iemes news

Colofon Scratch is een kwartaaluitgave voor afgestudeerden van Fontys Academy for Creative Industries. Scratch wordt gemaakt door IEMES-studenten. In dit tijdschrift kunt u sporadisch spelen/of interpunctiefouten tegenkomen. Aangezien Scratch een leerplaats is, vragen wij hiervoor uw begrip. Hoofdredactie Shari Hubeek Veerle Neger (adjunct) Eindredactie Shari Hubeek Hanneke Mols Redactie Sabine Caron Mischa Crolla Linn Kennes Joost van de Pas Martijn Smit Maartje Verheezen Vormgeving Veerle Neger Mante Schneider Freek de Vries Beeldredactie Mante Schneider Fotografie Niki van der Hoek Social Network Junior Schotborg Verder werkte mee Pauline Verkamman Begeleidend docent Ben Schoonebeek Uitgever Nick Welman Adreswijzigingen en aanvraag digitaal exemplaar via redactie: Scratch Magazine p/a Fontys ACI Postbus 90909 5000 GL Tilburg

//IEMES NEWS De Bus Stop Bakery is uitgeroepen tot beste studentenbedrijf van Nederland. Het bedrijf, opgericht en gerund door acht Fontysstudenten en gastdocent en tv-kok Rudolph van Veen, liet op 16 juni de concurrentie achter zich tijdens de landelijke finale van Jong Ondernemen. Op donderdag 7 juli gingen ze voor de Europese titel tijdens de Europe Enterprise Challenge in Madrid. Net niet in de prijzen, maar wel een prestatie waar ze trots op kunnen zijn! Hou ze in de gaten op www.busstopbakery.nl. CE IEMES-student Rob Peeters wordt tweede in BNN TV Lab. Rob is gekozen uit 400 aanmeldingen. IEMES-docenten Gaby Crucq, Barbara Wegman en Sanne Knitel brachten een werkbezoek aan Australië. Ontvangst was bij de University of South-Australia in Adelaide en de Academy for Creative Industries in Brisbane. Beide instellingen voor hoger onderwijs staan open voor studenten docentuitwisseling met Fontys ACI en dat is in de Australische context heel bijzonder. In dezelfde week vertegenwoordigde Dick Sax IEMES op een internationale week van partnerhogeschool DHBW Ravensburg, Duitsland. Fontys ACI blijft groeien. Vooraanmeldingen voor 20112012 voorspellen een groei van 15%. MTV gaat bijdragen aan het IEMES-onderwijs. Vanaf september geeft Vice President Music Content & Business Services van MTV Networks Marjory van Mackelenbergh Advanced Courses voor CE en CO IEMES-studenten in de afstudeerfase. Marjory vliegt op vrijdagen op en neer van Londen voor haar colleges. #CLUBIEMES begint een volwaardige studievereniging te worden. Op 1 juni organiseerde #CLUBIEMES de BCI Barbecue for Creative Industries. Vanaf studiejaar 20112012 zijn #CLUBIEMES-studenten mede-organisator van de projectweken. IEMES nam voor het eerst deel aan NAFSA, de grootste internationale onderwijsconferentie ter wereld, van 29 mei tot 3 juni in Vancouver, Canada.

2 / iemes news

scratch // zomer 2011

SCRATCH //INHOUD 04

10

20

02 //iemes news 07 //interview Arjan van Dijk

04 //houd de formatdief! Beter goed bewaakt dan slecht gejat 07//interview Arjan van Dijk 10 //kroeg Bas Toemen 12 //STelling ‘Weg met de publieke omroep’

14 //coverstory Straatartiesten

14 //coverstory Straatartiesten 17 //boegbeeld Ed Korkers 18 //CAMERADAG Karine Makkinje 20 //jeuk 22 //studeren en ondernemen Gijs Hopmans en Marc van Liere 23 //scratchproof 24 //twenty four


inhoud / 3

//HOUD DE FORMATDIEF!

Foto: Phig.deviantart.com

BETER GOED BEWAAKT DAN SLECHT GEJAT

Vernieuwing is niet het codewoord van de huidige televisiemakers, al zou dit niet overbodig zijn. We zitten niet te wachten op weer een talentenshow of realityserie in de jungle. We willen iets nieuws, iets verrassends! Denk jij goud geld in handen te hebben met een nieuw format? Verras de producenten, maar laat niet jezelf verrassen. MARTIJN SMIT Nederlandse producenten spelen tegenwoordig een grote rol in de handel van televisieformats. Maar hoe komen ze eigenlijk aan hun ideeën? Heel simpel: door hun ogen en oren open te houden en alles op te schrijven wat ze horen! Het gezegde ‘beter goed gejat dan slecht ver-

4 / feature

zonnen’ bestaat niet voor niets en staat nog steeds in krulletters op het wandtegeltje van menig tv-producent geschreven. Maar hoe voorkom je formatdiefstal? Slachtoffers Veel formatbedenkers denken slachtoffer te zijn van diefstal. Zo ook Ko van Dijk. Deze zelfstandig ondernemer en tekstschrijver heeft nogal wat programmaideeën. Ko post deze bedenksels geregeld op een forum voor ondernemers. Op het eerste gezicht een verstandige werkwijze, tot op een dag… Een voor hem onbekende producent was geïnteresseerd en zocht contact met hem. Na wat mail- en telefoonverkeer leek de deal rond. Maar na een paar maanden


