zeker wanneer er ’s avonds nog voetbal is, zou ik graag nog wat later kunnen inleveren.’ De Wit probeert altijd af te wisselen. ‘De ene keer is er een man in de praktijk, dan weer een vrouw en de volgende keer een stelletje. En op de ene dag is een werkende persoon het onderwerp en de volgende maal weer een student.’ Bovendien heeft de strip vaste schema’s. Zo zit de psychiater op vrijdag altijd in het café of probeert hij een dame te versieren. Eens per twee weken is niet Sigmund de hoofdpersoon maar de dames in burka. De Wit heeft zichzelf duidelijke regels gesteld. ‘Ik heb een keer op de man gespeeld, maar probeer dat nu nooit meer te doen. Ik zie bijvoorbeeld niet in waarom het grappig zou zijn om in te gaan op het feit dat Erica Terpstra zo dik is, om maar wat te noemen. Marc Dutroux is een voorbeeld van een onderwerp waar ik nooit over heb getekend. Die zaak vind ik echt te triest om grappen over te maken.’ Halverwege zijn lezing houdt De Wit een korte quiz, waarin enkele kenners albums weten te winnen. Na afloop zijn de diverse uitgaven van de tekenaar te koop en kunnen liefhebbers exemplaren laten signeren. Voor iedere fan tekent De Wit ter plekke een originele tekening. Het duurt dan ook even voordat de hele wachtrij is afgewerkt. Frans van der Veeken
Het bestuur van gezelligheidsvereniging Veritas in Utrecht zit danig in zijn maag met een situatie die zich drie weken geleden heeft voorgedaan in de sociëteit.Tijdens de viering van de dies van het veterinair vakdispuut van Veritas belandde het kadaver van een dode hond in het toilet. Volgens preses Thomas Berendsen was de hond een cadeau van een vakdispuut van een andere vereniging. Hoewel de gift werd geweigerd, dook het dode beest later toch op in het toilet. Het Veritas-bestuur noemt de gang van zaken ‘volstrekt belachelijk’ en wijst erop dat de hond is aangeboden door studenten van buiten de vereniging. Geneeskundestudenten zijn vriendelijker dan hun collega’s bij rechten, economie of psychologie; economiestudenten laten zich het minst snel gek maken door toetsen of opdrachten. Dit blijkt uit een onderzoek naar de verschillen in persoonlijkheid tussen Maastrichtse studenten van verschillende richtingen, uitgevoerd door zes tweedejaars psychologie. Zij ondervroegen meer dan 500 studenten. De vragen – variërend van ‘geef aan hoe je je voelt op een schaal van één tot tien’ en ‘in hoeverre zijn de kenmerken fantasierijk, slordig, zenuwachtig en stil op jou van toepassing’- moesten achterhalen hoe de groepen scoren op extraversie, vriendelijkheid, zorgvuldigheid, emotionele stabiliteit en het openstaan voor nieuwe ervaringen.
www.foksuk.nl
Sigmundtekenaar Peter de Wit signeert na afloop van het lustrumcongres.
Een eerstejaars biologiestudent in Nijmegen heeft een nacht op de eerstehulpafdeling doorgebracht na het eten van een giftige boon van de wonderboom. Het incident vond plaats tijdens een practicum plantkunde. Vooraf was nadrukkelijk gemeld dat de wonderboom de giftige stof ricine bevat. Maar die waarschuwing werd niet door iedereen serieus genomen, gezien de mededeling waarmee de jongen zich even later meldde bij de practicumleiding: ‘Die boon is toch niet echt giftig, he?’ De practicumleiding liet de student onmiddellijk flinke hoeveelheden water drinken en overgeven. Daarna ging de eerstejaars spoorslags naar het UMC st. Radboud waar zijn maag werd leeggepompt.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Thursday 25 October 2007
Professor
marks her retirement tomorrow with a Valedictory lecture
The controversial Millar stays true to her vision She walked with confident strides through the crowded terminal of Schiphol airport. Carla Millar (age 65) returned to the Netherlands on Sunday after a five-day KBD (Knowledge Based Development) conference at the Technical University of Monterrey, Mexico, to which she was invited as one of a small worldwide group of ‘experts,’ and at which she gave papers, TV interviews and chaired several sessions. She appeared tireless and enthusiastic as was evident to see by her orange shoulder bag and matching espadrilles. Coming back to the land of oranje, she appeared ready to tackle the week ahead, which incidentally, will include her valedictory lecture, ‘Eve’s Apple has many skins…’. Within the framework of ‘Empowered by Twente’ and the interaction between university, industry and the region, tomorrow’s speech will focus on the human core of innovation and knowledge transfer with the emphasis on, ‘how a better understanding of knowledge and the knowledge society could affect the positioning of the university.’ International guest speakers Professor Kai Peters, Professor JC Spender and Professor Nicholas
Robinson are scheduled to lecture along with debate chair, Professor Wouter van Rossum. Always a supporter of women in higher positions, Millar began her career in the private business sector at Unilever as their first female line manager. Evidently, her combination of skills in the world of business and academics were enough to land her at the UT in 2000, when a head hunting company recruited her from City University of London to become dean of the TSM business school, then part of Groningen. She was officially hired in 2004 as International Marketing and Management professor for the UT. Sitting down on the train to talk with Millar about her UT experience and research,
she says, ‘You will see the UT in five years time will be a completely different university.’ Moreover, she attributes this anticipated change to the university climate of the 21rst century that will demand for a ‘new set of drivers’. She goes on to confirm, ‘Knowledge is difficult to value, as it is intangible, and linked to people.’ Millar will delve deeper into the subject of innovation and the transfer of knowledge in her lecture, explaining further to her audience the metaphoric biblical reference to the tree of knowledge and Eve. Her vision of the possibility for the future at the UT narrows into shape as she says, “knowledge has a human core-people are a university’s and knowledge intensive company’s biggest asset. Knowledge is both explicit, and tacit-this means that such institutions are also misguided seeking to be pure ‘rational man’ organizations.” Dr. Anne Flierman (Chairman of the Executive Board of the UT) will offer closing remarks at the symposium tomorrow. He has also said he is glad that Millar is staying on board as a member of the Ambassadeursnetwerk.
Foto: Gijs van Ouwerkerk
This change comes from a concept-cao (CLA draft: Collective Labor Agreement draft) that unions and universities have agreed upon. The current end-of-year bonus will be gradually increased. Currently, it is still at three percent, but in 2007 it will increase another 1.9 percent and employees will see in 2008 yet another increase of 1.5 percent. By the year 2009, the bonus will equal the amount of a complete ‘thirteenth month.’ Because of this huge increase in the end-of-year bonus, the increase of the monthly salary pales in comparison: 2.25 percent increase as of January, 2008 and an additional 2.1 percent in 2009. According to the negotiator’s agreement, universities are allowed room to experiment with function contracts. Scientists or groups of scientists can make arrangements with their bosses for a more flexible way of dividing their educational and research tasks, freeing them of the static five-day work week. By exchanging two days off the raise will finance one per-
cent out of the total rise in salary of 9.65 percent, ‘As I’ve thought from the beginning, the raise shouldn’t be something out of our own pockets,’ says Marieke van den Berg, negotiator for the AbvakaboFNV union. ‘The actual increase in salary is 8.65 percent, which is still more than the FNV salary claim of 3.5 percent a year. Employees, who want to keep their two days off, can buy them back with the extra percent.’ Another point of interest in the CLA draft is the protection period for firing will be brought back to twelve months and the notification period to ten months. Agreements were reached in the CLA draft, regarding scientists, who are still without a fixed position at a university. Over the next two years, two thousand euros will be made available per postdoc for career development. With this money, courses can be followed that will increase their chances in the labor market. The CLA is not yet passed and over the next six weeks, negotiators will further discuss the agreement with their party supporters. Once every party has reached an agreement, the CLA will be passed and be effective from September 1, 2007 to March 1, 2010.The Personnel Department could not give their reaction on the negotiator’s agreement. There was not enough time to study it. Trans. Henriëtte van Dorp
mentor-mentee network:
Sharing knowledge, finding solutions The University of Twente places great importance on the personal and professional development of its employees. With that aim in mind, the Personnel Department (PA&O), has come up with an unique program for its employees to discuss problems and find solutions with the help of senior staff members. This program is called the Mentor-Mentee Network.
Carla Millar
Millar received yet another invitation in Mexico: to join the New Club of Paris, a think tank of academics and ‘knowledge entrepreneurs.’ It’s not likely that retirement equals the slow decline of knowledge acquisition or the break from innovative thinking for Professor Millar, just the opposite, she reflects, ‘I plan to continue doing research with various colleagues, publish more papers, finish a book (Digital Renaissance) and focus again on my consultancy and knowledge sharing activities.’ Robbin Engels
Thirteenth month for employees University employees will receive a 9.65 percent gradual rise in salary until March 2010. Included in this increase is a higher end-of-year bonus, which will equal paying for a ‘thirteenth month.’ On the other side, a free day for employees will be eliminated in both 2008 and 2009.
Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws Contributors: Wendie Klieverink, Mike Maier, Kamran Sheikh and Anindita Ganguly For comments and suggestions, email:
[email protected] For previous editions, see: www.utnws.utwente.nl
As the name suggests, the mentors and the mentees form the two important pillars of the program. The mentees include PhD students, post docs and assistant professors.The mentors are senior employees of the UT, namely associate professors and professors who, through their wealth of experience can act as friend, philosopher and guide to the mentees. In February 2006, a similar program was started at the University. However, in that program, the mentees were limited to the female academic employees at the UT. The success of the program prompted the development of the current Mentor-Mentee Network with a goal to reach a wider audience. The program ensures that one mentor has just one mentee. The mentors and mentees are matched at random, though adequate care is taken to guarantee that the mentor is not the direct supervisor and preferably from a different area than the mentee. This is done so that a mentee feels completely at ease to discuss work-related problems with their respective mentors. In addition, this random assignment of mentors to mentees ensures that the social network of both is extended. The mentees are given a chance to meet their mentors four times during the year with adequate spacing between meetings so that the mentees can use this time to work towards their goals, which is decided upon in the previous meeting. If the mentor or the mentee is not satisfied with the person they have been assigned, they can ask for a different mentor/mentee after their first session. All information shared between mentor and mentee is kept strictly confidential. Instead of limiting the program to just discussing issues with senior faculty members, there will also be an ‘intervision’ workshop twice a year where the participants can interact with their own peers. For this, groups of six or seven people will be selected and given a couple of hours to thoroughly discuss a particular problem faced by the majority of people in that group. If the number of participants is adequate, the idea is to group the PhDs only with PhDs or post-docs only with post-docs and then there is a greater possibility of groups sharing similar problems. As it is the initiative of the University, both the mentors and the mentees will not have to take leave to participate in the program. The mentor’s faculty will receive 200 euros per interview as a token of appreciation for their time spent with mentees. It is completely free for the mentees.At present there are 15 Mentors and 14 Mentees.There is still space available. Anybody interested in making use of this chance for self improvement can check the PA&O website or email Laura Bruggink (l.bruggink@ utwente.nl) for more information. Anindita Ganguly
Foto: Arjan Reef Tourist strolling through the city centre of Ootmarsum.
ootmarsum
City of art and culture Ootmarsum is one of the oldest cities in the Twente region. History revives when you wander through the city centre. Modernisation has eluded Ootmarsum for centuries. The glory of its historical buildings and picturesque surroundings keep it a city forgotten in time. Ootmarsum obtained its city rights around 1300 from the bishop of Utrecht. Nowadays this little city is considered to be the tourist attraction of Twente. Hailed as the ‘city of art,’ tourist visit year round to
enjoy small cafés, art galleries and museums. One of the main highlights of Ootmarsum is a sloping hill, just outside the city, named in Dutch the Kuiperberg. This is the ideal place for an afternoon stroll or bicycle trip. You will find at the top of the hill an orientation table built in 1926. From this hilltop spot, you will have an amazing panaromic view of the surrounding Twente landscape. In the heart of the city, you can find many galleries along quaint cobblestone walkways. One of the most successful local artists of Ootmarsum,
Ton Schulten, is best known for his colourful mosaic landscape of Twente. Schulten’s chosen mediums include canvas, screen-print and reproductions, all of which can be admired by visitors in his two downtown galleries, Chez moi Ton Schulten Galerie International and the Ton Schulten museum. His work, with obvious expressionist overtones, are featured at the galleries in chronological order starting with his first art work and proceeding to his most recent productions. The open air museum Los Hoes is absolutely worth a visit.You will discover
original farmhouses, open meadows and an animal park for children. The historic authenticity inside these farm structures creates a vivid image for visitors of how people lived and worked for many centuries, dating as far back as the Middle Ages. The museum is open everyday (except in January) from 10 am to 5 pm. One day is only enough time to get a taste of Ootmarsum, but too short to savour the fine details of this beautiful city with all its extraordinary aspects. Wendie Klieverik
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 25 oktober 2007
De zitplaatsen zijn van alle gemakken voorzien.
