}<(l(tp$=adbcb <
Een échte Haagse krant
Vrijdag 10 april 2015
jaargang 9 nummer 413
Dankzij Simonis weer vis in de Rokerij 13
Zo vierde de wijk 25 jaar geleden feest.
Een eeuw op 9 stand in het Statenkwartier IN MUSEON Wandelen langs de Atlantikwall 7 Zelf bouwen is blijvertje 3
Gaynel Hodge, onze eigen ‘Platter’ UITdekunst 4
advertentie
IEDERE VRIJDAG OPEN TOT 21 UUR
€ 2,50
2>
Den Haag Centraal > Vrijdag 10 april 2015
archeologie
den haag laag voor laag
Dag van de Haagse Geschiedenis, hoezo saai?
O
p zaterdag 18 april is de Dag van de Haagse Geschiedenis. Nu klinkt dat misschien een beetje saai. Misschien denkt u net als ik toen we voor de eerste keer gevraagd werden om hieraan mee te doen: daar begin ik niet aan hoor, dat is niks voor mij, allemaal saaie boeken en saaie dingen en saaie mensen. Maar niets is minder waar, kan ik u vertellen. Ieder jaar doen alle instellingen, musea en Haagse clubs en verenigingen mee die ook maar iets met de Haagse geschiedenis te maken hebben. Het zijn er in totaal maar liefst meer dan veertig! Zij geven een heleboel informatie op een toegankelijke manier, leuke rondleidingen en wandelingen, demonstraties, workshops voor kinderen en allerlei activiteiten voor jong en oud. Er is van alles te zien en te doen voor iedereen. Dit jaar is het weer op het Plein van 11.00 tot 16.00 uur. Het thema is Stadsleven, ook wel Citylife. U kunt bijvoorbeeld een workshop ‘make-up uit vervlogen tijden’ volgen, een eigen stadswapen ontwerpen of rondkijken op de historische markt. Of we gaan met z’n allen dansen in de Silent disco waar alleen nostalgische plaatjes worden gedraaid. Of u maakt een tour door het voormalig logement van Amsterdam in de Tweede Kamer, beklimt de toren van de Grote Kerk of wandelt met een gids door de stad en hoort hoe Den Haag er vroeger uitzag. Er is een workshop sneldichten en er zijn spannende lezingen en boottochten door de Haagse grachten. Er is een Indische bustour en u ontmoet de 16de-eeuwse goochelaar Jannes.
van het Lange Voorhout en de sloppen achter de Gedempte Gracht en de Bezemstraat was enorm. De stadspaleizen bestaan vandaag de dag nog steeds, maar de sloppen zijn gelukkig uit het stadsbeeld verdwenen. Door middel van enkele opgegraven voorwerpen krijgt u een beeld van het verleden van dit stuk van de stad en vooral van de contrasten tussen de verschillende bevolkingsgroepen. U kunt zich aanmelden voor een van de drie wandelingen met een archeoloog langs locaties waar archeologisch onderzoek is gedaan. Er wordt dan speciaal aandacht besteed aan genoemde grote contrasten tussen arm en rijk. En bijna alles is gratis. Vergeet u niet om van te voren op het Plein kaartjes op te halen voor de verschillende activiteiten waaraan u wilt meedoen. De Dag van de Haagse Geschiedenis is helemaal niet saai! Kijk voor de plattegrond en het complete programma op www.dagvandehaagsegeschiedenis.nl
>Foto: Gemeente Den Haag
En u kunt ook nog onze Schatvondst van de Rotterdamsebaan bewonderen in het Haags Historisch Museum. Kortom, te veel om op te noemen.
Arm en rijk Bij de kraam van Archeologie kunt u opgegraven spullen bekijken uit de binnen-
stad die iets vertellen over de contrasten tussen arm en rijk vroeger. Tot in de 20ste eeuw leefde een deel van de bevolking van de Haagse binnenstad in schamele, stinkende, tochtige en lekkende woningen. Men had vaak geen toegang tot schoon drinkwater en er was onvoldoende voedsel. Het contrast tussen de stadspaleizen in de buurt
Corien Bakker stadsarcheoloog
advertentie
ALTIJD ACTIEF VOOR ÚW WOONGELUK! SPECIALE S VOORJAAR ACTIE ionele Gratis profess n 360° foto’s va uw woning!
Hoe snel mogen wij úw woning verkopen?! De markt trekt aan en dat hebben wij zeker gemerkt in het Statenkwartier. Wij hebben veel zoekers in ons bestand die op zoek zijn naar úw woning! Dus heeft u verhuisplannen en bent u op zoek naar een goede makelaar? Pak dan de telefoon of mail ons voor het maken van een afspraak.
Van Boetzelaerlaan 1 | Den Haag | T 070 - 355 84 00
[email protected] | www.korffdegidts.nl
3
actueel<
Vrijdag 10 april 2015 > Den Haag Centraal
Jaarlijks minstens 200 huizen
Wijsmuller geeft zelf bouw impuls Locaties Kleinschalig Opdrachtgeverschap 4e tranche
Door Casper Postmaa
Hagenaars die op een kavel van de gemeente een eigen huis willen bouwen hoeven straks niet meer dagen in een slaapzak voor het stadhuis te liggen om zich aan te melden, een mailtje is voldoende. Wethouder Joris Wijsmuller (HSP, stadsontwikkeling) wil jaarlijks 200 woningen laten bouwen door particuliere opdrachtgevers, ondernemers en kleine projectontwikkelaars. “In die volgorde. We hebben geleerd van het verleden. Projectontwikkelaars die in deze projecten waren geïnteresseerd, kwamen vooral van buiten de stad. Het collegeakkoord heet niet voor niets ‘Vertrouwen op Haagse kracht’, we willen de investeringscapaciteit van de stad aanspreken”. Anders dan de afgelopen jaren toen 600 projecten werden uitgegeven, zullen de nieuwe kavels en kluswoningen in het vervolg verspreid over het jaar worden aangeboden. De eerste percelen zullen nog voor de zomer op de site van de Kavelwinkel komen te staan. De gemeente verwacht dat de belangstelling voor het zelf bouwen de komende jaren onverminderd groot zal zijn. De bewoners zijn goedkoper uit en omdat zij vrijwel zonder toezicht van de welstandscommissie kunnen bouwen, is de vrijheid groot. “Dat kan betekenen, dat er huizen verrijzen die ik niet mooi vind, maar dat accepteren we”, zegt Wijsmuller. “Het gaat niet om míj of de gemeente, maar om wat de bewoners mooi vinden”. Ook het bouwen van woningen uit een aannemerscatalogus is volgens Wijsmuller bespreekbaar. Zelf bouwen hoeft wat de gemeente betreft niet om een individueel initia-
Kavellocatias 1. Viljoenplantsoen (Transvaal) 12 kavels 2. Uitenhagestraat (Transvaal) 1 kavel (voor appartementen + bedrijfsruimte) 3. Oude Haagweg (Loosduinen) 18 kavels 4. Veenweg (Leidschenveen) 6 kavels 7
5. Ypenburgse stationsweg (deelplan 20 Ypenburg) 70 kavels ca. 230 appartementen 600 m2 bedrijfsruimte
3 2 1
Klushuizen 6. Noordpolderkade 171-173/Cilinderstraat 206 (Laak) 13 klushuizen
6
7. Witte Withstraat 119 (Centrum) 9 klushuizen
4 5
tief te gaan, ook collectief bouwen is een mogelijkheid. “De Groene Mient, een groepsproject dat nu op gang komt, is daar een goed voorbeeld van. Soms heb je bij grotere projecten een trekker nodig. In die gevallen kun je een kleine projectontwikkelaar inschakelen”. Lagere inkomens Voordat de zelfbouwers aan de slag kunnen, moet Wijsmuller eerst nog
langs de gemeenteraad, ook wil hij vooraf overleg hebben met bewoners van de wijken waar de nieuwe zelfbouwlocaties (zie kaart) zijn gepland. Als het aan de gemeente ligt, zal het bouwen van een eigen huis straks ook bereikbaar zijn voor lagere inkomens. Wijsmuller is daarvoor te rade gegaan bij Eerste Kamerlid Adri Duivesteijn (PvdA), die als wethouder van Almere op dat gebied succesvol was. “De lagere inkomens
meldden zich tot nu toe vooral voor kluswoningen, ik vind dat zij ook de kans moeten krijgen om een eigen huis te bouwen”. Het is volgens Wijsmuller een kwestie van financiering. “Almere heeft bewezen dat het kan, er moet uiteindelijk een vorm van garantiestelling komen”. De wethouder denkt ook aan een andere verruiming van de mogelijkheden. Omdat de kavels van de gemeente opraken, wil hij met het
Rijksvastgoedbedrijf gaan overleggen over het ombouwen van lege kantoren tot woningen. “Dat kan op veel plekken. Ik heb het er nog niet over gehad, maar de ministeries van Sociale Zaken en Buitenlandse Zaken en het kantoor op het Willem Witsenplein zijn locaties waar het volgens mij kan”. Wie meer wil weten zie: ikbouwindenhaag.nl
Zwarte Pad verliest romantiek Door Jan van der Ven
De romantiek van het Zwarte Pad gaat verdwijnen. Er komt verlichting rond het donkere pad dat naar diverse horecagelegenheden leidt op dit rafelige stukje Noordzeestrand. Het Zwarte Pad in Scheveningen gaat daardoor zijn naam verliezen, het wordt eerder een Lichtend Pad. Hoe sterk de verlichting wordt, is nog niet helemaal helder. Want er moet rekening gehouden worden met vleermuizen die er ’s nachts in de nabijgelegen duinen een veilig heenkomen vinden. Die hebben recht op een ongestoorde nachtrust. Naast het installeren van verlichting komt er rond het Zwarte Pad cameratoezicht. Vanaf het strand zullen deze zomer camera’s de bewegingen van alternatief Den Haag rond het Zwarte Pad scherp in de gaten gaan houden.
Het gaat om flexibel toezicht met camera’s, zoals die elders in Scheveningen ook worden ingezet. Het werk van de camera’s wordt ’s avonds en ’s nachts vergemakkelijkt, want de horecaondernemers hebben beloofd dat het betonnen toegangspad langs de strandpaviljoens stevig verlicht wordt. De ingrepen volgen na een roerig verlopen zomerseizoen 2014. Op last van de burgemeester werden toen twee strandtenten gesloten voor een periode van uiteindelijk zes maanden. Er waren drugs gevonden, onder meer tijdens een gerichte actie van de politie. In een geval werd één dealer opgepakt. Beachclub Woosah en De Karavaan moesten hun deuren sluiten en het seizoen 2014 werd een ramp voor ze. De straf van zes maanden sluiting kwam hard aan, omdat het hier vol-
Beachclub Woosah en De Karavaan moesten in 2014 hun deuren sluiten vanwege drugs. >Foto: Woosah
gens de eigenaren om overtredingen ging die ze met de beste wil van de wereld niet konden voorzien of verhinderen. Iemand met enkele xtc-pillen op zak glipt makkelijk en snel door de controles. Een meerderheid van de Haagse gemeenteraad vindt dat burgemeester Van Aartsen in dit soort gevallen te zwaar straft. Vorig jaar november nam de raad daarom een motie aan van de Groep de Mos en de PVV waarin staat dat sprake moet zijn van strafdifferentiatie in dit soort gevallen. Het draait daarin om het begrip ‘verwijtbare schuld’. Het PVV-raadslid André Elissen zegt ter toelichting: “Aanleiding voor het indienen van de motie waren de rigoureuze straffen die worden uitgedeeld. Stel je voor, zes maanden sluiting. Dat wil bijvoorbeeld zeggen dat personeel moet worden ontslagen”. Wegkijken Volgens het raadslid moet in de strafmaat daarom veel meer rekening gehouden worden met de maatregelen die een eigenaar neemt om drugsbezit onder bezoekers tegen te gaan. “Eigenaren die wegkijken, moeten bestraft worden. Geen enkel probleem, want dan is er sprake van verwijtbare schuld. Maar we vinden dat een eigenaar die er alles aan doet drugs te weren, niet met zo’n zware straf moet worden opgezadeld”, aldus het PVVraadslid. Enkele weken geleden kwam de strafmaat van zes maanden ook aan de orde tijdens een debat van de afdeling Den Haag van Horeca Nederland met Haag-
se raadsleden. Alleen de fracties van PvdA en VVD steunen het beleid van de burgemeester, de overige aanwezige raadsfracties vinden het tijd worden voor minder rigoureuze straffen voor de goedwillende horecaondernemer. Burgemeester Van Aartsen heeft nog niet laten weten wat hij met de
motie gaat doen. Beide indieners stuurden hem daarom begin vorig maand nog een kattebelletje in de vorm van schriftelijke vragen. Daarin vragen de twee partijen aan de burgemeester om deze zomer alvast in de geest van de eerder aangenomen motie te handelen.
Advertentie
Exclusieve brilmode
Hoogstraat 37 2513 AP Den Haag www.hofstede-optiek.nl
4>
Den Haag Centraal > Vrijdag 10 april 2015
stadsmens
Cliënten Stichting SchuldHulpMaatje voelen zich gehoord en gewaardeerd Vier keer belde het schuldhulpmaatje tevergeefs aan bij de cliënt. Toch ging de vrijwilliger een vijfde keer langs. Ditmaal werd de deur wel opengedaan. Maatje en cliënt konden nu wel een begin maken met het orde op zaken stellen. “Ik heb daar groot respect voor”, zegt drs. James van Velzen over de vasthoudendheid van de vrijwilliger. In het verhaal van de projectleider van de Stichting SchuldHulpMaatje Den Haag klinkt steeds respect door, ook als hij spreekt over de cliënten die hulp zoeken. Zo vertelt hij over een mevrouw die naast alle afbetalingen maandelijks toch een klein bedrag wilde overhouden om iets van kleding te kunnen kopen. “Het gaf haar nog enigszins een gevoel van eigenwaarde om dat te kunnen blijven doen”. Het vergt moed van mensen om de stichting in te schakelen. Is die stap eenmaal gezet, dan is de dankbaarheid groot dat er voor hen wordt gezorgd, weet Van Velzen inmiddels. “Sommigen hebben de eerste paar keer tranen in hun ogen. Ze voelen zich gehoord en gewaardeerd”. Sinds ongeveer een halfjaar
Projectleider James van Velzen: ‘Als ik dat hoor, gaat mijn bloed sneller stromen’. >Foto: Thomas Vahé
is SchuldHulpMaatje Den Haag actief en de stichting kan inmiddels rekenen op een kleine vijftig vrijwilligers. James van Velzen, van oorsprong onderwijskundige/begeleider, hoopt dat er dit jaar nog vijftig tot zestig maatjes worden opgeleid. Aan welke criteria zij moeten voldoen? “Je moet een zekere afstand hebben tot de cliënt, maar moet dat wel combineren met warme betrokkenheid. Het gaat om mensen die snel orde op zaken kunnen stellen,
die het leven al wat snappen en er ook de schoonheid van inzien om iemand weer zelfstandig te krijgen”. En: “De maatjes ordenen de schulden, maken de zaken inzichtelijk. Ook kijken ze of extra inkomen mogelijk is”. Dankzij doortastend optreden van een maatje kon eind vorig jaar een huisuitzetting worden voorkomen. De vrijwilliger vertelde de deurwaarder dat hij en de cliënt er samen uit zouden komen. “Dat was een reden om het een kans te geven.
Men weet dat er achter het maatje een serieuze organisatie staat”. De Stichting SchuldHulpMaatje is inmiddels in 85 steden gevestigd. De nood is groot, vertelt Van Velzen, die zich al jaren op vele fronten inzet voor mensen. “Wij krijgen per week zeven tot tien aanmeldingen voor hulp”. De cliënten komen volgens hem ‘uit alle standen van de bevolking’. Dat geldt evenzeer voor de vrijwilligers. “Er zijn er ook bij die zelf in de schuldhulpverlening hebben gezeten. Zij weten waar iemand doorheen gaat”. Zo moet een alleenstaande drie jaar van maximaal vijftig euro per week leven tijdens de schuldsanering. Den Haag telt ongeveer 30.000 mensen met schuld, veroorzaakt door onder meer ziekte, echtscheiding of een huis dat onder water staat. “Er is ook wel een categorie bij die het aan zichzelf te wijten heeft. Dat zijn mensen die bijvoorbeeld geen financiële opvoeding hebben gehad en niet weten hoe zij met geld moeten omgaan”. De stichting controleert overigens ook of instanties de juiste procedure hebben gevolgd. Onlangs meldde
zich een zwangere Portugese vrouw die ontslag had gekregen toen zij ziek was. Van Velzen: “Wij hebben de vrouw geadviseerd om een prodeo-advocaat in te schakelen om te kijken of haar vroegere werkgever dat ontslag terecht heeft gegeven”. Instanties doen geregeld een beroep op de stichting SchuldHulpMaatje. Neem Palier, het zorgbedrijf voor forensische psychiatrie, intensieve zorg en reclassering. Wanneer bijvoorbeeld een ex-verslaafde of expsychiatrisch patiënt die inmiddels zelfstandig woont, het financieel niet meer voor elkaar krijgt, vraagt Palier aan SchuldHulpMaatje de cliënt over te nemen. Van Velzen: “Iemand heeft heel hard gewerkt om verder te komen. Er wordt ons verteld dat het doodzonde zou zijn als hij het dan niet zou redden. Als ik dat hoor, gaat mijn bloed sneller stromen”. Joke Korving De stichting streeft dit jaar naar honderd actieve maatjes. Aanmeldingen en informatie: www.schuldhulpmaatjedenhaag.nl
advertentie
INKO O P VAN BO E KE N
Met bijzondere interesse voor het oude boek. Grote collecties of een enkel stuk van waarde. Wij zoeken ook prenten, ansichtkaarten, foto’s, schilderijen, oude tijdschriften, strips, LP’s, anker-richter steenbouwdozen en batiks. Bel ons voordat u gaat opruimen. AL 35 JAAR OP DE FRED
U kunt bij ons terecht tijdens winkeltijden en wij komen bij u thuis. BEWAAR DEZE ADVERTENTIE, U WEET NOOIT WANNEER DEZE VAN PAS KOMT!
