29 Vrijdag Juni2007
Privéscholen
Visnieuws
Nieuw toptalent
De privéscholen in Nederland maken een enorme bloei door. ‘Je wilt toch het beste voor je kind.’ Veel ouders hebben het gevoel dat dat in het gewone onderwijs niet meer te vinden is: te grote klassen, te weinig strakke regels, te weinig aandacht. 06
Vistraiteur Fishes in Amsterdam heeft kaviaar van zeewier en van duurzaam gekweekte steur. Zodat we over honderd jaar nog steeds vis kunnen eten. En verder: het wordt een puik mosseljaar, volgende week woensdag ligt de eerste oogst in de winkels. 22
Ze wil arts worden en ook nog cliniclown. Het studentenleven zet ze daarom maar even opzij. De ambitieuze Larenspeelster Carlijn Welten (19) behoort tot de nieuwe generatie toptalenten van de Nederlandse hockeyvrouwen. 27
Goed voor je kind!
Kaviaar en mosselen
Carlijn Welten
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
De wolken boven dat mooie Nederland
De skyline van Rotterdam (de foto is niet bewerkt). Theodore Dalrymple AMSTERDAM
...
Toen ik laatst over Rotterdam vloog, werd ik getroffen door het beeld van de stad. Ik betwijfel of je ergens zo duidelijk de bewijzen kunt zien van de kracht van menselijke intelligentie en organisatievermogen. Eigenlijk gaat dit op voor heel Nederland: een stuk land dat niet veel te bieden had en gedeeltelijk op de zee was veroverd, is met veel ijver veranderd in een van de welvarendste gebieden ter wereld. Het nationaal product overtreft dat van heel Afrika.
RONALD VAN DEN HEERIK/HOLLANDSE HOOGTE.
Ik kreeg laatst als cadeautje een boek over het Hollandse landschap en de begeleidende tekst was onbedoeld een aanwijzing voor de grote welvaart. Het prees de maatschappelijke gelijkheid in Holland en wees erop dat je er geen dure auto’s ziet, alleen maar middenklassers. Als voorbeeld werden Mercedes en BMW gegeven. Waarschijnlijk zijn de Nederlanders de best opgeleide mensen ter wereld - hoewel ouderen, zoals overal, klagen dat het niveau daalt. Veel Nederlanders hebben een Engelse woordenschat die groter is dan die van Engelsen en Amerikanen. En ja-
ren lang waren de Nederlanders er ook trots op dat er in hun land nooit wat gebeurde. De zaken waar Nederland zich mee bezig hield waren precies dat: zaken. En dan was er nog de sociale zekerheid met een vleugje anticalvinistische decadentie. Het land Theodore Dalrymple is een conservatieve ideoloog, die hamert op de eigen verantwoordelijkheid van de mens voor zijn lot. Dit is een bespreking van het boek ‘The last days of Europe’ van Walter Laqueur, waarin zijn eigen ideeën over de Europese beschaving duidelijk worden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................................................................................
Wil Rouvoet niet te veel weten van het gezin? Minister André Rouvoet zoekt de grenzen op van wat de overheid mag en kan. ‘Opvoedrisico’s’ – zoals ouders die lang werkloos zijn, veel drinken of zijn gescheiden – worden ‘in kaart gebracht’. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG
...
Hoera een baby! Net vader, loop je met wallen onder je ogen naar het gemeentehuis. Je geeft de naam op van je kindje en krijgt een folder in je hand. ‘Is een opvoedcursus niets voor u?’, lacht een ambtenaar. ‘Het
kan veel ellende voorkomen.’ Een paar weken later controleert het consultatiebureau of de oortjes en gewrichten werken. Tussen de bedrijven kijkt de arts indringend in de ogen van de jonge ouder. ‘Hoe is het thuis?’, vraagt hij. ‘Alweer aan het werk? Of heeft u geen baan? En uw partner? Of bent u soms gescheiden? Drinkt u trouwens veel alcohol?’ Het bovenstaande scenario zou over een paar jaar gewoon kunnen zijn. Minister André Rouvoet (Jeugd en Gezin) wil dat de overheid zich actiever gaat bemoeien met gezinnen waar wat loos is. Ouders moeten ach-
ter de broek worden gezeten, beter geïnformeerd over hulpverlening en er moet eerder worden ingegrepen. En om problemen te voorkomen wil hij van ieder kind tussen 0 en 4 jaar een ‘risico-analyse’ maken. Wat moet er in zo’n analyse komen? De ChristenUnie-minister noemde gisteren als risico’s ouders die langdurig werkloos zijn, eenoudergezinnen, inkomensproblemen en drankmisbruik. Maar de criteria zijn nog vaag en roepen daarom veel vragen op. Weet de overheid straks niet teveel van gezinnen? Lees verder op pagina 7
was zo rustig, tevreden en degelijk dat het leek alsof er nooit een eind aan dat vredige bestaan zou komen; tenminste als de Noordzeespiegel niet plotseling zou stijgen. Maar een paar politieke moorden, waar Nederland meer dan 300 jaar niet meer mee te maken had gehad, gaven als bij donderslag een ander, meer sinister beeld van de werkelijkheid. En niet alleen in Nederland maar in heel Europa. In heel korte tijd maakte het welbehagen plaats voor een bedrukkend onheilsgevoel. In zijn bondige en helder geschreven boek The Last Days of Europe on-
derzoekt Walter Laqueur dit doemgevoel in Europa. Hij ziet drie bedreigingen voor de toekomst. De eerste komt door de afname van de bevolking. Europeanen krijgen niet veel kinderen, waarom is niet duidelijk. Het lijkt wel alsof ze meer geven om de ozonlaag en de CO2 uitstoot dan om het voortbestaan van hun eigen volk. Of misschien zouden kinderen ze afhouden van wat de echt belangrijke dingen in het leven: lange vakanties in exotische oorden en al dat soort leuks. Lees verder op pagina 8
Kleurrijke Omafietsen
199,-
169,30,-
KORTING
Limit omafiets ‘Summertime’ Kijk voor alle kleurrijke omafietsen op
www.halfords.nl Aanbieding is geldig t/m 1 juli 2007 en zolang de voorraad strekt. Wijzigingen in prijzen en/of specificaties, druk- en/of zetfouten voorbehouden.
2
De Twee
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE
MET MEDEWERKING VAN M. BLOEM
HET INTERVIEW
Q&A 06-17765XXX
GTST-personage ‘Kim kan altijd terugkeren, maar ik houd er geen rekening mee’
‘Toneelschool had ik niet overleefd’ Angela Schijf was een jeugdig soapsterretje, maar heeft zich stilletjes opgewerkt tot een geaccepteerde actrice van het zwaardere werk. Vanaf 8 juli is ze verteller in Tjsaikovski’s Zwanenmeer in bewerking van Holland Symfonia. De stem is zacht, bijna onzeker. Angela Schijf zit aan een kaptafel in een busje in Maastricht te wachten op een volgende scène in Flikken, de Neder-Belgische politieserie. ‘Ik moet zo de eyeliner op mijn ogen doen. Dan val ik even weg. Blijf aan de lijn’, giebelt ze meisjesachtig. Hé, dat lachje. Even klinkt ze weer als Kim, de getroebleerde puber, uit de prehistorie van Goede Tijden Slechte Tijden. Maar dát personage is ze natuurlijk allang niet meer. Angela Schijf is tegenwoordig een acterende moeder die in Antwerpen woont met haar Belgische man, acteur Tom Landuyt. ‘Kim zit, geloof ik, in Australië. Ze kan altijd terugkeren, al hou ik daar geen rekening mee.’ Het soapleven is nog slechts een voetnoot in haar curriculum vitae. Het puberpersonage uit Goede Tijden Slechte Tijden is ingeruild voor zwaardere rollen, waarbij ze haar diepste acteerbronnen moet aanboren. ‘Na een tijdje vond ik het wel mooi. Ik heb niks tegen soaps, maar ik begon te verlangen naar intieme-
DE BIJEENKOMST
Werknemer en werkgever. HH
Angela Schijf: ‘Ik moet nog kilometers maken.’ AMAURY MILLER/HH
re projecten om inzicht in mezelf te krijgen, om een kleurrijker mens te worden.’ Maar het klimrek van het serieuze acteren is lang en lastig. Nog steeds. Ze speelde afgelopen jaren met geschoolde acteurs in stukken van Tennessee Williams en de Franse toneel-
schrijver Eric-Emmanuel Schmitt, en dat hakte er behoorlijk in. ‘Sta ik met regisseur Mark Rietman in Williams’ Glazen Speelgoed. Ik, oefenen, oefenen, oefenen. Stapt hij naar voren en doet hij het in één keer goed voor. ‘Zet er een lichtje op en het is perfect’, denk ik dan. Ik moet nog veel kilome-
ters maken’, zegt ze nederig. Dat de toneelelite haar zachtjes omarmt, vindt ze aangenaam, maar ze is er nooit op uit geweest (zoals sommige andere soapies, red.). Ze staat nog steeds in Flikken, ze doet stemmen in animaties (recent Shrek 3) en ook optredens in commerciële tv-series slaat ze niet af. ‘Maar ik heb natuurlijk een grote ambitie. Ooit ben ik op Jan Decleir (de Vlaamse topacteur) afgestapt met de vraag of hij me wilde helpen. ‘ Op haar17e belandt ze in GTST. Maar de aspirant-actrice schrijft zich na het vwo níet in op de acteeracademie. ‘Ik wilde geneeskunde doen. De toneelschool was geen optie voor me. Die bescherming die ik nu heb gehad, was echt nodig. Als ik hoor hoe ongelofelijk heftig het toegaat op de toneelschool, dan had ik dat waarschijnlijk niet overleefd.’ Inmiddels heeft ze rust gevonden in Antwerpen. In Vlaanderen, waar het geruis van de roem ver weg is, kan ze zich concentreren op haar rollen en het familieleven. ‘Ik heb me altijd vrij afzijdig gehouden van het wereldje. Als je niet wilt dat de blaadjes iets schrijven als het slecht gaat, moet je niet vooraan gaan staan als het goed gaat. Dat het handig voor je pr is dat….’ Bijna besmuikt: ‘Zou je alsjeblief kunnen melden dat ik vanaf 8 juli de verteller ben ik Het Zwanenmeer?’ 1
Belastingdienst aast op De Molletjes Broer John moet premie voor zijn zus betalen ‘Linda de Mol, pardon mevrouw De Mol, heeft geen zin in een mediacircus’, verklaart advocaat Niek Peters de afwezigheid van zijn cliënt, terwijl hij zich behendig uit zijn toga wurmt. Voor de rechtbank van Den Haag heeft hij zojuist zijn requisitoir afgerond. Linda de Mol leeft sinds december in onmin met de jongens van de blauwe enveloppen. Die stellen dat ze een werknemer is bij haar broer en dat Talpa TV de premies voor zuslief moet betalen.
Talpa wappert met een overeenkomst waarin staat Linda een ondernemer is en dus zélf haar werknemerspremie afdraagt. Kortom: wie gaat die premies betalen bij de familie De Mol? Landsadvocaat Wenneke Wisman, die de belangen van de Belastingdienst behartigt, vindt dat mevrouw De Mol moet dokken. Linda-advocaat Niek Peters werpt tegen dat er dan ‘weinig overblijft’ van het zakgeld dat ze bij haar broer verdiende. Op dit moment betaalt Talpa helemaal niks meer, treurt hij. Het
geschetste beeld van Linda de Mol zonder geld komt de rechter potsierlijk over, want om haar mond vormt zich een wrang lachje: ‘Talpa kan toch gewoon betálen, wel of niet met premies, er is werk verricht dus hup!’, moppert ze. Ze belooft volgende week duidelijkheid te scheppen in de zaak. Tot die tijd moet Linda maar even de Goldcard van John lenen. 1
HH
Wilders handelt niet integer Geert Wilders weigert in debat te gaan met islamzender NMO. Abdellah Dami, presentator van NMO-programma Meeting Point, u bent boos op meneer Wilders? ‘Nee, maar het is wél vreemd dat hij niet in ons praatprogramma wil verschijnen. Hij heeft wel een mening over ons, maar wil niet met ons discussiëren, ook niet na een vriendelijk verzoek.’ Hij kán geen tijd hebben. ‘Nou, wij hebben hem een voorstel gedaan om op elk gewenst tijdstip naar studio 23 te komen voor de discussie.’ Kon hij geen vervanger sturen? ‘Wij hadden de toezegging van de nummer 4 van de PVV-kamerlijst: Hero Brinkma. Die dacht zelfs mee over het programma met praktijkvoorbeelden.’ Dus, wat is het punt? ‘Dat Brinkman ineens níet meer kon. Een paar dagen voor de uitzending (die zondag op Nederland 1 om 12.00 uur te zien is) kregen we te horen dat hij niet kwam.’ Terwijl u een toezegging had? ‘Ineens zei de PVV: we hebben nooit iets toegezegd.’ En toen… ‘Toen hebben we een kandidaat-Kamerlid gestrikt. Lucas Hartong. Adviseur van Wilders.’ Eind goed al goed, toch? ‘Nee, want hij mocht niets zeggen van Wilders. Maar dat heeft Lucas genegeerd en toch meegewerkt aan de uitzending.’ U vindt het een schande. ‘Wilders’ daad getuigt niet echt van integere intenties, nee.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Mrs. Dalloway ‘Gek, hoe zoiets tot de verbeelding spreekt’
H
et nieuwbouwhuis, van rode baksteen, staat in een straat met eendere huizen. In de tuin een gietijzeren uithangbord met een ouderwets ledikant.
MAARTJE
DUIN
‘We zijn aangesloten bij een website en daar hebben ze een tulpjessysteem. Ik vulde in wat we allemaal hebben: een eigen opgang, badkamer, badjassen, welkomstdrankje… gewoon met vlaai hoor, niet met scones. Maar zelfgemaakte jam heb ik wel. Voor ik het wist, zat ik aan vier tulpjes. Het hoogste is vijf, maar daar moet je een jacuzzi voor hebben.’ Ze zit op de bank in de woonkamer. Het is donker, er branden waxinelichtjes. Haar man zit naast haar en knikt.
Ze staan om beurten op om thee te schenken. ‘Het begon met een taalcursus voor plattelandsvrouwen. Ik wilde die tvseries wel eens beter begrijpen. We lazen Virginia Woolf. Mrs. Dalloway maakte indruk op mij. Hoe dat ging in die tijd… Ze had eigenlijk een verhouding met die vrouw, ja, zo kun je het wel stellen. Maar ’t moest in het tuinhuis, heel stiekem. Hoe ze dat opschrijft, dat vond ik gedurfd. Uiteindelijk heeft ze zichzelf verdronken, hè. Daar is die film over gemaakt.’ Ze gaat de trap op, naar zolder. Daar opent zich een wereld van wit dons en beige satijn. Brede banen zonlicht vallen binnen door de dakkapel, chocolatjes en noten wachten op hongerige wandelaars. Naast de deur rept een briefje van modderschoenen. ‘’s Ochtends maak ik ontbijt met fruit en eieren en toast in een zilveren toasthouder. Als iemand een cham-
pagneontbijt wil, of de krant, ga ik hup, op de fiets naar het dorp. Ik doe het alleen omdat ik niet stil kan zitten, want ’t is geen vetpot hoor, met één kamer. Je moet dubbel rioolrecht betalen en je hebt veel extra verzekeringen. Je wasmachine en je citruspers verslijten een stuk sneller en dat kun je maar voor een deel afschrijven.’ Aan de muur hangt een ingelijste foto. Een verweerde teakhouten stoel voor een muur overwoekerd met groen. ‘Dat is het kasteel van d’r vriendin. Misschien zaten ze daar wel samen. Het waren voor die tijd moderne vrouwen, die lak hadden aan alles en iedereen. Gek hè, hoe zoiets tot de verbeelding spreekt. Als je meer boeken gaat lezen, komt het er heel duidelijk uit, hoor, dat ze een verhouding hadden.’ ‘We gaan er elk jaar naartoe. Ik vind de kastelen zo mooi, en de tuinen. Dat je dat kent uit zo’n boek. Het verhaal vond ik verder vrij triest. Als je leest
hoe ze met haar man omging. Helemaal leeg, er was bijna geen binding. Ik zou zeggen: praat eens goed met elkaar, dan kom je er wel uit. Dat heb ik vaker, als ik zoiets zie.’ ‘We proberen het volgens de regels te doen. Je moet een bed met een rugleuning hebben, zodat mensen kunnen lezen of televisie kijken. Een Auping heeft dat niet, dus dat ding heb ik van een antiekmarkt gehaald en uit elkaar geschroefd. De voorkant heb ik hierop gezet.’ Ze had eigenlijk binnenhuisarchitect moeten worden, zegt haar man. ‘Het liefst willen ze een houten vloer, maar dat vind ik te veel lawaai. Wij slapen hier pal onder. Voor vijf tulpjes moet je een kijkgaatje hebben, zodat je kunt zien wie er aanklopt. Vier tulpjes is ook goed. Nou wachten we op de mystery guest, die komt kijken.’ 1
Nieuws
3
Bivakmutsen taboe
‘Dierenbevrijders moeten ware gezicht laten zien’ Marcel van Engelen DEN HAAG
...
Bivakmutsen en andere gezichtsbedekkende kleding zoals sjaals worden mogelijk verboden bij demonstraties. Het is een van de maatregelen die de regering laat onderzoeken om gewelddadig dierenrechtenactivisme aan te kunnen pakken. Minister Guusje ter Horst van Binnenlandse Zaken wil het extreme optreden van ‘dierenbevrijders’ niet onder de noemer terrorisme scharen. Toch laat ze op aandringen van de Tweede Kamer ook de mogelijkheden onderzoeken van gebiedsverboden, een meldingsplicht en persoonsverboden (niet in de buurt van een bepaald persoon komen). Het zijn
elementen uit de anti-terreurmaatregelen die sinds kort bestaan. De Kamer debatteerde gisteren over dierenactivisme naar aanleiding van een recent AIVD-rapport. Nederland telt enkele tientallen radicale activisten. Het aantal acties daalde het afgelopen jaar tot 48 (vooral vernielingen, en verder bedreigingen en illegale demonstraties). Maar Nederland dreigt volgens de AIVD wel een uitvalsbasis te worden voor zogenoemde home visits in Europa, waarbij personen die aan dierproeven zijn te relateren thuis worden opgezocht. Op aandringen van CDA, VVD, PVV, Christenunie en SGP laten de ministers Ter Horst en Ernst Hirsch Ballin (Justitie) nu nagaan hoe tegen de activisten kan worden opgetreden. 1
Hypermarkt
Hier geen Tesco’s of Carrefours Sharida Mohamedjoesoef HOLLANDSE HOOGTE
Prijsexplosie Bijna 8 euro voor een bakje
Aarbeien peperduur: is Wimbledon de oorzaak? Bent u deze week ook zo geschrokken van de prijs van een bakje aardbeien en is dat de schuld van de Engelsen? Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
Aardbeien met slagroom zijn even onlosmakelijk met Wimbledon verbonden als regen en maagdelijk witte tennispakjes. Vorig jaar werd niet minder dan 28.000 kilo aardbeien verorberd tijdens het traditionele Engelse tennistoernooi; zo’n 2.100 kilo per dag. Al die zomerkoninkjes moeten natuurlijk ergens vandaan komen. Rijzen de aardbeienprijzen in Nederland momenteel de pan uit omdat al onze aardbeien naar Engeland gaan? Groenteboer Harrie Goesten in Eindhoven rekent 5 euro per pond. ‘Dat
komt door Wimbledon’, kregen zijn klanten te horen. De Amsterdammer Kamman durft maar liefst 6,50 euro voor een bakje aardbeien te vragen. En buurman Jun maakt het nog bonter met 7,95 euro – al hebben we volgens de groente- en fruitspecialist dan wel te maken met echte Lambada’s, die ‘heerlijk zoet’ zijn. Een telefoontje naar London biedt het verlossende antwoord: nee, de aardbeien komen niet uit Nederland. De hofleverancier van Wimbledon is een grote kwekerij in Kent, het zuiden van Engeland. Gebruiken Nederlandse groenteboeren het tennistoernooi dan als excuus om aardbeienliefhebbers af te zetten? ‘Wimbledon heeft wel een klein beetje invloed op de prijzen. Engeland is onze belangrijkste exportpartner. Omdat daar zoveel aardbei-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Pathuis
en naar Wimbledon gaan, is er nu wel wat meer vraag van overzee’, verklaart Gerard van Loon, relatiemanager Aardbei bij veiling The Greenery. ‘Maar de invloed van de kou en regen van de afgelopen weken is vele malen groter. Tot een aantal jaar geleden was het effect van Wimbledon wel heel sterk. In Engeland teelden ze toen alleen nog aardbeien in de volle grond en die groeien niet bij slecht weer. In Nederland waren ook toen al volop kassen, dus importeerden ze onze aardbeien. Daar kregen de Engelse fruittelers genoeg van. De laatste jaren hebben ze daarom flink geïnvesteerd in plastic tunnels waar hun aardbeien onder groeien.’ Het is dus niet zozeer het tennistoernooi, maar vooral het slechte en natte weer dat de prijs omhoog stuwt. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
AMSTERDAM
...
Ze liggen net even buiten de stad. Ze zijn zo groot dat je er bijna in kunt verdwalen en je vindt ze onder meer in Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië. De hypermarkt. Opvallend genoeg zijn ze in Nederland afwezig. De Makro of Sligro zijn alleen voor de groothandel bestemd. ‘Bij een hypermarkt jaag je mensen de auto in en help je bovendien dat netwerk van supermarkten om zeep’, zegt Miranda Boer van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel, de koepel van Nederlandse supermarkten. ‘Daarnaast is het niet op grond van de huidige wetgeving sowieso niet toegestaan om in middle of nowhere een megasupermarkt te be-
ginnen.’ Maar ook vanuit praktische overwegingen is een hypermarkt hier lastig, meent Piet van der Vlist, die vandaag aan de Erasmus Universiteit Rotterdam promoveert op het proefschrift Synchroniseer de retail supply chain. ‘Nederland is natuurlijk geen Frankrijk met ruimte in overvloed. In ons land heb je te maken met een grote bevolkingsdichtheid.’ Ruimte of niet. Albert Heijn lanceerde in 2002 het XL-concept, dat nog het meest in de buurt komt van dat van een hypermarkt. Woordvoerster Els van Dijk: ‘Het is een supermarkt gericht op bulkproducten. Je vindt onze XL-winkels aan de rand van de stad, maar dan altijd binnen de ring.’ Lees meer op pagina 13
Zuid-Afrika
Is het Potchefstroom of Tlokwe? Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Zuid-Afrika is apartheid en kolonialisme officieel al jaren voorbij, maar er is nog veel dat herinnert aan die duistere tijd. Namen van steden, rivieren en provincies bijvoorbeeld. Langzamerhand schudden ook die het recente verleden van zich af, maar dat gaat niet altijd zonder slag of stoot. In Potchefstroom is niet iedereen even blij met de nieuwe naam Tlokwe. Blanken verzetten zich.
Een kleine bloemlezing van naamsveranderingen. De stad Potgietersrus is veranderd in Mokopane, Pietersburg werd Polokwane, Kaffirskraalkopie heet nu eNdlulamithini, Boesmanspruit Waterfall, Hotnotsdrif Grootfonteindrif en mensen uit Umtata wonen nu Mthatha. De Blyde Rivier heet voortaan Motlatse Rivier en Bloed Rivier is veranderd in Mulaudzi Rivier. Ook provincies ontkwamen niet. Natal is nu KwazuluNatal en Transvaal heet Gauteng. Lees meer op pagina 11
KORT 111
Ouders ontvoerde Madeleine afgeperst
De Spaanse politie heeft gisteren een Italiaanse man gearresteerd die de ouders van het in mei ontvoerde Britse meisje Madeleine McCann zou hebben afgeperst. De man zou in ruil voor geld informatie over de vindplaats van het meisje hebben aangeboden. De politie arresteerde ook een Portugese vrouw die connecties heeft met de man. Het zijn de eerste arrestaties sinds de ontvoering van Madeleine. Het meisje werd uit haar hotelkamer ontvoerd terwijl haar ouders even verderop aan het eten waren.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Weet wie je berooft (1)
Weet wie je berooft (2)
Huisje op Lowlands
Een 27-jarige zakkenroller dacht een makkelijk slachtoffer te hebben aan de bejaarde Bill Barnes. Hij greep zijn tas met 300 dollar.
Helaas voor de zakkenroller had Bill er al een carrière als bokser en marinier opzitten. Zeven rake rechters later kwam er iemand tussenbeide.
Wel naar een festival willen maar voor geen goud in een tent willen slapen? Dat kan op Lowlands. De organisatie heeft houten huisjes in de aanbieding met een slot, vloerbedekking en een matras.
Nieuws Binnenland
4
Slavernij 1 juli herdenking van afschaffing in 1863
We kunnen er niet langer omheen in Nederland Er zullen niet veel Nederlanders zijn die zondag de afschaffing van de slavernij herdenken. Maar stapje voor stapje is er wel meer aandacht voor. ‘De Surinamers en Antillianen dwingen ons daartoe.’ Marcel van Engelen AMSTERDAM
...
Het was voetballer Gianni Zuiverloon die in de meeslepende halve finale van het EK Jeugd de beslissende penalty binnen schoot voor Jong Oranje. Hoe komt zo’n exotische jongen aan zo’n oerhollandse achternaam? Na de gewonnen finale versierden enkele Oranjespelers zich afgelopen zaterdag met de Surinaamse vlag. Zijn ze dan niet trots op Nederland?
Zelfverrijking door politici in Bijlmer Novum AMSTERDAM
...
