“Ik houd van buiten werken” Thema:
Kwaliteit van leven
Debuut nr.1 voorjaar 2007
Inhoud
Column
Inhoud
Rob de Jong
thema debuut voorjaar
2007
Pagina 2 ∏ Column Rob de Jong Pagina 3 ∏ Gedaantewisseling voor Nieuws voor Cliënten ∏ Geert Tullemans verlaat Pluryn Werkenrode Groep Pagina 4-5 ∏ De Globe, een wereld van verschil Pagina 6-11 Thema kwaliteit van leven: ∏ Dagbesteding ∏ Zelfstandigheid ∏ Voeding ∏ Werken ∏ Vrijetijdsbesteding ∏ Persoonlijke verzorging Pagina 12-13 ∏ Een week uit het leven van Gerry van Beuningen Pagina 14 ∏ HKZ opstapcertificaat voor De Beele en De Winckelsteegh Pagina 15 ∏ Kick-off bijeenkomsten Teamcompetentieontwikkeling Pagina 16 ∏ Cultureel i-seizoen Cardo halverwege
Kwaliteit is géén toeval Onze brancheorganisatie VGN beijvert zich om het kwaliteitsbeleid tot één van de pijlers van ‘onze’ sector, de gehandicaptenzorg, te maken. Het verschijnen van de beleidsnota ‘Visiedocument kwaliteitskader gehandicaptenzorg’ getuigt daarvan. Naast de uitgangspunten die hierin zijn geformuleerd, richt Pluryn Werkenrode Groep zich intern vooral op de transparantie van het bestuur onder het motto ‘goede zorg verdient goed, transparant bestuur’. Zowel in het kader van de certificeringtrajecten, als ook - en vooral - in het kader van de toepassing van de zorgbrede Health Care Governance Code heeft Pluryn Werkenrode Groep inmiddels haar eigen code ontwikkeld, te weten ‘Health Care Governance Code PWG’. Daarin is deze transparantie daadwerkelijk op meerdere niveaus ‘geoperationaliseerd’ en geïmplementeerd. In een volgend nummer komen we uitvoerig op deze ‘HCG-code PWG’ terug. Voor dit moment volstaan we met de constatering dat De Beele en De Winckelsteegh inmiddels het opstapcertificaat in het kader van het landelijk kwaliteitsmodel van de zorg hebben behaald! Complimenten voor de medewerkers van de beide locaties en de kwaliteitsmedewerkers. Het opstapcertificaat is ook letterlijk de opstap van Pluryn Werkenrode Groep naar de volledige certificering van de hele organisatie. Een uitdagende klus die, zo is het streven, dit jaar geklaard moet worden. Het staat duidelijk in ons strategisch document. Pluryn Werkenrode Groep wil de kwaliteit van leven van cliënten bevorderen. Dit doen we op een professionele manier. We willen helder hebben wat de cliënt van ons vraagt, hoe onze aanpak
hierop is en welke resultaten we hiermee halen. Op die manier is kwaliteit géén toeval, maar het resultaat van een procesmatige benadering. We besteden veel tijd en aandacht aan de juiste toerusting van medewerkers, aan goede huisvesting en aan een samenhangend kwaliteitsbeleid. Medewerkers én organisatie bepalen samen de kwaliteit en werken samen aan het continu verbeteren hiervan. Zoals hiervoor reeds aangegeven, is landelijk een kwaliteitskader voor de gehandicaptenzorg ontwikkeld door diverse belanghebbenden (cliëntorganisaties, VGN, beroepsorganisaties, inspectie, ministerie en zorgverzekeraars). De gezamenlijke uitgangspunten worden de komende periode verder uitgewerkt en meetbaar gemaakt en zullen daarna worden gebruikt om het kwaliteitsniveau van organisaties als Pluryn Werkenrode Groep transparant te maken. Ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de zorgkantoren kunnen hiermee beter zicht houden op de resultaten, waardoor de kwaliteit van de aangeboden zorg gewaarborgd blijft. Certificering maakt gevoelde kwaliteit aantoonbaar. We zeggen wat we doen en we doen wat we zeggen! Vooral het ‘meetbaar’ maken van kwaliteit wil dan nog wel eens botsen met het sociale karakter van ons werk. Toch zijn we er van overtuigd dat dit de goede weg is om toetsbaar, eerlijk en respectvol jegens derden onze dienstverlening ‘tegen het licht te houden’. Ik wens u veel leesplezier met dit eerste nummer en hoop - zeker ook op basis van uw reacties - ook de kwaliteit van DeBuut verder te ontwikkelen.
6
Colofon DeBuut is een uitgave van Pluryn Werkenrode Groep en verschijnt 2 keer per jaar. Pluryn Werkenrode Groep ondersteunt mensen met een handicap bij wonen, werken, leren en vrije tijd vanuit een groot aantal locaties in Gelderland en Noord- en Midden-Limburg.
Actueel
12
Kopij voor volgend nummer:
Redactieadres:
inleveren voor 6 augustus 2007. E-mail:
[email protected]
Redactie:
Ruijs Draaisma Reclamebureau FS t.a.v.: redactie DeBuut Postbus 1395 6501 BJ Nijmegen
Marianne Dupont, Wim Mulder en Rite Derksen.
Lay-Out: Ruijs Draaisma Reclamebureau FS
Geert Tullemans verlaat Pluryn Werkenrode Groep Geert Tullemans gaat Pluryn Werkenrode Groep verlaten. Onze directeur Dienstverlening heeft een baan aanvaard als directeur/ bestuurder van de Stichting Pedagogisch Sociaal Werk Midden-Limburg (PSW). Geert treedt op 1 juni 2007 in dienst van zijn nieuwe werkgever. Hij neemt daar de taken over van de huidge directeur/bestuurder Lou Ritzen. PSW biedt zorg en ondersteuning aan kinderen en volwassenen met een verstandelijke handicap bij wonen, dagbesteding/werken en vrije tijd. PSW heeft ruim 800 cliënten en bijna 600 medewerkers. PSW is werkzaam in de regio Midden-Limburg. Zorg en ondersteuning worden geboden vanuit tien centra en drie ambulante afdelingen. Over het moment en de wijze waarop Geert afscheid zal nemen van onze organisatie, volgen nog nadere mededelingen. ∏
15 Geert Tullemans
Nieuws voor Cliënten
Gedaantewisseling voor Nieuws voor Cliënten Nieuws voor Cliënten, het kwartaalblad voor cliënten van Pluryn Werkenrode Groep, heeft een grote verandering ondergaan. Het eerste dat opvalt bij het nieuwe blad is het nieuwe formaat. Het is groter dan voorheen en bovendien niet langer vierkant van vorm. Maar ook binnenin is Nieuws voor Cliënten totaal vernieuwd. Omdat beeldmateriaal een blad aantrekkelijk maakt, staan er voortaan meer en grotere foto’s en illustraties in Nieuws voor Cliënten. De kleurstelling is aangepast aan de huiskleuren van Pluryn Werkenrode Groep. De middenpagina’s hebben een totaal nieuwe invulling gekregen. Het is één pagina geworden, met een activiteitenagenda en een fotocollage van één van de locaties. Elke editie komt er een andere locatie aan bod. De hartpagina kan uit het blad worden gehaald en opgehangen worden. De opmaak vindt plaats volgens een vast stramien. Dat wil zeggen dat het blad vaste elementen kent, die telkens terugkeren. Dit verhoogt de gewenste herkenbaarheid en de vertrouwdheid met het blad. De onderwerpen wisselen, maar
worden altijd op eenzelfde manier gepresenteerd. Aan twee kanten lezen Maar niet alles is veranderd. Er is ook veel hetzelfde gebleven. Het blad is nog steeds aan twee kanten te lezen. De ene kant van het blad is in eenvoudige taal geschreven, draai je het om dan is de andere kant in ‘gewone’ maar begrijpelijke taal te lezen. De teksten zijn aan deze kant ook uitgebreider. Vaste items als nieuws van de cliëntenraden en de interviews met cliënten blijven. Ook zal columniste Tara de lezers op de hoogte blijven houden van al haar belevenissen en ideeën. Met de nieuwe vormgeving heeft Nieuws voor Cliënten een meer eigentijdse uitstraling gekregen, bovendien ligt er een duidelijkere link met Pluryn Werkenrode Groep. Het is voor alle doelgroepen aantrekkelijk en nodigt meer dan ooit uit tot lezen! ∏
Redactie coördinatie: Wim Mulder, tel. (024) 323 83 80.
www.pluryn-werkenrodegroep.nl
Drukwerk: Drukkerij Rosmalen, Wijchen DeBuut voorjaar 2007 -
Actueel thema bouwen
Gebouw De Globe zoals dat straks op het Dobbelmanterrein straat (artist impression: dpi den haag)
voor ZZG. We hebben elkaar nodig om dit project financieel dekkend te krijgen.”
