ELBROES 2003 ELBROES 5642 METER De Elbroes is de hoogste berg van Europa en ook de hoogste top van de langgerekte Kaukasus-bergketen, die de Russische Federatie scheidt van de transkaukasische landen Georgië, Armenië en Azerbeidzjan In 2002 hebben we voor het eerst een experimentele reis naar dit gebied uitgevoerd, en met groot succes: de route rond het Elbroes-massief bleek een spectaculaire trek door woeste en zeer gevarieerde berglandschappen, waar we gedurende 8 dagen slechts 2 andere wandelaars tegenkwamen. Dankzij deze acclimatisatie kon ook op de beklimming een uitstekend resultaat worden behaald: 6 van de 7 mensen stonden op de top. Via de prachtige stad St. Petersburg vliegen we naar het uiterste zuiden van Rusland, naar Min. Vody. Na een inloopwandeling in de omgeving van Terskol begint dan de doorgaande trek rond de berg, waarbij halverwege een herbevoorrading plaatsvindt. De uiteindelijke beklimming is technisch niet moeilijk, maar kan toch lastig zijn door de combinatie van de hoogte en mogelijk een harde, koude wind. Des te prettiger is het bijkomen aan de subtropische kust van de Zwarte Zee, alvorens via St. Petersburg weer terug te vliegen. ST. PETERSBURG St. Petersburg is de oude tsaristische hoofdstad van Rusland, gesticht in moerassig gebied aan de monding van de Neva-rivier door Peter de Grote in 1700 en nadrukkelijk door hem bedoeld als “venster op het westen”. Het is altijd de meest westerse en kosmopolitische stad van Rusland geweest, met een rijke culturele traditie vooral in de 19-de eeuw toen het tsaristische hof als een magneet werkte op talloze componisten, kunstenaars en schrijvers. Het ontwerp van de stad is, naar men zegt, door Peter zelf bedacht en grotendeels gebaseerd op Amsterdam, waar hij immers twee keer een bezoek aan heeft gebracht. Ook St. Petersburg is een stad van water en eilanden, met dezelfde structuur als Amsterdam: een gordel van grachten die als een soort halve cirkel het centrum omsluiten. Hiermee houdt de gelijkenis ook wel op: de Petersburgse grachten zijn veel breder, de huizen of liever paleizen, vroeger toebehorend aan de hoge edelen, veel grootser en indrukwekkender dan in Amsterdam. Zo wie zo zijn de dimensies van de stad die meer dan 5 miljoen inwoners telt, van een
andere orde, met zijn enorme boulevards, grootse pleinen en parken en weidse uitzichten over de rivier de Neva. In de Tweede Wereldoorlog heeft de stad, toen nog Leningrad geheten, een beleg van 900 dagen door de Duitsers doorstaan, met ontelbare slachtoffers, hongersnood en verschrikkingen. Al meteen na de oorlog is begonnen met het herstel van de schade, toegebracht aan de prachtige zomerpaleizen van de verschillende Tsaren, gelegen buiten de stad in Peterhof en Tsarskoje Selo. De laatste jaren wordt nu ook de restauratie aangepakt van de talloze statige stadspaleizen langs de grachten die onder het communisme jarenlang sterk verwaarloosd waren. In 2002 bleken veel gezichtsbepalende gebouwen in de steigers te staan, dit met het oog op de grootscheepse viering van het 300-jarig bestaan van de stad in 2003. RUGZAKTOCHT De 8-daagse rugzaktocht dient niet alleen ter acclimatisatie maar is ook nadrukkelijk bedoeld als kennismaking met de prachtige, voor velen onbekende bergwereld van de Kaukasus, met zijn weliswaar op de Alpen lijkende, maar toch geheel eigen geologische vormen, flora en fauna. De route loopt via vier passen van +- 3600 m, terwijl de kampeerplekken liggen