Den Haag, 3 oktober 2012
Hypothekenexpress Overstappen van groei naar excellent beheer Hypothekencongres 2012
© IG&H©Consulting IG&H Consulting & Interim, & Interim, Utrecht Utrecht 2012 2012
Den Haag, 3 oktober 2012
Hypothekenexpress Overstappen van groei naar excellent beheer Hypothekencongres 2012
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
1
Hypotheekmarkt in elkaar gezakt tot nieuw dieptepunt
Hypotheekproductie blijft dalen 140
Aantal woningen per koper op historisch hoogtepunt
126 115
120
98
100 80
65
62
60
59 43
40 20 0 2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Bron: Kadaster, Wegwijs © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
3
Verwachtingen zijn somber Kopers wachten verdere daling af
Verkopers nemen moeilijk verlies
Laag consumentenvertrouwen
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
Weinig appetite verstrekkers
Nieuw fiscaal stelsel
Beperktere leencapaciteit
Hypothekencongres 2012
4
2
Herstel moet komen uit juiste combinatie van factoren Robuust woningmarktbeleid
Economisch herstel
Aanpakken funding gap
Uitbodeming woningprijzen
Starters helpen kopen
Aanpak onder water problematiek
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
5
Hypothekencongres 2012
6
Robuust woningmarktbeleid: Eerste stap gezet, nog veel te winnen
Stelling: De formatie van een nieuw kabinet geeft geen zekerheid op de woningmarkt 4%
Helemaal mee oneens
14% 26%
Mee oneens Weet niet / NVT
52%
Mee eens Helemaal mee eens
Bron: Hypotheekonderzoek IG&H © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
3
Economisch herstel: Herstel van economie lijkt nog uit zicht
Koopkracht daalt ook in 2013
Werkloosheid stijgt nog verder
2%
8%
1%
7% 6%
0% -0,5%
-0,8%
-0,9%
7,0%
-1,8%
-1%
6,3%
5% 5,5%
5,3%
2010
2011
4%
-2% 2010
2011
2012
2013
2012
2013
Bron: Macro Economische Verkenning (september 2012) van CPB © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
7
Aanpakken funding gap: Geen quick fix funding gap Funding gap
800 600 400 200 0 '06
'07 '08 Hypotheekschuld
Stelling: Wij verstrekken naar verwachting meer hypotheken in 2013 dan in 2012 (banken) 6%
Helemaal mee oneens Mee oneens
14%
'09 '10 Spaartegoeden
'11
Stelling: Pensioenfondsen moeten op grote schaal hypotheken van banken kopen, om zo de woningmarkt meer lucht te geven 8%
16%
Weet niet / NVT
28% 44%
Mee eens Helemaal mee eens
Helemaal mee oneens Mee oneens Weet niet / NVT
32% 32%
Mee eens Helemaal mee eens
Bron: ECB, Hypotheekonderzoek IG&H © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
Hypothekencongres 2012
8
4
Uitbodeming van woningprijzen: Pas als bodem in zicht is, zal markt herstellen
Stelling: De gemiddelde huizenprijs gaat in 2013…. 1,5% 4% 0,5%
Stelling: Het is goed als de huizenprijzen nog 10% verder dalen, er zit nu teveel lucht in de markt
Sterk dalen Helemaal mee oneens
Enigszins dalen
14% Ongeveer gelijk blijven
37% 57%
12%
23%
Mee oneens Weet niet / NVT
47%
Enigszins stijgen
Mee eens Sterk stijgen Helemaal mee eens
Bron: Hypotheekonderzoek IG&H, CBS, Rabobank © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
9
Hypothekencongres 2012
10
Starters helpen kopen: Eigen woning starters wordt lastiger, terwijl juist zij de markt kunnen openbreken
Stelling: Door lenteakkoord wordt het voor starters lastiger om in te stappen in de woningmarkt 6% 30%
15%
Helemaal mee oneens Mee oneens Weet niet / NVT
45%
Mee eens Helemaal mee eens
Bron: Hypotheekonderzoek IG&H © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
5
Starters helpen kopen: Eigen woning starters wordt lastiger, terwijl juist zij de markt kunnen openbreken
Stelling: De woningmarkt wordt pas opengebroken indien we starters financieel kunnen ontlasten 10%
7%
Helemaal mee oneens
36%
Mee oneens Weet niet / NVT
44%
Mee eens Helemaal mee eens
Bron: Hypotheekonderzoek IG&H © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
11
Aanpak onder water problematiek: Mensen nemen moeilijk verlies op verkoop
Prijsontwikkeling koopwoning vanaf koopjaar* 160.000 150.000 140.000 130.000 120.000 110.000 100.000 90.000
80.000
Koopjaar 2000 Koopjaar 2001 Koopjaar 2002 Koopjaar 2003 Koopjaar 2004 Koopjaar 2005 Koopjaar 2006 Koopjaar 2007 Koopjaar 2008
Consumentenonderzoek: “Als ik bij verkoop met een restschuld zou blijven zitten, dan blijf ik wonen in mijn huidige woning” Helemaal mee oneens
2% 20%
Mee oneens
8%
Neutraal
27% Mee eens
43% Helemaal mee eens
* Maximaal gefinancierde woning van €100.000,- met 10% kosten koper
Bron: Hypotheekonderzoek IG&H © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
Hypothekencongres 2012
12
6
Aanpak onder water problematiek: Met name jonge leeftijdsgroepen kampen met onderwaarde
80% 70% Gemiddelde NL 60%
Percentage overwaarde
< 25 jaar 50% 25 - 35 jaar 40% 35 - 45 jaar 30% 45 - 55 jaar 20% 55 - 65 jaar 10% > 65 jaar 0% 2006
2007
2008
2009
2010
2011*
2012*
2013*
-10% -20% -30% *Basis CBS aangevuld met groeicijfers voor 2011-2013: -2%, -8%, -4%
Bron: Teamanalyse IG&H © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
13
Komt tijd komt raad…?
