idealen linksliggen laat je Maarten van Poelgeest Van links naar rechts Scherpe Plekken De Chersogangers

laat je idealen links liggen Maarten van Poelgeest Van links naar rechts Scherpe Plekken De Chersogangers

over idealisme en politiek stemgedrag is slechts een leeftijdskwestie eerlijk en heerlijk eten bij SLA normaal, deugdzaam en gelukkig

( advertentie )

PRAKTIJKRUIMTEN TE HUUR

MEDISCH CLUSTER UILENSTEDE OP BEGANE GROND EN EERSTE VERDIEPING

Op Campus Uilenstede wonen 3700 studenten en er werken duizenden mensen in de kantoren die de campus omringen. Deze studenten en werknemers zoeken medische ondersteuning. In het medisch cluster zijn al een tandartsenpraktijk en een praktijk psychotherapie gevestigd. Drie praktijkruimten beschikbaar: begane grond ca. 170 m2, eerste verdieping 72 m2 en 89 m2 (schakelbaar). Het gebouw is toegankelijk voor mindervaliden. Op beide verdiepingen zijn toiletten en een pantry aanwezig. Prijzen: € 120,- per m2 / jaar, excl. btw; huurprijs excl. nutsvoorzieningen en internet. Casco oplevering. Tegen marktconforme tarieven kan DUWO ondersteunen bij bedrijfsklaar maken van de ruimte. Huurtermijn in overleg. Meer informatie: Stichting DUWO Marja Weverling 088-2353896

€ 120,-

per m2 / jaar

PEPER #7, herfst 2014 3

Voorwoord

inhoud

Durft een idealist te dromen of droomt een idealist? Een idealist wordt vaak weggezet als iemand die de realiteit uit

4

het oog heeft verloren en die leeft op

Twee studenten over zelfvoorzienend leven

een roze wolk waarin alles en iedereen gelukkig is. Een dagdromer die zich nog in zijn of haar jonge, naïeve jaren van het

7

8

idealist. Je kiest je studie met het idee:

onrecht bestrijden of ik zal er even voor

10

Frits Bolkestein Is hij nooit links geweest?

zorgen dat het marxisme gewoon wel gaat werken. We stemmen links, of zeggen op z’n minst dat we dat doen. We gooien

Van links naar rechts Is stemgedrag slechts een leeftijdskwestie?

ik ga de wereld anders maken. Ik ga de naarste ziektes verhelpen, ik ga het

Nieuwe democratie Het is de hoogste tijd voor democratische vernieuwingen

leven bevindt. Eigenlijk beginnen we allemaal als

Je eigen boontjes doppen

12

soms wat superfood in ons winkelwa-

Vrijwilligerswerk Vanuit diepgewortelde idealen of puur cv-building

gentje of we dumpen onze van angorawol gemaakte jassen en kopen voortaan alleen nog maar ‘eerlijke’ kleding. O ja, en

14

Zijn idealen en het politieke leven met elkaar te rijmen?

soms bouwen we een waterput in Afrika. Maar zodra het diploma op ons staat te

Interview: van Poelgeest

18

wachten en we de collegebanken laten

Met Bram door Amsterdam Overal katten

voor wat het is, gooien we die idealen ook maar meteen in de dichtstbijzijnde gracht. Het geld staat op ons te wachten

19

Supermarkten bieden geen kwalitatief eten

of eerder andersom: wij wachten ongeduldig op het geld. Dan doet het weldoen in de wereld er opeens een stuk minder

20

huis in Oud-Zuid met die luxe Porsche

22

weg zodra ze het daglicht zien of is er

Lang leve het idealisme Het doe-er-zelf-dan-iets-aan-idealisme van onze tijd

Kortom, wat stellen die idealen nu eigenlijk voor? Vloeien ze echt direct

Recensie: tropenmuseum Masters of Photography: de iconen van National Geographic

toe, en gaat het vooral om dat ene mooie voor de deur.

Ambachtelijk en vers?

24

Scherpe plekken: SLA De Peper gaat langs bij de leukste eet- en drinktentjes

toch nog ergens ruimte voor de prachtige idealen?

LIDA DANIËLS

26

Een wereld vol Chersogangers Normaal, deugdzaam én gelukkig

De Peper is het tijdschrift van de ASVA

29

studentenunie, gemaakt voor en door

actievoeren tegen wilders Studente Kyra Bos ging de straat op

Amsterdamse studenten. Viermaal per jaar kun je van de Peper genieten. Meehelpen of meer info? PEPERMAGAZINE.NL

30

Lekker goedkoop bier Genieten van halve literblikken bier

4 PEPER #7, herfst 2014

je eigen boon In de moderne Westerse wereld

specialisatiemaatschappij heeft

zelfvoorzienende gemeenschap. Vera

kennen we een doorsnee leefwijze.

de meeste mensen laten vergeten

verbleef drie weken in Roemenië bij

Om in leven te kunnen blijven wordt

hoe wij volledig zelfstandig kunnen

een jong gastgezin. Florian leefde een

er gewerkt en geld verdiend. Dat

overleven. Kunnen mensen zich nog

half jaar in een Slowaakse commune.

geld wordt allereerst uitgegeven aan

voorstellen hoe het is om alles zelf te

Hoe was het voor hen om hun leefwij-

levensmiddelen, een dak boven ons

doen?

ze drastisch om te gooien en simpel

hoofd en noodzakelijke materialen. Wat overblijft wordt besteed aan zaken die, naar ieders inzicht, het leven prettiger maken. De huidige

Twee studenten, Florian (27) en

te leven?

Vera (25) vertrokken uit Nederland om zich aan te sluiten bij een

rijtje zou lopen met backpackers. Daar

ze hun eigen voedsel verbouwden. Ik

had ik geen zin in. Ik wilde ten eerste

dacht, dat is perfect, dan heb ik wat

niet te ver weg en ook wilde ik over

te doen en ontmoet ik mensen met

land reizen zodat ik het landschap

soortgelijke ideeën als ik. De commu-

kon zien veranderen. In een winkel

ne bevond zich op een heuvel, zo’n

Ik was klaar met de middelbare school

van Emmaus – een ideële stichting die

twee uur lopen verwijderd van het

en wilde nog niet studeren. Eerst ging

tweedehandswinkels en woonwerkge-

plaatsje Zajezova (Slowakije), kende

ik werken in een fabriek waarna ik

meenschappen voor voornamelijk dak-

geen hiërarchie en had als enige regel

wilde reizen. Op het internet las ik

lozen runt – zag ik een advertentie van

dat je elkaar respecteerde.

dat als je naar Thailand ging, je in een

een gemeenschap in Slowakije waar

florian: Hoe kwam je het op het idee?


tjes doppen Wat was je eerste indruk? Ik dacht: mijn god, wat kan ik hier doen? Waarom vertelt niemand mij wat ik kan doen? Mensen mochten in die tijd zomaar binnen komen lopen. Er waren veel lifters en couchsurfers die spontaan langskwamen. De vaste kern van jongeren in de commune, een stuk of acht personen, had net de winter meegemaakt en was te uitgeput om nieuwelingen in te werken. Ik dacht, ik ga jullie eten eten, dus ik wil er iets voor doen! Het was best moeilijk om daar binnen te komen. Eigenlijk helemaal niet zo gastvrij.

Ik dacht: mijn god, wat kan ik hier doen? Was het wat je verwachtte? Je begint en het is moeilijk en daarna Florian

went het. Op een gegeven moment leer je een hele hoop zaken. Ik was een beetje handig. Houthakken kon ik al, maar een hele dag houthakken is anders. Je wordt sterker en dan wordt het makkelijker. Je wordt sneller en meer oplossingsgericht. Wat moeilijk is, is dat je op een gegeven moment door een gebrek aan voeding en zwaar fysiek werk uitgeput raakt. Ik verbruikte aan werken meer energie dan wat ik aan voeding binnenkreeg, waardoor ik vermagerd terugkwam.

Was je veranderd toen je terugkwam?

Zou je het anderen aanraden?

Toen ik thuiskwam voelde alles klein

Het is tegenwoordig heel hip, zelfs

aan. Ik had al die tijd buiten geslapen

commerciële organisaties bemoeien

en ineens zat ik midden in de nacht

zich met duurzaamheid. Ik denk niet

met mijn hoofd tegen het raam aan.

dat je per se naar een commune hoeft

Dat was heel gek. Alles voelde heel

voor een besef van duurzaamheid en

bekrompen, heel nauw. Overal wegen.

bewust leven. Als je er toch heen wil,

Je mist de rommeligheid, dat mensen

zorg dan dat je stevig in je schoenen

zwarte tanden hebben. Je mist de

staat.

schoonheid van rauwheid.


Vera: Hoe kwam je op het idee? Ik ben opgegroeid in de stad, in Den Haag, maar mijn opa en oma woonden op het platteland. Ik kwam vaak met plezier bij hen langs en vroeg mij geregeld af hoe het was om zelf te leven op het platteland. Vorige zomer wilde ik er echt tussenuit en zocht toen naar een plek waar je kon werken tegen kost en inwoning. Via een vriendin kwam ik terecht bij de organisatie Provision. Ik bezocht hun website en mailde meteen. Via de organisatie werd ik gekopVera

peld aan een gezin in Roemenië. Na mijn aankomst klikte het

één koe en een paar geiten en leven

Ook zagen ze hun zoontje opgroeien

meteen enorm. Ik ben eigenlijk in

semi-zelfvoorzienend.

zonder leeftijdsgenoten met wie hij

korte tijd onderdeel van hun gezin

kon spelen. Bovendien werd op de

geworden. Het gezin bestond uit een

Wat was je eerste indruk?

Nederlandse man, Amerikaanse vrouw

Ik was heel erg onder de indruk dat

gesproken. Ze hadden om die rede-

en hun driejarige zoontje. Op het

de basiselementen van het leven –

nen zichzelf een termijn gesteld. Als

voeding, een natuurlijke omgeving –

het binnen drie jaar niet zou lukken,

eigenlijk een enorme rijkdom zijn. Wij

zouden ze terugkeren.