tussen de 2500 en 3000 m. Op deze experimentele tocht dragen we alles zelf, d.w.z. naast je persoonlijke bagage ook je aandeel van de gezamenlijke spullen: tent, branders en pannen, eten. Na vier dagen lopen is er een Karatsjai herderskamp waar nieuwe voorraden ingenomen kunnen worden, zodat er niet voor 8 dagen eten meegedragen hoeft te worden. Het gewicht van de rugzak zal bij deze tocht uitkomen op +- 20 kg.Voor de plaatselijke begeleiding en informatie zorgt een ervaren lokale Russische gids. BERGEN, FLORA EN FAUNA De bergen zien er, hoewel geologisch van dezelfde leeftijd, toch wat anders uit dan de Alpen: minder sporen van vergletschering tijdens de IJstijden en dus meer V-vormige dan U-vormige dalen. Over het algemeen kan gesteld worden dat de bergen in de Kaukasus steiler zijn dan in de Alpen. Ook liggen de toppen en de passen duidelijk hoger. Zo zijn er 7 toppen van boven de 5000 meter. De meest westelijke is de Elbroes, de meest oostelijke de 21-12-03
Kantoortijden: maandag t/m vrijdag van 9.30 tot 17.30 uur
Kazbek, beide bergen zijn oude uitgedoofde vulkanen. Ook dit is een opvallend verschil met de Alpen: onderweg komen we langs oude lavastromen, verweerde askegels, zwart zeshoekig basalt en andere gekleurde rotsen van vulkanische oorsprong. De hele keten, van de Zwarte Zee in het westen tot de Kaspische Zee in het oosten, is zo’n 1100 kilometer lang. De flora lijkt nog het meest op die van de Alpen: een groot deel van de bergbloemen zul je wel herkennen. Karakteristiek voor de Kaukasus is de bergazalea met zijn gele bloemen en de verschillende soorten jeneverbes op de drogere hellingen. Verder is opvallend dat er veel wilde fruitbomen voorkomen: pruim, appel, perzik en peer. Door de iets zuidelijker ligging bevindt de boomgrens zich over het algemeen hoger dan in de Alpen, zo rond de 2700 meter aan de noordkant van het gebergte. De dierenwereld bestaat uit alpiene klassiekers als bergmarmot, gems en steenbok, maar daarnaast komen ook nog flinke aantallen wolven, beren en lynxen voor. Ook vinden we er veel roofvogels en gieren. Dit heeft er natuurlijk alles mee te maken dat de Kaukasus veel minder dicht bevolkt en door wegen doorsneden is dan de Alpen. Ook op toeristisch gebied is deze bergketen nog grotendeels ongerept. Slechts aan de noordkant zijn er een paar valleien (waaronder “onze” Baksanvallei) waar een weg is aangelegd en waar het dus mogelijk is om in hotels te overnachten. In de zomer worden de bergweiden bevolkt door plaatselijke herders die er vanuit hun zogenaamde kosh koeien, schapen en paarden weiden. Ook is het mogelijk hier af en toe yaks te zien, vooral in de Ullukam-vallei, recent geïntroduceerd uit Centraal-Azië. BEKLIMMING EN UITRUSTING De beklimming van de westtop van de Elbroes (5643 m) geschiedt via de normaalroute, d.w.z. de meest gebruikte route over de zuidelijke sneeuwhellingen van de berg. Onder normale omstandigheden wordt er niet aan het touw gelopen: het sneeuwspoor naar de top is goed gemarkeerd, loopt over spletenvrij terrein en is nergens steiler dan 25 graden zodat niet gezekerd hoeft te worden. Toch gaat er vanuit HT wel een touw mee, voor onvoorziene omstandigheden. Dit vereist ook dat elke klimmer in elk geval een gordel bij zich heeft. Een pickel is niet echt nodig, wel kunnen twee telescoopstokken erg handig zijn. Voor wat betreft schoeisel zijn plastic dubbele schoenen in de sneeuw natuurlijk het meest comfortabel, maar stevige, strijkijzervriendelijke schoenen, type C (bv. Meindl Perfect) zijn in principe voldoende, vooral in combinatie met goede, nauwsluitende gamaschen. Het is belangrijk de schoenen zo droog mogelijk te houden i.v.m. mogelijke bevriezing. Stijgijzers worden vaak