Lokale politici in het stadsdeel Amsterdam-Zuidoost hebben zich de afgelopen jaren schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling. Dat concludeert de Rekenkamer Stadsdelen Amsterdam. Twintig van de 66 politici in het stadsdeel zouden als bestuurder of vrijwilliger betrokken zijn bij instellingen die subsidie kregen van het stadsdeel. Bij zeven van hen (onder wie vijf PvdA-politici die nog steeds actief zijn in het stadsdeel) is er sprake van belangenverstrengeling. Vier bestuurders hebben zelfs daadwerkelijk persoonlijk gewin behaald. Verder hebben twaalf politici één of meerdere functies niet gemeld. Twee politici hebben de schijn tegen: zij deden vrijwilligerswerk, maar gingen wel op vakantie op kosten van de stadsdeelraad. Het rapport wordt dinsdag in de stadsdeelraad besproken. 1
Seksualiteit
‘Kom los van ’t idee dat zwarten altijd slachtoffer zijn en witten dader’ Zuiverloon is zo’n typische naam die stamt uit de periode dat Nederland in Suriname de slavernij afschafte en de Hollandse meesters hun plantageknechten van namen voorzagen. Rijkaard – oh ironie – is zo’n andere naam. En oud-VVD-Kamerlid Patricia Remak heeft haar familienaam te danken aan de omkering van die van de eigenaar van haar voorouders. Hij heette Kamer. Het verleden van de slavernij is dichtbij. Ook het gedrag van de zwarte Jong Oranjespelers kan er niet helemaal los van worden gezien, zegt schrijver Clark Accord. ‘Het zwaaien met die Surinaamse vlaggen was natuurlijk een spontane actie. Maar je ziet dat deze jongens nog meer hun Surinaamse kant laten zien dan de vorige generatie van Kluivert, Davids en Seedorf.’ Volgens Accord komt dat mede voort uit de ontkenning van de Surinaamse geschiedenis: als die geen volwaardig onderdeel vormt van de Nederlandse historie, zullen Surinamers zich nooit echt Nederlands kunnen voelen. ‘Als we Michiel de Ruyter eren, spreken we nauwelijks over zijn bijdrage aan de slavenhandel.’
Rapport
Test hoe bi je bent op nieuwe site Ben Rogmans jr. AMSTERDAM
... Het 5 jaar oude monument ter herdenking van het slavernijverleden in het Amsterdamse Oosterpark. HH
Toch verandert dat stilaan. In alle schoolboeken is het thema van slavenhandel en slavernij de afgelopen jaren gegroeid. In het Oosterpark in Amsterdam staat sinds vijf jaar een monument ter herdenking van het Nederlandse slavernijverleden. En vlakbij is een instituut (Ninsee) gevestigd dat onderzoek doet. ‘Het is nog lang niet voldoende, maar je ziet wel een groei in de aandacht voor het onderwerp’, zegt historicus Frank Dragtenstein, als onderzoeker verbonden aan Ninsee. In vergelijking met Engeland is de aandacht summier. De Britten vieren dit jaar uitbundig het 200-jarig jubileum van het einde aan de slavenhandel (niet de slavernij, dat was later). Er verschijnen documentaires bij de BBC, er zijn debatten en tentoonstellingen – het kan geen Engelsman zijn ontgaan. ‘De Engelsen hebben altijd in het centrum gestaan van deze discussie’, zegt Dragtenstein. ‘Ze hebben ook meer te vieren. De beweging tot afschaffing komt daar vandaan. Nederland volgde veel later.’
‘Als het in 2013 150 jaar geleden is dat Nederland de slavernij afschafte, zul je hier hetzelfde zien’, voorspelt Alex van Stipriaan, hoogleraar Caribische geschiedenis. ‘In Engeland is men al langer met het thema bezig. De groep van nakomelingen van slaven is daar veel groter en was er bovendien eerder.’
‘In plaats van geld moet Nederland aandacht geven aan slavernijverleden’ De Surinamers kwamen vooral na 1975 naar Nederland. ‘Hoe meer Surinamers en Antillianen hier hun plaats verwerven en hun eigen geschiedenis op de kaart zetten, hoe meer dat in de rest van het land begint door te dringen. Op een gegeven moment is de tijd daar rijp voor.’ De Leidse historicus Piet Emmer, die een boek schreef over de Neder-
landse slavenhandel, wordt door veel Surinaamse of Antilliaanse deelnemers in het debat verguisd. Hij stelt dat Nederland nauwelijks heeft verdiend aan die handel, wil niks weten van ‘herstelbetalingen’ en zei ooit dat de ruimte op slavenschepen per persoon nauwelijks afweek van die in een moderne Boeing-747. Maar zelfs Emmer stelt: ‘In plaats van geld moet Nederland publieke aandacht geven.’ Accord: ‘Als ik over slavernij begin, denken Nederlanders vaak dat ik hun als dader wil aanwijzen en mezelf als slachtoffer zie. We moeten loskomen van het idee dat zwarten per definitie slachtoffer zijn en witten dader.’ In West-Afrika deden lokale stamhoofden destijds vrolijk mee aan de handel in mensen. ‘En aan het einde van de slavernij in Suriname waren veel slavenhouders zwart’, zegt Accord. ‘Daar moeten we onze ogen niet voor sluiten. Maar het maakt de geschiedenis niet minder relevant, en ook niet minder vreselijk.’ 1
Iedereen die wil weten hoe bi hij of zij is, kan vanaf nu een test doen. Het Landelijk Netwerk Biseksuelen lanceerde gisteren namelijk samen met het COC de website hoebibenjij.nl. De uitslag kan variëren van ‘volbloed hetero’ tot ‘volbloed homo of lesbo’. Zit je daar precies tussenin, dan verschijnt er op je scherm: ‘Gefeliciteerd! Jij bent een echte biseksueel. Wees er trots op!’ Ongeveer één op de vijf Nederlanders voelt zich wel eens aangetrokken tot iemand van hetzelfde geslacht. Het exacte aantal biseksuelen is onbekend. ‘Biseksuelen onderdrukken hun verlangens naar mensen van hun eigen geslacht vaak, omdat heteroseksualiteit meer geaccepteerd is’, vertelt René van Soeren, beleidsmedewerker van het COC. ‘We willen eigenlijk dat er door de test een discussie ontstaat over biseksualiteit. Zo hopen we meer begrip te kweken tegenover biseksuelen.’ De test is na een paar uur al door meer dan 3.000 potentiële bi’s gedaan. Een dag voor de Wereld Bi-dag op 23 september van dit jaar, wordt de uitslag ervan gepresenteerd. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ....................................... ......................................
®
ADSLwinkel.nl nl
ADSLwinkel. Exclusief bij gratis één maand
Het Net ADSL Instap Surfen • géén jaarcontract, dus nergens aan vastzitten • gratis installatie door monteur • gratis modem, geen opstartkosten
95
9,
p/mnd
Voor moord op drie club leden
OM STAPT NAAR DE HOGE RAAD VANWEGEVRIJSPRAAK NOMADS Het Openbaar Ministerie stapt naar de Hoge Raad vanwege de vrijspraak van de Nomads door het Amsterdamse gerechtshof. De Hells Angels werden eerder deze maand vrijgesproken van de moord op drie van hun clubgenoten. Die werden in februari 2004 dood gevonden in een Limburgse beek. Tegen twaalf leden van de motorclub was in hoger beroep twintig jaar cel geëist. Eerder waren ze door de rechtbank veroordeeld tot zes jaar gevangenis-
straf. Het OM vermoedt dat ruzie is ontstaan tijdens de wekelijkse meeting van de motorclub. Het OM eiste voor de rechtbank eerder levenslange celstraf wegens drievoudige moord, maar de rechtbank veroordeelde de twaalf Nomads tot zes jaar cel. Het hof sprak de leden van de motorclub vrij, omdat niet kon worden bewezen wie van de verdachten op de slachtoffers had geschoten en of zij geschoten hadden.
KORT
ken reden zijn ermee op te houden, vreest het Platform Detailhandel.
Meer gewelddadige overvallen op winkels
111
111
In de eerste helft van dit jaar is het aantal gewelddadige overvallen op winkels met 12 procent gestegen ten opzichte van een jaar eerder. Dat meldde het Platform Detailhandel Nederland gisteren. Vorig jaar werden tot en met mei 290 overvallen met geweld gepleegd, dit jaar waren dat er 323. De stijging is het sterkst in de grote steden. De politie vermoedt dat een stijging van het aantal buitenlandse criminele bendes ermee te maken heeft. De stijging van het criminele geweld kan voor winkeliers in probleemwij-
Scholen presteren beter door inspectiebezoek
Basisscholen scoren beter bij Citoeindtoetsen als ze bezoek krijgen van de Inspectie van het Onderwijs. Dat bleek gisteren uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB). Volgens het CPB zijn de scores van de scholen die inspectiebezoek hebben gehad in de eerste twee jaar na het bezoek gestegen met 0,2 tot 0,3 punten. Volgens een woordvoerder van de Inspectie van het Onderwijs is het de bedoeling dat vanaf 1 januari meer inspecties uitgevoerd worden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ............................................................................... Gewoon.
Alléén bij ADSLwinkel.nl ®
of bel 0900-23754636
Majoor Bosshardtstraat
Knortol
De CDA-fractie in de Utrechtse gemeenteraad wil een straat vernoemen naar majoor Bosshardt, die op 8 juni 1913 in Utrecht werd geboren en haar werkzaamheden als heilsoldate in die stad begon.
Varkens zijn intelligente en nieuwsgierige dieren die zich zonder goede afleiding gaan vervelen en ‘staartbijten’. Daarom wil minister Verburg van Landbouw vanaf 1 juli varkensspeeltjes verplichten.
Binnenland Nieuws
5
Supportersgeweld Tijdens de wedstrijd melden op het politiebureau
Hooligans in seizoen 2008/2009 écht geweerd Hooligans die over de schreef gaan, krijgen vanaf 2008 een meldingsplicht als hun favoriete club voetbalt. Stiekem vermomd in het stadion zijn, is er dan niet meer bij. Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
Houden de hooligans zich in toekomst niet aan de meldingsplicht, dan hangt er een zware straf boven hun hoofd. Celstraffen kunnen oplopen tot maximaal een jaar en boetes tot 3350 euro. Doel is om vandalen aan te pakken met een lik-op-stukbeleid, zonder dat de gemoedelijke supporters daarvan de dupe zijn. Mensen die op grond van hun gedrag
in verband kunnen worden gebracht met voetbalvandalisme, krijgen niet alleen een stadion- en gebiedsverbod opgelegd, maar ook een meldingsplicht. De meldplicht geldt voor alle wedstrijden, ook in Europees verband. Nieuw is dat deze maatregelen per direct kunnen worden opgelegd. Er is niet langer een schorsende werking als een supporter in beroep gaat. Pas als een beroep gegrond is verklaard, zal dit achteraf met een schadevergoeding worden afgedaan. Minister Guusje ter Horst (Binnenlandse Zaken) en de voetbalbond KNVB zijn blij met de presentatie van het wetsvoorstel, dat hen gisteren werd aangeboden door de gelegen-
heidscoalitie van PvdA, CDA en VVD. Ter Horst kondigde aan dat het initiatief wordt opgenomen in een wet tegen ernstige overlast waarover het kabinet binnenkort beslist. De nieuwe regels worden waarschijnlijk in het seizoen 2008/2009 van kracht. Om te voorkomen dat het voetbalgeweld verplaatst, willen de fracties ook het ‘voorbereiden van openlijke geweldpleging’ strafbaar stellen. Dit moet een eind maken aan vechtpartijen tussen rivaliserende supportersgroepen op vooraf afgesproken locaties, zoals de ‘slag bij Beverwijk’ in 1997, waarbij relschoppers van Feyenoord en Ajax elkaar troffen langs de A10 en de Amsterdammer Carlo Picorni om het leven kwam. 1
Stiekem naar het stadion om te knokken is er straks niet meer bij. HH
Financiën CDA-staatssecretaris Jan Kees de Jager sjoemelde niet
Vogelgriep
Opnieuw een blazoen gezuiverd
Minister: houd pluimvee binnen Novum AMSTERDAM
Met een brede grijns en grote passen beent CDA-staatssecretaris Jan Kees de Jager van Financiën rechtstreeks naar de katheder om toe te lichten hoe ‘integer’ hij is. Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
’Je kunt van geen politicus verlangen dat hij nooit fouten maakt.’ HH
CDA-bewindsman Jan Kees de Jager heeft in zijn vorige functie als directeur van een ICT-bedrijf niet gesjoemeld met de arbeidswetgeving, concludeert de commissie-Lundqvist. Wel was er sprake van ‘onvolkomenheden en kinderziektes in het gevoerde administratieve beleid’. Daar heeft alleen geen enkele werknemer schade van ondervonden. ‘De door ons gevonden tekortkomingen zijn niet van ernstige aard. De zwaarte is gering, de schade is er niet of van beperkte mate en er is adequaat actie ondernomen om de tekortkomingen op te heffen’, zegt Lundqvist. ‘Met de kennis van nu had ik destijds anders gehandeld’, geeft De Jager toe. De CDA’er raakte in opspraak na berichten dat hij de arbeidswet zou hebben overtreden, pensioenpremies niet zou hebben afgedragen en de oprichting van een ondernemingsraad zou hebben tegengewerkt. Volgens De Jager komen in ieder bedrijf onvolkomenheden voor. Lundqvists onderzoek is niet helemaal onomstreden, omdat de commissie niet heeft gesproken met oud-
werknemers van het bedrijf, maar alleen met medewerkers die nog in dienst zijn. Amandus Lundqvist, voorzitter van de TU Eindhoven, deed op verzoek van De Jager zelf onderzoek naar zijn functioneren als directeur-eigenaar van ICT-bedrijf ISM eCompany. De Jager vindt het te ver gaan om van een politicus te eisen dat hij nooit fouten maakt. ‘Dat kun je van niemand verlangen. Dan leg je een onmogelijke hypotheek op een staatssecretaris. Juist vanwege mijn vijftien jaar ervaring als ondernemer ben ik een goede staatssecretaris. Ik kan ook de Belastingdienst heel goed leiden’, benadrukt hij. ‘Als je vijftien jaar ondernemer bent, gaan sommige dingen goed en sommige dingen fout.’ De Jager is deze maand niet de eerste politicus die na een lijvig rapport opgelucht ademhaalt. Ook PvdA-leider Wouter Bos en VVD-voorman Mark Rutte konden aanblijven nadat hun partijen de verkiezingsnederlagen hadden geëvalueerd. 1
...
Het ministerie van Landbouw adviseert pluimveebedrijven hun dieren binnen te houden. Sinds vorige week zijn op drie verschillende plekken in Tsjechië en Duitsland vogels met de voor mensen gevaarlijke variant van de vogelgriep aangetroffen. ‘Omdat de oorzaak van de vogelgriepuitbraken nog niet bekend is, heb ik als voorzorgsmaatregel, de commerciële pluimveesector geadviseerd hun dieren af te schermen’, stelt minister van Landbouw Gerda Verburg (CDA). Ook drukte ze reizigers op het hart voorzichtig te zijn, onder meer door geen dierlijke producten mee te nemen uit Tsjechië en Duitsland. Uit een analyse van onderzoeksinstituut Sovon vogelonderzoek Nederland is gebleken dat het risico op een verspreiding van het virus klein is, omdat de meeste vogels aan het broeden zijn. Ze verplaatsen zich daarom niet over lange afstanden. In Duitsland werd dit weekeinde bij enkele wilde vogels vogelgriep vastgesteld. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... .......................................
KORT
KORT
Nederlandse studenten studeren relatief weinig
Gratis slotfeest De Balie met dagblad De Pers
111
111
Nederlandse universitaire studenten besteden relatief weinig tijd aan hun studie in vergelijking met hun Europese medestudenten. Dat staat in de WO-monitor 2004-2005. De duizend ondervraagde afgestudeerden zeggen gemiddeld 33 uur per week gestudeerd te hebben. Alleen Britse studenten zitten minder in de boeken, gemiddeld 32 uur per week. Het Europese gemiddelde ligt op 39 uur per week. 66 procent van de Nederlandse studenten is tevreden met een ‘zesje’.
Nog één keer alle hoogte- en dieptepunten van het afgelopen Balie-seizoen op een rij. Met fragmenten, cocktails, sprekers, mooie beelden en natuurlijk… een knetterend slotfeest. Het seizoen 2006/2007 zal morgenavond worden besproken door: Ilja Leonard Pfeijffer (dichter) - Aukelien Weverling (schrijver, journalist) - Ronald Snijders (schrijver, presentator) Ben Rogmans (hoofdredacteur De Pers) - André Krouwel (oprichter Kieskompas.nl) - Farah Karimi (ex-Kamer-
lid GroenLinks) - Menno van der Veen (filosoof, programmamaker De Balie) - Bahram Sadeghi (programmamaker De Balie, presentator De wereld draait door). Muziek: Solo (akoestische set) - DJ Aardvarck met Behang - Rednose Distrikt - Tsead Bruinja - Shiny Shady Toby the dishjockey & The Salty Peanuts. Zaterdag 30 juni 2007 | 20.30 – 03.00 uur (reserveren aanbevolen) debalie | leidseplein, amsterdam www.de balie.nl toegang gratis op vertoon van deze krant (normaal 7.50 euro)
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Bommen en granaten
Tips
Prins ontslagen
De PVV, de partij van Geert Wilders wil dat Iran wordt gebombardeerd. Het land schendt VN-afspraken en daarom is ingrijpen nodig, aldus Wilders. Hij vond geen steun bij andere partijen.
Nieuws, tips, ideeën? Mail het naar
[email protected]
Prins Pieter-Christiaan, zoon van prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven mag vandaag het ziekenhuis weer verlaten. Hij lag sinds afgelopen vrijdag in het UMC in Utrecht wegens een huidinfectie.
6
Achtergrond Binnenland
Opmars privéscholen Bij Stebo kost alleen het eindexamenjaar al 23.500 euro
De beste school voor je kind Steeds meer kinderen gaan naar particuliere scholen. Ouders hebben flinke bedragen over voor een middelbare school die ze het beste bij hun kind vinden passen. Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
Het aantal kinderen dat naar een particuliere school gaat, is de afgelopen jaren flink gestegen. ‘Wij zien een sterk stijgende lijn’, zegt Koen Bakker, directeur van de particuliere school Stebo. ‘In tien jaar zijn we van een schooltje met een paar leerlingen uitgegroeid tot drie vestigingen.’ Op de vestiging in Utrecht kregen de geslaagde eindexamenleerlingen gisteren hun diploma. Daar hebben zij tienduizenden euro’s voor betaald. Alleen al voor hun eindexamenjaar legden zij 23.500 euro neer. Ook het Luzac, een particuliere school met vestigingen door het hele land, is de laatste tijd flink gegroeid. Tot een jaar geleden kon je er alleen terecht om je diploma te halen. Leerlingen die bijvoorbeeld voor hun eindexamen zijn gezakt op een reguliere school, kunnen bij het Luzac College de laatste twee middelbare schooljaren in één doen. Sinds dit schooljaar kunnen kinderen al vanaf de brugklas op het Luzac Lyceum terecht. ‘In september zijn we op zeven plaatsen gestart met totaal ongeveer driehonderd leerlingen’, zegt directeur Anton Busselman. ‘Komend schooljaar verwachten we ruim zeshonderd leerlingen en openen we er twee nieuwe vestigingen bij.’ In Nederland zijn momenteel minstens 35 particuliere scholen. Het exacte aantal is niet bekend bij de Onderwijsinspectie. Particuliere scholen worden niet centraal geregistreerd omdat ze niet door de overheid worden gefinancierd. Ouders betalen alle kosten. Die bedragen al gauw een paar duizend euro per kind per jaar. Daar staat tegenover dat particuliere scholen veel meer vrijheid hebben om hun onderwijs volgens hun eigen visie in te richten. En dat spreekt steeds meer leerlingen – of ouders – aan. Volgens Stebo-directeur Bakker is de toenemende populariteit van particuliere scholen te danken aan de staat van het regulier onderwijs. ‘Wij krijgen veel leerlingen die bij ander scholen zijn afgehaakt. Stebo staat voor veel les, veel begeleiding, veel liefde en veel aandacht. Dat kun je
Sindre van de Heijden (17), 4-vmbo: ‘Mijn cito-score was niet al te best en de enige optie was tuinier worden. Maar mijn leven lang droom ik ervan piloot te worden. Mijn ouders hadden de investering in Stebo voor me over en zo klim ik langzaam maar zeker op tot piloot. Na dit diploma ga ik hier twee jaar havo doen en dan de nationale luchtvaartschool. Op mijn 13e was ik te jong voor het Luzac en bij deze school bestond eigenlijk nog geen eerstejaars vmbo-klas. De coördinator en een van de directeuren geloofden in me en toen mocht ik toch beginnen. Het is hier net een familie door de kleinschaligheid en de aandacht. Op mijn vorige vmbo-opleiding zaten 3.000 leerlingen, dat is echt waanzin. Daar had ik het niet gered.’
van de meeste reguliere scholen niet zeggen.’ ‘Op het Luzac zitten echt niet alleen kinderen met rijke ouders. Steeds meer mensen willen gewoon het beste voor hun kind’, voegt directeur Busselman hieraan toe, ‘en als hun kind niet gelukkig is op een reguliere school met grote klassen en weinig individuele aandacht, sluiten ze gerust een extra hypotheek af op hun huis om een particuliere school te betalen.’ Ook Maupertuus in Driebergen, dat gespecialiseerd is in kinderen met leerproblemen, is volgens initiatief-
nemer en psycholoog – ‘wij houden niet van het woord directeur’ – Reinier van Kuyk aantrekkelijk door de zeer kleine klassen. ‘En een positieve kijk op het onderwijs en het kind. Niet de rode potloodjesbenadering van het reguliere onderwijs.’ Naast dure privéscholen zijn er ook steeds meer groepjes ouders die een school oprichten omdat ze het niet eens zijn met de gangbare opvattingen over onderwijs en de ontwikkeling van kinderen. Dat mag in Nederland, waar de wet vrijheid van onderwijs garandeert. Veel van deze scholen werken volgens het ‘demo-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................ KORT
Twee keer zo vaak als Marokkaanse leeftijdsgenoten
Honderd monumenten wederopbouw beschermd
RELATIEF VAKER ZELFDODING SURINAMERS LIJKT CULTUUR
111
Honderd monumenten uit de wederopbouwperiode 1940-1958 krijgen een beschermde status. Dat heeft de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten gisteren bekendgemaakt. Minister van Cultuur Ronald Plasterk presenteert dit najaar de gebouwen die volgens de bewindsman in de tophonderd thuishoren. De monumenten moeten toonaangevend zijn voor de belangrijkste stromingen in de architectuur, landinrichting, kunst of bouwtechniek.
Creoolse en Hindoestaanse Surinamers die in Nederland wonen plegen niet veel vaker zelfmoord dan Surinamers die in hun thuisland wonen. Het risico op zelfdoding lijken ze mee te nemen uit het land van herkomst. Dat concludeerden onderzoekers van het Centraal Bureau voor de Statistiek en de Vrije Universiteit gisteren. Nederlandse Surinamers beroven zichzelf vaker van het leven dan autochtonen. Ook plegen jonge Surinamers in Ne-
derland twee keer zo vaak zelfmoord als hun Marokkaanse leeftijdsgenoten. Mogelijk heeft het relatief hoge zelfmoordaantal onder Surinamers te maken met hoge verwachtingspatronen van de omgeving. Waarom het aantal zoveel hoger ligt dan bij autochtonen, moet volgens de onderzoekers nader worden uitgezocht. ‘Maar dat de culturele diversiteit hierbij een belangrijke rol speelt, is wel zeker.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Gedragstest voor honden
Wie wilde AIVD vermoorden?
Minister Verburg (Landbouw) onderzoekt of agressieve honden getest kunnen worden op ‘maatschappelijke aanvaardbaarheid’.
Uit het CIA-archief blijkt dat die Castro wilde vermoorden. Nu willen SP, GroenLinks, D66 en de PvdA dat de AIVD-archieven openbaar worden.
Fleur van Vliet (17), 5-havo: ‘Op mijn vorige school had ik de keuze: blijven zitten of naar de mavo. Beide vond ik geen goed idee. Via kennissen hoorden we over Stebo en dat werkte voor mij heel goed. Kleine klassen, veel aandacht. Er wordt meteen ingegrepen als het niet goed gaat en door de huiswerkklassen ben je na schooltijd helemaal klaar. Voor rekenen stond ik in het verleden altijd een 3 en nu een 8. Ik ga straks het Hoger Hotelonderwijs volgen en zonder Stebo had ik dat wel kunnen vergeten.’ Tekst en foto’s Simone Best
cratische’ principe dat leerlingen zelf mogen bepalen wat ze willen leren en wanneer ze daar zin in hebben. De kwaliteit van zulke scholen laat nogal eens te wensen over, constateerde de Onderwijsinspectie in april. Van de vijftien ‘radicaal vernieuwende’ middelbare scholen, met namen als Iederwijs, Wonderwijs en Eigenwijs, scoorden er maar liefst tien een onvoldoende. Omdat deze scholen niet met belastinggeld betaald worden, kan de overheid ze ook niet sluiten. Maar de rechter kan ouders die hun kind naar een school sturen die volgens de On-
derwijsinspectie niet aan de kwaliteitseisen voldoet, wel een procesverbaal geven. Vorige maand werd in een proefproces bepaald dat het onderwijs aan De Ruimte in Soest zo beroerd was, dat de school niet aan de Leerplichtwet voldoet. Ouders die hun kinderen daar naar toesturen ontduiken dus de Leerplichtwet, en dat is strafbaar. Daarover hoeven de oud-eindexamenleerlingen Sindre en Fleur van het Stebo zich geen zorgen maken, want zij gaan met een geldig diploma de toekomst tegemoet. 1
Binnenland Nieuws
7
Gezin Minister: overheid moet eerder ingrijpen in probleemgezinnen
Rouvoet wil ‘niet pluisgevoel’ gaan registreren Vervolg van pagina 1
...