Antiquariaat Leest Fredrik Hendriklaan 81a 2582 BV Den Haag 070 354 0345
[email protected]
5
actueel<
Vrijdag 10 april 2015 > Den Haag Centraal
Rob Perik, VNO-NCW Den Haag
‘Als dat maar goed komt met Den Haag’ Door Jan van der Ven
“Als dit maar goed gaat”. Rob Perik, voorzitter van de werkgeversorganisatie VNO-NCW in Den Haag, maakt zich zorgen over de slagkracht van het college dat bijna een jaar geleden aantrad. Hij schreef er een artikel over in het blad Forum van VNONCW, dat landelijk verschijnt in een oplage van 25.000 stuks. De titel van zijn artikel: ‘Als dat maar goed gaat’. In het magazine van de werkgeversorganisatie worden vier steden belicht waar na de raadsverkiezingen van vorig jaar sprake was van een politieke omwenteling. Amsterdam: de PvdA uit het college. Groningen: idem. Zwolle: CDA eruit, ChristenUnie grootste partij. Den Haag: een versplinterde raad, de Haagse Stadspartij trad als vijfde partij toe tot het college. De toon van de artikelen: overal gaat het eigenlijk best goed, maar in Den Haag is het nog maar de vraag of het goed komt. Rob Perik is vooral bezorgd over de wijze waarop het nieuwe college de portefeuille Economische Zaken onderling heeft verdeeld. Hij schrijft over de onderhandelingen rond de verdeling van de portefeuilles tussen de zes wethouders: ‘Vooral aan de portefeuille Economische Zaken is hard getrokken. Die is belangrijk en daarmee kun je je profileren. Het ge-
volg is dat EZ onder drie wethouders is verdeeld’. En hij vervolgt: ‘Het officiële verhaal is dat het de samenwerking tussen de wethouders moet bevorderen. Vanachter de schermen hoorde ik dat er gewoon bonje was. Ik vind het risicovol, EZ is geen marginale portefeuille’. Gevraagd om een toelichting zegt de voorman van de Haagse afdeling van VNO-NCW: “De economische koek in Den Haag is helemaal verdeeld tussen de wethouders, omdat men er tijdens de onderhandelingen niet uitkwam. Maar je gaat het ministerie van Defensie toch ook niet in stukken hakken om zo de samenwerking tussen ministers te bevorderen?”
Rob Perik. >Foto: PR
Som Proef op de som wordt het 10.000-banenplan van de gemeente dat eind vorige maand met veel tromgeroffel werd gepresenteerd. Achter de tafel zaten de verantwoordelijke wethouders Klein (CDA), Van Engelshoven (D66) en Baldewsingh (PvdA). Ze vertegenwoordigen drie partijen met ieder een andere kijk op de aanpak van de enorm hoge werkloosheid in Den Haag. Wat dat betreft is Perik niet helemaal gerust op de houding van PvdA-wethouder Baldewsingh. Die verklaarde onlangs in de Volkskrant zichzelf te zien als enige echte vertegenwoordiger van de be-
volking in het bestuur. “Ik maak me zorgen of het goed gaat, als ik zoiets lees”, aldus Perik. Hij hoopt desondanks dat de drie op één lijn blijven zitten. Wat hem betreft, moet de koers zijn: groei van de werkgelegenheid komt vooral via ondernemers tot stand. Hij vreest echter dat wordt gekozen voor de traditionele aanpak: hier een banensubsidie en daar wat extra onderwijs voor jongeren die in de bijstand zitten. Perik waarschuwt: “Intussen verandert de wereld razendsnel. Kijk maar eens naar de banen die verdwijnen in de administratieve sector. Ouders die hun kinderen naar de Haag-
se Hogeschool sturen, denken nog steeds dat in d i e s e c to r voor hun kinderen werk te v i nd e n i s . Maar die banen drogen dus op, dat zie je overal om je heen”. Een andere hindernis die Rob Perik signaleert voor stevig economisch herstel in Den Haag, is de enorme versplintering in de Haagse gemeenteraad. Hij schrijft daarover: ‘Er moet met heel veel partijen worden onderhandeld om een resultaat te krijgen. Dat is niet erg als iedereen goed kan samenwerken, maar als je elkaar vliegen gaat afvangen of uit bent op effectbejag, gaat het niet”. Maar dat Den Haag van VNO-NCW heeft een beetje heimwee naar het vorige college, waarin Economische Zaken dat de praktijk eigenlijk nog erger is, want niet drie maar eigenlijk vier wethouders zijn belast met ieder een deel van de portefeuille EZ.
Den Haag in de ban van cybertop De hofstad is eind volgende week voor even de cyberhoofdstad van de wereld als in het World Forum de ‘Global Conference on CyberSpace 2015’ (GCCS2015) plaatsvindt. Internationale overheden, het bedrijfsleven, wetenschappers en maatschappelijke organisaties komen op donderdag 16 en vrijdag 17 april bij elkaar om afspraken te maken over een vrij, open en veilig internet.
Calvin Klein opent binnenkort een filiaal in de Hoogstraat. Dat maakte het modeconcern deze week bekend. Het merk heeft nog geen eigen winkels in Nederland, maar verkocht al wel kleding in de shop-in-shops van de Bijenkorf. Naast Den Haag vestigt Calvin Klein zich ook in Amsterdam, Rotterdam en Sluis. De Haagse vestiging is met tachtig vierkante meter de kleinste van de vier. In de nieuwe zaak in de Hoogstraat wordt straks uitsluitend de herencollectie van het Amerikaanse bedrijf verkocht. Het interieur van de nieuwe Nederlandse winkels is in lijn met het grafisch en minimalistische zwart-witconcept van Calvin Klein.
Weer subsidie voor groen dak Den Haag wordt vanuit de lucht gezien steeds groener, doordat het aantal groene daken toeneemt. De stad telt op dit moment 3,5 hectare groen dak en dat moet meer worden. Daarom heeft het gemeentebestuur besloten de subsidieregeling die in 2009 werd ingesteld te verlengen. Groene daken zijn goed voor het milieu. Ze absorberen regenwater, planten kunnen er groeien en ze isoleren. Daarnaast houden ze fijnstof vast. De subsidie die de gemeente uitkeert, bedraagt veertig procent van de aanlegkosten met een maximum van 10.000 euro per aanvraag. Er zit tot eind dit jaar 200.000 euro in kas. Om de isolatie van daken en vloeren te stimuleren wordt tot eind dit jaar een half miljoen euro uitgetrokken. In vorige jaren was ook subsidie voor dit doel beschikbaar. Tot op heden is volgens de gemeente 155.000 vierkante meter dak geïsoleerd.
Parkeren op kenteken Het parkeerkaartje en de passen voor vergunninghouders behoren binnenkort tot het verleden. De gemeente Den Haag heeft in de Archipelbuurt en de Vruchtenbuurt al het zogenaamde ‘kentekenparkeren’ ingevoerd. Deze maand volgen ook Scheveningen en het centrum. Over een jaar is in heel Den Haag het nieuwe parkeren een feit. Bezoekers kunnen zich aanmelden door hun kenteken op te geven via de parkeerautomaat. Controle door de parkeerwachters geschiedt met een scanauto, waardoor handhaving eenvoudiger en goedkoper is. Bij het ombouwen van de parkeerautomaten voor de overgang naar muntloos parkeren in 2013 is al rekening gehouden met de overstap naar kentekenparkeren. In andere steden wordt al langer gewerkt met de nieuwe betaalvorm, maar helemaal vlekkeloos is het systeem niet. De automaten in Rotterdam blijken storingsgevoelig en Spijkenisse en Nijmegen stoppen zelfs met kentekenparkeren vanwege de slechte ervaringen.
Samenwerking voor het vergroten van de capaciteit ter bestrijding van cybercriminaliteit staat centraal op de GCCS2015. Tijdens deze cybertop wordt daarvoor een nieuw initiatief gelanceerd. Daarnaast spreken de 1300 deelnemers over internationale gedragsnormen voor bedreigingen van het internet en veilig zakendoen. De mensenrechten staan ook op de agenda. Hierbij gaat het om de rechten op vrijheid van meningsuiting en privacy en de toegankelijkheid van internet in onderontwikkelde landen. De deelnemers, onder wie veel ministers, komen bijeen onder het voorzitterschap van minister Bert Koenders (PvdA, Buitenlandse Zaken). Het hoofdprogramma en een groot deel van de parallelle sessies zijn via livestream te volgen op www.gccs2015.com. De drie eerdere cybertops werden gehouden in Londen (2011), Boedapest (2012) en Seoul (2013). Daarbij is een aantal basisbeginselen van internethandhaving tot stand gekomen dat tijdens de top van volgende week praktisch wordt uitgewerkt. Dat nu de hofstad het toneel is van de cyberspaceconferentie, is geen toeval. Den Haag profileert zich nadrukkelijk als internationale stad van vrede, recht en veiligheid. 18.000 mensen bij 160 internationale organisaties werken hier aan een vreedzame, rechtvaardige en veilige wereld. Met onder meer het Internationaal Strafhof, het Joegoslavië-tribunaal, Europol en het communicatie- en informatieagentschap van de NAVO telt
Calvin Klein naar Hoogstraat
Internetveiligheid staat voorop tijdens de Global Conference on CyberSpace 2015. >Foto: The Hague Security Delta.
de stad veel invloedrijke organisaties. Bovendien huisvest Den Haag het grootste veiligheidscluster van Europa: The Hague Security Delta (HSD). Daarin werken bedrijven, overheden en kennisinstellingen uit heel Nederland samen aan innovaties op het gebied van veiligheid, waaronder cybersecurity. Van 13 tot en met 17 april zijn op de HSD Campus aan de Wilhelmina van Pruisenweg lezingen en presentaties bij te wonen in het kader van de Cyber Security Week. Het volledige program-
ma van HSD is te vinden op: www. cybersecurityweek.nl Zo ingrijpend als bij de Nuclear Security Summit vorig jaar maart zijn de verkeersmaatregelen dit keer niet. Tijdens de cybertop rijden alle tramen buslijnen hun normale route, maar het wegverkeer krijgt te maken met omleidingen. Tussen woensdag 15 april 06.00 uur en vrijdag 17 april middernacht zijn de Johan de Wittlaan en een deel van de President Kennedylaan afgesloten. Doorgaand
autoverkeer wordt in beide richtingen omgeleid via de A4 en de centrumring. Het Omniversum, Brasserie Berlage, de OPCW en hotel Bel Air blijven wel bereikbaar. Op de Adriaan Goekooplaan en de Johan de Wittlaan tussen de Alexander Gogelweg en de President Kennedylaan geldt een parkeerverbod op 15, 16 en 17 april. Alle verkeersmaatregelen zijn onder voorbehoud en kunnen gedurende de GCCS2015 nog wijzigen. Kijk voor de actuele informatie op de website van de gemeente.
Kans op Jeugdtop in Den Haag Den Haag maakt kans om de jeugdtop One Young World te ontvangen in 2017 of 2018. Op de shortlist concurreert de stad met Belgrado, Bogotá en Parijs De internationale jeugdorganisatie brengt jaarlijks 1350 jonge leiders tussen de 18 en 30 jaar uit meer dan 190 landen samen om te debatteren en innovatieve oplossingen te bedenken voor wereldproblemen. Tijdens de top krijgen zij steun van wereldleiders die als mentor optreden en sturing geven bij discussies. De winnende gaststeden worden eind september bekendgemaakt.
6> terugblik
Den Haag Centraal > Vrijdag 10 april 2015
foto’s uit het haags gemeentearchief
Max Reger had succes in Den Haag De muziek van de componist Max Reger (1873-1916) wordt tegenwoordig niet vaak gespeeld. Wel door organisten, maar niet door orkesten of tijdens kamermuziekconcerten. Waarom? Omdat zijn muziek niet alleen technisch erg moeilijk is, maar ook een ingewikkelde polyfone structuur heeft, die daardoor voor velen niet gemakkelijk toegankelijk is. Ook de voortdurende harmonische verrassingen zijn aan menigeen niet besteed. Toch zijn bijvoorbeeld het ‘Klarinetkwintet’ en de ‘Hymnus der Liebe’ voor bariton en orkest prachtige werken. Toen Max Reger in 1916 overleed, vond de bekende criticus Matthijs Vermeulen dat voor de muziek een zegen. Ook de Haagse muziekcriticus Constant van Wessem was niet rouwig om Regers overlijden. Hij vond de waardering van de muziek van Reger ‘een ware schande voor de menschheid’. Ondanks al die negatieve uitingen was de componist enige tijd erg geliefd in Nederland en vierde hij ook in Den Haag bescheiden triomfen. In 1905, 1907, 1910, 1915 en 1916 kwam hij naar Nederland en werkte als pianist en als dirigent mee aan uitvoeringen van zijn muziek. Die vonden niet alleen in Den Haag plaats, maar ook in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. Propagandisten van zijn muziek wa-
ren onder anderen violist Alexander Schmuller en pianiste Henriëtte Roll. Ook dirigent Willem Mengelberg was jarenlang een propagandist van de muziek van Reger. Op 28 december 1905 wijdde de Haagse violist Laurent Angenot in Diligentia voor het eerst een hele avond volledig aan Regers muziek. Daaraan werkte de componist zelf ook mee, want hij was een geweldig pianist. Met de Haagse musicus Carel Wirtz (1841-1935) speelde Reger zijn ‘Variaties op een thema van Beethoven Opus 86 voor twee piano’s’. Toen de Rotterdamse pianist Johan Sikemeijer de uitvoering had gehoord, ging hij na afloop van het concert snel terug naar huis. Bij dat haastige vertrek moet hij gezegd hebben: ‘Ik moet er nog eens een schepje bovenop doen’. Hij zou het werk een paar dagen later ook met Reger uitvoeren, maar dan in Rotterdam. Den Haag kende verschillende liefhebbers van Regers muziek, zoals mr. J.A.H. baron Van Zuylen van Nyevelt (1854-1940). Hij dirigeerde destijds met enige regelmaat het Residentie Orkest en was er daarnaast voorzitter van. Reger kreeg van hem verschillende keren een uitnodiging om het orkest te komen dirigeren. De componist logeerde dan bij de baron aan de Lange Vijverberg 4 en
Componist Max Reger in 1908 in Berlijn. >Foto: Hermann Leiser
had de beschikking over diens van rubberen banden voorziene koets, inclusief koetsier en bediende. Uit zijn correspondentie blijkt dat Reger verrast was door het enthousiasme waarmee Nederlanders zijn muziek
ontvingen. ‘Die Holländer sind regertoll!’, schreef hij aan zijn vrouw in februari 1907. De bekende pianist Wirtz had al vaker muziek van Reger gespeeld. Toen hij eens een etude van Reger
voor de linkerhand speelde waar de kunstschilder Jozef Israëls bij was, was deze er niet van overtuigd dat Wirtz slechts met één hand speelde. Toen hij zich ervan had overtuigd dat dit toch werkelijk zo was, pakte hij diens hand en zei bewonderend: ‘Dat zo’n hand zó mooi spelen kan’. De handen van Wirtz bespeelden niet alleen de piano, maar ook het orgel van de St. Jacobuskerk aan de Parkstraat. Daarnaast was Wirtz hoofddocent aan het Koninklijk Conservatorium en vloeiden uit zijn pen verschillende composities. Over het bezoek van Reger aan Den Haag doen verschillende anekdotes de ronde. Voorafgaand aan een van de concerten met Wirtz, mogelijk dat in 1907 in Diligentia, verbleef Reger de hele dag bij de familie Wirtz thuis. Voor de lunch had mevrouw Wirtz naar Beiers recept haar gast een schotel met worstjes voorgezet. De componist reageerde daarop blij verrast: ‘Donnerwetter gnädige Frau, das ist ein Gedicht’. Reger stond bekend als enorme grappenmaker, rookte als een ketter en kon ook goed met de drank overweg. Na het concert in Diligentia was hij goed geluimd en dronk hij volgens overlevering ten huize van de familie Wirtz een vat bier leeg. Vervolgens nam hij nog twee flessen wijn tot zich. Het moet erg laat geweest zijn, toen hij terugging naar zijn hotel. Frits Zwart www.denhaag.nl/haagsgemeentearchief
opinie
Beeldbepalende bomen en panden vogelvrij door Haags afbraakbeleid De afgelopen gemeenteraadsvergadering over de Schoenmakersvakschool en de majestueuze bomen aan het Tournooiveld laat zien dat het hoog tijd is voor een herijking van de gemeentelijke beleidsuitgangspunten. Groene en historische stadsgezichten verdienen meer bescherming, aldus de Partij voor de Dieren Den Haag. Keer op keer legt het Haagse stadsbestuur projectontwikkelaars die karakteristieke en monumentale panden of bomen willen slopen voor een extra parkeergarage of nieuwbouw, geen strobreed in de weg. De dingen die echt van waarde zijn voor de stad, zoals cultuurhistorie, leefbaarheid en biodiversiteit, sneeuwen zo keer op keer onder bij financiële belangen. De komende tijd dreigt daardoor een zorgwekkend aantal bijzondere panden en bomen uit het stadsbeeld te verdwijnen. Bij de omstreden herontwikkeling van het Spuikwartier bleek al dat het stadsbestuur weigert zich in te zetten voor hergebruik van het Lucent Danstheater en de Dr Anton Philipszaal. Onlangs bleek ook in de gemeenteraad dat de Schoenmakersvakschool aan de Crispijnstraat het moet ontgelden. Een motie van de Partij voor de Dieren om dit waardevolle pand uit 1921 te bestemmen tot monument, werd verworpen. En zo lijkt het stadsbestuur ook dit gebouw in beschermd stadsgezicht, ondanks de vele protesten van de buurtbewoners, niet tegen de sloopkogel te beschermen. Eenzelfde lot lijkt de historische Sacramentskerk, ook daterend uit de jaren 20 van de vorige eeuw, te wachten. De kerk dreigt wederom gesloopt te worden door een projectontwikkelaar voor de bouw van
dan uitzondering. Het college zou bestaand groen beter moeten beschermen en meer aan hergebruik van gebouwen moeten doen. Dat is niet alleen goed voor het stadsgezicht, maar ook voor dier, natuur en milieu. Dit kan simpelweg door niet steeds voor de sloophamer te kiezen, maar door meer gebouwen tot gemeentelijk monument te verheffen; door in te zien dat deze monumenten bij uitstek bijdragen aan een aantrekkelijke stad; door monumenten, in plaats van ze te slopen, te verduurzamen en daarin een voortrekkersrol te spelen.
