IJsselland
Wijkgezondheidsprofiel Borgele en Platvoet Deventer
Januari 2015
Wijkgezondheidsprofiel Dit wijkgezondheidsprofiel bestaat uit gegevens afkomstig
3. Zorgaanbod, voorzieningen en omgeving
van diverse bronnen, registraties en (bewoners)onderzoeken.
4. Determinanten van gezondheid
Voor de totstandkoming van het profiel heeft GGD IJsselland
• Per groep keuze van 6-8 indicatoren
samengewerkt met de afdelingen Kennis en Verkenning en
• Per indicator: vergelijking wijk met Deventer totaal
MOM van de gemeente Deventer en Caransscoop.
• Bronvermelding
De samenstelling van het profiel is gebaseerd op de volgende uitgangspunten:
Het wijkgezondheidsprofiel is een goed vertrekpunt om de dialoog aan te gaan met zorgverleners, leden van de sociale
Vier groepen van indicatoren:
teams en bewoners in de wijk. Dat levert aanvullende, kwali-
1. Samenstelling van de wijk (demografisch en sociaal-
tatieve informatie en mogelijke verklaringen voor opvallen-
economisch)
de cijfers. Tezamen leidt dit tot een advies over mogelijke
2. Zorgvraag / zorggebruik
beleidskeuzes, in te zetten strategieën en interventies.
1. Samenstelling van de Wijk Borgele en Platvoet Leeftijdsopbouw (%) 7
75+ jaar
9
65 t/m 74 jaar
Huishoudsamenstelling (%)
15
53
62
7 7
Deventer totaal
10 8
Borgele en Platvoet
4 t/m 11 jaar 5 4
0 t/m 3 jaar 0
20
40
60
Alleenwonend 65+ verweduwd/ gescheiden
1516 1501
925 1048
0
10
20
1000 2000 3000 4000 5000 6000
Bron: Team kennis en Verkenning, gemeente Deventer
30
Inkomensverdeling huishoudens (%)
17
Hoog inkomen
11
2023 2646 2772
0 t/m 18 jaar
3 2
Bron: Team Kennis en Verkenning, gemeente Deventer, 2014
5087 5321
19 t/m 64 jaar
Deventer totaal Borgele en Platvoet
0
Bevolkingsprognose Borgele en Platvoet
totaal
26 26
Alleenwonend 65+ ongehuwd
80
Bron: Team Kennis en Verkenning, gemeente Deventer, 2014
65 jaar en ouder
8
13
18 t/m 64 jaar 12 t/m 17 jaar
6
Eenoudergezin
2013
Deventer totaal Borgele en Platvoet
42
Midden inkomen
42
41
Laag inkomen
48
0
10 20 30 40 50
Bron: C.B.S., Regionaal Inkomensonderzoek 2011
Etniciteit (%)
Toelichting
Percentage westerse allochtonen MOE-landers
9
wordt in de komende 10 jaar een kleine afname van de bevolking verwacht. 28% van de bevolking is ouder dan 65
1 1
jaar, dat is meer dan in Deventer totaal. Het aantal oude-
Percentage niet westerse allochtonen (incl. Turkije) Turkije
De wijk Borgele en Platvoet heeft ruim 5300 inwoners. Er
12
ren blijft de komende 10 jaar ongeveer hetzelfde. Van de
12
65-plussers woont ruim een kwart alleen vanwege schei-
11
7 5
Deventer totaal Borgele en Platvoet
0 2 4 6 8 10 12 14
ding of overlijden van partner (n=397) en 2% woont alleen en is nooit gehuwd geweest. Van alle huishoudens in Borgele en Platvoet is 8% een éénoudergezin, dat is iets meer dan in Deventer totaal (6%). Ruim één vijfde (21%) van de huishoudens bestaat uit
Bron: Team Kennis en Verkenning, gemeente Deventer, 2014
een gezin met ouders en kinderen, dat is minder dan in Deventer totaal (28%). In Borgele en Platvoet moeten 1160 huishoudens van een
Sociaal economische status van de wijk
Factorscore sociale status [score]
“laag“ (tot 25.200 euro) inkomen rondkomen. Het percen-
Borgele/Platvoet Postcode 7414
Nederland
-0,51
0,17
tage huishoudens met een laag inkomen ligt hoger dan in Deventer gemiddeld. In Borgele en Platvoet heeft 11% van de inwoners een niet Westerse achtergrond, 12% rekent men tot de westerse al-
Bron: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2010
lochtonen en 1,1% komt uit een Midden en Oost Europees land (MOE-land). Het percentage westerse allochtonen is
De sociale status van een wijk is afgeleid van een aantal ken-
hoger dan in Deventer totaal.
merken van de mensen die er wonen: hun opleiding, inkomen
De sociaal economische status van de wijk is laag.
en positie op de arbeidsmarkt. Een lage score duidt op een lage status.