‘De vrijblijvendheid is voorbij’, schrijft Rouvoet in zijn programma ‘Alle kansen voor kinderen’. De overheid mag volgens hem niet toekijken als er problemen dreigen of al zijn met kinderen. Er moet volgens hem veel meer worden gedaan aan preventie en eerder worden ingegrepen. Volgens de minister is dat nodig omdat het nu veel te vaak misgaat met kinderen. Per jaar zijn er meer dan 100.000 gevallen van kindermishandeling. Of neem de jongetjes van 8, 9, 10 jaar die hele buurten onveilig maken. Als je vroeg weet wat er aan de hand is, kun je dat misschien voorkomen, redeneert Rouvoet. Maar waar stopt de goed bedoelde bemoeienis van de overheid? Wat komt er bijvoorbeeld allemaal in die risico-analyse te staan? En wie kan er in de gegevens kijken? Wie kan er achter komen of ouders schulden hebben, drankproblemen hebben of
zijn gescheiden? Rouvoet probeerde gisteren, in een interview op Radio 1, die zorgen weg te nemen. Volgens hem gaat het ‘niet om een enorme screening’ en komt er ook ‘geen dossier van alle ouders’. Tegelijkertijd zei hij wel dat de risicofactoren worden ‘genoteerd’ en ‘in de gaten worden gehouden’. Volgens Rouvoets woordvoerster draait het allemaal om het ‘er is iets niet pluisgevoel’ van hulpverleners. Hoe dat precies geregistreerd en vastgelegd wordt, moet volgens haar nog worden uitgewerkt. De minister voor Jeugd en Gezin kan daarbij zeker rekenen op een zeer kritische blik van de privacywaakhond. De gegevens komen mogelijk terecht in het Elektronisch Kinddossier, dat vanaf 2008 wordt ingevoerd. Eerder deze maand oordeelde het College Bescherming Persoonsgegevens nog dat veel te veel mensen toegang hadden tot de patiëntendossiers voor volwassenen. 1
Naar hulpverleners wordt straks beter geluisterd. HOLLANDSE HOOGTE
Alcoholgebruik Onderzoek in barlab
Energierekening Kamer eist compensatie
Man drinkt meer na drankreclame 55 euro per gezin terug Ana Karadarevic
Redactie binnenland
AMSTERDAM
...
AMSTERDAM
Mannen imiteren onbewust elkaars drinkgedrag. Zij doen elkaar na in de kroeg en drinken daardoor meer. Mannen gieten zelfs meer alcohol naar binnen wanneer zij iemand in een film of reclame zien drinken. Dit blijkt uit een onderzoek naar drinkgedrag onder jongvolwassenen waarop sociaal psycholoog Sander Bot vandaag aan de Nijmeegse Radboud Universiteit promoveert. Bot observeerde het sociale drinkgedrag van studenten tussen de 18 en 25 jaar in het barlab, een als kroeg ingerichte laboratoriumruimte van de universiteit. Koppels met elkaar bevriende mannen bekeken in het barlab een film waarin alcohol te zien is. Tijdens het kijken mochten zij zowel alcoholhoudende als alcoholvrije drank drinken. Zodra alcohol in beeld verscheen, zowel in films als reclames, namen de mannen meer slokjes van hun drank. Goed nieuws voor alcoholproducenten en reclamemakers? Niet helemaal, volgens promovendus Bot. ‘Voorstanders van preventie kunnen nu pleiten voor een verbod op alcoholreclames.‘
Energiebedrijven moeten vierhonderd miljoen euro (55 euro per huishouden) terugbetalen aan de klanten. Dat wil een Kamermeerderheid, zo bleek gisteren tijdens een debat met minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven (CDA). De vier grote energiebedrijven in Nederland - Eneco, Delta, Nuon en Essent- hebben in 2004 en 2005 te veel geld in rekening gebracht voor het transport van elektriciteit en gas, constateerde de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) onlangs. De Kamer vindt dat dit geld moet worden terugbetaald aan de gebruikers. Van der Hoeven zegde toe dat zij dit aan de orde zal stellen bij de aandeelhouders van de energiebedrijven: provincies en gemeenten. De bewindsvrouw wees erop dat zij niet kan eisen dat de bedrijven het geld terugstorten, omdat ze binnen de wet hebben gehandeld.
...
Sean Connery als Bond: ’Shaken, not stirred.’ LES ARCHIVES DU 7EME ART/HH
Bot dacht vooraf dat hij een leider kon aanwijzen die de anderen in de groep zogezegd aansteekt. Hiermee hoopte hij een verklaring te vinden voor buitensporig groepsgedrag, zoals agressie tegen anderen. Toen bleek dat mannen iedere willekeurige man in de groep nadoen, was hij in eerste instantie teleurgesteld. Bot zegt blij te zijn dat hij zijn onderzoek voortzette, omdat hij te weten is gekomen dat imitatiegedrag onbewust en
automatisch gebeurt. Ook vrouwen deden mee aan het onderzoek. En ook zij imiteerden anderen in de groep, maar minder dan mannen. Mannen dronken bovendien meer. Vrouwen stopten juist eerder met drinken als ze in gezelschap waren van mannen die verwachten dat alcoholgebruik leidt tot seksuele opwinding. De onderzoeker veronderstelt dat vrouwen hier controle willen houden. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... KORT 111
Mantelzorgers krijgen extraatje
Ongeveer een kwart miljoen mantelzorgers krijgt 10 november, op de dag van de mantelzorgers, een extraatje van 250 euro. Wie iemand verzorgt die na 1 april een indicatie heeft gekregen voor minimaal acht uur zorg per dag buiten een instelling gedurende een half jaar, kan de bijdrage aanvragen. Dat zei staatssecretaris van Welzijn Jet Bussemaker gisteren in de Tweede Kamer. Voor de regeling, die wordt uitgevoerd door de Sociale Verzekeringsbank, is 65 miljoen euro beschikbaar. De re-
geling is een uitwerking van een eerder aangenomen voorstel van SGP-Kamerlid Van der Vlies.
Voortaan moeten alle ouders hun kind op dezelfde leeftijd aanmelden voor een basisschool.
111
111
Amsterdam maakt afspraken met scholen
Kinderen bekogelen machinist met stenen
De gemeente Amsterdam wil dat de samenstelling van scholen een afspiegeling wordt van de buurt waar de school staat. Daartoe hebben de gemeente, stadsdelen en basisscholen gisteren het convenant ‘Kleurrijke Scholen’ ondertekend. De afspraken moeten ervoor zorgen dat er meer gemengde scholen ontstaan waar kinderen uit dezelfde buurt op zitten. Een van de afspraken in het convenant betreft de aanmelding van kinderen.
Een machinist is gewond geraakt doordat drie kinderen stenen door de ruit van zijn trein gooiden. De tieners legden dinsdagmiddag stenen op de rails en waren in een seinpaal geklommen om van daaruit stenen te gooien naar de trein. De jongens van 12, 13 en 14 jaar uit Roosendaal zijn aangehouden. Eén van de stenen verbrijzelde de voorruit van de trein. De machinist kreeg glasscherven in zijn oog en gezicht.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Pimpernelblauwtje (1)
Pimpernelblauwtje (2)
De zeldzame vlinder het pimpernelblauwtje dook vorige week op in de berm van een kanaal in Brabant. Blijheid bij de Vlinderstichting.
Die vreugde was van korte duur. De berm van het kanaal is namelijk zonder toestemming gemaaid. Weg leefgebied van de vlinder.
Tijdens het debat hield de minister vast aan haar voornemen om de energiebedrijven te splitsen in een publiek netwerkdeel en een commercieel productiebedrijf. Een publiek net moet eerlijke concurrentie en meer efficiëntie mogelijk maken. De Kamer was hiermee al akkoord gegaan maar een motie die in de Eerste Kamer werd aangenomen, leidde tot uitstel van de wetswijziging. De bedrijven mogen pas worden gesplitst als is voldaan aan een aantal voorwaarden. Zo mogen ze geen ‘buitenlandse avonturen’ aangaan, omdat daarmee de netten kunnen worden belast met schulden. Volgens Van der Hoeven wordt nu aan deze voorwaarden voldaan. Nuon en Essent hebben aangegeven te willen fuseren en ontplooien activiteiten in het buitenland. De minister wil de splitsing snel doorvoeren. Ze heeft steun van een Kamermeerderheid (CDA, PvdA en VVD). Nederland zou het eerste Europese land zijn dat de splitsing doorvoert. 1
$SBXGPSE#7[PFLUPQLPSUFUFSNJKOJOIFFM 8FTU/FEFSMBOE "NTUFSEBNFO3PUUFSEBN
+VOJPS 0OEFSIPVETUFDIOJDJ
+VOJPS 4FSWJDFUFDIOJDJ
1SPEVDUTQFDJBMJTUFO .FU-54PG.54"VUPUFDIOJFLPG&MFLUSPUFDIOJFLPGHFMJKLXBBSEJH ,FOOJTWBOIZESBVMJDBJTFFOQSF FWFOBMTFFODFSUJGJDBBU7$" #BTJTWFJMJHIFJE $SBXGPSE#7JTPOEFSEFFMWBOEF$BSEP(SPVQJO;XFEFO NBSLUMFJEFSJOMPHJTUJFLFPQMPTTJOHFOFOWFSLPPQU NPOUFFSUFO POEFSIPVEUJOEVTUSJqMFEFVSFO EPDLFRVJQNFOUFOBVUPNBUJTDIF UPFHBOHTEFVSFOPQWMJFHWFMEFO MPHJTUJFLFDFOUSB [JFLFOIVJ[FO FOCSBOEXFFSLB[FSOFT XBBSTOFMIFJEFOTFSWJDFIPPHTDPSFO 8JKCJFEFOVJUTUFLFOEFBSCFJETWPPSXBBSEFOBBO ,JKLPQXXXDSBXGPSETPMVUJPOTDPN FOXXXDSBXGPSEOM WPPSNFFSJOGPSNBUJFPWFSEFPSHBOJTBUJFFOPO[FQSPEVDUFO #FMWPPSNFFSJOGPSNBUJF&3FQFUUP UFMPGTUVVSKF $7OBBSFMFOBSFQFUUP!DSBXGPSETPMVUJPOTDPN
8
Achtergrond Buitenland
Immigratie Is in de toekomst een ‘botsing van de culturen’ onvermijdelijk?
Een onbetekenend Europa Vervolg van pagina 1
...
De tweede bedreiging wordt veroorzaakt door een grote en steeds groter wordende populatie van immigranten, van wie een aanzienlijk deel niet a priori geïnteresseerd is in integratie. Omdat de bevolking vergrijst, wordt de noodzaak van arbeidsimmigratie groter. Onder de belangrijkste leveraars van die arbeid zijn Noord-Afrika, het Midden-Oosten, Pakistan en Bangladesh. Toen ik laatst uit Zuid-Frankrijk in Antwerpen kwam, dacht ik even dat ik in Casablanca was beland. Er zijn delen van Brussel waar de politie niet in het openbaar mag eten of drinken tijdens de ramadan. Zulke aanpassingen kun je in heel Europa vinden. In de centrale bibliotheek van Birmingham stuitte ik bijvoorbeeld op een tafel alleen voor vrouwen; eromheen zaten uitsluitend jonge moslima’s die van top tot teen gesluierd waren. De derde bedreiging is afkomstig van de welvaartsstaat en de mentaliteit die daarbij hoort. Er is een systeem gevormd dat mensen het gevoel geeft allerlei rechten te hebben. Economisch is dit contraproductief, maar het ligt politiek gevoelig om een gegeven privilege weer af te nemen. Het heeft dan de onaantastbare status van een fundamenteel recht gekregen, dat al sinds mensenheugenis zou bestaan. Terwijl Europa de toekomst op het spel zet om zulke rechten en privileges te blijven betalen, werkt men in andere delen van de wereld aan een onverslaanbare combinatie van hightech en goedkope arbeid. De politici in Europa, die meer dan ooit van hun kiezers vervreemd zijn, hebben de uitdaging nog niet eens door. Dit alles vertelt Laqueur in bijzonder duidelijke taal. Hij ziet Europa, ooit de thuisbasis van een dynami-
Volgens Laqueur is er een specifiek probleem met de integratie van moslims in westerse landen. PETER VAN BEEK/HH
sche beschaving die de rest van de wereld opzweepte, verworden tot een vriendelijk themapark. Als we geluk hebben. De toekomst kan natuurlijk wel eens een stuk grimmiger uitpakken. Misschien ontstaat er wel een echte machtsstrijd als de immigranten en hun nakomelingen met genoeg mensen zijn om de steeds oudere, oorspronkelijke bevolking te overheersen. Een interessante vraag, en ook een belangrijke, is de volgende: waarom hebben de Europeanen zo laf gecapituleerd voor de oneerlijke oplossing die multiculturele samenleving heet?
Het antwoord moet wel liggen in de schaamte van Europa over het recente verleden. De Nederlanders weten bijvoorbeeld maar al te goed dat velen van hen (of hun ouders of grootouders) enthousiast met de Duitse bezetter collaboreerden. Toen Nederland bevrijd was, begon het meteen een bloedige koloniale oorlog om Indië te behouden. Deze omstandigheden zorgden ervoor dat verwijzingen naar de buitengewone positieve verrichtingen van het land op chauvinisme leken, of erger. Zo kon men geen trots over het Nederlanderschap aan immigranten overbrengen.
In 2015 moeten de acht Millennium Ontwikkelingsdoelen zijn gehaald. Dan moeten armoede, honger en ziektes dratisch zijn teruggedrongen. Milieu, onderwijs en gelijke rechten voor vrouwen en mannen moeten zijn bevorderd. Er is al veel bereikt, maar het moet veel beter. Daarom voert Nederland actie op 30 juni op Schokland in de Noordoostpolder.
Marco Borsato, Yvon Jaspers, Van Dik Hout, Kader Abdolah, Ruud Lubbers, Paul Rosenmöller, Gerda Havertong en vele anderen doen mee.
Win kaarten voor de opening met minister Bert Koenders en een optreden van Marco Borsato. Ga naar www.hetakkoordvanschokland.nl/depers Voor meer informatie over Het Akkoord van Schokland en het programma:
www.hetakkoordvanschokland.nl
Secularisering heeft al diepe sporen nagelaten onder moslims Alleen de Fransen, met hun republiek, hebben zich gecommitteerd aan een monocultureel model. Dat is heilzaam om te zien, maar jammer genoeg heeft hun economische en sociale politiek ervoor gezorgd dat er moslimgetto’s bestaan. Aan de ene kant kregen de kinderen van immigranten te horen dat ze Frans waren, aan de andere kant werden ze feitelijk buiten de gemeenschap gehouden. Zij werden hier enorm rancuneus van en daar zullen we in de toekomst nog het nodige van merken. Laqueur brengt het belangrijke punt naar voren dat, ondanks de tekortkomingen van de gastlanden, de meeste immigrantengroepen weinig of geen problemen hebben gehad. Er is geen sikh- of hindoeprobleem in Groot-Brittannië. Het land heeft onlangs nog een half miljoen Polen opgenomen zonder dat daar problemen of spanningen bij kwamen kijken.
Laqueur suggereert zonder omhaal dat er dus een specifiek probleem is als het gaat om de integratie van moslims in westerse landen. Ten minste , als zij met zoveel zijn dat ze hele wijken kunnen confisqueren. Zij hebben met de paplepel ingegoten gekregen dat hun religie superieur is en de manier waarop moslims leven beter dan alle andere manieren. Dit maakt dat ze zich slecht kunnen aanpassen aan de westerse maatschappij. Aanpassen doen ze wel, maar niet op de beste manier. De jonge mannen van de tweede generatie domineren vrouwen op een voor hen heel bevredigende manier. De vrouwen staan, volgens Laqueur, moreel en intellectueel ver boven hun mannen. Toch kunnen ze op deze manier niet alles bereiken wat binnen hun mogelijkheden ligt in een open maatschappij. De mannen vinden bevrediging in de rol van huistiran en hebben geen energie over om te presteren en betrokken te raken. Komt er dus onvermijdelijk in Europa een ‘botsing van de culturen’, ergens in de toekomst? Laqueur gaat hier voorzichtig mee om. Secularisering heeft al diepe sporen nagelaten in de moslimgemeenschap. Maar misschien roept juist diezelfde secularisering als reactie wel religieus fanatisme op. Tenslotte kunnen de moslims in het christelijke Europa prima zien wat er gebeurt als men toestaat dat religieuze doctrine in het licht van de rede en de historische kritiek wordt bekeken: de religie valt uit elkaar. Waar de islam overheerst is hij zeer verbonden met de identiteit van de mensen. Daarom lokt een aanval op de islam, zelfs of misschien wel juist, in de vorm van rationele kritiek, een diepgaande crisis uit. Laqueur is geen doemdenker maar ook geen optimist; hij denkt genuanceerd en open over de toekomst. Maar de Europese politici nemen de verkeerde zaken serieus. Ze verzinnen wetten voor ieder probleem behalve de ernstige. Daarom slaat zijn voorspelling voor de toekomst van Europa waarschijnlijk de spijker op zijn kop: Europa zal onbetekenend worden; wel belangrijker dan Afrika, dat is waar, maar even belangrijk als Latijns-Amerika. Ach, ik hou wel van Latijns-Amerika. 1 Dalrymple is morgen te gast bij de Nacht van de Vrijheid in de Stadsschouwburg van Amsterdam.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ..................................... KORT
111
111
Activisten in Birma vrijgelaten
Het militaire bewind in Birma heeft woensdagavond tientallen activisten vrijgelaten die vorige maand waren gearresteerd op bijeenkomsten waar gebeden werd voor de vrijlating van oppositieleidster Aung San Suu Kyi. De overheid maakt vrijwel nooit de vrijlating van gevangenen bekend. Van de afgelopen achttien jaar heeft Suu Kyi er meer dan elf vastgezeten. Haar partij won de verkiezingen in 1990, maar heeft van de generaals nooit de macht gekregen. Suu Kyi staat nu onder huisarrest.
Doden in Kaboel bij aanslag op konvooi
Bij een zelfmoordaanslag met een autobom in de Afghaanse hoofdstad Kaboel zijn gisteren behalve de dader een Amerikaan en een Nepalees om het leven gekomen en drie Amerikanen en twee Afghanen gewond geraakt. De buitenlandse slachtoffers waren contractarbeiders. De dader reed met zijn auto achter de twee auto’s waarin zij zaten. De verantwoordelijkheid voor de aanslag is opgeëist door de taliban. Zeventien Afghaanse mijnopruimers die vorige week in de provincie Ghazni door de taliban werden ontvoerd zijn vrijgelaten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
1 op 1.000 Geen enkele natie ter wereld telt minder auto’s dan Ethiopië. Per duizend inwoners rijdt er welgeteld één auto rond op de wegen van het Oost-Afrikaanse land.
Buitenland Nieuws
9
Brazilië Politie Rio wil macht van bendes breken in de aanloop naar de Pan-Amerikaanse Spelen
Een veldslag middenin een woonwijk Alemao ligt al maanden onder vuur. Afgelopen woensdag vielen meer dan 1.300 zwaargewapende agenten de grote Braziliaanse sloppenwijk in het noorden van Rio de Janeiro binnen. Sanne Rooseboom AMSTERDAM
...
Alemao wordt geregeerd door gewapende bendes. Jongens, kinderen soms nog, posten op de hoek van de straten, daar waar de politie niet meer durft te komen. Maar in de aanloop naar het grootste Zuid-Amerikaanse sportevenement van het jaar, de PanAmerikaanse Spelen, wil Rio de macht van de bendes breken. Sinds begin mei is daarom een grootschalige politieactie aan de gang. Als onderdeel daarvan vielen afgelopen woensdag honderden zwaargewapende politieagenten de wijk binnen en gingen het gevecht aan met de bendeleden die in Alemao de scepter zwaaien. Minstens achttien bendeleden kwamen om het leven. Volgens een woordvoerder van de politie van Rio hebben de acties van deze week niets te maken met de PanAmerikaanse Spelen. Maar de datum
dat de spelen beginnen komt steeds dichterbij. Vanaf 13 juli zal Rio de Janeiro zeventien dagen lang overspoeld worden met duizenden atleten en honderdduizenden toeschouwers. In juli zullen daarom 6000 extra politieagenten worden ingezet. Brazilië wil eigenlijk ook het Wereldkampioenschap Voetbal in 2014 en de Olympische Spelen van 2016 organiseren. Als de Pan-Amerikaanse Spelen geplaagd worden door bendegeweld en criminaliteit, kan Brazilië de organisatie van andere internationale evenementen wel vergeten. De strijd tussen politie en bendeleden in Alemao duurt al meer dan twee maanden. Woensdagmiddag laaide de gevechten op toen meer dan 1.300 politieagenten de wijk in werden gestuurd, ondersteund door helikopters. Bendeleden gooiden olie over de verharde wegen in de wijk, in de hoop dat de gepantserde wagens van de politie weg zouden glijden. Er werd gevochten met granaten en automatische geweren. In de sloppenwijk is weinig ruimte voor een veldslag als deze. De huizen staan dicht op elkaar, kinderen spelen op de weggetjes tussen de woningen. Veel van de gewonden zijn dan ook omstan-
Bij de gevechten raakte deze week tientallen burgers gewond.
ders. ‘Het leven ligt stil als ze vechten’, vertelde een bewoonster aan de lokale krant. ‘We houden onze kinderen binnen en doen de deuren dicht.’ Bewoners die niet op tijd thuis konden komen, verstopten zich uren achter auto’s of muurtjes terwijl de kogels door de straten vlogen.
AP
De Nederlander Dre Urhahn werkte in Alemao. Hij maakte muurschilderingen met jongeren in Vila Cruzeiro, de wijk die woensdag het middelpunt was van de gevechten. Hij weet hoe de politie en de bendes te werk gaan bij het binnenvallen van de wijk. ‘De politie viel een keer in de zoveel tijd bin-
nen. Soms met tanks. Er is altijd wel iemand die ze ziet aankomen, die de bendeleden waarschuwt. Eerst zie je dan vuurwerk, dat wordt gebruikt om berichten door te geven. Daarna zoemt het rond dat de politie komt en zorgt iedereen dat ze snel een veilig onderkomen vinden.’ 1
Israël President ontloopt vervolging met bekentenis
No smoking ‘Effect verwaarloosbaar’
Katsav viel medewerksters lastig
Engels rookverbod veroorzaakt gekrakeel
De Israëlische president Moshe Katsav heeft bekend dat hij een aantal medewerksters heeft lastiggevallen. In ruil hiervoor wordt hij niet vervolgd wegens verkrachting. Novum/AP
gens verkrachting, aanranding en fraude. De vrouwen werkten voor Katsav toen hij president was of, daarvoor, minister van Toerisme. Ten minste een van de vrouwen zei dat hij had gedreigd ervoor te zullen zorgen dat zij nooit meer een andere baan
zou krijgen als zij hem niet seksueel van dienst wilde zijn. Katsav, die sinds januari op non-actief staat, heeft de beschuldigingen steeds ontkend. Zijn termijn loopt sowieso af in juli. Hij wordt opgevolgd door Shimon Peres. 1
AMSTERDAM
Met het bekennen van een aantal aanrandingen ontloopt Katsav een mogelijke gevangenisstraf. Onderdeel van de regeling met het Openbaar Ministerie is ook dat Katsav aftreedt en schadevergoeding betaalt aan de vrouwen die de aanklachten tegen hem hebben ingediend. Dit heeft procureur-generaal Meni Mazuz gisteren meegedeeld. Volgens Mazuz heeft Katsav zelf om de regeling verzocht. De details waren nog maar net uitgewerkt, zei hij. De procureur-generaal liet Katsav in januari weten dat hij hem op grond van verklaringen van vier vroegere medewerksters wilde vervolgen we-
Moshe Katsav. AP
Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Drie jaar geleden was het Ierland, zondag is Engeland aan de beurt: vanaf die dag is het verboden te roken in openbare ruimtes. De Engelse actiegroep Smokefree England verkondigt al vele maanden de voordelen: voor rokers wordt het straks veel gemakkelijker om te stoppen, en passieve rokers lopen geen gezondheidsrisico’s meer. Dat eerste effect lijkt hard: in Californië (al 19 jaar rookvrij) is het aantal rokers gedaald van 23 naar 13 procent, en Ierland van 30 naar 25. Maar de grootste expert, Richard Peto, waarschuwt deze week in het tijdschrift Nature dat het percentage rokers in het Westen al vele decennia daalt. Ook over het tweede effect zijn de deskundigen het niet eens. Nietrokers die andermans rook inademe-
nen, hebben 1 procent meer kans op longkanker, zeggen de statistieken. Dat is in feite een verwaarloosbaar effect. Ze zouden echter 25 procent meer kans hebben op hart- en vaatziekten. Dat is veel erger. Maar hoewel dat getal gebaseerd is op serieuze studies, kunnen deskundigen het maar moeilijk accepteren. Rokers hebben een 75 procent hogere kans op hart- en vaatziekten. Zitten passieve rokers, die naar schatting 1 procent van de rook binnenkrijgen van een roker, daarmee gelijk op eenderde daarvan? ‘Onwaarschijnlijk, zegt biostatisticus John Bailar in Nature. En hij is zeker niet de enige. Maar de overtuiging dat passief roken schadelijk is voor de gezondheid, is voor de antirookbeweging altijd van cruciaal belang geweest. Een half uur naast een roker zitten is al gevaarlijk, waarschuwt Smokefree. Dat hoeft straks niet meer. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
IN GESPREK MET
0065 Paul Bloemendal woont nu zeven maanden met zijn vrouw in Singapore. Binnenkort rijden de Formule 1-wagens ieder jaar langs zijn kantoor.
‘Het is Singapore onlangs gelukt om een Formule 1-race te mogen organiseren. Vanaf 2008 gaan ze racen op een straatcircuit, net als in Monaco. Binnenkort wordt er dus een heel racecircuit door de stad aangelegd, en worden er allemaal wegen gebouwd met nieuwe verlichting. Maar, de Singaporezen kennende, zullen ze dat allemaal heel snel en efficiënt doen. Zulke werkzaamheden hebben ze vaak binnen een nacht klaar. Waar ik woon, zijn ze bijvoorbeeld bezig met het bouwen van een metrolijn. Die werkzaamheden lopen een jaar vóór op schema. Dat is nog eens wat anders dan die vijf jaar vertraging van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam.
Alles gebeurt hier eigenlijk veel efficiënter. Als de regering plannen maakt, worden die gewoon direct uitgevoerd. Geen eindeloze discussies met allerlei betrokken partijen, maar gewoon actie. Eigenlijk kun je zeggen dat het land bestuurd wordt als een succesvol bedrijf. Er zijn hier nooit wegopbrekingen of files en er is geen smog. Alle grote industrieën staan op eilandjes buiten de stad. Daarom is het centrum heel groen, en zijn er zelfs stukken regenwoud midden in de stad. Dat vind ik geweldig. Singapore is een echte verzorgingsstaat. Iedereen is goed verzekerd, er zijn bijna geen werklozen en de armen krijgen vaak hulp van de overheid. Ik
heb nog geen enkele zwerver gezien. Ook criminaliteit is hier onbekend. Iedereen weet dat er op veel dingen hoge boetes staan. Voor eten of drinken in de metro kun je zo een boete krijgen van 500 dollar. Dan denk je wel drie keer na voor je dat doet. Die hoge straffen werken dus wel. Singapore is wel erg commercieel en geldgedreven. Dat is ook de enige reden om de race ’s nachts te houden: dan kan iedereen in Europa en Amerika live meekijken. En dat brengt weer meer geld op. Het gewone leven is hier wel heel goedkoop. Ik heb bijvoorbeeld nog nooit gekookt hier. Zelf koken is vaak duurder dan ergens een hapje eten op een foodcourt.