Bewonersorganisatie ‘De Groene Eland’ protesteert tegen de bomenkap op de Veenkade. > Foto: DHC/Liza Letsch
appartementencomplexen. Dit kan anders. Het renoveren van bestaande gebouwen is zowel duurzamer als in het belang van een mooi Haags stadsgezicht. Naast historisch erfgoed in de vorm van gebouwen kent Den Haag een groot aantal oude karakteristieke bomen die het stadsgezicht bepalen, veel natuurwaarde hebben en bijdragen aan een aangename stad. Het college van B en W staat toe dat bomen snel gekapt worden als ze ‘in de weg’ staan. Zo
werd door wethouder Revis, die hiervoor zelfs de gemeenteraad passeerde, een kapvergunning verleend voor vijf dikke beeldbepalende kastanjes aan het Tournooiveld. Deze omgehakte bomen moeten ruimte moeten maken voor een parkeergarage, terwijl de vraag ernaar niet is aangetoond. Ook de Veenkade (17 kastanjes) en de Toussaintkade (19 lindes) lijken het te moeten ontgelden. Het stadsbestuur beseft te weinig dat statige lanen en pleinen met monumentale bomen onmisbaar zijn voor een internationale stad van
vrede en recht en dat inwoners, toeristen, bedrijven en internationale relaties ze waarderen. Een ander voorbeeld van onnodige boomkap speelt rond de bouw van het nieuwe NAVO-hoofdkwartier bij het Natura 2000-gebied. Hiervoor worden 162 bomen geveld zonder duidelijke redenen. In Den Haag staat zoveel kantoorruimte leeg dat niets de bouw van nieuwe kantoorruimte kan rechtvaardigen. Ook langs de Nieuwe Parklaan worden 196 bomen omgehakt. Het kappen van bomen blijkt in Den Haag eerder regel
Ook zouden beschermde stadsgezichten in bestemmingsplannen een beschermde status moeten krijgen, zodat waardevolle gebouwen als de Schoenmakersvakschool in de toekomst blijven bestaan. De gemeente kan een voorbeeld nemen aan verschillende bewonersorganisaties die het heft in eigen hand nemen en met concrete plannen komen waarin sloop van markante gebouwen en de kap van bomen niet nodig zijn. Daarnaast moet de gemeente de criteria voor kapvergunningen aanscherpen, zodat de groene longen van onze stad niet langer gevaar lopen. Op deze manier kunnen we onze monumentale gebouwen en bomen koesteren voor komende generaties, mens en dier, zodat zij van een fijne leefomgeving en mooie stadsgezichten kunnen blijven genieten. Christine Teunissen en Robert Barker Partij voor de Dieren Den Haag
7
historie<
Vrijdag 10 april 2015 > Den Haag Centraal
Museon toont stad van vrede vol littekens uit de oorlog
Van reiswieg tot vuurpeloton
Na de bevrijding gebruikten hun vrienden het hout van de executiepaal om er vijf kruisen van te maken. Op de vlakte zijn deze inmiddels vervangen door bronzen afgietsels, maar zo’n origineel kruis kan eveneens worden bekeken; het is in bruikleen gegeven door het Fries Verzetsmuseum. Ook het onheil van de V2-raketten komt aan bod. Van de 1300 verwoestende, door straalmotoren aangedreven projectielen die Duitse eenheden vanaf september 1944 op met name Engeland afvuurden, koos tachtig procent het luchtruim vanuit de Haagse regio. Geregeld stortten die V2’s voortijdig neer. Bijvoorbeeld op 25 januari 1945 vonden als gevolg hiervan tien bewoners uit de Riouwstraat en omgeving de dood.
Door Danny Verbaan
De President Kennedylaan en de Segbroeklaan liggen als een asfaltlint over de stad. Zonder dat de meeste automobilisten en andere weggebruikers zich dat zullen realiseren, vormen deze lanen een erfstuk van de Tweede Wereldoorlog. Hier liep een verdedigingslinie met een tankgracht en aan weerszijden een breed schootsveld voor de kanonnen en mitrailleurposten. Meer dan vijfentwintighonderd woningen en onder meer het gloednieuwe Rode Kruis Ziekenhuis en het lyceum aan het Stokroosplein zijn ervoor gesloopt. Het Statenkwartier, Zorgvliet, Duinoord en de Bomenen Bloemenbuurt bleven verminkt achter. Na de bevrijding werden deze wijken niet hersteld; het stadsbestuur besloot het tracé dat er nu eenmaal al was, te gebruiken voor een van de hoofdroutes van Den Haag. Het is een van de onderwerpen in de expositie ‘Den Haag en de Atlantikwall, oorlog in de Stad van Vrede’ die deze week is geopend in het Museon. Een betere locatie is niet denkbaar, want ongeveer op de plaats van het museum stond de Kerk van de Heilige Martelaren van Gorcum, een van de twee gebedshuizen die eveneens het veld moesten ruimen. Het scheelde weinig of ook het aangrenzende Gemeentemuseum was tegen de vlakte gegaan. Dat besef vormde voor de makers van de tentoonstelling een belangrijk uitgangspunt: aan de hand van hedendaagse situaties laten ze zien hoe het hier in de oorlog is geweest. “Op deze manier wilden we het breder benaderen”, zegt projectleider Gert-Jan van Rijn. Het heeft ertoe geleid dat allerlei bekende plekken zijn gekozen om – met veel originele voorwerpen, foto’s en videopresentaties – het verhaal te vertellen over thema’s als de aanleg van de tankgracht, het dagelijks leven van de Duitse militairen in de bunkers, de onderdrukking en de massale evacuatie van de bevolking. Deze kreeg het vanaf 1942 zwaar te verduren. De kuststrook veranderde in een vesting, de Festung Scheveningen. Later is hier het Benoordenhout bij getrokken, de Festung Clingendael. Evacueren Het vestinggebied werd begrensd door het strand en de duinen waar bunkers en alle mogelijke versperringen ervoor moesten zorgen dat
Na de bevrijding is over de tankgracht bij het Gemeentemuseum een overgang gemaakt om van het Statenkwartier naar Duinoord te kunnen lopen.> Foto: Collectie Haags Gemeentearchief
De Atlantikwall moest voorkomen dat Duitsland werd verslagen, zoals gebeurde in de Eerste Wereldoorlog. Via dit soort affiches werd de bevolking hierop gewezen. >Foto: Verzetsmuseum
een geallieerde invasie gedoemd was te mislukken. Aan de andere kant bevond zich de verdedigingslinie dwars door de stad. Die moest voorkomen dat de Duitse troepen in de rug konden worden belaagd. Vrijwel alle bewoners van het ves-
tinggebied dienden te evacueren. Wie van economische betekenis was, mocht in Den Haag en de omliggende gemeenten blijven. Alle anderen moesten naar het oosten van het land verhuizen. Al met al konden meer dan 135.000 mensen verkas-
sen. In het Museon is onder meer het rieten reiswiegje te zien van baby Maarten Taal uit Scheveningen. Met zijn ouders en zijn broertje Wouter ging hij naar Aalten in de Achterhoek. Er staat ook een vitrine met een knuppel van dik staaldraad, gemaakt door garagehouder Dirk ter Horst uit de Badhuisstraat. Hij was lid van het verzet en zat, met andere kerels, in de Vesting Scheveningen ondergedoken. De tentoonstelling vertelt over een stad en een vissersdorp zoals die allang niet meer zijn voor te stellen. In landhuis Clingendael woonde bijvoorbeeld dr. A. Seyss-Inquart, de hoogste Duitse bestuurder in het bezette Nederland. En de gevangenis diende voor het opsluiten van verzetsstrijders en kreeg daarom de geuzennaam ‘Oranjehotel’. Uit het Oorlogsmuseum in Overloon is het originele poortje gekomen waar de ter dood veroordeelde mannen en vrouwen doorheen liepen, voordat ze op de Waalsdorpervlakte voor het vuurpeloton werden gezet.
Wonder Robbert Schouten lag toen als jongetje te slapen en heeft het als door een wonder overleefd. Op een van de foto’s is zijn bedje te zien; de gevel van het huis is volledig weggeslagen. Als macaber souvenir bewaarde Schouten een scherf van de raket. ‘We remember’, schilderde hij erop. Schouten schonk deze scherf aan het Museon en leverde op die manier een bijdrage aan de expositie. Dat het museum met de Atlantikwall aan de slag is gegaan, komt voort uit een initiatief van het bewonersoverleg Duinoord. Dit kwam op het idee om een wandel- en fietsroute langs de littekens van de Atlantikwall te maken en vond bij zowel het Museon als het Haags Historisch Museum een gewillig oor om hierop in te haken. Zo is een interessante combinatie ontstaan, want geïnteresseerden kunnen er nu op uit trekken om zeventien locaties met eigen ogen te bekijken. De informatiepanelen zijn al geplaatst. “We hebben het project ook willen verbinden met de betekenis van Den Haag als stad van vrede en recht”, vertelt Gert-Jan van Rijn. Hij hoeft maar naar instituten als het Joegoslavië-tribunaal, Europol en de OPCW (Organisation for Prohibition of Chemical Weapons) te verwijzen om aan te tonen hoe vanzelfsprekend die relatie is: zij staan op de plek van villawijk Zorgvliet, die voor de tankgracht van de kaart is geveegd. Den Haag is, schreef Van Rijn in een toelichting, ‘een stad die weet dat vrede en recht geen vanzelfsprekendheden zijn’. Voor meer informatie: www.museon.nl en www.atlantikwalldenhaag.nl
advertentie
CURVERS
Uw Renaultdealer in het Statenkwartier Merk Renault Renault Renault Renault Renault Renault Renault Renault Renault Renault Renault
Type Twingo II ph2 1.2-16V Dynamique Clio II ph2 5-drs 1.4-16V Expression Automaat Clio IV 1.2 Tce Expression Clio IV 1.2 Tce Expression Automaat Kangoo 1.6-16V Expression Modus 1.6-16V Dynamique Luxe Automaat Megane III 1.5 DCI Expression Megane II Cabriolet 2.0-16V Tech Line Automaat Scenic II 1.9 DCI Dynamique Luxe Grand Scenic II 1.6-16V Expression Comfort Grand Espace 2.0-dCi Initiale Automaat
Kleur wit rood grijsmetaal grijsmetaal roodmetaal paarsmetaal d.grijsmetaal zilvermetaal groenmetaal blauw zwartmetaal
Km 30000 86000 13000 7000 240000 55000 145000 55000 266000 145000 55000
bouwjaar 2012 / 5 2002 / 2 2013 / 1 2014 / 4 2003 / 5 2007 / 2 2009 / 4 2009 / 9 2004 / 1 2006 / 1 2012 / 1
Prijs 8.450 4.450 13.950 17.950 3.450 8.450 8.450 15.450 2.950 6.450 36.950
Autobedrijf Curvers Antonie Duyckstraat 36 | 2582 TL | Den Haag
Tel: 070-354 27 00 | E-mail
[email protected] | www. AuTobEDrijfCurvErs.nL
BonBon-Atelier WesterBeek VAn slingelAndtstrAAt 121, 2582 Xl den HAAg WWW.BonBonAtelierWesterBeek.nl
De beste kennis in uw wijk. Dit is Saskia van HWW zorg. Als wijkverpleegkundige is zij thuis in deze Haagse wijk. Dichtbij en vertrouwd. Als geen ander regelt zij de zorg die u nodig heeft. Meer weten? Ga naar hwwzorg.nl of bel (070) 379 33 00.
Speciale bonbon ter ere van het 100-jarig b e s t a a n v a n h e t S t a t e n k w a r t i e r . Het hele jaar door verkrijgbaar.
opheffingsuitverkoop
NOORDEINDE PERZEN, Noordeinde 130, Den Haag tel: 070-3450047. www.persiancarpets.nl
nu onmiddellijk reageren! laatste kans
COLOrIE excluSieve DameSmoDe
Vanaf €765,00
Meza Méditerranée
Niet alleen aan de Weissenbruchstraat 67 in Den Haag (Benoordenhout) kunt u terecht voor mediterrane en
Saint JameS, michèle, Rabe, SommeRmann, nYDJ, William lockie, eteRna. NIEUWE COLLECTIE P r i n s M a u r i t s P l e i n 20, 2582 nD Den Haag. tel: 070-3501333 e-Mail:
[email protected]
NL fabricaat sofa’s, chaises longues en hoekbanken Comfortabel, duurzaam en betaalbaar Knip deze advertentie uit en ontvang 10% korting Westeinde 43 & Frederik Hendriklaan 198 Den Haag Voor meer info: www.KIKKESPULLE.nl
L ibanese
Lekkernijen ,
maar ook aan de Frederik Hendriklaan 115a (de Fred) - vanaf juni 2015 in Den Haag! Dagelijks verse hapjes, belegde broodjes, salades en maaltijden uit eigen keuken. Catering voor bedrijven en particulieren. Contact: (070) 3247871 - (070) 3680945 www.meza.nl -
[email protected] of loop even binnen…
9
statenkwartier<
Vrijdag 10 april 2015 > Den Haag Centraal
Statenkwartier viert honderdjarig bestaan
Weelderig wonen in een wijk vol dynamiek en torentjes
In de zomer vertrekken vanaf de Statenlaan oude, historische trams naar stad en badplaats. In oktober is er een muziekroute uitgestippeld, met optredens door de hele wijk in woningen van bewoners, met als sluitstuk een groot concert in een ‘nog nader te bepalen’ zaal. Het hele jaar door zijn er lezingen over de geschiedenis van het Statenkwartier. De viering wordt ‘vereeuwigd’ op het Prins Mauritsplein. Daar wordt in overleg met bewoners een betonnen ruimte omgevormd tot een groenstrookje, met een herdenkingsboom, een zitbank en een glijbaantje.
De crisis knaagt langzaam aan grote delen van de stad. Maar het Statenkwartier lijkt als nooit tevoren op te bloeien. De wijk is ongekend populair. Een woning staat nooit lang leeg, topwinkels verdringen elkaar voor een plek op de Frederik Hendriklaan, en zelfs de horeca heeft weinig te klagen. Het Statenkwartier is honderd jaar oud. Dus nog een extra reden tot feest. Door Marc Konijn
Het is nog niet zo lang geleden dat de wijk op zijn achterste benen stond. Oproer kraaide. De bewoners van het Statenkwartier voelden zich overvallen door de plannen voor de nieuwbouw van Europol, aan de Eisenhowerlaan. Veel te hoog, veel te massaal. Het gebouw kwam er, ondanks het felle protest. “Je kunt er nog altijd over twisten wat je ervan vindt’’, zegt Koen Baart, voorzitter van het wijkoverleg Statenkwartier. “Het zou open en transparant worden. Maar als je het gebouw vergelijkt met de afbeeldingen uit de eerste glossy’s, dan kun je maar tot één conclusie komen: er staat nu een bunker aan de rand van de wijk”. Het is een smetje. Maar intussen is de rust weergekeerd. Het leven lacht de bewoners doorgaans toe. De huizenprijzen zijn nauwelijks gedaald, met dank ook aan de vele expats – ook die van Europol – die zich aangetrokken voelen tot de mondaine sfeer in de wijk; maar liefst één op de drie bewoners staat te boek als ‘westerse allochtoon’. Koen Baart kan er kort over zijn: “Het is een heel mooie wijk. Veel te klagen heb je hier niet”. Het zonnige leven weerspiegelt zich op de Frederik Hendriklaan. Het faillissement ligt altijd op de loer, zoals de Vulpen is overkomen. Maar een gat wordt meteen opgevuld. De laatste aanwinst is de komst van Hibericus, een walhalla van Spaans eten, in het oude Rabokantoor. In mei opent de Marqt zijn deuren. Baart: “De eigenaar heeft drie panden opgekocht en een winkelier verplaatst. Een enorme investering. Dat geeft aan hoe aantrekkelijk de Fred nog steeds is”. Mopperen Natuurlijk is er altijd iets te mopperen. Het wordt soms lastiger een parkeerplek te vinden, omdat in omliggende wijken betaald parkeren is doorgevoerd. De komst van alweer een Albert Heijn – naast Paagman – wekt ergernis, en ook het plan voor een rotonde op de Fred stemt niet iedereen tevreden. Er is maar één groot zorgpunt: het voor-
Boek Het klapstuk is evenwel het boek ‘Struinen door het Statenkwartier’, op verzoek van het wijkoverleg gemaakt, met daarin negen wandelingen en veel weetjes en feiten over het Statenkwartier en zijn bijzondere architectuur. Drijvende kracht daarachter is Maarten Ruijters, van Ruijters en Thio Architekten in de Paulus Buijsstraat. “Tien jaar geleden werd me gevraagd een lezing te houden. Ik dacht: dat doe ik over de wijk waar ik woon. Vanaf dat moment ben ik gegrepen door de ontstaansgeschiedenis van het Statenkwartier”. Het enthousiasme leidde tot zelfgemaakte puzzeltochten door de wijk, bijvoorbeeld langs de vele tientallen torentjes die er in de wijk te vinden zijn. Nergens in de stad zijn er zoveel te vinden, stelt Ruijters. “Die torentjes waren alleen rond de eeuwwisseling populair, precies in de tijd dus dat de wijk werd aangelegd. Het was een ornament, maar er zat wel een gedachte achter. Het werd neergezet om iets aan te duiden, op de hoek van de straat bijvoorbeeld. Waar een straat in een bocht wegloopt, zie je vaak nog net een torentje. Dat maakt het spannend”.