stilte kreeg Ko te horen dat de producent zijn activiteiten had beëindigd. Ko realiseerde zich dat de deal van de baan was, maar een halfjaar later zag hij een televisieprogramma waar duidelijk zijn format in te herkennen viel. Houd de formatdief! Hulp is (niet) onderweg Formats zijn hersenspinsels. Dat wil zeggen: ze zijn niet tastbaar en dus niet wettelijk beschermd tegen diefstal. Je zou denken dat er auteursrecht of patent op aangevraagd zou kunnen worden, maar niets is minder waar. Ko: ‘Juridische stappen heb ik niet genomen. Doorgaans heeft dat ook weinig zin als je geen kanten-klaar programma aan de rechter kunt tonen. De vuistregel is: ben je geen insider in Hilversum, dan verkoop je geen formats. Omroepen doen dan ook zelden rechtstreeks zaken met buitenstaanders. Het heeft geen zin om een grote producent zoals Endemol te benaderen. Die jat alles. Eyeworks wil niet eens meer met buitenstaanders praten.’ Maar wat vindt Endemol van de uitspraken van Ko? Wij kregen de volgende reactie: ’De uitspraken die de heer Van Dijk doet zijn geheel voor eigen rekening, en pertinent niet waar. Wij bedenken oorspronkelijke programma’s’, aldus Endemol. Waar of niet, er zijn tegenmaatregelen te nemen. Inmiddels bieden verschillende weborganisaties diensten aan waar je je idee kunt vastleggen. Dit is handig, want als iemand claimt dat hij het werk heeft gemaakt, is dat een begin van een bewijs. Een andere good practice: het versturen van een aangetekende brief naar jezelf. Daar staat dan een dagstempel op, en dus de datum van je creatie. Maar ook dit is niet waterdicht, want daar kan net zo goed mee gesjoemeld worden. Slinkse producenten Het is dus knap lastig om een idee te beschermen. Ko: ‘Heb je een wereldidee,


‘HEB JE EEN WERELDIDEE, DAN MOET JE ZELF EEN PILOT MAKEN EN OOK PROBEREN OM ZELF DE PRODUCENT TE ZIJN’ dan moet je zelf een pilot maken en ook proberen om zelf de producent te zijn. Daarvoor ontbreekt bij de meeste beginners de kennis en het geld. Dus moet je samenwerken met een betrouwbare producent die de juiste contacten bij de omroepen heeft. Betrouwbaar zijn er niet veel. Het beschermen van je idee is bijna onmogelijk.’ Aangezien tegenwoordig veel mensen dromen van een carrière in de televisiewereld, of gewoon rijk denken te worden met het verzinnen van formats, hebben verschillende producenten workshops en acties in het leven geroepen. Zo ook De dag van het TV-Idee. Voor 200 euro mag de creatieveling ideeën komen presenteren aan ervaren televisiemakers. De

feature / 5

24 beste formats worden aan de omroepen voorgelegd. Tenminste… dat wordt beloofd. In werkelijkheid krijgen deelnemende producenten met deze aanpak een enorme input aan vers materiaal. En wie zegt dat daar jouw idee niet bij zit? Een subtiele verandering hier en daar doet juridisch gezien een nieuw werk ontstaan. Van deze regeling maken producenten dan ook goed gebruik. Ko: ‘Een televisieman vertelde me onlangs dat er zo’n zeventig miljoen bij de omroepen te besteden is aan nieuwe formats. Dat lijkt veel geld, maar dat is het niet als je het verdeelt over alle zendgemachtigden. In die vijver zijn alle producenten actief om een graantje mee te pikken. Probeer daar maar eens tussen te komen.’ Wees voorbereid Laat de moed niet zakken, het beschermen van een format is niet geheel onmogelijk. Met een registratie bij organisaties als I-Depot krijg je misschien geen auteursrecht, maar wel een sterk bewijsstuk van ‘de geboorte’ van je creatie. De Belastingdienst geeft ook de mogelijkheid een idee vast te leggen. Een andere, misschien iets lastigere manier is het bewust zoeken van media-aandacht. Zorg dat je de eerste bent die het idee rondbazuint, liefst op televisie, anders op radio. Wie kan dan nog zeggen dat het niet jouw idee is?

Je werk registreren Ideeën

● I-Depot: vanaf 35 euro je werk kunnen juvijf jaar vastgelegd. ridisch op twee ● Notaris: vanaf 100 euro manieren worden geregistreerd. beschermd: ● Belastingdienst: 1. Een geheimhoudingsoverkosteloos gereeenkomst (NDA) afsluiten waarin gistreerd. staat dat de wederpartij het idee niet mag gebruiken of doorspelen. 2. Het idee uitwerken tot een handboek of draaiboek en daarmee een auteursrechtelijk beschermd werk maken.

HET GEHEIM VAN

‘Wij hadden een kruidentuin waar creativiteit gemaakt werd’

DOORZETTER / AFWACHTEND GROTE MOND / KLEIN HARTJE NIEUWSGIERIG / TRENDSETTER ONAFHANKELIJK / COLLEGIAAL DURFAL / BEDAARD

Foto: Niki van der Hoek

Foto: Mante Schneider

Arjan van Dijk

‘IK HEB NOOIT DE AMBITIE GEHAD OM VEEL GELD TE VERDIENEN’ Hij is verantwoordelijk voor een van de grootste evenementenbureaus van Nederland en grondlegger van het themafeest. Hiermee is deze creatieveling pur sang een inspiratiebron voor velen. Vorig jaar ontving hij zelfs een Gouden Giraffeoeuvre-award. Scratch is benieuwd naar het geheim van Arjan van Dijk en ging op bezoek voor een interview. JOOST VAN DE PAS MANTE SCHNEIDER Als kind droomde hij ervan om circusdirecteur te worden. Je zou zeggen dat deze droom nooit waarheid is geworden, maar dat is niet helemaal waar. Arjan haalt zich dit beeld nog dagelijks voor de geest in zijn huidige leven, waar hij beleving combineert met leiderschap. Kinderdromen? ‘Je hebt verschillende soorten circus. Het bekendst is het circus met olifanten, tijgers en een clown. Maar je hebt ook het moderne circus, zoals Cirque du Soleil. Vooral dat laatste spreekt mij aan, het is eigenlijk compleet theater. In mijn vak heb ik dit zo veel mogelijk doorgevoerd. Het is niet het een of het ander, het is de combinatie van. Dat wilde ik toepassen op de horeca. Fantastisch toch, een operazanger die je biefstuk serveert en karaoke met een acrobaat?’ Alleen of samen? ‘Ik ben als eenmanszaak begonnen. Na 22 jaar werkten er 220 fulltimers en