Elke stap die je zette om in leven te blijven, kostte veel meer tijd en energie

zijn zo bezig met meer geld verdienen, beter worden, opvallen. Daar is het

school die er was alleen Hongaars

Was het raar om thuis te komen?

rijkdom als je heerlijke kaas hebt van

Je merkt ineens op dat alles in plas-

je eigen geiten. Dat vond ik bijzonder

tic is ingepakt. Dat mensen echt ver

om te zien. Alles kost ook veel meer

afstaan van de voedselketen. We

tijd, merkte ik. Als je in bad wilde

weten niet meer waar dingen vandaan

gaan, wat je eens per drie à vier dagen

komen en we doen ook geen moeite

deed, moest je eerst vuur maken.

meer om daarachter te komen. Wat mij

Het kostte vervolgens drie uur om de

ook opviel was de lucht. Ik woonde

enorme pan met water op temperatuur

toen in Bos en Lommer. Toen ik terug-

te krijgen. Daarna kon je met emmers

kwam uit Roemenië rook ik ineens hoe

het bad vullen. Elke stap die je zette

vervuild de lucht was.

om in leven te blijven, kostte veel meer tijd en energie. Was het wat je verwachtte?

Zou je het anderen aanraden? Ik zou het mensen zeker aanraden. Ik denk dat het nodig is dat mensen

Ik had veel lange, warme gesprek-

bewuster worden van bijvoorbeeld de

terrein mocht ik verblijven in mijn

ken met het gezin. Daaruit bleek dat

herkomst van voedsel. Hoewel, voor

eigen stacaravan. Het gezin leefde

er zoveel meer bij kwam kijken. Ik

die bewustwording hoef je echt niet

al drie jaar in het Roemeense dorpje

besefte dat het voor hen heel zwaar

naar zo’n gemeenschap te gaan.

met 120 inwoners. Veel mensen daar,

was. Ze wilden een nieuwe gemeen-

vooral ouderen, wonen al genera-

schap vormen wat heel lastig ging.

ties in dat dorp. Zij hebben vaak

AHMED ABBAS


Nederland snakt naar

nieuwe democratie De laatste tijd is er veel discussie

De Vlaamse denker David van

onzekerheid waar mensen nu in leven

over de staat van de democratie in

Reybrouck analyseerde in zijn boek

daarmee te maken, maar wat hierbij

Nederland. VVD-fractievoorzitter

Tegen verkiezingen (2013) dat er

van groter belang is, is dat het sys-

Zijlstra verklaarde dat er een ‘commis-

een groei is van politieke belang-

teem van representatieve democratie

sie van wijzen’ moet komen om de rol

stelling terwijl het vertrouwen in de

sinds de invoering in de negentiende

van de Eerste Kamer te herzien. CDA-

politiek daalt. Dat is een opvallend,

eeuw niet meer gewijzigd is. Het stem-

fractievoorzitter Van Haersma Buma

want dat betekent dat het verlies aan

recht werd wel uitgebreid maar aan

stelde voor om de gekozen burge-

vertrouwen in de democratie niet

het systeem an sich is niks veranderd.

meester in te voeren en wil tevens dat

gepaard gaat met politieke lethar-

Dit terwijl door internationale verda-

een gedeelte van de Tweede Kamer

gie. Natuurlijk heeft de economische

gen, de EU en multinationals steeds

aan de hand van een districtenstelsel

crisis en de daaruit voortkomende

meer invloed hebben op Nederlandse

wordt gekozen. En de PvdA, D66 en

wetgeving en steeds onafhankelijker

GroenLinks willen met een referen-

van de Nederlandse regering kunnen

dumwet meer inspraak voor burgers.

functioneren.

Het lijken de jaren negentig wel. En dat is misschien ook wel het probleem van deze voorstellen. Er is reden genoeg voor democratische vernieuwing. Kijk maar naar de lage opkomst bij gemeenteraadsverkiezingen (52,8%), het vertrouwen in het parlement (41%) en het vertrouwen in de regering (37%). Maar of deze problemen op te lossen zijn met ideeën uit de jaren negentig of zelfs nog uit eerdere decennia, daar zijn wij – Hade en Michiel – sceptisch over. Het is namelijk niet alleen tijd om na te denken over het bijschaven van het democratisch stelsel, maar het is ook tijd om over nieuwe democratische stelsels na te denken.

het systeem van representatieve democratie is sinds de invoering in de negentiende eeuw niet meer gewijzigd

Het is daarom de hoogste tijd dat de discussie over democratische vernieuwing breder gevoerd wordt. Er moet niet alleen gediscussieerd worden over aanpassingen op het huidige stelsel maar juist bekeken worden wélk stelsel het beste bij deze tijd past. MICHIEL STAPPER & HADE DORST

Op www.staatvandedemocratie.nl kun je lezen welke andere stelsels Hade en Michiel aandragen en worden er interviews met opinieleiders gepubliceerd. Zo blijf je op de hoogte van de democratische vernieuwingsprojecten in Nederland.


Van links n Is stemgedrag slechts een Kapitalisme, verloren idealen en

hem in paniek ontvoeren. Waar zij in

30 and no liberal, no brain.’ Is dat zo?

stemgedrag staan centraal in de Duitse

het begin te maken denken te hebben

Is het rechts- of links-zijn puur een

dramafilm The Edukators (2004), of

met de andersdenkende kapitalisti-

leeftijdskwestie?

ook wel: Die Fette Jahre Sind Vorbei.

sche vijand, blijkt al snel dat deze man

Drie jongeren proberen op een eigen-

vroeger ook linkse idealen had.

zinnige wijze economische rechtvaardigheid na te streven door in te breken bij rijke mensen. Ze nemen niets mee maar halen de boel ‘slechts’ ondersteboven om de slachtoffers angst aan te jagen. Dit doet hen in een ongewenste situatie belanden wanneer zij betrapt worden door een rijke veertiger en

De ontvoerde veertiger, meneer Hardenberg, geeft hierop antwoord

De gelijkheidsidealen waar het in

tijdens een scène waarin hij sinds

de film met name om draait leven

tijden zijn eigen kleding staat te

tot op de dag van vandaag, maar zijn

wassen. Hij vertelt dat het langzaam

met name terug te vinden bij jongere

gebeurt, dat je je er amper bewust

generaties. Een welbekende quote uit

van bent. Het begint met je auto. Die

The Edukators zet je aan het denken:

oude bak doe je deur uit, je wilt een

‘Under 30 and liberal, no heart. Over

betrouwbare auto, met airconditioning


naar rechts leeftijdskwestie?

Foto: Vera Duivenvoorden

en een verzekering. Je trouwt, plant je

leiden? Natuurlijk is het simplistisch

verandering op het kapitalistische

voort, koopt een huis en je wilt goed

uitgelegd, maar de kern van de analyse

systeem en de vanzelfsprekendheid

onderwijs voor je kinderen. Dat gaat je

van Hardenberg is wat mij betreft naar

van het leven in plaats van op zichzelf.

niet in de koude kleren zitten, je hebt

waarheid. Als we jong zijn willen we

Waarom stem jij wat je stemt? En merk

een carrière nodig om je schulden af

verandering en ligt de toekomst voor

je dat je anders stemt dan voorheen

te betalen. En dan op een dag betrap

de meesten van ons nog onbepaald

en vanuit andere idealen? Die vragen

je jezelf erop dat je conservatief hebt

voor ons. Zodra we meer verantwoor-

moet iedereen zichzelf stellen want

gestemd.

delijkheden hebben verandert dit en

het is aan ons om bewust te zijn van

willen we vooral zekerheid.

ons kiesgedrag om onszelf en de maat-

Is het te simplistisch uitgelegd of duwt de maatschappij je inderdaad de con-

Hardenberg gaat echter voorbij aan

servatieve hoek in naarmate je ouder

het bewustzijn van dit proces, en

wordt en je een ‘serieus’ leven moet

schuift hiermee de oorzaak van deze

schappij beter te begrijpen. VERA VERNOOIJ


Foto: Pieter Boersma

Nooit links geweest? De onveranderlijke

Frits Bolkestein Frits Bolkestein beweert altijd al een

Een mediarel begon toen Frits

hadden genomen. Volgens Bolkestein

realistische liberaal te zijn geweest,

Bolkestein in november 1997 in Het

was dat namelijk merkwaardig omdat

maar zijn verleden doet toch anders

Parool toenmalig staatssecretaris Dick

Nederlanders die direct of indirect

geloven.

Tommel (D66) een ‘politiek onbenul’

een band hadden met de Nationaal-

noemde. Tommel was tussen 1984

Socialistische Beweging (NSB) en hun

en 1989 bestuurslid bij Vereniging

nazaten daar voor de rest van hun

Nederland-DDR. Een vereniging die

leven wél op werden afgerekend waar-

mikte op ‘ontspanning’ van de Koude

door zij geen hoge functies konden

Oorlogssfeer en toenadering zocht

bekleden.

Frits Bolkestein is een politiek icoon. Door retorische hoogstandjes en een eigenzinnige stijl kon hij in de jaren negentig de Haagse agenda naar zijn hand zetten. Tegenwoordig is hij een gewild persoon als publiek spreker en tafelgast bij talkshows. In al die tijd heeft Bolkestein een imago van consistentie uitgestraald. Een realistische, rechtlijnige liberaal die anderen de maat neemt en zelf nooit iets verkeerds doet. Halverwege de jaren negentig startte Bolkestein een strijd tegen hooggeplaatste ambtenaren en bewindslieden met een dubieus, pro-communistisch verleden. Een journalist van De Groene Amsterdammer vond destijds dat Bolkestein boter op zijn hoofd had. In zijn studententijd zou hij zélf hebben gedaan wat hij anderen verweet.

met de ondemocratische Duitse Democratische Republiek. Door sommigen, waaronder Bolkestein, werd die vereniging gezien als een politiek orgaan dat DDR-belangen behartigde en propageerde. De persoonlijke aanval op Tommel was verrassend en voorspelbaar tegelijkertijd. Verrassend omdat Bolkestein fractievoorzitter en partijleider was van de VVD, die op dat moment met Tommels partij en de PvdA de regeringscoalitie (Paars I, 1994-1998) vormde. Zijn uitspraak was daarentegen weer voorspelbaar omdat hij zich al langer ontevreden uitliet over personen die hadden gesympathiseerd met totalitaire ideologieën en daar later nooit afstand van

Die provocerende vergelijking schoot veel mensen in het verkeerde keelgat. Rene Zwaap van De Groene Amsterdammer besloot in het verleden van Bolkestein te duiken. Had Bolkestein zelf wel een vlekkeloze geschiedenis? Het onderzoek van Zwaap had als startpunt een column uit 1996 in Vrij Nederland waarin Hugo Brandt Corstius, onder het pseudoniem Piet Grijs, anekdotisch had geschreven over een pro-communistische daad van Bolkestein in zijn tijd als voorzitter van de Algemene Studentenvereniging Amsterdam (ASVA) in 1956. De onlangs overleden Brandt Corstius kende Bolkestein uit


zijn studententijd, onder andere door

uitnodiging van een organisatie van

belangrijk vond op de hoogte te zijn

een korte gezamenlijke periode in de

wie het overduidelijk is dat zij de

van de mening van zijn tegenstanders.

redactie van het roemruchte studen-

grondslagen van onze samenleving

(In minder beladen woorden had Dick

tenblad Propria Cures. Volgens Brandt

ontkent en ondermijnt.’ Rene Zwaap

Tommel een soortgelijke doelstelling.

