Les 4: Venezuela actueel / Bijlage II
I. QUIZ: Antwoorden Vraag 1: Hoe heeft Venezuela zijn naam gekregen? B – vanwege zijn gelijkenis met Venetië Venezuela werd door Columbus ontdekt tijdens diens derde reis in 1498. Het land kreeg in 1499 van Ojeda en Vespucci de naam Veneziola (= Klein-Venetië) wegens de paalwoningen van de inboorlingen die zij in de streek van het tegenwoordige meer van Maracaibo aantroffen. Veneziola veranderde in Venezuela door Spaanse invloeden, waar –uela gebruikt woord als suffix om een woord om te vormen tot zijn verkleinwoord. De omvang van de toenmalige inheemse bevolking was gering; ook hun cultuur was weinig ontwikkeld. In de loop des tijds is deze Indianenbevolking dan ook, met uitzondering van de half geciviliseerde Goajira’s ten westen van Maracaibo, teruggedrongen tot ten zuiden van de rivier de Orinoco. Op bescheiden schaal werden groepen negerslaven ingevoerd, waarvan enkele lokale nederzettingen nu nog aan de noordkust van Venezuela te vinden zijn. Er is ook nog een andere, veel minder bekende, verklaring over de oorsprong van de naam ‘Venezuela”. Martín Fernández de Enciso een bemanningslid van Ojedo en Vespucci zei dat er een volk woonde dat zichzelf ‘Veneciuela’ noemde.
Vraag 2: Wie heeft Venezuela van het juk van de Spanjaarden bevrijd? B – Simon Bolivar In 1522 begint de kolonisatie van Venezuela door de Spanjaarden. De eerste decennia werd vooral de noordkust gekoloniseerd, maar in de helft van de 18de eeuw was ook het binnenland, rond de Orinoco, aan de beurt. Na een hele reeks mislukte aanslagen, verklaarde Venezuela zijn onafhankelijkheid op 5 juli 1811, onder het leiderschap van Francisco de Miranda. Dit was het begin van de Venezolaanse oorlog voor onafhankelijkheid. Maar Caracas werd getroffen werd door een hevige, en vernietigende, aardbeving in 1812. Dit in combinatie met de rebellen, die zichzelf de Llaneros noemde, zorgde ervoor dat de eerste Venezolaanse republiek ten ondergang ging. Een tweede republiek kwam tot stand op 7 augustus 1813, maar ook deze hield maar een paar maanden stand. Echte soevereiniteit werd pas bereikt toen Simon Bolivar in beeld kwam. Hij was een Venezolaanse militair. Zijn grote ‘bevrijding’ begon in het huidige Colombia in 1813, waar hij de leiding had bij een militaire missie. Daarna kreeg hij zijn bijnaam, ‘El Libertador’, wat ‘De bevrijder’ betekent. Het was pas vele jaren later dat Bolivar echt verschillende Zuid-Amerikaanse landen bevrijdde van het Spaanse juk. Simon Bolivar kreeg steeds meer soldaten en bundelde zijn krachten met die van Jose Antoio Paez. In 1817 besloot Simon Bolivar om zijn hoofdkwartier op te zetten in de Orinoco-regio. Hij startte een revolutionaire regering in Angostura. Dat was één van de weinige plaatsen die niet waren verwoest door de oorlog en vandaar uit konden de Spanjaarden en royalisten hem moeilijk verdringen. Royalisten zijn mensen die de koning steunen, op dat moment was dit in Spanje de broer van Napoleon, Ferdinand. In het voorjaar van 1819 bedacht hij het grootse plan om Nieuw-Grenada aan te vallen. De route van het kleine leger (ongeveer 2,5 duizend man) ging door overstroomde vlaktes en ijzige bergen, wegen waarvan de Spanjaarden dachten dat ze onmogelijk waren. Simon Bolivar at hetzelfde eten, deed hetzelfde werk en vocht net zo hard als elke andere soldaat waardoor hij het respect en bewondering van zijn troepen kreeg. De Spanjaarden werden gepakt bij verrassing en in het gevecht van Bovaca op 7 augustus 1819 gaf het grote leger van de royalisten zich over aan Simon Bolivar. Drie dagen later nam hij Bogota in. Het was een keerpunt in de geschiedenis van het noorden van Zuid-Amerika. In december 1819 werd Bolivar president