De Globe, een wereld van verschil Riek de Vries, RVE-manager
- DeBuut voorjaar 2007
Op de plaats waar vroeger de zeepfabriek van Dobbelman stond, midden in de Nijmeegse wijk Bottendaal, bouwt woningbouwcorporatie Talis een bijzonder appartementencomplex. De woningen zijn bestemd voor mensen met verschillende woon- en zorgbehoeften. Pluryn Werkenrode Groep is één van de huurders.
De Globe is de naam van het om meerdere redenen opvallende woongebouw. Op de begane grond vestigt Zorggroep Zuid-Gelderland (ZZG) een afdeling voor in totaal vijftien dementerende ouderen. De twintig appartementen op de eerste en tweede etage verhuurt Talis aan Marokkaanse en Turkse ouderen. De Driestroom huisvest op de derde etage zes ambulante cliënten met een verstandelijke handicap. Op dezelfde verdieping wonen straks zes cliënten van Werkenrode met een verblijfsindicatie met 24-uurs zorg. De medewerkers van de verschillende zorgaanbieders zullen elkaar gaan ondersteunen, legt RVE-manager Riek de Vries uit. “De financiering is niet toereikend om cliënten met een hoge zorgbehoefte in kleinschalige projecten te huisvesten. Dat geldt niet alleen voor ons maar ook
Gezamenlijk kantoor Dat wil overigens niet zeggen dat medewerkers van Pluryn Werkenrode Groep al meteen de zorg over demente ouderen op zich zullen nemen of dat verzorgenden van ZZG met de bewoners van Werkenrode aan de slag gaan. Ieder heeft bij binnenkomst immers zijn of haar specialisatie. “Wel zullen de medewerkers vanaf dag 1 met elkaar te maken krijgen. Ze beschikken bijvoorbeeld over een gezamenlijk kantoor, waar computers en dossiers staan. Daar ontmoeten ze elkaar. Ze kunnen elkaar ook ondersteunen. Als er een oproep komt en je hebt de mogelijkheid, waarom zou je elkaar dan niet helpen?” De samenwerking beperkt zich in eerste instantie tot Pluryn Werkenrode Groep en Zorggroep Zuid-Gelderland. Cliënten van De Driestroom krijgen zorg op afgesproken tijden. Maar als het nodig is, zal het ook daar tot een uitwisseling komen. De Turkse en Marokkaanse ouderen ontvangen zorg uit de eigen omgeving. Riek de Vries: “Uiteindelijk is het doel om naar één team te groeien dat alle mensen in het gebouw en mogelijk zelfs de buurt kan ondersteunen. Dat betekent dat medewerkers praktische vaardigheden zullen moeten opdoen en zich misschien breder zullen moeten gaan scholen. We hebben dus vooral mensen nodig die een pioniersmentaliteit hebben en die een uitdaging zien in de mix van werkzaamheden.” Verdunnen en integreren Het idee om mensen met verschillende zorgbehoeften te huisvesten in één gebouw, gaat voor een deel voorbij aan de ambitie van Pluryn Werkenrode Groep om haar cliënten te laten integreren in de maatschappij. “De eerste plannen dateren van zo’n tien jaar geleden toen we het nog vooral over instellingsterreinen hadden. Toen was dit plan al heel wat. Inmiddels zijn er alweer nieuwere inzichten”, legt Riek uit. “Het zou overigens jammer zijn als ons initiatief tot samenwerking louter gezien zou worden als efficiencymaatregel. We vinden dat we als zorginstelling de opdracht hebben om te verdunnen en te integreren. Dat kan alleen door samen te werken.” Wat dat betreft zal het niet bij De Globe
blijven, besluit ze.”In de Waalsprong gaan we straks hetzelfde doen. Daar komen cliënten zelfs in nog kleinere groepen te wonen. Dat kunnen we nooit zelf bemensen. Bovendien willen we de dienstverlening vorm geven. Samenwerking met andere zorgaanbieders is dan een voorwaarde. In De Globe kunnen we alvast ervaring opdoen.” De bouw van het zorgcomplex De Globe is overigens vertraagd. Naar verwachting zullen rond de zomer de eerste bewoners er hun intrek nemen. ∏
Bouw bakkerscafé start binnenkort Ook op het voormalige Dobbelmanterrein verrijst ‘Brood op de plank’. Dit bakkerscafé is een initiatief van De Driestroom, Pluryn Werkenrode Groep, RIBW Nijmegen & Rivierenland en Talis. Jan de Koning is projectleider. De bouw gaat binnenkort van start, vertelt hij. Het bakkerscafé komt aan de kant van het spoorviaduct aan de Graafseweg en kijkt uit over het grote binnenplein van het nieuwbouwproject De Dobbelman. Het krijgt een terras waar tot vroeg in de middag zon is. Er komen cliënten te werken van Pluryn Werkenrode Groep, De Driestroom en RIBW en ex-psychiatrische patiënten van activiteitencentrum Phoenix. Bezoekers treffen er straks een open bakkerij aan met een ontbijtruimte en tafels voor grote en kleine groepen. Ze kunnen zelf verse broodjes kiezen uit de koelvitrines, beleg staat al op tafel. In het winkelgedeelte worden brood en belegde broodjes verkocht. Dit bijzondere concept moet een belangrijk sfeermakend element worden, waar wijkbewoners elkaar ook overdag kunnen treffen. ∏
DeBuut voorjaar 2007 -
Dagbesteding
Zelfstandigheid thema
thema ze flink in touw. Het kost ze energie, die ze niet meer kwijt hoeven in probleemgedrag”, aldus Dick de Graaf. De ploeg heeft net de schade hersteld van de sneeuwstorm van 2005, toen er hokken sneuvelden en er bomen omvielen. Met veel fantasie hebben ze een met gras begroeide konijnenheuvel aangelegd, compleet met gangenstelsel. Vanaf de heuvel groeven ze een beekje waardoor water naar een vijver stroomt. Een idyllisch plekje, waar de konijnen het erg naar hun zin hebben. Ook knapten ze de kippenren op en hielpen elders op het terrein bij het verhuizen van cliënten en afdelingen.
Afwisselend werk in de buitenlucht Onder de bomen zit de boerderijploeg van Het Hietveld in een kring. Ze houden koffiepauze. Het is aangenaam weer, één van de eerste voorjaardagen. “Maar we werken ook als het koud is. In de winterdag moet er ook gewerkt worden”, zegt Wouter, één van de deelnemers. “Gezond, toch? Ik houd wel van buiten werken.” Hij is niet de enige. Het Hietveld ondergaat een soort metamorfose. Eén voor één worden de verouderde gebouwen vervangen door nieuwbouw. Maar ook de doelgroep verandert. Dat wordt zo langzamerhand zichtbaar. Wie over het terrein wandelt, ziet steeds meer jonge gezichten tussen de oudgedienden. De laatste jaren zijn er veertig veelal jonge SGLVG’ers ingestroomd (sterk gedragsgestoord, licht verstandelijk gehandicapt). Feitelijk is de groep mensen met een vergelijkbare zorgvraag nog groter, vertelt teamleider dagactiviteiten Dick de Graaf: “Mensen die wel het gedrag, maar niet de indicatie SGLVG hebben.” Voor al deze mensen is het groepsgewijze aanbod van het activiteitencentrum niet zo geschikt. Ze hebben meer ruimte nodig en baat bij lichamelijk werk. In de buitenlucht en met individuele begeleiding. Idyllische konijnenheuvel Het Hietveld, gelegen in de bossen bij Beekbergen, had al een soort kinderboerderij waar cliënten dieren verzorgden. Daar zijn de laatste tijd flink wat arbeidsmatige activiteiten bijgekomen voor de nieuwe doelgroep. De dagactiviteit maakt onderdeel uit van het zorgplan. Vooraf is
- DeBuut voorjaar 2007
de cliënten gevraagd wat voor werk ze wilden doen. “Dat is leuk”, vindt Dick de Graaf. “Vroeger kwam een activiteitenbegeleider met een initiatief, nu komen cliënten zelf met wensen. Maar we ontwikkelen vooral activiteiten vanuit de zorgvraag.” De jongere cliënten doen nu het onderhoud van de boerderij en van het groen op het terrein. Ze werken in het omliggende bos en doen tuinonderhoud. “Daarmee zijn
Cliënten en pony's zijn bezig met een training.