tijdens de klim niet gebruikt, maar horen wel in de rugzak. WEER EN KLIMAAT Over het algemeen is het weer in de centrale Kaukasus in de zomer stabieler dan in de Alpen. Juli en Augustus zijn de beste maanden voor tochten in het hooggebergte. De temperatuur kan tijdens een heldere nacht op 4000 m dalen tot 10 – 15 graden onder nul. Een goed isolerend matje (er wordt in de sneeuw gekampeerd) en dito donzen slaapzak zijn een must. Aangezien hoge bergen min of meer hun eigen weer maken, moet op de Elbroes altijd rekening worden gehouden met een plaatselijke weersomslag, vooral in de middag. Het kan dan in korte tijd helemaal dichttrekken, met een flinke sneeuwstorm tot gevolg. Maar ook op heldere dagen kan het hoog op de berg erg hard waaien, waardoor de windchill-factor een rol gaat spelen. In elk geval is het uiterst belangrijk om steeds vroeg op pad te gaan (op de topdag al om 02.00 uur). Voor de beklimming is voldoende tijd uitgetrokken waardoor een paar dagen slecht weer geen probleem hoeft te zijn. ETNICITEIT EN VEILIGHEID De Kaukasus is de laatste jaren veelvuldig in het nieuws geweest als toneel van veelal gewelddadige etnische conflicten. Dit als gevolg van het grote aantal verschillende volkeren dat hier naast en soms zelfs door elkaar woont. Iedereen heeft wel gehoord van de oorlog tussen Armenië en Azerbaidzjan om Nagorno-Karabach. Een ander transkaukasisch land, Georgië, heeft te kampen gehad met onlusten in Zuid-Ossetië en Adzharië. Haar meest westelijke provincie Abchazië is zelfs de facto afgescheiden. Het centrale gezag uit Tiflis heeft hier niets meer te zeggen, en dat geldt feitelijk ook voor de verafgelegen bergvalleien in het noorden (Svanetië), waar bandieten hun gang kunnen gaan. In het oosten van de Kaukasus is er natuurlijk het geval Tsjetsjenië, dat ondanks twee verwoestende oorlogen nog steeds voor onrust en gevaar zorgt, zelfs in aangrenzende gebieden als Ingoesjetië en Dagestan. Dit is dan ook de reden waarom HT, in weerwil van de geweldige trekkingmogelijkheden in deze exotische gebieden, ze voorlopig veiligheidshalve mijdt en kiest voor het rustige noordwesten van het gebergte, dat gewoon Russisch grondgebied is. De bevolking in Priëlbroesië (het gebied rond de Elbroes) bestaat voornamelijk uit Russen, vermengd met kleine plaatselijke volkeren als Balkaren, Karatsjai (beide van Turkse afkomst) en Tsjerkessen en Kabardijnen (welke een Iberokaukasische taal spreken) die al lang vreedzaam naast elkaar wonen. Hier zijn nooit grote etnische spanningen geweest en evenmin zijn er effecten waarneembaar van het
conflict in Tsjetsjenië. De trek rondom het Elbroesmassief voert bovendien in zijn geheel over Russisch grondgebied: de hoofdkam van de Kaukasus (en dus de grens met Georgië) wordt niet overgestoken zodat geen onnodige risico’s worden genomen. In 2002 hebben we in het Elbroes-gebied helemaal niets gemerkt van enige etnische of religieuze onrust. De normaalroute van de Elbroes wordt bijna elke dag beklommen door meerdere groepen, waaronder veel West-Europese en Amerikaanse organisaties Mocht de situatie ter plekke onverhoopt veranderen, dan kan in overleg met de plaatselijke gids altijd voor een ander gebied worden gekozen waar de veiligheid beter gewaarborgd is. 22-daagse reis (13 trekdagen) Datum 2003: vertrek terug 13 juli 3 augustus