Comfortabel slapen is geen probleem in de nieuwe Airbus.
eerste commerciële vlucht van de airbus 380
‘Echte innovatie zit onder de huid’ Het grootste passagiersvliegtuig ter wereld, de Airbus A380, maakt deze week zijn eerste commerciële vlucht. Singapore Airlines vliegt met de superjumbo van de eigen luchthaven Changi Airport naar die van Sydney, Kingsford Smith. Wat de megajet precies gaat betekenen voor de luchtvaartindustrie is volgens luchtvaartkenner en TBK-docent Hans Heerkens nu nog moeilijk in te schatten. ‘Als ik Singapore Airlines was, zou ik de vluchten uitbuiten.’ Sandra Pool
Hoe spannend is de ingebruikname van de Airbus A380? ‘Voor de Europese vliegtuigbouwer Airbus is het heel spannend, vanwege de perceptie van de buitenwereld. De hele wereld kijkt toe. Het zal prettig zijn als het vliegtuig soepel in dienst genomen wordt. Er zijn wel vaker nieuwe toestellen gelanceerd, maar die krijgen veel minder aandacht. De shows eromheen, zoals de oplevering van de A380 vorige week maandag, zijn trouwens wel van de laatste tijd. Zo ging het ook met de nieuwe Boeing
787 Dreamliner. Iedereen weet dat er met een nieuw product iets mis kan gaan. Maar omdat er nog maar één Airbus in gebruik is, zegt het helemaal niets als er iets fout gaat.’ Airbus heeft twee passagiersdekken en kan 470 mensen of meer vervoeren. Hoe zit het met de veiligheid van zo’n gevaarte? ‘Dat zit wel goed. De vliegtuigtechnologie is bekend. Een toestel valt niet zo maar uit de lucht omdat het ontwerp niet deugt. Neerstorten gebeurt zelden door de techniek. Die eerste commerciële vlucht van de A380 is helemaal gesimuleerd, inclusief
passagiers. Toch blijft het vervelend als een schroefje vervangen moet worden dat niet in huis is. Probeer dan maar eens hotelruimte te vinden voor vierhonderd man!’ Hoe zat het met de vertraging tijdens de bouw? ‘Dat had niets te maken met het toestel zelf, dat was allang klaar. De bekabeling moest helemaal anders, iets wat een jaar duurde. Dat gaf de vliegtuigbouwer tijd om de eerste vlucht tot in de puntjes voor te bereiden. Nu liggen er dus extra onderdelen in Singapore en Sydney. Een ander groot voordeel is de satellietverbinding tussen cockpit en luchthaven, anderhalf uur voor de landing. De piloot kan dan al doorgeven wat er eventueel gerepareerd moet worden. Zodra het toestel aan de grond staat, kan het grondpersoneel aan de slag.’ Wat is er anders aan dit vliegtuig in vergelijking met andere, bestaande modellen? ‘Aan de buitenkant nog niet eens zo gek veel, behalve de twee dekken dan. Het model is hetzelfde. Ook tellen we vier motoren. Het aantal passagiers is uiteraard enorm en Foto's: ©AIRBUS S.A.S. 2007
in turbotaal spreekt men over een nieuw level van comfort met allerlei luxevoorzieningen. De échte innovatie zit onder de huid. Zo is het hydraulische systeem een stap vooruit en ook het gebruikte materiaal, zoals het Glare (glass reinforced aluminum) van Nederlandse makelij. ‘Voor luchtvaartmaatschappijen levert de Airbus financieel voordeel op: hoe groter een vliegtuig, hoe goedkoper een vlucht wordt per kilometer per passagier. Meer piloten heb je voor een vliegreis bijvoorbeeld niet nodig. Echt extra kosten zijn er nauwelijks.’ Wat betekent het nieuwe vliegtuig voor de Amerikaanse concurrent Boeing? ‘Het luchtverkeer neemt al sinds de Tweede Wereldoorlog met vier tot vijf procent per jaar toe. Boeing heeft
Welke voordelen heeft de passagier van de Airbus A380? ‘Als ik Singapore Airlines was, zou ik de vluchten qua prijzen uitbuiten tot de concurrentie op gang komt.Volgend
jaar zijn er een stuk of dertien in gebruik. Luchtvaartmaatschappij British Airways zit bijvoorbeeld op dezelfde route als Singapore Airlines. Het wordt interessant als zij hun Airbus hebben. De prijzen blijven waarschijnlijk meedeinen op de vliegtijden. Het lijkt wel op het openbaar vervoer: hoge pieken in de spits en ferme dalen erbuiten.’ Wanneer stap je zelf in? ‘Vliegtechnisch zijn lijndiensten voor mij als liefhebber minder interessant. Militaire vliegtuigen zijn spannender. Daarmee kun je over de kop. Dat is leuk. Een speciaal Airbusvliegticket koop ik niet. Wat ik wel altijd doe is mijn boek even aan de kant leggen als het vliegtuig opstijgt. Dan geniet ik van de genialiteit. Daar gaan we weer, denk ik dan. Een mooi stukje menselijke vernuftigheid.’
Met een bus naar Iran Vorig jaar wilden UT-studenten Mark Prins (23, werktuigbouwkunde) en Arjen Bergsma (23, biomedische technologie) al met een stadsbus naar Dakar (Senegal) rijden. Het avontuur ging niet door omdat ze het voertuig niet verzekerd kregen. In juli gaan ze in de herkansing. Dan rijden ze een bus naar Iran en doneren die aan een opvangcentrum voor gehandicapte kinderen. Hoe komen jullie bij dit plan? Mark: ‘Ik vond op marktplaats een advertentie van een man die een bus zocht voor een goed doel in Iran. Toen hebben we gebeld met die man en gezegd dat we geen bus hebben, maar hem wel naar Iran willen rijden.’ Arjen): ‘Die man heeft contact met een opvangcentrum voor
De Airbus 380 aan de grond.
gezegd niet met een reactie op de Airbus te komen. Dat kunnen ze naar mijn mening ook beter niet doen.Volgens Boeing komen er steeds meer rechtstreekse vluchten bij. De passagier is bereid daar voor te betalen. Boeing waagt die gok. De praktijk is echter een combinatie van beide scenario’s. Op Schiphol komt zeventig procent van de passagiers voor een overstap; voor dertig procent is het de eindbestemming. De A380 vliegt op de lange trajecten en grote steden. Zeventig procent van de Boeings 747 vliegt rechtstreeks op dertig grote luchthavens in de wereld.’
gehandicapte kinderen in Isfahan. Zij hebben een bus nodig om kinderen van huis naar de dagopvang te brengen.’ Wat gaan jullie doen? Arjen: ‘Samen met die man richten we een stichting op en zamelen we geld in voor een bus en de brandstof.’ Mark: ‘We hebben minimaal tienduizend euro nodig. Die bus moet ook nog verbouwd worden zodat hij toegankelijk wordt voor rolstoelen. In juli rijden we hem naar Isfahan en leveren hem af bij het opvangcentrum.’ Wat is jullie drijfveer? Arjen: ‘Het is vooral de uitdaging om het hele project op te zetten en de reis te ondernemen. En het is natuurlijk leuk om daarmee een goed doel te steunen.’ Mark: ‘Bovendien willen we een taboe doorbreken. Iran ligt erg slecht in
het nieuws en sommige mensen zeggen dat we gek zijn, omdat ze in Iran atoombommen maken. Door erheen te gaan, willen we laten zien dat het allemaal wel meevalt.’ Is dat niet naïef? Mark: ‘Wij denken dat de situatie anders is dan de media schetsen.’ Arjen: ‘Hoe? Nou, in ieder geval veiliger. Buitenlandse zaken heeft geen negatief reisadvies voor Isfahan. Maar hoe het in het echt is, weten wij natuurlijk ook niet.’ En de verzekering? Mark: ‘Dat komt wel rond. We leggen de 5500 kilometer naar Isfahan in twee weken af. Dan kan je gewoon een exportverzekering afsluiten. Paul de Kuyper Zie ook: www.expeditie-iran.nl
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 11 januari 2007
(foto’s UT-Nieuws).
De bouwput waar het nieuwe NanoLab gebouwd wordt.
3D-weergave van het nieuwe NanoLab, met rechts de Zuidhorst. Links komt de cleanroom en daarachter komen de laboratoria.
nieuw nanolab staat er in anderhalf jaar
Stofvrij en trillingsarm Om op nano-niveau onderzoek te kunnen doen, moet een laboratorium aan zeer strenge eisen voldoen. Er mogen geen trillingen binnenkomen, de temperatuur mag er niet meer dan een tiende graad variëren en de ruimten moeten absoluut stofvrij zijn. Bij de bouw van het nieuwe NanoLab, tussen de Horst, Langezijds en de Waaier, wordt met al die factoren rekening gehouden. Als het gebouw in mei 2009 klaar is, loopt de UT voorop in Nederland en ‘kunnen we ook in Europa een speciale rol spelen’. Paul de Kuyper
In het NanoLab komt duizend vierkante meter cleanroom en nog eens achthonderd vierkante meter aan nieuwe laboratoria. De huidige cleanrooms bij de Hogekamp voldoen niet meer, vertelt hoofd Mesa+ cleanroom Gerard Roelofs. ‘Na bijna twintig jaar zijn die afgeschreven. We hebben ons in de beginjaren sterk geprofileerd op microtechnologie, maar om het nano-technologisch onderzoek een stap verder te brengen, moet je een factor duizend kleiner gaan werken.’ ‘En dan loop je tegen ruimtecondities aan’, vervolgt hij. ‘De omgeving zal nog stabieler moeten zijn. Een temperatuurverandering
van een tiende graad kan bijvoorbeeld al van invloed zijn op de meetresultaten van een apparaat.’ Andere factoren waar rekening mee moet worden gehouden, zijn de luchtvochtigheid en de lichtinval. Daarnaast moeten de cleanroom en de laboratoria stofvrij en trillingsarm zijn, want de apparaten die gebruikt worden, zijn zeer gevoelig voor stof en trillingen. Die ‘trillingsarmoede’ wordt volgens Roelofs de specialiteit van het nieuwe NanoLab. ‘De omgeving van het gebouw wordt verkeersluw en de aanlevering van goederen gebeurt zo dat de auto’s niet langs de laboratoria en de cleanroom rijden. Bovendien komt er een heel stabiele betonvloer van tachtig
centimeter dikte. De wanden staan daar niet rechtstreeks op, maar hangen boven die vloer aan de stalen spanten van de overkapping. De ruimte tussen vloer en wand wordt gedicht met rubber dat geen harde trillingen kan overbrengen.’ Een deel van de apparatuur die in het huidige NanoLab staat, verhuist mee. Maar er komt ook nieuwe apparatuur dankzij het nanotechnologieprogramma NanoNed. Roelofs: ‘We bouwen momenteel bijvoorbeeld aan atomic layer depositie apparaten. Nu kunnen we laagjes van materialen fabriceren van een dikte in micrometers, maar met de nieuwe apparatuur, kunnen we een factor duizend kleiner werken, op nano-niveau dus. Technisch zijn we straks tot heel veel in staat.’ Het NanoLab komt naast het eveneens nieuw te bouwen Carré. Hier, in Meander en de Horst, worden veel vakgroepen gehuisvest die gebruik gaan maken van de cleanroom en de laboratoria. Daarom verwacht Roelofs naast een technische ook een organisatorische vooruitgang. ‘Het is geclusterd en alle groepen zitten dan dicht bij de faciliteiten. Bovendien is de huidige cleanroom een labyrint van apparaten, terwijl in het nieuwe NanoLab alles strak en logisch geordend wordt. Ik hoop dat hierdoor ook meer wisselwerking tussen de verschillende vakgroepen ontstaat.’ Volgens Roelofs krijgt de UT met het nieuwe NanoLab een unieke positie in Nederland. ‘Er zijn Europese instellingen met een soortgelijk gebouw, maar ik denk dat we met onze veelzijdige apparatuur ook in Europa een bijzondere rol kunnen spelen.’ Dat
moet ook. ‘Je wilt eigenlijk continu vooroplopen en met het nieuwe NanoLab wordt baanbrekend onderzoek mogelijk.’ De TU Delft bouwt ook aan een nieuw laboratorium en dat zal volgens Roelofs qua gebouwcondities gelijkwaardig zal zijn aan het Twentse NanoLab. ‘Het heeft zo’n beetje dezelfde eisen, maar toch denk ik dat wij wat betreft de trillingen net een factor beter zullen zijn. In Twente is de omgeving al een stuk rustiger dan in het westen en bovendien schijnt het dat we hier op een gunstigere ondergrond zitten.’ De bouwwerkzaamheden aan het NanoLab en Carré zijn te volgen via vier webcams die zijn opgesteld in de AKI, de Zuidhorst, de Horsttoren en de Zilverling. Op de website www.utwente.nl/vastgoed/ webcams kun je zien hoe het bouwen vordert. In de hal van de Horst staat een soort expositie met maquettes van de gebouwen. In mei 2009 moet het NanoLab in gebruik genomen worden.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 25 oktober 2007
gouden medaille voor jurriaan huskens
Niet alleen met wetenschap bezig Professor Jurriaan Huskens (39), leerstoelhouder Moleculaire Nanofabricage, ontvangt op 8 november de Gouden Medaille van de KNCV in Delft. Deze beroepsvereniging voor de chemie & life sciences noemt Huskens ‘een inspirerend onderzoeksleider’ en prijst hem om zijn ‘enthousiasme voor de chemie in combinatie met zijn communicatieve vaardigheden’. De Gouden Medaille, is dit een bijzondere prijs? ‘Voor chemici is het zeker een prestigieuze prijs. De lijst met namen van personen die deze medaille eerder ontvingen, is indrukwekkend te noemen.’ Wie zijn die personen zoal? ‘Bijvoorbeeld professor Bert Meijer uit Eindhoven, die ook voorzitter is van het NWO-gebied chemische wetenschappen en in 2001 de Spinozaprijs ontving. Maar ook mensen uit de industrie, zoals professor Stan van Boeckel. Hij was mijn afstudeerhoogleraar in Eindhoven, werkt zelf bij Organon en is deeltijdhoogleraar in Leiden.’ En nu prijkt jouw naam dus ook op deze lijst. ‘Ja, ik was best verrast. Al wist ik wel dat ik was voorgedragen door professor David Reinhoudt. Nee, die heeft de Gouden Medaille zelf niet. Had wel gekund, want de prijs bestaat sinds eind jaren zestig.’ De woorden ‘inspirerend’ en ‘enthousiast’ komen elke keer terug als het om jou als wetenschapper gaat. Hoe zit dat? ‘Euh, tja. Je moet natuurlijk in eerste instantie gewoon je werk leuk vin-
den. Ik vind dat dus, maar ben niet alléén maar met wetenschap bezig. Ik heb een gezin en ik heb ook nog hobby’s en interesses, zoals muziek. Er zijn wetenschappers die compleet gefocust zijn op hun werk en dat is natuurlijk ieders persoonlijke keus, maar bij mij werkt dat niet. En misschien is dat juist wel de reden dat ik zo enthousiast over mijn vak ben. Leuk is natuurlijk ook dat ik elke keer met iets nieuws bezig ben, of iets nieuws ontdek. In de chemie wordt het nooit routine.’ Waar ben je nu vooral mee bezig? ‘De ontwikkeling van de moleculaire printplaten loopt als een rode draad door het onderzoek heen. Die moleculaire printplaten proberen we nu te vertalen naar het platform technologie voor eiwitontwikkeling, dat is van belang voor toepassingen in de biomedische industrie. Ook zijn we volop bezig met het leggen van contacten met de industrie en andere academische groepen. Binnen de UT is er bijvoorbeeld nu samenwerking met de groep van professor Blitterswijk. Zelf vind ik zulke samenwerking erg leuk. Door de interactie ontstaan weer nieuwe invalshoeken, inspirerend is dat.’ Zijn er nog wensen voor de toekomst? ‘Ach nee, ik leef van dag tot dag. De Gouden Medaille is een mooie stimulans om door te gaan met mijn huidige onderzoek en zeker niet op mijn lauweren te gaan rusten. Het is zoals David Reinhoudt altijd zegt: ‘Een publicatie is leuk, maar je moet altijd bezig zijn met de volgende.’ Maaike Platvoet
De uitreiking van de eredoctoraten was een formeel, doch sfeervol geheel. Op het afsluitende feest ‘s avonds gingen de Zweden pas echt uit hun dak. Op de foto links Wim van der Linden, getooid met lauwerkrans.