Nieuwe pony’s Onlangs schafte Het Hietveld drie pony’s aan. Cliënten en pony’s zijn nu bezig met een training om straks met een kar oud papier en glaswerk op te halen bij de woningen. Natuurlijk verzorgen de cliënten de pony’s ook. “Ik begin ‘s morgens met borstelen en geef de pony’s hooi en water”, vertelt Wouter Piels. “Daarna gaan we met ze wandelen, want ze moeten wennen aan het terrein. Ze mogen niet schrikken van de herrie van auto’s of grasmaaiers als ze straks voor de kar glas en papier gaan ophalen. Het zijn echte werkpony’s, ze zijn het wel gewend. Verder houden we de wei schoon en mesten het hok uit. Ik ben een dierenliefhebber. Ik verzorg ook de schapen.” “Ik houd van buiten werken”, zegt Wouter. “Ik zou niet meer willen ruilen met binnen.” Binnenkort worden groenten en bloemen gepoot en er komt een kruidentuin. Van de kruiden worden zalf, kruidenoliën en thee gemaakt, bestemd voor de verkoop. Zo is er op de boerderij veel afwisseling in werkzaamheden mogelijk. ∏
Op zoek naar de juiste balans Zelfstandigheid vergroot de kwaliteit van leven. Pluryn Werkenrode Groep streeft ernaar om de kwaliteit van het bestaan van de cliënt te optimaliseren. Daarom worden cliënten zo mogelijk getraind in zelfstandigheid. Dat gebeurt onder andere op de locatie Ubbergseveldweg in Nijmegen, onderdeel van Werkenrode Jongeren. De Ubbergseveldweg is een drie verdiepingen tellende woonlocatie waar 28 jongeren van 12 tot en met 21 jaar verblijven. Ze hebben een lichamelijke beperking, al dan niet gecombineerd met een verstandelijke sociaal-emotionele achterstand en/of gedrags/psychiatrische aspecten. De tijdelijke woonvoorziening vormt een tussenstap naar een vervolgwoonplek. Sommige jongeren gaan weer thuis bij ouders wonen, anderen verhuizen naar een woonvorm met 24-uurs begeleiding/ zorg, een zelfstandige woonruimte met ambulante begeleiding of een focuswoning. De meesten wonen zo’n één tot vier jaar op de Ubbergseveldweg. Teamleider Marco Balvers vertelt: “Binnen de Ubb, zoals we de locatie in de wandelgangen noemen, zijn de jongeren verdeeld over vier leef/woongroepen. Iedere groep heeft zijn eigen specifieke aandachtspunt: van veiligheid en gezelligheid, tot zo zelfstandig mogelijk je eigen dag invullen.” Binnen Werkenrode Jongeren is de Ubb, net als één van de woonvormen op het Werkenrodeterrein, de locatie waar jongeren met een intensieve zorgvraag op
Zelfstandigheid trainen door boodschappen doen.
ADL-gebied geplaatst worden. Iedere groep heeft een team van 3 tot 4 begeleiders. Daarnaast is er een team assistent-begeleiders die de persoonlijke zorg voor alle jongeren voor hun rekening nemen. De cliënten hebben allemaal een dagbesteding, variërend van de Werkenrodeschool, praktijkonderwijs of vmbo-t-, havo- vwoonderwijs op de Monnikskap (onderdeel van het Dominicus College), het Rea College, activiteitencentrum, regulier middelbaar onderwijs tot het roc. Regie in eigen handen Wat leren de jongeren op de Ubbergseveldweg? Marco Balvers: “Ze leren net als alle andere jongeren van Werkenrode Jongeren zoveel mogelijk hun eigen regie in handen te nemen. Dit betekent dat ze onder andere leren om eigen keuzes te maken en zich waar nodig onafhankelijk op te stellen van hun ouders en/of begeleiders. Ook moeten ze durven te experimenteren met verliefdheid, ruzies, contacten aangaan en omgaan met zichzelf. Jongeren met een grote zorgvraag moeten leren te accepteren dat ze voor hun zorg altijd volledig of gedeeltelijk afhankelijk zijn van anderen. Het leren omgaan met hun lijf, waarvan de functies steeds minder worden, is voor sommige jongeren een hele worsteling.” Waaruit bestaat een zelfstandig leven voor een cliënt die bijvoorbeeld afhankelijk is van volledige ADL-verzorging? “De kwaliteit van het leven gaat naar mijn idee gepaard met het je prettig voelen in je eigen lijf en de omgeving waarin je verblijft. Er moet een goede balans zijn tussen leren en even niets willen doen. Jongeren
móeten al zoveel. Eén van de ontwikkelingstaken is dan ook je onafhankelijk te maken van de volwassenen om je heen. Maar hoe doe je dat als je altijd zorg van anderen nodig hebt om je bed uit te komen? Het aangaan en onderhouden van vriendschappen is een andere belangrijke taak. Maar hoe maak je vriendschappen met leeftijdgenoten als je niet zelfstandig naar een kroeg of disco kan?” Dilemma’s “De jongeren worden bovendien geconfronteerd met zaken waarvan ik soms wel eens twijfel over de juistheid van het tijdspad. Waarom moet iemand van 19 jaar, die weet dat het leven vele malen korter is dan het leven van een gemiddelde 19jarige, nadenken over zijn of haar toekomst? De nadruk van het zelfstandig leren zijn, ligt dan sterk op het zoeken naar wat een jongere belangrijk vindt. Wat zijn of haar drijfveren zijn. En dat ze de zorg zo aangeboden krijgen als ze het graag willen hebben, in alle redelijkheid natuurlijk.” Door werkdruk op de begeleiding en assistent-begeleiding, komen zowel de professionele werker als de jongeren soms voor dilemma’s te staan. Stel dat een jongere het prettig vindt om in de ochtend gedoucht te worden maar dat het zorgrooster dit niet toestaat. “Het douchemoment verschuift naar de avond. De jongere behoudt dus de kwaliteit van zorg maar niet op het gewenste moment. Voor jongeren zijn dit leermomenten waarin ze leren opkomen voor hun eigen wensen. Maar ze leren ook rekening te houden met de realiteit. Ook dat hoort bij zelfstandigheid”, besluit Marco Balvers. ∏
DeBuut voorjaar 2007 -
Voeding
Werken thema
thema
Liever een vork dan een thermometer in je karbonade Als je een krokant gebakken karbonade vanuit de pan op je bord laat glijden, wil je daar graag je vork in steken en niet een thermometer. Tegen Jolanda van Baal de tijd dat je de temperatuur hebt gemeten en genoteerd op de registratielijst, is je karbonade afgekoeld en taai. Toch zou dit dagelijkse praktijk moeten zijn in de woonvormen van Pluryn Werkenrode Groep. Kortom, de hygiënecode (HACCP) voor voedingsmiddelengebruik binnen woonvormen is te omslachtig. De vele meet- en registratiemomenten zorgen voor een verstoring van het gewenste huiselijke leven. Jolanda van Baal werkt al jarenlang bij Pluryn Werkenrode Groep. Sinds anderhalf jaar is ze werkzaam als diëtiste op De Winckelsteegh. Daarnaast is zij als coördinator voeding actief en werkt zij nauw samen met Theo Nederhof, teamleider voeding. Jolanda legt de ingewikkelde materie van hygiënecodes en consequenties voor Pluryn Werkenrode Groep uit. Jolanda: “Binnen Pluryn Werkenrode Groep werken we met twee hygiënecodes wat betreft voeding: één voor de zorginstellingen en één voor de woonvormen. Deze twee codes zijn in 2006 onder de loep genomen en aangepast. De meeste afdelingen binnen Pluryn Werkenrode Groep vallen onder de hygiënecode voor de woonvormen.” Hygiënecodes worden periodiek geëvalueerd en bijgesteld. Een evaluatie met medewerkers van verschillende zorginstellingen over uitvoerbaarheid van de code, leidde tot de volgende conclusies: π Hygiëne mag het huiselijk wonen niet verstoren. Hygiëne is belangrijk, maar mag geen hoofddoel worden en leiden tot administratieve overlast. Controle en registratie zijn nodig, maar alleen van noodzakelijkheden. Bijvoorbeeld wel registreren wanneer vleeswaren open gemaakt worden door middel van een stickertje, maar niet welke tempe-
ratuur het vlees heeft als het vanuit de pan op je bord gelegd wordt; π De inrichting en uitrusting van de keuken is vaak niet afgestemd op koken voor een grotere groep; π In de opleiding is aandacht nodig voor het samenstellen van volwaardige maaltijden en de bijbehorende hygiëne; π Waar en bij wie ligt de grens van verantwoordelijkheid? Daarover mag meer duidelijkheid komen; π Meer duidelijkheid scheppen over waar de Voedsel en Waren Autoriteit komt controleren. Nieuwe Europese regels Daarnaast is de Europese regelgeving veranderd. Voor het Voedingscentrum was dat aanleiding een risicoanalyse te laten uitvoeren. Dat leverde een nieuwe regel op. Als er binnen een woonvorm geen risicovolle handelingen worden verricht wat betreft de voedingshygiëne, dan is er ook geen wettelijke registratieplicht. In plaats daarvan volstaan Goede Hygiënische Praktijken (HGP), die voldoen aan een aantal gezonde hygiëne voorwaarden. Jolanda: “De meest simpele die je kunt bedenken, is dat je vlees of vleeswaren niet onnodig lang op het aanrecht laat liggen; dat je voor het bereiden van voedsel je handen wast; dat je niet met een vaatdoekje iets van de vloer veegt.”