www.zuiddag.be
Les 4: Venezuela actueel / Bijlage II
en militaire dictator. Hij creëerde dat jaar het Gran-Colombia of Groot Colombia (een Unie tussen hedendaags Venezuela, Ecuador en Colombia) maar dat was slechts een Unie op papier. Ecuador en Venezuela waren nog onder de macht van de royalisten. Op 24 juni 1821 won Bolivar, samen met José Antonio Páez and Antonio José de Sucre de Slag om Carabobo (Juni 1821), wat er voor zorgde dat ze Carácas konden bereiken. Daarna was snel heel Venezuela bevrijd van de Spanjaarden en Bolivar werd de eerste president. Bolivar ging wel door met zijn militaire missie en aan het eind van 1821 werd Ecuador ook bevrijd. Nu heel Gran-Colombia was bevrijd werd die regering erkend door de VS. Alleen Peru was nog in handen van de Spanjaarden. Een jaar later vroeg het Peruviaanse Congres Bolivar of hij Peru onafhankelijk wou maken. Bolivar antwoordde positief en op 9 december 1824 geeft het Spaanse leger zich over. Alleen een klein deel van Peru blijft nog in handen van de Spanjaarden. In april van 1825 werd ook dat deel bevrijd en naar hem genoemd: Bolivia. Hij en zijn collega’s bevrijden daarna ook nog Panama en de zuidelijke gebieden. Bolivar zijn macht ging nu van de Caribische eilanden tot de Argentinië-Bolivia grens. Bolivar is nog steeds een heel belangrijk en vereerd persoon in de landen die hij bevrijd heeft. Zo is bijvoorbeeld de plaatselijke munt in Venezuela, de Bolivar, naar hem genoemd.
Vraag 3: Wie is de president van Venezuela? Hugo Rafael Chávez Frías (Sabaneta, 28 juli 1954) is de 61ste president van Venezuela sinds 1999. Chávez groeide op in een arbeidersgezin in Sabaneta, Barinas, en werd beroepsmilitair. Vermits hij ontevreden was over het puntofijismo, het Venezolaans politiek systeem, dat hij corrupt en ondemocratisch vond, richtte hij in het begin van de tachtiger jaren de ondergrondse Revolutionaire Bolivariaanse Beweging-200 (MBR-200) op. Nadat de Democratische Actie-regering van president Carlos Andres Perez de gewelddadige onderdrukking beval van protesten tegen bezuinigingen, leidde Chávez de MBR-200. Ze pleegden een mislukte staatsgreep tegen de regering in 1992 waarvoor hij werd opgesloten in de gevangenis. Toen hij na twee jaar vrijkwam, richtte hij een sociaaldemocratische politieke partij op, de Beweging van de Vijfde Republiek. In 1998 werd hij verkozen tot president van Venezuela. Vervolgens introduceerde hij een nieuwe grondwet waarin minderheidsgroepen meer rechten kregen en hij veranderde de structuur van de Venezolaanse regering. Hij werd in 2000 herkozen. Tijdens zijn tweede presidentiële termijn, introduceerde hij een systeem van Bolivariaanse missies, gemeenteraden en door de werknemer beheerde coöperaties, evenals een programma van landhervormingen, terwijl hij ook diverse belangrijke industrieën nationaliseerde. De oppositie, die hem inmiddels verweet een populist te zijn die de democratie aan het uithollen was en in toenemende mate autoritair was, probeerde hem uit de macht te zetten, zowel door middel van een mislukte militaire coup in 2002 als door een referendum in 2004. In 2005 verkondigde hij openlijk zijn trouw aan wat hij zelf ‘het socialisme van de 21ste eeuw ‘noemt, en hij werd in 2006 opnieuw gekozen tot president. In 2007 richtte hij zijn nieuwe politieke partij op: de Verenigde Socialistische Partij van Venezuela. Sinds 2011 lijdt Chávez aan kanker. Toch heeft hij zich opnieuw verkiesbaar gesteld voor de presidentsverkiezingen van 2012. De kandidaat van de oppositie is Henrique Capriles Radonski.