8 / interview

zo’n 400 parttimers. De creatieve kant is mij altijd het meest blijven trekken. Vaak kwam een idee tot stand doordat er veel mensen met elkaar samenwerkten. Het was niet één iemand die riep: ik heb een idee. Het moest immers passen binnen het bedrijf. Ik vind het fijn om met dezelfde mensen te werken, zo weet je precies wat je aan elkaar hebt.’ Ik word écht creatief als… ‘… ik een enorme kater heb. De volgende dag baal ik dan zo van mezelf dat ik niks presteer. Vanuit dat negatieve gevoel ontstaat creativiteit. Dat is een vorm, maar niet aan te bevelen. Ook hardlopen werkt bij mij goed. Als je een lange duurloop doet, krijg je zo veel binnen aan creativiteit. Een soort actieve meditatie. Ik heb heel vaak dat ik na het hardlopen even achter mijn computer moet gaan zitten om alles op te schrijven. Dat scheelt een hele dag werk.’ ‘Een inspiratie voor velen’ – maar wie inspireert jou?


‘Een belangrijke inspiratiebron voor mij was Hans- Peter Wodarz, oprichter van Pomp Duck and Circumstance. Dat is een theater-dinnershow, maar dan in een spiegeltent. De manier waarop hij dat deed vond ik fantastisch. Daarnaast is Cirque du Soleil een grote inspiratiebron voor me. Ik vind het zo knap dat een jongleur met een flinke fantasie tot zo’n organisatie kan komen.’ Stoppen op het hoogtepunt? ‘Ik dacht op een bepaald moment dat ik nog kon doorgroeien. Meer bedrijven opzetten of naar het buitenland gaan. Uiteindelijk is het toch allemaal hetzelfde. We hebben met Arjan van Dijk Groep grote evenementen gedaan, waaronder gekke en bijzondere. Het leiden van zo’n machine die zeven dagen per week draait, maakt er toch een normale kantoorbaan van. Het werk slokte me op. De mensen in mijn omgeving zagen mij nooit. Maar ik kende mezelf ook niet! Dit wil niet zeggen dat ik geen leuk leven heb gehad tijdens


mijn werk. De periode dat ik gewerkt heb, stond werk altijd centraal. Dat is nu anders!’ Wat is nu anders? ‘Ik hou me nu voornamelijk bezig met verbeelding en vorm. Het werk is heel gevarieerd en divers. De ene keer zit ik in een team waarbij ik meewerk aan een experience voor een fabriek. Een andere keer word ik ingeschakeld om te helpen bij de ontwikkeling van een voorstelling om niet-kerkelijke mensen naar een kerk te krijgen. Wat voor project het ook is, het heeft altijd met verbeelding en vorm te maken.’ Wat is jouw geheim? “Ik ben altijd heel dicht bij mezelf gebleven. Ik heb nooit de ambitie gehad om veel geld te verdienen. Dat is uiteindelijk wel gebeurd, maar ik heb altijd de intentie gehad om gewoon mooie dingen te maken. Ook ben ik in staat geweest om goede mensen om me heen te verzamelen.”

interview / 9

saB Bas


//KROEG Toemen

De kroeg en IEMES, het een heeft geen bestaansrecht zonder het ander. Iedereen is constant bezig met het zoeken naar het feng shui, het ultieme evenwicht tussen boek en bier. Het komt ook ons geregeld ter ore dat het misgaat en een student weer eens een overdosis boek (of bier) heeft gekregen. Scratch zoekt de yin-yangmeesters van weleer op in hun favoriete kroeg en kijkt samen met hen terug op de studententijd. In dit nummer: Bas Toemen, afgestudeerde CE-IEMES. MISCHA CROLLA

‘CE-IEMES WAS EEN SCHOT IN DE ROOS’ Bas heeft een studententijd gehad waar velen jaloers op zullen zijn. Scratch ontmoette Bas in een kroeg die bij hem veel herinneringen oproept: de Boekanier. Toen Bas aan IEMES begon, heeft hij er flink zijn tanden in gezet. Hij stond erop dat hij zijn studie binnen vier jaar zou afronden. Bas noemt zichzelf dan ook een ware strever. Desondanks heeft Bas de bloemetjes flink buiten gezet. Soms zelfs hele bloembakken. ‘Ja, ik zat vaak met een kater in een college.’ Hoewel hij bijna heel zijn studententijd bij zijn ouders

10 / kroeg

in Goirle woonde, heeft hij niets hoeven missen van het student zijn. ‘Het is ideaal! Het stadium van arme student heb ik niet hoeven doormaken.’ Hoewel Bas altijd thuis is blijven wonen, heeft hij nooit moeite gehad met het onderhouden van vriendschappen. Doordeweeks ging hij stappen met studiegenoten en de weekenden waren voor de vrienden thuis bestemd. Veel IEMESfeestjes hebben plaatsgevonden in de Boekanier, waaronder het ‘proud to be fout’-feest. Ook al kwam hij als een van


de weinigen verkleed, het was toch een geslaagde avond. Ook zijn rol als intropapa tijdens de introductieweek verliep niet helemaal vlekkeloos. ‘Ik misdroeg me erger dan mijn introgroep. Het was de bedoeling dat ik hen in de gaten hield, maar het was vaker andersom!’ Toen Bas van de havo kwam, was hij radeloos. ‘Ik moest op mijn zeventiende al beslissen wat ik wilde worden. Dat kan toch nooit?’ De keus viel in eerste instantie op een ontwerpopleiding. Dit bleek echter niet helemaal aan Bas besteed te zijn. Na een halfjaar in de horeca gewerkt te hebben, besloot hij om weer naar school te gaan. ‘CE-IEMES was een schot in de roos. Het was breed georiënteerd. En als het in de EME-branche niet zou bevallen, heb je altijd nog een diploma waar je alle kanten mee op kunt.’ Bas liep stage bij MTV Networks, op de redactie van TMF en MTV. Maar tijdens zijn afstudeerstage vond hij zijn échte passie. Deze stage liep hij bij Jan Vis, een artiestenbureau met namen als de Vengaboys, Ali B, Mental Theo, Hind, Dries Roelvink en Dean Saunders. ‘Ik was vastbesloten daar in loondienst te komen. Dat was lastig, want de economische crisis was op zijn hoogtepunt. Uiteindelijk heb ik mezelf er binnen weten te praten.’