Wat is er gewijzigd? Aan de feitelijke kooksituatie zal binnen de woonvormen niet veel veranderen. De veranderingen betreffen vooral een versoepeling van de administratie. In keukens van de woonvormen die hun maaltijden van de centrale keuken krijgen, hingen lange registratielijsten. Die verdwijnen grotendeels, Jolanda: “Een eis is wel dat er met voedingsmiddelen geen ‘complexe’ handelingen worden verricht, zoals het terugkoelen van maaltijden. Ook moet de voedselveiligheid binnen de woonvormen goed geregeld zijn. Zo moet er voldoende kennis van voedselveiligheid op de woonvorm aanwezig zijn en worden bijgehouden. Jaarlijks zullen er audits komen om de hygiënische praktijk te evalueren.” Toekomst Jolanda: “Op dit moment updaten en vereenvoudigen we het HACCP-systeem. De nieuwe informatie die nu beschikbaar is, nemen we mee in dit proces. Een aantal registratiemomenten blijft bestaan. De temperatuur van de koelkast moet regelmatig gecontroleerd en geregistreerd blijven worden bijvoorbeeld. Samen met een gespecialiseerd adviesbureau onderzoeken we in hoeverre de nieuwe regelgeving ook op onze woonvormen toepasbaar is. Graag willen we een goed werkbaar systeem op intranet zetten. De voorbereidingen hiervoor zijn in volle gang.” Naar verwachting zal de nieuwe hygiëne code in mei officieel worden ingevoerd. Op korte termijn volgt hierover meer informatie. Want uiteindelijk gaat het er natuurlijk om dat een goed gebakken karbonade lekker mals is en niet dat hij op de exacte temperatuur op je bord moet liggen. ∏
Cliënten van Bureau Cliëntenbelangen aan het werk.
centrum worden waar administratieve klussen kunnen worden gedaan voor cliëntcommunicatie en cliëntmedezeggenschap. Maar waar ook themadagen, ontvangsten of beurzen worden voorbereid. Appie: “Dat lijkt me heel zinvol. Maar we zijn nog maar net gestart. We hebben nog niet zoveel kunnen doen.”
“Het is goed om eens iets terug te doen” Een half jaar geleden is het Bureau Cliëntenbelangen van Pluryn Werkenrode Groep van start gegaan. Vijf cliënten zijn elke maandag aan het werk in locatie D’n Bogerd van het activiteitencentrum Druten. Ze geven administratieve ondersteuning aan het klantenbureau en de medezeggenschapsorganen van cliënten. Op de ochtend dat er juist allemaal nieuwe computers en een server geïnstalleerd zijn, vertellen Reinier, Apolonia en Denise over hun werk. Met die nieuwe spullen zijn ze erg blij, want nu zijn die lastige storingen voorbij. Die apparaten vormen immers het kloppend hart van het bureau. Alle drie werken ze op een pc, die ze ondanks hun lichamelijke handicap met allerlei aanpassingen kunnen bedienen. Reinier bedient de cursor via een laserstraal, Apolonia (‘Appie’) doet dat met haar mond en Denise richt met een stip op haar voorhoofd en een laserlampje aan een bril naar het scherm. Daar zijn ze heel behendig in, zo blijkt uit de veelheid aan werkzaamheden die ze verrichten. “We maken uitnodigingen, we houden adressenbestanden bij voor het klantenbureau, de medezeggenschap en het Nieuws voor Cliënten”, vertelt Appie. “We maken stickers en plakken die op enveloppen. Dat laatste doen wij trouwens niet, maar mensen met ‘handjes’.” Dat zijn de twee medewerkers die er deze ochtend niet bij zijn: Marleen en Nicoline. Zij doen ook administratief werk. Alle medewerkers zijn er ook om te leren. Niveau “En we vergaderen, we verdelen de taken”, schrijft Reinier, die niet kan spreken. Reinier is een echte computerfanaat. Bij Computer-
training, ook in D’n Bogerd, heeft hij toegewerkt naar het Europese Computer Drivers License. Morgen haalt hij, als alles goed gaat, zijn diploma. Denise heeft er taken bij die ze allang verricht: voor de digitale nieuwsbrief voor cliënten zoekt ze op internet naar plaatjes en relevante websites. Appie maakt posters voor de cliëntenraad. Dat moet binnen de huisstijl. Maar Appie gaat liever zelf grafisch tekeer, vertelt Henske, die de groep begeleidt. Appie doet bij print- en copyshop Nezzo veel zelfstandig grafisch werk. Ze stelde zelf dan ook een eis bij de sollicitatie. “Het werk moet een bepaald niveau hebben.” Zinvol “Het bureau is er om de belangen van cliënten te behartigen”, zegt Appie. “We willen ook dingen gaan uitzoeken voor cliënten die met vragen komen. We moeten eerst nog meer bekendheid krijgen, zodat cliënten weten dat ze hier terecht kunnen.” Het bureau werkt voor Renata Dijkstra, coördinator medezeggenschap en voor Wilna Van Bruggen van het klantenbureau. Eén van de cliëntenraden (Dagbesteding Werkenrode) maakt bovendien deel uit van het bureau en komt op dinsdag bijeen in Druten. Het Cliëntenbureau moet uiteindelijk een
Helpen Het vijftal heeft gesolliciteerd op een vacature die binnen Werkenrode verspreid is. Waarom kozen ze voor dit werk? Appie: “Ik wil graag andere mensen helpen. En achter de computer kan ik dat. Ik vind het leuk. Ik heb zoveel hulp nodig, het is goed om eens iets terug te doen.” Ook Denise zegt: “Ik vind het leuk om iets te doen voor andere mensen. De computer is voor mij een uitkomst, daarmee kan ik dat ook.” “Ik heb voor kantoorwerk gekozen. Dat vind ik leuk om te doen”, typt Reinier. Door dit werk hebben ze het gevoel meer zicht te hebben op wat er leeft bij cliënten van Pluryn Werkenrode Groep. “We hebben het er ook over. Zo hebben we discussies gehad over kwaliteit, het thema van het laatste Nieuws voor Cliënten.” Dat blad wordt nu geschreven door een redactie, maar de bedoeling is dat cliënten ook gaan schrijven. De coördinatie daarvan kan weer bij het bureau Cliëntenbelangen liggen. Appie en Denise schrijven al de columns. Ook kan het bureau een rol gaan spelen bij het ontwikkelen van een nieuwe website voor Pluryn Werkenrode Groep, die goed toegankelijk moet zijn voor cliënten. “Een goede zaak”, vindt Appie. Het werk is leuk en zinvol, vinden ze. Maar er is meer: “Er heerst een ontspannen sfeer. Het is een leuke groep. We vullen elkaar goed aan. Er mogen nog wel een paar mensen bij!” ∏
Reinier is een echte computerfanaat.