Ik vind Singapore echt een fantastisch land. Als ik een land zou mogen uitvinden, zou het precies dit zijn. Het enige minder leuke is de werkdruk. Die is hier veel hoger en iedereen werkt hier veel harder dan in Nederland. Maar voor de rest is het echt een soort Disneyland.’ 1
Opgetekend door Frederieke de Vries
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Mini-cursus Spaans
Woordjes
Het weer
No sé nada de robo al banco- Ik weet niets van een bankoverval Soy inocente - Ik ben onschuldig ¿Tienen caja fuerte para alquilar? - Kan ik hier een kluis huren?
Valioso - kostbaar El dinero - geld Abogado - advocaat
Tel Aviv -35ºC/24ºC, zonnig met een beetje wind Rio de Janeiro -20ºC/17ºC, zonnig met regenbuien Dublin -19ºC/14ºC, zonnig met regenbuien
PWj[hZW])&`kd_ &/$&&kkhKgdjlZc ')$)&kkh7Zad[iZc
PedZW]'`kb_ LWdW\&-$)&kkh<^VciC@L^ZagZccZcIdZgkZgh^Z'%%,# >chX]g^_kZck^Vlll#c`l^ZagZccZc#ca
'($&&kkh;b_j[
mmm$dam_[bh[dd[d$db
UW BOUWPARTNER VAN START TOT FINISH www.maxit-benelux.com www.beamix.com
voor iedere portemonnee een LCD tv! www.LCDHome.info
www.topsportsgroup.nl Leaders in Sportmarketing
Buitenland Achtergrond
Zuid-Afrika Veel steden, rivieren, straten, vliegvelden en openbare gebouwen in Zuid-Afrika hebben namen uit het koloniale en apartheidsverleden. Het veranderen van deze ‘foute’ namen gaat niet zonder opschudding. POTCHEFSTROOM
...
Het witte straatnaambord in de ZuidAfrikaanse stad Potchefstroom met daarop ‘Nelson Mandela-Rylaan’ is bespoten met zwarte verf. Het grootste deel van de letters is onzichtbaar gemaakt, zodat er nu ‘Dela-Rylaan’ staat, een verwijzing naar de Afrikaner generaal Koos de la Rey uit de Boerenoorlog. De politie viste nog tientallen andere straatnaamborden uit de rivier de Vaal. Volgens de gemeente zitten blanke Afrikaners – veelal afstammelingen van Nederlanders die zich driehonderd jaar geleden in Zuid-Afrika vestigden – achter het vandalisme. Ze zouden niet blij zijn met de naamsveranderingen. Engelse en Afrikaner namen van straten, heuvels, openbare gebouwen, provincies en gemeenten zijn sinds 1994, toen het land democratisch werd, steeds meer verdwenen. De overheid zegt zo het verleden van zich af te willen schudden.
Potchefstroom wordt Tlokwe, maar dat gaat niet van harte
Moet nie naam verandere nie
Elles van Gelder
straat te noemen naar een zwarte anti-apartheidsstrijder die bij een bomaanslag blanke burgers heeft gedood. De zwarte bevolking was verbolgen over het mogelijk verdwijnen van de snelweg Mangosuthu, naar Zulu-politicus Mangosuthu Buthelezi. Volgens de Zulu’s wil de regeringspartij ANC, die ook in Durban aan de touwtjes trekt, alleen haar eigen helden eren en speelt ze een politiek spel door de leider van de Inkatha Vrijheidspartij zijn snelweg te ontnemen. Ook in Potchefstroom is er zwarte tegenstand, zoals de actiegroep zegt. Maar de motivatie ligt hier weer anders. In Potchefstroom gaat het vooral om het geld dat de naamsverandering kost. De bevolking aan de rand van de stad wil nieuwe huizen, goede toiletten en banen van haar ANC-gemeente, zegt Samuel Mokobane, zelf woonachtig in sloppenwijk Ikageng en voorzitter van een grote gemeenschapsorganisatie. Of hun hutje van golfplaten in Potchefstroom staat of in Tlokwe maakt voor hen geen verschil. Volgens Mokobane wil de gemeente alleen naam voor zichzelf maken met de verandering. ‘Het is een kruisje op hun borst.’
De gemeente ziet de verandering als onderdeel van de zwarte strijd
De overheid wil het donkere verleden van zich afschudden De voorstad Verwoerdburg bij Pretoria, genoemd naar de architect van de apartheid en oud-premier Hendrik Verwoerd, heet nu Centurion. Pretoria zelf, naar Boerenleider Andries Pretorius, ligt nu in de gemeente Tshwane. Gewacht wordt op goedkeuring van de minister van Kunst en Cultuur, die het laatste woord heeft bij naamsveranderingen, om ook de stad zelf Tshwane te noemen. De naam Potchefstroom, in de negentiende eeuw gesticht door een andere aanvoerder van de Boeren, Hendrik Potgieter, moet als het aan de lokale autoriteiten ligt ook van landkaart verdwijnen. Dat stuit tegen de borst van blanke Afrikaners die in de stad wonen. ‘Moenie Potchefstroom se naam veranderie nie!’, staat op een van de protestbrieven op het bureau van gemeentewoordvoerder Kaizer Mohau. Toch is volgens hem maar een kleine groep tegen. ‘We willen alle groepen
11
Activisten tegen naamsverandering hebben in Potchefstroom uit protest het straatnaambord van Mandela beklad.
die in Potchefstroom wonen, dus blank, zwart en kleurling, integreren in één stad’, legt hij uit. ‘De stad is nu nog alles behalve geïntegreerd. Het centrum is nog voornamelijk blank. De andere bevolkingsgroepen wonen in de armere wijken eromheen.’ De gemeente is daarom op zoek gegaan naar een naam die de stad verenigt en zegt die gevonden te hebben in Tlokwe, naar een volk dat ooit in het gebied leefde. Dat niet iedereen zich thuis voelt in een stad met de naam Tlokwe wordt het best verwoord door lobbyorganisatie Actiegroep Potchefstroom. Het vandalisme is volgens Mohau het werk van blanke racisten die zich aangesproken voelen door de boodschap van de actiegroep, die hij omschrijft als blanke Afrikaner
intellectuelen. Maar een paar straten verderop zegt deze organisatie dat ze slechts hun erfgoed willen behouden en respect willen voor hun cultuur. Dat namen met het woord ‘kaffer’ erin moesten verdwijnen, vinden ze volkomen terecht, zegt Chris Landsberg van de Actiegroep. ‘Maar de naam Potchefstroom is totaal niet aanstootgevend.’ Volgens politicoloog Theo Venter, voorzitter van de groep, gaat het niet om een geschil tussen blank en zwart. Hij noemt de verwijzing naar zijn groep als racisten onacceptabel. De bekladde en gestolen naamborden zijn eerder ondeugd van een student, denkt hij. Waarom zouden anders ook borden met Afrikaanse woorden als Dassierand verdwenen zijn? Bij vicevoorzitter Proppie Cilliers lijkt
het ongenoegen dieper te gaan dan het onschuldig klinkende gevecht voor het verlies van cultureel erfgoed. Er was volgens hem niets mis met de apartheid.
‘De naam van Potchefstroom is totaal niet aanstootgevend’ Ook in Pretoria is hevig geprotesteerd tegen de naam Tshwane, dat ‘we zijn hetzelfde’ betekent. En in Durban gingen vorige maand nog duizenden blanke en zwarte inwoners de straat op. De blanken in Durban waren vooral boos om het voorstel om een
De Actiegroep Potchefstroom denkt ook dat lokale politici hun macht willen laten zien. Maar ze zijn er van overtuigd dat als er besloten wordt tot een naamsverandering ze bij de rechter hun gelijk halen. Ze putten vertrouwen uit een recente uitspraak in de Limpopo-provincie waar een naamsverandering van een plaats werd teruggedraaid omdat de bevolking onvoldoende om haar mening was gevraagd. In het gemeentehuis gaat men intussen verder met het uitzoeken van een nieuw logo. Ze willen in ieder geval binnenkort de gemeente alvast omdopen tot Tlokwe. Daarna volgt de rest van het plan. De kritiek dat het te veel geld kost, wuift gemeentewoordvoerder Mohau weg. ‘Aan de strijd die we geleverd hebben, kan geen prijskaartje worden gehangen. Dit proces is deel van de verandering van Zuid-Afrika. Vrijheid kan niet worden gekocht.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ........................................................................................................................ KORT 111
Chinees krijgt levenslang wegens doodslag
De baas van een illegale kolenmijn in het noorden van China is woensdag tot levenslang veroordeeld, omdat hij twee journalisten door een knokploeg in elkaar had laten slaan, voor een van de twee met dodelijke afloop. De leden van de knokploeg kregen gevangenisstraffen variërend van vijf tot vijftien jaar. De mishandeling had plaats op 10 januari, toen de verslaggevers interviews wilden afnemen bij de mijn. Volgens onbevestigde berichten wilde een van de journalisten van de mijnbaas geld
zien om niet over zijn bedrijf te schrijven. Chinese verslaggevers zouden zich vaak laten betalen om positieve berichten te schrijven of negatief nieuws uit de publiciteit te houden. 111
Grote stroomstoring treft een deel van New York
Een stroomstoring heeft woensdagmiddag een deel van New York lamgelegd. Verkeerslichten en metroritten vielen uit. Het Metropolitan Museum of Art moest worden ontruimd. Rond de 385.000 mensen kwamen zonder stroom te zitten, onder meer op Manhattan. De storing, die een uur duurde, werd mogelijk veroorzaakt door de bliksem.
Ban op maatschappijen
LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJ INDONESIË OP ZWARTE LIJST Alle Indonesische luchtvaartmaatschappijen komen op de zwarte lijst van luchtvaartbedrijven die niet voldoen aan de veiligheidsnormen van de Europese Unie en mogen het EU-luchtruim niet langer in. Dat heeft de Europese Commissie bekendgemaakt. In de praktijk verandert de plaatsing van de 51 maatschappijen op de lijst maar weinig, aangezien geen ervan momenteel op Europa vliegt. Garuda, de nationale maatschappij van Indone-
sië, vloog tot 2005 op Amsterdam en Rome. De ban op Indonesische maatschappijen volgt op een reeks dodelijke crashes met Indonesische toestellen. Op Nieuwjaarsdag stortte een lijnvliegtuig in zee en alle 102 inzittenden kwamen om. In maart schoot een Boeing 737 van de landingsbaan af en vloog in brand. Daarbij vielen 21 doden. Ook enkele maatschappijen uit Rusland, Oekraïne en Angola werden aan de zwarte lijst toegevoegd.
HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Mislukte ontsnapping
Wereldweer
Er is er één jarig...
Een gevangene in Missouri stond ineens in de cel van een vrouwelijke medegevangene. Met een spijker, een tandenborstel en een deel van een lamp had de man een gat in zijn celmuur gemaakt.
Peking: 29 ºC Singapore: 35 ºC Windhoek: 22 ºC
Vandaag mag de Amerikaan Keno Don Rosa de kaarsjes uitblazen. De striptekenaar van Donald en Dagobert Duck is 56 jaar geworden. Zijn favoriete personage is Dagobert, omdat die zo veelzijdig is .
12
Nieuws Buitenland
Op zoek naar wereldwonderen
Redactie buitenland
De piramide van Cheops. HH
Lange tijd bestonden er zeven officiële wereldwonderen. Helaas is daarvan nog maar één over: de piramide van Cheops aan de rand van de Egyptische hoofdstad Cairo. Daarom zijn we naarstig op zoek naar nieuwe. De organisatie new7wonders heeft een verkiezing op touw gezet voor een tweede officiële lijst van wereldwonderen. Er zijn 21 bouwwerken geselecteerd, alle van vóór het jaar 2000. Wereldwonderen die niet meer bestaan, spreken kennelijk niet meer tot de verbeelding: alleen de piramide van Cheops staat er nog tussen.
Andere kandidaten zijn de opera van Sydney, de Taj Mahal, de Chinese Muur, de Aya Sofia in Istanbul en het Kremlin. De stemming sluit op 7 juli (www.new7wonders.com). Er bestaan overigens nog vele andere lijsten met wereldwonderen. Zo zijn er de ‘de zeven natuurlijke wereldwonderen’, waaronder de Mount
Everest en de Niagara-watervallen. Of de ‘zeven onderwater wereldwonderen’, zoals Atlantis. Ook het Amerikaanse Genootschap van Civiele Ingenieurs kwam met een lijstje. Daarop staan de Nederlandse Deltawerken en het Empire State Building. Een andere organisatie die bezig is met het vernieuwen van haar bestand
is de UNESCO. Ze besloot gisteren archeologische resten in de voor sjiieten heilige Iraakse stad Samarra op de Werelderfgoedlijst te plaatsen. Andere nieuwe vermeldingen zijn de Japanse zilvermijn Iwami Ginzan, het Rode Fort van Delhi en de oude stad van Korfu. De lijst telt inmiddels al meer dan 800 monumenten. 1
Het Incapad naar de stad Machu Picchu in Peru. HH
De Chinese muur bij Peking. HH
The Opera House in de Australische stad Sydney. HH
Angkor Wat, Cambodja’s beroemdste monument. HH
De zeven klassieke wereldwonderen Piramide van Cheops Kolossus van Rhodos Hangende tuinen van Babylon Mausoleum van Halicarnassus Pharos van Alexandrië Beeld van Zeus in Olympia Tempel van Artemis in Efeze
De Taj Mahal in de Indiase stad Agra. HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111
Vliegtuigcrash met 78 slachtoffers in Angola
In het noorden van Angola is gisteren een vliegtuig met 78 passagiers neergestort. Ten minste zes mensen zijn daarbij om het leven gekomen. Het ongeluk gebeurde met een Boeing 737 van de nationale luchtvaartmaatschappij van Angola, TAAG Het toestel landde halverwege de landingsbaan en stuiterde vervolgens omhoog, waarna de piloot de controle over het vliegtuig verloor en een huis ramde. De gewonden werden naar een ziekenhuis in de nabijgelegen plaats Zaire gebracht. De Europese
Unie had juist gisteren aangekondigd dat TAAG is toegevoegd aan de zwarte lijst van onveilige maatschappijen.
medewerkers moest gebeuren als de 480 Deense militairen zich in augustus terugtrekken uit Irak.
111
111
Denemarken geeft visa aan ingehuurde Irakezen
Nieuwe Britse premier stelt kabinet samen
Denemarken is van plan visa te verstrekken aan veertien Irakezen die de Deense troepen in Irak als tolk of in een andere hoedanigheid hebben bijgestaan, zodat ze in Denemarken kun asiel aan kunnen vragen. Nog eens acht krijgen financiële steun om in Irak of elders opleidingen te volgen. Dat heeft de Deense minister van Defensie Søren Gade gisteren bekendgemaakt. Er was de afgelopen weken gediscussieerd over wat er met de 22 Iraakse
De nieuwe Britse premier Gordon Brown is gisteren begonnen met het samenstellen van zijn kabinet. De 41jarige David Miliband wordt de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken, hij is daarmee de op een-na-jongste die die functie ooit heeft bekleed. Hij volgt Margaret Beckett op. Tegen verslaggevers zei Miliband dat diplomatie vandaag de dag ‘geduldig en doelgericht’ moet zijn en moet ‘luisteren zowel als de toon zetten’.
Schotse herzieningscommissie deed onderzoek
‘BEROEP IN LOCKERBIE ZAAK GERECHTVAARDIGD’ Er zijn voldoende twijfels over de bewijsvoering in de Lockerbie-zaak om de voormalige Libische geheim agent Abdel Basset Ali al-Megrahi een nieuw proces te gunnen. Een gerechtelijk panel in Schotland zei dit gisteren in een uitgebracht rapport over de zaak, die ging over de bomaanslag op een Amerikaans verkeersvliegtuig boven het plaatsje Lockerbie in december 1988. Alle 259 inzittenden van het PanAmtoestel kwamen om het leven. Al-Me-
grahi is de enige die voor de aanslag is veroordeeld en zit een levenslange gevangenisstraf uit. Hij heeft steeds zijn onschuld volgehouden en de Schotse herzieningscommissie voor strafzaken, een onafhankelijk gerechtelijk panel dat mogelijke rechterlijke dwalingen onderzoekt, lijkt hem voor een deel gelijk te geven. De bevindingen van de commissie worden voorgelegd aan het Hof van beroep in Edinburgh.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Hoofdpijn door kogel
Besnijdenis
Toverkunst
Een man met hoodfpijn bleek een kogel in zijn hoofd te hebben. Michael Moylan uit Florida is inmiddels geopereerd. Zijn vrouw is opgepakt.
Egypte heeft de besnijdenis van vrouwen verboden. Volgens schattingen wordt zo’n 97 procent van alle Egyptische vrouwen besneden.
Wie zijn toverkunsten wil bijwerken, moet naar het Noorse Vardo. Op de International Midnight Sun Witchcraft Conference wisselen heksen uit alle windrichtingen hun formules uit. Tot en met zondag.
Economie Nieuws
13
Supermarkten Bevoorrading kan beter en goedkoper
Benoeming Ingetogen en ironisch-kritisch
Volle pallets, volle vrachtwagens
Slagter nieuwe directeur VEB
Dat supermarkten veelal goedkoper zijn dan de slager of groenteboer om de hoek is bekend. Maar het kan nòg goedkoper. Sharida Mohamedjoesoef AMSTERDAM
...
De supermarkt is niet meer weg te denken uit ons straatbeeld. We gaan er minstens een keer per week naar toe voor de boodschappen. We halen zelf de producten uit de schappen en dirigeren het winkelwagentje vervolgens met strakke hand richting kassa. Hoewel sommige bezoekers misschien met weemoed terug zullen denken aan de kletspraatjes bij de kruidenier met zijn welbekende ‘mag het misschien ietsje meer zijn’, biedt de supermarkt al sinds de jaren zestig het ultieme voordeel: het is er stukken goedkoper. Toch kan het nog voordeliger. Dat stelt Piet van der Vlist in zijn proefschrift Synchroniseer de retailsupply chain, waarop hij vanmiddag promoveert aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. De onderzoeker is van mening dat supermarkten de voorraden die nu bij de leverancier liggen, moeten opslaan in hun eigen winkels en magazijnen. Op dit moment proberen de supers
Bevoorrading kan veel beter. HH
de bevoorrading af te stemmen op de winkelbestellingen. Om hun voorraden laag te houden bestellen ze vaak en in kleine hoeveelheden. ‘Onhandig’, meent Van der Vlist. ‘Supermarkten zijn te veel gericht op alleen hun deel in de keten en wentelen de hoge kosten nu af op de leverancier’. Dus ontwierp Van der Vlist een nieuwe logistieke keten, eentje waarbij de distributie is afgestemd (gesynchroniseerd) op de productie. In zijn ont-
werp bewegen goederen vanaf de productie direct de keten in met volle pallets in volle vrachtwagens, in hoeveelheden die groot genoeg zijn om de behoefte tot de volgende productierun te dekken. De magazijnen van de leveranciers worden dan feitelijk voorraadloze overslagpunten waar goederen van de verschillende fabrieken van een fabrikant samenkomen om in volle vrachtauto’s de distributiecentra van de supermarktketens te bevoorraden. Leveranciers die maar geringe hoeveelheden per distributiecentrum aanleveren, kunnen wat Van der Vlist betreft beter alles op het dichtstbijzijnde distributiecentrum van een supermarkt afleveren. De supermarktorganisatie kan vervolgens de goederen zelf goedkoper vervoeren naar de distributiecentra van bestemming. Het zou volgens Van der Vlist in elk geval helpen als de schappen in de winkels groter zouden zijn, want dan past er meer voorraad in de winkel en kan het magazijn de supermarkten ook efficiënter bevoorraden. ‘Nee, niet direct gaan denken aan die megasupers in Frankrijk aan de rand van de stad, want ik wil wel gewoon op de fiets mijn boodschappen kunnen doen.’ 1
Betalen Veel Nederlanders op vakantie met handen in het haar
Slagter slaapt niet met een jaarverslag onder zijn kussen. TIM FOSTER
Creditcards in Europa alleen met pin Op vakantie? Check dan nog even snel uw creditcard. Redactie economie AMSTERDAM
...
Meer dan twee miljoen Nederlanders hebben deze zomer in het buitenland mogelijk niets aan hun creditcard omdat ze de bijbehorende pincode niet kennen. Uit onderzoek door TNS NIPO onder 650 Nederlandse creditcardhouders blijkt dat ruim 40 procent niet weet dat ze deze zomer hun creditcardpincode nodig hebben voor betalingen in Europese vakantielanden. Aanleiding voor het onderzoek is de toepassing van een nieuwe creditcardstandaard in Europa. Deze standaard – EMV genaamd, naar de initiators Europay, MasterCard en Visa – werd in het leven geroepen om de veiligheid en het betaalgemak van pasjes te vergroten. Creditcards die voldoen aan die stan-
daard zijn voorzien van een goud- of zilverkleurige chip aan de voorkant van de kaart. De transacties worden steeds vaker afgehandeld met een pincode in plaats van een handtekening. In Nederland vindt de invoering van de EMV-standaard geleidelijk plaats. Veel creditcards hebben nog geen chip en deze kaarthouders kunnen nog eenvoudig met hun handtekening betalen, ook in het buitenland. Door de geleidelijke invoering van de standaard zijn veel Nederlandse gebruikers van creditcards met chip nog niet voldoende doordrongen van het gegeven dat ze nu al in andere Europese landen een pincode nodig hebben om met creditcards te betalen bij winkels, pompstations en horecagelegenheden. Met 6 miljoen creditcards in Nederland betekent dit dat houders van meer dan twee miljoen kaarten deze zomer hun creditcard tevergeefs op zak hebben in vakantielanden als
België, Frankrijk en Turkije. Bovendien weet een groot deel (40 procent) niet hoe ze een pincode kan aanvragen. Desondanks vindt 93 procent van de ondervraagde creditcardhouders het een goede zaak dat creditcardtransacties met een pincode gedaan worden. Creditcards zijn veiliger vergen minder administratieve rompslomp, sparen papier en versnellen de doorlooptijd aan de kassa. ‘Dit zijn opvallende bevindingen’, zegt Marieke van Gijs, Marketing Manager MasterCard Nederland. ‘Het overgrote deel van de Nederlandse creditcardhouders, bijna 80 procent, geeft aan een creditcard onder andere te hebben om overal in het buitenland te kunnen betalen. Daarom zijn we een campagne gestart die cardhouders van een creditcard met chip ertoe aanzet de pincode van hun creditcard te kennen. Naast een ‘pen’ of handtekening moet je namelijk op reis steeds vaker je pincode gebruiken’, aldus Van Gijs. 1
Twaalf jaar lang was Peter Paul de Vries het gezicht van de Vereniging van Effectenbezitters. Zijn opvolger is de journalist Jan Maarten Slagter. Is hij het nieuwe bijtertje? Edward Deiters AMSTERDAM
...
Het duurde ruim vier maanden en er moest uiteindelijk een headhunter aan te pas komen om Jan Maarten Slagter weg te plukken vanachter zijn bureau in Londen, waar hij onder meer als correspondent voor Het Financieele Dagblad werkte. Het was niet eenvoudig om een opvolger te vinden voor de illustere directeur van de Vereniging voor Effectenbezitters (VEB) Peter Paul de Vries, die ooit door een van zijn tegenstanders werd omschreven als ‘iemand die vuur voor zijn ontbijt eet’. De nieuwe VEB voorzitter is niet zoals zijn voorganger een man die zo’n beetje met een jaarverslag onder zijn hoofdkussen slaapt, maar kan wel bogen op een stevige ervaring. Slagter studeerde rechten in Leiden en was vervolgens ruim vier jaar
advocaat bij Loeff Claeys Verbeke, waar hij adviseerde over fusies en overnames, reorganisaties en corporate governance. Eigenlijk wilde Slagter altijd journalist worden, meldde hij later eens aan het Leidse universiteitsblad Mare. ‘Maar ik studeerde rechten in Leiden: dan is het veel makkelijker om advocaat te worden. Gelukkig begon ik het in de laatste fase nog leuk te vinden ook.’ Toch verruilt hij in 1998 zijn toga voor een tekstverwerker en wordt redacteur bij Het Financieele Dagblad. Hij volgt er jarenlang met name de kapitaalmarkt en banken en vertrekt in 2004 als correspondent naar Londen. Aandeelhoudersvergaderingen zullen zonder De Vries nooit meer hetzelfde zijn. ‘Die staat natuurlijk bekend als een pitbull’, zegt Slagters’ oud FD-collega Mark Koster. ‘Slagter is een keurige jongen. Hij heeft dat ingetogen ironisch-kritische dat Britten vaak kenmerkt. Je kunt hem vergelijken met een beer die slechts af en toe zijn klauwen uitslaat. Maar wanneer hij dat doet, is het wel meteen goed raak.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
RADERWERK
VROUWEN FALEN ALS ’T ER OM GAAT 111
Mathijs Bouman
De universiteit wordt een vrouwenbolwerk. Al een aantal jaar studeren in het Nederlandse hoger onderwijs meer vrouwen dan mannen. In de leeftijdsgroep 25-34 jaar zijn er nu meer vrouwen dan mannen met een opleiding op HBO of universitair niveau. Geen wonder dat het aantal werkende vrouwen de afgelopen jaren fors steeg, terwijl er juist minder mannen aan de bak kwamen. Alleen in de bestuurskamers van het Nederlandse bedrijfsleven is niets van de ommekeer te merken. Slechts 6,5 procent van de raden van bestuur van grote Nederlandse bedrijven bestaat uit vrouwen, zo blijkt uit onderzoek van European Professional Women’s
Network. Dat is veel minder dan in de Scandinavische landen, waar dat percentage boven de 20 procent ligt. Alleen landen als Italië en Spanje scoren het nog slechter dan Nederland. ‘Het is een mannenmonopolie’, stellen de oprichters van de actiegroep Women on Top. Mannen schuiven elkaar de topbanen toe en sluiten gekwalificeerde vrouwen uit. Ongetwijfeld. Maar misschien ligt het ook aan de vrouwen zelf. Zijn vrouwen wel meedogenloos genoeg om de absolute top van het bedrijfsleven te bereiken? Een riskante vraag. De Italiaanse econoom Marco Paserman durfde hem toch te stellen. Kunnen vrouwen winnen in de competitieve
omgeving van de boardroom? Het antwoord zocht Paserman niet in de bestuurskamers maar op de tennisbaan. Hij analyseerde nauwgezet alle wedstrijden van vier recente grandslam toernooien – meer dan veertigduizend rally’s. Van elk punt bepaalde de econoom de mate waarin het beslissend was voor de uiteindelijke uitslag. Ook keek hij of de rally eindigde met een unforced error, een onnodige fout. De uitkomst van het onderzoek is ontluisterend. Mannelijke tennissers slaan minder onnodige fouten naarmate het punt belangrijker is voor de wedstrijd. Bij vrouwelijke tennissers is dat precies andersom. Tijdens beslissende rally’s gaan ze vaker de fout in dan tij-
dens onbelangrijke rally’s. Ze falen onder druk. Falen vrouwen dan ook op de beslissende momenten in hun carrière? En zijn er daarom zo weinig vrouwen aan de top? Misschien wel, denkt Paserman. In de bestuurskamer krijg je geen tweede service. Iedere onnodige fout is meteen beslissend. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Gazprom zit er warmpjes bij
Jeroen Kirch
Tweede Coentunnel
Het Russische Gazprom, ’s werelds grootste gasproducent, heeft bekendgemaakt dat de nettowinst over 2006 bijna is verdubbeld dankzij de Europese export na een ongebruikelijk koude winter.