Naam: Bas Toemen (25) Richting: CE- IEMES van de Stage: MTV Networks / structuur TMF, Jan Vis Artiesten en regelen Evenementen maat. Ik moest Huidige job: wennen aan de artiestenboeker nieuwe structuur / online-editor van geen structuur bij Jan Vis hebben.’ Na zijn afstuderen bleek het onderhouden van contacten met studiegenoten lastiger te zijn dan gedacht. ‘Iedereen verspreidt zich over het hele land. We proberen wel elk jaar nog naar de IEMES Promnight te gaan!’

Tegenwoordig woont Bas op zichzelf in Goirle. Wel de lusten, niet de lasten zou je kunnen zeggen. ‘Ik krijg alleen de leuke dingen mee van Tilburg!’ Na een drukke werkdag is het nog altijd mogelijk om af en toe bij papa en mama aan te schuiven – ideaal!

Bas doet niet alleen de artiestenboekingen, maar verzorgt ook de website, social-mediapagina’s, persuitingen en binnenkort zelfs een online-muziekplatform. Het feit dat er weinig structuur in zijn werk zit, was wel even lastig. ‘Ik ben erg



Het streven naar succes heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen. Bas heeft zijn diploma binnen vier jaar behaald en daarnaast heeft hij de felbegeerde baan binnengesleept. Het was lastig om indruk te maken op de drie hoge bazen bij Jan Vis, maar het is hem gelukt. ‘Na drie tijdelijke contracten móésten ze me wel een vast contract geven.’

11 / kroeg

//STELLING

‘Nee, deze omroepen mogen wat mij betreft niet weg. Ze maken vaak goede tv waar je wat aan hebt. Als we dit over zouden laten aan de commerciële omroepen, kunnen we de tv beter niet meer aanzetten.’ Huub Mols, 51 jaar, projectontwikkelaar

‘Wat ons betreft komt de publieke omroep te bestaan uit één tv-zender, twee radiozenders en de Wereldomroep. Het is belangrijk dat de overheid naast commerciële omroepen ruimte creëert voor een kernachtige, kwalitatief hoogwaardige publieke omroep.’ Willem Goudriaan, SGP

‘WEG DE PUB

OM

‘Eens. Ik vind dat de presentatoren bij deze zenders te veel verdienen, wij betalen hier immers aan mee. Daarnaast vind ik het begrip “publieke omroep” ouderwets en is en het oneerlijke concurrentie tegenover de commerciële zenders, die geen subsidie krijgen van de overheid. Dat er een rubriek bestaat als “Een neger omdat het moet” bij Powned zegt al genoeg. Het zijn trouwens dezelfde productiehuizen die de programma’s maken voor zowel de publieke als de commerciële omroepen, toch?’ Maarten van den Biezenbos, 28 jaar, student

‘De publieke ven! Tenmins programma’s met passie en de kijkcijferte even smakelo Unilever-pro SBS van gema de Kerkhof, 3


‘De publieke omroep moet zeker niet weg, daar is het bestel met zijn pluriformiteit te uniek voor. De huidige opzet draagt er zorg voor dat een groot deel van de stromingen in ons land een gezicht krijgen. Maar een “onsje” minder mag best. 23 omroepen is echt uiterst ongezond. Financieel de boel eens tegen het licht houden is dan ook een goed idee. Dat maakt de publieke omroep gezond. En zo kan er nog jaren mooie televisie en radio voor ons allemaal worden gemaakt.’ Sander Pluijm, 41 jaar, Endemol Media Groep

G MET

BLIEKE

MROEP’

omroep moet blijste één plek waar s gemaakt worden n liefde. En zonder erreur die televisie oos maakt als de oducten waar RTL en aakt zijn.’ Dirk van 39, ICT’er


‘Niet weg met de publieke omroepen! Ze maken hoogwaardigere tv dan de commerciëlen. Bovendien is het fijn dat programma’s niet telkens worden onderbroken door reclames. Ik heb ook het idee dat de publieke omroepen tv van een beter niveau maken dan de commerciële.’ Franka op ’t Hoog, 48, paardrij-instructrice

‘De VVD vindt niet dat de Publieke Omroep moet verdwijnen, maar wil wel een andere publieke omroep. Zo vinden wij dat het aantal omroepen moet worden teruggebracht naar maximaal acht, dat er omroepen worden samengevoegd en dat de omroepen die er zijn hoogwaardige programma’s maken waarvoor dan ook specifieke richtlijnen worden opgesteld. Daarnaast zijn we niet voor allochtonen tellen, zoals sommige omroepen voorstellen. Maar we willen wel richtlijnen geven over herhalingen en zomerstops.’ Paul Weber, VVD

13 / stelling

DE underground van de EME-Branche

Of het nu om dansers, muzikanten, komieken of levende standbeelden gaat, straatartiesten benutten het grootste podium ter wereld. Wie zijn ze? Wat schuift het? Wat zijn de risico’s? Alle reden om eens in het leven en wezen van de straatartiest te duiken. Scratch begeeft zich in de underground van de entertainmentbranche. SABINE CARON JOOST VAN DE PAS Maandagochtend. De zon schijnt en Nederland vertrekt massaal naar kantoor voor een nieuwe werkdag. Samen met ons, op weg naar Amsterdam. Alleen komen wij hier met een totaal ander doel: we willen van alles te weten komen over het leven van straatartiesten. Over het algemeen zijn straatartiesten buitenlanders, zo ontdekken we al snel. Reizende einzelgängers met een tekort aan geld of een overvloed aan passie.