Hygiëne is belangrijk in de keuken - DeBuut voorjaar 2007
DeBuut voorjaar 2007 -
Vrijetijdsbesteding
Persoonlijke verzorging
thema
thema
Nooit te oud voor gelakte nagels
Rappend op jacht naar de wisselbeker Voor de vijftiende keer organiseert de afdeling Vorming & Recreatie van Jan Pieter Heije in Oosterbeek de Talentenjacht voor de jongeren van de eigen locatie. Thema van het evenement is ditmaal ‘Hawaï’. De voorbereidingen zijn in volle gang. Woensdag 25 april (14.00–17.00 uur) is het eerst de beurt aan de jongeren tot en met 12 jaar, op donderdag 26 april (18.3021.30 uur) beklimmen de jongeren vanaf 13 jaar het podium. Beide dagen kunnen er maximaal vijftien acts deelnemen. “Meedoen kan op verschillende manieren”, laat Joop Elbertsen van de afdeling Vorming & Recreatie weten. “Jongeren kunnen een playback act verzorgen, live zingen met een muziekband of live zingen met live begeleiding. Maar ze kunnen ook instrumentaal meedoen, al individu of als band. En ze kunnen een dansoptreden verzorgen, alleen of als groep. Er zijn dus verschillende mogelijkheden waarop ze zich kunnen presenteren.” De inschrijving sluit op 5 april. Per leefgroep mogen maximaal twee acts deelnemen. Samen met het inschrijfformulier moeten de jongeren een cd inleveren met de betreffende muziek. Het genre dat de jongeren op het podium brengen is zowel Nederlands- als Engelstalig. Het rappen heeft op dit moment toch wel de voorkeur. Aanwijzingen De organisatie van de Talentenjacht is in handen van de medewerkers van de afdeling Vorming & Recreatie. De uitwerking
Beelden van de Talentenjacht van 2006
10 - DeBuut voorjaar 2007
verzorgen de beide stagiaires Suzanne Obbink en Koen Eshuis, derdejaars studenten SCW van het Graafschap College uit Doetinchem. Zij hebben het thema bedacht en posters en het decor ontworpen. Ook zorgden ze voor VIP-kaarten voor de deelnemers, medewerkerskaarten en entreekaarten voor het publiek. Voor de techniek, schmink, beveiliging en presentatie zorgen medewerkers van de afdeling V&R en andere afdelingen. De Talentenjacht wordt serieus aangepakt. “De deelnemers krijgen de mogelijkheid om te oefenen op het toneel van de Boerderij, waar de Talentenjacht plaatsvindt. Hierbij krijgen zij aanwijzingen voor hun presentatie en choreografie. Twee dagen voor aanvang, vindt de generale repetitie plaats. Dit is voor de jongeren een extra oefenmoment en tegelijkertijd wordt alles rond de muziek nog een keer gecheckt”, aldus Joop. “Van de gehele Talentenjacht worden video-opnames gemaakt. De deelnemers krijgen de dvd toegezonden. Bovendien bestaat voor andere belangstellenden de mogelijkheid om een exemplaar te bestellen. De kleine zaal van de Boerderij wordt gebruikt als ‘Blue room’. Hier worden de artiesten opgevangen, geschminkt en geïnterviewd.”
Internationale Talentenjacht Het publiek bestaat uit cliënten van Jan Pieter Heije, groepsgenoten van de deelnemers, ouders en andere familieleden. Voor het bijwonen van de Talentenjacht moeten tijdig entreekaarten aangevraagd worden bij de afdeling V&R, want vol is vol. Een jury, bestaande uit het hoofd keuken, een medewerker van de reproafdeling van het ATC en een creatief therapeute, beoordeelt de acts. Tijdens het juryberaad treedt er een aantal meiden van de streetdancegroep op. Alle deelnemers aan de Talentenjacht ontvangen een medaille ter herinnering. De nummers 1 tot en met 3 van beide dagen winnen bovendien een beker. De grootste beloning is wellicht hun deelname aan de Internationale Talentenjacht op 2 juni aanstaande. Daar nemen ze het op tegen de winnaars van de voorronden van andere LVG-instellingen: De Beele, Groot Emaüs, OPL, Arkermeyde, Hondsberg La Salle en ‘s Heerenloo Loozenoordgroep. De deelnemende instellingen mogen bovendien twintig fans meenemen. Ook dan beoordeelt een 3-koppige jury de acts. De deelnemers krijgen een herinneringmedaille en voor de nummers 1 tot en met 3 staat er een beker klaar. Voor de winnaar is er bovendien een wisselbeker, waar de naam van de winnende instelling in gegraveerd zal worden. En wie wil daar nu niet mee terugkomen? ∏
Of je nu 20 bent of 75: er goed uitzien is belangrijk voor het gevoel van eigenwaarde. Wanneer je jong bent, weet je meestal wel wat je dragen wilt. Zo kies je eens voor een nieuw kapsel, een nieuw kleurtje of je brengt een bezoek aan de schoonheidsspecialiste. Maar dat verandert als je oud(er) wordt. Je ziet minder goed, je hoort of voelt minder goed, je wordt minder mobiel en komt niet meer in allerlei winkels. Een bezoekje aan de kapper of aan de pedicure kan lastig zijn. Te vermoeiend. De kapperszaak is niet makkelijk bereikbaar of de praktijk is niet rolstoeltoegankelijk. Bij Schoonoord is de persoonlijke verzorging van cliënten een belangrijk goed. Schoonoord maakt deel uit van Groesbeekse Tehuizen. Hier wonen ouder wordende cliënten met een verstandelijke handicap en bijkomende problematiek. Schoonoord biedt totale ouderenzorg: de zorg dat cliënten zich thuis voelen en geborgenheid ervaren, dagelijkse activiteitenbegeleiding en intensieve zorg (verpleegkundig, psychiatrisch, psychosociaal en palliatief). Betty Croymans en Annie van de Burg werken beiden al jaren bij Schoonoord. Betty: “De groep cliënten die hier verblijft, is erg gevarieerd. Er zijn cliënten die nog echt mobiel zijn, maar er zijn ook bedlegerige cliënten. Met een aantal kun je goed communiceren maar er zijn ook cliënten met wie geen gesprek meer mogelijk is.Bij hen ben je erg alert op reacties van cliënten op de omgeving of op de handelingen die je verricht. Bedlegerige cliënten ver-
Welke kleur wordt het?
Het hebben van goedverzorgde nagels en handen geeft een gevoel van welbehagen.
troetelen we bijvoorbeeld met het inmasseren van een geurende lotion. Daar zetten we dan soms zachte muziek bij aan.” Welzijn staat voorop Annie: “Een goede persoonlijke verzorging draagt bij aan het lichamelijk welzijn. Dat is ook voor cliënten die niet bedlegerig zijn belangrijk. Voor veel cliënten is het lastig om naar een kapper te gaan. Zij kunnen bijvoorbeeld niet van de rolstoel in een kappersstoel komen, of met het hoofd bij de wasbak om het haar te wassen. Daarom komt hier elke zes weken een kapster. Zij knipt dames en heren die daar behoefte aan hebben. Soms komt zij terug voor het zetten van een permanent. Wij zelf houden de kapsels ook bij. Gepermanent haar vraagt na een wasbeurt om krulspelden en die draaien we er dan ook netjes in.” Het welzijn van de cliënt staat voorop. Douchen blijkt bijvoorbeeld voor veel mensen meer ontspanning te bieden dan in bad gaan. Cliënten zijn vaak angstig om onderuit te glijden. Is een douche, om welke reden dan ook te belastend, dan wordt de cliënt gewassen. De zelfstandigheid in persoonlijke verzorging wordt zo lang mogelijk gehandhaafd. Pas als het niet meer lukt, neemt de begeleiding dit van de cliënt over. Modeshow Betty: “Op dinsdag is er het huiskamerproject. De activiteitenbegeleiders gaan met cliënten naar een winkel, of naar de markt. Dat is een belangrijk uitstapje voor cliënten. Er wordt een lekker geurtje ge-
kocht of nagellak. Aan het eind van de ochtend is er tijd voor het lakken van nagels. Daar wordt veel gebruik van gemaakt. Het hebben van goedverzorgde nagels en handen geeft een gevoel van welbehagen.” Annie: “‘s Avonds bespreken we met de cliënt wat hij of zij de volgende dag wil dragen. Als een cliënt niet (meer) in staat is om dat zelf te beslissen, kiezen we samen wat uit de kast. Wij houden in de gaten of kleding schoon is, cliënten met een beperkt gezichtsvermogen zien dat zelf niet. We sturen af en toe ook een beetje. Als er een kleurencombinatie wordt gekozen die echt niet kan, wijzen we de cliënt daar ook op.” Betty: “Omdat het voor sommige mensen lastig is in een winkel kleding te gaan kopen, verzorgt een firma hier twee keer per jaar een modeshow, eenmaal met de winter- en eenmaal met de zomercollectie. Na de show kunnen cliënten kleding uitzoeken, passen en eventueel aanschaffen. Met een aantal cliënten, die het aankunnen en die het ook leuk vinden, gaan we circa driemaal per jaar kleding kopen in reguliere kledingzaken.” Annie: “In Groesbeek is een modezaak waar we, al dan niet samen met de cliënt, kleding kunnen uitzoeken. Passen doen we thuis. We mogen de kleding die niet goed is terugbrengen. Persoonlijk hecht ik er erg aan dat cliënten er goed verzorgd en netjes uitzien. Ik voel mezelf ook prettig als ik schoon ben, lekker ruik en mijn haar goed zit. Het verhoogt het gevoel van eigenwaarde. Dat is een basiswaarde die in orde moet zijn.” ∏
DeBuut voorjaar 2007 - 11
Dagboek
Een week uit het leven van Gerry van Beuningen Gerry van Beuningen werkt vier dagen per week op het klantenbureau van Werkenrode, dat twee vestigingen heeft. Het klantenbureau Wonen Jongeren staat op het terrein aan de Nijmeegsebaan in Groesbeek. Samen met haar collega werkt Gerry op het bureau Volwassenen Woonondersteuning en Dagbesteding, dat is gehuisvest in het prachtige oude Opusgebouw in het centrum van Nijmegen. Er zitten daar meer welzijnsorganisaties. Haar werkdag begint om 8.30 uur.