reissom v.a. € 1.995,--
Let op! Lengte en reisdatum zijn anders dan in de brochure vermeld staat. De aanbetaling bij boeking bedraagt € 250,-- p.p. BIJ DE PRIJS INBEGREPEN: retour Amsterdam-Sint Petersburg-Kaukasus lokale transfers Nederlandse reisbegeleiding lokale trekking/berggids overnachtingen in toeristenklasse hotels, tijdens de trek in tenten alle maaltijden tijdens de trekdagen entree nationale parken medicijn / EHBO-kit (gebruikte medicijnen worden wel in rekening gebracht) NIET BIJ DE PRIJS INBEGREPEN: luchthavenbelastingen eventuele (brandstof- of milieu-) toeslagen op het vliegticket vaccinaties reis- en annuleringsverzekering bijdrage Calamiteitenfonds € 3,40 per boeking maaltijden wanneer niet op trek uitgaven van persoonlijke aard (fris)dranken en alcoholica vervoer naar en van Schiphol eventueel in te voeren BTW op tickets of volledige pakketreizen prijstoeslag bij extreme valutakoerswijzigingen Zwaarte: 4, beklimming 5 Minimaal aantal deelnemers: 8 Maximaal aantal deelnemers: 12
Geschatte extra kosten: - visum + uitnodiging Rusland ± € 120,-(de aanvraag van het visum neemt enige tijd in beslag en je kunt dan niet beschikken over je paspoort; er is een versnellende procedure mogelijk maar dan betaal je ± € 80,-- meer.) - vaccinaties ± € 45,-- maaltijden steden ± € 65,-Vervoer transfers stad-bergen v.v.: bus of truck met bankjes in laadbak Overnachtingen tijdens treks in tweepersoonstenten tijdens verblijf in steden in eenvoudige hotels of pensions 2- à 3-persoons kamers waar mogelijk met douche en toilet. Vaccinaties: aanbevolen DTP, Hepatitis A Er is in de maand voor vertrek een verplichte voorbereidingsbijeenkomst. Op die bijeenkomst krijgt iedereen een deelnemerslijstje en de laatste vluchtgegevens. De beklimming wordt daarna stapsgewijs doorgenomen en eventuele knelpunten en vragen worden besproken. REISBESCHRIJVING Een opmerking vooraf Het gaat hier om een avontuurlijke reis. Er zijn diverse factoren die onderweg onze reisplannen kunnen beïnvloeden, hoe goed de reis ook is voorbereid. Onderstaande reisbeschrijving geeft de hoofdlijnen van de reis weer. De reisleiding kan zich echter genoodzaakt zien om tijdens de reis verschuivingen in het geplande programma aan te brengen Dag 1 Een vlucht van 3 uur brengt ons naar St. Petersburg, de oude hoofdstad van het Tsaristische Rusland. Dag 2 Deze dag kunnen we lekker relaxed rondkijken en een beetje de sfeer opsnuiven van de stad die zo’n grote rol speelt in de romans van bekende 19deeeuwse schrijvers als Dostojevski, Tolstoj, Gogol enz. In de zomer hangt er in de stad altijd een speciale vrolijke sfeer: iedereen geniet van de lange avonden en er is veel leven op straat en op de terrassen. Een mooi begin is een wandeling over de levensader van St.Petersburg, de Nevski Prospekt, een meer dan 3 km lange boulevard die dwars door