Corstius vonden ASVA-leden dat hun

vond een soortgelijk signaal in de

Hij wilde op de hoogte blijven van

bestuur te laf reageerde op de toe-

getuigenis van Dick Dolman, die in

ontwikkelingen in de DDR, in plaats

stand in Hongarije. Wat was begonnen

hetzelfde ASVA-bestuur zat als Frits

van het zicht te verliezen door DDR’ers

als een vreedzaam anti-Sovjet-

Bolkestein. Zwaap had hem benaderd

te isoleren.) In Cassandra tegen wil en

studentenprotest in Boedapest

en ondervraagd over de houding van

dank (2013) beschreef Bolkestein wat

mondde in november 1956 uit op

Bolkestein, waarop Dolman zei: ‘Ik

hij aantrof bij dat congres: ‘Ik kwam

Russische interventie met duizenden

zat zelf ook in het ASVA-bestuur, als

terecht in een soort Ahoy-hal met rij

Hongaarse slachtoffers als gevolg.

afgevaardigde van Politeia [socialisti-

na rij afgevaardigden uit alle delen

ASVA-voorzitter Bolkestein zou te

sche studentenvereniging, red.], maar

van de communistische wereld. Na

afstandelijk hebben gereageerd,

ik heb me altijd verre gehouden van

elke toespraak klonk het applaus als

terwijl hij de kans had om net als de

dat soort reisjes. Ik was daar heel fel

had men een kraan opengedraaid.’ In

rest van studerend Nederland het

op tegen, zoals zo velen. Het staat me

De intellectuele verleiding. Gevaarlijke

gewelddadige optreden van de Russen

inderdaad nog wel bij dat Bolkestein

ideeën in de politiek (2011) vervolgt

streng te veroordelen. Bolkestein zou

daar wat minder fel op was.’

hij: ‘Dat begon me te irriteren en dus

dit gedaan hebben omdat hij zijn

vroeg ik het woord. Ik was de eerste

kansen niet wilde verspelen om

niet-communist die de zaal toesprak.’

naar het communistische Oosten

Naar eigen zeggen had hij de zaal

te reizen, waar hij zo graag naartoe ging. Rene Zwaap besloot om deze zaak verder uit te pluizen door een kijkje te nemen in het archief van ASVA bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG). Hij merkte dat de herinneringen van Brandt Corstius niet helemaal accuraat waren (Bolkestein was nog geen ASVA-voorzitter op het eerder beschreven moment), maar in grote lijnen wel klopten. In september 1956 (vóór de Hongaarse Opstand) bezocht Bolkestein een communistisch congres van de Internationale Unie van Studenten (IUS) in Praag. In het

Een realistische, rechtlijnige liberaal die anderen de maat neemt en zelf nooit iets verkeerds doet

erop geattendeerd dat er weliswaar wantoestanden waren in het Westen, zoals het bezit van kolonies, maar dat zij zelf ook in de spiegel moesten kijken. Men moest niet ‘vergeten dat Polen door de Sovjet-Unie gekoloniseerd werd’, zou hij geroepen hebben. ‘Toen ik terugliep naar mijn zitplaats, heerste in de zaal de stilte van een nachtelijke dodenwake.’ Was er sprake van hypocrisie, zoals Rene Zwaap wilde aanduiden, of is de levensloop van Frits Bolkestein bovenmenselijk consistent? In ieder geval kan gezegd worden dat Bolkesteins ernstige afkeer van het communisme en alles wat daarmee te maken heeft

archief van ASVA vond Zwaap corres-

op momenten doorschoot. Hij veroor-

pondentie van ASVA met de lande-

deelt eenieder die direct of zijdelings

lijke studentenkoepel, de Nationale

Bolkestein zou later veelvul-

te maken heeft gehad met, in zijn

Studentenraad (NSR). Hieruit bleek

dig terugkomen op de ervaringen in

ogen, foute ideeën, maar bepaalt

dat toenmalig voorzitter Eric Jurgens

zijn studententijd. Zoals dat past bij

onder welke omstandigheden contact

en Frits Bolkestein eerst namens de

de rechtlijnigheid die hij wil uitstra-

met foute personen voor hem zelf wel

NSR naar het congres in Praag wilden

len, is dat een verhaal waarin geen

geoorloofd is. Hypocriet of niet, onder

gaan. De NSR wilde echter niets te

tegenstrijdigheden te vinden zijn.

studenten is Frits Bolkestein nog

maken hebben met de IUS, die werd

Zijn handelingen in zijn studenten-

altijd populair. Bij de viering van het

gezien als een communistische man-

tijd passen keurig in zijn vorming tot

65-jarig bestaan van ASVA, werd hij

telorganisatie. Zwaap citeerde uit

‘realistische liberaal’. In twee recente

door de leden verkozen tot ‘de groot-

een brief van de NSR naar ASVA: ‘Het

publicaties plaatst hij de ervaring van

ste ASVA’er van de afgelopen 65 jaar’,

zou betreurenswaardig zijn indien de

zijn bezoek aan het congres van de

al was hij daarbij zelf niet aanwezig.

eensgezindheid van de Nederlandse

IUS in Praag aan het begin van zijn

studenten verstoord zou worden,

politieke ontwikkeling. Hij ging naar

vooral wanneer het hier betreft een

dergelijke congressen omdat hij het

AHMED ABBAS


Vrijwilligerswerk:

wiens ontwikkeling? Vrijwilligerswerk staat goed op je cv,

je gaat solliciteren en het voelt alsof

je vrijwilligerswerk in het buitenland

maar is dat ook de voornaamste reden

ik egoïstisch ben omdat ik niets in die

gedaan en wil je daarover geïnter-

die mensen aanzet om een tijdje in

trant heb gedaan.’ Haar vriendin die

viewd worden?’ Meteen vielen drie

het buitenland door te brengen of

eerder betrokken was bij sollicitaties

dingen op: één op de tien reacties was

zijn het toch diepgewortelde idealen

beaamt dat het ‘zeker een pluspunt’ is

afkomstig van een man, bijna alleen

die ons drijven? En zijn mensen in

voor het krijgen van een baan. Waarom

geneeskundestudenten reageerden en

ontwikkelingslanden eigenlijk wel

willen jongens en vooral meisjes van

de helft was naar Nepal geweest.

gebaat bij de hulp die hen geboden

rond de zeventien jaar naar Afrika? Is

wordt of draait het in wezen om niets

het echt alleen voor het cv, of speelt

meer dan de persoonlijke ontwikke-

jeugdig idealisme een rol? En helpt

ling van de vrijwilligers zelf?

vrijwilligerswerk bij de vooruitgang

Toen ik laatst met een hoogopgeleid

van een land?

De reden dat men naar het buitenland is gegaan, was veel minder idealistisch of met het oog op het cv dan ik verwachtte. Een van de reacties was van een jonge vrouw die in een Keniaans

meisje van rond de twintig sprak over

Doordat ik verschillende studies heb

weeshuis werkte: ‘Ik wilde nog niet

mijn idee om een artikel te schrijven

gedaan en mezelf graag als actie-

studeren omdat ik jong was. Ik wilde

over vrijwilligerswerk in het buiten-

ve student zie heb ik een redelijk

juist meer gezien en gedaan hebben

land, schrok ze. ‘Ik besef nu pas dat

gemêleerde vriendengroepen. Ik

voordat ik aan mijn studie begon.

ik dat helemaal niet op mijn cv heb

verwachtte dan ook uiteenlopen-

Ik dacht dus: goh, wat kan ik doen?

staan’, zei ze beschaamd. ‘Er wordt

de reacties bij het plaatsen van de

Ik had niet iets van ik móét arme

toch naar gekeken tegenwoordig als

volgende oproep op Facebook: ‘Heb

kindjes helpen, maar het was mooi


natuurlijk nooit. Daarom zal er steeds

De effecten van vrijwilligerswerk in

een spanning zijn tussen het vervullen

het buitenland zijn dus moeilijk te

van de noodzakelijke basisbehoeften

duiden. In een weeshuis helpen biedt

en de emotionele schade die de kin-

geen structurele oplossing voor de

deren oplopen.’

armoede die het grote aantal wezen

Hugo van Mens lijkt een van de weinige mannen te zijn die vrijwilligerswerk hebben gedaan. In 2010 ging hij met 50 kilo aan Engelstalige boeken naar Rwanda. ‘Ik heb Books 4 Life

voortbrengt, maar kan voor individuele kinderen de liefde brengen die nodig is. Daarnaast geven veel studenten aan dat ze er ook persoonlijk veel aan gehad hebben om deze

Amsterdam opgericht, een winkel die boeken verkoopt voor goede doelen. Samen met een paar studenten zijn we toen naar Rwanda gegaan om daar onder andere Engelse les te geven bij een universiteit. Daarom had ik ook vooral academische boeken in het Engels mee.’ Van Mens houdt niet zo van de ‘persoonlijke-ontwikkelingsorganisaties’. ‘Vaak geven zij zichzelf een royaal salaris en moeten vrijwilligers een flinke financiële bijdrage leveren. Bovendien verstoren dergelijke stichmeegenomen dat ik andere mensen hielp.’ Persoonlijke ontwikkeling en de wereld verkennen kwamen overigens nagenoeg altijd terug als motivatie in de gesprekken die ik voerde. Slechts één studente, die naar Nepal is geweest, werd enkel en alleen gedreven om het leven van de kinderen in een weeshuis leuker te maken. Het goed willen doen door middel van vrijwilligerswerk houdt nog niet in dat de mensen ook gebaat zijn bij de hulp die gebracht wordt. ‘In sommige weeshuizen komen elke week wel nieuwe vrijwilligers’, vertelt een van de geïnterviewden. ‘Je kan je voorstellen wat dat met de emotionele stabiliteit van de kinderen doet. Het is alsof ze elke paar weken van pleegouders ruilen. Maar aan de andere kant is de liefde die ze van vrijwilligers krijgen dan wel weer de enige liefde, omdat de medewerkers van het weeshuis alleen helpen met aankleden en naar school gaan. Verder hebben sommige tehuizen veel te weinig vast personeel, zodat zonder vrijwilligers veertig kinderen door één personeelslid verzorgd moeten worden. Dat gaat

tingen de lokale markt door in plaats van dorpelingen voor de kinderen te laten zorgen westerlingen erheen te halen. Met het geld dat vrijwilligers