Vraag 4: Wat zijn de 3 buurlanden van Venezuela? Venezuela ligt in het noorden van Zuid-Amerika, naast Brazilië, Guyana en Colombia en grenst in het noorden aan de Caribische zee en de Atlantische oceaan. Het is in totaal 916.445m² groot en heeft de vorm van een driehoek.
www.zuiddag.be
Les 4: Venezuela actueel / Bijlage II
Venezuela heeft vier grote topografische regio’s: 1) In het noord-westen de laagvlakten van Maracaibo 2) De bergen in het Noorden die zich uitstrekken in een boog vanaf de grens met Colombia langs de grens met de Caribische zee. 3) Centraal liggen er de grote vlakten 4) In het Zuid-oosten: de hooglanden van Guyana Het hoogste punt van Venezuela is de Pico Bolvar (4.979m), deze bevindt zich in de noordelijke bergen. Venezuela heeft heel mooie natuur. De bekendste bezienswaardigheid is de Angel falls, de grootste waterval van heel de wereld (979m) en erkend als Unesco werelderfgoed.
Vraag 5: Rangschik de volgende landen in volgorde van hun aanwezige oliereserves 1. Saoedi-Arabië 2. Venezuela 3. Iran 4. Irak 5. Koeweit Hoewel Venezuela momenteel slechts de 11de grootste producent van olie is, heeft ze na Saoedi-Arabie nog de meeste oliereserves liggen. Indien ze aan het huidig tempo blijft produceren, kan ze nog 234 jaar verder doen!
Vraag 6: Wat is de gemiddelde leeftijd in Venezuela? De gemiddelde leeftijd in Venezuela is 26 jaar. Dit is behoorlijk laag in vergelijking met België bijvoorbeeld, in ons land is de gemiddelde leeftijd 42,6 jaar. Andere opvallende Venezolaanse bevolkingscijfers: Venezuela
België
Deel van de bevolking jonger dan 15
30 %
15 %
Deel van de bevolking tussen 15-24
18 %
?
Deel van de bevolking ouder dan 65
5,5 %
18 %
Bevolkingsgroei per jaar
1,49 %
0,07 %
Bron: www.indexmundi.com - http://www.unfpa.org/public/countries
Het is duidelijk dat Venezuela een jonge bevolking heeft, en dat de bevolking nog steeds aangroeit. De uitdagingen voor het land liggen dan ook voor de hand: werk maken van onderwijs, kinderopvang, jongerenwerkgelegenheid...
www.zuiddag.be
Les 4: Venezuela actueel / Bijlage II
Vraag 7: Teken de vlag van Venezuela.
De originele vlag is ontworpen door Francisco de Miranda en bestaat uit 3 horizontale strepen in 3 verschillende kleuren, namelijk geel, blauw en rood. Dezelfde kleuren zijn gebruikt voor de vlaggen van Colombia en Ecuador, aangezien zij samen met Venezuela Groot-Colombia vormde. De vlag is voor het eerst gehesen in Venezuela op 3 augustus, wat nu de ‘Flag day’ is, een nationale feestdag. Miranda zelf gaf twee verschillende verklaringen voor het ontwerp van zijn vlag. Ten eerste zei hij dat de kleuren gebaseerd zijn op de theorie van de primaire kleuren. Deze theorie zegt dat geel de meeste warme kleur is en het dichts bij het licht staat. Dat blauw een mix is van sereniteit en opwinding. En rood tot slot is een verheffing van blauw en geel, een synthese, het verdwijnen van het licht in de schaduw. De tweede uitleg die Miranda gaf was dat de vlag geïnspireerd was op de gele, blauwe en rode vaandel van de burgerwacht van Hamburg. De traditionele verklaring achter de symboliek van de kleuren van de vlag is dat het blauw staat voor de Atlantische oceaan die Spanje (rood) scheidt van de Nieuwe wereld (geel). Tegenwoordig krijgen de kleuren een andere betekenis. Rood staat nu voor het bloed dat de patriotten in de onafhankelijkheidsstrijd hebben verloren. Het geel staat voor de welvaart van het land en het blauw voor de Atlantische oceaan. In 1859 werden er zeven sterren toegevoegd aan de vlag. Zij stellen de zeven provincies voor die zich verenigden tegen de Spanjaarden tijdens de oorlog om onafhankelijkheid (Barcelona, Barinas, Caracas, Cumaná, Margarita, Mérida, en Trujillo). In 2006 voegde Chavez nog een achtste ster toe om een decreet na te volgen dat Bolivar schreef in 1817. De ster representeert de toen net bevrijdde provincie Guyana en verwijst naar de toekomst en de overwinning. Soms wordt op de vlag in de linkerbovenhoek ook de presidentiële regel weergegeven. Het paard liep oorspronkelijk naar rechts, maar nu naar links om de ‘onafhankelijkheid en vrijheid’ weer te geven.