2. Zorggebruik/zorgvraag Huisartsenzorg
Aantal PBG cliënten in 2012 per grondslag Lichamelijke handicap
Contact (patiënten per 1000 inwoners) voor veelvoorkomende aandoeningen, 2011 Borgele/Platvoet Postcode 7414
Nederland
diabetes
64
50
COPD
27
19
cardiovasculair risico management
163
128
hartfalen
15
7
1
Psychiatrische aandoening, psychische stoornis
7
Psychogeriatrische ziekte/aandoening
9
Somatische ziekte/ aandoening Verstandelijke handicap
1
Bron: Vraag Aanbod Analyse Monitor (VAAM)
8 Zintuiglijke handicap Onbekend
Totaal aantal huisartsenconsulten en consulten langer dan 20 minuten, 2013
Bron: Vectis, bewerkt door Team kennis en Verkenning, gemeente Deventer NB per cliënt kunnen er meerdere grondslagen zijn
Borgele/ Platvoet
Deventer
Gemiddeld aantal consulten per verzekerde
2,28
2,17
Gemiddeld aantal consulten per verzekerde
0,39
0,39
Jeugdzorg
Aantal verzekerde met consult > 20 minuten
704
8718
In 2013 waren er voor de groep jongeren tot 18 jaar 35
Percentage verzekerden met consult >20 minuten
24,4
23,8
jongeren (3,6% van totaal aantal jongeren) met 71 nieuwe zorgaanspraken bij Bureau Jeugdzorg bekend in de wijk, in Deventer is dat 3%. In de meeste gevallen (34 van de
Bron: ENO zorgverzekeraar
nieuwe zorgaanspraken) gaat het om individuele jeugdhulp thuis.
Zorg volwassenen In 2012 waren er 20 unieke cliënten met een PGB in de wijk
Unieke jeugdigen met nieuwe zorgaanspraak
Nieuwe zorgaanspraken
Jeugdhulp
ggz
Gestarte traject jeugdbescherming
Gestarte AMK onderzoeken
Borgele en Platvoet
35
71
34
16
5
8
Deventer
626
1131
381
362
57
112
(14 in de leeftijd 18-64 jaar en 6 ouder dan 64 jaar). Personen kunnen op basis van meer grondslagen een PGB hebben. Procentueel wijkt het aantal cliënten niet af van het aantal cliënten in heel Deventer totaal. Er waren in 2012 in de wijk 96 cliënten die Zorg In Natura (ZIN) ontvingen. In vergelijking met Deventer waren er totaal relatief meer cliënten met ZIN.
Bron BJzO
Gebruik van regelingen en voorzieningen Gebruik van WMO en AWBZ regelingen
Toelichting
Borgele en Platvoet (aantal en %)
Deventer (aantal en %)
WMO huishoudelijke verzorging
240 (9%)
2030 (4%)
AWBZ persoonlijke verzorging
265 (10%)
1790 (4%)
AWBZ verpleging
115 (4%)
800 (2%)
Ook is te zien dat meer gebruik gemaakt wordt van diverse
AWBZ individuele begeleiding
50 (2%)
665 (1%)
WMO en AWBZ regelingen. Dit is in overeenstemming met
10 (<1%)
200 (<1%)
AWBZ groepsbegeleiding
Het aantal huisartsbezoeken voor een aantal veel voorkomende aandoeningen ligt hoger dan gemiddeld in Deventer. Ook het gemiddeld totaal aantal huisartsbezoeken per verzekerde ligt wat hoger. Er is geen verschil in het gemiddeld aantal lange consulten met de huisarts.
de “oudere ‘bevolking” van de wijk. Het percentage huishoudens dat gebruik maakt van 6 of meer regelingen ligt op 2%, dat zijn 60 gezinnen.
Bron: CBS – Centraal Bureau voor de Statistiek, 2013
Het gaat hierbij niet alleen om regelingen en voorzieningen op het gebied van zorg en welzijn (zoals AWBZ en WMO), maar ook om regelingen op het gebied van arbeidsparticipatie (bv WAO, WIA), onderwijs (bv speciaal
Huishoudens met 6 of meer regelingen Borgele en Platvoet
Deventer
Nederland
Totaal aantal huishoudens
2.725
46 275
7.732.400
Huishoudens met 6 of meer regelingen
60
645
108.100
2,20
1,39
1,39
% aantal regelingen: 6 en meer
onderwijs) en inkomensondersteuning (bv bijzondere bijstand).
Bron: CBS – Centraal Bureau voor de Statistiek, 2013
3. Zorgaanbod, voorzieningen en omgeving Voorzieningen
Buurtkwaliteit Oordeel bewoners over de buurt (%)
Vrijwilligerswerk en mantelzorg geven (18+) (%)
7
Ervaren veiligheid
7
6
Sociale cohesie
16
Deventer totaal
6
Deventer totaal
Borgele en Platvoet 7
Leefbaarheid
14
Mantelzorg geven
Borgele en Platvoet 40
Vrijwilligerswerk
36
7
0
2
4
6
8
Bron: Monitor leefbaarheid en veiligheid 2013, gemeente Deventer
0
10
20
30
40
50
Bron: Monitor leefbaarheid en veiligheid 2013, gemeente Deventer
Toelichting De leefbaarheid en veiligheid van de buurt wordt met een zeven beoordeeld. Dat komt overeen met Deventer gemiddeld. De sociale cohesie in de wijk scoort lager, een 6.0. Ook dat is ongeveer gelijk aan het gemiddelde voor Deventer. Mantelzorg wordt door 16% van de inwoners van 18 jaar en ouder gegeven. Vooral inwoners van 55-64 jaar geven mantelzorg (rapportage Deventer). Het percentage volwassen dat vrijwilligerswerk doet ligt lager dan in Deventer gemiddeld.