zweeds eredoctoraat uitgereikt aan professor wim van der linden
Strak ceremonieel, daverend slotfeest Hoogleraar Wim van der Linden van de faculteit Gedragswetenschappen ontving vrijdag 20 oktober een eredoctoraat van de Zweedse Umeå University voor zijn onderzoek op het gebied van de psychometrie. De uitreikingceremonie was onderdeel van een drie dagen durende bijeenkomst voor verschillende wetenschappers. Maaike Platvoet
Een paar dagen na de uitreiking van het eredoctoraat bevindt professor Van der Linden zich nog in het hoge noorden. Om precies te zijn, op 650 kilometer boven Stockholm. ‘Ja, behoorlijk noordelijk en afgelegen’, vertelt hij.
Foto: Gijs van Ouwerkerk
LASER. De oude bibliotheek van Langezijds was afgelopen dinsdag het strijdtoneel van een potje lasergamen. Leden van Alembic, de studievereniging van chemische technologie, bonden in teams van zes de strijd met elkaar aan.
‘En het is koud, het vriest een paar graden ’s nachts. Al schijnt het wel zo te zijn dat het broeikaseffect ook hier huishoudt. Er had al sneeuw moeten liggen, nu verwachten ze pas wat in december.’ Afgelopen vrijdag ontving u het eredoctoraat. Hoe ging dat precies? ‘Nou, in ieder geval heel anders dan bij ons in Twente. De uitreiking van de eredoctoraten, naast mij waren er nog zes, was onderdeel van een aantal festiviteiten op de universiteit. Zo vond ook de installatie plaats van enkele nieuwe hoogleraren, er werden wetenschappelijke prijzen uitgereikt en lezingen gegeven.Verder verliep alles behoorlijk formeel, met veel vlagvertoon en om de zoveel tijd weer een muziekstuk. Ook de studenten waren bij de ceremonie actief betrokken, ze waren in groepen verdeeld en verzorgden verschillende onderdelen. Het was allemaal zeer welgemeend en leuk. De Zweedse rituelen zijn zeker anders dan bij ons.’ En toen de beurt aan u was? ‘Er werd een Latijnse formule uitgesproken en vervolgens kreeg ik een lauwerkrans op mijn hoofd. Ook ontving ik een gouden ring en natuurlijk de bul.’ U moest ook een lezing houden? ‘De gehele dag waren er
lezingen van een half uur, ik had meer het gevoel op een conferentie aanwezig te zijn. Tijdens mijn lezing, over de geschiedenis van de psychometrie en de rol die belangrijke Zweden daarin speelden, zat de zaal bomvol. En haha, dat had niet zozeer met mijn voordracht te maken, maar met diegene die na mij aan de beurt was. Dat was Eric Maskin, één van de drie Amerikanen die in november een Nobelprijs ontvangt. Alle camera’s waren op hem gericht.’ Was was het meest bijzondere moment? ‘Het sociale element van de hele uitreiking. Ik was samen met mijn vrouw en dochters. Het voelde voor ons als een soort van reünie. Heel gezellig.’
Education en de Achievement Award van de Association of Test Publishers, red.) Dat waren beslist ook hoogtepunten.’ Wie vergezelden u namens de Universiteit Twente? ‘Niemand. Eigenlijk had ik daar ook niet zo over nagedacht. De decaan van onze faculteit had wel laten weten dat hij niet kon komen. Ik was dus alleen met mijn vrouw en dochters.’ Wat staat er nu nog op het programma aan de Umeå University? ‘Ik geef nu een seminar en voer een paar gesprekken met aio’s. Dat deed ik voor het uitreiken van het eredoctoraat ook al. De band blijft nauw, dat is natuurlijk ook wel de bedoeling na
‘Het is hier koud, er had al sneeuw moeten liggen’ Maar u raakte niet ontroerd? ‘Nee, ik was wel verbaasd. Vooral toen na afloop van de ceremonie er ’s avonds een groot feest losbarstte. Toen lieten de Zweden even goed zien wat voor feestgangers ze zijn. Het formele gedrag was van de baan. Het feest ging door tot twee uur ’s nachts. En ja, daar ben ik bijgebleven.’ Is dit eredoctoraat een hoogtepunt in uw carrière? ‘Huh, ja. Al heb ik wel eerder een paar grote prijzen van directe vakgenoten gewonnen. (de Career Achievement Award van de National Council on Measurement in
dit eredoctoraat. Verder zit ik hier in de begeleidingscommissie van een groot project. In juni keer ik daarom sowieso terug naar Zweden.’ Morgen (woensdag) vliegt u weer terug naar Nederland. Wat zijn dan de plannen? ‘Niets, want er is niets veranderd. Dit eredoctoraat was even een leuke onderbreking. Op de UT heb ik een paar aio’s die ik moet begeleiden. We gaan gewoon zo snel mogelijk weer over tot de routine van de dag. Dat klinkt wel heel erg als een nuchtere Hollander hè?’
ut Nieuws week
10/11 donderdag 25 okto
Foto: Gijs van Ouwerkerk Professor David Reinhoudt
‘Ik wil het op niveau afmaken’ Dat er nog geen opvolger voor hem is, stelt professor David Reinhoudt (65) zeer teleur. Toch gaat hij ‘zonder frustraties’ weg. Nou ja, helemaal weg gaat hij niet, want zijn elf promovendi begeleidt hij nog tot het eind. En ook is hij nog tot 2010 voorzitter van NanoNed. Maar ergens in de marge onderzoek blijven doen, nee. ‘Ik doe mee op topniveau en anders niet.’ In gesprek over Mesa+ (‘die plus is misschien wel mijn grootste verdienste’), wetenschap als topsport (‘als ik mijn sit-ups niet meer kan maken, wordt het niks’) en knorrigheid (‘naar boven toe kon ik wel narrig zijn, ja’). Bert Groenman & Jannie Benedictus
Het interview vindt plaats aan de vooravond van Reinhoudt’s reis naar Parma waar hij gelauwerd zal worden. De week daarop vliegt hij naar China. Congresje. Het is eigenlijk nog nooit zo druk geweest, verzuchtte zijn secretaresse toen deze afspraak gemaakt werd. En dat terwijl hij half september zijn officiële afscheidssymposium vierde. De tas waarmee hij zijn kamer in Langezijds binnenkomt, is niet de tas van een gepensioneerde. Loodzwaar, zo te zien, vol met werk. ‘Ik dacht dat ik in 2007 wel wat meer tijd zou hebben’, bromt Reinhoudt. ‘Maar ik heb nog nooit zo weinig vakantie gehad als dit jaar.’ En dat komt ook, zegt hij, doordat er nog geen opvolger is om de vakgroep supramoleculaire chemie en technologie te leiden.
Hoe kan dat? ‘Er is niet hard genoeg aan getrokken. Ik ben erg teleurgesteld in het personeelsbeleid van de UT. Dit is een topfunctie bij een hele goede, prestigieuze leerstoel, we hebben een lopend budget, er is genoeg geld. Dan moeten we hier toch iemand naartoe kunnen halen? Mijn leerstoel is in 3TU-verband opgenomen en er is meer dan een jaar geleden een advertentie voor geplaatst. Ja, dat doe je voor de vorm, daar reageert zo’n topper natuurlijk niet op. Als universiteit moet je de boer op.Wat ik erg spijtig vind, is dat we mijn uhd Mercedes Crego-Calama, een toptalent en mijn gedroomde opvolger, niet binnen konden houden. De UT had haar minstens een persoonlijk hoogleraarschap moeten aanbieden. Maar nu is ze weg. En ik was nog wel voorzitter van de commissie meer vrouwen aan de top. Heel spijtig.’
Dus dat zit u dwars? ‘Ik ga zonder frustraties weg hoor. Dit is gewoon een gegeven en ik red het nog wel een tijdje.Voor mij telt één ding: dat mijn elf aio’s niet in een vacuüm terechtkomen.’ Had u zelf niet iemand kunnen aanwijzen? ‘Dat wordt als onbehoorlijk gezien, dan krijg je al gauw de verdachtmaking dat je over je eigen graf heen wilt regeren. Het is aan de decaan van de faculteit om in actie te komen. Als mij niks gevraagd wordt, dan zeg ik ook niks. Dat is een soort erecode. Ze hadden het kunnen vragen, dat wel.’
er in 1991 eentje wilde verlenen, werd mij zelfs gevraagd of hij er wel “ja” tegen zou zeggen. Maar dat deed hij wel, hij vond het een eer. Ik had mijn eredoctoraat uit Parma trouwens al eerder kunnen krijgen. Een aantal jaren geleden werd het me al gevraagd. Maar in Italië beslist de onderwijsminister over de toekenning en aangezien er achterelkaar een paar kabinetten vielen, moest die steeds opnieuw worden aangevraagd.’ Lacht: ‘Uiteindelijk is de aanvraag van Parma getekend op de avond dat de regering viel.’
Misschien kan er niemand aan u tippen? ‘Dat is misschien wel waar, ik ben natuurlijk wel lange tijd de meest geciteerde Nederlandse chemicus geweest. Bert Meijer (Eindhoven, red.) is mij nu voorbijgegaan. Nee, onzin, het zou toch raar zijn dat talentvolle mensen op dit gebied ineens zijn uitgestorven.’
Rocco Ungaro, de erepromotor namens Parma, is een vriend van u. Zijn eredoctoraten vriendendiensten? ‘Mijn groep en de groep van Ungaro werken al jaren samen. Hij heeft de moeite genomen om het te regelen. Wij zijn vrienden, maar geen vriendjes. Kijk, in de internationale top heb je vrienden. Maar je komt niet in de top door vrienden te maken, je komt erin door te publiceren.’