65+-ers laten veel vermogen achter
Consument gaat meer aflossen
Mogelijk leidt monetaire verruiming tot inflatie
Eigen woning: €221 mld Hypotheek: €117 mld Hypotheekschuld: €40 mld Overwaarde:
€181 mld 2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bron: CBS, Teamanalyse IG&H © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
Hypothekencongres 2012
14
7
Consument moet van onder water naar het droge Consument moet van onder water naar het droge
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
15
Kernvraag: Hoe pas ik mijn hypotheek aan de nieuwe realiteit aan?
Nieuwe economische realiteit Nieuwe fiscaliteit
Gedaalde woningwaarde
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
Hypothekencongres 2012
16
8
Conclusie: Excellent beheer noodzakelijk en zwaartepunt van aandacht voor komende periode
Laag bewustzijn van restschuld igv. aflossingsvrije hypotheek
Onbewust 60%
Stelling: In 2013 zal de aandacht verder verschuiven van ‘nieuwe klanten binnenhalen’ naar ‘bestaande klanten behouden’
26%
5%
Helemaal mee oneens
18%
Mee oneens
40% Neutraal
Bewust
46% Mee eens Helemaal mee eens
Bron: Hypotheekonderzoek IG&H, GFK © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
17
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
18
© IG&H Consulting & Interim
9
Wat is de impact op adviespraktijk?
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
19
Hypothekencongres 2012
20
4 letters zetten adviespraktijk op z’n kop Provisieverbod
Deskundigheidseisen
Transparantie advies & distributie kosten
Rente voor gelijke klanten gelijk
BGFO © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
10
Hypotheekadviseurs in zwaar weer Totaal aantal trajecten (‘000)
Prijs per gem. traject
Distributievorm
300
100% 200
200
x
Execution only
€400 > 300
Digitaal
€700 > 500
Persoonlijk
€3500 > 1650
87%
75%
x
100
50% 25%
0
8% 5%
0% '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15
'09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 EO
Digitaal
Persoonlijk
Verwachte ontwikkeling adviesmarkt (in € mln, ex onderhoud) 1000
890
810
672
475-575
385-495
360-450
2010
2011
2012
2013
2014
2015
800 600 400 200 0 Bron: Kadaster, IG&H teamanalyse © IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
6 kernelementen van succesvolle toekomst vaste adviespraktijk
Rigoureuze focus op NPS
Low cost processen
Compliance volledig op orde
Advies als product
Focus op nieuw EN onderhoud
Inspelen op cross channel gedrag
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
Hypothekencongres 2012
22
11
6 kernelementen van succesvolle toekomst vaste adviespraktijk Volledig nieuw businessmodel Rigoureuze focus op NPS
Low cost processen
Compliance volledig op orde
Advies als product
Focus op nieuw EN onderhoud
Inspelen op cross channel gedrag
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
23
Hypothekencongres 2012
24
Wat is de impact op verstrekkers?
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
12
Ook voor verstrekkers is excellent beheer van belang, zowel uit defensief als offensief oogpunt
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
Hypothekencongres 2012
25
Hypothekencongres 2012
26
Noodzakelijke transitie van maximalisatie naar optimalisatie; 6 kernelementen Herwinnen van vertrouwen
Stabiele toegang tot funding
Wettelijke zorgplicht op klantniveau
Relevante onderhoudspropositie
Optimale kanalenmix
Grip op compliance en kwaliteit in keten
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
13
Den Haag, 3 oktober 2012
Hypothekenexpress Overstappen van groei naar excellent beheer Hypothekencongres 2012
© IG&H Consulting & Interim, Utrecht 2012
© IG&H Consulting & Interim
14