4. Determinanten van gezondheid Gezondheid en leefstijl volwassenen (18+) (%)
Matig tot slecht ervaren gezondheid Hoog risico op angst- of depressiestoornissen
Deventer totaal
11 12
Sociale contacten bij volwassenen (18+) (%)
8
Te weinig contacten
9
Borgele en Platvoet
4 5
Voldoende contact, maar zou wel meer willen
43 45
Overgewicht 24 25
Roken Overmatig alcoholgebruik
Deventer totaal 17
Borgele en Platvoet
16
75
Voldoende contacten
31 31
Voldoet niet aan beweegnorm
56 57
Sportdeelname
52
56
75
0 10 20 30 40 50 60 70 80 Bron: Monitor leefbaarheid en veiligheid 2013, gemeente Deventer
0 20 40 60 Bron: VAAM, Monitor leefbaarheid en veiligheid, Kennis en Verkenning gemeente Deventer (sportdeelname), 2013 NB: De cijfers in de VAAM zijn schattingen op basis van de bevolkingssamenstelling: de leeftijdssamenstelling, het % lage inkomens, % eenpersoonshuishoudens, etniciteit en stedelijkheid.
Toelichting Voor Borgele en Platvoet wijkt het beeld qua gezondheidsdeterminanten voor volwassenen niet veel af van het Deventer gemiddelde. Bij bijna de helft van de volwassen bevolking is er sprake van overgewicht en te weinig be-
Gezondheidsdeterminanten jongeren klas 2 VO (%) Ervaren gezondheid matig en slecht SDQ verhoogd* Overgewicht
37
Weleens alcohol gedronken
per wijk zijn echter klein. In Borgele Platvoet geeft 41% van de 18-plussers aan matig tot (zeer) ernstig eenzaam
11 12 14
Lichamelijk niet actief Weleens gerookt
kwart van de volwassenen rookt. Eenzaamheid is nagevraagd in de monitor volwassen en ouderen. De aantallen
17 3
wegen. Bijna een derde drinkt overmatig alcohol en een
25 15
Deventer totaal
te zijn (Deventer 40%). 9% is (zeer) ernstig eenzaam (voor
Borgele en Platvoet
heel Deventer ligt dat op 11%). Uit onderzoek van de gemeente Deventer blijkt driekwart van de volwassenen in
28
de wijk aan te geven dat zij voldoende contacten hebben, bijna één op de tien volwassenen vinden dat zij te weinig
21 23
41
contacten hebben. Deze cijfers wijken niet af van Deventer totaal.
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 * SDQ = m aat voor psychische gezondheid, geeft risico op psycho-sociale problemen aan Bron: GGD digitale vragenlijst klas 2, KD+ dossier 2013
De jongeren in klas 2 scoren ongunstig op alcohol drinken en roken. Daarnaast geven zij vaker dan gemiddeld in Deventer aan dat zij hun gezondheid matig tot slecht vinden en is er vaker sprake van aanwijzingen voor psychische ongezondheid.
Belangrijkste conclusies •
De wijk heeft veel 65-plussers en relatief weinig gezinnen met kinderen.
• Het aantal inwoners jonger dan 65 jaar zal gaan afnemen de komende 10 jaar, het aantal 65-pussers blijft gelijk. • De sociaal economische status van de wijk is “laag” er zijn ook relatief veel gezinnen die van een laag inkomen rond moeten komen. • Er wonen relatief veel westerse en minder niet westerse allochtonen. • Het gebruik van huisartsenzorg voor een aantal veel voorkomende aandoeningen ligt hoger, ook het gebruik van WMO en AWBZ regelingen ligt hoger dan in Deventer totaal. • De bewoners zijn tevreden over de veiligheid en leefbaarheid van de buurt. Er zijn minder vrijwilligers dan gemiddeld. • De gezondheid en leefstijl van volwassenen wijken niet af van het Deventer gemiddelde. Overgewicht, weinig bewegen en overmatig alcoholgebruik komen veel voor. Ongeveer één op de tien volwassen zegt te weinig contacten te hebben.
Colofon
• Voor 13/14 jarigen is het beeld qua leefstijl en gezondheid wat minder positief dan gemiddeld.
GGD IJsselland Kennis- en Expertise Centrum Postbus 1453 8001 BL Zwolle T. 038 428 16 24 E.
[email protected] I. www.ggdijsselland.nl Meer informatie is te vinden op www.gezondheidsatlasggdijsselland.nl www.caranscoop.nl/regio-wijkanalyse-23 www.staatvandeventer.nl