de stad loopt en uitkomt op het paleizenplein. Het is hier altijd een drukte van belang, je kunt er mensen zien uit alle streken van de voormalige Sovjet-Unie. Aan het paleizenplein staat het voormalige Winterpaleis van de Tsaren, dat nu onderdeel is van het wereldberoemde Hermitagemuseum. Alleen al het gebouw is een bezoek meer dan waard, maar waar iedereen natuurlijk vooral voor komt zijn de ontelbare kunstschatten die hier zijn verzameld. Beelden, meubels, tapijten, goud en zilver, aardewerk, wapens, munten en vooral heel veel schilderijen, waaronder meer Rembrandts dan in het Rijksmuseum ! Ook een bezoek aan het beroemde standbeeld van Peter de Grote, de Bronzen Ruiter, uitkijkend over de Neva, behoort tot de musts van deze stad. Verder is het van al het geslenter bijzonder plezierig uitrusten aan boord van een rondvaartboot, terwijl de prachtige bruggen, gevels en uitzichten vanzelf aan je voorbijglijden. Andere plekken die de moeite waard zijn: de schitterende St. Isaakcathedraal, het eiland van de Peter en Paulvesting met het mausoleum van bijna alle Romanov-tsaren, Peters eigen Kunstkammermuseum met allerlei dierlijke en menselijke gedrochten op sterk water, de open lucht souvenirmarkt in een van de plantsoentjes aan de Nevski Prospekt en nog veel meer. Voor ’s avonds is het misschien mogelijk een voorstelling bij te wonen in een van de stijlvolle opera’s of concertzalen die St.Petersburg kent. Dag 3 ’s Ochtends kun je nog wat rond kijken in St. Petersburg. ’s Middags vliegen we in zo’n 3 uur naar Mineralniye Vody, de stad die de toegangspoort vormt tot het grootste gedeelte van de Centrale Kaukasus. Hier maken we kennis met de Russische gids. Dag 4 Vandaag rijden we in ongeveer 4 uur naar het dorpje Terskol. Onderweg stoppen we nog even om de laatste boodschappen te doen. De spanning stijgt: wanneer zien we voor het eerst de dubbeltop van onze berg? Terskol blinkt met zijn slordig verspreide huizen en lage betonnen flatgebouwen niet bepaalt uit door gezelligheid, maar de omgeving van de Baksanvallei vergoedt gelukkig veel. Ons hotel is gelegen in een mooi naaldbos, net buiten het dorp. Er moeten altijd voor een trek nog wat dingen geregeld worden. Ook maken we een eerste inloopwandeling, een van de zijdalen in. Dag 5 Start van de trek. Met een busje rijden we eerst weer een stukje terug, naar het plaatsje Elbroes Meteen buiten het dorp stijgt het pad al flink door
afwisselend kleine stukken naaldbos en alpenweiden. We volgen een pad hoog boven de Irikchat-rivier en krijgen ter hoogte van het Irikzijdal al een mooi uitzicht op de Elbroes. Als we hoger komen opent zich achter ons het panorama van de Kaukasus-hoofdketen, met het karakteristieke silhouet van de Ushba (4700 m) met zijn twee “tanden”. Af en toe passeren we ook een zogenaamde “kosh” d.w.z. een eenvoudig zomeronderkomen van lokale schaapherders. De herders zijn over het algemeen zeer gastvrij en vriendelijk, maar hun honden kunnen erg agressief zijn. We maken kamp op een vlak stuk aan de voet van de klim naar de eerste pas, de Irikchat (3643 m). Dag 6 Opnieuw beginnen we zo vroeg mogelijk om op de pas een optimaal uitzicht te hebben en om de grote Djikaukengyoz sneeuwvlakte te kunnen oversteken als de sneeuw nog niet te zacht is geworden. Dit enorme sneeuwveld is zo goed als vlak en gelukkig spletenvrij. We kamperen tegenover een langgerekte tong van grote brokken zwart basalt, een overblijfsel van het vulkanische verleden van het gebied. Dag 7 De route loopt vandaag een beetje op en neer, over oude lavastromen, toch geleidelijk wat dalend, naar een grote natuurlijke vlakte, die heel toepasselijk aerodrome wordt genoemd . Vandaar gaat het langs de Kyzylkol-rivier vervolgens, na een doorwading, weer geleidelijk omhoog over het grote met gele bloemen bezaaide Irikhitsyrtplateau vanwaar we, bij goed weer natuurlijk, een ongehinderd uitzicht hebben op de vele gletschers die de noordhellingen van