Hoogwaardige benutting van gras Wat is daarvoor nodig? Seminar ‘Kansen voor Gras’– 24 September 2014
Arjen Brinkmann Brinkmann Consultancy
1
Hoogwaardige benutting van gras – wat is daarvoor nodig? In ieder geval de volgende zaken: 1. 2. 3. 4. 5.
Weet hoeveel gras je hebt, en welke kwaliteit Denk in combinatie van verwerkingsopties Behandel gras als substraat -> denk in ketens Bepaal aan welke beleidsdoelen grasverwerking moet bijdragen Hou je bij aanbestedingen aan een aantal ‘basisregels’
2
1. Weet hoeveel gras je hebt, en welke kwaliteit • Hoeveel gras komt in het beheergebied vrij? • Welke typen gras komen vrij (bermgras, slootmaaisels, natuurgras)? • Wat is de kwaliteit van het gras? – Voorjaarsgras/najaarsgras – Hoeveelheid verontreiniging (zwerfvuil) – Invloed van maaimethode (lengte, zand, etc.)
-> In praktijk zijn hoeveelheden en kwaliteit vaak niet of beperkt bekend bij aanbestedende dienst
3
2. Denk in combinaties van verwerkingsopties • In zijn algemeenheid geldt: Hoe hoogwaardiger het beoogde eindproduct, hoe homogener het inputmateriaal zal moeten zijn (kwaliteitsborging) • Echter, in beheergebied ontstaan maaisels van verschillende kwaliteit -> Verwerkingsopties die kritisch zijn t.a.v. de input (bijvoorbeeld grasvergisting) naast opties die minder kritisch zijn (bijvoorbeeld compostering) -> Oftewel: Eenzijdig inzetten op één optie is irreëel
4
3a. Behandel gras als substraat • Bij maaien van gras staat terreinbeheer centraal – In stand houden functionaliteit van het terrein (verkeersveiligheid, open houden watergangen etc.) – Vegetatie ontwikkeling (bijvoorbeeld verschraling)
• In huidige praktijk van oogst en logistiek zijn grassen vaak sub-optimale substraten: – – – –
Samenstelling van het gras (bodem en maaimoment) Wijze van afvoer, bufferen en voorbewerken niet adequaat vormgegeven Aanwezigheid van zwerfvuil Aanwezigheid van veel zand en gronddeeltjes
-> Hoogwaardige verwerking stelt andere eisen aan keten van gras maaien, inzamelen en voorbewerken 5
3b. Denk in (gras)ketens • Maaimethode bepalend voor hoeveelheid aanhangend vuil • Snelle afvoer (en eventueel inkuilen) essentieel om verlies organische stof te voorkomen • Voorbewerking? -> Eisen in maaibestekken moeten voorsorteren op beoogde hoogwaardige benutting van gras
6
Wat betekent dat voor de kosten & opbrengsten ? (I)
7
Wat betekent dat voor de kosten & opbrengsten? (II)
8
Wat betekent dat voor kosten & opbrengsten? (III) Hoogwaardige verwerking van gras kán financieel aantrekkelijker zijn dan gangbare verwerkingswijzen. Voorwaarden: 1. Gras van goede kwaliteit/samenstelling 2. Noodzakelijke meerkosten in grasketen moeten worden ‘gecompenseerd’ door vermeden kosten van alternatieve verwerking, dan wel opbrengsten uit producten • Ga uit van reële prijzen voor alternatieve verwerking (compostering) • Prijzen in grasketen dienen recht te doen aan kosten/opbrengsten in verschillende schakels -> Waak voor overspannen verwachtingen m.b.t. opbrengsten
9
4. Bepaal aan welke beleidsdoelen grasverwerking moet bijdragen • • • • • • •
CO2 besparing Koolstofvastlegging Biobased economy -> waardepyramide/cascadering Circulaire economie Innovatie … …
-> Werk specifieke criteria in aanbesteding uit op basis van beleidsdoelen
10
5. Basisregels bij aanbestedingen gras • Houdt een (gedegen) marktconsultatie • ‘Stuur het gras’, m.a.w. niet het gras zonder meer aan het maaibedrijf laten • Ga uit van bestaande verwerkingsinfrastructuur (erkende verwerkers). Alleen bij langjarige contracten is investering in nieuwe infrastructuur reëel (innovatie) • Verifieer data van de beste inschrijver vóór gunning • Verifieer gemaakte beloften (o.m. de daadwerkelijke bestemming van het gras -> transportbonnen)
11
Tot slot…. Coming soon (oktober 2014):
‘Handreiking Duurzaam Aanbesteden Groenafval’
12
Contact
Arjen Brinkmann 06-13617883
[email protected] @BiomassTransit
13
Innovatiegericht Inkopen Innovatiekansen voor gras Lelystad 24 september Marieke van Putten
Titel van de presentatie |
Innovatiegericht inkopen • Aanjagen van economie en innovatie via inkoop van de Overheid • Leidt tot vernieuwende oplossingen van maatschappelijke vragen
http://youtu.be/KUJXkEyDNTE
15
Ministerie van Economische Zaken Titel van de presentatie | 5 november 2012
Toolbox
16
Ministerie van Economische Zaken Titel van de presentatie | 5 november 2012
Succesfactoren Innovatie en inkoop strategie Innovatievriendelijke cultuur Teamgeest Vroegtijdig contact met de markt continuiteit in traject Van innovatie naar inkoop Andere business modellen
17
Ministerie van Economische Zaken Titel van de presentatie | 5 november 2012
Innovatiekoffer On line applicatie www.innovatiekoffer.nl Speels een overzichtelijk Instrumenten in iedere fase • Best practices • • • •
18
Ministerie van Economische Zaken Titel van de presentatie | 5 november 2012
Instrumenten
19
Ministerie van Economische Zaken Titel van de presentatie | 5 november 2012
Instrumenten
20
Ministerie van Economische Zaken Titel van de presentatie | 5 november 2012
Zelfsturings mechanisme • Overheden ondersteunen elkaar • On line applicaties • Zelfsturende vragenlijst • Beleid • Inrichting organisatie • Management middelen • Aanbesteding • Relatie overheid en bedrijfsleven
21
Ministerie van Economische Zaken Titel van de presentatie | 5 november 2012
Innovatiemarkt • Vraag en aanbod • Machines4green BV, 61e plaats MKB Innovatie Top 100 2014: • Eurobagging voor tijdelijke opslag • Marktontmoetingen
22
Ministerie van Economische Zaken Titel van de presentatie | 5 november 2012
Activiteiten • Individuele projecten ondersteunen • Dynamisch Verkeersmanagement
• Gebouwde omgeving • • • • • •
Watermanagement Facilitair management Duurzaam vervoer en energie Circulaire economie Veiligheid Gezondheidszorg
• Tools & instrumenten bieden • Netwerk activeren
23 Titel van de presentatie | 5 november 2012
Olievlek • In iedere regio een eigen netwerk • Zelfsturing
24
Ministerie van Economische Zaken Titel van de presentatie | 5 november 2012
Innovatiegericht Inkopen • Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg • Innoveren door het realiseren van maatschappelijke opgaven te optimaliseren
Contactinformatie/afsluiting: Marieke van Putten
[email protected]
25 Ministry of Economic Affairs, Agriculture and Innovation