14 / coverstory

Steve, een Canadese theatrist vertelt: ‘If I can see that at least one person smiles and has a good day, my mission is accomplished.’ Hij wil de wereld dus wat leuker maken. Helaas is het werk voor de artiest zelf vaak iets minder leuk. Het ontbreken van een thuisbasis, een onveilige werkvloer, een onzeker inkomen: allemaal aspecten die het werk soms erg gevaarlijk en lastig maken. ‘In de twaalf jaar dat ik op straat sta, ben ik een paar keer in elkaar geslagen,’ aldus Neptunes, een van de levende standbeelden op de Dam. Hij en zijn collega’s staan vier tot acht uur per dag te entertainen. Neptunes doet dit het liefst in de zomer, want dan verdient het het best. ‘De hitte is een iets minder prettige bijkomstigheid, maar ik heb het ervoor over!’ Vrijheid versus overheid Straatentertainment is niet meer wat het vroeger was. Straatartiesten waren


vaak niet meer dan bedelaars die door gebrek aan originaliteit wegvielen. Tegenwoordig zijn straatartiesten eerder zelfstandige ondernemers, al is de een er professioneler in dan de ander. Sommige acts vergen jaren van training. En mocht je soms denken dat straatartiesten in ultieme vrijheid leven: dat is niet het geval. Er is namelijk een vergunning vereist voor het entertainen in openbare ruimtes. En de straat is zo’n ruimte.

Pension of hotel? Als de vergunning eenmaal binnen is en de politie de straatartiest met rust laat, kan het echte werk beginnen. De artiesten proberen op allerlei manieren de aandacht van voorbijgangers te trekken. Vanwege hun ongebondenheid en mogelijkheden is niets hun te gek. Zo roept een komiek op de Dam: ‘Don’t just stand there looking like I’m some disease on your penis’. Hoe ongewoner de act, hoe meer geld mensen geven. Een groot mysterie is hoeveel een straatartiest nou werkelijk verdient. Dat willen ze geen van allen kwijt. Het blijkt een veelvoorkomende vraag die door Neptunes geroutineerd wordt afgewimpeld. ‘Everybody wants to know my income. Go to your classmate, I bet he already asked it.’ Of de


Foto: Pohtography.com

Een vergunning vraag je aan bij de gemeente. Een compleet ingevuld formulier, €45,30 en minimaal twee pasfoto’s verder wordt de aanvraag in behandeling genomen. Vervolgens duurt het minimaal vierentwintig uur voordat de vergunning opgehaald kan worden. Maar zelfs dan heb je nog geen vrij spel. Optreden mag namelijk niet vaker dan twee maal per dag op dezelfde plek. De show mag niet langer dan veertig minuten duren en na elf uur ’s avonds is het zelfs verboden. Ook vuurspuwen of met vuurkettingen werken is niet toegestaan in Nederland. De straatartiest moet dus wel degelijk met een en ander rekening houden.

‘IN DE TWAALF JAAR DAT IK OP STRAAT SPEEL, BEN IK EEN PAAR KEER IN ELKAAR GESLAGEN’ 15 / coverstory

Straat-EME Geen marketing, geen reclame, geen fans. Is straatentertainment dan wel EME? Vergis je niet, want commercie en underground zijn wel degelijk met elkaar verbonden. Sterker nog, er zijn allerlei bekende artiesten die hun grote succes begonnen op het straatpodium. Bob Dylan, Rod Stewart en Damien Rice zijn maar enkele van de vele voorbeelden. Zij beproefden hun geluk op straat en werden uiteindelijk ontdekt door een grote platenmaatschappij. Moed If I can make it there, I can make it anywhere, zo bezong Frank Sinatra New York. Over entertainen op straat zou je hetzelfde kunnen zeggen. Maar draai het eens om: top 40-mainstreamartiesten op straat – succesvol als altijd of schaamteloos worden uitgejouwd? Op straat komt er meer bij kijken dan je in eerste instantie zou denken. Een

Vergunning Zelf aan de gang als straatartiest? Dan heb je een vergunning nodig. Wanneer precies? – Als de show langer duurt dan dertig minuten. – Bij het gebruik van instrumenten. – Bij het gebruik van gevaarlijke middelen (vuur, messen, enzovoort). – Na 23.00 uur.

accordeon of een paar jongleerballen is niet meer genoeg. Het is veel meer dan voldoen aan de plaatselijke regelgeving. Wat vooral nodig is, is moed. Moed om elke dag weer de straat op te gaan en jezelf bloot stellen aan het publiek. Publiek dat niet om je heeft gevraagd en waarvan je hoopt dat het je zal waarderen en belonen. Geld verdienen als enige motivatie is niet genoeg. De meeste rasstraatartiesten houden er een overtuiging en een leefwijze op na die je op andere EME-terreinen niet snel zult vinden. Zoals de Canadese Steve zegt: ‘If you don’t have the money to pay me, that’s okay. Just come here after the show and shake my hand.’

‘IF I CAN SEE THAT AT LEAST ONE PERSON SMILES AND HAS A GOOD DAY, MY MISSION IS ACCOMPLISHED’

Foto: Pohtography.com

reizende straatartiesten zich ’s avonds terugtrekken in een goedkoop pension of een luxe hotel, blijft eveneens een raadsel.

