HOOGSTAMFRUIT HEMMEN NAJAAR 2014 Voor u ligt de vijfentwingstigse nieuwsbrief van het project Hoogstamfruit Hemmen. In deze nieuwsbrief vindt u onder andere een donateursverslag van de bloesempicknick, nieuws uit de hoogstamboomgaarden en natuurlijk de uitnodiging voor de aanstaande plukdag op zaterdag 13 september 2014. Verslag bloesempicknick 19 april 2014 (Door Hanneke Peters, donateur) Na geluk in het spel, bij een actie van Beter Bio ben ik de eigenaar van een appelboom! Een fijne prijs, mede omdat wij al gelijk aan konden sluiten bij de jaarlijkse bloesempicknick. Niet wetend wat ons te wachten stond, togen wij naar Randwijk, waar we met heerlijke zelfgebakken appeltaart werden ontvangen op Ekoboerderij de Lingehof. De kinderen vonden gelijk de hooiberg, waar lekker in gesprongen mocht worden. Vervolgens liepen wij in een lange stoet over een mooi wandelpad naar de boomgaard, onderweg begeleid door vogelgezang. Dat het boven de 20 graden was en zonnig, maakte dat iedereen zich in opperbest humeur bevond.
Bij de boomgaard aangekomen zochten wij met behulp van de plattegrond naar onze boom. Het bleek een stevige boom te zijn, vlak bij het bijenhuis (met de bestuiving zal het dus wel goed komen). We knuffelden de boom en spraken hem liefdevol toe, voor een goede oogst. Daarna timmerden we samen een vogelhuisje, dat we in de boom hingen. Intussen stond er een heerlijke lunch voor ons klaar. Ook voor de kinderen was er van van alles georganiseerd: er werden pannenkoeken gebakken en er was een fijn vuurtje met marshmallows om te roosteren. Zo hebben wij ons uren fantastisch vermaakt in de boomgaard; wat een prijs!
HOOGSTAMFRUIT HEMMEN NAJAAR 2014
‘Kampvuur marshmallows roosteren’
‘Een van de zelf gemaakt vogelhuisjes’
Nieuws uit de boomgaard Over het algemeen hebben de appelbomen goed gebloeid dit voorjaar. De bomen in het perceel het dichts bij Zetten (Veldstraat) zitten dan ook tjokvol appels! De takken begonnen begin juni erg door te hangen en daarom hebben we in dit perceel wat uitgedund. Nog steeds hangen er behoorlijk veel appels, dus hier kan flink geplukt worden dit jaar. Ook de percelen in de buurt van het Pakhuis stonden mooi in bloei. Eind mei zagen we hier behoorlijk wat appels hangen, maar een maand later hingen er een stuk minder! Het wisselt wel wat per ras, zo zit er bijvoorbeeld aan de Notarisappel, Dubbele Bellefleur en Topaz nog behoorlijk wat, maar aan de Rode Boskoop en Ingrid Marie echt zeer weinig. We hebben nog geen verklaring voor het afvallen van de appels. De appelbloesemkever kunnen we niet de schuld geven, want de meeste bloesem zag er goed uit en er zaten dus ook appels aan de bomen in het voorjaar. Misschien ligt het aan de zogenaamde junirui? In deze periode kunnen bomen slechte appels laten vallen. Maar als er vervolgens niks meer aan de boom zit, is dit toch wel gek. Ondanks het wisselende aantal appels per boom, ziet de boomgaard er fantastisch uit met al die mooie nestkastjes die tijdens de bloesempicknick zijn gemaakt. Tijdens de plukdag kun je kijken of er ook een nestje in gezeten heeft, tot dan!
Plukken in de Veldstraat De bomen in het perceel in de Veldstraat zijn nog niet allen gekoppeld aan een donateur. De inmiddels ‘bezette’ bomen kunt u herkennen aan een naambordje bij de boom. Echter zijn er ook donateurs die nog geen naambordje hebben aangevraagd. Daardoor is het niet duidelijk welke bomen nog vrij zijn. De ‘vrije’ bomen mogen echter door eenieder geplukt worden tijdens de plukdag. We zullen deze bomen markeren door een lintje.