‘Opties zijn net staatsloten.’
Een consortium dat onder meer bestaat uit Arcadis en Dura Vermeer, heeft een opdracht gewonnen van Rijkswaterstaat om een tweede Coentunnel te bouwen. De totale waarde: 500 miljoen euro.
Via Novus Recruitment Hèt landelijk opererende Werving & Selectiebureau met een persoonlijke, dynamische en ambitieuze aanpak.
Wij zijn o.a. op zoek naar: Account Representatives
Software Testers
Binnen- en Buitendienst Voor diverse vooraanstaande, landelijke opdrachtgevers in de print- en onlinemedia zijn wij op zoek naar enthousiaste en commerciële kandidaten voor zowel de binnen- als de buitendienst. Functie-informatie Na een gedegen product- en verkooptraining ga je klanten adviseren. In een persoonlijk of telefonisch gesprek bepaal je samen de beste manier van adverteren en in welke media. Je werkt in een team van circa 10 mensen onder intensieve begeleiding van je salesmanager. Functie-eisen Je beschikt over minimaal MBO-niveau en bent in het bezit van een rijbewijs. Je hebt een sterke scoringsdrang en een flinke drive. Je bent representatief, flexibel en pro-actief met goede communicatieve vaardigheden. Verder is een positieve, klantgerichte instelling nodig en bij voorkeur heb je verkoopervaring met advertentieprogramma’s. Arbeidsvoorwaarden Je krijgt een uitstekende interne opleiding en begeleiding. Daarnaast zijn er binnen de organisatie prima doorgroeimogelijkheden. Je verdient een marktconform salaris binnen een aantrekkelijk provisiesysteem, zodat je direct profiteert van je succes. Uitstekende secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals een premievrij pensioen, mobiele telefoon, laptop en een auto van de zaak. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Leon van Tuijl, telefonisch 06-52718959 of via email
[email protected]
Onze opdrachtgever werkt voor organisaties in de Top 500 van het Nederlandse bedrijfsleven. Zij houden zich bezig met het testen van Software, zowel manueel als geautomatiseerd, met behulp van professionele Mercury/HP tool suites en zorgen daarnaast voor het professionaliseren en structureren van testprocessen van de supporters.
M V power Word jij onze nieuwe Vestigingsmanager?
Functie-informatie Je test complexe applicaties en legt de resultaten vast. Je ontwikkelt testplannen in samenwerking met gebruikers om te bepalen welke aspecten getest dienen te worden. Je rapporteert over de resultaten. Daarnaast evalueer je afgeronde testtrajecten en doet verbetervoorstellen.
Manpower is volop in beweging. We groeien in een razend tempo en daarom zoeken we mensen met ambitie en talent. Mensen die het heft in handen durven nemen en onze hoogwaardige dienstverlening kunnen waarmaken. Mensen ook, die in hun werk breedte én diepte zoeken. En die het leuk vinden om van mensenwerk hun baan te maken. Beschik jij over een hbo- werk- en denkniveau, voldoende werkervaring en volop energie, kom dan snel naar Manpower. Misschien ben jij binnenkort wel een van onze nieuwe Vestigingsmanagers.
Functie-eisen Je beschikt over een HBO werk- en denkniveau en hebt uitstekende communicatieve vaardigheden een analytisch denkvermogen. Je hebt kennis en ervaring van applicatietesten en Tmap en bent bereid om te reizen.
Wat doet een Manpower Vestigingsmanager? Als Vestigingsmanager bij Manpower ben je verantwoordelijk voor de dagelijkse bedrijfsvoering van een Manpower-vestiging. Je zet de lijnen uit en zorgt voor groei en visie. Daarbij vind je het leuk om de mensen waaraan je leiding geeft naar een hoger plan te tillen. Kortom, je hebt de power om te werken bij Manpower.
Arbeidsvoorwaarden Goede primaire- en secundaire arbeidsvoorwaarden waaronder: boven marktconform salaris, een pensioen- en ziektekostenregeling, leasevergoeding/auto, match bonusregeling en een informele sfeer met openheid en ruimte voor eigen initiatief.
Wat biedt Manpower? Bij Manpower werk je in een bedrijf dat onderdeel uitmaakt van een zeer ambitieuze, wereldwijde organisatie. We hebben een open en ondernemende cultuur die veel ruimte biedt aan zelfstandigheid. De arbeidsvoorwaarden zijn goed, we hebben een aantrekkelijke bonusregeling en je carrièremogelijkheden kun je ontwikkelen in ons Talent Development Programma. We bereiden je overigens goed voor op je nieuwe functie met een grondige training van een maand. Zo maak je beslist een goede start!
Voor meer informatie kun je contact opnemen met Gerwin Struijs, telefonisch 06-52718969 of via email
[email protected]
Via Novus Recruitment Group, Algolweg 113 3821 BG Amersfoort
www.via-novus.nl
Heb jij de power? Reageer dan via
[email protected] o.v.v. vacature ´De Pers´. www.werkenbijmanpower.nl
Economie Achtergrond
15
ABN Amro Voeren de advocaten te scherp aan de wind?
Zwetende advocaten ABN De advocaten van Allen & Overy en Nauta Dutilh adviseerden ABN Amro bij de verkoop van LaSalle. Ze zullen god dankbaar zijn als de verkoop door mag gaan. Eric Smit AMSTERDAM
...
Hoe zou het toch met de advocaten van ABN Amro gaan? Zijn de confrères elkaar afgelopen dinsdag in de armen gevlogen toen zij het oordeel van advocaat-generaal Vino Timmerman vernamen? Waarschijnlijk niet, want de race is nog niet gelopen. En advocaten reageren doorgaans niet zo uitbundig. Blij zullen ze geweest zijn, dat leidt geen twijfel. Voor hun klant ABN Amro en vooral voor zichzelf. Want er staat veel op het spel voor de advocatenkantoren Allen & Overy en Nauta Dutilh, die ABN Amro bijstonden. Op zijn minst hun reputatie maar waarschijnlijk ook veel geld. Het team onder leiding van Louis Burggraaf, Johan Kleyn (Allen & Overy) en Paul Olden en Gerjanne te Winkel (Nauta Dutilh) heeft in april dit jaar het bestuur van ABN Amro geadviseerd dat LaSalle zonder overleg met de aandeelhouders aan Bank of America (BoA) verkocht kon worden. Ook een derde kantoor, Stibbe, de advocaat van de Raad van Commissarissen vond dat.
Grote opluchting Op 3 mei oordeelde de Ondernemingskamer anders. De verkoop van LaSalle had vanwege het grote belang wel aan de aandeelhouder voorgelegd moeten worden en werd geblokkeerd. Bank of America (én ABN Amro en Barclays) ging vervolgens bij de Hoge Raad in cassatie. Afgelopen dinsdag maakte advocaat-generaal Timmerman zijn advies aan de Hoge Raad bekend (uitspraak 25 juli). Zijn oordeel is dat LaSalle aan Bank of America verkocht mag worden zonder dat de aandeelhouders daar over mogen stemmen. Grote opluchting bij ABN Amro en de advocaten, want de Amerikanen hebben bij de eerste rimpels in de LaSalle-deal al laten weten niet zuinig te zijn met schadeclaims: bovenop de 200 miljoen die ABN Amro sowieso zou moeten betalen dacht BoA aan enkele miljarden extra, mocht de aankoop van LaSalle afketsen. Die ‘schade’ of een deel daarvan zou uiteindelijk verhaald kunnen worden op de bestuurders van
Zuidas Amsterdam: hier staan de kantoren van ABN Amro (voorgrond) en aan de andere zijde van de ring A10 die van Stibbe en Nauta Dutilh. HH
ABN Amro, de commissarissen, de adviserende zakenbanken én de advocaten. De verkoop van LaSalle maakt deel uit van het spel dat Rijkman Groenink op de mat heeft gelegd. Het is niet alleen een voorwaarde om de overname door Barclays mogelijk te maken, het is tegelijkertijd de gifpil die de overname door andere bieders in de weg staat en daarmee een openlijke biedingenstrijd bij voorbaat afblies. De boze opzet droop van de deal af: BoA werd pas na het bekend worden van de interesse van het consortium uitgenodigd om op LaSalle te bieden en de miljardendeal werd er ook nog eens in vier dagen doorheen gejaagd. Een absurd korte periode voor een transactie van 21 miljard dollar. De onderhandse verkoop van LaSalle was bepaald niet in het be-
lang van de aandeelhouder. Een makkie voor Peter Paul de Vries van de Vereniging voor Effectenbezitters. Kortom, advocaten Burggraaf, Kleyn, Olden en Te Winkel wisten dat een gang naar de Hoge Raad een zeer waarschijnlijk scenario was. En dat daarvan de uitkomst nooit van tevoren vast kon staan. De advocaten waren zich er tegelijkertijd bewust van dat de verkoop van LaSalle een onlosmakelijk onderdeel vormt van de grootste deal die ooit in de financiële wereld is gemaakt. Een goede advocaat zegt in zo’n geval dat zijn cliënt grote risico’s neemt. Zeker als deze in de onderhandelingen met Bank of America de ontbindende juridische voorwaarden heeft laten sneuvelen en daarmee de deur wagenwijd open heeft gezet voor schadeclaims die volgen in het geval de overeenkomst niet zal worden nagekomen.
Rijkman Groenink beklemtoonde tijdens de zitting van de Ondernemingskamer specifiek dat hij had gehandeld op advies van zijn advocaten. De advocaten waren kennelijk zo overtuigd van hun inzicht dat de optie van mislukken geen onderdeel vormde in hun advies aan ABN Amro.
‘Dan hangen we’ Artikel 2:107a van het Burgerlijk Wetboek was volgens Burggraaf, Kleyn, Olden en Te Winkel glashelder. LaSalle vertegenwoordigde een belang dat kleiner was dan de in het artikel genoemde 33 procent, de verkoop hoefde daarom naar de letter van de wet niet aan de aandeelhouders te worden voorgelegd. Punt. Een andere mogelijkheid werd niet serieus genomen en daarmee werd bewust het risico van een mil-
jardenclaim geriskeerd. Waarom adviseerden ABN Amro niet de koninklijke route te bewandelen en de verkoop aan de aandeelhouder voor te leggen? Mochten de advocaten dat gedaan hebben, pleit hen dat vrij. Zo niet, dan rijst er een probleem in het geval LaSalle niet aan BoA wordt verkocht. Of zoals een advocaat van een van de kantoren zegt: ‘Dan hangen we.’ Voorlopig kunnen de advocaten opgelucht ademhalen. Voor juichen is het echter nog te vroeg. De Hoge Raad heeft zich nog niet uitgesproken en statistisch is de kans 25 procent dat de wijze mannen van het hoogste rechtsorgaan in Nederland het advies van de advocaat generaal naast zich neerleggen. Voor Groenink, Martinez, hun raden én hun advocaten geldt daarom dat ze nog even moeten zweten. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................ ............................................................................... KORT
Herstructurering in Nederland
Aanvragen in VS voor WW zoals gedacht
DETACHEERDER DPA FLEX CARLYLE CAPITAL STELT VERKOOPT SPAANSE OPERATIES BEURSGANG VOORLOPIG UIT
111
In de Verenigde Staten is het aantal wekelijkse aanvragen voor een werkloosheidsuitkering in de week tot en met 23 juni gedaald met 13.000 ten opzichte van een week eerder. Dat bleek gisteren uit cijfers van het Amerikaanse Labor Department. Het aantal aanvragen kwam uit op 313.000, terwijl economen hadden gerekend op 315.000 aanvragen. In de voorgaande week kwam het aantal aanvragen uit op een herziene 326.000, eerder bekendgemaakt als 324.000.
DPA Flex gaat zijn activiteiten in Spanje afstoten en zich focussen op Nederland. Dat heeft het detacheringsbedrijf bekendgemaakt. In Nederland wordt een herstructurering doorgevoerd, waarmee de onderneming op jaarbasis ongeveer 1 miljoen euro wil besparen. DPA Flex wil in Nederland een nieuw besturingsmodel invoeren om de efficiency van de bedrijfsvoering te vergroten. Hierdoor is volgens het bedrijf een reductie van het aantal ar-
Markt te instabiel
beidsplaatsen mogelijk. ‘Het besluit om te focussen op Nederland is mede ingegeven door het gebrek aan synergievoordelen’, zo verklaart de detacheerder. Hoeveel arbeidsplaatsen er verloren gaan wil chief financial officer Jan van Duijn niet zeggen. Wel verwacht de financiële topman dat de activiteiten in Spanje, die goed zijn voor ongeveer 3 procent van de totale omzet van het bedrijf, snel kunnen worden verkocht.
Het Britse investeringsbedrijf Carlyle Capital Corporation Limited, dat eigenlijk gisteren een notering zou krijgen in Amsterdam, heeft die beursgang voor onbepaalde tijd uitgesteld. Een reden wordt niet gegeven, maar volgens een bron vindt de directie de financiële markten nu te instabiel en is de beursgang op het laatste moment uitgesteld. Het fonds mikte op een uitgifteprijs tussen de 20 en 22 dollar per aandeel bij de beursnotering aan het
Amsterdamse Damrak. Half mei kondigde Carlyle Capital al naar de beurs te willen. Daarbij maakte het fonds tevens bekend rond de 400 miljoen dollar uit de markt te willen halen. Wanneer Carlyle Capital nu naar de beurs gaat is onbekend. Eerder deze maand zag vastgoedbedrijf UniInvest, ook op het laatste moment af van een geplande beursgang. Het bedrijf wees eveneens op de onrustige marktomstandigheden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Groot-Brittannië favoriet investeringland
Albert Plesman
Airbus opent assemblagefabriek in China
Groot-Brittannië blijft de nummer 1 voor buitenlandse investeerders, aldus een rapport van Ernst & Young. Het afgelopen jaar werd er 23 procent meer geïnvesteerd dan in 2005.
‘Het is hard werken om van de lucht te kunnen leven.’
Vliegtuigbouwer Airbus gaat een assemblagefabriek in China openen om de A320 jets in elkaar te schroeven. Het eerste vliegtuig van dit type zal naar verwachting begin 2009 van de band rollen.
16
Nieuws Economie
Hedgefonds Sprinkhanen bouwen belang op in chemiebedrijf
Beurskneus
Druk op Akzo Nobel groter
Antonov belooft eindelijk uit de rode cijfers te raken
Redactie economie AMSTERDAM
Zou het dan toch eindelijk goed komen met versnellingsbakkenmaker Antonov? Het bedrijf bestaat al zestien jaar en maakte nooit winst. Volgend jaar wil Antonov break-even draaien. In 2006 werd nog een verlies geboekt van ruim 5,1 miljoen euro. De totale omzet over de afgelopen jaren kwam uit op enkele honderdduizenden euro’s, terwijl de schulden in de tientallen miljoenen euro’s liepen. Nieuwe omzetstromen in 2007 moeten Antonov helpen om eindelijk uit het dal te kruipen. Dit jaar kwamen eindelijk de eerste echte orders, waaronder het productieprogramma met de Chinese producent Geely voor de TX6 automatische versnellingsbak. Dit ligt volgens Antonov op schema voor productie in het eerste kwartaal van 2009.
Verder zijn momenteel gesprekken gaande met een tweede Chinese fabrikant over de productie van automatische versnellingsbakken tegen lage kosten. Ook zijn de eerste orders ontvangen voor de Hummer H3 2speed supercharger kits, een Antonov-toepassing waarmee snel geschakeld kan worden. Antonov financiert de bedrijfsvoering met faciliteiten die eind vorig jaar 8,5 miljoen euro bedroegen. ‘Dat ondersteunt, samen met de verwachte bedrijfsomzet, de commercialiseringstrategie.’ De netto kaspositie kwam ultimo 2006 uit op 276.000 euro. John Moore, bestuursvoorzitter van Antonov: ‘Antonov bouwt voort op het goede werk dat in 2006 is verricht. We hebben groot belang bij onze technologie en met onze extra engineering capaciteit hebben we er alle vertrouwen in dat we van deze kansen zullen profiteren.’ 1
het milieu ondersteunen, zoals zonne-energie. De daling van het Groen Fonds betekent echter niet dat deze projecten zwaar verliesgevend zijn. ABN Amro geeft geen nieuwe participaties uit, waardoor vraag en aanbod op de beurs de koers bepalen. De forse daling wijst er dus op dat veel beleggers het fonds hebben verkocht. Tot slot: het totaal fondsvermogen van de beleggingsfondsen
van Nederlandse aanbieders nam in de eerste maanden van 2007 toe. Dit was geheel te danken aan koerswinsten. Uit het Statistisch Bulletin van De Nederlandsche Bank blijkt dat Nederlandse beleggingsfondsen in het eerste kwartaal van dit jaar niet populair waren bij de meeste beleggers. Nederlandse aanbieders van beleggingsfondsen wisten geen nieuw geld aan te trekken. 1
Redactie economie
...
AMSTERDAM
Atticus Capital, het Amerikaanse hedgefond dat druk uitoefent op Barclays om zijn bod op ABN Amro in te trekken, heeft in de afgelopen weken een belang in Akzo Nobel opgebouwd. Dit schrijft de Britse krant The Business. Volgens een van bronnen waarop de krant zich baseert, zou Atticus er bij Akzo op aandringen dat het geen hoger bod op ICI moet uitbrengen. Ook het Amerikaanse hedgefund Paulson heeft de afgelopen twee maanden een belang opgebouwd in Akzo en het in Londen gevestigde Centaurus Capital is al anderhalf jaar aandeelhouder in het bedrijf. Eerder deze week deden berichten de ronde dat Akzo Nobel steun zoekt van zijn banken en beleggers om een hoger bod uit te brengen op het Britse chemiebedrijf ICI. Akzo-topman Hans Wijers heeft afgelopen week al
...
Akzo-topman Hans Wijers wil een hoger bod uitbrengen op ICI.
gesprekken gevoerd met beleggers in de VS en het VK. Daarbij leek hij enige marge te hebben gekregen om zijn
HH
bod op het concern te verhogen. ICI heeft een eerder bod van Akzo afgewezen als veel te laag. 1
Beurs Beurs vandaag Beleggingsfondsen onder de loep
China gaat aan kop Beleggers in China deden deze maand goede zaken. Vastgoedfondsen hadden het daarentegen moeilijk en het ABN Amro Groenfonds was een opvallende daler. AMSTERDAM
...
De Chinese economie groeit enorm, de beurskoersen exploderen, maar de grillen van de Chinese overheid zorgen nog wel voor onaangename verrassingen. Een onverwachte renteverhoging om de economie af te remmen of een belastingverhoging op de verkoop van aandelen. Deze maatregelen beïnvloeden de beurzen altijd. Beleggen in een markt als China is dus voorbehouden aan beleggers die meer risico willen nemen en niet bang
zijn voor (tijdelijke) koersdaling. Beleggers die het recent aandurfden in China te beleggen, hebben prima rendementen behaald. Vooral Robeco’s China Equity fonds (+15,8%) deed het, gemeten over 1 maand goed. Dit fonds belegt in aandelen van Chinese bedrijven met een solide bedrijfsmodel en groeivooruitzichten. Ook de rest van het rijtje toppers bestond uit fondsen en indextrackers van de aanbieders ABN Amro, Schroders, JP Morgan en iShares die in China beleggen.
Mobiele telefonie Bijna alle fondsen beleggen in China Mobile, ‘s werelds grootste mobiele telecomaanbieder met bijna 300 miljoen klanten. De koers van het aandeel steeg deze maand met bijna
20%, wat de Chinafondsen goed deed. Andere aandelen die deze fondsen in portefeuille hebben, zijn Chinese banken en verzekeraars zoals de Chinese Construction Bank. Onder de slechts presterende fondsen waren veel vastgoedfondsen; Corio, Vastgoed Offices/Industrial, Fortis Vastgoedfonds. De stijgende rente zorgde voor een koersdaling van deze rentegevoelige fondsen. ABN Amro Groenfonds was een opvallende naam in de rij. Schijnbaar tegen de trend van groen beleggen in. De koers hiervan daalde met 9,3% naar 44,15 euro en bereikte zo het laagste niveau in ruim twee jaar.
Uitverkoop Het fonds belegt minstens 70% van het vermogen in groenprojecten die
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Randstad favoriet 111
De uitzendsector was gisteren populair op de beurs. Zakenbank Credit Suisse adviseerde klanten Randstad in portefeuille te nemen ten koste van branchegenoot Vedior. Het advies voor Vedior is daarmee verlaagd naar ‘neutraal’. De koers van Randstad profiteerde van een opwaardering van het advies door Credit Suisse naar ‘outperform’.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: IS VERANTWOORD BELEGGEN EEN HYPE? 111
PGGM gaat zijn hele beleggingsbeleid maatschappelijk verantwoord maken. Is dit een signaal dat deze vorm van beleggen populairder wordt, of is dit een hype die overwaait als het beursklimaat verslechtert? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Rekening houden met CO2
Premies ontstaan
Eerst rendement
LEX HOOGDUIN (DIRECTEUR IRIS)
JACQUES POTUIJT (ONAFHANK. COMMENTATOR)
MICHIEL PEKELHARING (SENIOR EDITOR IEX)
111
111
111
‘Eigenlijk allebei. Het is nu een hype, maar het waait beslist niet over. De maatschappelijke aspecten van beleggen maken steeds meer deel uit van elke beleggingsbeslissing. In gangbare waarderingsmodellen worden maatschappelijke overwegingen geleidelijk geïntegreerd, zoals nu bij de waardering van nutsbedrijven.’ 1
‘Zeker geen overwaaiende hype. Nu het bewustwordingsproces is gestart, laten beleggers steeds meer de maatschappelijke effecten van hun acties meewegen. Aandelen in maatschappelijk verantwoorde bedrijven zullen tegen een premie noteren en zo gaan ethiek en rendement opeens hand in hand.’ 1
‘Grote partijen passen nu onder druk van de publieke opinie het beleggingsbeleid aan, maar bij de meeste beleggers staat het behalen van een mooi rendement op de eerste plaats. Deze groep neemt niet de moeite om een aandeel maatschappelijk door te lichten voordat ze in- of uitstappen.’ 1
Wetenschap Nieuws
17
Communicatiewetenschap Televisie
Altijd weer die arme kijker Televisie is gevaarlijk, de kijker is kwetsbaar. Dat is het discutabele en onwrikbare uitgangspunt van de maatschappelijke discussie over televisie, constateert communicatiewetenschapper Vincent Crone.
wordt gevoerd, maar in feite gaat het om die ene vraag: hoe houden we de publieke omroep in stand, om daarmee de waarden in onze samenleving te kunnen beschermen tegen de ondermijnende krachten die je met name bij de commerciële televisie ziet.’
Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
‘Al decennialang is het uitgangspunt dezelfde: televisie is machtig’
Televisiekijken maakt dik, je wordt er ziek van, asociaal, agressief, afgestompt en ga zo maar door. In de inleiding tot zijn proefschrift De kwetsbare kijker geeft communicatiewetenschapper Vincent Crone een lange lijst van onderzoeken naar de schadelijkheid van televisie. Crone analyseerde het maatschappelijk debat over televisie. De uitgangspunten zijn al vele decennia dezelfde, zo constateert hij: ‘Televisie is machtig. Zij kan ons beter maken maar ook beschadigen. De kijker is kwetsbaar. En omdat de kijker kwetsbaar is, werpen anderen zich op als beschermers van de kijker. Die beschermers maken op hun beurt gebruik van deskundigen, van wetenschappers die vertellen hoe en wanneer televisie de corruptor van de samenleving is, dan wel de verlichter. Alleen als je die uitgangspunten en partijen erkent – ik noem dat ‘het discours van de Kwetsbare Kijker’ – kun je aan het debat deelnemen.’ Wanneer is dat beeld van de machtige, gevaarlijke televisie ontstaan? ‘Je ziet dat in de wetgeving over radio in de jaren twintig, toen nog maar enkeling van ‘televisie’ had gehoord, televisie al aangewezen wordt als een potentieel belangrijk sociaal-politiek instrument. De politiek en de omroepbestuurders wierpen zich op als beschermers van de kwetsbare kijker. En dat is zo gebleven.’ In je proefschrift beschrijf je de oprichting van de TROS als een belangrijk keerpunt. ‘Dat klopt. Als het gaat om vernieuwing van de televisie wordt vaak gedacht aan shockerende programma’s uit de jaren zestig en zeventig, zoals Zo is het… en de Barend Servet Show. Die waren het product van de linkse intelligentsia uit de jaren zestig, die zich een plek had weten te veroveren binnen de bestaande omroepen. Maar dat was niet de grote wending. Die ontstaat pas wanneer er een alternatief voor de bestaande omroepen wordt aangeboden: de TROS. Een omroep die er rond voor uitkwam de
IJf Blokker als Barend Servet: shock-tv in de jaren zeventig. SPAARNESTAD
kijker te willen plezieren en verder niks. Dat idee, dat mensen plezier mogen beleven aan televisie, keert vrijwel niet terug in het publieke debat.’ De angst voor ‘vertrossing’ zat heel diep. Peter van Bueren noemde de TROS in de Volkskrant ‘een gevaarlijke omroep’, omdat deze de maatschappelijke problemen ‘achter een masker van heerlijkheid’ zou ‘wegmoffelen’. ‘Door de introductie van termen als ‘vertrossing’ werd het probleem van de Kwetsbare Kijker opnieuw ontdekt en de onmisbare rol van de beschermers werd herbevestigd. Tegelijkertijd veroorzaakte de opkomst van de TROS – en later van de commerciële omroepen – een gevoel van wanhoop: we maken zulke mooie programma’s voor het volk, we hebben het beste met ze voor, maar ze
willen niet kijken. Die wanhoop staat nog steeds centraal. Er wordt voortdurend gesuggereerd dat er een grote, belangrijke discussie over de omroep
En dat doemdenken, daar heeft de wetenschap aan bijgedragen. ‘Er bestaat wetenschappelijk onderzoek, vooral in het kader van Cultural Studies, waarbij er niet a priori wordt uitgegaan van de stelling dat televisie schadelijk is en men niet simpelweg op zoek gaat naar bewijzen voor die aanname. In dat onderzoek ligt de nadruk op vragen als: welke betekenis geven kijkers aan wat ze zien? Hoe gaan ze om met de door televisie aangeboden stereotypen? Maar die opvatting heeft nooit een plek gekregen in het maatschappelijke debat. Het debat ligt altijd besloten binnen de kaders van het discours van de Kwetsbare Kijker. Als je dat niet accepteert, word je niet gehoord. Eén bepaalde soort wetenschap wordt geautoriseerd door de beschermers en de deskundigheid van de onderzoekers wordt daarmee benadrukt. Als je een ander soort wetenschap aandraagt, een waarin je de rol van de beschermer niet herbevestigt, dan ben je voor hen ook niet deskundig. Hetzelfde geldt voor het uitgangspunt dat je televisie kunt kijken uitsluitend voor je plezier, het uitgangs-
punt van de TROS en van de commerciële omroepen. Ook die valt buiten het discours en is in het debat dan ook niet vertegenwoordigd.’ Maar sociale wetenschappers die op zoek zijn naar de schadelijkheid van televisie houden in hun conclusies vaak een slag om de arm. ‘Dat klopt. Met die schadelijkheid valt het ook reuze mee. Televisie is voor sommige mensen, op sommige momenten schadelijk. Maar wanneer deze conclusie vertaald moet worden naar een breed publiek, wordt alle nuance overboord gegooid. Een mooi voorbeeld is de Kijkwijzer. De makers beroepen zich op wetenschappelijk onderzoek, maar hun waarschuwingen zijn van een enorme stelligheid. Als een programma geschikt is voor alle leeftijden, dan is het volgens de Kijkwijzer ‘in ieder geval niet schadelijk voor uw kinderen’.’ Hoe kunnen we dat verstikkende maatschappelijke debat doorbreken? ‘Het heersende discours is het product van macht. Door op deze manier te spreken, herbevestigen bepaalde groepen hun recht om hierover te spreken. Die groepen komen voort uit de maatschappelijke verhoudingen binnen ons land. Zolang die verhoudingen niet veranderen, zolang die groepen het debat blijven domineren, blijft het uitgangspunt dat zij ons moeten beschermen tegen het gevaarlijke medium televisie.’ 1 Wat was volgens u het meest shockerende tv-fragment ooit? Vertel de webredactie (
[email protected]) waar u het meest van schrok. De inzendingen verschijnen bij dit artikel op www.depers.nl
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Sterrenkunde
Opgehemeld Door Govert Schilling ... De sterrenhemel van 29 juni-6 juli: De planeten Venus en Saturnus staan zondagavond 1 juli vlak bij elkaar aan de hemel. Kijk tijdens de avondschemering laag boven de westelijke horizon, rond 23.00 uur.
In werkelijkheid staat Saturnus bijna twintig keer zo ver weg als Venus. Maar het is een prachtig gezicht. Op woensdag 4 juli is het tien jaar geleden dat de Amerikaanse ruimtesonde Pathfinder op Mars landde, met aan boord het robotwagentje Sojourner. De planeet Mars is deze week zichtbaar als een opvallende rode ‘ster’ in het sterrenbeeld Ram, aan de oostelijke ochtendhemel. En om middernacht moet u ook even naar buiten. Kijk deze week rond 00.30 uur recht boven uw
hoofd. Het kleine, opvallende groepje sterren dat u daar ziet, vormt de kop van het sterrenbeeld Draak. 1 Meer weten? www.allesoversterrenkunde.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
De farao en zijn tandje
A MARCEL
HULSPAS
fgelopen woensdag was het weer eens ouderwets Hawassdag. De complete wereldpers hing weer aan de lippen van de secretaris-generaal van de Egyptische Raad voor Oudheden, Zahid Hawass. Hij had groot nieuws. Hij had de mummie gevonden van Hatsjepsoet, de enige vrouwelijke farao. Een losse tand, aangetroffen in een houten kistje met haar naam erop, bleek te passen in de mond van een al eerder gevonden, maar nog niet geidentificeerde mummie. Het was we-
reldnieuws – en honderd procent Hawass. Deskundigen wisten allang van die mummie, en vermoedden allang dat het om Hatsjepsoet ging, maar dat van die tand, wist alleen Hawass, de koning van het oude Egypte. Hawass beslist wie er in zijn land mag graven, wanneer en waar. Het gros van de verzoeken wijst hij af en onderzoekers die wél mogen komen, moeten op hun tellen passen. Zodra er iets interessants boven de grond dreigt te komen, moeten ze Hawass bellen. Hij komt dan kijken. Als de vindplaats in-
teressant genoeg is, neemt hij het onderzoek over en gaat uiteindelijk ook met de eer strijken. Er gaan verhalen dat archeologen vondsten weer terug in de grond stopten, zodat Hawass ze kon komen ‘ontdekken’. Maar geen onderzoeker zal klagen – dan kom je Egypte nooit meer binnen. Zoals het een absoluut heerser betaamt, heeft Hawass ook een aartsvijand: de Bijbel. Zijn eigen onderzoek betreft de woningen van bouwvakkers bij de piramiden van Gizeh. Christelijke en joodse toeristen komen naar de piramiden in de overtuiging dat de piramiden gebouwd zijn door de joodse slaven uit het boek Exodus. Hawass wil aantonen dat de bouwvakkers
Egyptenaren waren en zeker geen slaven. Begin april was het weer raak. Hawass nam een bus vol journalisten vanuit Caïro mee de Sinaïwoestijn in. Het was vlak voor het joodse paasfeest. Joden vieren dan hun bevrijding uit Egypte. Hawass liet zijn gasten oud-Egyptische forten zien, om aan te tonen dat de Sinaï en Kanaän toen in Egyptische handen waren. Uittocht? ‘Het is een mythe.’ En over eventueel gekwetste gelovigen: ‘Kan me niet schelen. Ik moet de waarheid vertellen.’ Bij voorkeur alleen, bij voorkeur aan de verzamelde wereldpers. 1
[email protected]
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Nijlbaby
Wakker worden!
Chinezen wachten nog even
In de dierentuin van Bois de Vincennes (Parijs) is een zeldzaam dwergnijlpaardje geboren. Aldo, inmiddels drie weken oud, is 50 cm lang.
Kinderen die een middagdutje doen, slapen daardoor ’s nachts slechter en lijken zich daardoor mentaal ook minder snel te ontwikkelen.
Overal ter wereld staan verliefde stelletjes klaar om op 7 juli 2007 (07/07/07) te trouwen. Maar in China is 7 een ongeluksgetal. Daar brengt 8 geluk en dus starten de Olympische Spelen op 08/08/08.
Waarom zoeken... Ambitie is oké. Doe er wat mee! Werken. Iedereen heeft daar zijn eigen ideeën over. Maar of je nu liever veel, weinig, vast of tijdelijk werkt; plezier, persoonlijke ontwikkeling, leuke collega's en een dosis waardering op z'n tijd maken werken pas echt oké. Wij van Exact zijn het daar helemaal mee eens. Als jij toe bent aan een nieuwe stap in je loopbaan, dan hebben wij de volgende vacatures voor jou:
...als wij al marketing- en communicatie professionals hebben (voor tijdelijk en vast)
Logistiek adviseur (omgeving Westland) HBO of WO Bedrijfskunde en/of Logistiek en minimaal 2 jaar werkervaring als logistiek projectleider. Administrateur (omgeving Delft) MBO-BA/MBA diploma en een afgeronde HBO opleiding. Daarnaast 2 à 3 jaar relevante werkervaring. Interesse in één van de vacatures? Stuur je cv naar
[email protected] of bel 015 219 05 00. Project Cost Controller (omgeving Leiden) Accountancy of bedrijfsadministratie gerelateerde opleiding en kennis van financiële programma’s. Secretaresse (omgeving Leiden) Minimaal HAVO diploma en relevante secretariële/management ondersteunende ervaring. Interesse in één van de vacatures? Stuur je cv naar
[email protected] of bel 071 514 20 20. Senior en junior advertentieverkopers (omgeving Zoetermeer) MBO+/HBO werk- en denkniveau. Een journalistieke of communicatie opleiding is een pre. BTW-adviseur (Gouda) Fiscale WO of FB-opleiding met 4 tot 8 jaar relevante werkervaring in de fiscale wereld. Interesse in één van de vacatures? Stuur je cv naar
[email protected] of bel 079 341 72 81. Medewerker Accounts Receivable (Den Haag) MBO niveau (bijv. MEAO BE/BA, MBA), aangevuld met minimaal 3 jaar relevante werkervaring. Creatieve Secretaresse (Den Haag) HAVO-diploma en minimaal 2 jaar relevante ervaring. Vaardigheid met Adobe Photoshop is een pre. Interesse in één van de vacatures? tuur je cv naar
[email protected] of bel 070 362 4736.
kijk op www.usgcapacity.nl USG Capacity is al meer dan 15 jaar het bureau voor werving & selectie en interim-management, actief in communicatie en marke-
P&O-adviseurs (Rotterdam) Parttime en fulltime en verschillende niveaus (MBO tot WO), P&A gerelateerde opleiding is een pre. Interesse in deze vacature? Stuur je cv naar
[email protected] of bel 010 414 13 11.
ting. Wij brengen professio-
Sales Support Executive (Amsterdam) MBO+ werk- en denkniveau, +/- 2 jaar relevante werkervaring en goede beheersing van het Engels. Commercieel Manager (omgeving Amsterdam en Utrecht) Servicegerichte onderhandelaar op HBO-niveau met ervaring in de buitendienst. Interesse in één van de vacatures? Stuur je cv naar
[email protected] of bel 020 672 07 79.
academisch
nals bij elkaar met hbo- of niveau
met
minimaal 3 jaar relevante werkervaring.
mensen met passie
Jouw ervaring Onze honger
Je hebt jaren ervaring. Je hebt de nodige kennis. En je wilt iets anders. Betere perspectieven. Brancheoverstijgend werken. Om het plezier in je werk veilig te stellen. Wij geven je geen ongelijk. Wij zijn Conclusion. Eén organisatie. 25 bedrijven. 1300 specialisten. Actief binnen de Business Solutions Human Capital, Communication, Organisation en Technology. We lossen problemen van andere bedrijven op door de expertise van onze bedrijven te bundelen. Op projectbasis en als consultant. Conclusion is een bijzonder bedrijf en een aantrekkelijke werkgever. Aan dynamiek geen gebrek. Aan leuk en interessant werk evenmin. Daarom zoeken wij ervaren krachten zoals jij. Die hun carrière op een hoger niveau willen uitbouwen. En brancheoverstijgende samenwerkingsvormen als een nieuwe uitdaging zien.
Een greep uit onze vacatures: • Senior HR Business Consultant (Human Capital Group) - Je bent een serieuze business partner op het gebied van het brede HR werkveld. • Accountdirector (Qi) – Je bent gespecialiseerd op het gebied van online communicatie, sales power, strategische excellentie en grote overtuigingskracht. • Veranderregisseur (Conclusion Implementation) – Je ondersteunt opdrachtgevers bij het succesvol doorvoeren van complexe bedrijfsmatige en organisatorische vraagstukken. • SAP consultant (Xtensional) – Je bent in staat om op basis van je business en SAP kennis nieuwe ontwikkelingen te initiëren en kansen te creëren. Kijk op www.dekrachtvansamenwerken.nl of bel 030-219 3800 als je meer wilt weten over bovenstaande of over onze overige vacatures.
Human Capital – Communication Organisation – Technology
Cultuur
19
Muziek Dj Bart Skils draait echte platen op Awakenings
Dance-downloads verdringen vinyl niet Legaal muziek downloaden door consumenten verloopt moeizaam, maar de digitale dance-handel floreert. Toch is dj Bart Skils nog niet gestopt met vinyl, laat hij op Awakenings zien dit weekend.
Binnenkort hangt Van Gogh wellicht in Boymans. HOLLANDSE HOOGTE
Kunst 010 en 020 sluiten manifest
Randstand wordt een cultuurmekka De Randstad wil ook cultureel op de internationale kaart. Dat vraagt verbroedering tussen Amsterdam en Rotterdam. In zaal Kriterion deden cultuurwethouders Gehrels en Kaya een poging verliefd te doen. Hans van Willigenburg ROTTERDAM
...
Als de cultuurbobo’s van Amsterdam en Rotterdam het ergens over eens zijn, dan is het wel over de luiken. Inderdaad, u raadt het al: die moeten open. In een globaliserende wereld doe je jezelf als culturele hotspot de das om als je elkaar, zoals deze steden, eindeloos dwarszit om toch vooral maar de mooiste musea, instituten en kunstcentra binnen je eigen gemeentegrenzen te halen. Zo vochten beiden recentelijk om het Nederlands Fotomuseum en, eerder, om het Nederlands Architectuurinstituut (NAi). Maar nu hebben gezichtsbepalende bobo’s in beide steden bepaald dat het genoeg is. En samen het zogenoemde ARdam-manifest opgesteld. Strekking? Amsterdam en Rotterdam moeten niet langer bekvechten, maar juist samenwerken als de ‘culturele as’, die Nederland op de internationale kaart gaat zetten. Met dank aan de HSL. In zaal Kriterion, onder de rook van Rotterdam CS, was woensdagmiddag alles in scène gezet om de liefde tussen cultuurwethouder Carolien Gehrels (Amsterdam, PvdA) en Orhan Kaya (Rotterdam, GroenLinks) te laten ontbranden. Volgens het manifest een dringende noodzaak, want steden als Barcelona, Madrid en Berlijn rukken op, worden
‘geduchte concurrenten’ en werken met ‘aanzienlijke investeringen die de beschikbare budgetten in Amsterdam en Rotterdam vaak overtreffen’. Hoewel de lichaamstaal tussen de gezagsdragers niet overhield, viel er een stortvloed aan vriendelijke woorden te noteren. Zo meldde Gehrels dat ze sinds haar aantreden maar bleef horen dat er in Rotterdam ‘veel meer mogelijk is’. En benadrukte Kaya dat je voor ‘grote dingen’ een bijbehorende schaalgrootte moet bieden en Amsterdam daarbij een internationaal aansprekende partner is. Discussieleider Bert van Meggelen liet het allemaal beleefd passeren, maar gooide uiteindelijk wel de knuppel in het hoenderhok met de vraag: ‘Fijn, we houden van elkaar. Gaan we het Rotterdams Philharmonisch nu in het Concertgebouw zetten? Of een Van Gogh-tentoonstelling maken in Boymans? Hoe geven we de samenwerking vorm?’ Daarop werd het angstwekkend stil. Ineens leken alle aanwezigen zich de eigen cultuurschatten weer te herinneren en de heiligschennis om die zomaar aan de concurrent uit te lenen. Niettemin bleven Gehrels en Kaya plechtig verklaren het ARdam-manifest zonder voorbehoud te ‘omarmen’, al wisten ze er nog geen enkel plan of project aan te verbinden. Na afloop was op het dakterras van het Groothandelsgebouw overal te horen dat beide wethouders ‘nog moeten groeien’. Directeur Hugo Bongers van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur: ‘Het nieuws zat niet in wat ze zeiden maar juist in het feit dat ze naast elkaar zaten. Dit is een begin.’ 1
Job de Wit AMSTERDAM
...
Veruit de grootste speler in de dancedownloadhandel is het Amerikaanse Beatport. ‘95 procent van de dance-releases werd op vinyl uitgebracht, en dat is een beperkt formaat’, legt Ronny Krieger uit, verkoopdirecteur voor Europa. ‘Veel mensen hebben geen platenspeler meer, waardoor het overgrote deel van de dance-muziek voor hen niet meer beschikbaar was. De vraag naar digitale muziek was er al lang voordat Beatport bestond, vandaar het illegale downloaden. Wij zagen een vraag in de markt en daarop hebben we gereageerd.’ De problemen in de dance-industrie zijn dus niet veroorzaakt door
digitale downloads, benadrukt Krieger. Beatport heeft een constante, extreem hoge omzetgroei. Krieger claimt duizend nieuwe geregistreerde gebruikers per dag, die niet alleen het prijsvoordeel inzien, maar ook een ander, belangrijk gebruiksgemak: niet langer loodzware platenkoffers hoeven rondsjouwen. Je brandt je nieuwe tracks op een cd’tje en klaar. Dylan Hermelijn alias 2000 And One is niet alleen één van Nederlands meest prominente technoproducers, hij runt ook vier verschillende platenlabels. Hij doet goede zaken met downloadsites als Beatport, maar zijn vinyl-omzet is er de laatste jaren niet minder om geworden. Hij treedt morgen op tijdens het dancefestival Awakenings, waar dj Bart Skils als vanouds één van de trekkers is. Skils draait nauwelijks met mp3’s of cd’s, volgens hem is de vinylplaat nog van groot belang, al was het maar omdat sommige platenlabels het vinyl blijven steunen door hun muziek expres niet als download aan te bieden. De nostalgie
van een plak vinyl in je handen speelt ook een grote rol, iets waar de jongste dj-generatie natuurlijk geen boodschap aan heeft. De hoge kosten van vinyl dragen bij aan de kwaliteitsbewaking. ‘Je denkt wel twee keer na voordat je een echte plaat uitbrengt.’ Natuurlijk valt er genoeg dance illegaal te downloaden. Kom als dj alleen niet met een brakke mp3 aanzetten want daarvoor is de geluidskwaliteit op een grote geluidsinstallatie niet goed genoeg. Muziek moet je voelen, en dat geldt voor dance helemaal. De professionele dj-downloadsites zoals Beatport, Kompakt MP3, Bleep en DJDownload.com verkopen muziek in een kraakheldere bitrate van 320 kbps, en soms kan je voor een meerprijs kwalitatief nog betere bestanden krijgen. Hoewel een dj als Skils het ‘warmere’ geluid van een vinylplaat zegt te prefereren, moet ook hij toegeven dat een goede mp3 prima te doen is, zelfs als je de mensenmassa voor het openluchtpodium van Awakenings in beweging moet krijgen. 1
50 Cent geeft exclusieve afterparty Rapgrootheid 50 Cent geeft zaterdag een afterparty voor iedereen die geen kaartje kon krijgen voor zijn optreden in de Melkweg of dat van John Legend (Westerpark) dan wel Talib Kweli (Paradiso). In Odeon draait DJ Whoo Kid. AP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. .......................................
SUBSIDIËRING IS SLECHT VOOR DE KUNSTWERELD
LIVE KUNST OP KUNSTPLEIN
Nederlandse kunstliefhebbers zijn van mening dat subsidiëring door de overheid de natuurlijke ontwikkeling van de kunstmarkt remt. Maar liefst 42 procent heeft deze mening. Door de kunstsector te beschouwen als elke sector, spreekt kunst gemakkelijker het grote publiek aan. Dit doet de kunstsector meer goed dan de instandhouding van de vele subsidiërende instanties en subsidieregelingen, zo wordt geoordeeld. Tegelijk
De kunstmanifestatie Holland Casino Kunstplein begint vandaag in Amsterdam. Meer dan honderd kunstenaars hebben zich inmiddels aangemeld om hun talenten ‘live’ aan het publiek te tonen. Iedere deelnemer ontvangt een schildersdoek en krijgt de tijd om een schilderij of tekening te vervaardigen. Het thema van dit jaar is écht Amsterdam(s). In juli wordt de naam van de winnaar van de kunstwedstrijd bekendgemaakt.
vindt 35 procent dat de kunstmarkt zonder subsidiëring sterk zal krimpen, blijkt uit onderzoek van de Kunstweek. Het onderzoek bestond uit twee onderdelen: een poll op de website van de Kunstweek en een vragenlijst die door circa 80 ingewijden in de kunstwereld is ingevuld. In totaal zijn 215 reacties in de resultaten verwerkt. Een kwart van de respondenten vindt juist dat subsidiëring een positieve invloed heeft op de marktontwikkeling.
El`e[\ n`eb\c
G\[if8cdf[mXi ;`ib$AXe8i\ejdXe Cf[\n`ab8jjZ_\i :Xic9\iejk\`e G\kiX9cX`jj\ ;`XeX9cfb
D
@E8ËJ
AffjkmXe[\e9if\b I\dZf:Xdg\ik ?`ccXip:c`ekfe 8[i`XXemXe;`j @cj\=i\Z_ AXZb>XccX^_\i PflgmXeËk?\b Jfg_`\?`cYiXe[ IfjXc`\?`ij IfeXc[?f\Y\e K_fd?f]]dXe @feX?f^\e[ffie 8kk\Afe^jkiX D`iXe[XAlcp DXoBf_ejkXdd 8lb\Bfb ;`ZbDXk\eX E`ZfcXXjDXkj`\i AXpDZ@e\ie\p ;Xe`\cD\e[\cjf_e ?XiipDlc`jZ_ :_Xicfkk\DlkjX\ij :\\jEffk\Yffd 8dfjFq ;`ZbG\cj KfdXjIfjj D`cflmXeIfjjld M`m`Xe\JXjj\e AfjK\le`jj\e NXc[\dXiKfi\ejkiX Jg\eZ\iKle`Zb Dfe`hl\mXe[\M\e :f\eM\iYiXXb 8iaXeM`jj\i DXi`a\Mf^\cqXe^ <[n`e[\Mi`\j KfddpN`\i`e^X D\eefN`^dXe AXeNfcb\ij BXi`eXNfcb\ij IX`dfe[Nfl[X
QFD
gnff^k+
Manifestatie
?fccXe[j;`\g
Onderzoek de Kunstweek
Qfd\i_`kk\
:lcklli^cfjjp
Df[\;\j`^eDlq`\ ?ldfiNfe\e
ö,#0, `%g%m%ö-#0,
Cover 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Onno Blom biograaf Wolkers
Inspraak Historisch Museum
Recordbedrag Les Fleurs du Mal op veiling
Onno Blom gaat een biografie schrijven over Jan Wolkers. Die zal volledige medewerking verlenen aan het in 2012 te verschijnen boek.
Promotiebureau Anno heeft een site gelanceerd waarop iedereen kan meepraten over de inhoud van het nieuwe Nationaal Historisch Museum.
Een exemplaar van Les fleurs du mal van de Franse dichter Charles Baudelaire uit 1857 is woensdagavond voor 603.200 euro van de hand gegaan bij Sotheby’s in Parijs: een record.
Lifestyle
20
SOMETHING GREEN
HIPPE GROENE MARKT 30 juni en 1 juli
Tijd over?
Dit is de moeite waard DESIGN
CULINAIR DANSFESTIJN
Een sjaal gemaakt uit oude kledingstukken of een leren tas die je er op wijst dat er dieren zijn geslacht om hem te maken. Sweatshop free Tshirts van biologisch katoen en lampen van oude boeken. Sieraden waarvoor de natuur als mal is gebruikt en in eigen land geproduceerde mode. Objecten vervaardigd van groente en milieuvriendelijk keramiek. Al deze exclusieve en handgemaakte producten die te koop zijn tijdens Sale #3: Something Green, een tweedaagse design & craftsmarkt waar veertig ontwerpers en crafters hun werk tonen en verkopen. Alle aanwezige ontwerpers werken op een milieubewuste of sociaal verantwoorde manier. Tijdens korte presentaties lichten ze hun project of werkwijze verder toe. Restaurant As, dat uitsluitend met biologische ingrediënten werkt, biedt tijdens het sale-weekend een speciaal menu aan van kleinere gerechten.
DOE DE BOSSA BOOGIE
TALENT VAN DE ACADEMY
30 juni
29 juni tot en met 1 juli
Tijdens Bossa Boogie draaien dj’s muziek die borrelt, bruist, walmt, knettert en glibbert. U mag ook Superfunkysoulbossafroreggae-style zeggen, maar dat is zo’n mond vol. En als het weer mee zit, heeft u die mond al vol op de heerlijke barbecue die voorafgaat aan de nieuwste editie van het vrolijkste feestje van Amsterdam. Uitkijken over het IJ terwijl de lappen sudderen, en daarna de extra kilo’s eraf dansen. Kan het zomerser?
De Eindhovense designacademy is al jarenlang een broedplaats van talent. Directeur Lidewij Edelkoort weet een klimaat te creëren waarin studenten het beste uit zich naar boven halen. Geen overmatige artyfarty fratsen, maar producten voor consumenten. Ontdek de talenten van de toekomst op deze eindexamenpresentatie, en schaf misschien via de maker een unicum aan. Deelnemers komen uit Singapore, Frankrijk, Kroatië, Libanon en nog veel meer landen.