BOEGBEELD //ED KORKERS

SHARI HUBEEK Wat is uw drijfveer? ‘Van dichtbij meemaken hoe studenten zich ontwikkelen. Zien hoe zij zich ontplooien geeft mij energie. Ik geniet van het lesgeven bij IEMES omdat elke dag anders is. Ik werk er nu tien jaar en dat is uitzonderlijk voor mij. Meestal blijf ik zo’n vier tot zes jaar hangen, maar het is hier gewoon dynamisch, dat maakt het leuk.’ Hebt u zelf ook een passie binnen de EME-branche? ‘Ik bespeel geen instrument of iets dergelijks. Ik geniet van muziek en van de mensen die hun passie daarin uitdragen. Mijn muzieksmaak is daarom ook heel divers. Ik hou van jazz, Caro Emerald en Frans Bauer, maar ik kan ook genieten van Tupac of 50 Cent!’ Wat weten niet veel mensen van u? ‘Niet veel mensen weten dat ik over twee kanten beschik. Aan de ene kant ben ik heel rationeel en zakelijk. Aan de andere kant ben ik sociaal en betrokken bij de kwetsbare groepen in onze samenleving. Daar wil ik voor opkomen! Verder weten niet veel mensen dat ik een trotse vader ben van twee kinderen: een dochter van 22 die geboren is in India en een zoon van 25 die oorspronkelijk uit Sri Lanka komt.’ U bent een man die heel positief in het leven staat. Waar kunt u zich boos om maken? ‘Onrecht. Vooral onrecht ten opzichte van kinderen in arme landen. Toen ik in India was, lieten veel situaties mij niet


onberoerd. Ik kan ook niet goed tegen onverschilligheid of mensen die altijd maar negatief zijn. Ik ga altijd op zoek naar het positieve in mensen en probeer die negativiteit altijd om te buigen naar iets positiefs. Wanneer dit niet lukt, is dat heel frustrerend, want ik geloof dat iedereen iets goeds in zich heeft.’ Welk moment op IEMES zal u altijd bijblijven? ‘Het moment dat Peter Schalk in 2008 een seminar gaf. Hij was toen pas 22 jaar en had zonder enige opleiding een eigen reclamebedrijf opgebouwd. Hij werkte daarnaast als dj en hij had dankzij het tv-programma De Gouden Kooi een hit gescoord met het nummer “This is my house”. Ik had zo veel respect voor zijn verhaal en manier van vertellen. Er werd hem zelfs gevraagd: “Wat hebt u nog niet gedaan in uw leven?” Dat moment zal mij altijd bijblijven. Vol trots!’ Hoe ziet uw ideale wereld eruit? ‘Onderwijs maak je samen. Samenwerken en samen communiceren met wederzijds respect en toewijding. Ik wil de jeugd te allen tijde een kans geven en zo veel mogelijk emotionele betrokkenheid creëren. Dit geldt niet alleen voor het onderwijs, maar dit is mijn kijk op het leven. Ik wil in elk geval nog heel lang met plezier les kunnen geven.’

‘IK WIL ALTIJD EMOTIONELE BETROKKENHEID CREËREN’


Ze zijn de drijvende krachten achter de opleiding: docenten die te boek staan als ‘markant’. In elke editie van Scratch laten we er één aan het woord. Deze keer in ‘Boegbeeld’ de positiviteit zelve: Ed Korkers.

//CAMERADAG Karine Makkinje, lichting 2009, heeft één grote passie: The fashion industry. Na anderhalf jaar op projectbasis te hebben gewerkt, is ze nu waar ze moet zijn. Karine werkt bij de nieuwe organisatie Fashion Week Digital (FWD) waar ze onder andere shows en perslanceringen organiseert, sponsordeals sluit, backstage interviewt, filmpjes maakt en fotoshoots stijlt. Scratch liep een dagje met haar mee.

14:05 uur Voor de eerste editie van het m langs de showroom van Unlimi Hier hebben we kleding uitgez fotoshoot van de cover.

10:00 uur Meeting De dag begint met een meeting bij Procter & Gamble in Rotterdam. Hier wordt gesproken over sponsoring van hairstylisten. De eerste goody bag is binnen!

inje

kk a M e rin

Ka

18 / cameradag

12:03 uu De volg r e kantoo nde meeting r van O is in A m ta zijn sh ow tijd zu. We hebb sterdam bij h ens FW en de in et armba Db nd vulling van BN’ers en weggeven epaald en w e mog . aan me en mbers , pers en

magazine zijn we ited PR geweest. zocht voor de

15:34 u ur Nog eve n snel la ngs M.A produc ten te h .C. Cos ale m pagina in het m n voor de bea etics om wat uty pro agazine ruil voo du . r de fre e public Het leuke is d cthouden at je in ity alle . produc ten mag

aakt e gem ine. w n agaz ebbe r 1 uu boards h an het m Het 16:1 v d r. o e o mo diti nto Deze e eerste e in het ka fleurt de t d al voor en he llema aan a inspiratie t s e Z voor zorgt at op. w boel

16:15 uur Dag eindigt met brainstormsessie voor verschillende events. Eerst willen we een aantal prstunts opzetten, daarna actie bij redactieleden, vervolgens voor een aantal BN’ers en uiteindelijk lanceringsparty op eerste dag FWD

cameradag / 19

! K U E //J

d, n a s i e r t S a r Barb ders maar dan an

t was een lekaal over eens: he We zijn het er allem nde ‘uhuhoelèren met het beke ker deuntje! Meeb nd’ hebben isa h-oh, Barbra Stre t de gekte huuhhoohhuuhoo me ar Ma . n keer gedaan ee l we l aa em all we at het bergaftop 40-nummer ga rond het populaire n Duck Sauce bben de leden va waarts. Daarom he te rekken. Wat t wa t succes nog he om t ch da be s iet n, doen zij met met ringtones ko voorheen ook al ng, om precies personaliseerde so liedjes. Met de ge het invoeren , je hoeft te doen is t da ige en t He n. te zij rest. computer doet de van je naam en de op bepaalde ch to kt sto t lijkt, he is het een Hoe leuk het ook et, he x, Tom of Peter namen punten. Tenzij je Ma se nd rla de applicatie. Ne stem de t tamelijk falende klink grepen’ en daarom van n s’e worden slecht ‘be sm t Een beetje zoals he nogal mechanisch. ht. een voicemail beric rbra.com. rbra-en? www.goba ba r ke Toch even lek (SC)