Dus, alle bomen met een lintje mag u al vanaf 11:00 uur plukken. Zo kunnen we iedereen, ook de donateurs wiens boom dit jaar weinig vruchten draagt, toch verzekeren van plukplezier en appels! Donateursnieuws Het aantal donateurs van een hoogstamappelof perenboom blijft langzaam verder groeien. We ontvangen het hele jaar door nieuwe aanmeldingen met een top in de weken voorafgaand aan een bloesempicknick of een plukdag. Het totaal aantal bestaat momenteel uit 227 donateurs en we tellen 30 vrienden. Er zijn ook nog enkele donateurs die al vanaf de start in 2003 trouw blijven aan hun boom. In die jaren hebben zij hun boompje zien uitgroeien tot een jong volwassen hoogstamboom die al een ruime oogst geeft. Leuk om deze groei van dichtbij mee te
HOOGSTAMFRUIT HEMMEN NAJAAR 2014 maken. Met name vanwege deze groei werd het donateurschap ook al meerdere keren als origineel cadeau gegeven ter gelegenheid van een geboorte. De tekst op het bordje bij de boom maakt het cadeau compleet. U heeft hiervoor de mogelijkheid om zelf een tekst van maximaal drie regels te verzinnen. Samen met de naam van de donateur en het appelras laten wij deze tekst op het bordje drukken. Uw boom met bordje maakt voor iedereen duidelijk dat desbetreffende boom geadopteerd is en uw boom is hierdoor makkelijk terug te vinden. Dus heeft u nog geen bordje bij uw boom? Ons advies is om deze zsm aan te vragen via email of middels het antwoordstrookje op de laatste pagina van deze nieuwsbrief. Als u denkt dat de donateurs voornamelijk uit de Betuwe komen heeft u het mis. De donateurs komen uit heel Nederland; Amsterdam, Goes, Workum, Amersfoort tot in Nijmegen en verder. Tevens hebben we twee gezinnen wonend in Duitsland. En ook zij bezoeken af en toe hun boom. Al en met al een grote groep die allen op een eigen manier genieten van hun geadopteerde hoogstamboom op Landgoed Heerlijkheid Hemmen. Hopende u allen weer te ontmoeten op de jaarlijkse plukdag!
‘Bloesem Notarisappel’
De Notarisappel is in 1890 geteelt door notrais van den Ham in Lunteren. De appel werd al snel erg populair en is een tijd de bekendste Nederlandse appel geweest. De notarisappelboom groeit matig tot sterk en heeft een breed uitgaande kruinvorm waardoor het een grote boom wordt. De boom draagt vrij laat maar vaak wel een goede oogst. De Notarisappel heeft een geel, groene schil met een licht rode blos. De schil is echter wel vrij hard, schillen voor consumptie wordt om deze reden aanbevolen.
Inzoomen op een appelras: de Notarisappel 20 donateurs hebben het oogstrecht van één van de bekendste oud Hollandse appelrassen; de notarisappel. In deze nieuwsbrief wat achtergrondinformatie en eigenschappen van dit specifieke ras.