Ga niet zomaar met wat zonnepaneeltjes naar een dorpje waar niemand gloeilampen gebruikt

kwijt zijn – toch al snel een paar duizend euro inclusief vliegticket en verblijf – kan een jaar lang iemand, vaak zelfs meerdere personen, in het dorp worden aangenomen. Wat ook nog beter is voor het welzijn van de kinderen.’

kinderen te helpen. Dit laatste valt ook te zeggen over kennisoverdracht, die de laatste tijd juist centraal staat bij ontwikkelingshulp en die via

Vrijwilligerswerk is dan ook niet per

vrijwilligerswerk goed tot stand kan

se hetzelfde als een land helpen in

komen. Vrijwilligerswerk kan zeer

zijn ontwikkeling. ‘Met de stichting

nuttig zijn. Als je het van plan bent,

Development Acces, die ik samen met

doe het dan tenminste in samenspraak

twee andere studenten heb opgericht,

met lokale instanties die weten wat

proberen we cultuur en kennis met de

er nodig is. Ga dus niet zomaar met

bevolking uit te wisselen’, vertelt Van

wat zonnepaneeltjes naar een dorpje

Mens. ‘In samenspraak met de lokale

waar niemand gloeilampen gebruikt

bevolking en organisaties leveren

om de lokale bevolking les te geven

we bijdragen aan de aandachtsge-

over elektrotechniek, als de mensen

bieden van de overheid. Zo heb ik

daar niet eens genoeg te eten hebben.

bijvoorbeeld al een arts naar Rwanda

Zoek een lokale partner die weet wat

gestuurd om te helpen bij het opzet-

er speelt en wat er nodig is aan hulp.

ten van een kliniek. Gerichte bijdrage

Bovendien zal het aardig op je cv

van kennis zorgt voor ontwikkeling, en

staan.

op die manier hopelijk voor bijvoorbeeld minder wezen door een verbeterde gezondheidszorg.’

PETER BOEK


interview

maarten van Ik ben in bepaalde opzichten nog stee Dat klinkt natuurlijk wat raar als De studententijd van Maarten van

Ondanks de Amsterdamse college-on-

voor de Partij van de Arbeid, waar ik

Poelgeest zat vol met engagement.

derhandelingen en de campagne voor

natuurlijk niets mee had.

Hij zat eind jaren tachtig in het

de Europese verkiezingen, zag Maarten

bestuur van de Algemene Studenten

van Poelgeest een kans om de Peper

Vereniging Amsterdam (ASVA) en de

– waar hij vroeger hoofdredacteur van

Eigenlijk twee dingen. Als eerste

Landelijk Studenten Vakbond (LSVb).

was – te spreken. Helemaal verstopt

onrechtvaardigheid, dingen die

Nationale bekendheid verwierf hij in

in het uiterste hoekje van het stadhuis

oneerlijk verdeeld zijn. Dat kom je

1988, toen onder zijn leiding 35.000

trof de Peper Van Poelgeest aan in zijn

op allerlei mogelijke manieren tegen,

studenten demonstreerden op het

kantoor.

in het klein en in het groot. Grote

Malieveld tegen het bezuinigingsbeleid van toenmalig Minister van Onderwijs, CDA’er Wim Deetman. De demonstratie liep uit op ongeregeldheden waarbij onder meer minister Deetman in zijn buik werd geschopt. Op het journaal was te zien hoe de ‘punker’ Van Poelgeest, met kort zwart stekelig haar en een jeugdige outfit, aan tafel met de deftige NOS-presentatrice uitlegde wat er was gebeurd. De ‘kwaadheid’ onder studenten, zei de kalme student Van Poelgeest, werd aangewakkerd omdat er niet werd ingegaan op hun redelijke eisen. 26 Jaar later is Van Poelgeest als Amsterdamse wethou-

Hoe begon uw interesse in de politiek?

Wie of wat heeft u geïnspireerd?

wereldvraagstukken, apartheid… Het is een fundamenteel gevoel dat je hoort

Ik ben vanaf mijn zestiende al

te strijden tegen onrechtvaardigheid.

lid geworden van het Algemeen

Het andere, dat is meer een anarchis-

Nederlands Jeugd Verbond (ANJV),

tische inslag, is een wens om meer

nadat ik bij een clubje was gekomen

mensen de kans en de mogelijkheid

dat ‘Scholieren tegen Apartheid’

te geven om hun leven in eigen hand

heette. Het ANJV was de jeugdclub

te nemen. Dat heeft te maken met

van de oude Communistische Partij

autonomie en persoonlijke vrijheid.

Nederland (CPN), maar ik was geen

Voor links is dat natuurlijk ook wel een

CPN’er, ik was een aanhanger van de

vrijheidslievende traditie geweest. Ik

Pacifistische Socialistische Partij (PSP),

ben in bepaalde opzichten nog steeds

ook al mocht ik op mijn zestiende nog

een wat aangepaste anarchist. Dat

niet stemmen. Op redelijke jonge leef-

klinkt natuurlijk wat raar als je op deze

tijd was ik al politiek actief en later in

plek als wethouder zit, maar als het

de studentenbeweging ook.

over idealen gaat dan zijn die denk ik wel heel bepalend. Daar is later wel

der voor GroenLinks keurig in pak

Waar kwam die interesse vandaan?

nog wat bijgekomen: dat je de wereld

gestoken en qua uiterlijk vertoon

Een innerlijke drang om de wereld te

beter achterlaat dan hoe je het hebt

verbeteren. Dat zijn grote woorden en

aangetroffen. Het is bijna een soort

ook wat abstract. Ik ben altijd al heel

plicht, alhoewel dat calvinistisch

geëngageerd geweest. Politiek kreeg

klinkt.

niet meer te onderscheiden van zijn bestuurlijke collega’s. Hoe kijkt Van Poelgeest terug op zijn studententijd en wat is er van zijn idealistische bevlogenheid over nu hij al een tijdje het politieke leven bedrijft?

ik van huis uit mee. Mijn vader zat in de gemeenteraad en mijn moeder was voorzitster van de afdeling. Allemaal

Wat voor soort student was u? Ik was bezig met veel andere dingen.


poelgeest ds een wat aangepaste anarchist. je op deze plek als wethouder zit.



Dat is één van de redenen waarom

of zelf mocht schrijven. Dat vond ik

ik niet ben afgestudeerd. Ik vond

veel leuker dan tentamens waarin je

het altijd behalve belangrijk, ook

toch maar een boek min of meer uit je

ontzettend leuk om actief te zijn in

hoofd moest leren. Ik wilde mij meer

mijn studententijd. Op een gegeven

concentreren op begrip in plaats van

moment was ik een beetje het boeg-

op standaardkennis.

beeld. Dat heb ik altijd ervaren als een privilege, ik heb daar persoonlijk veel van geleerd. Maar ik heb ook

Waar hield u zich mee bezig als voorzitter van ASVA en de LSVb?

altijd wel gedacht dat als een ander

Van alles. Wat heel dominant was in

op mijn plek had gezeten, het werk

die periode was studiefinanciering.

ook wel gedaan werd. In die periode

Dat kwam door een stelstelwijzing

werd heel sterk gedacht dat je het

met de basisbeurs en vervolgens ook

met een groep mensen samen deed.

met kinderbijslag en leningen. Waar

En wat betreft studie was ik altijd

wij ons ook veel mee bezighielden,

nieuwsgierig. Ik vond het onderwijs

waren bezuinigingen op de instelling

interessanter worden op het moment

zelf. Dat kleinere studies ophielden op

dat we veel meer in kleine groepen

bepaalde plekken. En wat algemener,

gingen werken en je meer dingen

de start van de verschoolsing van het

kon onderzoeken, in debat kon gaan

hoger onderwijs. Dat doet toch wel

Als je echt vindt dat iets niet goed is, kan dat niet in stilte gebeuren pijn tot op de dag van vandaag. Op heel veel manieren zijn universiteiten en hogescholen een soort hogere middelbare school geworden. Waarin komt dat dan terug? Mensen worden zo snel mogelijk door de studie gejaagd. Er wordt heel erg gericht op standaarden, op kennis in plaats van begrip. In Scandinavië begin je een jaar later met studeren en dan mag je er ook langer over doen. Nu worden hier mensen al op 22-jarige leeftijd de arbeidsmarkt opgejaagd, ik denk dat dat niet goed is. Dat heeft misschien ook weer met dat ideaal van autonomie te maken, dat het jou eigenlijk ook gegund moet worden om dingen te kunnen onderzoeken. Ik vind dat af en toe nog wel heel armoedig. Een klassiek probleem op de universiteit blijft dat docenten vooral afgerekend worden op hun onderzoek en niet op het onderwijs. Een onderzoeker is niet altijd degene die het beste onderwijs kan geven, hoewel er natuurlijk ook onderzoekers zijn die heel geïnspireerd kunnen doceren. Mijn vrouw is nu aan het promoveren en moet ook onderwijs geven. In het begin heeft ze zevenhonderd studenten, dat past niet in één zaal dus er wordt een zaal naast gehuurd waar het college op een videoscherm te zien is. Er wordt vervolgens gespeculeerd dat



na twee keer de helft nog maar komt,

voorzitterschap van de LSVb zat ik

ik heel moeilijk om te beoordelen. Er

die wel keurig in één zaal kunnen. Nou

slechts met één ander in het bestuur.

wordt minder gedemonstreerd maar

dat vind ik allemaal zo armoedig. Waar

Ik zat ongeveer de helft van de tijd in

misschien zijn er weer andere manie-

zijn we nou mee bezig?