www.zuiddag.be
Les 4: Venezuela actueel / Bijlage II
Vraag 8: Hoeveel % van totaal aantal werkkrachten werkt in de informele economie? 42% van het totaal aantal werkkrachten werkt in de informele economie. Informele economie, of ‘verborgen’ economie is de verzameling van wettelijke en onwettelijke economische activiteiten, die niet in officiële cijfers weer te geven zijn. In Venezuela gaat dit vaak over alle mogelijke verkopers die op straat alle mogelijke koopwaar (eten, dvd’s, tijdschriften, kledij...) aan de man proberen te brengen. Zonder informele jobs zou het werkloosheidscijfer en armoedecijfer nog hoger zijn. De Venezolaanse overheid heeft de afgelopen jaren ook inspanningen geleverd om de informele sector te ondersteunen. Zo zijn er micro-kredieten: leningen waarmee kleine ondernemers hun business kunnen starten.
Vraag 9: Volgens officiële cijfers wonen er iets meer dan 3 miljoen mensen in Caracas. Maar hoeveel schat men dat er echt wonen? Officieus schat men dat er bijna 6 miljoen mensen wonen in Caracas. Dit komt door het massaal aantal mensen dat illegaal in de sloppenwijken van Caracas woont. Zij worden niet meegerekend in de bevolkingscijfers van de regering.
Vraag 10: Welke grote rivier stroomt er door Venezuela en is ook de naam van dit liedje van Enya? De Orinoco rivier – link youtube lied Enya: http://www.youtube.com/watch?v=kZ8KK8u9dN8 70°0'0"W
75°0'0"W
Aruba
65°0'0"W
Netherlands Antilles
60°0'0"W
Saint George's
Grenada
Port-of-Spain
Caracas
10°0'0"N
Trinidad and Tobago
10°0'0"N
Venezuela
Orinoco
Georgetown
Guyana 5°0'0"N
Bogota
5°0'0"N
Colombia
Suriname
Brazil 0 0
75°0'0"W
300 Kilometers 300 Miles
70°0'0"W
65°0'0"W
60°0'0"W
De rivier heet de Oronico en ontspringt in de Sierra Parima vlak bij de grens met Brazilië. De rivier loopt daarna met een boog om het Guyanaschild heen, vormt gedurende bijna 400 km de grens met Colombia, gaat vervolgens dwars door Venezuela naar het oosten en mondt ten slotte uit in de Atlantische Oceaan nabij Trinidad en Tobago. De Orinoco rivier is met zijn 2.140 km één van de langste rivieren van Zuid-Amerika. Ze stroomt door Venezuela en Colombia. Aan zijn monding, in de Atlantische oceaan, vormt de Orinoco een grote delta waar de rivier opsplits in honderden kleine stromen.
Naast vele soorten vissen leven er nog verschillende andere grotere dieren in de rivier. Ten eerste woont er de Boto, een soort dolfijn die ook wel de Amazone-rivierdolfijn wordt genoemd. Vervolgens is er ook de Orinoco krokodil. Een heel zeldzaam dier, waarvan er in het wild nog maar 250 leven. Ook de Caribische Piranha of de Pygocentrus cariba woont in de Orinoco.
www.zuiddag.be
Les 4: Venezuela actueel / Bijlage IV
I. Economische termen Bruto Binnenlands Inkomen Het bruto binnenlands product (bbp) is de totale geldwaarde van alle in een land geproduceerde finale goederen en diensten gedurende een bepaalde periode (meestal een jaar). Meestal wordt met dit begrip het bruto binnenlands product tegen marktprijzen bedoeld.
Kartel Een economisch kartel (uit het Duits Kartell , oorspr. betekenis: ‘briefje ter uitdaging tot een duel’) is een overeenkomst tussen bedrijven die bedoeld is om de onderlinge concurrentie te verminderen.
Hollandse ziekte Hollandse ziekte is een term uit de economie, waarbij wordt bedoeld dat de waarde van een munt stijgt als gevolg van de verkoop van pas ontdekte grondstoffen. Door die waardestijging wordt de concurrentiepositie van het land minder en valt de export terug. Hierdoor daalt de economische productie en stijgt de werkloosheid. Het wordt Hollandse ziekte genoemd omdat in de jaren 60 — door de ontdekte aardgasreserves en de verkoop van een deel daarvan aan het buitenland — de waarde van de gulden steeds meer steeg. De concurrentiepositie voor het bedrijfsleven werd daardoor steeds slechter en in het begin van de jaren 70 steeg de werkloosheid. The Economist schreef in 1977 over het beleid van de Nederlandse regering na de ontdekking van grote aardgasreserves. De “Dutch Disease” zou, aldus The Economist, betekenen dat de aardgasbaten werden gebruikt voor consumptieve en socialistische politieke doeleinden.