Hé, ken ik jouw T-sh

Je drinkt een biertje in de kroeg en ziet hem of ningszin introduceren toch een te grote stap? Hoe werkt het? Je meldt je aan op de website op een T-shirt laat drukken. Als je dan een a iemand die jou wel ziet zitten, dan kan diegen leggen via website of sms. Zo maak je wel con te maken lager. Waarschuwing voor alle creatievelingen met ning mee dat je wellicht geweigerd zou kunn gedrukt. Toch interesse? Check www.shirtdate (MV)

KANS OP SJANS meet me shirtdater.cat om

? n e o h c s e d u o je t e m n e o d Wat te we nog tuin? Not anymore! Vroeger hadden Schoenen in de kast en plantjes in de en we vind ordig bloemen in onze tuin. Tegenwo kruiden, groenten en simpelweg wat an tuinm toen aal allem n nsraum’. Het bego zelfs kledingstukken in ons ‘groene Lebe geHij ten. plan zijn van n zade de zocht voor David Clifton een veilige groeibasis tegen de ongeboren bloempjes te beschermen zijn om enen scho oude zijn te bruik ig! Nu tzinn kuns ook r alleen praktisch, maa weersomstandigheden. Dit vond hij niet goede een dit Is ago. Chic en rage in New York zijn schoenentuinen een opkomende gebrek bij idee tief crea Een n? ooie wegg wilt oplossing als je je favoriete paar niet De voor ons Nederlandse Eigen huis en tuin? aan een gazon? Of een wijze nieuwe les is… dag oude ie moo een n alen of sleehakke vraag is of dit voor alle stiletto’s, sand (SC)

20 / JEUK

A

//COLUMN

hirt niet ergens van?

f haar staan. Is erop afstappen en je beste ope? De oplossing: T-shirtdating! e met een nickname of code, die je vervolgens avond gaat stappen, trek je dat shirt aan. Is er ne je naam of code opzoeken en contact met je ntact maar wordt de drempel om de eerste move

gevoel voor bizarre nicknames: houd er rekenen worden met bepaalde teksten op je borst er.com.

Apple worshipping

Foto: Demonmathiel.deviantart.com

Apple, Apple fans zijn believers: eens een ng in tenla nach n staa Ze e. Appl een altijd en igen acht bem de rij om de nieuwe iPad te . huis naar d iken pred lof lopen vervolgens en stus Chri s Jezu we nieu de is Steve Jobs preizij moeten als volgers het woord vers r vake al is ie relig ware den. De link naar een enen hers de in ook nu is het r gelegd, maa ets of aangetoond! In de documentaire Secr van rfan supe een Superbrands onderging eAppl nieten eAppl . scan Apple een MRI: het lusie Conc bij. voor en flitst n ucte prod aantonen van Apple-producten had bij en ieuz relig bij als t effec hangers hetzelfde en. pass of gelo hun bij die beelden (MV)

Twitter-tv Ik kijk Twitter. Je kijkt Twitter?! Ja dames en heren, ik kijk Twitter. Televisie is zo passé! Geregeld zit ik hele avonden lang naar mijn Twitter-timeline te staren en heb ik de avond van mijn leven. Laatst nog bij de wedstrijd AjaxTwente. Onder de hashtag #AjaTwe heb ik de hele wedstrijd gevolgd, het was een feest. In plaats van de woordenvloed van Jack van Gelder had ik alle twitterende voetballiefhebbers als commentator. De ene scherpe opmerking na de andere verscheen op mijn beeldscherm. Vooral het eigen doelpunt van Landzaat was de aanzet tot een Twitter-salvo. Wat mij erg plezierde. We zagen het al eerder bij programma’s als The Voice en X Factor. Zo wist Twitter allang dat Ben Saunders ging winnen. Zoveel tweets, dat kon gewoon niet anders. Het vermakelijke is dat op Twitter gezegd wordt waar het op staat. Als een kandidaat vals zingt, dan zijn de tweets niet voor de poes en zal hij het weten ook! De juryleden aan de andere kant proberen er geregeld omheen te draaien. Zij zeggen dan dat het niet aan de kandidaat ligt, maar dat het gewoon een erg lastig liedje is. Yeah, right! Ik stel voor dat we de jury inwisselen voor vier beeldschermen waar alleen tweets op te zien zijn. Heb je geen zeurende Henk-Jan of gillende Gordon meer nodig. Net zo als ik mijn tv niet meer nodig heb. Televisie in goede staat, gratis af te halen.

Zeeuws Meisje

JEUK/ 21

//GIJS HOPMANS & MARC VAN LIERE

DE WEGBEREIDERS VAN THEATERTOP

Meer ambitie dan een bijbaantje in de horeca of supermarkt? Sommige IEMES-studenten kiezen al tijdens hun studie voor het ondernemerschap in de EME-branche. Netwerken en ondernemen kan voor sommigen niet vroeg genoeg beginnen. Dit geldt zeker voor Gijs Hopmans (23) en Marc van Liere (22). Zij liepen stage bij hun eigen bedrijf: TheaterTOP. MAARTJE VERHEEZEN Voor sommigen is de theaterwereld een vak waar ze al jaren van dromen, anderen zijn er bij toeval ingerold. Zo ook Gijs en Marc. Deze twee derdejaars CO-studenten werkten al enige jaren bij Theaters Tilburg om een centje bij te verdienen. Een jaar geleden kwam directeur Leo Pot met een voorstel. Marc: ‘Elk jaar studeren er aan de Hogeschool voor de Kunsten mensen af die ontzettend professioneel en goed zijn, maar erg moeilijk aan werk komen. Daarnaast zit Theaters Tilburg praktisch in hetzelfde gebouw als de Hogeschool voor de Kunsten, maar de samenwerking tussen deze twee was nog erg beperkt. Leo vroeg ons hier iets mee te doen.’ Uitkomst: TheaterTOP. Gijs en Marc organiseren in samenwerking met de Hogeschool voor de Kunsten theatervoorstellingen in de schouwburg met jong, afstuderend talent in de hoofdrol. Het biedt deze mensen de kans zich te laten zien en productiemaatschappijen om nieuw talent te ontdekken. Marc: ‘Wij willen als springplank fungeren, want het gat tussen het afstuderen en het spelen in een topproductie is groot. Het project zou geweldig geslaagd zijn als één of