U krijgt in Parma uw eerste eredoctoraat, maar hebt zelf drie keer in UT-verband een eredoctoraat uitgereikt. Gaat verlenen u beter af dan ontvangen? ‘Er zijn nog altijd veel meer hoogleraren zónder dan mét eredoctoraat. Slechts een paar grootheden hebben er een heleboel. Iemand als Jean Marie Lehn (Nobelprijswinnaar, red.) heeft er misschien wel vijftig. Toen de UT hem
Is de rivaliteit om in topbladen te publiceren niet enorm op dat niveau? ‘Rivaliteit, nee eigenlijk niet. Natuurlijk wil je de beste zijn en in de hoogste tijdschriften komen, maar niet ten koste van anderen. Je speelt voor jezelf. Een artikel wordt gerefereerd door anonieme referenten. Als ik in zo’n toptijdschrift sta, wil dat niet zeggen dat iemand anders er niet in
kan. Natuurlijk probeer je het slim te spelen en kies je zorgvuldig naar welke tijdschriften je iets stuurt om de kans op plaatsing te vergroten. Naar toptijdschriften als Science en Nature stuurde ik alleen iets als het echt nieuw en top was. Overigens selecteren die tegenwoordig vooral op sensationele resultaten. Daardoor staan er ook nog wel eens frauduleuze artikelen in, met fouten dus. Dat is een bewust risico, het moet snel, ze zeilen heel scherp aan de wind, willen de primeur.’
U zei in interviews dat uw hart ligt bij de wetenschap.Toch bent u bestuurlijke functies gaan vervullen, zoals het directeurschap van Mesa+ vanaf 1999. ‘Dat werd mij opgedrongen. Mesa en CMO (materiaalonderzoek, red.) gingen fuseren om meer focus en massa te bereiken, nadat in 1997 de UT dramatisch slecht had gescoord in de dieptestrategie. Ik dacht dat een van de twee directeuren de nieuwe directeur van het instituut zou worden. Dat ging niet door. Frans van Vught (de toenmalige rector, red.) vroeg
Tophoogleraar David Reinhoudt studeert in 1966 in Delft af als chemisch technoloog. In 1969 promoveert hij en de volgende negen jaar werkt hij als onderzoeker bij Shell. In 1975 komt hij als deeltijdhoogleraar en in 1978 als voltijds hoogleraar van de leerstoel supramoleculaire chemie en technologie naar de UT. Hij weet met zijn groep een internationale toppositie te verwerven en geldt lange tijd als meest geciteerde Nederlandse chemicus. Reinhoudt begeleidt gedurende zijn loopbaan meer dan negentig promovendi en heeft er ten tijde van zijn afscheid nog elf onder zijn hoede. In 1999 wordt hij wetenschappelijk directeur van het nieuwe instituut Mesa+, een functie die hij op 1 januari 2007 overdraagt aan Dave Blank. Tot 2010 is Reinhoudt nog voorzitter van NanoNed, het nationale onderzoeksprogramma voor nanotechnologie. Ook zit hij sinds kort in de Plasterkcommissie Nationale Roadmap Grootschalige Onderzoeksfaciliteiten. Reinhoudt wordt in zijn loopbaan diverse malen onderscheiden, maar het Simon Stevin Meesterschap (1998) beschouwt hij nog altijd als zijn mooiste prijs. Bij zijn afscheid in september, waarbij de internationale Nano-top aanwezig is, ontvangt hij de Erepenning van de UT.
kblad van de Universiteit Twente
ober 2007
mij. Maar ik had geen zin, ik was net benoemd tot Simon Stevin Meester, in die tijd waren we echt top. Het college bleef vragen onder welke voorwaarden ik het wel zou doen. Ik zei: alleen als jullie er 32,5 miljoen instoppen. Het eerste bod was vervolgens zes miljoen en dat liep steeds op. Mijn vrouw vroeg me zo ongeveer iedere avond: en, wat hebben ze vandaag geboden? Uiteindelijk kwam het college toch met die 32,5 miljoen om het zaakje op te zetten en toen kon ik niet meer terug. Maar, ik heb Mesa+ nooit als een bestuurlijke functie gezien. Ik was wetenschappelijk directeur en het instituut was een wetenschappelijke uitdaging. En ja, er waren natuurlijk wel wat minder plezierige consequenties zoals het UMT, het universitair managementteam. Over die plus achter Mesa hebben we trouwens een hele zomer nagedacht, dat is misschien wel mijn grootste overwinning! We wilden de brand Mesa niet kwijt, maar CMO voelde zich gepasseerd. Zo ontstond de plus.’ U had dus twee banen. Hoogleraar van een grote groep en WD van Mesa+. ‘Ja, twee banen en zeven dagen per week werken. Maar daar ben ik niet veel minder van geworden. Ik wist hoe ik Mesa wilde opbouwen. De ‘m’ stond wat mij betreft voor molecular en niet voor micro zoals anderen betoogden. En Mesa+ was dus geen micro maar nano. Ik ben goeie mensen om me heen gaan verzamelen, zoals Dave Blank, Kobus Kuipers en Albert van den Berg. Ik zag in hen mensen met een groot potentieel. Ik herken kwaliteit vrij snel. Hoe, dat kan ik niet zeggen. Het directeurschap ging helaas wel ten koste van mijn eigen onderzoek, al is mijn groep nog steeds met afstand de best publicerende van de UT.’ Zeven dagen per week werken, en dat jarenlang. Dat is topsport. ‘Dat klopt. Om dit werktempo vol te kunnen houden is het heel belangrijk om fysiek in conditie te blijven. Ik doe elke dag wel wat. ’s Ochtends in ieder geval twintig minuten m’n fitness. Als ik geen vijftig sit-ups meer kan doen, dan is het niet goed. En ik ben gaan golfen, al heb ik er weinig tijd voor.’ U komt weleens wat knorrig, wat narrig misschien, over. Herkent u dat? ‘O, dat zal best. Maar dan vooral naar boven toe. Je speelt een spel, je hebt een rol. Ik vecht voor mijn clubje met alle middelen die ik heb, en naar mijn idee ben ik daarbij nooit over de schreef gegaan. Maar mag ik het een discrepantie vinden als Mesa+ dertien procent van de middelen krijgt, terwijl ze voor zeventig procent van de patenten zorgt en voor veertig procent van de publicaties? Dat klopt toch niet? Daar heb ik met menig college een robbertje over gevochten. Maar we konden wel altijd opdraven om de een of andere hotemetoot in de cleanroom rond te leiden.’ U bent sinds 1975 aan de UT verbonden, na een carrière bij Shell. Nooit overwogen om weg te gaan? ‘O jawel, in de eerste tien jaar wel. Toen was ik ook wel in vergevorderde onderhandelingen met een bedrijf. Nee, ik zeg niet waar. Maar toen
kwam STW, dat was mijn redding. Toen gingen we groeien. Ik ben begonnen met niks en het was moeilijk om wat op te bouwen. Wij hadden nog geen veni, vidi, vici, zoals nu. Er is tegenwoordig veel meer geld voor jonge mensen.’ U heeft 92 aio’s begeleid en nog elf te gaan. Dat worden er meer dan honderd.Wie blijft u bij? ‘Ik heb thuis alle proefschriften staan en ze zijn me allemaal bijgebleven. Met een promovendus werk je vier jaar samen, dat is intensief. Ik kom straks over de honderd promovendi, tenminste, als zij het halen en als ik het haal. Wij leiden aio’s op tot zelfstandige, multidisciplinaire onderzoekers en bedrijven als DSM en Philips mogen daar dolblij mee zijn.’ Legde u de lat hoog voor ze? ‘Dat denk ik wel. Door harder te werken dan de rest. Ik heb een standaard neergezet en verwacht dat men zich daaraan conformeert. Ik kan mij ook niet permitteren om met een lagere kwaliteit genoegen te nemen, dan graaf ik het graf van de groep.’ In uw afscheidscollege pleitte u voor een model van undergraduate en graduate. Hoezo? ‘Dat zou een helder systeem opleveren waarin onderwijs en onderzoek apart zijn gefinancierd. Het financiële model van de UT laat zien dat eerstegeldstroom-middelen voor onderzoek naar onderwijs worden verschoven. De UT wil hard groeien, qua studentenaantallen, maar als elke student iets van het onderzoeksbudget afsnoept, dan kun je je afvragen of dat een goede keuze is. De beste technische universiteit ter wereld is wat mij betreft Caltech, met tweeduizend studenten en tweeduizend promovendi. Kleinschalig, maar met een enorm hoge kwaliteit.’ Veel onderzoekers pakken na hun pensioen nog een researchlijntje op. ‘Ik niet. Ik beschouw mezelf als iemand die bij de top heeft gehoord en ik wil in volle vaart eindigen. De zaak op niveau afmaken. Niet nog met een enkele aio wat in de marge rommelen. Zodra ik merk dat ik op conferenties niet meer iets echt nieuws te vertellen heb, wil ik er ook niet meer heen. Dan vragen ze me trouwens ook niet meer. Ik ben nog drie jaar voorzitter van Nanoned, dat is mijn voornaamste taak. Nanoned loopt trouwens als een trein.’ Uw collega en leeftijdsgenoot Fraser Stoddart, die vorig jaar aan de UT een eredoctoraat ontving, gaat nog even door. ‘Fraser heeft zelfs een fantastische nieuwe baan, aan de andere kant van Amerika. Het nieuwe nanolab van UCLA, waarvan hij directeur was, voldeed niet aan zijn verwachtingen. Ik doe het anders. Als ik niet tien jaar vooruit kan kijken, is voor mij de lol eraf.Voor mij is wetenschap het opzoeken van grenzen. Als ik al weet wat ik over twee jaar doe, dan is het een invuloefening.’ Wordt het geen tijd voor een camper en lange vakanties? ‘Ik kan me eigenlijk niet zo goed voorstellen hoe dat zal zijn, straks. Ik ben honderd procent wetenschapper, ik heb nooit tijd voor iets anders gehad.’
Rector Gino Ferretti overhandigt Reinhoudt de oorkonde.
Laurea specialistica Laurea Specialistica Honoris Causa in Chimica, die titel heeft David Reinhoudt er sinds vrijdag 12 oktober bij. In het NoordItaliaanse stadje Parma neemt hij zijn eerste eredoctoraat in ontvangst. Vriend en collega Rocco Ungaro is namens de Universita Degli Studi di Parma zijn erepromotor. De warmoranje toga, baret en het witte, korte schouder manteltje mogen na afloop in de koffer mee naar Enschede. Een aangename oktoberzon verwarmt de historische binnenstad van Parma. In het centrum delen Italiaanse studenten flyers uit. Ze willen dat de overheid meer geld vrijmaakt voor onderwijs en huisvesting en eisen een nationale wet die het recht op studiebeurzen waarborgt. Op hetzelfde moment gebeurt in andere studentensteden in Italië hetzelfde. Een eindje verderop, in de Aula Magna aan de Via Universita, is daar niets van te merken. David Reinhoudt, zijn vrouw Leni, hun kinderen Nicolette en Hank, familie, vrienden en diverse Twentse collega’s maken zich op voor de cerimonia die om elf uur zal starten. Een sierlijk
fauteuiltje staat klaar: vanuit deze zetel zal Reinhoudt straks lovende woorden gaan aanhoren. In het gewelfde plafond van de oude Aula zijn verschillende takken van wetenschap afgebeeld: litterae, iurisprudentia, scientia en medicina. Parma heeft een van de oudste universiteiten ter wereld, de historie gaat terug tot de elfde eeuw. Inmiddels studeren er dertigduizend studenten in de gebouwen in de binnenstad en op de zuidelijker gelegen campus. Naast natuurwetenschappen worden er ook programma’s als architectuur, economie, medicijnen en filosofie aangeboden. In de Aula Magna wordt gezellig bijgepraat. Leni Reinhoudt begroet twee ex-promovendi van haar man, die nu in het noorden van Italië wonen en de oude meester niet zijn vergeten. Martijn Antonisse, bijvoorbeeld, werkt tegenwoordig voor DSM in Filago, een plaatsje vlakbij Milaan. ‘Hoe is het met Marjorie en met de meisjes?’, informeert Leni naar de vrouw en de vier dochters van Antonisse. Ze kent alle promovendi, was bij alle tot nu toe 92 promotieplechtigheden aanwezig. ‘Een groot aantal van hen was in september ook op het
afscheid van David’, vertelt ze. ‘En van de meesten krijgen we met kerst een kaartje. Die band is heel hecht.’ Antonisse vertelt dat alle vakgroepleden twee keer per jaar bij de Reinhoudts werden uitgenodigd. In de zomer voor de barbecue, in de winter voor boerenkool. ‘En dat mét aanhang, we hingen er met de benen uit.’ De ceremonie begint. De hoogleraren van de Facolta di Scienze zoeken hun plaatsje op de tribune. Er wordt door de Nederlandse delegatie zachtjes gelachen om één spierwitte cape tussen andere wat meer vergeelde exemplaren. Rector magnificus Gino Ferretti, erepromotor Rocco Ungaro en faculteitsdecaan Alessandro Mangia nemen plaats achter de tafel, tegenover hen zit Reinhoudt. De belangrijke gasten worden één voor één aangekondigd, UT-rector Henk Zijm voorop. Erepromotor Rocco Ungaro leest voor waarom Reinhoudt deze onderscheiding verdient en roemt zijn groep en zijn werk. De twee hoogleraren werken al een kwart eeuw samen, de band tussen de groepen is hecht. Ungaro knikt zijn amico warm toe. Dan wordt de toga binnengebracht. Reinhoudt neemt onder langdurig applaus zijn
oorkonde in ontvangst. Het woord is aan de gelauwerde die zonder blikken of blozen in vloeiend Italiaans zijn Lectio Doctoralis begint. Er is hard op geoefend, zal hij later vertellen. Zijn college over ontwikkelingen in het vakgebied is wel in het Engels. De plechtigheid wordt afgesloten met een aantal liederen van het Coro Universitario. Onder het genot van een glaasje prosecco vertelt Reinhoudt dat hij de toga mag houden. ‘Ik heb me laten vertellen dat dat niet gebruikelijk is, maar kennelijk zitten ze ruim in hun voorraad. Daar ben ik wel trots op, ik doe ’em aan bij de dies.’ Hij heeft genoten van de ceremonie. ‘Ik had van tevoren van Rocco een dvdtje gekregen zodat ik kon zien hoe het eraan toe- gaat.’ Ook Rocco Ungaro is tevreden. ‘We hadden dit al lang geleden aangevraagd bij het ministerie en nu is het dan eindelijk zover. Geweldig. En ja, David mag de toga houden, dat heb ik voor hem geregeld.’