Utrecht en ongeveer de helft van mijn

ren waarop mensen zich via de media

tijd in Amsterdam. Er was dus niet

kenbaar kunnen maken en dat duide-

iemand elke dag op kantoor. Nou, dat

lijk wordt dat een mening niet alleen

is nu volgens mij wel anders omdat ze

een mening is maar dat er veel achter

personeel hebben die op de loonlijst

schuilgaat. Ik heb er altijd een hekel

staan.

aan gehad als allemaal oudgedienden

Naast het onderwijs was ASVA in de tijd dat u daar actief was vooral ook bezig met de wereld en onrecht in Afrika en Zuid-Amerika. Kunt u daar iets over vertellen?

gingen vertellen hoe de dingen moes-

Ja, je had bij ASVA altijd een heel

ten. Dat is allemaal niet aan mij. Ik

actieve buitenlandgroep. Het was

kan wel vertellen wat mij geïnspireerd

ook wel minder nog dan in de jaren

heeft maar elke tijd heeft zijn eigen

zeventig. Maar het is waar dat het bij studentenbewegingen in die zin over meer ging dan alleen studeren, onderwijs en studiefinanciering. Het ging over het verbeteren van de wereld. U was vroeger ook betrokken bij bewegingen die vrijheid voor ZuidAfrikanen wilden. Wat deed u toen? De apartheid bestond nog, dus we wilden op alle mogelijke manieren de strijd voeren tegen het regime. Bijvoorbeeld door boycots, het omsingelen van het Shellcomplex, het onder druk zetten van de Nederlandse en Zuid-Afrikaanse regering en door geld in te zamelen voor het Afrikaans Nationaal Congres (ANC). Er was een

Op heel veel manieren zijn universiteiten en hogescholen een soort hogere middelbare school geworden

manier om dat vorm te geven, daar ga ik niet over. Wij stellen die vraag omdat wij merken dat studenten veel cynischer zijn geworden. Maar misschien uiten die mensen nu op een heel andere manier hun idealen. Ik zou niet zeggen dat er maar één goede manier is. Iedereen kiest zijn eigen manier en methode. Studenten hebben in die zin nog wel een bijzonder positie. Kennis is niet alleen iets dat van jou is, het is ook van de maatschappij. Je ziet het als een soort verantwoordelijkheid. Als kennis niet voor iedereen toegankelijk is, dan deugt dat niet. In die zin is er voor stu-

heel krachtige anti-apartheidsbewe-

denten ook wel een maatschappelijke

ging in Nederland en dat heeft abso-

verantwoordelijkheid. Het draait niet

luut ook wel geholpen bij de strijd die het ANC voerde. We doken in het archief van ASVA en kwamen een editie van de Peper tegen uit 1989 waarin een artikel van u staat. U schreef: ‘Laat ik beginnen met een provocerende stelling: binnen de studentenbewegingen wordt op het ogenblik te veel geluld en te weinig georganiseerd.’ Hoe kijkt u nu terug op die uitspraak? [lachend] Ik had natuurlijk gelijk. Ziet u dat nog steeds zo? Dat weet ik niet, dat kan ik niet beoordelen. Als ik naar studentenorganisaties zoals de LSVb kijk, zie ik

Wat is volgens u het nut van actievoeren? Ik vind dat je hoe dan ook altijd je stem moet laten horen. Bij een actie gaat het er niet alleen om dat je mis-

alleen maar om jou, en dat jij je cijfers haalt en straks een leuke baan hebt. Dat moeten zij beseffen. Heeft u uw doelen door de jaren heen bijgesteld?

schien wel in politieke zin succes hebt,

Het zou gek zijn als ik de laatste 27

dus dat je ofwel iets tegenhoudt ofwel

jaar nooit mijn mening zou hebben

bewerkstelligt. Dat zou natuurlijk heel

bijgesteld. Misschien ben ik op som-

mooi zijn, maar acties gaan er natuur-

mige punten wat radicaler geworden

lijk ook om dat je je stem laat horen

en op andere punten juist minder. Ik

en je zichtbaar maakt. Dat je dingen

heb nog altijd de verbondenheid met

niet onopgemerkt voorbij laat gaan.

de publieke zaak, dat is er niet minder

Als je echt vindt dat iets niet goed is,

op geworden. Ik zou het nu wel anders

kan dat niet in stilte gebeuren.

doen dan 27 jaar geleden.

Hoe ziet de tegenwoordige manier van actievoeren er volgens u uit?

dat het allemaal veel professioneler is

Ik weet niet of dat principieel anders

geworden. In het eerste jaar van mijn

is dan dertig jaar geleden, dat vind

AHMED ABBAS & LIDA DANIËLS


Met Bram door Amsterdam met deze keer: Katten zijn overal. Iedereen om mij heen heeft opeens een kat, wil er eentje of wil mij een filmpje van een kat laten zien. Waar komt deze enorme voorliefde voor dit snoezige huisdier toch vandaan? Katten zijn grappig, katten zijn lief maar katten zijn vooral hip. Facebook,

katten

Twitter en tal van blogs veroorzaken een constante stroom aan plaatjes, filmpjes en gifjes van katten die iets liefs doen. Volgens een vriend komt dat omdat katten ‘zo normaal zijn, dat ze hipster zijn’. Zelf geloof ik dat mensen nou eenmaal graag dingen zien waar ze zelf op lijken. Een paar jaar geleden zag ik een enorme rage rondom panda’s. En laten katten en panda’s nou bij uitstek dieren zijn die op mensen lijken. Katten vertonen Foto: Vera Duivenvoorden

menselijke trekjes als ze je aankijken of met hun pootjes iets willen laten zien, terwijl panda’s veel uiterlijke kenmerken van mensen hebben. Panda’s lijken op vrouwen met uitgelopen make-up en hebben ongeveer dezelfde afmetingen als mensen.

Één van mijn Facebookvrienden heeft zelfs een (fictief) profiel aangemaakt van haar katten

Panda’s hebben dezelfde lengte en

Het lijkt alsof de internethype inmid-

hetzelfde gewicht, waardoor panda’s

dels ook in de ‘echte’ wereld aan een

van alle dieren het meeste lijken op

opmars bezig is. Om mij heen vertel-

mensen in dierenpakken. Overigens

len veel van mijn vrienden over hun

ook weer een rage.

nieuwe kat of kattenwens. Wat ik mij

Maar katten dus. Het internet staat vol van katten met kleertjes aan of katten die zich als mensen gedragen. Één van mijn Facebookvrienden heeft zelfs een (fictief) profiel aangemaakt van haar katten waarmee ze net doet alsof haar katten de hele dag selfies maken. Tel daar de eindeloze Twitterprofielen van Space Cats, Cats in Space, Astronaut Katze of Kattas be Like bij op. Hoelang zal het nog duren voordat er televisieprogramma’s over katten komen?

daarbij afvraag is of dat komt doordat hun inbox ook vol zit met snoezige dierenfoto’s en ze daardoor geïnspireerd zijn geraakt of gaan veel van mijn vrienden samenwonen en zoeken ze dus bij hun huisje en boompje nog een beestje? Waarschijnlijk is dat laatste het geval, want ik heb destijds ook niemand een panda in huis zien nemen. BRAM HARKEMA



zuivelboerderij gaan. Naast ambachtelijkheid, zien consumenten ook graag dat producten vers zijn. Wederom kijkend naar het supermarktassortiment valt op dat het versaanbod de laatste jaren enorm is gestegen. Denk aan verse sappen tegenover appelsap dat een beetje lauwwarm staat te wezen in het drankenschap, en verse pizza’s in

Ambachtelijk en vers?

Ik dacht het toch even niet

plaats van de diepvriesvariant. Vers is immers gezonder, denken we. Maar hoe vers is vers? De superfruitsappen van Healthy People bijvoorbeeld lijken behoorlijk vers omdat ze niet zo lang houdbaar zijn en zich in de koeling bevinden, maar een scherpe blik op de ingrediënten laat zien dat het sap is gemaakt uit een sapconcentraat. Dit sapconcentraat ontstaat door fruit te persen, te pasteuriseren om

Waar authenticiteit de afgelopen

Er zit natuurlijk een addertje onder

jaren een trend was en eveneens een

het gras. Als al deze supermarktpro-

onderscheidende waarde, is het een

ducten zo ambachtelijk en vers waren

voorwaarde geworden als het over

als de supermarkten ons doen gelo-

de voedselindustrie gaat. Vroeger

ven, zou het werkloosheidsprobleem

moest je nog naar de slager of bakker

in Nederland in één klap opgelost

voor ‘echte’ producten, nu claimt de

zijn. Zie je het voor je, duizenden

Albert Heijn bij het minste of gering-

broden per dag die met de hand

ste al ambachtelijk te zijn. Zo is hun –

gekneed worden, vervolgens in een

als je de verpakking moet geloven – in

houtoven gebakken en stuk voor stuk

de fabriek geproduceerde aardappel-

uit de oven gehaald worden met een

salade ambachtelijk bereid, net zoals

zogenaamde ovenpaal? Ik niet. Ze

de Liefde & Passie-broden. Kijk maar

worden dus gewoon op grote schaal

eens in de schappen van de super-

geproduceerd in de fabriek. Toch is

markt, de ambachtelijke, authentieke

het predicaat ‘ambachtelijk’ te pas

producten schieten als paddenstoelen

en te onpas te vinden op allerlei

Wil je echt ambachtelijk en vers eten,

uit de grond. De levensmiddelenin-

producten. Dit is misleidend – hele-

dan kun je beter wegblijven van de

dustrie weet goed in te spelen op de

maal als het gecombineerd wordt met

supermarkt en bij de kleine onderne-

trend rond ambachtelijk koken, eten

een afbeelding van twee handen die

mers aankloppen. Ook zij spelen in op

en leven, een trend die ontstaan is als

deeg aan het kneden zijn – maar niet

de gezond en kwalitatief eten-trend.

tegenhanger van de steeds snellere,

verboden. De term ‘ambachtelijk’ is

Ga eens naar de Pure Markt, hier vind

virtuele wereld. De tijd nemen voor

namelijk niet beschermd. Producten

je deze ondernemers die alleen maar

kwalitatief en gezond eten is onder-

worden officieel als ambachtelijk

puur en eerlijk eten verkopen. En dan

deel van deze trend. We gooien zoveel

beschouwd als het op een traditionele

niet Puur & Eerlijk als in het duurzame

mogelijk gojibessen, chia-, hennep- en

manier geproduceerd is. De defini-

en biologische huismerk van de Albert

lijnzaad door onze havermout die

tie van ambachtelijk is echter niet

Heijn, maar vers van het boerenland.

bereid is met amandelmelk, en daar-

in een patent te vinden, maar in de

Of maak een ommetje en fiets de wei-

naast willen we dat ons eten van een

online encyclopedie. Als je er zeker

landen tegemoet, naar de boerderij.

zodanige kwaliteit is dat het voor ons

van wilt zijn dat je een ambachtelijk

Kom je ook nog eens buiten de ring.

gevoel rechtstreeks van het boeren-

product te pakken hebt, kun je dus

land komt.

het beste gewoon maar zelf naar de

bacteriën te doden en vervolgens het water uit het verse sap te onttrekken. Sapconcentraat neemt per eenheid minder ruimte in wat vervoer betreft, en pas in de eindfase wordt er weer water toegevoegd. Door dit proces verdwijnen de gezonde vitamines, die later kunstmatig worden toegevoegd. Hoe vers en gezond is dit sap nou echt? Niet zo dus. Arme consument, je wordt keihard misleid. En dat op een legale manier, want de samenstelling van het product is wel vermeld, maar wordt simpelweg niet gelezen.