Architectonische karakteristieken van het Statenkwartier. > Collage: Wijkoverleg Statenkwartier
nemen om tramlijn 11 door te trekken naar het Norfolkterrein, en of die door de wijk komt te lopen. Toch staat de agenda van het wijkoverleg bol. Dat heeft alles te maken met honderd jaar Statenkwartier. Dit
weekeinde bijvoorbeeld is de kunstroute, waarbij kunstenaars op veertig plekken in de wijk hun deuren openen voor het publiek. In galerie ‘Alles in de werkplaats’ in de Van Loostraat 83 is een tentoonstelling over honderd jaar
Statenkwartier. Op 4 juli wordt er op de Willem Zwijgerlaan een Ramblas gehouden, naar Spaans voorbeeld, waar muziek wordt gemaakt en bewoners en ondernemers lekkere hapjes kunnen verkopen.
Ruijters zit boordevol verhalen. Over het bijzondere ontwerp van stadsarchitect Lindo bijvoorbeeld, die zich liet inspireren door toonaangevende stedenbouwkundigen uit Duitsland, met straten die vrijwel nooit rechtlijnig zijn. Over koetshuizen, nog altijd te vinden, en de fraaie garage in de Van Beverningkstraat, gebouwd in de tijd van de opkomst van de auto, maar ook over de dingen die zijn verdwenen. Ruijters: “Hoe meer je ervan af weet, hoe leuker de wijk wordt”. Maarten Ruijters geeft dinsdag 14 april om 13.30 uur een lezing over ‘Struinen in het Statenkwartier’ in het Museon.
10>interview Vilan
Toiletjuffrouw
Er is nauwelijks een vrouwenberoep, behalve misschien dat van caissière, waar de vrouw in kwestie zo machtig is als de toiletjuffrouw. En toch moet ze weg van de NS. Waarom dat is, begrijp ik niet. Ooit was ik te gast in het kleine paleis van de toiletjuffrouw residerende aan het Hollands Spoor. Alles in haar kleine paleis glom, blonk en geurde, en bovendien: men was er veilig, wat belangrijk is gezien het delicate doel van het bezoek. Die veiligheid kwam door het gezag van de toiletjuffrouw. Ze had een vriendelijke stem en ogen die alles zagen. Een vrouw om op te bouwen. Waar moet zij straks heen? Hopelijk doet Corona een uitstekend aanbod of anders Des Indes, want zelfs de meest luxe toiletten zijn zonder een juffrouw slechts een verzameling keramiek met functie. Ik neem aan dat dit kortetermijndenken van de NS zichzelf straft op de lange termijn. Want nou ja, het is misschien gek om het zo te zeggen, maar je ziet het glutenschap in de supermarkt met de week groter worden. Eten is tegenwoordig ingewikkeld. De een mag dat niet, de ander is daar allergisch voor, speciale diëten te over, maar in alle gevallen is het zo, dat wat erin gaat, er ook uit moet, in probleemgevallen is dat te snel. En je bent niet altijd thuis. Het wegsturen van de toiletjuffrouwen spijt me ook om mezelf. Omdat ik geen rijbewijs heb, reis ik vaak met de trein. Heb ik een interview in Appelscha, dan wil ik liever niet aantreden met samengeklemde knietjes. Dan is een stations-wc een ideale oplossing. Maar niet die ijzeren schuren waar je alleen in komt met een muntje, want dat muntje moet toevallig in de knip zitten. En al helemaal niet de metalen bunkers die alleen bediend kunnen worden met een smartphone, terwijl ik slechts een prepaid modelletje bezit. Waar ik wel binnenkwam, trof ik een even vieze wc aan als in de trein. Op de heenreis ben je gezond, op de terugreis zitten er genoeg bacillen in je lichaam om een olifant te verwoesten. Geen fijn idee. Daar komt dan bij, dat de NS weinig sympathie over heeft na al die OV-perikelen. Over vertragingen en het opheffen van treinen zwijg ik nog. De toiletjuffrouw was voor mij het liefste gezicht van de NS. Ik geef het vijf tot tien jaar, en dan klinkt de roep om haar terugkeer. Komt zij weerom? Welnee. Inmiddels zit zij elders op rozen, samen met haar clientèle. Vilan van de Loo
Den Haag Centraal > Vrijdag 10 april 2015
Michaël van Straalen, voorzitter MKBNederland
‘Waarom niet een flitsvergunning die per sms is aan te vragen’
Michaël van Straalen (58) zwaait sinds november 2013 de scepter bij de Koninklijke Vereniging MKB-Nederland. De dirigistische uitdrukking is hem niet op het lijf geschreven: het gesprek met hem is doordesemd van het begrip ‘samen’. Samenwerking en uitwisseling tussen overheid, onderwijs en ondernemingen om het vitale en voor de economie uiterst belangrijke midden- en kleinbedrijf (mkb) alle ruimte tot ontplooiing en groei te bieden. Een gesprek op het MKB-kantoor over de A12, aan de Bezuidenhoutseweg, met feeëriek uitzicht over beweeglijk Den Haag.
M
Door Vera de Jonckheere ichaël van Straalen (De Bilt, 1956) behaalde met een uitgesproken bètapakket zijn middelbareschooldiploma, maar bij de studiekeuze zegevierde in eerste instantie zijn affiniteit met taal en letterkunde. Hij ging in Utrecht Nederlands studeren; in de tweede klas van het vwo had het werk van Simon Vestdijk de liefde van de jonge student voor de literatuur blijvend gewekt. De studie beantwoordde evenwel niet over de hele linie aan zijn verwachtingen, het onderdeel generatieve grammatica beviel hem getuige de cijfers die hij ervoor haalde beter dan een vak als poëzieverklaring. Vlak voor zijn kandidaatsexamen haakte hij af, andere interesses waren intussen de boventoon gaan voeren. “In het derde studiejaar opperde mijn vader dat ik misschien eens wat kon gaan bijverdienen. Als scholier had ik diverse baantjes in de detailhandel gehad en ik wilde nu iets anders”. Een eigen bedrijf zou mooi zijn. Als kleine zelfstandige zonder bovengeschikte het ondernemerschap verkennen, maar helaas had zijn literaire interesse hem geen vak- of middenstandsdiploma gebracht. Zonder deze papieren kon hij een technisch bureau beginnen. Zilvervloot De ondernemer in de dop ging bedrijven langs op zoek naar verpakkingswerk, kleine montageklussen en andere hand- en spandiensten. Samen met zijn vriendin – later, en nog steeds, zijn vrouw, met wie hij een zoon (21) en een dochter (24) heeft – die bedrijfs-
leider was bij de kantoorboekhandel waar hij de zaterdagochtenden had gewerkt, creëerde hij wat hij omschrijft als ‘een minisociale werkvoorziening voor mezelf’. Na twee jaar kon hij met dank aan zijn ouders en de giroblauwe Zilvervlootspaarregeling voor 5000 gulden een kleine handelsonderneming overnemen. Eind jaren zeventig kreeg hij met zijn technisch bureau ALMI de wind in de zeilen, om vervolgens te worden getroffen door de economische dip van de jaren tachtig. “Toen ik met borgstelling van mijn ouders in 1981 mijn eerste huis annex bedrijfspand kocht, bedroeg de hypotheekrente maar liefst 12,4%. Ja, ja, die goeie oude tijd. We hebben het over de moeilijke positie van starters nu, maar dat was destijds niet veel anders. Ook toen moest je eigen geld meenemen,
‘Je maakte je vroeger niet populair door op verjaardagen te vertellen dat je ondernemer was, dat vonden mijn leeftijdgenoten erg vreemd, het hóórde eigenlijk niet’
en wanneer je dat niet had aankloppen bij familieleden”. Niettemin denkt hij dat het financieringselement bij het starten van een bedrijf momenteel nog een tikje moeilijker is dan het toen door hem werd ervaren. “Ik ervoer de eisen die de bank mij stelde niet als onredelijk”. Vergeleken bij zijn begintijd is de perceptie op het ondernemerschap wel degelijk ten positieve veranderd. “Je maakte je niet populair door op verjaardagen te vertellen dat je ondernemer was. Dat vonden mijn leeftijdgenoten erg vreemd, hoor. Het hóórde eigenlijk niet. Tegenwoordig is iedereen doordrongen van het grote belang van ondernemerschap voor de economie en de werkgelegenheid”. Ondernemersbloed Het ondernemen ging hem goed af, hij zette diverse bedrijven op en nam ook (metaal)bedrijven over. Met veel plezier. “Het is een fantastisch proces, je timmert aan je eigen weg. Niet vanuit solistische motieven, want hoe eigenzinnig je als ondernemer ook af en toe behoort te zijn, een onderneming gaat stuk als je het niet samen doet. Samen met je mensen – een betrokken ondernemer leest het succes van het bedrijf mede af aan de mate waarin de medewerkers en hun kinderen het goed hebben. Fijn en noodzakelijk dat zij zich kunnen ontplooien”. Hij werd steeds vaker benaderd om zijn kwaliteiten in te zetten op het bestuurlijke vlak. Achtereenvolgens was hij voorzitter van de Koninklijke Metaalunie, vicevoorzitter en een tweetal keren waarnemend voorzitter van MKB-Nederland tot zijn benoeming tot voorzitter in 2013. “Acht jaar geleden heb ik het mij niet licht vallende besluit moeten nemen om de bedrijfsvoering aan anderen over te dragen. Mijn ondernemersbloed was ik niet ineens kwijt, maar
>Foto: Piet Gispen
het kon niet anders”. Over ondernemersbloed gesproken, hij vertelt met veel plezier hoe zijn toen nog 6-jarige zoon vijftien jaar geleden met een klein stemmetje vanaf de achterbank in de auto vroeg: ‘Papa, als ik later groot ben, moet ik dan bij jou komen werken?’ Van Straalen met een klaterende lach: “Na mijn antwoord dat er van moeten geen sprake was, klaarde het ventje zienderogen op. En nee, het ondernemersbloed borrelt nog steeds niet bij hem op”. Met nog maar twee bedrijven onderhoudt hij als aandeelhouder beperkte banden, waardoor hij soms met lede ogen moet aanzien dat mensen keuzes maken die niet de zijne zouden zijn. “Het heeft de nodige oefening gevergd om dan afstand én rust te bewaren. Oefening baart kunst, haha”. Zo belandt het gesprek opnieuw bij de oude liefde, het Nederlands, waarin de spreekwoorden en gezegdes tegenwoordig nog slechts zijn voorbehouden aan vertegenwoordigers van zijn eigen generatie. “Wij hadden voor alles een passend gezegde. De taal bood volop associatieruimte, terwijl ik bij mijn eigen kinderen bespeur dat zij direct inhaken op de letterlijke betekenis. Bijvoorbeeld: ‘als het kalf verdronken is, dempt men de put’ stelt jonge (stads)mensen voor twee problemen. Wat is een kalf, wat is een put? En dan heb ik het nog niet eens over het in onbruik geraakte begrip dempen”.
11
interview<
Vrijdag 10 april 2015 > Den Haag Centraal
‘De drive om talenten en vaardigheden van mensen te helpen ontplooien vormt de basis van mijn handelen’
Niet dat hij ermee zit. “Taal ontwikkelt zich nu eenmaal, nieuwe woorden doen hun intree, een ander taalgebruik dient zich aan. De meeste last heb ik van slecht geschreven stukken, lange lappen tekst zonder structuur, met een rommelige alinea-indeling. Halverwege raak ik de draad kwijt: dat kan niet de bedoeling zijn van een verhaal”. Jammer dat hij voor dergelijke beleidsstukken het omvangrijke oeuvre van Vestdijk moet laten liggen – geen tijd meer voor – maar de volle boekenkast thuis wacht geduldig zijn kans af. Groeiagenda Voorlopig heeft het boekwerk ‘Kansrijk!’ van MKB-Nederland de volle aandacht van Van Straalen. Met deze recent uitgebrachte Groeiagenda voor ondernemerschap in het mkb, een puntsgewijs pleidooi om het sinds de crisis zwaar getroffen midden- en kleinbedrijf te verlichten, haalt hij regelmatig de kranten. Een van zijn concrete voorstellen is het beperken van de loondoorbetalingsplicht bij ziekte van een werknemer van twee naar één jaar. “Dit knelpunt creëert nijpende situaties; de randvoorwaarden voor ondernemerschap in Nederland zijn niet optimaal. De crisis ligt intussen achter ons, maar de groei zet onvoldoende door vanwege alle regel- en risicodruk op de schouders van mkb-ondernemers. Ik ben een warm voorstander van een evenwich-
tigere verdeling van lasten en verantwoordelijkheden tussen werkgevers en werknemers”. De sectoren die afhankelijk zijn van de binnenlandse consumptie gaat het nog steeds niet echt goed: detailhandel, bouw en in mindere mate horeca. De internationale ondernemers hebben minder te lijden gehad doordat zij voet aan de grond hebben in uiteenlopende economieën. De obstakels voor groei zijn bekend, maar hij wordt niet moe ze te herhalen. “Neem het internationaal ondernemen. Zoals is gebleken, loont het voor een bedrijf zich te richten op meer dan alleen de eigen markt, maar voor een mkb-bedrijf met zes, zeven mensen is dat makkelijker gezegd dan gedaan. De stap over de grens leidt onmiddellijk tot andere regels, culturen, technieken en domeinen: ook in Europa, want we hebben helaas met elkaar nog altijd geen eenheid in markt weten te creëren”. MKB-Nederland vraagt om duidelijkheid voor de ondernemer in een faciliterende omgeving. Een one-stop-shop waar alle informatie en kennis voorhanden is in plaats van alle over het land versnipperde infoloketten. “Grote bedrijven krijgen bij missies voldoende exposure, met in hun slipstream zo nu en dan het mkb. Laat ons internationale postennetwerk met consulaten en ambassades zich meer focussen op het mkb; de grote bedrijven als Philips en
ASML hebben hun eigen afdelingen alsmede netwerken ter plaatse”. Voor innovatie, een ander punt uit de agenda, geldt in wezen hetzelfde. “Neem daarbij steeds dat bedrijf met zes, zeven mensen op het netvlies. Het bedrijf dat het moet hebben van samenwerken en delen met andere bedrijven opdat zij in hun eentje niet het wiel uitvinden dat elders allang beschikbaar is. En wat gebeurt? Het IPC (innovatieprestatiecontract) dat nu juist innovatie door samenwerking behelsde, wordt afgeschaft”. Hij haast zich eraan toe te voegen blij te zijn met de toezegging van het ministerie van Economische Zaken om dit samen met de provincies opnieuw vorm te geven. Vanzelfsprekend maakt ook ICT deel uit van zijn zorg. “Toen ik eindexamen deed, was het verboden een zakjapanner te gebruiken: de rekenliniaal lag op tafel. Voor veel docenten in het primair onderwijs geldt eveneens dat zij onvoldoende geschoold zijn in dit domein. Er is nog een lange weg te gaan. In ons land met zijn enorme internetdichtheid bestaat een groot tekort aan programmeurs. Om te voorkomen dat bedrijven de wijk nemen naar landen waar deze mensen wel volop te vinden zijn, moet ICT vanaf het primair onderwijs tot voorbij het betreden van de arbeidsmarkt worden geborgd. Het houdt niet op met het behalen van een diploma. Deze in-
haalrace vraagt om gezamenlijke deelname van bedrijfsleven, onderwijs, overheid en instituties”. Een ander heet hangijzer is de financiering. “Na de val van Lehman Brothers in 2008 zijn banken steeds meer tot instituties getransformeerd waarin een voordeur voor het mkb ontbreekt. Wat in Nederland resteert aan financieringsaanbod wordt beheerst door drie à vier grote banken. Zo’n 80% van de mkb-financiering is bancair; voor het mkb met minder dan vijftig werknemers is dat percentage nog hoger”. Van Straalen heeft veel energie gestoken in het stimuleren van verschillende (nieuwe) vormen van kredietverstrekking. Kredietunies, crowdfunding en private investeringen. “De oude tante-agaathregeling, start- of durfkapitaal in een nieuw jasje. Ook een regeling voor achtergestelde leningen hebben we verkend. Binnenkort hopen we via de NLII (Nederlandse Investering Instelling) een faciliteit te lanceren in een fonds dat gebruikmakend van de grote institutionele beleggers enkele honderden miljoenen zal bedragen. Ondernemers kunnen daar vanaf een kapitaalbehoefte van 150.000 euro aankloppen”. De lokale problematiek van de ondernemer krijgt eveneens aandacht. “We streven naar meer cohesie in woonwerk-leefgemeenschappen. Laat de lokale overheid iets langer naar regeltjes
kijken en zich vooral afvragen of ze voldoende praktisch zijn voor de kleine ondernemer”. Hij bedoelt te zeggen: kan het merendeel van regels niet gewoon wég? “De terrasvergunning is een goed voorbeeld van vertragende tegenwerking. Zodra de zon schijnt, kan de kleine ondernemer zijn aanvraag indienen. Tegen de tijd dat het weer regent, is die vergunning meestal pas binnen. Waarom niet een doorlopende vergunning of de mogelijkheid tot een flitsvergunning die per sms is aan te vragen?” Natuurlijk staat er in een democratie altijd iemand klaar met een bezwaar, maar de in de knop gestopte neerlandicus heeft ook daar een passend gezegde voor: “Klagers geen nood, pochers geen brood”. Ondanks alle wetten, drempels en praktische bezwaren waarmee de weg naar succesvol ondernemerschap lijkt te zijn geplaveid, stráált Van Straalen bij zijn uitleg waarom het ondernemersbloed in Nederland toch telkens weer kruipt waar het niet gaan kan. “Alles wat je doet of besluit, heeft direct gevolgen, ook voor je portemonnee. Veel mensen krijgen uitslag bij alleen al die gedachte, maar een ondernemer vindt dat nu juist leuk. Deze geniet ervan alle creativiteit in te zetten bij de zoektocht naar optimaal resultaat”. In de dialoog tussen ondernemen en besturen voelt hij zich volkomen senang; hij koestert geen politieke of literaire ambities. “De drive om talenten en vaardigheden van mensen te helpen ontplooien vormt de basis van mijn handelen. Om de belangen van het mkb, de ruggengraat van onze samenleving, de motor van onze economie, te kunnen behartigen ben ik hier van ganser harte voorzitter”.