• Waar: Pakhuis Wilhelmina, Amsterdam • Prijs: 5 euro na 23:00 uur, daarvoor gratis • www.bossaboogie.com
• Waar: Witte Dame, vijfde verdieping, Eindhoven • Prijs: gratis • www.designacademy.nl
FILM
OPENLUCHT BIOSCOOP 29 juni tot en met 7 juli Lijkt het jou ook zo romantisch om een filmpje te pakken in de openlucht, zoals je dat altijd ziet in die Amerikaanse films? Van 29 juni tot 7 juli kun je heerlijk in de buitenlucht genieten van een filmpje op de vijfde editie van het Europees Filmfestival
• Waar: Platform 21 in Amsterdam • Prijs: gratis • www.platform21.com
in Brussel. Na afloop kun je ook uit je dak gaan tijdens de gratis concerten, want de deejays draaien muziek tot in de late uurtjes. Blijf je liever wat dichter bij huis? Dat kan ook, want vanaf nu kun je ook in Nederland naar de openluchtbioscoop. OLB.nl en Openlucht-bioscoop.nl verzorgen namelijk filmvoorstellingen op bijna elke denkbare locatie, zowel in de openlucht als op indoorlocaties. • Waar: Brussel • www.fffb.be, www.openluchtbioscoop.nl of www.olb.nl
Dirk Kome (1976) is fotograaf en afkomstig uit Rockanje waar zijn vader en broer nog steeds een boerenbedrijf runnen. Zelf woont hij met vrouw en twee jonge kinderen in Amsterdam; hij acht zich niet geschikt voor het boerenleven. Zijn werk echter wekt de indruk alsof hij nog in Rockanje woont. Overtuigend en vanzelfsprekend is de wijze waarop hij met liefde en aandacht mensen portretteert, of het licht vangt in verstilde foto’s van landschappen en stillevens van het dagelijks leven. Kome legt een tijdperk vast, dat langzaam verdwijnt: het ouderwetse boerenbedrijf sterft uit, tegelijk met de generatie van zijn ouders. • Waar: Kunsthal, Rotterdam • Prijs: 8,50 euro • www.kunsthal.nl
JUBILEUMCONCERTEN
DERTIG JAAR JAZZ BIJ SJU 29 juni tot en met 1 juli
FOTOGRAFIE
TERUG NAAR DE OERBOER tot 27 augustus 2007
De Stichting Jazz en Geïmproviseerde Muziek Utrecht (SJU) bestaat dertig jaar en trakteert de Utrechtenaren op een feestje. Voor dit feestjeheeft de SJU een speciaal ‘verjaar’programma op haar podium en in de stad Utrecht. Drie dagen SJU-muziek voor jazzliefhebbers en (nog) niet-jazzliefhebbers. Het SJU-podium groeide in de afgelopen drie decennia uit tot een onmisbare pilaar van de Nederlandse geïmproviseerde muziekscene, waarbij de intieme setting ook grote jazzhelden tot grootse daden verleidde. Dit weekend ook in de openlucht, met workshops voor kinderen, lokale heldin Denise Jannah en de gestoorde funkklanken van The Executives. • Waar: diverse locaties, Utrecht • Prijs: gratis • www.sjujazz.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
KANS OP KUNST
OVERLAND 111
Lithografie Sandra Kruisbrink
SMS ‘STEUN KUNST NAAR 4040
Aan de hand van foto’s maakt Sandra Kruisbrink tekeningen en grafiek. Het zijn landschappen waarop je van grote hoogte neerkijkt, sterk contrasterend in detail, lijnvoering en penseelstreek. Weidse gebieden waarin de menselijke activiteit grafische voren getrokken heeft in de vorm van palen, elektriciteitskabels, hekwerken en dergelijke. De snelwegen slingeren als grote rivieren dwars over het papier. Alleen de mens zelf ontbreekt. Vanuit een fotografisch archief componeert Kruisbrink een eigen landschap. Minuscule bouwwerken, getekend in fragiele potloodlijntjes, worden geplaatst in met brede kwast getrokken transparante velden.
Jaar van uitgave: 2004 Oplage: 25 Afmetingen blad: 59 x 86 cm Afmetingen afbeeldingen: 59 x 86 cm Prijs: 375 euro Wilt u deze litho winnen? Sms dan ‘steun kunst’(steun-spatie-kunst) naar 4040 (55 cent per sms). U krijgt één sms’je terug. De winnaar wordt binnen een week teruggebeld voor naam en adres en krijgt de print thuisgestuurd. Deze litho is tussen 29 juni en 6 juli ook met 20 procent te koop via de site www.kunstkijkenenkunstkopen.nl, evenals ander werk van Sandra Kruisbrink.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Opera Sydney op Unescolijst
Vakantiehuis Rietveld open
Bruna opent winkels in Second Life
Het Operagebouw in Sydney uit 1973 staat voortaan op de werelderfgoedlijst van Unesco, het is het jongste gebouw op die lijst.
Het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem heeft gisteren een vakantiehuisje van architect Rietveld opengesteld voor het publiek.
Boekhandelketen Bruna gaat honderden winkels neerzetten in de wereld van Second Life. Bruna is daarmee de eerste detailhandelaar ter wereld die zoveel filialen opent in Second Life.
Cultuur
21
Prijzen Ontwerpbureau Thonik genomineerd
Design: een tomaat als campagnebus De Designprijs Rotterdam 2007 wordt morgen uitgereikt in Museum Boijmans Van Beuningen. Ontwerpbureau Thonik maakte een opvallende campagne voor de SP en is een van de genomineerden. Floor en Famke van Praag AMSTERDAM
...
Thonik had haar sporen al ruimschoots verdiend met huisstijlen en campagnes voor culturele instellingen als het Centraal Museum, het Duitse Marta Hertford en de museumnacht (n8), toen ze in 2005 werd benaderd door de SP. Voor Thonikoprichters Thomas Widdershoven en Nikki Gonnissen was dit het juiste moment. Widdershoven: ‘We hadden al eerder contact gehad, maar toen was de SP alleen een tegenpartij, daar konden wij ons niet mee identificeren. Nu bleek de SP een voor-
De soepkom.
De soepexpres doorkruiste het land. Ecotomatensoep naar receptuur van Johannes van Dam werd uitgedeeld.
partij met een echt alternatief. Na de moord op Fortuyn en Van Gogh zat Nederland in een politieke crisis en hadden wij de behoefte om ons in het publieke domein te begeven.’ De SP had voor de gemeenteraadsverkiezingen zelf al de slogan ‘Een beter Nederland begint in … ’, waarbij dan steeds een andere plaatsnaam kon worden ingevuld. Ze wilden dat Thonik dat visueel zou vormgeven. Widdershoven: ‘Ik dacht: jullie willen toch niet dat ik die posters ga maken? Hoe krijg ik zo’n lange rotzin op een poster? Het bleek niet alleen te passen maar ook nog erg goed
te werken. Ook de andere uitingen die Thonik vervolgens maakte, bleken moeilijk te missen: van tomaatvormige schuursponsjes tot een heuse soepexpres. Gonnissen: ‘Jan Marijnissen riep tijdens een campagnemeeting: ‘Ik moet zo het land door, maar hoe doe je dat? In een bus ofzo?’ Thonik bedacht dat het leuk was om het land in een tomaat te doorkruisen en vroeg kunstenaar Joep van Lieshout een enorm tomaatachtig object te ontwerpen. Daaruit kon dan ecotomatensoep worden uitgedeeld naar receptuur van Johannes van Dam. Ook in de virtuele wereld wist Thonik aan-
dacht voor de boodschap van Marijnissen te krijgen. Filmpjes waarin de opper-SP’er persoonlijke boodschappen doorgeeft werden miljoenen keren doorgestuurd. Dat de campagne succesvol was voor de SP werd duidelijk door de verkiezingsuitslag, maar ook Thonik vaart wel bij het project. Gonnissen: ‘We kregen daarna veel telefoontjes uit de sociale sector, maar we werken nu bijvoorbeeld ook voor De Telegraaf.’ Een internationale jury bepaalt of de Designprijs en het bijbehorende geldbedrag van 20.000 euro morgen aan Thonik worden toegekend. Maar
er zijn nog dertien genomineerden die ‘de afgelopen twee jaar een bijzondere bijdrage hebben geleverd aan het Nederlands ontwerp’. Ontwerpers van bijvoorbeeld mode, meubels of aardewerk. Gonnissen: ‘Het is eigenlijk appels met peren vergelijken, maar wat we gemeen hebben is creativiteit.’ 1 De tentoonstelling Designprijs Rotterdam 2007 met werk van alle genomineerden is tot en met 19 augustus te zien in Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam.
Lifestyle
22
Culinair Nieuw Nederlands alternatief voor steur-bedreigende kaviaar
Vegakaviaar: duurzaam decadent doen De exclusieve smaak van kaviaar is geliefd bij the rich ’n famous. Maar aan de exquise delicatesse zit een bittere nasmaak. Het duurzame alternatief is vegetarische kaviaar. Floor van Dijck AMSTERDAM
...
Hoe lekker het goedje ook is, het is slecht gesteld met de wilde kaviaar. ‘De kaviaarmaffia vernietigt de eigen markt. Hoe schaarser de steur, hoe hoger de prijs van de kaviaar, waardoor het weer aantrekkelijker wordt voor stropers. Dat is een groot probleem voor de overblijvende steuren’, vertelt Anton Dral, oud-hoofd van het aquarium in Artis. Kaviaar bestaat uit de onbevruchte eitjes (kuit) van de steur. Die worden verkregen door de buiken van vrouwelijke steuren open te snijden. Door de populariteit van kaviaar en de hoge prijzen die voor het kostbare goedje worden betaald, is de steur ernstig bedreigd. Officieel mag er niet meer gehandeld worden in de wilde kaviaar, maar in de landen rondom de Kaspische en Zwarte zee is een levendige criminele handel gaande. Ondanks beschermingprogramma’s
Deze vegetarische kaviaar, balletjes op basis van zeewier, is goedkoper dan ‘echte’: 3 euro tegenover 400 euro.
spoelen daar dagelijks dode steuren aan, de buik opengereten en ontdaan van de inhoud. Het besef dat er iets moet veranderen om de wilde steuren niet voorgoed verloren te laten gaan, is ook in Nederland doorgedrongen. De Amsterdamse vistraiteur Fishes heeft een
steurvriendelijk alternatief ontwikkeld: vegetarische kaviaar. Balletjes op basis van zeewier. De vegetarische kaviaar is een stuk goedkoper: een potje wilde belugakaviaar kost 400 euro, de vegetarische 3 euro. De smaak van de vegetarische kaviaar is lekker ziltig, maar qua structuur ko-
Culinair Nieuw seizoen
men de balletjes niet in de buurt van de ‘echte’. Bart van Olphen van Fishes: ‘Ik vind de smaak erg goed. Vaak wordt kaviaar toch als decoratie gebruikt, dan is dit een mooi alternatief. Puur natuur.’ Voor mensen die toch zweren bij ‘het zwarte goud’ verkoopt Fishes ook
‘gewone’ kaviaar, maar dan wel kaviaar die duurzaam gekweekt is en waarbij van de steur ook het vlees gebruikt wordt. ‘Dat zijn niet de steuren uit de Kaspische zee, maar bijvoorbeeld van een biologische kwekerij in Granada.’ De smaak komt volgens Van Olphen steeds beter in de buurt van wilde. ‘Ik heb zelf geen vergelijkingsmateriaal, want ik eet al jaren geen wilde kaviaar meer, maar ik hoor dat het dicht bij elkaar zit.’ Het zou nog duurzamer zijn, om de eitjes van de steur te oogsten nadat de eitjes ‘gelegd’ zijn, zodat van één steur meerdere malen kaviaar geoogst kan worden. Maar dat is volgens Anton Dral geen optie. ‘Kaviaar willen ze hebben in smeuïgheid. Daarbij speelt de consistentie tussen de eieren een belangrijke rol en die is weg als de eieren gelegd zijn.’ Niet alleen de kaviaar bij Fishes is duurzaam, het gehele assortiment van deze vishandel is ‘visvriendelijk’. ’Het logo van Fishes kunnen we binnenkort ook verwachten in de supermarkten. Van Olphen: ‘Wij willen dat mensen over honderd jaar nog vis kunnen consumeren, maar dat bepaalt de consument, uiteindelijk.’ 1
Culinair Fingerfood
Het tij lijkt gekeerd voor de mossel Sprinkhanen eten tussen de apen Op 4 juli liggen ze weer in de winkel: de Zeeuwse mosselen. Vorig jaar waren ze duur en matig van kwaliteit. Dit jaar zijn de verwachtingen hooggespannen. Ilja Galama
zeker meer dan de dertig miljoen kilo in 2006, een dieptepunt in jaren. Een lang koud voorjaar, gevolgd door een hittegolf in juli, zorgde er toen voor dat de kwaliteit van de mosselen te wensen overliet. Bovenbleef de aanvoer beperkt tot 30 mil-
joen kilo, de helft van de jaren daarvoor. Gevolg: dure mosselen van een matige kwaliteit. En een flinke deuk in de kwalitatieve reputatie van de Zeeuwse mossel. Maar gelukkig lijkt het tij gekeerd. 1
AMSTERDAM
...
Na een absoluut rampjaar kijken de mosselkwekers nu met meer vertrouwen naar het komende seizoen. De bemonstering tijdens de mosselveiling deze week was ronduit veelbelovend. Veilingmeester Nico van Zantvoort: ‘De vleesgewichten van de mosselen variëren van 20 tot 28 procent.’ Het vonnis: ‘Kleine schelpen, dikke mossels en weinig krabbetjes.’ De nieuwe lading Zeeuwse mosselen zal in de eerste week van juli verkrijgbaar zijn. Het aantal mosselen dat in de winkel komt te liggen is ook groter dan vorig jaar. Hoeveel meer schelpen verhandeld zullen worden, durven kwekers en handelaren nog niet te zeggen. Maar het is
Dit jaar kleine schelpen, dikke mossels en weinig krabbetjes. HH
Floor en Famke van Praag AMSTERDAM
...
De Apeldoornse dierentuin Apenheul trakteert niet alleen haar apen op sprinkhanen, binnenkort kunnen ook bezoekers deze exotische lekkernij proberen. Vanaf eind juli staan in het restaurant van het park gefrituurde sprinkhanen op het menu. Apenheul-voorlichter Bert Smit: ‘Je kunt sprinkhanen bijvoorbeeld eten met wat knoflook of barbecuesaus. Wij hebben voor poedersuiker gekozen.’ Voor wie dit niet heel aantrekkelijk vindt klinken: sprinkhanen schijnen een beetje naar noten te smaken en de stevige substantie doet aan garnalen denken. Een portie van vijf grote sprinkhanen moet 3,95 euro gaan kosten. In Afrika is het eten van de eiwitrijke sprinkhanen vaak bittere noodzaak, maar in een aantal Aziatische steden zijn insecten de nieuw-
ste fingerfood. In hippe restaurants en clubs worden de vingers afgelikt bij het verorberen van een pittige kever of lichtgefrituurde larve. Belangrijkste reden voor de Apenheul om het hapje te serveren is de natuur en in het bijzonder de apen. ‘Het is een gimmick waarmee we mensen bewust willen maken van het feit dat het produceren van vlees een zware belasting is voor de natuur. Vaak moeten bomen waar apen in leven gekapt worden om plaats te maken voor de landbouw.’ Insecten vormen een goed alternatief voor de ruimte- en voerverslindende koeien. De koudbloedige sprinkhaan heeft maar zes weken nodig om volwassen te worden en eet voornamelijk gft-afval. De sprinkhanen die bij de Apenheul gegeten kunnen worden komen overigens van een fokker. Smit: ‘Nee, we gaan niet met een netje de tuin door.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... ...............................................................................
Culinair hoogstandje
Thee
Kort culinair
EEN LEKKER CADEAUTJE VOOR MR. JONES ALLIANCE GASTRONOMIQUE RUKT OP
POPULAIRE STARBUCKS KOFFIE NU OOK IN NEDERLAND
Zin om lekker te smullen van een culinair hoogstandje? Restaurants La Rive in het Amstel Hotel en La Vilette in Rotterdam, beiden in het bezit van een Michelinster, worden per 1 juli lid van het culinaire verbond Alliance Gastronomique. Dat betekent dat de kwaliteit van de restaurants gewaarborgd wordt door inspecties. De Alliance, die veertig jaar bestaat, beschouwt het ‘ja-woord’ als een mooi jubileumcadeau.
Eindelijk is-ie er dan: de eerste Starbucks van Nederland. Al maanden gonsde het van de geruchten dat de populaire Amerikaanse koffieketen Starbucks Coffee Company naar Nederland zou komen. Deze week was het eindelijk zover. Het koffie-imperium opende zijn eerste filiaal op Schiphol. Helaas wel achter de paspoortcontrole, in lounge 1. In de herfst opent de tweede Starbucks zijn deuren, voor de paspoortcontrole.
HH
Mr. Jones, een theemerk dat in menig theemandje in de horeca al een plekje heeft veroverd, is nu ook te koop in de winkel. Het theemerk, dat bekend staat om zijn leuke namen als Lulu’s Garden of Hotel d’Amour, maakt zich hard voor mens en milieu, heeft vier biologische theeën in zijn assortiment en probeert via eerlijke handel in te kopen. Lukt dit niet, dan compenseren zij dat met het Mr. Jones Fund. www.mrjones.org
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Mooiste zomerterras
Herkenbare taarten
Hotspot NUBB’S
Alliance-restaurant De Fuik in Aalst (Gelderland) heeft volgens Talkies Magazine het mooiste terras aan het water.
Op de site van Heerlijk & Heerlijk kun je taarten en petitfours bestellen met je eigen foto erop. Kijk op www.taarten.nl.
Ook zo verslaafd aan chocolade? Voor diegenen is er goed nieuws want de eerste chocoladebar van Nederland, NUBB’s heeft laatst haar deuren geopend in Amsterdam. Info op www.chocoladebar.nl.
Service
23
Culinair
Coos Versteeg
Gieser Wildeman
Peren van de buren zijn het lekkerst H
et wordt een slecht perenjaar in mijn tuin. Of eigenlijk moet ik zeggen: in de tuin van mijn buren. Daar staat namelijk een Gieser Wildeman, de lekkerste stoofpeer die er bestaat. Mijn slager om de hoek verkoopt kant-en-klare stoofpeertjes die staan aangeprijsd als Wilde Gieserman, maar die zijn vooral duur en bij lange na niet zo lekker als die van mij. Toen ik hier net woonde, bijna twintig jaar geleden, had de hoogbejaarde buurvrouw een schilder op bezoek. Op zeker moment stond hij op zijn uitschuifladder peren uit de boom te halen. ‘Mag van die mevrouw hoor! Heerlijke stoofperen meneer!’
De Amerikaan wist waarschijnlijk niet beter of stoofperen komen uit een fabriek en keek alleen maar onbegrijpelijk als hij me bezig zag. De Fransen haalden ze er zelf af en hielden scherp in de gaten dat ik met het opvangzakje aan mijn kant van de schutting bleef. De Russen zeiden me niet eens gedag bij de voordeur, laat staan dat ik ze iets kon vragen. En de Zweden zijn erg op zichzelf, maar wel veel afwezig. Vorig jaar heb ik zodoende een nieuwe stok gekocht. Een prachtige lichtgewicht telescoopgeval dat tot maar liefst 3.90 meter is uit te schuiven. Op mijn schuurtje staand kan ik bijna de hele omvang van de boom bestrijken. Qua afstand zijn zowat alle peren ineens een soort van overhangend fruit geworden.
‘Het zijn heerlijke stoofperen’ , hield ik ze voor. HOLLANDSE HOOGTE
E
xact een jaar later vond ik mijn buurvrouw dood in haar huis. Haar vriendin had bij mij aangebeld, omdat er niet werd opengedaan. Of ik kon kijken wat er aan de hand was. Via de rijk gevulde perenboom klom ik over de schutting. Tjemig, wat een kanjers van vruchten links en rechts. Het liefst was ik meteen aan het plukken geslagen, maar ik wachtte kies tot na de uitvaart. ‘Dat mag toch niet…?’, sputterde mijn vrouw tegen. Met wat parate kennis van het burgerlijk wetboek repte ik van overhangende takken en plukte erop los. Ach, de erven zouden toch niet druk ma-
V
ken over een kilootje Gieser Wildeman meer of minder. Of het nu met hun dubieuze herkomst van doen had, weet ik niet: ze smaakten verrukkelijk. Gewoon gestoofd in rode wijn, wat suiker, kruidnagel, citroensap. Het jonge stel hierna het huis betrok, keek in september niet naar de peren om. Toen ze mij op mijn ladder bezig zagen met het overhangend fruit, werd ik zelfs uitgenodigd aan hun kant van de schutting aan de slag
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
ARGUS
te gaan. Ze vonden het maar niks, al die peren die rottend in het gras vielen. Het zijn heerlijke stoofperen’, hield ik ze voor. Het schillen en verwerken kostte me een complete zondag, zoveel had ik er. Diezelfde week kocht ik een tweede vriezer. En een speciale twee meter lange stok met een zakje plus snijgeval van Gardena, waar de peer op hoogte keurig invalt, zodra ik met een geroutineerde beweging het snijmesje langs het steeltje
laat gaan. Wij zaten gebeiteld. Jaar in jaar uit. Vanaf dat moment beschouw ik de boom ook een beetje als mijn perenboom.
O
nverwacht verhuisden de buren naar het buitenland. Hun woning verhuurden ze aan telkens wisselende expats: Amerikanen, Fransen, Russen en ten slotte Zweden. Sindsdien ben ik nooit meer in de tuin van de buren actief geweest.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
De Fietsenwacht
Paraffine aangespoeld op stranden Noord-Holland
Hallo Guido van Woerkom, directeur van de ANWB,
HPFEJEFF OBBS TUVVSIFU EFJKTLBTU
© 2007 - René Leisink
orig najaar echter hebben de Zweden ineens de tuinman laten komen. Die heeft de peer gesnoeid, wat heet: gedecimeerd. De buren hebben nu veel meer daglicht in hun eetkamer, maar ik heb geen peren meer. Ik had er tot op heden nauwelijks bij stilgestaan. Maar onlangs miste ik ineens al die bloesemblaadjes die ik elk voorjaar in mijn tuin heb. De superstok met het mandje blijft straks in de schuur. Ik koop wel een kist Gieser Wildeman bij de groothandel. Want die Wilde Gieserman van de slager is nog steeds niks. 1
Waarom gaat mijn fietsband altijd op de meest onmogelijke tijdstippen lek? Juist als ik snel naar mijn werk fiets, een belangrijke afspraak heb of eigenlijk al te laat ben voor de trein? Terwijl mijn hoofd en kuiten zijn warmgefietst, loopt mijn band met een sissend geluid leeg. Natuurlijk geen plaksetje bij de hand, geen fietsenmaker in de buurt en ook de pomp zit al tijden niet meer op mijn fiets. Met de auto had je bij zulke pech natuurlijk allang de ANWB gebeld, maar als hulpbehoevende fietser ben je totaal op jezelf aangewezen. Mijn advies; richt een pechdienst op speciaal voor fietsers. Geen Wegenwacht maar een Fietsenwacht. Je belt met je mobiele telefoon en binnen enkele minuten komt er een hybride auto voorrijden voorzien van
een complete fietsreparatie-unit, om je band te plakken, ketting erop te leggen of je fietslampjes te vervangen. Mocht de reparatie niet ter plaatse kunnen worden uitgevoerd, is een leenfiets altijd voorhanden. Je afspraak of trein haal je voortaan ruim en breed, zonder zwarte smeerhanden én met de wetenschap dat je ’s avonds je rijwiel volledig operationeel aantreft. Ik zou daar best wat geld voor over hebben, en naast de pechservice opteren voor een onderhoudscontract, weekendservice en –tijdelijk voor half geld – de buitenlandwacht. Bovendien Guido, is de ANWB niet ooit begonnen als de Algemene Nederlandse Wielrijdersbond? U laat ons toch niet staan? Vriendelijke groet, Sander Dirks
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteur Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen en NDC Leeuwarden
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
Het is vandaag bewolkt en zo nu en dan valt er wat regen. Later vandaag volgen enkele pittige buien, mogelijk met onweer. Er waait een vlagerige zuidwestenwind. Aan zee kan de wind aantrekken tot kracht 7. Veel warmer dan 16 of 17 graden wordt het niet. Ook vanavond vallen er nog buien.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
In de ochtend vallen vooral in het noordoosten nog enkele buien en er staat een gure wind. Later op de dag volgt van het zuidwesten opnieuw wat regen. Tussendoor is er even wat ruimte voor de zon en met een matige tot aan zee af en toe vrij krachtige zuidwestenwind wordt het 21 graden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 29 juni
hoogste max. temp.: 31,1ºC in 1902 laagste min. temp.: 4,9ºC in 1929
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Af en toe regen Regenbuien Af en toe regen Regenbuien
16˚C 17˚C 18˚C 18˚C
24
TV-Gids
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:06 17:25 17:59 18:00 18:20 18:35 18:45 19:00 19:25
17.00 The fairytaler Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Gesprek minister-president NOS Sportjournaal Lingo Radboud
17:20
NOS Journaal TROS Muziekfeest op het plein André Rieu op weg naar New York
22.00
20.00 20:00 20:30 21:30
22.00 22:00 22:55 23:45 00:05
Nederland 2
Flikken Law & Order NOS Journaal ER
18:15 18:45 19:25
17.00 James Herriot: All creatures great & small NOS Nationale Veteranendag samenvatting Van jonge leu en oale groond Monarch of the Glen
20.00 20:25 20:50 21:25 22:00 22:15 23:00 23:30 01:15
Nederland 3
Netwerk Stop de tijd The Catherine Tate show NOS Journaal Nova Politiek De vloer op Cinema 2: La mala educación Nova Politiek, Netwerk en EénVandaag
17:00 17:05 17:30 17:58 18:10 18:25 18:45 19:00 19:30
17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
Rat van fortuin Doe maar normaal Nu we er toch zijn
22.00
22.00 22:30 22:35 23:10 00:10
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Kid Paddle Ratz AVRO Smartkidz Topstars Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal NOS Copa América Wat heet!