Koopkracht Het begrip koopkracht geeft aan hoeveel goederen een huishouden kan kopen met het besteedbaar inkomen. Bij gelijkblijvend inkomen en stijgende prijzen daalt de koopkracht. De koopkracht daalt ook bij stijgende belastingen omdat dan het besteedbare deel van het inkomen daalt. Indien het gestandaardiseerde inkomen sterker stijgt dan de prijzen, neemt de koopkracht toe. Het begrip wordt gebruikt om de (reële) ontwikkeling van het inkomen vast te stellen of ten behoeve van welvaartsverschillen tussen huishoudens.
Intuïtieve uitleg inflatie Economie De inflatie heeft met de economie te maken. De economie geeft aan hoe goed het met de mens en zijn behoeften gaat. Inflatie heeft met geld te maken, vaak wordt hier ook wel de prijsinflatie mee bedoeld. Er zijn ook andere vormen van inflatie maar de inflatie zoals we die dagelijks horen, gaat over de prijsinflatie.
Definitie van inflatie Inflatie betekent simpelweg de waardevermindering van geld door het stijgen van de prijzen. Dus wanneer voedingsmiddelen of gemaksproducten duurder worden, wordt het geld minder waard. Want had je eerst 20 euro nodig voor een bepaald product, dan heb je er nu ineens 25 euro voor nodig. Je geld is ineens veel minder waard.
www.zuiddag.be
Les 4: Venezuela actueel / Bijlage IV
Iedereen miljonair! Stel je eens voor dat iedereen in België miljonair zou worden. Dat zou toch ontzettend mooi zijn, of niet? Iedereen kan dan doen wat hij/ zij wil. Maar zo mooi is dat helemaal niet. Want mensen gaan dan kopen, kopen en nog eens kopen. De vraag naar producten stijgt dan. Stel iedereen wil die allerduurste flatscreen tv, dan denkt de producent: ik moet er ineens veel meer maken, dus dan maak ik de prijs ook veel hoger. Andere fabrikanten willen niet achterblijven dus verhogen ook de prijs voor hun product. Uiteindelijk wordt zo alles veel duurder. Een brood wat eerst 2 euro kostte, wordt al snel 4 euro, 10 euro en misschien wel 25 euro per brood! Uiteindelijk geraakt het geld van al die miljonairs ook op, want met zulke hoge prijzen ben je al snel geen miljonair meer. Om alles op te kunnen vangen, zullen de lonen dus omhoog moeten gaan. Wat voor de bedrijven nog meer kosten met zich mee brengt dus uiteindelijk wordt alles nog duurder. Zo blijf je maar bezig. Dit heet inflatie: je komt er uiteindelijk niet meer uit.
Inflatie stopzetten De inflatie moet altijd stopgezet worden, want buitenlandse bedrijven willen niet meer in een land investeren waar de inflatie zo hoog is. Bovendien verliezen de inwoners hun vertrouwen in de munteenheid. Wat je dan krijgt, is dat de mensen naar de banken gaan om al hun geld op te eisen. Dit vormt een groot probleem, want zoveel geld is er nooit beschikbaar. Om de inflatie terug te dringen, worden de hypotheekrentes verhoogd. Dit voorkomt dat mensen zomaar een hypotheek aangaan. Het geld moet tijdelijk niet uitgegeven worden zodat de producten weer goedkoper worden. Want iets wat bijna niet verkoopt, wordt vanzelf weer goedkoper.
Eindconclusie inflatie Een inflatie van 2 tot 3 procent per jaar wordt nog geaccepteerd. Normaal gesproken stijgen de lonen dan ook wel weer mee. Wanneer de inflatie ineens een stuk hoger is, is het slim om voorlopig de hand op de knip te houden en alleen het hoognodige zoals voedsel te kopen.
Bronnen: http://financieel.infonu.nl/diversen/68723-definitie-van-inflatie.html, Wikipedia
www.zuiddag.be