Jannie Benedictus Lees over werk en leven van UT-alumnus Martijn Antonisse verder op pag. 12.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
12
donderdag 11 januari 2007
martijn antonisse, expat in italië, maar niet lang meer
Straks weer uitzicht op de Maas In de Italiaanse woning van Martijn Antonisse staan de verhuisdozen al klaar. Na vier jaar wonen en werken in Lombardije keert expatgezin Antonisse terug naar Nederland. Reden: een nieuwe functie binnen DSM. ‘Ik word business development manager, ga drie weken per maand reizen. En dus kunnen we net zo goed in Nederland wonen.’ Antonisse studeerde en promoveerde in de jaren negentig bij professor David Reinhoudt. ‘Promoveren bij Reinhoudt, dat stáát echt ergens voor.’ Jannie Benedictus
W
e ontmoeten Martijn Antonisse (36) in Parma. De boomlange alumnus komt graag in de historische stad waar hij tijdens zijn studie chemische technologie een aantal maanden als Eramusstudent verbleef. En dus is hij bijna vanzelfsprekend van de partij nu zijn afstudeerprof én promotor David Reinhoudt in Parma een eredoctoraat krijgt uitgereikt (zie pagina 10 en 11).Vanaf zijn woonplaats Curno, in de buurt van Bergamo bij Milaan, is het immers maar twee uurtjes rijden. En op het DSM-lab in Filago kunnen ze wel even zonder hun baas. Het contact tussen promovendus en promotor is altijd gebleven. Antonisse spreekt met bewondering en enthousiasme over zijn prof. ‘Na mijn afstuderen in 1994 wilde ik eigenlijk niet in Twente promoveren dus heb ik ook elders naar een promotieplaats gesolliciteerd. Maar toen kwam David met een onderzoeksvoorstel en ik realiseerde me dat hij niet iederéén vraagt om te promoveren. Laat ik het maar doen, dacht ik, want als je bij David promoveert dan opent dat deuren. Dat staat echt ergens voor.’ Het was hard werken in de prestigieuze groep. ‘Hij werkt zelf erg hard en daardoor werd je aangestoken. Als aio was het ook een eer om sheets te maken voor een conferentie waar David naar toe ging. Dat hij het daar dan over jouw onderzoek ging hebben, dan moest het echt wel iets zijn. Maar ook hadden we veel lol met elkaar. De manier waarop hij onderzoek deed, heeft mij zeker beïnvloed.’
N
a de ceremonie rond het eredoctoraat doorkruist Antonisse in zijn forse gezinsauto (‘ik heb vier dochters, wat wil je’) de Povlakte, richting Alpen. Terug naar woonplaats Curno. Onderweg vertelt hij over het leven in Italië en zijn grote gezin dat bestaat uit vrouw Marjorie en dochters Lotte (10), Tessa (8), Jasmijn (6) en Floor (4). ‘Mooi op rij hè? Ik zeg op het lab altijd: je hoeft mij niks uit te leggen over reproduceerbaarheid en kwaliteit!’ De familie Antonisse bewoont een prachtig ruim huis met een grote tuin annex binnenplaats die ze met de buren delen. In de woonkamer staat een aantal verhuisdozen opgestapeld.
Foto: UT-Nieuws
De remigratie is in gang gezet. Nog voor de kerst zal het gezin zijn intrek nemen in het dorpje Illikhoven, in de buurt van Sittard. Tekeningen en foto’s van het pasgekochte huis, een vroeger café, liggen op de houten tafel in de woonkeuken. De moeder van Martijn, die een aantal dagen in Curno logeert, vindt het ergens best jammer, zegt ze. ‘Ik genoot altijd van de weken hier. Misschien ben ik straks, vanuit Dieren, naar Sittard wel langer onderweg dan naar Italië!’ De nieuwe baan van Antonisse zette de verhuizing in gang. ‘Ik word vanaf januari business development manager en zal dan drie weken per maand op reis zijn over de hele wereld. We zouden gewoon in Italië kunnen blijven, maar hebben besloten om terug te gaan naar Nederland. Onze oudste dochter kan dan straks in Nederland naar het voortgezet onderwijs. Voordat we naar Italië verhuisden, woonden we ook in Sittard en de kinderen kunnen naar hun oude lagere school. Dat is natuurlijk heel fijn voor ze.’
V
oor Antonisse staat het welzijn van zijn gezin voorop. ‘Als je partner er niet volledig achter staat of als de kinderen huilend uit school komen, dan kun je beter rechtsomkeert maken, dan houdt het op. Daar helpt geen expatvergoeding tegen. Mochten we ooit nog naar een ander land gaan, dan doen we de kinderen op een internationale school. Ik kan het ze niet aandoen om nóg een taal te leren. Bovendien moeten ze hier in Italië ook op zaterdag naar school. Dat is best druk voor ze.’ Zijn werkgever heeft hem wel goed begeleid, zegt hij. ‘Als expat krijg je hulp bij het zoeken naar woonruimte en scholen, een expatvergoeding, taalles en begeleiding bij van alles en nog wat. We kregen bijvoorbeeld het advies om een woning te zoeken met ruimte voor logees. Zo kunnen ouders en vrienden gemakkelijk overkomen en dat is belangrijker dan je denkt.’
A
ntonisse kon vier jaar geleden in Italië aan de slag, na twee andere functies bij DSM. ‘Ik ben na mijn promotie in 1998 bij DSM begonnen. Eerst heb ik een tijdje in de R&D gezeten en daarna was ik drie jaar recruiter voor
Martijn en Marjorie Antonisse met hun vier dochters.
de technische disciplines. Toen wilde ik wat anders, iets internationaals en iets met business. Ik ben toen zelf gaan praten met allerlei R&D directeuren en er kwam een positie vrij in Filago, een plaatsje vlakbij Bergamo.’ DSM heeft daar
is het belangrijk dat ze niet breken. Daarom ontwikkelen wij emulsies: polymeren die in water worden geëmulgeerd en die als coating op glasvezels worden aangebracht. Zonder die coating zou het glas te kwetsbaar zijn, de
De Alumnus Interviews op locatie met oud-UT-studenten een fabriek, vertelt hij, die polyesters en producten voor de glasvezelindustrie produceert. Hij is er hoofd van een laboratorium dat de processen ondersteunt en verder ontwikkelt. Er werken acht onderzoekers. Antonisse: ‘Glasvezels worden veel gebruikt om kunststoffen te versterken en in het productieproces
emulsie zorgt als het ware dat het glas niet breekt. Bovendien wordt dankzij de emulsie het glas netjes in het kunststof verdeeld.’ In zijn nieuwe baan als business development manager gaat hij weg van de R&D. ‘Dat is echt een keuzemoment geweest: ga ik verder in onderzoek of ga ik een zijstap maken
naar de marketing. Ik heb voor het laatste gekozen. Mijn sterke punt is omgaan met mensen, relaties aangaan. En dat zal van pas komen bij het zoeken naar nieuwe markten voor onze producten. Want dat wordt mijn taak. Inhoudelijk is het een uitdaging, ik weet weinig van marketing. Maar natuurlijk zal ik het onderzoek doen wel missen. Chemie is een prachtig vak, net lego, maar dan op moleculaire schaal. Ik vind het dan ook doodzonde dat de studie niet zo populair is. In mijn tijd zat de collegezaal bomvol, was je te laat dan moest je op de trap zitten. En zo hoort het.’
N
iet alleen inhoudelijk, ook qua levensstijl betekent zijn nieuwe baan een hele omschakeling,vertelt hij. Eerlijk: ‘Ik heb er lang over nagedacht: hoe ga ik dit combineren met mijn gezin? Ik heb deze baan alleen kunnen aannemen
omdat mijn vrouw fulltime bij de kinderen is. Dat geldt trouwens ook voor mijn huidige baan. Ik werk veel, ben regelmatig een paar dagen weg. Maar ik weet dat het gezin loopt en dat geeft een goed gevoel. Daarom vind ik het ook heel belangrijk dat we straks in Sittard weer een lekker huis hebben. Als gezin zijn we door deze ervaring wel heel hecht geworden. Maar ook als persoon ben ik veranderd. Flexibeler geworden vooral, je ziet hoe het óók kan.’ Missen zal hij Italië zeker. ‘We hebben echt geleefd als Italianen, dus als levensgenieters. Gezellig op zondag de stad in slenteren. Spontaan bij vrienden langsgaan. Lekker eten, mooi weer. Maar ik heb ook zin in mijn nieuwe baan en de terugkeer naar Nederland.Vanuit ons dakterras in Illikhoven hebben we straks uitzicht op de Maas, dat is toch ook prachtig?’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
13 donderdag 25 oktober 2007
ADVERTENTIE
✓GO NO GO Bent u druk bezig met de organisatie van een fantastisch evenement op de Campus en krijgt u het financiële plaatje (nog) niet helemaal rond? Doe dan een beroep op het Universiteitsfonds. Wij bieden financiële ondersteuning bij de organisatie van wetenschappelijke, culturele en sportieve evenementen. Foto: Sander Bockting
Kijk op onze site voor meer informatie: www.utwente.nl/ufonds
Twee nieuwe alumnikringen Op de derde dag van de race kreeg het Twentse Solarteam te maken met een paar fikse buien. Omdat de auto van Taiwan door de regen helemaal stil kwam te liggen, wist de Twente One een plaatsje omhoog te kruipen in het klassement.
bericht uit australië
Kapotte wielophanging zorgt voor nachtwerk Het is woensdag 24 oktober en dag 4 van de World Solar Challenge in Australië. Lokale tijd 18.40 uur. Het Twentse Solar Team bevindt zich op een paar kilometer afstand van het plaatsje Cadney Home Stead en maakt zich op voor de nacht. De Twente One reed vandaag 530 kilometer, vanaf de herstart in Alice Springs. Via de satelliettelefoon geeft teamlid Maaike Roefs een update. Maaike Platvoet
‘Het was een goede dag’, meldt ze monter. ‘Maar een half uur voor het einde van de racedag ging het mis. De voorwielophanging brak af. We schrokken ons rot, al hadden we al eerder gezien dat de auto iets scheef hing. Bij nadere inspectie bleek dat het gaat om de verbinding tussen de voorwielophanging en het chassis. Dat betekent dat we vanavond en vannacht flink aan het repareren moeten.’ Aan het einde van dag 4 is het nog niet duidelijk of de Twentenaren hun vijfde plek
in het klassement hebben weten te behouden. ‘Dat komt omdat er vanochtend een herstart van álle auto’s was in Alice Springs. Door onze pech heeft concurrent Taiwan ons wel weten in te halen. We hopen vanavond meer informatie over de stand in het klassement te krijgen.’ Door de pech met de voorwielophanging kon het team net niet de camping bereiken, waar ze hoopten te overnachten. ‘Dus zitten we nu ergens in de bushbush’, vertelt Maaike. ‘Eigenlijk zie ik alleen maar zand en lage struiken. Ik liep net met een wc-rol onder mijn arm, op
zoek naar toiletplek. Maar die heb ik nog niet kunnen vinden, dus ik moet het maar even ophouden’, lacht ze. Ze vertelt dat het team nu druk bezig is om het kamp op te slaan. Straks wordt er gekookt. ‘Een paar mensen regelen dat voor ons. Zij slaan elke dag, ergens onderweg, wat voedsel in. Koken gebeurt op gaspitjes. Wat er op het menu staat? Geen idee, het is in ieder geval iets uit blik.’ Het slapen in tenten – het Solarteam heeft er drie – gaat prima. ‘We zijn ’s avonds hartstikke moe.’ Waar Maaike zich nog het meest over verwondert tijdens de race is de enorme uitgestrektheid van het land. ‘We rijden met tien auto’s in konvooi achter de Twente One en zien soms uren helemaal niets. En dan opeens staat er zomaar in de woestijn een woonhuis, dat is toch wel heel bijzonder.’ Inmiddels is er bijna 2000 kilometer afgelegd en heeft het Solarteam nog een dikke 1000 te gaan tot de finish in Adelaide. De Twente One rijdt gemiddeld zo’n 80
Top-zes klassement World Solar Challenge, dag 4 (bron: www. nuonsolarteam.nl) 1.Nuon Solar Team (Delft) 2.Umicore Solar Team (België) 3.Aurora Vehicle Association (Australië) 4.FH Bochum Solar Car Team (Duitsland) 5.Twente One 6.Solar Team Taiwan
km per uur. ‘Dat is niet het maximale. Het lenzensysteem werkte in het begin nog niet optimaal en natuurlijk zijn we afhankelijk van de weersomstandigheden. Gelukkig geldt dat ook voor de andere auto’s.’ Op de vraag of de Twente One nog in de top 3 zal eindigen, antwoordt ze: ‘In een race is alles mogelijk.’ Volg het meest actuele nieuws rondom het Solarteam via onze website op www.utnws.utwente. nl en www.solarteam.nl.