de Elbroes bedekken. Dit pad wordt al eeuwenlang gebruikt door handelaren en hun lastdieren. We zetten de tenten op aan de bovenloop van de Kyzylsu-rivier. Dag 8 ’s Ochtends vroeg, als de waterstand het laagst is, doorwaden we de rivier en over een flauw pad gaat het omhoog door grote paarse bloemenvelden. Langzaam stijgend over oude morenen en puinhellingen bereiken we het zadel van de Balkbashi-pas (3688 m). De ijsval vanaf de westtop van de Elbroes is vanaf deze plek mooi te zien. Deze pas vormt meteen de grens tussen Kabardino-Balkarië en Karatsjai -Tsjerkessië. Van hier loopt het pad aardig steil omlaag over grashellingen naar de kosh aan de Bityuktyuberivier, alwaar we, temidden van grote kuddes geiten en schapen kamperen op een mooie weide. Het wemelt hier van de kleine grondeekhoorns. De herdersfamilie Kazbek, aan wie deze vallei
toebehoort, verzorgt hier een herbevoorrading. Ook trakteren ze ons op mals lamsvlees, vers brood en zelfgemaakte yoghurt (airan). In de omgeving zijn heldere bubbelbaden (22 graden) waarin we lekker kunnen poedelen. Vergeet niet zo nu en dan om te kijken: de witte massa van de Elbroes torent hoog uit boven het sappig groene dal. Dag 9 Dit keer een aangename, geleidelijk stijgende wandeling naar een mooie pas, de Kolstevoi, van 3250 m. De route loopt over grashellingen met veel bloemen. Lunch bij een meertje vlak voor de pas. Vanaf de pas is er een mooi uitzicht op de Kükürtlü-gletscher in de diepte en de gelijknamige pas aan de overzijde van het dal. Het is moeilijk voor te stellen dat we daar overmorgen gewoon over heen zullen lopen: zo hoog en ongenaakbaar ziet hij er van deze kant uit ! De afdaling is bepaald minder ontspannen: zij voert over zgn. Geröll-velden en gruishellingen. Alles glijdt weg onder je voeten en een stok is hier erg handig om het evenwicht te bewaren. Beneden passeren we een prachtige hoge waterval en karakteristieke basaltzuilen. Door de oksel van de zijmorene is het dan nog ongeveer 100 m licht stijgen tot de plek waar we veilig de gletscher op kunnen. Hij is hier vlak, aper en spletenvrij, met mooi wit ijs. Na het oversteken van de gletscher volgen nog de puinbulten van de andere zijmorene, alvorens aan te komen op de kampeerplek: Kükürtlü-basecamp. Alternatief: het is op deze dag ook mogelijk om een lagere, maar langere route door het bos te kiezen. Hierdoor bespaar je jezelf de losse gruishelling, maar je mist ook het uitzicht op de hoge pas. Ws. wel een aanrader bij slecht weer en beperkt zicht. Dag 10 Vandaag een welverdiende rustdag op een prachtige, gerieflijke plek, pal naast de gletscher en onder de imposante Kükürtlü-westwand (ongeveer de moeilijkste in het hele Elbroesgebied). Je kunt lekker wat rondstruinen over de deels met puin bedekte gletscher en misschien op zoek gaan naar wrakstukken van een Sovjet-bommenwerper die hier is neergestort bij een mislukte noodlanding in de nacht van 30 op 31 december 1942. Er is een klein gedenkteken voor de omgekomen bemanning opgericht, hoog op de linkermorene (links t.o.v. de stroomrichting van de gletscher). Her en der tussen de stenen liggen nog stukken aluminium plaatwerk en zo. Ook kan er vandaag, met het oog op de pasoversteek van morgen, wat geoefend worden met het lopen aan touw en op stijgijzers. Bij helder weer is de zonsondergang hier onvergetelijk: de