LAURA VENEKLAAS

Foto: Jodi Cobb

Masters of recensie Photography Wereldberoemd is de foto van het

zeventien jaar na het maken van de

‘Hier staat de mannelijke schoonheid

Afghaanse meisje met die felgroene

foto, op zoek gaat naar ‘the Afghan

centraal’, zegt antropologe Nancy

ogen en indringende blik. ‘De Mona

girl’. Waar ik normaalgesproken wat

Sullivan. ‘Man zijn betekent er goed

Lisa van de fotografie.’ National

beduusd naar videokunst kijk, wist het

uitzien.’

Geographic plaatste de foto in 1985

Tropenmuseum me direct te boeien en

op de cover en maakte daarmee niet

zat ik zo vijftig minuten lang aandach-

alleen het Afghaanse meisje, maar ook

tig te kijken.

fotograaf Steve McCurry tot een icoon. Het Tropenmuseum biedt ruimte aan het verhaal achter deze en andere beroemde foto’s. Tien iconen van National Geographic worden op een voetstuk geplaatst met de tentoonstelling Masters of Photography. Nog voordat je een blik op de foto’s werpt wordt je aandacht meteen getrokken door een ietwat treurige, dramatische Amerikaanse vrouwenstem: ‘… to solve one of the most challenging missing person cases of our time.’ Het blijkt de documentaire te zijn waarin Steve McCurry,

Ook de overige fotografen weten zich onder te dompelen in een andere wereld. Door vaak ontoegankelijke

Het museum dat vorig jaar bijna zijn

gebieden te betreden laten ze een

deuren moest sluiten weet indrukwek-

wereld zien die maar weinig mensen

kende, vernieuwende foto’s bij elkaar

kennen. Daarmee brengen ze enerzijds

te brengen. Een handleiding vertelt je

de onbekende wereld dichterbij, maar

wie de fotograaf is, wat voor werk hij

tegelijkertijd ook verder weg door het

of zij doorgaans maakt en hoe de foto

vreemde uit te vergroten en te ver-

tot stand is gekomen.

heven boven het gewone, vertrouwde

Jodi Cobb weet als fotografe de wereld van haar ‘subjecten’ binnen te dringen

leven. LIDA DANIËLS

en documenteert de werkelijkheid achter de schermen, sluiers en mas-

Te zien in het Tropenmuseum

kers. Zo brengt ze het jaarlijkse festi-

t/m 19 oktober. Tickets: €8,00.

val in Papua-Nieuw-Guinea in beeld

Museumjaarkaarthouders gratis.

waarbij jonge moddermannen van de Asaro pronken met hun kleimaskers.


Foto: Frans Lanting

Foto: Steve McCurry


Het idealisme Lang leve he Bestaat de idealist nog? Het Volkswagenbusje type 2, ook wel

Een andere verklaring is natuurlijk dat

als een stelletje verwende peuters.

de hippie van genoemd, dankt deze

er simpelweg geen idealisten meer

Een makkelijk antwoord, maar naar

bijnaam aan zijn populariteit binnen

zijn. Dat jonge mensen van nu een-

mijn idee niet waar. Als ik om me heen

de idealistische hippiebeweging uit

maal minder betrokken en meer hedo-

kijk, zie ik namelijk dagelijks betrok-

de jaren zestig. Ondanks dat deze

nistisch zijn. Dat we zijn opgevoed

ken mensen die graag een maatschap-

hippie van ook nu nog de wegen

met de belofte dat we alles konden

pelijke bijdrage willen leveren.

berijdt, zijn de bestuurders niet meer

krijgen wat ons hartje begeerde, maar

allemaal vredelievende en cultuur-

dat toen de crisis kwam en die belof-

kritische hippies. Als zelfs dit hippie-

ten niet werden waargemaakt, we in

symbool is verroest, bestaan er dan

een hoekje gingen zitten sikkeneuren

wel nog idealisten?

Wat volgens mij de werkelijke verklaring is, is dat idealisme een nieuwe vorm heeft gekregen. Jonge mensen van nu durven niet meer te pretenderen dat we met onze luttele jaren op

Het is mij opgevallen dat een open-

deze aardbodem al zo wijs zijn dat we

lijk zelfverklaarde idealist moeilijk te

weten hoe we hem compleet kunnen

vinden is, zelfs in het ooit links-ac-

veranderen naar een betere. Daarvoor

tivistische bolwerk van de UvA. Er wordt als vanzelf zachter gepraat of wat schuchter gelachen wanneer je iemand vraagt of zij of hij inderdaad echt ‘een idealist’ is. Let’s face it. Puur idealisme wordt in onze tijd ook wel gezien als vervelend serieus, pretentieus en daarnaast vooral wat naïef. Nou zou ikzelf doodsbedreigingen via PowNed ook onder deze drie zaken scharen, wat deze schrijvers er blijkbaar van weerhoudt om hun meningen te ventileren. Waarom dan wel de idealisten onder ons? Mochten ze zich althans

Verbouw je eigen moestuin, start een crowdfunding of begin een eigen sociale onderneming

hebben we al te veel doemscenario’s uit het verleden gehoord. En degene die dit wel pretendeert, zal waarschijnlijk niet erg serieus genomen worden. Vroeger stonden onze ouders op de barricaden terwijl ze met dezelfde jassen, dezelfde leuzen scandeerden. Het idealisme en activisme van toen, als ik de verhalen van mijn eigen ouders mag geloven, was af en toe vrij zwart wit: ‘Je bent niet tegen kernenergie? HIJ IS VOOR KERNENERGIE!’ Daarentegen is in plaats van een beweging met individuen, het ide-

nog ergens onder de collegebanken

alisme van nu een initiatief ván

verschuilen.

individuen.


e is dood. et idealisme. doe-er-zelfdan-iets-aanidealisme Het nieuwe credo is: als jijzelf iets belangrijk genoeg vindt, doe er dan zelf iets aan om het te veranderen. Kom met een constructief alternatief.

doe-er-zelf-dan-iets-aan-idealisme

De toekomst van het idealisme ziet

van onze tijd komt van oud-UvA-stu-

er dus redelijk hoopvol uit, zolang je

dente Jeltsje Boersma. Nadat ze

weet waar je moet kijken. De associ-

geconfronteerd was met enorme

aties die de term met zich meebrengt

ongelijkheid tijdens haar verblijf in

passen niet meer bij deze generatie,

Rio de Janeiro besloot ze een crowd-

maar dat betekent niet dat het gedach-

funding-project te starten: ‘Bridge The

tegoed compleet vergeten is. Het is

Gap’. Met het opgehaalde geld wil ze –

alleen in een nieuw jasje gestoken.

je raadt het al – een Volkswagenbusje

Het idealisme is dood. Lang leve het

aanschaffen. Deze hippie van moet

idealisme.

artiesten en jongeren uit de sloppen-

BRIGITTE BORM

wijken de mogelijkheid bieden de rest van de stad te zien, en vice versa.

Verbouw je eigen moestuin, start een crowdfunding of begin een eigen sociale onderneming. In plaats van te demonstreren tegen kernenergie, starten de idealisten van nu een eigen ngo om te lobbyen tegen kernwapens. Bijkomend voordeel is dat het nieuwe idealisme hiermee als vanzelf specifieker is geworden. Bij het starten van een eigen initiatief wordt er een concreet probleem aangepakt. Al deze kleine, specifieke initiatieven zouden dan tezamen wel degelijk iets kunnen veranderen. En dat brengt mij terug bij het Volkswagenbusje. Een mooi voorbeeld van het constructieve Foto: Jeltsje Boersma


scherpe plekken: Horecakenner Alexandra van Ditmars dompelt zich onder in de wereld van bijzondere horecazaken. Waar moet je als student terecht voor een lekker ontbijt, lunch of diner? Dit keer: SLA

sl

Salades met mungbonen, quinoa of

gemiddelde student blijven de andere

amaranth. Veganistische kokossoep.

twee zaken – op de Ceintuurbaan en

Speltbrood met zwarte bonen-hum-

de Westerstraat – een betere optie.

mus. Alleen door het lezen van het

Beide zaken zijn licht en fris: houten

menu van SLA voel je je al gezond.

tafels, witte muren en grote ramen.

Onder het credo Eat. Share. Live.

Afgemaakt met een flinke hoeveelheid

maakt SLA het Amsterdammers onder-

planten die overal staan of hangen en

tussen al ruim een jaar een stuk mak-

mooie, simplistische schilderijtjes aan

kelijker om verantwoord te eten. Dat

de muur van groentes zit je hier knus.

doen ze door te werken met lokale,

In de Westerstraat is er ook nog een

zoetpittige gamba’s, quinoa, meiknol,

verse ingrediënten, door het gebrui-

uitgebreide biologische thee-bar aan-

komkommer, radijs, hennepzaadjes en

ken van biologische producten en

wezig, met daarnaast allerlei groentes

zwarte sesam (€10,-) of een spina-

aandacht te hebben voor niet alleen je

in reageerbuisjes als decoratie. Het

ziesalade met kruidige falafel, rode

eigen gezondheid maar ook voor die

aanwezige hipstergehalte valt hier-

linzen, koolrabi, bospeen, bloem-

van de aarde. Behoorlijk idealistisch

door niet te ontkennen, maar laat je

kool en koriander (€9,50). Het is ook

dus, maar om die reden zeker niet

daar niet door tegenhouden als je daar

mogelijk om voor €8,- je eigen salade

onrealistisch blijkt uit de praktijk: in

niet zo van houdt: de salades smaken

samen te stellen: kies een slasoort,

juni opende SLA haar derde filiaal.

er niet minder om.