De UT is twee nieuwe alumnikringen rijker. Vorig week donderdag is in Rotterdam een kring van UT-alumni opgericht en vanavond volgt in Amsterdam een alumnikring voor alumni uit die regio. Het is de bedoeling dat de kringen zullen uitgroeien tot levendige netwerken van oud-UT’ers. Na Den Haag zijn Rotterdam en Amsterdam de tweede en derde UT-alumnikring in Nederland.
BENEFIET. Het oecumenisch gospelkoor Celebration houdt vrijdag 9 november in de Agora van de Vrijhof een benefietconcert voor kinderen met epidermolysis bullosa. Vanwege hun tere huid worden kinderen met EB ook wel vlinderkinderen genoemd. EB is een erfelijke huidziekte die in het ergste geval kan leiden tot een vroegtijdige dood. Vooralsnog is de ziekte niet te genezen. Met het concert hoopt het gospelkoor de ziekte meer bekendheid te geven. Het concert begin om 20.00 en kaarten zijn te verkrijgen bij Boerderij Bosch. UT-Kringleden betalen €5, niet-leden €7,50.
CD-Uitleen: muziekexpertisecentrum De CD-Uitleen aan de Pijpenstraat in Enschede zal worden ontwikkeld tot dé plek voor muziek en muziekinformatie in Overijssel. Het Enschedese college van B&W heeft daarvoor een subsidie voor de komende drie jaar toegekend. Eerder al zegden de Openbare Bibliotheek Enschede, de Nationale Reisopera, het Orkest van het Oosten en Podium Twente financiële steun toe. Door de samenwerking ontstaat een grote, centrale muziekbibliotheek, die een plek moet worden waar iedere muziekliefhebber op zijn gemak literatuur kan lezen, door de collectie kan snuffelen en muziek kan beluisteren. De basis wordt gevormd door de bladmuziek en de muziekboeken van de bibliotheek te voegen bij de muziekcollectie van de CD Uitleen. Beide zijn op zich al de grootste collecties van OostNederland in hun soort en zullen elkaars aantrekkingskracht versterken. De nieuwe muziekbibliotheek wordt daarmee niet alleen interessant voor ‘passieve muziekbeoefenaars’, maar ook voor mensen die als amateur of professional actief met muziek bezig zijn. Ook met de partners van het Muziekkwartier zal inhoudelijk worden samengewerkt.
ADVERTENTIE
Aloude jaknikker terug op zijn vertrouwde plekje Na tweeënhalf jaar is de aloude jaknikker, in de jaren zeventig een geschenk van de NAM, terug op zijn plekje achter het Horstcomplex. Afgelopen vrijdag installeerden leden van Isaac Newton, de studievereniging van werktuigbouwkunde, het apparaat dat ruim dertig jaar de campus sierde. Over drie weken wordt het apparaat feestelijk weer in gebruik genomen. Tot die tijd moet er nog klein onderhoud aan gepleegd worden. De jaknikker verdween ruim twee jaar geleden plots van het toneel toen Isaac Newton besloot het ding te repareren. Bestuurslid Peter
Meelis: ‘Hij was al jaren niet meer in bedrijf omdat de lagers kapot waren. Aanvankelijk zou hij een paar maanden later bij ons lustrum klaar zijn, maar er moest zoveel aan gerepareerd worden dat dat niet realistisch was.’ Nu staat de jaknikker nog in de grondverf, maar straks krijgt het ding een fris kleurtje.‘Waarschijnlijk groen, de kleur van onze vereniging, maar daar zijn we nog niet helemaal uit’, aldus Meelis. Als er bovendien een veiligheidshek omheen gebouwd is, gaat de jaknikker weer draaien. ‘Geen olie pompen uiteraard, maar wel lucht happen.’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
14 donderdag 25 oktober 2007
Foto: Bas Klaver
‘universiteit
zorgt voor unified twente- uitstraling’
Brit onderzoekt rol van UT in de regio De rol die de UT speelt in Twente kan als voorbeeld dienen voor regio’s elders in Europa zoals Barcelona, Leuven of Thessaloniki. Dat zegt de Brit Paul Benneworth die als economisch geograaf is verbonden aan de universiteit van Newcastle. Hij doet al een paar jaar onderzoek naar de regionale impact van de UT op Twente en heeft vele publicaties op zijn naam staan over dit onderwerp. Paul de Kuyper
Benneworth is deze week in Twente, zijn UT-collega Gert-Jan Hospers is zijn gastheer. De Engelse wetenschapper begon in 2004 een vergelijkende studie tussen Newcastle en Twente. Hij kon op dat moment niet geloven dat de UT de bakermat was van zoveel spin-offs en daarom wilde hij weten welke invloed die nieuwe bedrijfjes hadden op de regionale economie. ‘Wat ik
vond was really something exciting’, vertelt Benneworth enthousiast. ‘Er was geen directe grote invloed van de spin-offs op de Twentse economie, maar doordat de spin-offs succesvol zijn, groeit de aantrekkelijkheid van de regio als geheel.’ ‘Op die manier kunnen universiteiten de drivers van een stad zijn. Ze spelen een grote rol in het oplossen van stedelijke problemen’, aldus Benneworth. ‘Door de succesvolle spin-offs raken an-
Britse onderzoeker Paul Benneworth: ‘De UT moet als het ware de rol van middeleeuwse markt vervullen.’
dere bedrijven geïnteresseerd en gaan ze investeren in de regio. Dit heeft ook zijn effect op de woonwijken. Als meer bedrijven zich hier vestigen, zullen gemeente en provincie investeren in nieuwbouwprojecten. Dat heeft weer zijn uitwerking op de aantrekkelijkheid van de regio.’ Wat Twente verder interessant maakt, is volgens Benneworth het feit dat ze enkele decennia geleden nog een verdeelde regio was, maar waar de gemeenten nu dankzij de UT veel meer met elkaar samenwerken. ‘Er zijn vier à vijf stedelijke kernen waartussen nauwelijks samenwerking bestond. De UT maakt met haar spin-offs en het Kennispark deze regio aantrekkelijk en straalt een beeld van unified Twente uit.’ Benneworth denkt dat hij als buitenstaander goed zicht heeft op de rol van de UT in de regio. ‘De mensen hier zien die bijna als vanzelfsprekend, terwijl het toch een proces is dat nu al ruim twintig jaar in beslag heeft genomen. Bovendien kan de rol van de UT en het Kennispark nog groter worden. Zoals in de Middeleeuwen de markt het centrale punt was in de stad, moet in de huidige kenniseconomie de UT de plaats zijn waar kennis bij elkaar komt. De UT heeft een belangrijke netwerkfunctie om een stevige economische regio hier op te bouwen.’ ‘Dat is niet iets wat van de een op de andere dag gebeurt, maar een kwestie van vertrouwen opbouwen bij de mensen en vooral bij de bestuurders van de regio’, vervolgt Benneworth. ‘Hoe dat in zijn werk gaat, is een zeer interessant onderzoeksthema en Twente is hiervoor een ideaal voorbeeld. De regio loopt tien jaar voor op regio’s als Barcelona, Leuven en Thessaloniki. De lokale overheden van die steden kijken naar Twente om uit te vinden hoe ze hun eigen regio kunnen reanimeren.’
Ludieke actie voor BOZ’s Studentenpartij UReka vierde afgelopen maandag alvast een beetje Sinterklaas. Alle afdelingen van Bureau Onderwijs Zaken (BOZ) kregen een presentje uitgereikt: een koekjestrommel, een koffiezetapparaat en theezakjes. ‘Om een positieve integratie te bevorderen’, ver-
klaart Hidde Terpoorten, lid van Ureka (foto, met gestreept shirt), de ludieke actie. Hij doelt daarmee op de ingezette reorganisatie, waarbij alle BOZ’s worden ondergebracht in één Onderwijs & Service Centrum (OSC). ‘De medewerkers kennen elkaar nog niet zo goed, dus leek
het uitdelen van een paar cadeautjes ons wel een leuke actie om een positief signaal af te geven. Een goede samenwerking van de onderwijsbureaus is natuurlijk belangrijk voor de studenten. We hopen dat straks met het nieuwe OSC de service goed blijft.’
ADVERTENTIE
lama’s komen ook
Laughing Matters
De kaartverkoop voor Nederlands grootste Lachspektakel Laughing Matters dat op 20, 21 en 22 maart 2008 zal plaatsvinden op de UT, is reeds begonnen. De Lama’s zijn ook van de partij. Ze geven donderdag 20 maart, als onderdeel van Laughing Matters 2, shows in het Spor tcentr um. Medewerkers betalen 20 euro per kaart. Op vertoon van je studentenkaart kost een kaartje 17 euro. Heb je ook de Student Union X-tra kaart dan krijg je als je bij de eerste duizend kopers zit ook nog eens een extra korting van 2 euro. Het zijn de enige shows van de Lama’s waarvoor dit seizoen nog kaarten te verkrijgen zijn (receptie Vrijhof, telefoon: 053-4898002).
ADVERTENTIES
ScienceFlash
Xerox Service Center UT
Documenten Dienstverlening voor de Universiteit Twente • Print- en kopieerwerk van visitekaartje t/m A3 • Posters van A2 t/m A0 • Promotioneel printwerk; - Gepersonaliseerde kalenders - Bedrukte t-shirts & buttons • Produceren van dictaten • Allerlei vormen van nabewerking
100551_XGS advertentie_128x100.i1 1
Waar vindt u ons: Locatie De Horst Telefoon: 2485 E-mail:
[email protected] Openingstijden: 08.30 - 17.00 Locatie Bastille Telefoon: 2143 E-mail:
[email protected] Openingstijden: 10.00 - 17.00 Locatie Zilverling Telefoon: 5483 E-mail:
[email protected] Openingstijden: 09.00 - 12.00 en 13.00 - 16.00
03-08-2007 14:47:57
Flitsend televisiejournaal over wetenschap Bekijk het! ScienceFlash, een nieuw flitsend (televisie) weekjournaal over wetenschap. De redactie van ScienceFlash struint voortdurend wetenschapsgebieden af op zoek naar het meest opmerkelijke nieuws. Je kunt ook zelf het nieuws bepalen met je eigen practicumverslag. Meer info op: www.scienceflash.nl ScienceFlash: vanaf week 42 elke dag om 22.00 uur te zien op Nederland-e (digitale televisie via de kabel) of via: www.nederland-e.nl
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
15 donderdag 25 oktober 2007
6266UT pers.adv 2
14-12-2006
11:20
Pagina 1
op zoek naar een andere baan? Vacatures interne werving Medewerkers Servicedesk (2,6 fte) Skillslabmedewerker
Technische Natuurwetenschappen (TNW) ICT Servicecentrum
Opleidingsdirecteur Lerarenopleiding Technische medewerker (38 uur per week)
Gedragswetenschappen Construerende Technische Wetenschappen (CTW)
6266UT pers.adv 2
Postdoc mathematical analysis and scientific UD Human Resource Management computing in wave equations Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT)
14-12-2006 11:20 Mathematics Pagina 1and Computer Science Electrical Engineering,
Assistant Professor or (junior) Lecturer in the field of ‘Finance’
MeerManagement informatie enenvacatures: Bestuur www.utwente.nl/vacatures
op zoek naar een andere baan?
PhD Micro cryo tips for cooling low-temperature electronic devices
Basiscursus DUIT: opleiding
Cursusontwerp in een
Deze cursus is bedoeld voor docenten en gaat over het ontwerpen of herontwerpen van een gehele cursus, module, oid met alles wat daar mee samenhangt. De algemene doelstelling van deze cursus beoogt een oriëntatie op het ontwerpen van een cursus binnen de kaders van de opleiding en gericht op het leerproces van de student. Werkwijze: Zelfstudieopdrachten ter voorbereiding van de bijeenkomsten. Plenaire bijeenkomsten waarin diverse werkvormen worden toegepast. Studielast: ca. 12 uur: 2 bijeenkomsten van 4 uur en 4 uur zelfstudie. Informatie: Maria van der Blij (tel. 2064 /
[email protected]). Inschrijven via email: mw. G.W.M. Niekrake (
[email protected]), of via internet. Cursusdata: de ochtenden van 15 en 22 november 2007. Aanmelden: tot 8 november 2007.