meer dan 1000 m hoge rotswand boven je kleurt rood in de avondzon en de dikke ijsplak op de top lijkt wel licht te geven ! Op de gletscher doet de lage zon de seracs van de ijsval prachtig uitkomen. Dag 11 Op het programma staat de hoogste pas van de trek, de Kükürtlü-pas van 3900 m. Een stijging van ruim 900 meter dus, waarvan de laatste 400 hoogtemeters door de sneeuw, langzaam omhoog traverseren over een flauw spoor. Hier is het verstandig aan het touw te gaan en de stijgijzers om te doen. De gids loopt voorop en maakt het spoor. Gelukkig is de helling niet zo steil als hij eergisteren uit de verte leek. Vanaf de pas zien we de groene Ullukam-vallei diep beneden ons. Ook omlaag gaat het eerst weer veel door de sneeuw, dan verder over zwart zand en gras. De sappige hellingen worden hier onder handen genomen door yak-achtig vee, een paar jaar geleden geïntroduceerd uit Centraal-Azië. Beneden op de dalbodem kamperen we bij een beekje, tussen witbloeiende minirododendrons. Dag 12 Een pittig klimmetje brengt ons op de Khotyu Taupas (3545 m) die uitzicht biedt op de enorme ijsvelden van de zuidwand van de Elbroes. Er zijn ook hier veel sporen terug te vinden van de strijd in de Tweede Wereldoorlog. Deze strategische pas was lange tijd in handen van de Duitsers (die het hadden gemunt op de olievelden van Azerbaidzjan) en het koste het Rode Leger veel moeite hem terug te veroveren, getuige de vele gedenkplaten op de rotsen ter nagedachtenis aan de omgekomen soldaten. Voor ons ligt het gigantische Khotyu Tau sneeuwplateau, de bergen rechts markeren de grens met Georgië. Wij houden echter links aan, richting Azau-gletscher. Om deze gletscher veilig over te steken is een ervaren plaatselijke gids een must: de spletenvrije corridor is slechts enkele tientallen meters breed en zeker bij mist erg moeilijk te vinden. Door een op IJsland lijkend landschap met veel zwart en donkerrood gesteente en gruis komen we uiteindelijk uit bij een prachtig ijsmeer, aan de rand van de gletscher. Van hier gaat het verder over een goed pad naar beneden, naar het middelste station van de kabelbaan. Beneden in het dal lonkt het dorp met warme douches en koude drankjes…. Dag 13 Rustdag in Terskol. Voorbereiden klimuitrusting. Boodschappen doen. Het uitgaansleven in dit Russische Chamonix is vooralsnog aan de tamme kant (om niet te zeggen geheel afwezig), de plek waar je iedereen uiteindelijk weer tegen komt is het Koepelcafé in het centrum van het dorp. Voor
souvenirs en kaartmateriaal is de beste plek eigenlijk nog het dalstation van de kabelbaan, in Azau. Mensen die na de trek twijfels hebben gekregen over de stevigheid en vooral waterdichtheid van hun bergschoenen kunnen proberen vandaag ergens plactic (d.w.z. dubbele) schoenen te huren voor de beklimming. Prijs maximaal 10 dollar per paar per dag.
de hut. Spullen pakken en weer met de stoeltjeslift en kabelbaan omlaag.
Dag 14 Start van de beklimming. Wanneer de kabelbaan werkt, kunnen we ons hiermee omhoog laten brengen tot het hoogte station, Garabashi, op 3700 m. Het alternatief is om het hele eind omhoog te lopen over een soort bulldozerweg, pal onder de masten en kabels, een weinig aanlokkelijk idee.Vanaf hier nemen we de stoeltjeslift, onderwijl genietend van het uitzicht op de reusachtige witte koepels van de Elbroes. Dan lopen we nog ongeveer een uur omhoog door de sneeuw tot de berghut, of eigenlijk het vroegere, nu omgebouwde generatorhok van de grote Prioet 11, afgebrand in 1998. Onder het nieuwe zinken dak kan het overdag bij zonnig weer onwaarschijnlijk heet worden.