De smaak is aangenaam zoet, aromatisch en het vruchtvlees is sappig, middelvast en wit tot lichtgeel van kleur. Deze appels pluk je eind september. De boom laat echter veel vroegtijdige vruchtval voor boomrijpheid zien. De oogst is vaak toch goed met name
HOOGSTAMFRUIT HEMMEN NAJAAR 2014 door de relatief grote vruchten. Het is een zeer goede handappel, maar ook te gebruiken voor het maken van heerlijke appelmoes. De appel is matig lang te bewaren, ons advies; nuttigen voor de Kerst. Helaas is de Notarisappel niet veel meer te vinden. Sinds 1957 werd hij afgevoerd onder andere wegens een te lage productie en gevoeligheid voor ziekten. Gelukkig kunt u nog wel van deze kwalitatief goede, smakelijke appel genieten in de hoogstamboomgaarden in Hemmen. Wilt u zelf, of iemand die u kent, ook genieten van deze heerlijke Notarisappel? Dat kan, er zijn nog enkele Notarisappelbomen vrij voor adoptie! Uitnodiging voor de plukdag
Op zaterdag 13 september nodigen we u van harte uit op de appelplukdag. Vanaf 11:00 uur bent u welkom in de boomgaard bij het fruitpakhuis Boelenhamsestraat te Hemmen. Wij ontvangen u volgens traditie met koffie, thee en appeltaart. Als u in de middag wilt picknicken in de boomgaard, bijvoorbeeld onder uw eigen boom, vragen wij u hiervoor uw eigen lunchpakketje mee te nemen. CNME ’t Pakhuis zal die dag leuke kinderactiviteiten verzorgen zoals het maken van appellekkernijen. Echter zal een bezoekje in het Pakhuis ook de moeite waard zijn waar u onder andere kunt zien hoe honing geslingerd wordt. Ook zal er zoals inmiddels vertrouwd weer een mobiele sappers aanwezig zijn zodat naar wens uw appels versapt kunnen worden. Deze pakken appelsap kunt u tijdens de plukdag kopen. Als u hiervoor uw eigen geplukte appels inlevert kost een 5 liter pak appelsap slechts € 5,00. Tevens wordt er een groentewinkeltje ingericht waar u biologische groentes en aardappels kunt kopen van Ekoboerderij de Lingehof en Tuinderij de Stroom. Al met al, voor ieder wat wils. Namens het hoogstamfruitteam; graag tot ziens op de jaarlijkse plukdag! PLUKMATERIAAL – Tijdens de plukdag zal er een beperkte hoeveelheid plukmateriaal aanwezig zijn. Als u de mogelijkheid heeft,
vragen wij u zelf een trapje mee te nemen. Mocht u bij de vorige plukdag al een kist (met appels) mee hebben genomen, dan verzoeken wij u vriendelijk de lege kist weer mee te nemen naar de plukdag. Per donateur kunnen wij namelijk slechts één kist ter beschikking stellen. Bent u voor het eerst op een plukdag, meldt dit dan even, dan ontvangt u van ons een kist in bruikleen. PARKEREN – U kunt tegenover het fruitpakhuis op het fruitperceel parkeren. Dit bij droge omstandigheden. Bij extreem slecht weer kunt u parkeren op Ekoboerderij de Lingehof. Wanneer dit het geval is, zullen wij zorgen voor bewegwijzering. INTRODUCÉS – Introducés zijn welkom om mee te komen plukken. Tijdens deze plukdag zijn hier geen extra kosten aan verbonden. AANMELDEN – Aanmelden voor deze plukdag is niet nodig.
Verhinderd op zaterdag 13 september? Bent u verhinderd op de plukdag, maar wilt u toch uw eigen fruit plukken, dan verzoeken wij u dit te doen vóór 13 september. De boomgaarden zijn voor onze donateurs vrij te betreden om op een zelf gekozen moment te gaan plukken. Let op: Zaterdag 13 september is de uiterste plukdag en na 14:00 uur ’s middags zullen alle bomen leeggeplukt worden. Wanneer u verhinderd bent maar u wilt ook (een deel van) uw appels laten versappen dan kan dat! U plukt dan vóór 13 september uw boom, uw oogst levert u bij ons in waarna wij ter zijne tijd appelsap voor u apart zetten. ROUTE – Voor wie voor de eerste keer naar de fruitschuur komt nog even adres en route: Boelenhamsestraat in Hemmen, een witte fruitschuur met rieten kap. Per trein vanaf Arnhem of Utrecht, station Hemmen /
HOOGSTAMFRUIT HEMMEN NAJAAR 2014 Dodewaard. Per auto afrit 36 of 37 van de A15, of afrit 18 van de A50, volg de borden Zetten / Hemmen.
……………………………………………………………………………………………………… Aanmeldstrook voor een bordje (vóór 1 september ingeleverd = 13 september aan uw boom!) Naam………………………………………………………………… (naam zoals het op het bordje moet komen te staan) Boomnummer……………………………………(bijvoorbeeld 1 C8) Gewenste tekst (maximaal 3 regels): Regel 1………………………………………………………………… Regel 2………………………………………………………………… Regel 3………………………………………………………………… Te versturen aan Hoogstamfruit Hemmen, Hemmensestraat 17, 6668 LB Randwijk of per e-mail aan
[email protected]