Science and Technology
Basiscursus DUIT: Toetsen
PhD on robotic aided therapy and assessment of post-stroke patients
Deze cursus van de onderwijskundige dienst is bedoeld voor iedereen die als docent actief is in het Hoger Onderwijs. Doel: Kennismaking met het ‘hoe’ en ‘waarom’ van toetsen en evalueren van onderwijs aan de hand van onderwijskundige principes. Inhoud: De cursus is een dagdeel. Tijdens dit dagdeel bespreken we verschillende toetsvormen (ook competentiegerichte), de relatie tussen werkvorm en toetsvorm en eisen waaraan toetsen moeten voldoen. Werkwijze: Zelfstudieopdrachten ter voorbereiding. Uitvoering hiervan is noodzakelijk en voorwaardelijk om deel te nemen aan de plenaire bijeenkomst waarin werkvormen worden toegepast. Studielast: ca. 8 uur: 1 bijeenkomst van 4 uur en 4 uur zelfstudie. Cursusdatum: 8 november 2007 (‘s ochtends). Informatie: Katja Haijkens (tel. 2867). Aanmelden bij I. Niekrake,
[email protected] tot uiterlijk 5 november 2007.
Engineering Technology
Vacatures interne werving
3 PhD ‘Gas separation membranes for zero-emis-
Skillslabmedewerker sion fossil power plants’
Technische Natuurwetenschappen (TNW) Science and Technology
Promovendus medewerker Werktuigbouwkundige Technische (38 uur per week)
Automatisering Construerende Technische Wetenschappen (CTW) Construerende Technische Wetenschappen
UD Human Resource Management Communicatiemedewerker Bedrijf, Bestuur en Technologie (m/v) (BBT) voor 38 uur per week
Gedragswetenschappen
I
begeleiding. Studielast: ca. 15 uur, waarvan 8 uur contacttijd en 7 uur voorbereiding. Cursusdata: 6 november (9:00–12:30 uur) en 12 november 2007 (9:00-17:00 uur). Informatie: de informatiespecialist van de eigen faculteit/opleiding of bij cursusleider Bert Boxem (tel. 2083 /
[email protected]). Inschrijven via uw informatiespecialist of secretariaat I. Niekrake, email:
[email protected].
Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures
nfo
De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina’s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, e-mail (
[email protected]) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zoveel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag 14.00 uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag 14.00 uur.
A
lgemeen
ALGEMEEN
Afscheidsrecepties Prof.dr. C.C.J.M. Millar (MB), vrijdag 26 oktober 2007, aanvang: 16:00 uur, Amphitheater, De Vrijhof. Prof.dr.ir. W. van Etten (EWI), vrijdag 2 november 2007, aanvang: 15:30 uur, Amphitheater, De Vrijohf. Workshop Interculturele communicatie in het onderwijs Doelgroep: docenten die werken met internationale groepen studenten. Doel: Het bewust worden van culturele achtergrond en van het effect van cultureel bepaalde waarden en normen op het te verzorgen onderwijs. Theorie: verschillen in culturele achtergrond en het effect daarvan op het onderwijs; (het creëren van) passende leeromgevingen voor studenten met uiteenlopende culturele achtergronden. Oefeningen: hoe om te gaan met verschillen in verwachtingspatronen en het effect daarvan op het leerproces; verbreding van repertoire van didactisch handelen; ondersteuning bij lesgeven in het Engels. Cursusdagen: 14 en 28 november (middag). Studielast: Ca. 16 uur. Organisatie en uitvoering: ITBE. Informatie: mw. Katja Haijkens, tel. 053-(489)2867. Aanmelden via e-mail bij
[email protected] tot uiterlijk 8 november 2007.
mededelingenrubriek Course Supervising MSc Projects Would you like to improve your skills in coaching and supervising students who are working on MSc projects? Perhaps this one and a half day course of the Service Department of ITBE helps. Contents: tasks of a supervisor, design of MSc project descriptions, coaching skills, assessment of MSc projects, dealing with specific problems of MSc Projects. Date and time: 13 November 2007 (9:00-17:00 hrs) and 14 November 2007 (9:00-12:30 hrs). Information: Wim Weenk (tel. 2048)/Cornelise Vreman (tel. 5669). Participation of UT-lecturers and PhD students is free of charge. Registration: By e-mail (
[email protected]). Participation limited to a certain number. Register before 8 November 2007. Cursus Presentatievaardigheden 30 oktober, 5 november en 6 november (middag) organiseert Informatietechnologie, Bibliotheek & Educatie / Onderwijskundige Dienst de cursus Presentatievaardigheden, bedoeld voor medewerkers die willen leren professionele en boeiende presentaties te houden op uiteenlopende gebieden. De cursus richt zich op zowel het voorbereiden als het daadwerkelijk uitvoeren van voordrachten. Er wordt veel tijd besteed aan het oefenen van voordrachten. Door het gebruik van video kunt u uzelf terugzien. Deelname: UT-medewerkers kosteloos. Informatie: dhr. Stanley Portier (tel. 3739) of mw. Helma Vlas (tel. 2608). Aanmelding: tot 25 oktober 2007 bij mw. I.Niekrake–Olde Engberink (tel. 5453) of via e-mail:
[email protected] of via de ITBE-website. Cursus Methodisch Informatie Zoeken Doelgroep: wetenschappelijke onderzoekers en docenten. Doel: het aanleren van vaardigheden in systematisch zoeken en vastleggen van wetenschappelijke informatie met optimale benutting van hedendaagse mogelijkheden t.b.v. onderzoek- en onderwijsdoeleinden. Inhoud: u raakt vertrouwd met het zoeken naar en werken met algemene en specifieke bronnen van informatie. Bij de cursus hoort een syllabus die ook als naslagwerk goede diensten kan bewijzen. Werkwijze: plenaire bijeenkomsten, zelfstandig interactief leren, praktische oefeningen en individuele
voertaal is Engels en/of Nederlands, afhankelijk van wie komt. October 30: Toegang tot het Nederlandse Parlement: Kamerstukken enz. Peter Hommes over het vinden van de gewenste overheidsdocumenten. Docsonline Tot 1-1-2008 heeft de UT gratis toegang tot een database met documentaires. Het gaat om ‘Docsonline’, dat probeert om een steeds groeiend archief met kwalitatieve, informatieve en creatieve documentaires op te bouwen. Docsonline wil het mondiale documentaire-erfgoed via internet ontsluiten voor publiek gebruik. Op dit moment zijn zo’n 70 documentaires verzameld, eind 2008 verwacht men zo’n 300 documentaires online te hebben in hoge kwaliteit, groeiend met zo’n 150 films per jaar. De toegang is voorlopig beperkt tot een aantal liefhebbers, zij hebben inspraak in de inhoud van de database en de uitvoering van de website. Hebt u belangstelling? Mail
[email protected] voor meer gegevens.
S
STICHTING FACULTY CLUB
tichting Faculty Club
Uitnodiging Tête-à-tête Discussiebijeenkomst op donderdag 25 oktober 2007, 17.00 - 18.15 uur in Blomzaal van de Faculty Club. Prof. dr. C.D. van der Vijver, hoogleraar maatschappelijke veiligheid en politiestudies a/d UT gaat in discussie met prof.mr. P. van Vollenhoven, praktijkhoogleraar risico-management a/d UT over het artikel van dhr. Van der Vijver ‘Maatschappelijke veiligheid’ in het boek ‘202020, Universiteit Twente in twintig vooruitzichten’. Moderator: prof.dr.ir. O.A.M. Fisscher, hoogleraar faculteit MB v/d UT. Tijdens en na afloop van de bijeenkomst worden er hapjes en drankjes geserveerd. Leden van de Ondernemersvereniging B&S en TechnologieKringTwente en fellows van de Stichting Faculty Club worden na afloop van de Tête-à-tête-bijeenkomst van harte uitgenodigd voor de Business & Science-borrel. Locatie: in de tent op de Campus UT naast de Faculty Club. Hier zal de start zijn van het Innovation Festival ‘Powered by Twente’ tussen 18.30 en 19.45 uur.
M
MEDISCH CENTRUM
Studium Generale Precies 100 jaar geleden publiceerde Luitzen Egbertus Jan Brouwer (1881-1966) zijn proefschrift Over de grondslagen der wiskunde. Een werk dat de wiskunde op haar grondvesten deed schudden. Wie was deze legendarische wiskundige die zich naast logica en wiskunde ook bezighield met filosofie en mystiek? Lezing door prof. dr. Dirk van Dalen. Hij is emeritus hoogleraar in de historische aspecten van de logica en in de filosofie van de wiskunde aan de Universiteit Utrecht. Donderdag 25 oktober, 16.00-17.00 uur. Vrijhof/Amphitheater. Aanmelden vooraf is niet mogelijk. ORATIES
O
raties
Prof.dr. J.G.E. Garderniers, benoemd tot hoogleraar Mesoscale Chemical Systems aan de faculteit Technische Natuurwetenschappen over ‘Het is klein, groen en ongevaarlijk. Over miniaturen in de chemie’, donderdag 1 november 2007, 16:00 uur, Amphitheater De Vrijhof. Prof.dr.ir. G.J.M. Smit, benoemd tot hoogleraar Computer Architectures for Embedded Systems aan de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica over ‘Energie in computer architectuur: less is more’, donderdag 22 november 2007, 16:00 uur, Amphitheater De Vrijhof. SPE
S
pe
Di. 30 okt. Zenmeditatie, 20:00 uur, Vrijhof stiltecentrum 233, inloop vrijblijvend. # Wo. 31 okt. Bijeenkomst Soulmates; workshop fotografie; op zoek naar de ultieme portretfoto, 19:30 uur, Vrijhof zaal 5. # Zo. 28 okt. Ochtendgebed vg. Germain Creighton, Vrijhof Audiozaal, 10:30 uur. # Bewogen Beelden: Geloof, hoop en liefde zijn belangrijk in de videopresentatie. Vrij te bezichtigen in het stiltecentrum 233, gedurende de openingstijden van de Vrijhof. # Alle activiteiten zijn gratis. # Meer informatie en een overzicht van SPe activiteiten op www.utwente.nl/spe. Wij zitten in de Vrijhof 2e verd. k243, 053 4892369, di-wo-do middag (secr.),
[email protected]. Op di- en do-middag is studentenpastor Arent Weevers aanwezig, k245, 053 4892378,
[email protected], ook voor een persoonlijk gesprek. BIBLIOTHEEK
B
ibliotheek
Library Lunch and Learning De UB organiseert het gehele seizoen Library Lunch and Learning meetings, waar een dienst of produkt onder de aandacht wordt gebracht. LLL is elke dinsdag van 12:45-13:15 uur, geen kosten, vrije inloop. De
edisch centrum
Campus huisartsenpraktijk, open voor nieuwe patiënten. www.campushuisarts.nl, tel. 053-4898000. # Tandarts H. Huizinga. Behandeling volgens afspraak. Inschrijving dagelijks. Openingstijden: ma-do van 08.00-16.00 uur, tel. 053-4894600. Tijdelijke vestiging aan de Boulevard. # Fysiotherapeut R. Polman. Behandeling volgens afspraak. Openingstijden: ma-vrij van 07.30-21.00 uur, tel. 053-4894181 of 0617366657. Tijdelijke vestiging aan de Boulevard.
[email protected], www.fysiotherapie-enschede.nl.