dressing, groenten, extra vulling en

Het derde filiaal bevindt zich wel

Op het menu staan een aantal vaste

helemaal op de Zuidas, dus voor de

salades, zoals een posteleinsalade met

topping en je krijgt precies waar je zin in hebt. Daarna hoef je alleen nog maar te bedenken of je ter plekke van


la

je salade wilt genieten of thuis, want je kan alles ook bestellen om mee te

nemen. En eventueel kan je als toetje nog gaan voor onder andere rauwe chocoladetaart met chiazaadjes of veganistische cheesecake met gojibessen (beide €5,-). SLA is zowel geopend voor lunch als diner, en daarom schenken ze bij de salades naast allerlei verse sapjes ook lekkere speciaalbiertjes van Brouwerij ’t IJ en biologische wijntjes. Het moet natuurlijk wel leuk blijven. Opvallend is dat het concept vanaf het begin een groot succes is: amper zes maanden na de eerste SLA op de Ceintuurbaan opende al de tweede vestiging, waarna weer zes maanden later de derde SLA haar deuren zal openen. De gezichten hierachter zijn Nina, Jop en chefkok Ida: ‘ervaringsdeskundige eters én woest ondernemend’, aldus het succestrio. Wat het geheim is achter hun welvaren? Er vooral niet al te moeilijk over doen: ‘Dat eten vaak onweerstaanbaar is, wisten we al. Daarom haal je bij SLA alleen maar salades, sappen, soepen en snacks die zo lekker zijn, dat je vergeet dat het ook nog gruwelijk gezond is. Er wordt al genoeg moeilijk

Deze missie komt voornamelijk tot

gemis hoeft te zijn. En dat het dus écht

uiting in het zogenaamde SLA LAB,

mogelijk is, verantwoord en eerlijk

waarin je kan leren hoe je net zo ver-

koken voor een nette prijs. Fijn is dat

antwoord kookt als SLA en workshops

ze die kennis vooral niet voor zichzelf

kan volgen van doeners, dromers

houden, maar zoveel mogelijk met

en denkers uit de wereld van goed

anderen willen delen. Of wij straks

en eerlijk eten. Workshops die voor

ook overal hennepzaadolie en chia-

2014 op de planning staan zijn onder

zaadjes doorheen gaan gooien valt te

andere ‘Koken met bloemen’, ‘Food as

betwijfelen, maar wat meer SLA op zijn

Fingerlicking medicine’, een biologi-

tijd kan zeker geen kwaad.

sche wijnproeverij en een crash course

ALEXANDRA VAN DITMARS

(gezond) eten. Ook maakt SLA in het LAB filmpjes voor op hun website waarin recepten stap voor stap met je gedeeld worden, zodat je thuis ook

SLA

gezond aan de slag kunt.

Ceintuurbaan 149 Maandag-Zondag 12.00-21.00

gedaan over eten. We just eat.’ Naast

SLA heeft het goed voor elkaar. Ze

het voorschotelen van lekker eten is

laten zien dat er genoeg heerlijke

Westerstraat 34,

er echter ook nog een missie, namelijk

dingen bestaan die geen kortstondige

Dinsdag-Vrijdag 12.00-21.00,

in laten zien hoe bewust eten je leven

suikerpiek, maar juist lange powerpie-

Zaterdag-Maandag 11.00-21.00

kan veranderen: ‘Eat the change you

ken opleveren. En dat een suikervrije

want to see.’

en zuivelvrije keuken helemaal geen

ILOVESLA.COM


Een wereld vol Chersogangers hartelijk gelachen kon worden, maar die toch eigenlijk niet serieus te nemen waren. Ik meen echter dat de Chersogangers

Vincent de Haan, foto: Vera Duivenvoorden

hiermee te weinig eer krijgen. De wereld zou er namelijk een stuk mooier uitzien als hij bevolkt zou worden door meer mensen zoals de Chersogangers. Zij beschikken namelijk over deugden en zijn oprecht gelukkig. En bovendien, de Chersogangers zijn normalere mensen dan velen denken, en daar mogen we blij om zijn. Deugden In de media werd vaak de indruk gewekt dat de Chersogangers de hele dag niets meer deden dan zichzelf De Chersogangers uit Oh Oh Cherso

de Chersogangers ofwel platvloerse

worden vaak weggezet als dom en

lieden die een regelrechte afspiege-

dwaas. Onterecht, want ze beschikken

ling waren van het teleurstellende

wel degelijk over deugden en zijn ook

niveau van de Nederlandse televi-

nog eens oprecht gelukkig.

sie, ofwel een soort clowns, om wie

tegoed doen aan alcoholische versnaperingen, afgewisseld door het najagen van de vleselijke lusten. De oplettende kijker ziet deze daden echter naar de achtergrond verdwijnen en onderscheidt diverse deugden die

In september 2010 verscheen de

door de Chersogangers tentoonge-

eerste aflevering van Oh Oh Cherso op

spreid worden.

de Nederlandse televisie. Deze serie, die een beeld gaf van acht Hagenezen op vakantie, bleef niet onopgemerkt. Velen hadden een mening over dit programma en zijn deelnemers, ook wel Chersogangers genoemd. In het algemeen werd in de berichtgeving aandacht besteed aan hun overmatige alcoholconsumptie of hun gebrekkige algemene ontwikkeling. Ook op hun ongecultiveerde taalgebruik werd niet zelden gewezen. De meesten vonden

We moeten hen op een voetstuk zetten en als voorbeeld beschouwen

Door een ongelukje was het water in het zwembad van de villa waar de Chersogangers logeerden, vervuild met etensresten. De villa heeft acht bewoners die allen evenveel aanspraak maken op het zwembad. Zonder enige discussie of voorafgaande irritatie begint Barbie op een zonnige ochtend uit zichzelf het zwembad schoon te maken, iemand moet het immers doen. De oppervlakkige kijker heeft alleen maar oor voor het liedje


dat ze zingt tijdens dit karwei – ‘ik ben

dat de Chersogangers er alleen maar

trouw aan hem te blijven. Hoezeer

een klein geil sletje en ik zit aan jou’

op uit zijn zoveel mogelijk seksuele

staat dit advies tegenover zijn belang

– maar wie oog heeft voor de deug-

avontuurtjes te beleven. Toegegeven,

als vermeende rokkenjager? Hier toont

den, ziet hier een dame die zelfs een

ze doen ook niets om die indruk te

Joker zorgzaamheid, terwijl hij zijn

verantwoordelijkheid op zich neemt,

bestrijden. Toch is die indruk maar

eigen belangen terzijde schuift.

die ze even makkelijk op anderen kan

de helft van het verhaal. Dit is bij-

afschuiven.

voorbeeld te zien wanneer Bibi het

Binnen de psychologie is veel aandacht besteed aan het probleem van gedeelde verantwoordelijkheid: omstanders die zich niet geroepen voelen een slachtoffer te helpen, festivalgangers die blikjes op de grond gooien ‘omdat er toch al wat ligt’, enzovoort. Dit vormt een hardnekkig probleem in onze moderne samenleving. Voor Barbie echter niet: zij neemt haar verantwoordelijkheid en vervult uit zichzelf haar plicht. Soms ontstaat wel eens de indruk

moeilijk heeft met de afwezigheid van haar geliefde en terugverlangt naar huis. Joker ontfermt zich over haar als een platonische vriend. Nadat Bibi de telefoon heeft opgehangen die het enige contact vormt met haar in Nederland achtergebleven vriendje, wordt het verblijf op Kreta haar even te veel. Joker gaat naast haar zitten, slaat een arm om haar heen en spreekt haar troostend toe. Daarbij verplaatst hij zich in haar belevingswereld: hij wijst haar op haar liefhebbende vriendje, en drukt haar op het hart

Ook tonen de Chersogangers loyaliteit. Dit laat zich bijvoorbeeld zien als ze zich met Gio in het uitgaansleven begeven. Gio is een uitgesproken homoseksueel en kan niet meteen bij alle Chersogangers op evenveel waardering rekenen. Vooral Vincent en Joker staan kritisch tegenover zijn aanwezigheid. Als het gezelschap aan het uitgaan is op Star Beach, wordt Gio ineens belaagd. Er wordt meel en ketchup over hem heen gegooid. Onmiddellijk zoeken alle Chersogangers naar de dader, die zich kan verheugen op een koekje


van eigen deeg. Ook Vincent en Joker

zal plaatsvinden als zij voet zet op

hoezeer hij zich van deze eer bewust

zoeken mee, zonder enige terughou-

Nederlandse bodem.

is, en hoe hij ervan geniet.

Ook vinden de Chersogangers het

Een wereld vol Chersogangers

geluk buiten de romantiek, namelijk

Nu we gezien hebben dat de

in vriendschap. Hoewel zij elkaar niet

Chersogangers allerlei deugden

kenden toen zij bij elkaar in de villa

vertonen, die hen tot prettige mensen

geplaatst werden, is in een paar weken

maakt om mee samen te leven, en dat

Authentiek geluk

tussen allen een hechte vriendschap

zij daar ook nog zelf oprecht geluk-

Wat de Chersogangers gelukkig maakt,

ontstaan. Dit is goed zichtbaar als

kig van worden, ligt de vraag voor

lijkt na de eerste aflevering meteen

Joey voortijdig naar huis moet, en hij

de hand: moeten wij geen voorbeeld

duidelijk te zijn als Barbie uitroept:

in alle vroegte de villa moet verlaten.

nemen aan de Chersogangers? Zou

‘Het eerste wat ik ga doen als ik in

Ook al is het nog midden in de nacht,

de wereld er niet mooier uitzien als

Chersonissos ben, is neuken!’ Als die

al zijn vrienden zijn hun bed uitgeko-

wij allemaal iets meer Chersoganger

zin werkelijk het grootste en enige

men om uitvoerig afscheid van hem te

waren?

verlangen van de Chersogangers

nemen.

dendheid, want, zo zegt Vincent later: ‘Je bent gewoon een soort van familie; je moet voor elkaar opkomen en wie het ook gebeurt, dan gaan we er gewoon even achteraan.’

uitdrukt, kan van de helft – waaronder

te rekenen op hun gebrekkige topo-

Barbie – weinig geluk worden verwacht. De erotische escapades, voor zover door de camera waargenomen, blijven tamelijk beperkt. Wel leren we dat de Chersogangers ook aan andere zaken authentiek geluk beleven. In plaats van op dierlijke wijze de lusten na te jagen, zien wij hoe Tony zijn geliefde meevoert naar een hemelbed dat staat opgesteld in de sierlijke tuin van de villa. Terwijl hij haar ogen afdekt, is reeds te zien hoe hij het bed met rozenblaadjes heeft versierd. Hiermee geeft hij op een mooie manier uiting aan de waardering die hij voelt voor zijn geliefde, en die blijkbaar verder strekt dan haar lichaam alleen. Helaas is Bibi een minder fijn lot