Dag 19 De nachttrein vanuit Kislovodsk brengt ons, eigenlijk in een grote boog om de hele Westelijke Kaukasus heen, zo’n 700 km verder naar de Zwarte Zee. De trein vertrekt om ongeveer 2 uur ’s middags dus er is nog voldoende te zien voordat het donker wordt. We reizen in comfortabele 4-persoons coupés. Onderweg is er tijdens de stops op de perrons langs de trein van alles te koop, vooral erg veel vers fruit. De Zwarte Zeekust wordt ook wel de Russische Rivièra genoemd. Net als aan de Franse is het klimaat hier subtropisch, met veel palmen, theeen sinaasappelplantages. De hoge bergen in het binnenland beschermen deze smalle strook land in de winter tegen de koude continentale lucht uit het noorden. Langs de hele kust zijn veel grote hotels, vakantieoorden en sanatoria gebouwd, vaak in de typische fantasieloze Sovjetstijl van de jaren ’70 en ’80. De laatste jaren, nu het langzaam weer beter gaat met de Russische economie, neemt ook het binnenlands toerisme naar dit gebied weer toe. En niet voor niks: het weer is zonnig, het water helder en lekker van temperatuur en het achterland met zijn groene valleien en hoge bergen is vlakbij. We nemen voor twee nachten onze intrek in een hotel en kunnen nog wat nagenieten van de trek en de beklimming. Ook is het leuk om op een van de kiezelstranden het Russische vakantiepubliek te observeren.
Dag 15 Vandaag maken we een acclimatisatietocht naar de Pastoechov-rotsen op 4800 m, en liefst nog wat hoger, tot ongeveer 5000 m. Het spoor is goed te volgen en loopt door een spletenvrij gebied van de sneeuw- en ijskap. Voor het geval het weer betrekt (een reëel risico in de middag) is het zo om de 100 meter gemarkeerd met twee meter hoge houten stokken. Langzaam komen we nu boven de hoofdkam van de Kaukasus in het zuiden en krijgen nu pas echt door hoe hoog de Elbroes is. ’s Avonds is het vroeg eten en naar bed. Dag 16 De grote dag ! Het is het beste om erg vroeg te beginnen, zo om een uur of twee ’s nachts. Hoe vroeger je op de top bent, hoe beter het uitzicht en hoe minder kans op mist en slecht weer op de afdaling. Dik ingepakt gaan we op pad, stijgijzers om, hoofdlampjes op. Het spoor is nergens steiler dan 25 graden. Na een aantal uren gestaag maar rustig doorlopen komen we aan op het zadel tussen de beide toppen, op 5430 m, een glooiende sneeuwvlakte met de ruïnes van een klein bivakhutje. Een goede plek voor een opwarmpauze in de eerste zonnestralen.Van hier is het nog 1 a 1,5 uur, met wat steilere gedeeltes, tot de westtop. Naar beide kanten strekt de hoofdketen van de Kaukasus zich eindeloos ver uit. De route, gevolgd tijdens de trek, is van hier mooi te volgen. Moe maar voldaan dalen we door de papsneeuw af naar
Dag 17 Reservedag klim Dag 18 Reservedag klim.
Dag 20 Verblijf in Sotsji Dag 21 Vlucht Sotsji – St. Petersburg Dag 22 Vlucht St.Petersburg – Amsterdam
Dagschema Elbroes 2003 (trek en beklimming) Dag
programma
loop-/reisuren
kamphoogte
1 2 3 4
A’dam – St. Petersburg (Pulkovo Airlines) verblijf St. Petersburg St. Petersburg – Mineralniye Vody Min. Vody – Terskol per bus wandeling + voorbereidingen trek start trek: richting Irikchat-pas (3640 m) over pas en Djikaukengyoz sneeuwvlakte verder tot onder Balkbashi-pas (3688 m) over pas en naar kosh over Koltsevoi-pas 3250 m rustdag Kükürtlü-B.C. over Kükürtlü-pas 3900 m Khotyu Tau-pas 3550 m, naar Terskol rustdag + voorbereidingen klim naar berghut (kabelbaan / lopen) accl. Pastoechov-rotsen (5000 m) beklimming westtop (5642 m) reservedag klim reservedag klim trein naar Sotsji verblijf Sotsji vlucht Sotsji – St. Petersburg vlucht St. Petersburg – Amsterdam
3
hotel hotel hotel hotel 2200 m hotel 2200 m 2855 m 3050 m 2800 m 2600 m 2900 m 2900 m 2900 m hotel 2200 m hotel 2200 m 4100 m 4100 m 2200 m
5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
3 4 5 6 7 5 6 7 7 5 1–7 5 8 - 12 14 3 3
hotel hotel hotel