Eén naam voor de grote merken in elektronica en witgoed.
Wij stellen ons graag even aan u voor Bent u al in ons nieuwe kantoor geweest? Nee? Kom gerust eens langs. Als u een vraag heeft of als u wilt weten wat er mogelijk is bij een uitvaart. U kunt ook gewoon binnenlopen om kennis te maken bij een kopje koffie. Ons team bestaat uit vier vrouwen; onze gastvrouwen Ingrid van Beelen en Marion Hillebregt zijn er in principe doordeweeks altijd. Wij, Simona Panneman en Sabina Opstal, verzorgen de uitvaarten. Een uitvaart wordt altijd door één van ons geregeld. U ziet bij ons dus altijd dezelfde gezichten, dat is wel zo prettig voor u. Wij zijn niet nieuw in deze buurt, maar door het openstellen van ons pand wel meer zichtbaar in de wijk.
Monuta: laagdrempelig, gastvrij, huiselijk Beeld Karin Deraedt
Simona, Ingrid, Marjon en Sabina in hun nieuwe kleding. “Je ziet ons niet altijd in een formeel, driedelig pak. We kiezen voor een mooie combinatie van blauw en grijs, met een sjaaltje erbij. Dat komt veel vriendelijker over.”
De deur staat open bij ons, stap gerust eens binnen. We weten dat we allemaal een keer overlijden. Bespreek met ons hoe u dan uw uitvaart wilt hebben. Op deze manier weet u dat die verloopt zoals uzelf wilt. Dat geeft een fijn gevoel, ook voor uw nabestaanden. We zien u graag een keer in ’t Statenhuys. U bent van harte welkom! Simona Panneman en Sabina Opstal Uitvaartverzorgers Monuta ‘t Statenhuys Statenlaan 78, Den Haag 070 - 306 54 54
We zijn erg blij met ons nieuwe kantoor in ons uitvaartcentrum aan de prachtige Statenlaan. U kunt ons er makkelijk bereiken als u iets bij ons wilt brengen of ophalen. Het streven is dat er altijd iemand van ons aanwezig is. Het is nog wel steeds noodzakelijk dat er een afspraak wordt gemaakt voor familiebezoeken. U heeft misschien al een keer onze mooie witte scooter voor ons pand zien staan. We gebruiken hem om bijvoorbeeld rouwkaarten of dankbetuigingen te bezorgen of om iets op te halen.
265x192,5_Advertorial_DenHaag_fc.indd 1
Handig in het drukke Haagse verkeer, maar vooral fijn voor u. U heeft zo de rouwkaarten of dankbetuigingen snel in huis.
Beeld Karin Deraedt
01-04-15 16:03
Citylight – Vrijdag 10 april 2015 Den Haag Centraal
13
Het andere nieuws over de stad
design | eten | lente | en meer....
Allie Simonis denkt aan zijn nageslacht: voor ongeveer 1,75 miljoen euro kocht hij de oude haringrokerij aan de Tweede Haven. Het wordt een oosters fusion restaurant, waar zijn kinderen en die van zijn zus de dagelijkse leiding krijgen.
In het najaar wordt de nu nog lege ruimte van De Rokerij gevuld met oosterse geuren. > Foto's: PR
Simonis opent visrestaurant in haringrokerij Haags OBJECT | De Haagse designer
Marlous de Roode ontwerpt en vervaardigt leren tassen en modeaccessoires. Samen met haar zus Dorrith, modeontwerpster, startte ze in 2009 het avant-gardistische modelabel Les Soeurs Rouges. Het resultaat van hun samenwerking is fantasierijk, verrassend en poëtisch. Deze ‘Butterfly Bag’ is onderdeel van de collectie ‘Le Parc Perdu’, die is geïnspireerd op de verdwenen Koninklijke Zoölogisch-Botanische Tuin, beter bekend als de Haagse Dierentuin.
Prijs: € 425,– Voor meer informatie: www.marlousderoode.com en www.lessoeursrouges.com
Door Annerieke Simeone Anderhalf jaar geleden werd Allie Simonis benaderd door een bedrijfsmakelaar. Of hij eens een kijkje wilde nemen bij de oude haringrokerij aan de Dr. Lelykade. “In eerste instantie had ik niet zo’n interesse”, vertelt de bekende vishandelaar die al meerdere winkels en restaurants in Den Haag bestiert. “Maar toen ik eenmaal binnen was, was ik verkocht. Mijn vader had vroeger een rokerij bij de Rode Leeuwstraat bij de Brouwersgracht, met zo’n zelfde soort pijp. Het deed me denken aan vroeger”. Dat gevoel gold voor meer mensen. De rokerij is een van de laatste gebouwen aan de Scheveningse haven die nog aan de tijd van de drukke zeevisserij herinneren. Net voordat de oude haringrokerij in handen viel van woningcorporatie Staedion, die er appartementen wilde bouwen, kwam de Haagse Stadspartij met andere Scheveningse partijen in actie. Ze wisten de sloop van dit karakteristieke en historische pand op tijd te voorkomen. Simonis is nu de trotste bezitter van De Rokerij. Na weken wachten – alle vergunningen moesten eerst binnen zijn – vertelt de ondernemer wat hij van plan is met het monument. “We beginnen een oosters visrestaurant”. Die keuken is er volgens hem nog niet goed vertegenwoordigd in de Tweede Haven. “Italiaans is er genoeg, Spaans is een beetje uit de mode, met oosters denken we een nieuw publiek te trekken”. Oosters moet je volgens Simonis in de breedste zin van het woord zien: Japans, Thais, Vietnamees, Indonesisch, Chinees en ga zo maar door. De gerechten moeten nog door de koks van Catch by Simonis – Simonis’ andere restaurant aan de haven – worden verzonnen. Of zij onderricht krijgen van Azia-tische leermeesters, weet hij nog niet. “Van mij krijgen ze in elk geval geen les, ik kan zelf nog geen ei bakken”. Schaterend: “Ik weet alleen maar wat van vis”. In elk geval komen de prijzen overeen met die van restaurant Catch by Simonis. Ergens in het najaar gaat het restaurant open. Een naam moet hij nog bedenken, al ligt De Rokerij natuurlijk voor
de hand. De investering is voor het nageslacht. “We zijn een familiebedrijf en de jongeren staan te dringen, die moeten ook hun boterham verdienen”. De nieuwe plek biedt straks werkgelegenheid aan veertig mensen. Over de kosten wil Simonis niets kwijt, maar wie op Funda kijkt, ziet dat voor het casco van het gebouw een koopsom is gevraagd van 1,75 miljoen euro. Industrieel Daarvoor krijgt de hij een totale vloeroppervlakte van zo’n vijftienhonderd vierkante meter. Het binnenterras, waar tot zes uur de zon schijnt, is zo’n vijfhonderd vierkante meter. “Ik denk dat we vierhonderd tot vijfhonderd man kwijt kunnen. Maar ja, zie het maar ’s vol te krijgen, dan moet alles perfect worden uitgevoerd”. De perfectie zit ’m ten eerste in de inrichting: Simonis laat de oude muren en de pijpen intact. De voormalige rookkamers zijn benut als vide, waardoor er veel licht en ruimte ontstaat. “Het krijgt een industrieel tintje”. Maar een mooie ruimte alleen is niet genoeg. Simonis: “Je happie moet ook goed zijn”. En hij heeft nog een extraatje voor de gasten in petto: je kunt er je auto laten wegzetten. “Ja, er zit een parkeergarage bij, dus het zou kunnen. In Amerika is dat de normaalste zaak van de wereld. In Nederland zijn we er nog niet zo rijp voor, maar we zullen zien”.
14
Den Haag Centraal Vrijdag 10 april 2015 – Citylight
Column: onderwijs
De dagen zijn aan het lengen, de narcissen bloeien, de paar springen: het is lente! Traditiegetrouw brengt Wendy Hend de juiste voorjaarsstemming.
Lente in Den H
Zwijgplicht Ik mocht niks zeggen. Het was strikt geheim. Ook voor collega’s. Ook voor mij. Dat ik het toch wist was puur toeval. Ik stond in de kamer van de rector toen het telefoontje kwam. Het was het Koninklijk Huis. Ik werd niet weggewuifd. Daarvoor was de rector zelf te verbouwereerd. De koning zou, met zijn vrouw en zijn oudste dochter, een bezoek komen brengen aan de school. En of het maar geheim mocht blijven.
Potten of zakken
Er is een hele nieuwe generatie opgestaan: zij die hun planten niet meer in potten stoppen, maar in canvas zakken. Had je eerst de keuze uit grijze en groene zakken, anno 2015 is iedere kleur superhip! (merk: Serax)
Ik heb niks gezegd. Ik heb mijn mond stijf dichtgehouden, ook als het erover ging. En het ging erover. In de krant. Bij ‘RTL-Boulevard’. Op verjaardagen. En op school. Ik hoorde het Haganum, ik las het Sorghvliet. De een wist nog meer dan de ander. Ik wist ook meer, maar ik zweeg. Niet iedereen was enthousiast. “Dat moet je toch helemaal niet willen, een prinsesje op je school? Al die beveiliging, al die aandacht?” Maar ik hoopte het toch. Ik stelde me over twee jaar een toespraak voor in de aula met Máxima in het publiek. Of, veel later, een gesprek met mijn kleinkinderen. “Ja, de koningin heeft nog bij oma in de klas gezeten”. Mijn zoons speculeerden en maakten grapjes. Mam, hoe moet dat in de derde, met de beroepskeuzetest? Jullie mogen je formuliertjes wel aanpassen… Het zal er niet van komen. Ook al waren de voortekenen gunstig. Het was zo gezellig geweest, zo ontspannen, de lesjes gingen goed, Amalia leek geïnteresseerd…. En dan de leerlingen. Of het de normaalste zaak van de wereld was. Geen foto’s op Facebook, geen reacties in de pers. Absolute stilte, ook na het bezoek. Wat wil je als prinsesje nog meer dan als een gewoon meisje je middelbare school beleven? Bij ons kan dat. Bij ons kun je jezelf zijn. En dat had Amalia, en dat hadden haar ouders ongetwijfeld gevoeld. Zo dachten wij hoopvol. Het werd 20 maart. We hadden een feestje voor een geliefde collega. Veertig jaar in het onderwijs, dat moest gevierd worden. Met een borrel, een toespraak, een liedje. Het was gezellig. Het was vrolijk. En opeens schoot het door me heen. “Hé, wacht eens even, vandaag is de laatste dag dat er ingeschreven kan worden…”. De laatste dag, ook voor Amalia. Zou er al iets bekend zijn? Ik zoek naar die ene collega. “Weet jij al iets?”, vraag ik. Ze ontkent maar kijkt niet blij, en ik begrijp. Mag opnieuw niets zeggen. Zij niet en ik niet. Tot mijn mobieltje trilt. Mijn jongste zoon. “Jammer mam”. Ik scroll naar boven. En daar staat het, op de gezins-app, een berichtje van mijn andere zoon: “Amalia kiest voor het Sorghvliet”. Triomfantelijk. Mijn enige Sorghvlieter. En toen wist opeens iedereen het, ook op de borrel.
Snoeien in april
Vanaf half april komt het maandelijkse tuinonderhoud weer om de hoek kijken. U kunt nu gerust uw liguster, leylandii en taxushagen snoeien, maar ook solitaire coniferen kunt u licht bijknippen. Snoei deze maand ook uw doorbloeiende rozen tot vijf millimeter boven een knop. Zomerbloeiende rozen moet u pas na de bloei snoeien! U kunt in april wel aan de gang met de lavendel: knip met een haagschaar een derde van de planten af, ietsje meer mag ook. Laat in ieder geval zo’n vijftien centimeter boven de grond staan, of minstens tot daar waar er wat blad aan de takjes zit. Vormbomen als leilindes en catalpa’s mogen eens in de twee jaar in april gesnoeid worden. De vlinderstruik komt ieder voorjaar aan de beurt: snoei elke tak tot u een of twee knoppen overhoudt. Eind deze maand mag ook de buxus onder handen genomen worden. Zorg in ieder geval dat u deze struikjes voor de langste dag, 21 juni, gesnoeid heeft. Ook de steenvruchtbomen als pruimen, kersen, perziken en abrikozen kunnen vlak na de bloei gesnoeid worden, of anders vlak na de pluk in september. Voor pitvruchtbomen als appels en peren geldt: die worden eind januari, begin februari gesnoeid.
je al je vrienden uitnodigen. Nog meer voordelen: grillen op heuphoogte, na de barbecue de fik erin en gegarandeerd mannelijk!
Minimoestuinieren
Droomt u van een eigen minimoestuin om allerlei lekkers en gezonds in te kweken? Doe dan mee aan de kennismakingscursus Potverse groente op 7 mei in Den Haag. Meer informatie: www.mensentuin.nl
Ik heb drie zoons. Twee kozen voor het Maerlant, een voor het Sorghvliet. Ze hebben een fantastische schooltijd gehad. Ze hebben geleerd, ze hebben gelachen, ze hebben gehuild, ze hebben Rome gezien. Alle drie. Amalia gaat een heerlijke tijd tegemoet, ook op het Sorghvliet, dat weet ik zeker. Ook al moet ik dat misschien niet hardop zeggen.
Mooi Emmy van der Woude Docente wiskunde Maerlant-Lyceum
Barbecueën doen we dit jaar in stijl: in mannenstijl! De BarrelQ is een tot barbecue omgebouwd olievat. Maar het is meer: het is een vuurkorf, een buitenkeuken en bijzettafel in een! Met een roosterdiameter van 57 centimeter kun
Naar buiten! Tip 1 Achter de Loosduinse Hoofdstraat 1184 vindt u de Heemtuin H.J. Bos. Er staan veel soorten planten en bloemen, veel daarvan zijn beschermde wilde soorten zoals parnassia, ruig-
klokje, knikkende vogelmelk, welriekende agrimonie, liggende asperge, hokjespeul en borstelkrans. Open: maandag tot en met vrijdag 08.00 tot 16.30 en zaterdag en zondag 09.00 tot 16.30 uur. Tip 2 Het Vredespaleis wordt omringd door een bijzondere historische tuin. Heel af en toe kunt u – onder begeleiding – door deze bijzondere tuin wandelen. Een rondleiding duurt 45 minuten en kost € 7,50. De tuin is lastig toegankelijk voor rollators en rolstoelen, maar is niet onmogelijk. Open op 9 mei. Inschrijven via de website www.vredespaleis.nl op de pagina ‘Rondleidingen’. Tip 3 De Japanse Tuin is het pronkstuk van landgoed Clingendael. Hier zijn prachtige en zeldzame bomen en planten te zien. De tuin heeft een heel eigen sfeer, mede veroorzaakt door de schitterende moslaag. Het paviljoen is een populaire plek om van daaruit de tuin te bewonderen. Voorjaarsopening: 25 april tot en met 7 juni 2015, dagelijks van 9.00-20.00 uur.
Thee uit de tuin We hebben het nu wel een beetje ge-
15
Citylight – Vrijdag 10 april 2015 Den Haag Centraal
Stadsgroen.
rdenkastanjes staan op driksen u en uw tuin in
Haag
Het gras bij de buren
Dieren in de tuin
had met de muntthee, een nieuwe trend is in aantocht! Een aantal planten waar lekkere thee van is te trekken, zijn: Brandnetel: vooral in het voorjaar, en dan alleen de jonge topjes gebruiken. Rozemarijn: zowel de blaadjes als de bloemetjes zijn te gebruiken. Wees matig! Lavendel: een paar bloemetjes per kopje zijn voldoende. Monarda: van deze Bergamotplant kun je zowel de blaadjes als de bloemetjes gebruiken. Roos: gebruik de bloemblaadjes en later in het jaar ook de bottels. Kamille: een paar bloemetjes (zonder steeltjes) zorgen voor een heerlijk zachte thee. Verveine: van de Verbena zijn de blaadjes te gebruiken. Er bestaat ook citroenverbena! Tijm: niet alleen om mee te koken, maar ook in de thee erg lekker! Kies citroentijm of sinaasappeltijm.
Natuurlijk denken we dit jaar ook aan de dieren! Zo zijn egels graag geziene gasten in de tuin. Ze zijn bovendien enthousiaste opruimers, met name slakken vinden ze erg lekker! Zie je een egel in je tuin, koester hem dan en zorg voor een veilig schaduwrijkplekje onder de struiken waar hij kan schuilen. Wie ook belangrijk zijn in de
tuin zijn insecten. In een heus insectenhotel kunnen lieveheersbeestjes een thuis vinden, nadat ze op spintmijten en bladluizen hebben gejaagd. De solitaire bijen zien de kleine boorgaten als ideale broedplaats, terwijl de metselbij zich liever in de kiertjes van de bakstenen nestelt. Kruisspinnen bouwen zelf een web, maar leven wel graag in de buurt van een insectenhotel. Daar vliegen immers alle lekkere hapjes! De ideale plaats voor het hotel is op een zonnige plek, uit de wind en beschut tegen regen. Maak het insectenhotel nooit met schoonmaakmiddelen schoon, wrijf het hooguit – en alleen als het echt nodig is – met pure bijenwas of zuivere olijfolie in. Zoals u weet leggen de vogels in mei een ei, en kunnen wij ze een handje helpen door een vogelhuisje op te hangen. Dat dit niet altijd een chic designhuisje hoeft te zijn, bewijst deze foto. Hang het onderkomen wel uit de buurt van katten, en liever niet pal op het zuiden. Een invliegopening op het noordoosten is prima.