22 / studeren en ondernemen

twee mensen uit onze productie landelijk zouden doorbreken.’ Het is twee vliegen in één klap voor de jongens. Marc: ‘Alle werkzaamheden die we verrichten voor het bedrijf, gaan veel verder dan je van een stage zou verwachten. Daarom zijn we naar school gegaan om te vragen of dit ook als stage mocht tellen. En dat mocht!’ Het is hard bikkelen want ook al lopen ze stage, het bijbaantje houden ze er ook gewoon bij. Gijs: ‘We zijn zo’n vijftig tot zestig uur per week in het theater te vinden. Eerst stage lopen van negen tot vijf en daarna nog even wat geld verdienen.’ Inmiddels hebben ze hun eerste voorstelling Midweekje Hemel achter de rug. Scratch heeft mee kunnen genieten van de grote diversiteit aan theaterdisciplines. Er waren dans, drama, muziek, een circusact en klassieke zang, al dan niet met een knipoog. Zoals Leo Pot zelf zegt: ‘Talenten waar Tilburg als stad trots op mag zijn!’ En Gijs en Marc? Die gaan door… Al zullen ze voor hun afstudeerstage ook gaan snuffelen in andere takken van de branche. Gijs: ‘Het is ook goed om eens verder te kijken in plaats van meteen met een tunnelvisie alleen het theater voor ogen te hebben. Maar uiteindelijk hangt het af van hoe goed, groot en leuk TheaterTOP gaat worden.’

//PROOF

WORLD CHANGING people, projects and ideas

Beleggen in je favoriete boek

Pop!Tech voor innovators

TenPages is een onlineplatform dat nieuwe talentvolle schrijvers en investeerders samenbrengt om boeken uit te geven. Het principe is vergelijkbaar met Sellaband: je steunt een mooi project en wanneer het een hit wordt, profiteer je als investeerder van het succes. Flopt het, dan is er nog geen man overboord. Je hebt namelijk maar een klein aandeel. Dit principe is nu ook in de boekenbranche doorgedrongen. Schrijvers plaatsen de eerste tien pagina’s van hun boek op de website, zodat iedereen het kan lezen. Vinden mensen het boek fantastisch, dan kopen ze één of meer aandelen. Bij tweeduizend aandelen á vijf euro per stuk, wordt het boek uitgegeven. De lezer bepaalt dus of het boek goed genoeg is voor de verkoop. Literaire pareltjes die anders misschien nooit waren ontdekt, krijgen via deze weg een kans.Heb jij de droom om zelf een boek te schrijven? Heb je al een masterpiece in je bureala liggen? Of wil je slapend rijk worden door de next Stieg Larsson te ontdekken?

Pop!Tech is een innovatief netwerk met een wereldwijde community. Leiders, denkers en doeners uit verschillende disciplines komen hier samen, van technologie tot sociaal ondernemerschap en van kunst tot geesteswetenschappen. Missie: world changing mensen, projecten en ideeën delen en ontwikkelen. Pop!Tech praat niet alleen over innovatie, maar deelnemers werken ook intensief samen met de mensen uit hun netwerk. Ze hebben onder andere het Social Innovation Fellows Program in het leven geroepen. Hiermee helpt Pop!Tech jaarlijks tien tot twintig talentvolle vernieuwers om een stap verder te komen met hun plannen. De juiste tools, nieuwe inzichten, aandacht in de media: Pop!Tech helpt. Verbeter de wereld en begin met zijn allen! www.poptech.org. (MV)

Van Facebook naar fotoboek Tegenwoordig is je dagboek een blog en worden ouderwetse fotorolletjes niet eens meer ontwikkeld. Toch zien we een tegenbeweging: we willen herinneringen weer tastbaar maken. SoSocio slaat een brug tussen de wereld van social media en het ouderwetse fotoboek. Deze service biedt Facebook-gebruikers de mogelijkheid om hun online-fotocollectie af te drukken in een mooi fotoboek. Niet alleen de foto’s, maar ook alle reacties van vrienden en tags worden in het boek meegenomen. De prijs varieert tussen € 14,95 en € 25,45. Speciaal voor Scratch lezers Probeer SoSocio en maak kans op een gratis luxe fotoboek! Maak nu een fotoboek van maximaal 30 pagina’s op SoSocio.com en stuur ons het boeknummer toe via onze Facebookpagina (Iemes Scratch). Onder de inzendingen verloten wij een gratis fotoboek t.w.v. €25, 45! Check: www.sosocio.com (MV)

www.TenPages.com. (MV)


scratchproof / 23

//24

e

nl)

ot. ww.fro w ( . n a

sta a o wel t d u a i e d er lu laat je

Lievze fietsenstallingen Met d

? e o m n

Solliciteren via twitter

Twilliciteren! (www.tweetjobs.nl)

Vreemdgaan vergroot de creativiteit

70% van de gebruikers van de datingsite Secondlove.nl geeft toe vreemd te gaan. In een onderzoek zeggen vreemdgangers creatiever te worden door er een schatje op na te houden. (www.dutchcowgirls.nl)

Bioscoopstoel van de toekomst

De D-box bioscoopstoel laat je de actie voelen die je op het scherm ziet. Ook bij ehm… romantische scènes? (www.froot.nl)

Inspiratie nodig?

(www.deinspiratiekamer.nl)

Populariteit Facebook daalt door aanwezigheid van ouders Jongeren vin

den het niet tof mama of papa als vr iendje te hebben. Veel ouders maken gebruik van een Face book pagina om de kinder en te controleren. (www.frankwatching. com)

iemes news

Recommend Documents