In plaats van de Chersogangers af grafische kennis, hun veelvuldige

De wereld zou er een stuk mooier uitzien als hij bevolkt zou worden door meer mensen zoals de Chersogangers

gebruik van het voorvoegsel ‘kanker-’ of hun gebrek aan interesse voor de Oud-Griekse beschaving, zouden wij ons eens kunnen afvragen hoe het nu eigenlijk staat met onze eigen verantwoordelijkheid, zorgzaamheid of loyaliteit. Steken wij wel de handen uit de mouwen als er iets gedaan moet worden, of wachten we tot iemand anders het voortouw neemt? Hoe lang is het geleden dat we ons over iemand hebben ontfermd, die dat nodig had? En zouden onze vrienden zich met gevaar voor eigen leven voor ons werpen, als wij worden belaagd? Om eerlijk te zijn vind ik dat veel belangrijkere eigenschappen dan het hebben van topografische kennis,

beschoren. Hoewel Joker zijn best

beschaafd taalgebruik en culturele

doet haar te troosten, blijft zij haar

interesse. En ik vermoed dat velen dat

geliefde missen. Was zij werkelijk

Het geluk van de Chersogangers strekt

slechts te bekoren met een opper-

zich zelfs uit op zakelijk gebied. Tony

vlakkige en anonieme onenightstand,

is thuis in Den Haag dj in een klein

dan had zij juist van deze gelegenheid

café, maar zodra hij op Star Beach een

gebruikgemaakt en de gote afstand

draaitafel ziet, vraagt hij de manager

tussen haar en haar Noël aangegre-

of hij ook eens plaatjes mag draaien.

pen als een excuus of aanleiding om

Boven zijn verwachting krijgt hij een

zich eens tegoed te doen aan het

kans, die hij tot een schitterend succes

Grieks mannelijk schoon. De werke-

maakt. Binnen het vak van dj is draai-

lijkheid is echter anders: trouw wacht

en op Star Beach ongeveer het hoogst

Bibi tot zij weer herenigd wordt met

haalbare, en Tony weet deze eer-

haar geliefde, in de veronderstel-

volle baan voor zichzelf in de wacht

ling dat dat heuglijke moment pas

te slepen. Het is duidelijk te zien

met mij eens zullen zijn. Gelukkig is er dan goed nieuws: eigenlijk zijn de Chersogangers heel normale mensen. Ze hebben geen bijzonder talent, en wat zij kunnen, kan dus iedereen. Wij moeten hen dus niet belachelijk maken, maar hen op een voetstuk plaatsen en als voorbeeld beschouwen. Dan komen we een stapje dichter bij de ideale wereld: een wereld vol Chersogangers. VINCENT DE HAAN

Kyra Bos tijdens de campagne. Foto: Vera Duivenvoorden


Ik heb een vriendje uit Marokko

en die blijft Geert Wilders riep afgelopen maart

wij dagelijks in contact met kinderen,

door een droom van de elfjarige

om minder Marokkanen. Slechts twee

buren en vrienden uit verscheidene

Noureddine, een Marokkaanse jongen

dagen later lieten zo’n vijfduizend

windstreken, waaronder ook Marokko.

die wij kennen van ons buurthuis. In

mensen hun afkeer van Wilders’

Na het horen van de verwerpelijke

deze droom zegt hij: ‘Ik hoop dat meer

uitspraak zien tijdens de protestactie

uitspraken van Wilders besloten wij

mensen [zich] gaan realiseren dat zij

in Amsterdam. Waaronder Kyra Bos.

actie te ondernemen. De tolerantie-

zichzelf en de wereld beter kunnen

Samen met zes vriendinnen zette zij

grens was nu verplaatst naar extreme-

maken. Ikzelf wil dat ik ook mijn

de campagne All Dreams Are Equal op.

re contreien en voor ons had Wilders

wereld beter kan maken en mezelf

zijn buffer van de vrije meningsuiting

ook kan wijzen op mijn eigen fouten.

overtreden.

Ik hoop ook dat anderen hun droom

Het scanderen van de woorden ‘minder, minder minder’ dat volgde op

laten uitkomen. Samen kunnen we de

Wilders’ vraag bracht woensdagavond

Er stond al een groots protest gepland

19 maart veel emoties teweeg. Zo

tegen racisme en discriminatie,

ook bij ons, een groep van zes UvA-

georganiseerd door het Comité 21

Met onze campagne wilden we die

studentes die allemaal actief zijn of

Maart. Wij vonden echter dat onze

zaterdag een positief geluid laten

zijn geweest bij VoorUit Project in

actie zich uitsluitend tegen de recen-

horen en zo het gevoel van gelijk-

Amsterdam-West. Dit project doelt op

te uitspraken van Wilders en diens

waardigheid benadrukken in plaats

het bevorderen van de sociale cohe-

aanhangers moest richten. We zijn

Wilders’ negativiteit en diens separa-

sie tussen verschillende bevolkings-

zodoende de campagne All Dreams

tiestrategie. Daarmee hoopten we dit

groepen in West. Daardoor komen

Are Equal begonnen, geïnspireerd

evenement niet te laten verzanden in

wereld beter maken!’


negatieve kritiek die slechts de fragmentatie in de samenleving beklemtoont. Via sociale media brachten we ons Facebookevenement Stop Wilders Nu! naar buiten en riepen we mensen op zich bij ons aan te sluiten. Ook spraken we mensen op straat aan en brachten we moskeegangers via de imam op de hoogte van onze actie. Tot ver in de nacht van vrijdag maakten en bedachten we spandoeken, T-shirts, liedjes en slogans. Die vrijdag trokken we al zingend en vol energie naar het Museumplein waar we ons aansloten bij het grotere protest van Comité 21 Maart. Door onze energie en positieve boodschap steunden al vrij snel grote groepen mensen onze campagne. Nadat enkele sprekers op het podium van Comité 21 Maart mochten speechen kregen ook wij – na veel inspanning en getouwtrek – de mogelijkheid het podium te betreden om de droom van Noureddine voor te lezen. ‘Mag deze droom niet uitkomen Wilders? Puur omdat hij door een Marokkaans kind gedroomd wordt? ’ Het bracht een geweldige reactie van het publiek teweeg. Samen met onze achterban, waaronder veel Marokkaans-Nederlandse vrouwen liepen we naar het Jonas Daniël Meijerplein. Ons strijdlied ‘Ik heb een vriendje uit Marokko en die blijft’, sloeg direct aan. Mensen liepen spontaan mee met onze stoet en zongen uit volle borst mee. Één dame moest zelfs een traantje wegpinken toen ze ons zag.

lekker goedkoop bier Halve literblikken bier staan vooral bekend om hun lage prijzen. De smaak doet er minder toe, als er maar alcohol in zit. Dat bleek maar weer op een studentenweekend waar halveliters Grafenwalder volop waren ingeslagen. Veel meer dan verkleumen in die koelkast was er voor dit bier niet bij; genieten van een blikje Grafenwalder kon niemand. Daarom was het hoog tijd voor een biertest om erachter te komen welke van die goedkope halve literblikken nu het meest beviel. Het bier werd uit de schappen gehaald en door een ervaren bierpanel met elkaar vergeleken. Het panel bleek genadeloos. Veltins Pilsner was ‘slappe meuk’. Grolsch De Klok werd ‘hoofdpijnbier’ genoemd en Best Bier werd door een van de panelleden beoordeeld met een drie (schaal één tot tien) met het bijschrift ‘speeksel’. Maar de grootste hoofdpijnveroorzaker onder de halve literblikken bleek dan toch echt Grafenwalder, die niet hoger scoorde dan een minimale 3,85. Met een bijsmaak van ‘grond’ werd dit biertje linea recta het afvoerputje ingegooid. Maar er was ook goed nieuws. In tegenstelling tot Grafenwalder proefde Grafenwalder Weissbier alsof het ‘duur bier’ kon zijn en smaakte Schultenbrau ‘zoetig, fris en licht’. Maar de enige die echt boven het graanveld uitstak en daarmee bewees dat het gezegde ‘wat de boer niet kent dat vreet hij niet’ nog springlevend is, was ons aller bekende Amsterdamse bier: Amstel Blond. Met een 7,35 als gemiddelde cijfer mocht dit bier mee op weekend. En genoten is er zeker, al dan niet met mate. LIDA DANIËLS

We wilden verder komen in deze discussie door de aandacht te vestigen op het positieve en om juist dat wat ons verenigt te benadrukken. We hebben

Merk

Prijs per 0,5l

Score

onze solidariteit met de Marokkaanse Nederlanders betuigd en duidelijk

1.

Amstel Blond

€ 0,59

7,35

gemaakt dat zeker niet iedereen dezelf-

2.

Oettinger Pils

€ 0,33

6,85

3.

Schultenbrau

€ 0,55

6,75

van saamhorigheid tussen Nederlanders,

4.

Grolsch, De Klok

€ 0,57

6,58

en dat hebben we duidelijk laten zien en

5.

Fahnenbrau

€ 0,45

6,13

horen. Ik zeg: missie geslaagd.

6.

Finkbräu

€ 0,55

6,00

7.

Grafenwalder Weissbier

€ 0,82

5,65

8.

Best Bier

€ 0,57

4,75

9.

Veltins Pilsner

€ 0,69

4,65

Grafenwalder

€ 0,59

3,85

de ideeën koestert als Wilders en diens volgers. Er is een andere weg, een weg

KYRA BOS

10.


Colofon Hoofdredactie

Met dank aan

Lida Daniëls Eindredactie Lida Daniëls, Marcella Mul

Over de Peper

Laura Veneklaas, Michiel Stapper,

De Peper is het gratis periodieke

Vincent de Haan, Kyra Bos, Brigitte

magazine voor en door Amsterdamse

Borm, Vera Vernooij, Maarten van

studenten. Viermaal per jaar wordt

Poelgeest, Jeltsje Boersma, Hugo

de Peper uitgebracht.

van Mens, Florian Ras.

Vormgeving en ontwerp Barend Wilschut

redactie

Lida Daniëls, hoofdredactie

Marcella Mul, eindredactie

Ahmed Abbas

Peter Boek

Bram Harkema

Alexandra van Ditmars

beeldredactie

Barend Wilschut, vormgeving

Vera Duivenvoorden, fotografie

de volgende keer... Slapeloze nachten in Amsterdam? Geen paniek want de volgende Peper duikt de nacht in en zoekt alle ins en outs van het Amsterdamse nachtleven op.

Contact [email protected] pepermagazine.nl facebook.com/pepermagazine twitter.com/pepermagazine

( advertentie )

NIEUW IN A’DAM SINGEL 250 - HOEK RAADHUISSTRAAT

BELIEVE, IT’S UP TO YOU TRAINMORE.NL/AMSTERDAM

idealen linksliggen laat je Maarten van Poelgeest Van links naar rechts Scherpe Plekken De Chersogangers

Recommend Documents