Bij de buren is het gras groener, de haag hoger, de boom voller, de narcis geler en de geur van de rozen veel intenser. Het is weer de tijd van de verre tuinenreisjes. Autobussen vol dames en heren met tassen proviand en handenvol folders worden de grenzen overgebracht en losgelaten in de mooiste parken en tuinen. Vermaarde reisleiders koersen al jarenlang ieder voorjaar naar Sussex, de ‘place to be’ voor plantenliefhebbers. Nieuw is de Daff-hunting-reis. Daff-hunting, dat kun je alleen maar in Engeland doen. Zomaar, op een mooie dag in april, stappen ze daar in hun auto om langs bermen vol wuivende narcisssen – daffodils! – te rijden. Wij in Nederland doen ook iets dergelijks wanneer we langs de bollenvelden tuffen, maar het klinkt niet alleen banaler, maar ook veel minder avontuurlijk, vindt u niet? Ach, het gras bij de buren... Neem ook eens de Jane Austen-tuinenreis. Klinkt dat interessant of niet? Een rondreis langs Goodnestone Gardens, een landgoed met woodlands, een arboretum en een ommuurde tuin vol oud-Engelse rozen, via Chawton waar deze schrijfster haar meeste boeken schreef, en natuurlijk wordt er in Jane’s tuin gewandeld. De reis vervolgt via Winchester, een Jane Austen bedevaartsoord, en Dorney Court, een vijftiende-eeuws landhuis met geheime gangen, huilende geesten en prachtige tuinen, naar Chenies Manor, een monumentaal landhuis waarvan het knipwerk en de kleurige borders u bekend zullen voorkomen, dankzij de film ‘Miss Austens Regrets’. De reis gaat verder naar Loseley Park waar ‘Sense & Sensi-
bility’ werd opgenomen, en vervolgens naar The Vyne, een landgoed van 453 hectare groot. De tour eindigt bij Chilham Castle, in de tuin die is ontworpen door de beroemde Capability Brown en waar mevrouw Austin ooit heeft gedineerd. Is het geen toppertje van een reis, ervan uitgaande dat u al naar de oostelijke Highlands van Schotland, het Duitse Südbaden, de geurende tuinen van de Provence, de Golf van Napels en de Tuinen van Linnaeus in Zweden bent geweest? Maar er is meer. Een historische tuinenreis naar Zwitserland, waar u kunt wandelen in de voetsporen van dé beroemde dokter Alfred Vogel. Een tripje naar Monet’s waterlelies. Een cruise naar de tuinen van Rome, met op de route een bezoek aan de eilanden Guernsey en Jersey. En dan zijn er nog de tuinen van Sevilla, Granada, Malaga of Cordoba. En de parken van Indonesië, Japan, China of Zuid-Afrika. Van mij mag u gaan onderzoeken of het gras werkelijk groener is, over de landsgrenzen. Uiteraard mag u dat. Maar dan alstublieft niet eerder dan dat u ons eigen Clingendael heeft verkend. En niet eerder dan dat u weet waar de naam ‘Bosjes van Pex’ vandaan komt. En de naam van de man die een huis op Zorgvliet liet bouwen, kent. En weet door wie de Nieuwe Scheveningse Bosjes zijn aangelegd. En wat in 1926 de nieuwe naam van het ‘Nieuwe Park’ werd. En waar het Rosarium ligt. Of in welk Haags park er nog twee bunkers te vinden zijn. Waar ‘Petit Sint Hubert’ ligt, en waar in 1880 buskruitproeven werden gehouden. En hoe hoog de Bloedberg is, en wat is er eigenlijk zomaar komen aanwaaien in het Kijfhoekbos? Want heel misschien is het gras bij de buren groener. Maar dat van Den Haag is zo zalig dichtbij.
Wendy Hendriksen
Eten of gegeten worden?
START VERKOOP Zaterdag 11 april a.s. van 13.00 tot 15.00 uur The Harbour Club Dr. Lelykade 5, Scheveningen
9 Rederwoningen
Wonen XL in Scheveningen
tm 6 sep 2015
SPEELT:
ÉÉNDJE EEN VOORSTELLING VOOR IEDERÉÉN
3 tm 9 MEI
Theater Merlijn 070 345 09 96 WWW.RABARBER.NET
Drielaagse woningen met woonoppervlakte van ca. 150 m2. Incl. ruim privéterras en parkeerplaats Koopsomindicatie vanaf circa € 370.000,- v.o.n.
Reiniging en onderhoud van: • Jaloezieen en Lamellen • Vitrage en Overgordijnen • TL-armaturen
16 appartementen en 1 penthouse Woonoppervlakten van ca. 125 tot 170 m2 Koopsomindicatie vanaf circa € 400.000,- tot € 955.000,- v.o.n.
www.derederopscheveningen.nl Frisia Makelaars 070 - 342 01 01 Nelisse Makelaarsgroep 070 - 350 14 00
Vitrage Gordijn Cleaning is - de naam zegt het al — een echte specialist. Wij beschikken in onze vestiging aan de Kerketuinenweg in Den Haag over moderne en milieuvriendelijke reinigingsapparatuur.
Vitrage Gordijn Cleaning Kerketuinenweg 73 Tel. (070) 367 02 29
E-mail:
[email protected] www.vgc.nl
17
Citylight – Vrijdag 10 april 2015 Den Haag Centraal
Koken met ...
Paul van Waarden
Adres Papestraat 36, Den Haag Telefoon 070 364 2162 Geopend zondag tot en met donderdag 10.00 – 01.00 uur, vrijdag en zaterdag 10.00 – 03.00 uur Voorgerechten vanaf € 4,50 Hoofdgerechten vanaf € 13,50 Nagerechten € 6,50
Paul van Waarden is één van de bekendste Haagse chef-koks. Jarenlang zwaaide hij de scepter in zijn gelijknamige sterrenrestaurant in Rijswijk, restaurant At Sea in Scheveningen en De Keuken Van Waarden-Azië. Momenteel is hij culinair adviseur en geeft hij les op de Horeca Academie aan het Esperantoplein 5. Voor Den Haag Centraal schrijft hij wekelijks eenvoudig te bereiden recepten.
Hartige muffins Nodig voor 4 personen:
Een kwestie van smaak met ...
NicoMcGough Bosman Wijnkopers, finalist in de verkiezing ‘beste wijnwinkel van Nederland’, is gespecialiseerd in biologisch geproduceerde wijnen. Nico McGough is een van Neerlands bekendste wijnkopers, van zijn wijnen zijn er 81 opgenomen in De Grote Hamersma-gids, en 10 in de top 100.
Zeg maar JA! tegen fruitige Spanjaard
A
l eerder schreef ik over de wijnen van Bodegas Tinedo. Hun biologische rode wijnen uit La Mancha bieden een unieke prijs-prestatieverhouding. Sinds kort is er een wijn van 100% tempranillo-druiven. Uiteraard biologisch, want de eigenaren vertikken het, vanaf de oprichting van het domein en nu nog steeds, om geld uit te geven aan chemische bestrijdingsmiddelen. In veel wijngaarden worden wijnstokken na een jaar of veertig gerooid en volgt nieuwe herplant. De eerste twee oogsten gaan op de grond, maar van de ‘troisième feuille’, dus het derde jaar dat de wijnstok blad en vrucht draagt, maakt men een heerlijk fruitige rode wijn van het jonge fruit, JA! genaamd. JA! is geen zwaargewicht, geen robuuste wijn, meer een heerlijk fruitige ervaring. Toch is het een mondvullend glas rood, met 14,5% alcohol krachtig genoeg om stevige vleesgerechten, stoofschotels, wild en rijpe kazen het hoofd te bieden. JA! is ook een wijn die het beste tot zijn recht komt als hij iets onder kamertemperatuur wordt geschonken. Zeg maar op of rond 14 graden Celsius.
JA! 2014 Bodegas Tinedo. Biologisch Spaans rood € 6,95
Contant, pin & creditcards
Internationaal
‘W
elcome to the mad house!’ De altijd vrolijke en praatgrage eigenaresse van misschien wel het charmantste restaurant in Den Haag heet ons welkom. Het is weer druk in De Bok, een knus, Brits aandoende plek midden in het Hofkwartier. Het gezellige restaurant hangt vol oude prenten, foto’s, bierschildjes en advertenties van allerhande etenswaren, prullaria als oude blikjes en flesjes staan in rijen op plankjes tegen de muur, boven ons hoofd hangt een houten wiel en zelfs een zadel ontbreekt niet. De Bok voelt aan als een rariteitenkabinet ondergebracht in een Yorkse pub. Mijn tafelgenoot, een Engelsman in hart en nieren, dus helemaal in zijn element, neemt een slok van zijn pint Old Speckled Hen (€ 4,–), een lichtbruine ale, terwijl hij twijfelt tussen de fish and chips (€ 17,50) of een van de Engelse ‘pies’. We beginnen eerst maar eens met een specialiteit mushrooms on toast (€ 6,50), een portie prawn wontons (€ 8,50) en een fles Pellegrino à € 6,–. Nog gloeiend door het enthousiasme van de gastvrouw en de omgeving proeven we van onze voorgerechten. De toast is lekker krokant en boterig, en de champignons zijn smakelijk, gebakken in knoflook en voorzien van gesmolten kaas en een handvol lente-ui. Van de wontons hadden we eigenlijk meer verwacht, voor ons staat een gezellig bord met hierop acht gefrituurde garnalen in een krokant jasje, jammer alleen dat ik deze garnalen herken, je vindt ze in een gemiddeld bittergarnituur, waarvan je na het eten nooit weet waar je het staartje moet laten. De witte huiswijn, een aangename Zuid-Afrikaanse Sauvignon Blanc (€ 4,–) doet het er wel lekker bij. Mijn Engelse gast heeft zijn keuze laten vallen op de beef & onion pie, dat is fijn, want hij weet hoe deze hoort te smaken. Terwijl we wachten op onze hoofdgerechten, kijken we naar de groep Amerikanen naast ons die hand in hand en met gesloten ogen bidden voor hun hoofdgerechten. De flessen HP sauce en ketchup worden vervolgens gretig doorgegeven en geleegd boven hun volle borden fish and chips. Bij mijn buffalo steak met pepersaus (€ 23,50) is extra saus niet nodig, de pepersaus is ruim aanwezig, romig en goed op smaak. Het stuk vlees wordt geserveerd met een portie friet en dezelfde garnituur als bij de voorgerechten. Het oordeel over de beef & onion pie van mijn Engelse gast is gematigd, hij mist net wat meer pit, wat meer smaak en grotere stukjes vlees in de vulling. We sluiten af met een ander traditioneel Engels gerecht: de Eton mess (€ 6,50). Normaal gesproken bestaat dit dessert uit stukjes aardbei en meringue, overgoten met slagroom. In de versie van De Bok vinden we frambozen en de slagroom is wat lichter en frisser gemaakt door de toevoeging van yoghurt. Mijn gast, die niet weg is van zoete desserts, laat de stilton en port (€ 8,50) aanrukken. Voor hem verschijnt een enorme portie van deze heerlijke blauwe kaas, geserveerd met de typische dunne Carr’s crackers. Na de enorme hoofdgerechten is dit wat veel. Gelukkig biedt onze gastvrije gastvrouw de oplossing; een doggy bag is zelfs hier algemeen geaccepteerd. Moederlijk verpakt ze de kaas inclusief een flinke portie crackers in een zakje en geeft het ons mee samen met de rekening van € 95,50. Dat is een fors bedrag voor deze gerechten, maar bij De Bok kom je toch echt in eerste instantie voor de ambiance, het eten komt wat mij betreft pas op de tweede plaats. En dat mag af en toe best.
Op zaterdag 11 & zaterdag 18 april aanstaande kunt u gratis deze wijn proeven bij Bosman Wijnkopers, Frederik Hendriklaan 251 Den Haag
Bestellen via
[email protected] of 070 3584336
+ warmte en gastvrijheid + ambiance - verfijning in gerechten
De Bok
Eetrubriek
◯ 150 gram gesmolten boter ◯ 3 eieren ◯ 3 dl melk ◯ 300 gram bloem ◯ 1 bakje verse bieslook ◯ 2 bakjes spekblokjes ◯ 1 theelepel gerookte paprikapoeder ◯ snufje zout ◯ een stuk pecorino
Bereidingswijze: Bak de spekblokjes in een pan goed uit en bewaar ze in een bolzeef; gooi het vet weg. Snij de bieslook mooi fijn. Zeef de bloem in een kom gelijk met de bakpoeder en de gerookte paprikapoeder. Roer er voorzichtig de melk door in een dun straaltje, eerst een papje maken en niet alles in één keer erbij gieten, dat geeft heel veel klonten. Roer er de eieren door. Spatel de gebakken spekblokjes en de bieslook er door. Proef hoe de smaak is en voeg er eventueel peper en zout aan toe. Doe het beslag in een siliconen muffinvorm en rasp er pecorino over, voordat ze de oven ingaan. Afbakken in een muffinvorm, 175 graden. Ik maak kleintjes, dus die gaan er 12 tot 15 minuten in. Grote gaan dus langer. Als u geen spek wilt, dan kunt u ook variëren met geraspte kaas (pas op met het zout dat uit de kaas komt), of doe er gegrilde paprika’s of maïs in als u het zonder vlees wilt. Kunt u geen gerookte paprikapoeder krijgen, gebruik dan gewone paprikapoeder, of probeer eens kerrie. Of vadouvan. Of togarashi, is ook heel verrassend. Als u geen bieslook heeft of eens wat ander wilt proberen, dan is lavas of dragon ook heel erg lekker er in. Als de muffins gaar zijn, haal ze dan na 5 minuten uit de vorm om na te drogen, anders blijven ze zacht en soppig. Ik kan het me niet voorstellen, maar als er muffins over zijn, kunt u die bewaren in een dichte trommel en morgen weer even oppiepen in de oven. Kijk uit! Wat uit de oven komt, is heel erg heet, en zeker als er gesmolten kaas op zit. Dus wees niet te gulzig en verbrand niet uw handen of mond, maar… geniet!
Daphne Browne
Verhuizen zonder zorgen? Dat kan! www.verhuisondersteuning.nl Jeannette van Ermel Scherer
Ve r h u i z e n z o n d e r z o r g e n ? Dat kan! w w w. v e r h u i s o n d e r s t e u n i n g . n l
design behang
gordijnen behang raamdecoratie vloerbedekking traplopers
Woonstudio ingrid Winter
W e i s s e n b r u c h s t r a at 296 2596 GP Den haaG WWW.inGriDWinter.nl
19
SPORT<
Vrijdag 10 april 2015 > Den Haag Centraal
Minigids voor 64ste Duinenmars
‘Zo gaat-ie goed, zo gaat-ie beter: alweer een kilometer!’
Die lustrummedaille is anders dan de eerste. Dan gaat het weer verder met 6, 7, 8 enzovoort. Deze telling is één van de unieke dingen die de grootste wandelmars van de Randstad tot een heuse klassieker maken. Wat ook geldt voor de manier waarop de inkomsten worden besteed. Van het geld dat na aftrek van de kosten overblijft, gaat de ene helft naar gehandicapten (onder andere doveninstituut, aangepaste spelmaterialen en kampen voor rolstoelers) en de andere naar projecten en activiteiten als onderlinge zwemwedstrijden voor scoutinggroepen. Op deze manier belandde de afgelopen twintig jaar al meer dan € 200.000 op mooie bestemmingen.
Zaterdag 11 en zondag 12 april is het weer de paden op, de duinen in met de Duinenmars. En dat alweer voor de 64ste keer. Kortom, een bijnajubileum van een wandelklassieker van jewelste. Vandaar deze minigids met alles wat u altijd al over de grootste wandeltocht van de Randstad wilde weten maar niet wist aan wie te vragen. Door Martin van Zaanen
Het verhaal van de bekende wandelmars die elk jaar op zaterdag en zondag wordt gehouden, is er typisch eentje dat maar het best bij het begin kan beginnen. In 1952 dus, toen deze voor het eerst werd georganiseerd door de Haagse Scoutinggroep Admiraal de Ruyter. En de ruim drieduizend deelnemers bewezen dat het idee een schot in de roos was. Er zijn trouwens deelnemers van toen die hem nu nog lopen – meestal samen met hun kleinkinderen. De Duinenmars is een integraal onderdeel van het ritme waar Den Haag als sportstad op tikt. Ieder jaar verrijst enkele dagen voor de start op de grote parkeerplaats voor de puinduinen aan de Machiel Vrijenhoeklaan (Kijkduin) een heel dorp met als blikvanger de grote tent. Vervolgens hoor je, zodra het startsein is gegeven, klassieke wandelsongs als ‘Oh when the saints go marching in’, ‘Ik heb een tante in Marokko’ en – de grootste evergreen van allemaal – ‘Zo gaat-ie goed, zo gaat-ie beter: alweer een kilometer!’
Afstanden & starttijden zaterdag 11 en zondag 12 april
>Foto: PR
Vooralsnog zit er geen sleet op het concept, want de laatste jaren schommelt het aantal deelnemers nog steeds tussen de 13.000 en 15.000. Omdat het zo goed werkt, wordt er ook niet aan gesleuteld. Nog steeds kan op beide dagen worden gestart op de 5, 10, 15, 25 en 40 kilometer, waarbij die laatste afstand vaak wordt gekozen door wandelaars in training voor de Nijmeegse Vierdaagse (dit jaar van 21 tot 24 juli).