A
lle faculteiten
ALLE FACULTEITEN
Promoties M. Mikrut (CTW/IMPACT) over ‘Low surface energy rubber materials: relationship between network architecture and tack of silicone rubbers’, 25 oktober 2007, 13:15 uur, SP2. P.C. Rusu (TNW/MESA+) over ‘Charge transfer and dipole formation at metal-organic interfaces’, 25 oktober 2007, 15:00 uur, SP2. S. Manlove (GW/IBR) over ‘Regulative support during inquiry learning with simulations and modeling’, 25 oktober 2007, 16:45 uur, SP2. A.J. Wesselink (CTW/IGS) over ‘Integraal waterbeheer: de verweving van expertise en belangen’, 26 oktober 2007, 13:15 uur, SP2. J. Bosman (CTW) over ‘Processes and strategies for solid q-switch laser marking of polymers’, 26 oktober 2007, 16:45 uur, SP2. drs. H.E. Vonkeman (GW), titel volgt, 1 november 2007, 15:00 uur, SP2. B. Varghese (TNW), titel volgt, 1 november 2007, 16:00 uur, Vrijhof. mw. ir. C.J.G. van Driel (CTW), titel volgt, 2 november 2007, 13:15 uur, SP2. ir. S.G.M. Pater (CTW), titel volgt, 2 november 2007, 15:00 uur, SP2. drs. D. Martin (TNW), titel volgt, 7 november 2007, 15:00 uur, SP2. mw. K. Babic (TNW), titel volgt, 8 november 2007, 13:15 uur, SP2. ir. A.M. Adriaanse (CTW), titel volgt, 8 november 2007, 15:00 uur, SP2. ir. P. Kindt (TNW/BMTI), titel volgt, 9 november 2007, 16:45 uur, SP2. drs. R. Schimmel (MB), titel volgt, 14 november 2007, 15:00 uur, SP2. Y. Wei (MB), titel volgt, 14 november 2007, 16:45 uur, SP7. mw. N. Karlitskaya (CTW), titel volgt, 15 november 2007, 13:15 uur, SP2. ir. S. Morssinkhof (MB), titel volgt, 15 november 2007, 15:00 uur, SP2.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
16 donderdag 25 oktober 2007
Legitimatie tentamens/examens/ identification for examinations
Verplaatsing tentamen Network Security (265400)
Voor alle UT-studenten. Voor alle tentamens/examens is legitimatie middels een bewijs van inschrijving verplicht. Deelnemers aan tentamens dienen de collegekaart/bewijs van inschrijving zichtbaar op hun tafel in de tentamenzaal te leggen, opdat de surveillant deze kan controleren. # For all students. Identification using student card/proof of registration is compulsory for all examinations. Participants have to make sure that their student card/proof of registration is clearly visible on their desks during examinations, so that it can be verified.
Voor CS en MTE. Het tentamen Network Security op woensdag 31 oktober is verplaatst van de ochtend naar de middag. Het tentamen vindt plaats in Waaier 4.
Tips and tricks for PhD students A successful phd-study within four years? Based on literature about success and failure in phd-studies, we developed a course ‘Tips and tricks for phd-students’. Are you a doctoral candidate and looking for tips about how to organize and structure your phdstudy, how to deal with your supervisor or are you looking for more information on e.g., peer networks, writing your thesis, then come and join your peers in this course. (English spoken). When: November 22nd, 2007 (13:30–16:30 hrs). Information: Cornelise Vreman-de Olde tel. 5669,
[email protected]. Subscribe (before November 15th, 2007): Irena Niekrake (tel. 5453 / g.w.m.oldeengberink@utwente. nl). CTW
C
TW
Afstudeercolloquia WB M. Rotman (TM) over ‘Inclusive business: a pyramid approach for Dutch technological SME’s’, 26 oktober 2007, 16:00 uur, C101. O. Meijer (TM) over ‘A balancing act: the dynamics of squeeze film damper supported rotors’, 31 oktober 2007, 13:30 uur, n.n.b. W. ter Wijlen (TM) over ‘Optimalisatie van een dieptrek proces en experimentele validatie’, 1 november 2007, 14:00 uur, C101. T. te Poele (TM) over ‘Synthetic fibre rope for deepwater installation of sub-sea hardware’, 7 november 2007, 14:00 uur, N109. Werkopdracht/Overig CTW. Starten bij een jonge expanderende onderneming in de Werktuigbouwkunde. Wij zoeken een enthousiaste medewerker voor de afdeling engineering. Het gaat hier om een mogelijke vaste baan met volop mogelijkheden voor doorgroei. Omschrijving werkzaamheden: zorg dragen voor de vertaling van de opdrachten van de klanten naar concrete tekeningen, zodanig dat het product voldoet aan alle door de klant gestelde eisen; het opstellen van lay-outs t.b.v. sales engineering; het opstellen van kostprijscalculaties in overleg met sales engineering; concipiëren van machines t.b.v. de bouwindustrie (cellenbeton, kalkzandsteen): zware machinebouw. Zie www.integrand. nl, opdracht 3360. EWI
E
WI
Gezocht: Studentassistenten EL-practica Meettechniek en MiNa Deze practica vinden plaats in de maanden november, december en begin januari. Belangstellenden kunnen contact opnemen met dr. M.J. Korsten: Hogekamp 8264, tel. 2779, e-mail:
[email protected]. Afstudeercolloquia EL N. Bouman (master) over ‘Spectral-efficient communication over linear gaussian channels’, 30 oktober 2007, 14:30 uur, HO T4. B. Davelaar (master) over ‘Improving the measurement quality with internal calibration for a capillary electrophoresis chip’, 2 november 2007, 16:00 uur, HO T4. Afstudeercolloquium BIT T. Verhoeff (doctoraal) over ‘Decision support for naval mission Planning, 26 oktober 2007, 15:45 uur, WA 3. Afstudeercolloquia INF R. van Rozen over ‘A debugging framework for nips’, 29 oktober 2007, 16:00 uur, WA 204 (Demozaal). M. Vervuurt over ‘Modeling business process variability’, 1 november 2007, 14:00 uur, CU C238. E.E. Kruizinga over ‘Planning for character agents in automated storytelling’, 1 november 2007, 16:00 uur, CU C238. Afstudeercolloquium MTE M.B.M. Leoné over ‘Design, implementation and trial evalution of musicreader’, 26 oktober 2007, 16:00 uur, CU B209.
Inschrijving Bachelor- en Mastervakken Semester 1, kwartiel 2 INF/CS/HMI /TEL/MTE. Wil je in het tweede kwartiel van het eerste semester van het studiejaar 2007-2008 onderwijs gaan volgen in Bachelor of Mastervakken verzorgd door de afdeling INF (vakcodes beginnend met 21 en/of 26 )? Dan kun je je in de periode van ma. 8 oktober t/m vr. 2 november 2007 hiervoor intekenen. De intekening geschiedt via TeleTOP. Let op: inschrijving is verplicht. GW
G
jij iets doen bij de gemeente Enschede? Of zoek je een stageopdracht voor Bestuurskunde? Stadsdeel Zuid van de gemeente Enschede is bezig met het project Kultuurstraat. Doel van dit project is om van de wijk Wesselerbrink een unieke en geliefde wijk te maken, waar alle ‘brinkers’ trots op zijn. Kultuurstraat wordt gebruikt als een metafoor om ruimtelijke en economische ontwikkelingen te combineren met het bereiken van sociale en culturele effecten. Voor dit project zoekt de gemeente een student die een onderzoek wil uitvoeren naar de effecten van dit project. Lijkt jou dit leuk? Neem dan contact op. Informatie: Martine ter Braack, Bastille 304, tel. 3942, wewialgemeen@disc. utwente.nl. Informatie over het project Kultuurstraat: www.enschede.nl, gemeente, stadsdelen, stadsdeel Zuid, Kultuurstraat.
M
MB
B
Afstudeercolloquium BA
W
Afstudeercolloquia EST Recent: J. van Uden over ‘De betrokkenheid van docenten van het ROC Twente’, 12 oktober. Recent: K. Booijink-Kemna over ‘Van proeftuin naar eigen werkomgeving’, 15 oktober 2007. Recent: F.D. Hundessa over ‘Designing institutional self-evaluation instruments for Ethiopian higher education institutions’, 18 oktober 2007. Afstudeercolloquium EDMM
J. Post en M.M. Buwalda over ‘Is Univé stad en land de boeiende werkgever die een bindende baan kan bieden?’, 25 oktober 2007, 15:45 uur, SP7. H. Dinç over ‘Op weg naar een succesvolle implementatie met het On Top Project’, 30 oktober 2007, 13:45 uur, SP6. E.M. Heite over ‘Roerige tijden in makelaarsland. Een positionering van ten Hag voor de 21e eeuw’, 30 oktober 2007, 16:00 uur, SP7. C.M. Oosterik over ‘Met Tauw gebonden. Een onderzoek naar het behoud van personeel.’, 31 oktober 2007, 15:30 uur, SP7. M.F.A. Donlou over ‘Verandermanagement: een vak apart’, 31 oktober 2007, 15:45 uur, SP5. D. Bol over ‘Een praktijkonderzoek bij HCNON naar de relaties tussen HRM, bedrijfsklimaat en bedrijfsprestaties’, 2 november 2007, 13:30 uur, SP7. T. Straatsma over ‘Improving the distributor network of promocionales pacífico de Mexico’, 5 november ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente 2007, 13:45 uur, CU B101.
ber 2007, 15:45 uur, SP7. M.C. van Zwam (bachelor) over ‘Concurrentie en partnernetwerk analyse voor Docdynamic’, 31 oktober 2007, 15:45 uur, Vrijhof zaal 7. M. de Vries (doctoraal) over ‘Variatie versus efficiëntie’, 31 oktober 2007, 16:00 uur, SP4. S.R. Jansen (doctoraal) over ‘Improving sales performance by making use of market intelligence’, 1 november 2007, 15:45 uur, SP7. R. Vinke (doctoraal) over ‘Altijd op tijd? Ontwikkeling van een voorspellingsmodel voor de punctualiteit van de Nederlandse Spoorwegen.’, 2 november 2007, 15:45 uur, SP7. Innovatiemanagement & hrm (412005) Bachelor BK B2. M.i.v. het collegejaar 2007/2008 is het toegestaan voor alle cohorten Bedrijfskunde studenten om in plaats van het 3e kwartiel vak Innovatiemanagement & hrm (412005), twee volledige vakken te volgen, namelijk het minor vak 184158 Human Resource Management (voorheen Strategisch Personeels Management), 5 ECTS, 2e kwartiel) plus het premastervak 311001 Innovatiemanagement, 5 ECTS, 4e kwartiel. Dit gaat dan ten laste van de vrije keuze ruimte. Studenten die van deze mogelijkheid gebruik willen maken, moeten hiermee al rekening houden voor hun vakkenplanning in het 2e kwartiel. NB: I.p.v. het 4e kwartiel vak Innovatiemanagement 311001, mag ook het minor vak Management van Innovatie (1e kwartiel) met vakcode 181088 gevolgd worden. Voor vragen:
[email protected]. Information Management
MSc BA & premaster BA. As of this year (2007/2008) the new track Information Management is introduced as a pilot within the MSc programme Business Administration. Formally, this pilot-track starts Afstudeercolloquia PSY in February 2008, but flexible routes are possible, starting with some courses already in the 2nd H. Lange (master) over ‘Who’s side are you on? Sidequarter (November 2007). Courses to be taken, also taking motives and the influence of personality’, 25 announced on the website: 4 general courses: 1. 16 donderdag 14 december 2006 Afstudeercolloquium BK oktober 2007, 15:00 uur, WA 3. 410709 (SEE, Q2) or 235020 (E-strat., Q4); 2. 181084 J. Korte (master) over ‘Alcoholgebruik bij middelbare (MOTI, Q3) or 412002 (OTOM, Q1); 3. 410505 (LCC, Q3) scholieren in Twente: prevalentie, determinanten J. ter Bruggen over ‘Optimaliseren van Communicatieve or 412010 (HRM&OD,Q1); 4. 186164 (Fin. Acc, Q4) or WEGGELEGD $E MASTERCLASS IS OP TM APRIL -ANAGEMENT WHEN /UTSOURCING )4 &UNCTIONSl SIUM E TM E UUR IN ZAAL ,ANGEZIJDS 6IA en de rol van keten’, 26 oktober 2007, 15:45 uur, CU Processen’, 25 oktober 2007, 15:45 DECEMBER UUR 7! uur, CU B101. 316001 (AFM, Q1). Two track-specific courses, choose -EER WETEN +OM OP DO DEC EN WO DEC DE 4ELE4/0 SITE VAN HET VAK DIENEN DE STUDENTEN TUSSEN UUR NAAR DE (EIJMANS STAND C238. L.H. Schroer over ‘Kwaliteit waarborgen via oplei2 from: 316301 ZICH MET HUN GROEPJE IN TE SCHRIJVEN VOOR HET OCH (Inf&Knowl.M, Q2), 234010 (IITO, Q3), IN DE 3PIEGEL )NLICHTINGEN -4-'IESEN BBT TEND OF MIDDAGDEEL VAN HET SYMPOSIUM (OUD DE Y. Leferink (master) over ‘The role of bodily shame in dingsbeleid’, 1 november 2007, 10:45 uur, SP7. IT& Groupwork4ELE4/0 SITE OOK IN DE GATEN VOOR DE PRECIEZE AAN (new course, Q4). Plus Masterclass in !&345$%%2#/,,/15)! %, UTWENTENL VANGSTIJDEN VAN BEIDE DELEN social phobia among obese people’, 30 oktober 2007, D.J.E. Giesen over ‘Organizing supplier involvement in Q4: 410504 Information System research. Track coor!&345$%2%. ")* (%4 #34-ALJAARS $OCTORAAL OVER k#ONTROLLERS FOR 16:00 uur, HO B1228. NPD’, 1 november 2007, 13:45 uur,0 SP7. dinator: dr. A.A.M. Spil (
[email protected], tel. &),/3/&)% 6!. $% #/--5.)#!4)% 0RODUCTION #ELL 3ET 5Pl DECEMBER 3497). Note that this program is for students starting (ET #34- BIEDT BACHELOR EN MASTERSTUDENTEN UUR 7! MOGELIJKHEDEN OM IN LOPENDE ONDERZOEKSPROJEC " 4#7 (ET TENTAMEN &ILOSOFIE