Maandag Elke maandag start met een werkoverleg om 9.00 uur. We nemen onder andere de wachtlijst door en verdelen de nieuwe indicaties die zijn binnengekomen. Hierna beantwoord ik de mail, kijk of er telefoontjes gepleegd moeten worden en stuur de vervolgindicaties door naar de locaties. Tussendoor wordt er regelmatig gebeld. Mensen vanuit de organisatie en cliënten benaderen het klantenbureau met verschillende vragen. Er is een cliënt die informeert naar de mogelijkheden om zijn vriendin op de woonvorm te laten logeren. Een medewerker vult samen met een cliënt een formulier in voor het aanvragen van een vervolgindicatie en heeft vragen over het invullen van de overige AWBZ-zorg. En zo gaat het nog even door. Na de middagpauze en wat telefoontjes vertrek ik naar Tiel voor een kennismakingsgesprek met een cliënt die een indicatie heeft voor ambulante woononder-
12 - DeBuut voorjaar 2007
steuning. De man krijgt dagbehandeling in verpleeghuis Het Vrijthof in Tiel. Op zijn verzoek vindt de afspraak plaats in Het Vrijthof, in aanwezigheid van één van de medewerkers. Hij heeft een afasie waardoor hij het lastig vindt om met onbekenden te praten en graag een bekende bij het gesprek heeft. Dit is vanzelfsprekend geen bezwaar. Maar daar aangekomen blijkt de betreffende man niet aanwezig omdat hij een specialistenafspraak heeft. De medewerkster had besloten het gesprek niet af te bellen. De man was op de hoogte en had toestemming gegeven voor het doorspelen van gegevens. Dit is hoogst ongebruikelijk. Een eerste gesprek zonder cliënt komt zelden of nooit voor. Dinsdag Ik begin de dag met het bekijken van e-mail. Er is een bericht binnengekomen over een cliënt in een van de woonvormen die in het verleden een indicatie van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) heeft ontvangen voor alleen Verpleging. Hiermee is de indicatie voor wonen en dagbesteding vervallen. Het indicatiesysteem ARZ werkt nog niet zo dat wij hierover geïnformeerd worden. Bij toeval moet iemand dit ontdekken. Er moet meteen een nieuwe indicatieaanvraag in gang gezet worden. Ik bel het CIZ om te informeren naar de stand van zaken van twee indicatieaanvragen die al langer dan zes weken in behandeling zijn. Ze zullen snel afgehandeld worden. Daarna verstuur ik twee aanvragen voor een vervolgindicatie naar het CIZ. Een woonondersteuner van de ambulante ondersteuning komt langs voor overleg. Een kleine greep uit de vragen die telefonisch binnenkomen. Een man die een vriendin heeft met een afasie wil graag een dagbesteding bezoeken. Ze hebben via de afasievereniging van de dagbesteding van Werkenrode gehoord en willen graag een keer een oriëntatiebezoek brengen. Het CIZ belt over een indicatie die is ingediend en waar ze te weinig medische gegevens bij hebben ontvangen. Een medewerker belt met de vraag wat de indicatieterm K2 inhoudt. Het is al half vier wanneer ik naar Wijchen rijd voor een afspraak met een cliënt, zijn persoonlijk begeleider en zijn ouders. De cliënt woont sinds ongeveer twee jaar in een woontrainingshuis en wil graag een gesprek over doorstroommogelijkheden. Het gesprek gaat onder meer over het organiseren van de zorg, de mogelijkheid van in Natura zorg en PGB, het moment
van indicatieaanvraag en de weg die bewandeld moet worden voor aanpassingen in de woning. Na dit gesprek zit mijn werkdag erop. Woensdag Op woensdag werk ik een halve dag. Ik begin met het doornemen van de mail en de post die mijn collega vanuit het centrale bureau van Werkenrode meebrengt. In de mail zit een antwoord van het zorgkantoor op een vraag die ik gesteld had. Het voert te ver om de situatie te beschrijven maar het komt er op neer dat door bureaucratie een cliënt met een geldige papieren indicatie niet kan worden opgenomen in het huidige digitale indicatiesysteem. Ik wil dit toch voor elkaar krijgen en bel heen en weer. Bellen naar instanties zoals het CIZ vraagt veel geduld. Al met al ben ik meer dan een uur bezig om de juiste mensen te bereiken. Het resultaat is dat er voor deze mevrouw toch een nieuwe indicatie aangevraagd moet worden. Ik heb gepraat als Brugman maar kon de betreffende mensen niet overtuigen. Dit is wat mij betreft de minder leuke kant van het werk: de muur van bureaucratie waar steeds moeilijker doorheen te breken is. Verder bel ik vanochtend een vader van cliënt terug die op mijn voicemail een vraag achterliet over een PGB-overeenkomst die hij ontvangen heeft. Ook heb ik nog een telefoongesprek met een orthopedagoog van Groot Klimmendaal over een cliënt die daar in behandeling was en met wie hij nog nazorggesprekken had. Hij rondt de behandeling af en draagt de begeleiding over aan de ambulante woonondersteuner. Ik ga naar huis met het gevoel dat er van de werkzaamheden die ik voor vandaag gepland had, weinig terecht is gekomen. Donderdag Vanochtend probeer ik een aantal zaken af te werken. Ik heb contact met Nezzo over de uitnodiging voor de presentatie. Een cliënt van de wachtlijst stel ik op de hoogte van de huidige stand van zaken. Maatschappelijk werk van Groot Klimmendaal bel ik terug over een wachtlijstkandidaat die haar benaderd had. De helpdesk van AZR bel ik over twee cliënten die niet opgenomen kunnen worden in het indicatiesysteem. Ook voor hen moet een nieuwe aanvraag de deur uit. Ik beantwoord de e-mail, maak enkele uitdraaien van AZR en verstuur
deze naar het secretariaat dagbesteding. Eerder deze week informeerde ik bij het CIZ naar twee indicaties die al lang in behandeling zijn. Vandaag staan ze op het AZR. Ik kan ze uitdraaien, de gegevens doorsturen naar de locaties en doorgeven wat er op AZR gemeld moet worden over deze indicaties. Om 11.30 uur hebben we een overleg met Klantenbureau PWG Werkenrode. Het gaat over het beheer van AZR. We bespreken de procedure die het zorgkantoor heeft opgesteld. De middag begint met een overleg van de werkgroep Cliëntenregist ratiesysteem. Doel is een registratiesysteem te ontwikkelen voor alle decentrale klantenbureaus, dat gekoppeld kan worden aan het intern cliëntenregistratiesysteem Careview. Om 15.30 uur heb ik overleg met Wilna van Bruggen (centraal klantenbureau) en José van de Weide. José en ik nemen namens Werkenrode deel aan het regionaal overleg NAH. Ons is gevraagd een quick-scan in te vullen waardoor ons zorgaanbod duidelijk wordt. Met Wilna nemen we onze lijst nog eens door. Om 16.30 uur heb ik nog net even tijd om terug naar kantoor te gaan om wat zaken te regelen. Vrijdag De vrijdag is normaal een dag met veel minder telefoontjes en e-mails dan andere dagen. Een fijne dag dus om een deel van het kantoorwerk dat door de week heen is blijven liggen, weg te werken. Vandaag heb ik twee afspraken. Eerst één voor een oriëntatie in het Activiteitencentrum in Druten. Het betreft een man met MS met een arbeidsverleden. Hij had een fruitbedrijf in de Betuwe maar moest dat verkopen vanwege zijn ziekte. Hij kan zich
Engels prekende man ben ik al zo’n twee jaar in contact over wonen en dagbesteding. Sinds ik hem ken, heeft hij al in drie verschillende verzorgingshuizen gewoond en is hij een lange tijd opgenomen geweest in de Sint Maartenskliniek. We hebben al eerder een oriëntatie gedaan in het AC Malden en in één van de woonvormen. De situatie verandert steeds, meestal door gezondheidsproblemen, waardoor dagbesteding weer op de achtergrond verdween. Van wonen in een woonvorm is op dit moment geen sprake meer. Nu is hij weer zover dat hij graag voor een dag per week gebruik zou maken van een dagbesteding. Het gesprek vindt op zijn verzoek plaats in het Engels. Zijn Nederlands taalbegrip is nog onvoldoende. Hij heeft veel belangstelling voor Diesignhet, de computerafdeling van het AC Malden. Hij wil graag starten maar hij heeft een probleem met de aanvangstijd. Hij kan geen hulp krijgen op het tijdstip dat geschikt is om op tijd op de dagbesteding te kunnen verschijnen. Dit geeft voor het AC vervoersproblemen. We gaan intern onderzoeken of we een oplossing kunnen vinden. De man zelf zal het probleem bespreken met de instantie die hem de persoonlijke verzorging levert. Hij heeft een Engels paspoort met een verblijfspas voor Nederland. Navraag bij het zorgkantoor leert dat de verblijfspas voldoet om aanspraak te maken op de AWBZ. ∏