Qua deelname dient gemak de mens. Je kunt je van tevoren via de website (€ 0,50 korting) opgeven, maar kunt ook gewoon naar het startterrein komen. De grote tent in, waar je verder wordt geholpen. Voor € 3,50 krijg je een knipkaart plus een routebeschrijving en dan is het je veters stevig vastmaken en de paden op, de duinen in. De finish is op het startterrein en teruggekeerd in de grote tent ontvang je na
een strenge check van de knipkaart je welverdiende medaille. Bestemming Tenminste, voor de eerste keer dat je de Duinenmars hebt gelopen. Want de tweede keer krijg je een metalen 2-pin die je in het lintje van de medaille prikt. Vervolgens ontvang je een 3-pin en een 4-pin. Wie hem voor de vijfde keer loopt, krijgt weer een nieuwe medaille.
5 kilometer * van 09.00 tot 15.00 uur 10 * en 15 kilometer van 09.00 tot 14.00 uur 25 kilometer van 08.30 tot 11.00 uur 40 kilometer van 08.00 tot 10.00 uur Je kunt zelf bepalen op welke dag of welk dagdeel je meedoet. Beide dagen sluit het startbureau om 17.00 uur. * Afstand tevens geschikt voor deelnemers met kinderwagens en rolstoelen.
Het gevecht van judoka Do Velema
‘Er is geen weg terug, alleen maar een weg vooruit’ geen binding met Kroatië heb terwijl ze die andere twee wel laat gaan?” Formeel moet de bond toestemming geven voor de overgang. Doet deze dat niet, dan volgt een rechtszaak. “Er is voor mij geen weg meer terug, alleen maar een weg vooruit”, zegt Velema, die juridisch wordt bijgestaan door belangenorganisatie NL Sporter. “Voor Nederland ga ik niet meer uitkomen na alles wat er is gebeurd. Het is dit of stoppen, want pas voor 2024 krijg ik in Nederland kansen op het halen van de Olympische Spelen”.
Als jong meisje ging ze op judo om weerbaarder te worden. Die weerbaarheid gebruikt Do(minique) Velema nu in haar strijd met de judobond. De 19-jarige Voorburgse wil voor Kroatië naar de Olympische Spelen, maar de bond laat haar niet gaan. “Het is dit of stoppen”. Door Klaas-Jan Droppert
Do Velema en de judobond houden elkaar in een houdgreep. De geboren Haagse vindt dat ze in haar klasse (-63 kg) geen kansen op grote toernooien krijgt en wil daarom voor een ander land uitkomen. De bondsofficials blokkeren dat, want daarmee zou Velema na Esther Stam (Georgië) en Linda Bolder (Israël) de derde judoka zijn die voor Nederland niet meer beschikbaar is. “Ik krijg in Nederland geen kans om op bijvoorbeeld Grand Slams actief te zijn”, zegt ze. “Ja, twee keer mocht ik wel naar zo’n toernooi. En toen het door de spanning die erop stond niet goed ging, riep de bond: ‘Zie je wel, ze is er nog niet klaar voor’. Ik wil weg omdat mijn ontwikkeling stagneert en ik op deze manier nooit de Olympische Spelen haal. Maar de bond wil me niet laten gaan. Roept dat ze veel in mij geïnvesteerd hebben. Nou, in Bolder en Stam hebben ze het driedubbele gestoken, want degenen die dat beslissen weten niet eens wie ik ben!” Haar keuze voor Kroatië is een prakti-
Do Velema: ‘Ik ga in Kroatië wonen’.> Foto: Hans van Essen
sche. “Ik had België, Bosnië en Kroatië op mijn lijstje staan. Maar in België zou het twee jaar duren voordat ik een paspoort krijg. In Kroatië binnen een paar maanden, ze zijn al met de procedures bezig. Bovendien ga ik aan de
universiteit van Split kynesiologie studeren. Ik ga er dus echt wonen, word daar lid van een judoclub en volg daar bondstrainingen terwijl Bolder en Stam altijd in Nederland trainen. Hoezo zegt de bond tegen mij dat ik
Hockey Dromen van de Olympische Spelen doet Do Velema al vanaf haar tiende. Toen zat ze net een jaar op judo, nadat ze eerst bij HGC hockeyde. “Omdat ik werd gepest, vonden mijn ouders judo wel een goede sport om weerbaarder te worden. Maar ik vond het zo leuk, dat ik ben doorgegaan. Het probleem was alleen dat ik zo goed was, dat niemand meer tegen me wilde judoën. Ook de jongens niet”. Via Budoclub Voorburg, Lu-Gia-Jen (Den Haag) en Westland Kadokan kwam ze terecht bij Kenamju in Haarlem. “Daar train ik twee keer in de week, verder heb ik twee keer per week krachttraining in Rotterdam en twee bondstrainingen in Nieuwegein”.
Haar gedrevenheid heeft al een indrukwekkende erelijst opgeleverd. Ze was in 2013 de jongste wereldkampioen junioren tot 21 jaar. Daarnaast was ze twee keer Europees kampioen (-17 en -21), een keer tweede op het EK onder 21 jaar en een keer tweede van de wereld onder 17 jaar. “Daarom is het belachelijk dat ik geen echte kans krijg. Meisjes uit andere landen die ik allemaal heb verslagen, mogen wel naar grote toernooien. Het Japanse meisje dat ik in de finale van het WK versloeg won laatst van Annicka van Emden, de nummer één van Nederland”. Het is ook die gedrevenheid die ervoor zorgt dat ze haar strijd tegen de judobond doorzet. “Dat sommige meisjes, zelfs bij mijn club Kenamju, me niet meer groeten, interesseert me niks. Dat ze me bij een overwinning niet meer feliciteren, doet me niks. Ik heb een droom en daar moet alles voor wijken. Als ik daarvoor mijn Nederlands paspoort moet inleveren, dan doe ik dat. Mijn droom is de Olympische Spelen van Rio de Janeiro”. Als de bond een beetje meewerkt, dan is dat doel voor Velema volgend jaar nog haalbaar. En dan droomt ze van een volledig Haagse confrontatie. “In de eerste ronde winnen van Annicka van Emden zou dan geweldig zijn. Niet voor Annicka, want dat is een aardige meid. Maar voor de bond. Dan hadden ze me maar voor vol moeten aanzien”.
Bereikbaarheid Den Haag 15 tot en met 17 april tijdens de
Global Conference on CyberSpace Lokale verkeersmaatregelen en omleidingen Den Haag Om de conferentie ordelijk en veilig te laten verlopen is de Johan de Wittlaan en een deel van de President Kennedylaan in beide richtingen afgesloten van woensdag 15 april tot en met vrijdag 17 april. De Global Conference on CyberSpace (GCCS) vindt op 16 en 17 april plaats in het World Forum in Den Haag. Tijdens deze internationale conferentie vergaderen ministers, bedrijfsleven en maat schappelijke organisaties met elkaar over een Conference on Cyberspace 2015 openGlobal en veiliger internet. Er gelden omleidingen
en er kan vertraging ontstaan voor het wegverkeer rondom het World Forumgebied. Alle trams en bussen in Den Haag rijden hun reguliere route. Reist u met de auto? Vermijd dan de Johan de Wittlaan en maak gebruik van de omleidingsroutes.
VERKEERSMAATREGELEN EN OMLEIDINGEN DEN HAAG 15 T/M 17 APRIL N 44
S 200
PROFESSOR B.M. TELDERSWEG
HUBERTUSTUNNEL
Tips
S 200
SCHEVENINGEN
• Reis met het openbaar S 102
S 101
S 100
vervoer en/of de fiets
MALIEVELD
LEIDSCHENDAM
JOHAN DE WITTLAAN
SEGBROEKLAAN
• Reis buiten
N 14
de spitsuren
A4
S 100
SPORTLAAN
CENTRUM
• Maak gebruik van
S 100
P+R Parkeerterreinen
S 200 A 12
KIJKDUIN
VOORBURG
• Kijk op denhaag.nl/
S 100
bereikbaarheid
S 100
S 104
S 108
voor de actuele
S 106 S 200
reisinformatie
A 12
A4
Global Conference on Cyberspace 2015 S 104
LOZERLAAN
S 106
S 105
LOKALE VERKEERSMAATREGELEN EN OMLEIDINGEN DEN HAAG 15 T/M 17 APRIL RIJSWIJK
PROFESSOR B.M. TELDERSWEG
legenda Afgesloten:
Johan de Wittlaan/deel President Kennedylaan tussen Stadhouderslaan, Stadhoudersplantsoen EISENHOWERLAAN en Eisenhowerlaan/Rooseveltplantsoen. Afgesloten van woensdagochtend 15 april 6.00 uur tot vrijdagavond 17 april 24.00 uur (beide richtingen)
Omleiding:
Meer informatie:
www.denhaag.nl/bereikbaarheid
beschikbare S-Routes
S 200
150261_DSB_A3_Plattegrond_GROOT_DH_v4.indd 1
PRESIDENT KENNEDYLAAN
03-04-15 14:15
HUBERTUSVIADUCT JOHAN DE WITTLAAN SCHEVENINGSEWEG
S 200
S 200
S 102
SEGBROEKLAAN BURGEMEESTER PATIJNLAAN
RAAMWEG
S 100
GROOT HERTOGINNELAAN CONRADKADE
Afgesloten
LAAN COPES VAN CATTENBURCH
CARNEGIELAAN
legenda
Johan de Wittlaan en deel President Kennedylaan tussen Stadhouderslaan, Stadhoudersplantsoen en Eisenhowerlaan / Rooseveltplantsoen. Afgesloten van woensdagochtend 15 april 6.00 uur tot vrijdagavond 17 april 24.00 uur (beide richtingen).
Afgesloten:
Omleiding
Parkeerverbod
Johan de Wittlaan en deel President Kennedylaan tussen Stadhouderslaan, Stadhoudersplant-
S 200
soen en Eisenhowerlaan/Rooseveltplantsoen. Afgesloten van woensdagochtend 15 april 6.00 tussen Onderbroken Laan Copes van Cattenburch Deel van de ‘kleine’ Johan de Wittlaan Meer informatie: uur tot vrijdagavond 17 april 24.00 uur (beide richtingen). hoofdroute S 200. Burgemeester Patijnlaan President Kennedylaan enHertoginnelaanAlexander Gogelweg. Omleiding: Laan Copes van Cattenburch-Burgemeester Patijnlaan-Carnegielaan-Groot www.denhaag.nl/bereikbaarheid Conradkade (beide richtingen). Carnegielaan Adriaan Goekooplaan tussen Johan de Wittlaan en Parkeerverbod: deel van de ‘kleine’ Johan de Wittlaan tussen President Kennedylaan en Alexander Gogelweg. Groot Hertoginnelaan Parkeerverbod Adriaan Goekooplaan tussen Johan deScheveningseweg. Wittlaan en Scheveningseweg. Parkeerverbod vanvan woensdagochtend woensdagochtend 15 april 6.00 uur tot vrijdagavond 17 april 24.00 uur. Conradkade (beide richtingen). 15 april 6.00 uur tot vrijdagavond 17 april 24.00 uur.
S 200 :
onderbroken hoofdroute S 200.
150261_DSB_A3_Plattegrond_DETAIL_GCCS2015_v10.indd 1
Kijk voor de actuele reisinformatie op www.denhaag.nl/bereikbaarheid
03-04-15 14:20
21
SPORT<
Vrijdag 10 april 2015 > Den Haag Centraal
Waarom oudste tennispark de Bataaf heet
André
Haagse held in Engelse dienst Door Theo Bollerman
Niet lang na de komst van de lente begint de tenniscompetitie, ijs en weder dienend. Alle reden dus om een wandeling te maken naar het oudste tennispark van Nederland, de Bataaf, gelegen aan de Ver Huëllweg tegenover de Waterpartij. Daar gaan wekelijks zo’n zestig teams van tennisvereniging Thor de Bataaf de strijd aan met hun tegenstanders. Het eerste team van de club met een naam die klinkt als een stripfiguur komt in de hoofdklasse uit met sterke spelers als Marcella Koek en Boy Wijnmalen. Het park heeft met een groots verleden evenals de club Thor Rood-Wit, zoals die heette voor de komst naar de Bataaf. Thor behaalde maar liefst zes landskampioenschappen in de jaren vijftig en zestig. Maar waarom heet dat park toch de Bataaf? Patriot wordt boer Bijzonder toch, dat een belangrijke fase uit de vaderlandse geschiedenis nog zo kan doorklinken in de naamgeving van een tennispark. De Bataaf verwijst namelijk naar de periode dat een revolutie in Nederland op uitbreken stond, zelfs nog eerder dan in Frankrijk. Weldenkende gemeenteraadsleden hadden vanaf 1781 hun hekel aan het absolute regime van erfstadhouder Willem V omgezet in daadwerkelijke veranderingen, met name in de wijze waarop stadsbesturen werden verkozen. Ze noemden zich Patriotten en eisten herstel van de klassieke Republiek der Verenigde Nederlanden. Natuurlijk liepen de geschillen tussen Oranjeklanten en Patriotten geregeld uit de hand, waarbij op een moordpartijtje meer of minder niet werd gekeken. Prinses Wilhelmina riep haar Pruisische familie te hulp en met behulp van het Duitse leger behielden de Oranjes de macht. Ja, het kan verkeren. De Haagse Patriot Heytveldt vluchtte toen net als vele kameraden naar Frankrijk. Hij keerde terug nadat de Fransen hun vorst hadden onthoofd en wat later dat ook aan Nederland wilden leren. Ons land werd bezet en in 1895 werd de Bataafsche Republiek uitgeroepen. Voor Heytveldt was de kust nu vrij. Nadat hij een verzoek had ingediend om een stuk land te pachten, stelde de gemeente hem het terrein ter beschikking dat zich op de grens van Den Haag en Scheveningen bevond. Bij zijn aanvraag had hij als argument ingevoerd dat je op zandgrond wel degelijk goed kon boeren, want dat had hij in Frankrijk geleerd. De Bataafsche Boer werd al snel Heytveldts bijnaam. Maar wat de Bataafsche Boer ook beweerd had, oogsten op de zandgrond leverde niet veel op. Dat de gemeente telkens weer een stuk grond nodig had vanwege de stadsuitbreidingen werkte ook niet in zijn voordeel. Om het gezin Heytveldt te helpen bood de gemeente de kostwinner een veldwachtersfunctie aan. Een pluspunt daarbij
Al jaren zijn Nederlandse trainers een belangrijk exportproduct voor de Nederlandse sportwereld in het algemeen en de voetbalwereld in het bijzonder. Dat is begonnen met Rinus Michels bij Barcelona en daarna volgde een serie toptrainers in buitenlandse dienst bij zowel clubs als landenteams. Cruyff, Beenhakker, Hiddink en Van Gaal, maar ook Rijkaard, Adriaanse en Advocaat gingen met wisselend succes in het buitenland aan de slag.
Een groepje tennissers bij de Bataaf, circa 1900. > Foto: Collectie Beeldbank Haags Gemeentearchief
was dat zijn zoon hem later mocht opvolgen. Ondanks deze extra inkomsten was aanvulling op het karige loon uiterst welkom. Die kon verkregen worden door op mooie zondagen glaasjes melk aan dorstige wandelaars te verkopen. De boerderij werd een pleisterplaats en de boerin speelde daar handig op in door enige primitieve speeltoestellen voor de kindertjes te installeren.
land rijk was geworden. Behalve het kalken van de lijnen deed de verhuurder weinig tot niets voor de tennissers. Hij vertikte het bijvoorbeeld om een kleedruimte ter beschikking te stellen. Voor elke baan was een kist beschikbaar met een slot daarop. In die kist bevonden zich een net, dat de clubleden elke keer zelf moesten ophangen, en een dweil voor als het geregend had.
Lawntennissers Toen na 1880 de lawntennisrage Den Haag bereikte, lag het voor de hand dat tennisliefhebbers aan de Bataaf dachten om een stukje van het geëffende land te huren en daar een tennisveldje aan te leggen. In 1888 overleed Heytveldt. Het contract van de gemeente met de familie werd niet verlengd. Het was de vraag wat er met het pand en de aangrenzende grond moest gebeuren. De secretaris van een van de clubjes, de Lawn Tennis Club Fradama, stuurde zelfs een epistel naar de gemeenteraad met het verzoek of zijn club daar kon blijven tennissen, ‘want onze club speelt daar al geruime tijd’. Die uitspraak doet vermoeden dat er aan het begin van de jaren tachtig op de Bataaf getennist werd, misschien zelfs al vanaf 1881, toen de boer vergunning verkregen had om sterke drank te schenken. Zeker is dat er al vanaf 1885 tennisuitwisselingen plaatsvonden. Dat blijkt uit een aankondiging van een revanchewedstrijd tussen de Voorburgsche LTC en de ’s Gravenhaagsche LTC in het blad De Nederlandse Sport.
Beste spelers Begin 1890 vonden elf clubjes, waaronder HLTC Leimonias, een onderdak op De Bataaf. Vanaf 1891 werden de officieuze nationale kampioenschappen op de Bataaf georganiseerd. Daartoe werd een organisatiecomité gevormd, bestaande uit vertegenwoordigers van alle clubs. Leimonias telde algauw de beste spelers van Nederland onder zijn leden, zoals Karel Beukema toe Water en C. ridder Van Rappard. De laatste bleek ook organisatorisch erg sterk. Hij was één van de initiatiefnemers van de Nederlandse Lawn Tennis Bond, die in 1899 tot stand kwam, en werd daarvan de eerste secretaris. Hij onderhield goede contacten met de Belgische topspelers, zoals De Borman, en hij bracht de eerste uitwisselingen met België tot stand. De spelers van Leimonias gingen zich echter geleidelijk aan steeds meer ergeren aan de matige faciliteiten van de Bataaf. In 1900 verhuisde Leimonias dan ook naar een nieuw tennispark in Scheveningen, ongeveer op de plaats waar nu de METS-banen liggen.
Speeltuin en tennisbanen In 1889 ging de concessie voor de pacht van huis en erf naar de Haagsche Melkinrichting. Een grondige verbouwing veranderde de boerderij in een mooi groot café-restaurant met twee karakteristieke puntdaken, die je nog steeds kunt bewonderen. De speeltuin werd uitgebreid. Ook werden er zes cementbanen aangelegd, waardoor Den Haag in één klap het eerste en het grootste tennispark van Neder-
Eerste landskampioen Intussen hadden de resterende clubs zich verenigd in de Bataafsche Lawn Tennis Bond, zodat zij in 1900 met drie andere verenigingen konden gaan strijden om het landskampioenschap. Maar de tennisbond had besloten de wedstrijden volgens een handicapsysteem te laten plaatsvinden, waardoor het zwakkere team uit Leiden de titel wist te veroveren. Men vond het geen succes. Het duurde dan ook tot 1912 alvorens
de volgende versie kon worden georganiseerd. Nu bleek de Bataafsche LTB wel degelijk over de sterkere spelers te beschikken. In 1913, 1916 en 1917 werd het landskampioenschap behaald. Hierbij moet wel worden aangetekend dat Leimonias zich te goed achtte om mee te doen. De clubleiding vond dat zonde van de tijd van de topspelers, die beter onder elkaar konden gaan spelen dan ‘gratis les te geven’. Pas na 1927 mengde Leimonias zich in de strijd om de Slazenger-beker en de club wist de titel sinds die tijd maar liefst twintig maal binnen te halen. Thor Rood-Wit eigenaar Het tennisleven op de Bataaf ging vrolijk verder, maar topclubs speelden er sinds de jaren dertig niet meer. In 1939 werd het park met zes gravelbanen uitgebreid. De naoorlogse periode van gezapig recreatietennis ging gepaard met enige verwaarlozing van het terrein en de banen. In 1981 nam Willem van Hanegem het park over. Een succes werd dat niet: het lukte hem en zijn opvolger niet de uitbating rendabel te krijgen en dus moest er een nieuwe eigenaar worden gezocht. Deze ontwikkelingen vielen samen met het vertrek van de topclub Thor Rood-Wit van tennispark Hanenburg, ten gevolge van wrijvingen tussen de vereniging en eigenaar Delboy. Het in 1928 opgerichte Thor zag goede mogelijkheden in een verblijf op de Bataaf en verhuisde naar de andere kant van Den Haag. Daar aangekomen, fuseerde Thor met de belangrijkste club van de Bataaf. Vervolgens wist de fusieclub zich het eigendom van het park te verwerven, wat tot een nieuwe bloeiperiode leidde. Het park is inmiddels totaal gerenoveerd, er is een tennishal bij gekomen en ook ’s winters zijn de banen uitstekend bespeelbaar. Maar in het vernieuwde clubhuis herinnert niets meer aan het glorieuze verleden van het park en evenmin aan de landstitels die de Bataafsche LTC en Thor DB wisten te veroveren. Een puntje ter verbetering?
Zelf heb ik een bescheiden loopbaan gehad in de Verenigde Arabische Emiraten. Hoewel afgesloten met een kampioenschap en bekerwinst, is dat niet te vergelijken met de hoogspanning waaronder in de top wordt gewerkt. Vlak na de eeuwwisseling heb ik tijdens een stage een week lang over de schouder van Dick Advocaat, met wie ik nog samen heb gespeeld, meegekeken bij Glasgow Rangers en gezien onder welke druk de coach dagelijks staat. Dan groeit het respect voor dit soort mannen die natuurlijk voor aanzienlijke bedragen aan het werk zijn, maar tegelijkertijd het Nederlandse voetbal een enorme dienst bewijzen. Daar in Schotland werd Dick glansrijk kampioen en is hij nu nog steeds een legende, omdat hij de hegemonie van Celtic wist te doorbreken. Dat gaat hem met Sunderland natuurlijk niet lukken, maar daar hebben ze hem ook niet voor gehaald. Sunderland moet zich zien te handhaven in de Engelse Premier League en dat zal een hele zware klus worden voor Dick en zijn assistenten. Hij kan dat als geen ander, duidelijkheid brengen en een nieuw elan losmaken in een ploeg en bij spelers individueel. Dan nog is er geen garantie op succes, omdat het uiteindelijk altijd draait om de kwaliteiten van de spelers. Ik geef Dick toch een goede kans om te slagen en hij heeft daartoe vorig weekend een goede stap gezet. Ik denk het niet alleen, maar gun hem dit ook van harte. Het scheelt de club vele miljoenen aan televisiegeld en wij kunnen dan als Hagenaars met onze borst vooruit lopen. Advocaat, Van Gaal, en de broertjes Koeman zijn ambassadeurs van het Nederlandse trainersgilde in een toonaangevende competitie. Een Haagse held in Engelse dienst. En Dick spreekt met een lichte Haagse tongval wel uitstekend Engels. André Wetzel
het Nationale Toneel, Toneelgroep De Appel, Residentie Orkest, Nederlands Blazers Ensemble, Korzo, Samir Calixto, Koninklijk Conservatorium, het Orkest van de Achttiende Eeuw, Zuiderstrandtheater, Dr Anton Philipszaal
ontdek de wereld
Geloof, Atlantik Hoop & wall Den Haag Den Haag en de
oorlog in de stad van vrede tm 1 nov 2015
theater, dans, muziek & gesprek over religie april & mei 2015
geloofhoopdenhaag.nl
|Mooie MESDAG | RKD
De Mesdag Collectie Pulchri Studio Louis Couperus Museum Haags Gemeentearchief Panorama Mesdag MESDAGJAAR.NL
23
SPORT<
Vrijdag 10 april 2015 > Den Haag Centraal
Berend Kaster kijkt wel om zich heen
‘Deze club zit in mijn vezels’
Nederlanders voor een week naar hoofdstad Addis Abeba”.
HBS-linkshalf Berend Kaster is een voetballer met inzicht. Ondanks zijn 22 jaar beperkt zijn scherpe blik zich niet tot zijn eigen positie. Dus vroegen we hem om zijn visie op zijn elftal, zijn club en zijn steeds vaker de kop opstekende reisdrang.
Wat is Stichting Joni? “Ze heeft als doelstelling kinderen en volwassenen met een beperking in de Ethiopische samenleving zichtbaar te maken. Ouders van beperkte kinderen schamen zich en houden het kind zo veel mogelijk thuis. De kans op werk op latere leeftijd is klein. Er zijn geen sportclubs en er is weinig geld voor sportartikelen. Joni zet sportprojecten op en die leiden tot plezier, zelfvertrouwen, vriendschappen en het inzicht dat meedoen belangrijker is dan winnen. Deze ervaring heeft me verrijkt. Af en toe is het goed om om je heen te kijken”.
Door Martin van Zaanen
Hoe zou jij seizoen 2014-2015 voor HBS in de Topklasse omschrijven? “Een beetje als vlees noch vis. Bovenaan rechterrijtje, onderaan linkerrijtje van de ranglijst, daar zal het aan het einde van de jaargang op uitdraaien. Een tijdje liepen we tegen veel rode kaarten op, en door de schorsingen die daarop volgden, werd het niet makkelijker. Toch hebben we ons redelijk kunnen herpakken”. Heeft HBS, om ook de komende jaren goed te kunnen blijven meedraaien, niet wat vers bloed van buitenaf nodig? “Hm, weet ik niet. Toeval of niet, maar juist nu is een hele groep eigen talenten aan het doorbreken: Jim Roberti, Jasper Roberti, Stijn Houben, Rowin Rog, Noa de Jong. Heel HBS geniet daarvan. We hebben voorin personele problemen en dan moet een jongen als Willem Six opstaan. En dat dóét hij dan ook. De balans talent-routine moet wel intact blijven”. Hoe belangrijk is HBS voor je? “Die club zit in mijn vezels. Ik speel
Berend Kaster, hier in duel tegen Heracles: ‘Is de rol die HBS in mijn leven speelt niet té groot?’> Foto: Bert Tielemans
hier vanaf de jongste jeugd en ik ben er al snel vijf à zes dagen per week. Naast voetballer ben ik verzorger van de jeugdafdeling. De afsluitende stage van mijn studio fysiotherapie doe ik bij ‘Herstelsnel’, dat ook op Craeyenhout ligt. Er zijn wel eens momenten dat ik denk: hm, is de rol die deze vereniging
in mijn leven speelt niet té groot? Bijvoorbeeld wanneer je je gedachten laat gaan dat je misschien eens langere tijd op reis wilt. Met je vakanties en vrije tijd hou je altijd rekening met HBS. Je kunt één week missen in de voorbereiding, maar langer wordt toch een probleem”.
Heeft die toenemende reisdrang te maken met je trip vorig jaar naar Ethiopië? “Het heeft mijn ogen wel geopend. Mijn tante vroeg of ik wilde meewerken aan een vrijwilligersproject van Stichting Joni in Ethiopië. Dus reisde ik met mijn neef en twaalf andere sportieve jonge
Geldt dat ook voor de voetbalwereld? “Laat ik eerst maar eens zorgen dat ik een onbetwiste vaste waarde in HBS 1 word. Mijn sterkste jaren moeten nog komen. Misschien dat als ik daar middenin zit, het gaat kriebelen om elders de uitdaging aan te gaan”. Niet veel HBS’ers doen dat. “Hoewel er aanbiedingen genoeg zijn, doen ze het uiteindelijk vaak tóch niet. Misschien omdat ze weten wat ze hier hebben. Je moet zo’n avontuur wel aandurven, de concurrentie aangaan met een stel andere aankopen van zo’n club. Af en toe vliegt er wel eens een Kraai uit. Maar uiteindelijk keren ze altijd op het nest terug”.
advertentie
TE PA R
NO
G
M
E ENT
0. . €1 P v . A t.w LE ue E q e K ch EN rde a a l. w inc
N
000
OO K TE
P
,-
STA
B RT 2 e k OUW war taal
201
5
WOENSDAG 22 APRIL
verko o pin fo r mat ie ?
INFORMATIEAVOND
AANMELDEN VIA WEBSITE !!
be l: 070-3460930
w w w. W ERF 07. nl
24>de achterpagina
Den Haag Centraal > Vrijdag 10 april 2015
1
Ter plekke Door Caroline Ludwig
Hellen Dordregter-de Lange
Koffie “Lodewieck aan de Denneweg is een vast adresje voor ontbijt of lunch. Dat stamt nog uit de tijd dat ik op het Voorhout werkte. Meestal neem ik yoghurt en een omelet met spinazie, die is echt lekker. Heel fijn: met een baby was ik hier ook welkom. Ik merk dat ik op die plekken nog steeds graag kom”.
2
>Foto: PR
Uitgaan “Bij de Classic Party’s van de Westwood kun je heerlijk dansen op muziek uit de jaren 80 en 90. Die in januari is het allerleukst, dan is iedereen in nieuwjaarsstemming. En met z’n drieën gaan we geregeld op vrijdag naar de Wicked Wines op het Anna Paulownaplein. Mijn dochter scharrelt rond, terwijl wij relaxed een wijntje drinken”.
PLAATS
Kledingwinkel “Donna Tienda aan het Kerkplein
vind ik een mooie winkel. Daar kocht ik vroeger veel. Ook kijk ik graag bij Paul Warmer <2> op de Denneweg. Als ik iets mooi koop, onderhoud ik het goed. Mijn look vind ik lastig te omschrijven: of een powerpak of een jeans met makkelijke trui”. Ondernemer m “Koos Hendriks van Snowworld begon ooit met een sportzaak in Loodsduinen. Als ik met hem praat, weet hij me altijd te inspireren. Hij ziet kansen en pakt door. Een hele leuke man, iemand met een droom, visie en humor”.
Gebouw “Als kind was ik ooit met kerst in het Kurhaus. Dat gebouw intrigeerde me enorm; die grote zaal had iets magisch. We zijn er getrouwd, daardoor is deze plek extra bijzonder voor ons. Hopelijk zijn de financiële zorgen snel verleden tijd”. Afbreken “De boulevard zelf is mooi opgeknapt, maar dat lichtplan… Ze hebben er foeilelijke lantaarns neergezet. Veel te veel, de helft kan ook”.
4
Ondernemer v “Samen met haar vader en broer werkt Esther Olsthoorn sinds 2006 voor Olsthoorn Makelaars. Ze zetten een visie neer in een branche die klappen kreeg en blijven zich ontwikkelen. Esther is een werkende moeder – daar heb ik een zwak voor – en verder een sociaal en warm mens”. Restaurant “Alles bij La Liguria aan het Noordeinde is een feestje. De kaart is erg lekker, ik neem altijd de antipasti. Je bent hier echt een avondje uit; vooral ’s zomers als je buiten in de tuin kunt eten”.
3
>Foto: Den Haag Marketing/ Jurjen Drenth
Hagenaar v “Sylvia Tóth, al ken ik haar niet persoonlijk. Een charmante vrouw, die een heel imperium uit de grond stampte. Dat dwingt respect af”. Lekkernij “Als echte Scheveningse heb ik voor elke vissoort een ander adresje. Zo haal ik gerookte zalmsnippers bij Simonis en voor sliptong ga ik naar Spaans <4> op de Westduinweg”. Geheimtip “Voor gamba’s moet je naar tapasbar La Rana aan de Kikkerstraat. We komen graag in Spanje. Op de eerste dag na de vakantie eten we altijd bij La Rana. Om het vakantiegevoel vast te houden”. Lentezon “Dan moet je naar strandtent De Fuut <5>. Ik kom er ook voor de jazz op zondag, voor het theaterprogramma en voor eigenaar Leo van der Vegt”.
>Foto: PR
Festival “Ieder jaar ga ik naar Jazz in de Gracht <3>. Het is er gemoedelijk en ik kom er altijd veel bekenden tegen”.
Omrijden “Voor de Banaan Royale met alleen stracciatella-ijs van Florencia”.
5
Sportplek “Ondanks die tl-bak: de boulevard. Ik parkeer mijn auto altijd in de haven en loop over de boulevard. Het liefst als de strandtenten weg zijn, dan komt het strand tot rust”. Hagenaar m “Barry Hay speelde met de Clarks op onze bruiloft. Ook de Earring vind ik leuk. Stoer dat ze al jaren succesvol zijn”.
>Foto: Eveline van Egdom
Buurt “Het Belgisch Park en dat zit ’m vooral in de herinneringen aan vroeger. Mijn ouderlijk huis staat aan de Namensestraat, mijn ouders wonen er nog steeds. In een deel van hun woning houden we nu kantoor. Dat huis speelt dus een centrale rol in mijn leven. Ooit wordt het te klein en zullen we iets anders moeten zoeken”.
Wie denkt er aan de secretaresse op 16 april? Slabbers de Lange is het hele jaar met office professionals bezig. Hellen Dordregter-de Lange <1> richtte samen met collega Mirjam Slabbers hun bureau in 2009 op. Hellen (1978) is de dochter van een Scheveningse bakker. Ze volgde Schoevers en later HBO Communicatie en werkte voor diverse Amsterdamse reclamebureaus. Na vier jaar hoofdstad miste ze het groen en de gezelligheid van Den Haag. Samen met haar man en dochter (6) woont ze in de wijk Bohemen.
>Foto: PR
Café Restaurant De Zwarte Ruiter Marcel Verreck bespreekt heden en verleden van een bijzondere Haagse plek.
D
e Zwarte Ruiter kolkte. Marnix kreeg de Cultuurprijs van de stad Den Haag. Postuum, maar niet helemaal te laat. De onverschrokken pose van het manshoge Haagse Harry-sculptuur straks boven op de ingang van de tramtunnel zal ons bemoedigen en laten glimlachen. Hopelijk mag hij af en toe door de stad dwalen. Naar de middenstip van het ADO-stadion, mocht er onverhoopt een belangrijke nacompetitiewedstrijd gespeeld moeten worden. Met één blik van Harry zijn alle tegenstanders kansloos. De lange stelten van Kramer
(net als ‘ooievaar’ een naam uit de bevallingssector) doen de rest. Of een dagje naar het winkelcentrum van een onzer Vinex-koloniën om de bannelingen aldaar te troosten, want ook zij horen erbij. Of naar het Vaillantplein, vlak bij zijn geboortegrond, als daar het schuimbekkend journaille komt aangesneld omdat er weer een shariadriehoek of een jihad-parallellepipedum is gedetecteerd. Of naar een chique sculptuurexpositie op het Voorhout, face-toface met Louis Couperus. We kunnen het wolkje er zelf bij tekenen: ‘zau ik iets ben, ben ik un hageneis!’ Ik wil maar zeggen: Harry is overal en zal dat blijven. En dus ook Marnix, zijn gemis is nog steeds groot en onbegrij-
pelijk. Daar helpt zijn bescheidenheid geen moer aan. Over zijn verdiensten deed hij luchtig, maar ik ben blij dat ik hem ten minste één keer expliciet heb gezegd dat hij zo onnoemelijk veel vreugde, trots en troost heeft bewerkstelligd. Zijn grappen hebben mensen uit de put gehaald, zijn relativering heeft menig Haags heethoofd doen afkoelen, afijn, de betekenis van zijn werk is rondom zijn overlijden in volle glorie duidelijk geworden. Met als ontroerende hoogtepunten het geweldige spandoek van de ADO-jongens en het grootse applaus in de 70ste minuut van de wedstrijd tegen Dordrecht, en natuurlijk de Haagse ‘staats’-uitvaart vanuit het Paard. Dit zijn verhalen die het leed enigszins stelpen, verder zal de
tijd zijn werk moeten doen. Deze week stond ik bij het graf van mijn groot- en overgrootouders op St. Barbara. Je staart naar zo’n zerk, het verdriet is verwerkt en de verhalen en herinneringen beginnen te stromen. Ik was er met mijn oom en achternicht Ria, die ik niet kende, maar die had gereageerd op mijn column over deze begraafplaats. Nieuwe verhalen! Laten we die over Marnix blijven vertellen totdat we een troostrijke Leo Vroman-variatie hebben bereikt: alle malen zullen we lachen!
Marcel Verreck