"Bellen naar instanties als het CIZ vraagt veel geduld" steeds moeilijker concentreren. Via Het Vrijthof in Tiel, waar hij dagbehandeling ontvangt, is hij naar ons doorverwezen. De oriëntatie spreekt hem aan. Hij neemt de informatie mee naar een gesprek met deskundigen in het Vrijthof en zal ons op de hoogte houden. De tweede oriëntatie is in de middag in het Activiteitencentrum in Malden, met een man met een dwarslaesie. Met de
DeBuut voorjaar 2007 - 13
Actueel
Actueel
thema
V.l.n.r. Birgit Grimbergen, Pieter Visser, Marieke van Meerten en Annie Blom.
eenduidig in systemen vastligt en ze dat weten te vinden.”
HKZ opstapcertificaat voor De Beele en De Winckelsteegh
Transparantie, daar gaat het om De Beele en De Winckelsteegh beschikken sinds kort over het HKZ opstapcertificaat eerste fase. Op 5 en 6 februari zijn beide locaties getoetst aan deze kwaliteitsnormen. Pluryn Werkenrode Groep wil nog dit jaar voor de gehele organisatie het HKZ certificaat zien te behalen. HKZ staat voor Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling Zorgsector. Het is bedoeld om een objectiever label aan organisaties te kunnen hangen, zodat cliënten instellingen kunnen vergelijken. De normen zijn opgesteld door de gehandicaptenzorg, cliëntenorganisaties en zorgverzekeraars. Zeggen wat je doet en doen wat je zegt. Daar komt het in het kort op neer bij de certificering. Certificering is overigens geen doel op zich. Waar het om gaat is dat cliënten straks zeker weten dat zaken goed geregeld zijn bij Pluryn Werkenrode Groep. Het gaat om transparantie van zorg- en dienstverlening. Daarnaast stellen ook de financiers, de zorgkantoren, het HKZ certificaat als eis. De beide kwaliteitsfunctionarissen, Annie Blom en BirgitGrimbergen en de managers van De Beele en De Winckelsteegh, Pieter Visser en Marieke van Meerten, hebben anderhalf jaar naar dit opstapcertificaat toegewerkt en zijn trots op het resultaat. Samen met de mensen uit de werkgroepen Kwaliteit - vertegenwoordigers van diensten en functies, teamleiders en behandelaars - hebben ze flink gebuffeld om alle documenten op orde te krijgen. En aantoonbaar
14 - DeBuut voorjaar 2007
te maken dat de uitvoering goed aansluit op wat er op papier staat. “Je kunt daarbij niet zonder de basis, de dagelijkse praktijk”, vindt Birgit Grimbergen, die het proces in De Winckelsteegh begeleidde. Er zijn dan ook veel medewerkers bij betrokken geweest en er is ook intern getoetst. “In feite is het niets nieuws”, aldus Annie Blom, die het proces in De Beele begeleidde. “Het gaat om wat we iedere dag doen. We moeten nu opschrijven wat we doen. En blijven evalueren of we dat goed doen en onszelf verbeteren. De cliënt staat centraal en voert de regie over zijn eigen leven, zeggen we. Maar waar blijkt dat uit? Er komt een nieuwe cliënt met een vraag binnen, hoe vang je dat op? Hoe volg je of je dat waarmaakt? Dat zijn de vragen waar we op aangesproken worden.”
veel tijd.” De Beele-versie van het kwaliteitshandboek is nu overigens op het intranet van Pluryn Werkenrode Groep gezet, zodat iedereen het makkelijk kan raadplegen. Voor De Winckelsteegh gaat dat nog gebeuren, evenals straks voor de overige locaties. Uitgangspunt bij het certificeringstraject is om alles zoveel mogelijk uniform te beschrijven voor heel Pluryn Werkenrode Groep. “Het is handig om één koers te hebben, bijvoorbeeld voor wat te doen als een cliënt overlijdt”, aldus BirgitGrimbergen. “De Winckelsteegh en De Beele zijn dan ook gelijk opgegaan in het traject. We hebben dingen van elkaar gebruikt. Eigenlijk hebben we nu een behoorlijke slag gemaakt waar de totale organisatie profijt van heeft.” “Maar niemand handelt zomaar, dat doe je altijd al vanuit een gezamenlijke visie”, vult Annie Blom aan.
Eén koers In beide locaties stond al veel op papier. “Maar nu is duidelijk voor iedereen waar je het kunt vinden”, zegt Marieke van Meerten. “Transparantie, daar gaat het om. We konden nu eens goed kijken naar het primaire proces. Alles draaide om het zorgplan en de processen eromheen.” Omdat het cyclische nog wel ontbrak, bracht het toch aardig wat werk met zich mee, vertelt Pieter Visser. “Ook om te zorgen dat iedereen op de hoogte was. En de ordening en het verzamelen van alle stukken in het kwaliteitshandboek kostte
“Mensen zijn soms te bescheiden, dat is iets dat de hele branche kenmerkt”, merkte Pieter. “Ze vinden wat ze doen zo gewoon, dat ze er niet bij stilstaan dat het ook bij kwaliteit hoort. Veel dingen zijn al geregeld en veel wisten ze al. We merkten wel hoeveel erbij komt kijken. Je moet alles kunnen aantonen en daar zijn wij als zorgmensen toch niet zo goed in. Gevoelde kwaliteit moet je aantoonbaar maken, dat betekent een omslag voor medewerkers. Het is aan ons te zorgen dat het niet teveel beslag op hen legt. Als ze maar weten hoe ze hun werk moeten doen. Als alles maar
Streng Bij de externe toetsing, die drie dagen duurde, lichtte de toetsende instantie, de zogeheten auditor, er een aantal cliënten uit. Aan de hand van dossiers bekeek hij onder andere of hij afgesproken vervolgstappen terugzag in verslagen. Voor de documentenaudit heeft hij een dag lang het kwaliteitshandboek uitgeplozen. Daarna volgde de praktijkaudit en werden persoonlijk begeleiders, teamleiders en managers geïnterviewd. Na afloop werd meteen teruggekoppeld. Het was wel degelijk spannend, beaamt BirgitGrimbergen. “Ook omdat het de eerste keer was. We wisten met elkaar wel dat we de zaak goed voor elkaar hadden. Maar we wisten niet waar ze op zouden inzoomen. Ze keken behoorlijk streng.” De auditor heeft geen ernstige tekortkomingen kunnen vinden. Beleid en uitvoering sluiten goed op elkaar aan. Er werden wel een paar verbeterpunten gesignaleerd op details, zoals een ontbrekende paraaf in een document. Bij een volgende audit worden die punten geobserveerd. “Maar je kunt ze ook als organisatieadvies benaderen”, meent Annie Blom. “Zo kregen we ook het advies om niet alles meer in zijn geheel in het handboek op te nemen, maar meer te verwijzen naar waar documenten te vinden zijn. We zijn intussen al met de aanpassingen begonnen.” In één slag In deze eerste fase is ingezoomd op het primaire proces. “Dat is het hart van het verhaal: hoe doen we de intake, de uitvoering van de zorg en de uitstroom. Het vervolg - in één slag voor de hele organisatie - kijkt meer op concernniveau, naar beleid en organisatie, naar kwaliteits-managementsysteem en de afstemming.” Eind december hoopt Pluryn Werkenrode Groep het HKZ certificaat te behalen, drie maanden daarvoor al moet alles aantoonbaar operationeel zijn. Dat wordt hard werken dus. “Maar we gaan ervoor”, vindt BirgitGrimbergen. “Straks kunnen we zeggen: de basis hebben we goed geregeld met elkaar. Dat is geen garantie dat we bij de cliëntenraadpleging een 8 scoren. Of het uiteindelijk echt goed is, is aan de cliënt om te bepalen. En het blijft mensenwerk. Er is wel de intentie om het goed te doen en goed te blijven doen.” ∏
Kick-off bijeenkomsten Teamcompetentieontwikkeling
“Beschouw het als een cadeautje” Alle medewerkers van Pluryn Werkenrode Groep gaan als teams werken aan hun teamcompetentie, in het kader van het project Teamcompetentieontwikkeling. Teams gaan in dit traject hun zelflerend vermogen versterken. Als aftrap vonden op 28 februari, 1 en 8 maart kick-off bijeenkomsten voor medewerkers plaats.
De teams van Volwassenen Zuid 1 en 2, Nijmegen 1 en West en Nijmegen 2 en 3 zijn als eerste aan de beurt. De anderen volgen in het late najaar. Op 8 maart jl. zat de zaal van cultureel centrum Cardo in Groesbeek stampvol medewerkers van De Winckelsteegh, Groesbeekse Tehuizen en Werkenrode. Kees Verschure, één van de adviseurs van organisatieadviesbureau
DamhuisElshoutVerschure, hield het publiek voor: “Beschouw dit als een kans, als een cadeautje.” Toen was het woord aan Hans van Breukelen. Als succesvol oud-keeper weet hij als geen ander wat een team tot een winnend team maakt. Met veel voorbeelden uit de voetbalwereld wist hij de toehoorders te inspireren om samen de uitdaging aan te gaan een nog sterker team te worden. ∏
Hans van Breukelen tijdens de aftrap van het project Teamcompetentieontwikkeling in Cardo.
DeBuut voorjaar 2007 - 15
Stichting Cardo organiseert sport- en cultuurprojecten ten behoeve van de integratie van mensen met een handicap in de samenleving. Om deze projecten te kunnen betalen, zet Cardo zich in om geld in te zamelen. Stichting Cardo telt momenteel 110 bedrijven, die Cardo sponsoren. Stichting Cardo maakt deel uit van de Pluryn Werkenrode Groep. Meer informatie op www.stichtingcardo.nl.
Cultureel i-seizoen 2006/2007 is halverwege Belle Perez - Latin fever!
Het Cultureel i-seizoen 2006/2007 is een theaterprogramma in cultureel centrum Cardo van Werkenrode te Groesbeek (Nijmeegsebaan 9). Het resterende programma voor dit seizoen ziet er als volgt uit:
Rob de Nijs
Centraal Bureau
Samen met zijn band ‘Pur Sang’ laat hij klassiekers als Jan Klaassen, Malle Babbe, Zondag en Banger Hart voorbij komen. Datum: dinsdag 5 juni ’07 Aanvang: 20.30 uur € 19,50 (sta-concert)
Utrechtseweg 316 Postbus 6 6860 AA Oosterbeek Telefoon: 026 - 334 99 11 Fax: 026 - 334 98 27
Jochem van Gelder’s S.O.B.
Enge Buren – ‘Potje poekelen?’
Onze hoofdlocaties zijn:
Alles kan tot het tegendeel is bewezen! (voor kids van 4 t/m 12 jaar en hun ouders) Datum: woensdag 4 april ‘07 Aanvang: 14.30 uur € 8,50 (zitvoorstelling)
Muzikale humor, verdraaide meezingers, persiflages, karikaturen en onverwachte grappen. Ook zin in een ‘Potje Poekelen?’ Datum: donderdag 7 juni ‘07 Aanvang: 20.00 uur € 16,00 (zitvoorstelling)
Hollandse Hits Avond
Enge Buren
Met o.a. Arne Jansen, Jan Keizer, Koos Alberts, Jacques Herb. Presentatie: Willie Oosterhuis Datum: woensdag 18 april ’07 Aanvang: 20.00 uur € 17,00 (sta-concert)
De Sjonnies Ilse DeLange
Pluryn Werkenrode Groep ondersteunt mensen met een handicap bij wonen, werken, leren en vrije tijd vanuit een groot aantal locaties in Gelderland en Noord- en MiddenLimburg. In een wereld vol veranderingen is Pluryn Werkenrode Groep een solide baken voor haar cliënten en voor haar werknemers. Er is een luisterend oor en een vooruitziende blik zodat we kunnen inspelen op de vragen die de cliënt kan gaan stellen. Dat betekent dat we grensverleggend denken en onze kennis en informatie onderling delen om de zorg te verbeteren.
Feest met hits als Dans je de hele nacht met mij, de Bostella en Blauw van de Sangria. Datum: maandag 23 april ‘07 Aanvang: 20.30 uur € 14,00 (sta-concert)
Rowwen Hèze De meest krachtige band uit de Nederlandse muziekgeschiedenis. Rowwen Hèze staat garant voor feest! Datum: woensdag 9 mei ’07 Aanvang: 20.30 uur € 18,50 (sta-concert)
Ilse DeLange De uitermate populaire zangeres Ilse DeLange brengt haar nieuwste nummers en grootste hits. Datum: donderdag 14 juni ‘07 Aanvang: 20.30 uur € 20,00 (sta-concert)
Belle Perez - Latin fever! De Shakira van Vlaanderen zet Cardo op z’n kop. Zowel binnen als buiten Cardo is er swingende muziek. Datum: donderdag 21 juni ‘07 Aanvang: 20.30 uur € 19,50 (sta-concert) Aanvang Spaans buffet: 18.30u € 28,50 p.p. (incl. drankjes); Reserveren: T (026) 3349877 of
[email protected]
Orthopedagogisch centrum De Beele, Voorst Biedt intensieve behandeling en ondersteuning aan jongeren met een licht verstandelijke handicap, gedragsproblemen en belemmeringen in de ontwikkeling.
Het Hietveld, Beekbergen Ondersteunt (jong) volwassenen met een licht tot matig verstandelijke handicap met (sterke) gedragsproblemen en/of psychiatrische problematiek.
Orthopedagogisch centrum Jan Pieter Heije, Oosterbeek Behandelt en ondersteunt jongeren met een licht verstandelijke handicap, gedragsproblemen en belemmeringen in de ontwikkeling.
De Winckelsteegh, Nijmegen Ondersteunt kinderen en volwassenen met een matig of (zeer) ernstig verstandelijke handicap en meervoudige complexe handicaps.
Kaartverkoop Het Cultureel i-seizoen is een initiatief van stichting Cardo. Stichting Cardo maakt deel uit van Pluryn Werkenrode Groep.
Werkenrode, Groesbeek Receptie
∏
Werkenrode Nijmeegsebaan 9 Groesbeek T (024) 399 71 11 VVV "Rijk van Nijmegen" Keizer Karelplein 2 Nijmegen T (0900) 1 12 23 44
Blixem Winkel/ Lunchcafé Groesbeekseweg 75-77, Nijmegen T (024) 388 86 78 ∏
∏
www.stichtingcardo.nl Voor meer informatie: T (024) 399 71 11 of kijk op www.stichtingcardo.nl
Bruna Groesbeek Dorpsstraat 31 Groesbeek T (024) 397 12 61 ∏
∏
Theater Cardo Nijmeegsebaan 9 6561 KE Groesbeek T (024) 399 71 11
Ondersteunt jongeren vanaf 12 jaar en volwassenen met een lichamelijke handicap.
Groesbeekse Tehuizen, Groesbeek Ondersteunt (jong) volwassenen met een licht tot matig verstandelijke handicap. www.pluryn-werkenrodegroep.nl