20.00 20:30 21:05 21:50
RTL 4
NOS Journaal NOS Sportjournaal Wat heet! Hertenkamp
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:30 22:30 22:55 23:55 00:10 00:15
Goede tijden, slechte tijden CSI: Miami Shark
17:25 18:25 18:55 19:25 19:55
The Ellen DeGeneres show The king of Queens The nanny Dharma & Greg Flodder
22:00 23:00 23:50
Jensen! RTL Boulevard The nanny
20.00 20:30
4 in het land Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Nieuws RTL Weer Oprah Winfrey show
Deuce Bigalow: European gigolo
22.00 22:00 23:00 23:50
Jensen! RTL Boulevard The nanny
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 18:00 18:55 19:50
The A-Team Law & order Wimbledon today
20.00 20:30
The calcium kid
22.00 22:10 23:15
Net 5
17.00 17:00 17:30 18:25 19:00 19:25 19:55
The bold and the beautiful JAG Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws Trauma NL
20.00 RTL GP: TT Assen Chucky week: Seed of Chucky
20:30
True lies
22.00 22:30 22:45 22:55 23:40 00:15
Veronica
17.00
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht True lies Shownieuws Airborne
17:20 18:10 19:10
17.00 Everwood Charmed Judging Amy
20.00 20:05 20:30 21:25
Will & Grace Medium The nine
Lilo & Stitch Spetter Totally Spies South Park The Simpsons Brainiac
20.00 20:25 21:25
Narc Law & order
22:30 23:35 00:15
17:10 17:35 18:05 19:00 19:30
De grote beurt Sexcetera The surreal life
Life with Bonnie Fashion House De leukste thuisvideo’s De bruiloft van: Gerrie en Peter De Gouden Kooi
20.00 20:00
Wegmisbruikers Top Gear
22.00
22.00 22:30 00:25
17:05 17:25 17:35 18:00 18:55 19:50
Tien
17.00
20:35
Postcode Loterij: Deal or no deal Open range
22.00 23:10 23:35 00:05 00:15
Holy @#%*!: De Gouden Kooi Interactief spelprogramma: Fun to Play Fashion House
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 17:00 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal 1000 Zonnen & garnalen
20.00 20:00 20:05 20:50
Het weer F.C. de Kampioenen Pay it forward Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer Sporza: Tennis - Wimbledon 2007
20:00 20:00 20:50 21:55
19:00 19:30 20:00 20:30
CANVAS Terzake Around the world in 80 treasures De canvascrack Carrie and Barry Finding Graceland Doorlopende herhaling van Terzake
Saving planet earth The concert for Diana - The Princes’ interview EastEnders The inspector Lynley mysteries
22.00 23:00 23:35 00:35 01:05 02:05
BBC World
17.00 Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws
20.00 21:00 21:30
22.00 22:30 23:00 00:35
BBC 2
17.00 KETNET Oggy en de kakkerlakken Spring W817 6Tien Holly’s heroes Third rock from the sun
20.00
22.00 22:50 23:11 23:12 23:17 23:20
18:00 18:00 18:10 18:35 18:50 19:10 19:35
BBC 1
17:05 17:30 18:00 18:25 18:35 18:50
17.00 What’s new Scooby-Doo? Raven Totally Doctor Who Newsround Shaun the sheep Tennis: Wimbledon
20.00 21:00
Today at Wimbledon
22.00 Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Friday night with Jonathan Ross Would I lie to you? The seven ages of rock The legend
22:00 23:00 23:30 00:00 00:45 02:40
17:30 18:30 19:30 19:45
Our world Asia today World business report Sport today
20.00 20:00 20:30 21:30
World news today HARDtalk extra Kill or cure?
22.00 Lost world of the Raj Balderdash and Piffle Newsnight Newsnight review live Boys don’t cry Quicksand
22:30 23:15 23:30 00:30 00:45 01:30 02:30
HARDtalk extra Sport today World business report Asia today World business report HARDtalk extra World business report
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15 21:45
Tagesschau Kein Himmel über Afrika Tatort: Der vierte Mann
22.00 23:15 23:28 23:30 01:00 01:20
17:00 17:15 17:45 18:00 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO Kitzbühel heute Weerbericht Der Landarzt
20.00 20:15 21:15
Ein Fall für zwei Der letzte Zeuge
22:00 22:27 22:30 23:00 00:05 00:55
heute-journal Weerbericht aspekte Kerner kocht Veronica Mars Tequila Sunrise
British biker build-off 5th gear How it’s made How it’s made American chopper: Carroll Shelby bike
20.00 20:00 21:00 21:30
22.00 Tagesthemen Das Wetter im Ersten Meine schöne Tochter Nachtmagazin James Stewart - 10. Todestag (2.7.): Das war der Wilde Westen
17:00 17:30 18:00 18:30 19:00
Mythbusters: Exloding toilet Mean machines: The transatlantic challenge: Quad bikes Massive speed: Attack helicopters
22.00 22:00 23:00 00:00 00:30 01:00
National Geographic
17.00
American hotrod: ‘40 Ford Speed dynasties Sex sense: The kiss Sex sense: Bi way A haunting
17:00 17:30 18:00 19:00
Totally wild Monkey business Cheating death: Volcano slayer Deadly dozen: Africa I didn’t know that Air crash investigation: Flying blind Seconds from disaster: Titanic
22.00 22:30 23:30 00:00 01:00
17:00 19:00
Air crash investigation: All engines failed! More amazing moments Cheating death: Volcano slayer Seconds from disaster: Titanic
Beachvolleybal Volleybal
20.00 21:00
20.00 20:00 20:30 21:30
Eurosport
17.00
Sterkste man
22.00 22:00 22:45 23:30 00:00 00:30
Worstelen Worstelen Extreme sports: YOZ Timbersport Motorsport
Puzzel met De Pers 1 2 3 4 5 6 7
ZWEEDS RAADSEL: juli
insect
drank
hut
Spaanse uitroep partij in ‘n geding
ziekenwagen
CRYPTOGRAM 1
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
karaat
4
5
2 wilde haver
drank
delfstof
draagbalk
6
voorzetsel
7
4
Indonesisch eiland
9 10
verfbord
eetgelegenheid
7
jongensnaam
rivier in Italië
5
11
met slee rijden
titel
‘n zekere
rivier in Siberië
3 kunstvoorwerp
verdelgingsmiddel
HORIZONTAAL: 1. Couturier die van de wind leeft? (8); 4. De resterende massa ligt door elkaar (8); 6. Aanslag als beloning (4); 8. Dubbele hoeveelheid? (7); 9. Dit dier is bij armoede vlug weg (4); 10. Broekje van verdienste (8); 11. Steentjes inbrengen (8). VERTICAAL: 1. Zwarte merrie? (6); 2. In dit elftal speel je aan de top (6); 3. Leer grootmoeder weer dat het slecht is (7); 5. Rekengerei om de inzet zwaar te maken (7); 6. Door die vloeistof wordt men meer ouder (6); 7. Ze zijn er snel bij in de ren (6).
6 rivier in Spanje
1
BRAINSNACK®
SUMBRERO®
17
3
30 16
12
9
20
12
15
19
Welke figuur (A-D) hoort hier niet?
A
B
C
Brainsnack Kubus 2.
SUDOKU
7 6 3 1 4 8 9 2 5
8 2 4 5 6 9 1 7 3
5 1 9 3 2 7 6 4 8
6 3 7 2 9 5 4 8 1
4 9 1 8 7 3 2 5 6
2 5 8 4 1 6 3 9 7
3 4 5 6 8 2 7 1 9
1 7 6 9 5 4 8 3 2
9 8 2 7 3 1 5 6 4
1 8 3 2 5 7 9 4 6
6 7 2 1 4 9 5 3 8
9 5 4 3 6 8 1 7 2
4 1 9 6 2 5 3 8 7
7 3 6 8 1 4 2 9 5
8 2 5 7 9 3 4 6 1
5 4 1 9 7 6 8 2 3
2 6 8 4 3 1 7 5 9
3 9 7 5 8 2 6 1 4
1 5 2 3 8 9 6 4 7
6 4 3 7 1 5 8 9 2
7 9 8 6 4 2 5 1 3
8 1 5 2 3 6 4 7 9
9 3 7 1 5 4 2 6 8
4 2 6 8 9 7 1 3 5
2 8 1 4 7 3 9 5 6
5 7 4 9 6 8 3 2 1
3 6 9 5 2 1 7 8 4
Kakuro® van gisteren
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 9 8 1 3 driehoekjes de som van cijfers 7 9 2 8 van 1 tot en met 9, die hori6 2 4 1 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge4 1 4 8 vuld. De Sumbrero® links is 7 9 6 9 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 7 6 1 moeten worden ingevuld. De 0 7 6 9 doet helemaal niet mee. Per 2 4 4 som mag elk cijfer maar één 9 8 3 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
7
10
22
29
Zweeds -l-d-a-olimousine -fut-peso ltd-lip-s -k-parelmonomanie -karet-nt leb-libie -rÿk-ever FERVENT
Kakuro® & Sumbrero®
11
SUDOKU
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Bladstil; 4. afnemers; 6. vers; 8. spalier; 9. rijst; 10. tentdoek; 11. stremmen. VERTICAAL: 1. Blazer; 2. dienst; 3. toelast; 5. spinner; 6. vrijdom; 7. sokken.
8
strik
25
SUDOKU
1 3
KAKURO®
PUZZELNR. 302 BELCODE:
5
A
7
8
3 4
2 6
5
3 5
1 9
8
2
3
1 17
7
34
23
1
9
6 9
5
8 7
4 6
8
2
5 9
B
3
9
8
2 6
4
8 7
2
5 3
3 9
4
7
2
8
2
33
17
16
6 7
17
16 19
9 20
7
1
9
4
1
C
7
4
3
1
9
2
8
1
1 7
8
5
6
9 8
9
7
5
7 6
SMS, STEUN NATIONAAL FONDS KINDERHULP
en win gratis hotelovernachtingen
U dient uw oplossing als volgt per sms te versturen naar telefoonnummer 4040:
Onder de goede inzenders worden dagelijks tien hotelcheques van 25 euro verloot. De hotelcheques zijn beschikbaar gesteld door sponsor World Hotel Cards. Met een cheque kunt u voordelig of gratis overnachten in talloze hotels in binnen- en buitenland.
steun<spatie>kind<spatie> belcode Een sms kost 60 cent. De opbrengst gaat na aftrek van directe kosten naar het Nationaal Fonds Kinderhulp.
5 4
3 3
7 1
16
9 1 9
9
17
17
13
8 5
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Dagblad De Pers
U kunt prijzen winnen met puzzelen in De Pers door de oplossing (belcode) van de sudoku met één ster per sms te versturen.
6
4
www.kinderhulp.nl www.worldhotelcard.nl
LEZERS
[email protected]
COLUMN
In vijf minuten Méland Langeveld
...
Beneden aan de trap groet mijn buurvrouw van tweehoog me vriendelijk. Haar donkerblauwe djellaba reikt tot aan haar voeten en om haar hoofd heeft ze een wit sjaaltje gestrikt. ‘Buurvrouw, is mooi weertje hè,’ zegt ze lachend en daarmee gunt ze me een blik op haar krakkemikkige gebit. ‘Ja, eindelijk voorjaar. Daar zijn we wel aan toe, niet?’ Ze opent de deur voor me en samen lopen we naar buiten, de stoep op. ‘Waar jij naar toegaan?’ ‘Eventjes naar de supermarkt.’ ‘O, ik ook boodschappen doen. Ik meelopen?’
Ik knik instemmend. We slaan de hoek om. Een rinkelende tram dendert aan ons voorbij. De zon schijnt recht in onze gezichten. Ze is zwaarlijvig en waggelt als een eend achter me aan. Ik houd mijn pas voor haar in. Ze glimlacht en komt naast me lopen. ‘Waarom jij geen kindertjes krijgen?’ vraagt ze me plompverloren. Ik kijk haar van opzij aan. ‘Nou, ik heb niet echt de behoefte. Druk met m’n werk... Ik vind ’t eigenlijk wel prima zo.’ Ze lacht me lief toe, maar haar blik verraad onbegrip. Ze snapt mijn bewuste keuze om geen kinderen te nemen vast niet. Opnieuw vertraag ik mijn tred. ‘Ik niet begrijpen, jij zó lieve man hebben, jij ook lieve kindertjes krijgen.’
Ik schiet in de lach. Onbeholpen grinnikt ze met me mee. Inderdaad, ik heb een schat van een man in huis rondlopen. ‘Vijf minuten je ogen dicht, dan is lief kindertje gemaakt.’ Ze giechelt en knippert met haar ogen. Samen lopen we de supermarkt binnen. We pakken ieder een winkelwagentje uit de rij en draaien daarmee het hek door. Dan zeg ik haar gedag en terwijl ik een paar levensmiddelen aan het inladen ben, dringt de lading van de vijf minuten je ogen dicht pas tot me door. Wat een triestheid borrelt er, als moerasgas, uit díé vijf woorden naar boven. Telkens als ik nu mijn buurman van tweehoog in het trappenhuis tegenkom, denk ik aan haar vijf minuten de ogen dichtdoen en voel ik oprechte compassie met mijn buurvrouw. 1
Sport
26
NK wielrennen Drie bevriende renners, waaronder een prof, wonen samen in één huis
‘Kloostercoureurs’ op het NK Drie wielervrienden wonen in hetzelfde klooster in Zuid-Limburg, en staan zondag aan de start in het Nederlands kampioenschap. ‘Als we samen in de finale komen, trek ik voor jullie de sprint aan.’
bergaf. Dat scheelt bij het aanduwen. Een autoradio hadden we niet. We zongen zelf.’ Die hele mooie romantiek is er wel een beetje af sinds Goesinnen prof is. Het fietsen is serieus geworden. Ook Mol en Denis doen en laten er veel voor. Toch staat er niet elke week vlaai op tafel, de verplichte traktatie zodra een van de kloostercoureurs ergens op een podium belandt. Mol won dit jaar op een lekke voorband een grote koers in Hoboken, België, Denis triomfeerde in Yerseke, dat waren de uitschieters. Beetje weinig, maar de stemming heeft er niet onder te lijden. Samen eten, samen trainen, het is net een harmonieus gezin daar in dat klooster.
Dominique Elshout CADIER EN KEER
...
Een hele zwik schoenen op een rij, een tafeltennistafel in de salon, versleten bankstellen bij de vleet, slaapkamers zo groot als zalen. Gele plakkertjes op huishoudelijke voorwerpen met daarop het bijbehorende woord in het Frans of handige kreten. ‘J’ai perdu le portable.’ Hier en daar een losse fiets in huis. Niet helemaal doorsnee, het interieur van Floris Goesinnen, Wouter Mol en Camiel Denis. De drie wielrenners wonen samen met een vierde sportfanaat in een oud klooster aan de rand van het Limburgse Cadier en Keer, antikraak. Hun vriendinnen komen regelmatig op bezoek, maar blijven zelden heel lang. ‘Ze vinden het hier net iets te vies.’
Met z’n drieën op kop in de finale van het NK, dat zou het mooist zijn
Trainingsheuvels onder handbereik en een vrij leven in het klooster Zuid-Limburg, ideaal land voor de wielrennende boerenzoon uit het Noord-Hollandse Opperdoes die Floris Goesinnen is. Trainingsheuvels onder handbereik, een kortere afstand tot belangrijke wedstrijden in België en Frankrijk. En een mooi vrij leven in het bijna lege klooster. Een paar jaar geleden verlieten de laatste zusters van Onze Lieve Vrouwe het statige gebouw om plaats te maken voor de renners. Sindsdien is het alleen maar bergop gegaan met hun conditie. Goesinnen reed de afgelopen maanden zijn eerste voorjaar bij de profs. In Parijs-Roubaix zat hij lang in een grote kopgroep en eindigde hij als beste Nederlander, 31e. ‘Ik had niet verwacht dat ik hem zou uitrijden, maar het is toch gelukt.’ Goesinnen fietst voor het Nederlandse Skil-Shimano, een ploeg net onder de absolute top. Camiel Denis en Wouter Mol rijden een trapje lager, bij de eliten zonder contract van Krolstone en Fondas. Zondag staan ze samen aan het vertrek in het Nederlands kampioenschap en gaan ze elkaar niet
Floris Goesinnen (achter), Wouter Mol (linksvoor) en Camiel Denis (rechtsvoor). PEPIJN VAN DEN BROEKE
in de weg rijden. ‘We hebben al bedacht dat we de club van elf zijn’, verklapt Goesinnen het gezamenlijke strijdplan. ‘In de elfde ronde springen we met zijn drieën weg.’
Het fietsen is serieus geworden, de jongens laten en doen er veel voor Al kan dat plan tijdens de koers nog wel veranderen. ‘Ik denk dat Rabobank in de elfde ronde de slag allang
heeft geslagen’, voorspelt Denis. ‘Dan zorgen wij dat we erbij zitten’, kaatst Goesinnen. Hij is de veteraan van het drietal. Eerder woonde hij met andere renners in een ander gebouw dat
bij het klooster hoort. ‘We trokken toen elk weekend met zijn vieren naar de koers, in een oud Golfje. Gelukkig zitten we hier aan een stijgende weg. We parkeerden altijd met de neus
Alle ogen op Rabo Alle ogen zijn zondag gericht op de renners van Rabobank. Met maar liefst 21 man staan ze aan de start, zeventien gelouterde profs en vier jongeren uit het continentale Rabo-team. De ploeg van Erik Breukink en Erik Dekker zal de koers dragen; zorgen dat er in alle ontsnappingen een paar renners van de bank vertegenwoordigd zijn en tot slot de juiste man als eerste over de streep. De juiste man, dat zou dit jaar Thomas Dekker kunnen zijn. Dekker ligt redelijk goed in zijn ploeg, heeft in de Ronde van
Een gezin met veel bezoek. ‘We hebben het halve Nederlandse peloton al hier te logeren gehad; allemaal jongens die ook in Limburg willen komen trainen en dan een weekend overblijven.’ Zo is ‘Cadier en Keer’ een begrip geworden. Zodra de kloostervrienden ergens aan de start staan, zoeken ze elkaar ook in de koers op en helpen ze elkaar waar hun uiteenlopende ploegbelang dat toestaat. Zo ook afgelopen woensdag in de klassieker Frieslands Mooiste. In één groep kwamen ze binnen, op 13 minuten van winnaar Maarten den Bakker. Dat moet bij het Nederlands kampioenschap anders. Al is het maar omdat het parcours, op een paar honderd meter na, langs het klooster voert. Een thuiswedstrijd, altijd inspirerend. Met zijn drieën op kop in de finale, dat zou het mooist zijn. Goesinnen kijkt er nog even serieus bij ook, als hij hardop fantaseert over die situatie. ‘Jullie zijn rapper dan ik, dus dan trek ik voor jullie de sprint aan.’ 1
Zwitserland een tijdrit gewonnen, is dus in vorm en heeft ook de uitstraling van een kampioen. De rood-wit-blauwe trui staat hem goed, dat bleek na zijn nationale titel op de weg bij de beloften in 2003 en zijn overwinningen in het NK tijdrijden van 2003, 2004 en 2005. Toch wint niet altijd een Rabo-renner het Nederlands kampioenschap. Op een vlak en gemakkelijk parcours in Rotterdam slaagden Leon van Bon (2005), Rudi Kemna (2003) en Stefan van Dijk (2002) erin de Rabo-dominantie te omzeilen. Op een zwaarder rondje ging vorig jaar wel een Rabo-man met de titel aan de haal: Michael Boogerd.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... ...............................................................................
Luxemburger tekent bij voor twee jaar
Chili verslaat Equador
Elias breekt dijbeen tijdens training TT
COPA AMÉRICA : MEXICO STUNT TEGEN BRAZILIË
111
KIRCHEN LANGER ONDER CONTRACT BIJ T-MOBILE Kim Kirchen verlengt zijn contract bij T-Mobile. De Luxemburger tekent voor twee jaar bij de wielerformatie. De oude verbintenis liep tot het einde van dit seizoen. Kirchen is een van de belangrijkste troeven voor de Duitse ploeg in de komende Tour de France. Kirchen speelt een belangrijke rol in de plannen van het Magenta-team. ‘Kim behoort tot de renners die een ploeg kunnen aanvoeren’, zegt sportdirecteur Valerio Piva op de website
KORT
van het team. Ook de renner verwacht veel van de toekomst. ‘Ik ben er zeker van dat ik me nog sterk kan ontwikkelen en veel kan bereiken bij T-Mobile.’ De 28-jarige Kirchen werd vorige week tweede in de Ronde van Zwitserland. Tevens is hij regerend Luxemburgs kampioen op de weg, die titel kan hij komende zondag prolongeren. Eerder kwam hij uit voor het Italiaanse team Fassa-Bortolo. Kirchen maakte in het jaar 2000 zijn profdebuut.
Toni Elias kan zijn ambities voor de TT van Assen van dit weekeinde niet waarmaken. De Spaanse Moto GPcoureur brak gisteren bij een zware val tijdens de vrije training zijn dijbeen. Elias, die tiende staat in de WK-stand, werd meteen naar een ziekenhuis gebracht, waar hij moet worden geopereerd. Elias is naar verwachting op zijn minst twee maanden uit de roulatie. Vorig jaar boekte de 24-jarige Honda-coureur zijn grootste succes door de Grand Prix van Portugal te winnen.
Mexico heeft op de tweede dag van de Copa América voor een verrassing gezorgd. In groep B waren de Mexicanen met 2-0 te sterk voor Brazilië. Treffers van Nery Alberto Castillo en Ramón Morales deden de vijfvoudig wereldkampioen en zevenvoudig winnaar van de Copa de das om. Brazilië, met PSV’er Alex in de basis, keek al na een halfuur spelen tegen een 2-0 achterstand aan. Na de pauze, toen Heerenveen-spits Afonso Alves in het veld
was gekomen bij de Goddelijke Kanaries, kreeg Mexico het moeilijk. Doelman Sánchez hield echter met enkele schitterende reddingen zijn doel schoon. In dezelfde groep begon Chili met een 3-2 overwinning op Ecuador, dat op het afgelopen WK nog de tweede ronde bereikte. In de laatste tien minuten verspeelde Ecuador een 2-1 voorsprong. Carlos Villanueva kroonde zich in de 86e minuut tot matchwinner.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Guy Roux te oud (1)
Guy Roux te oud (2)
Guy Roux te oud (3)
Guy Roux mag van de Franse profliga geen trainer worden van RC Lens omdat hij - 68 lentes jong - drie jaar te oud is volgens de reglementen.
Roux vindt dat leeftijdsdiscriminatie en strijdig met Europese wetgeving. Lens gaat in beroep bij het olympisch- en nationaal sportcomité.
Roux tegen France Info: ‘In de tijd dat deze leeftijdsgrens werd ingevoerd, wist Charles de Gaulle nog niet dat hij zo lang president zou zijn en was François Mitterand pas net begonnen aan zijn loopbaan.’
Sport
Carlijn Welten
Hockey
27
Geert Jan Hahn
Van hockeybabe tot cliniclown Geen studentenfeestjes voor Carlijn Welten, aan de horizon gloren de Olympische Spelen in Peking. UTRECHT
...
De verleiding om niet met topsport bezig te zijn is groot in het Utrechtse huis van Carlijn Welten. In dit felgroen en roze geverfde pand met omvangrijke achtertuin – inclusief een gigagrote trampoline – wonen zeventien studentes van het vrouwencorps UVSV. Ieder met hun eigen liefdes, lusten en lasten. Concentreer je dan maar eens volledig op hockey. ‘Zij kunnen uitgaan en ik ben dan degene die serieus ‘aan de sport’ is’, legt Welten uit. Vorig jaar weerstond ze het Utrechtse uitgaansleven bewust niet. Als nog niet eens volwassen geworden meisje uit Heerlen moest Welten eerst haar plek in de studentenstad vinden, alvorens ze zich ging richten op een topsportcarrière. Na driekwart jaar naar eigen zeggen ‘de bloemetjes te hebben buitengezet’ had Welten geen spijt, maar wel een licht schuld-
‘Ik gooide toch een deel van mijn kwaliteiten en talent weg’ gevoel. ‘Ik gooide toch een deel van mijn kwaliteiten en talent weg.’ Dankzij een succesvolle doorstart bij Jong Oranje en haar team SCHC (‘Ik wilde de wereld laten zien dat ik niet alleen maar feest vierde’, vertelt ze lachend), met als beloning uitverkiezingen voor het grote Oranje, behoort Welten inmiddels met Michelle van der Pols en Eva de Goede tot de nieuwe lichting toptalenten. Ook met het oog op de Olympische Spelen van 2008 hoopt Welten mee te gaan naar het EK, eind augustus in Manchester. Maar van de daken schreeuwen dat ze geselecteerd moet worden doet ze niet. ‘Ik ben pas 19. Ik wil niet overkomen als een arrogant meisje dat zegt dat ze er al is. Zo voel ik mij niet.’ Na het EK stapt Welten vanwege een leegloop bij SCHC (onder meer Sophie Polkamp en Ellen Hoog ver-
Carlijn Welten moet voor de sport feestjes weerstaan. SANDER CHAMID
trekken uit Bilthoven) over naar Laren. ‘Niet van harte, want ik had het naar mijn zin. Maar het niveau wordt te laag.’ Geld speelde hierbij geen rol. En dat terwijl alle hoofdklasseclubs interesse toonden en Welten zich derhalve in een goede onderhandelingspositie bevond. ‘Ik had Laren al toegezegd zonder dat ik überhaupt over financiën had gesproken. Daar is
‘Ik wil niet als een arrogant meisje overkomen dat zegt dat ze er al is’ mijn keuze totaal niet op gebaseerd. Ik wil gewoon niet zo ver reizen in verband met mijn studie. Bovendien wist ik ook niet hoe dat werkte, onderhandelen.’ Oranje-international Fatima Moreira de Melo maakte de onervaren Welten duidelijk dat er niets mis is met een financiële klapper maken. ‘Zij stuurde mij een mail met een waslijst vol met bonussen en premies waarover ik moest praten.’ Welten ging daarom met haar broer terug naar Laren om die zaken door te spreken. Een manager heeft ze nog niet. Ze is benaderd (‘door een vriendje van iemand uit het Nederlands elftal’), maar niet door Essel Sports Management (ESM) - waar andere hockeymeiden als Polkamp, Hoog en Kim Lammers wel deel van uitmaken. Welten twijfelt over of ze iemand in de arm moet nemen. ‘Met een manager weet je wel zeker dat je ergens een slaatje uit kunt slaan. Wat vind jij?’, vraagt ze. Zo veel mogelijk adviezen wil ze horen. Vader Welten heeft zich al uitgesproken: niet doen. Zo’n zaakwaarnemer kost ook geld. De verdiensten van hockeysters stijgen exponentieel. De bedragen doen de studente duizelen. Ze was een paar honderd euro per jaar gewend. ‘Nu is dat zo veranderd. Fatima stimuleert dat echt: ‘Jongens, je moet er uithalen wat erin zit. Ze betalen toch wel.’ Manager Hugo Valk van ESM gaf in januari in deze krant al aan dat de huidige groep internationals een ton per jaar kan gaan verdienen. Welten is er beduusd van. ‘Dit hoor ik voor het
eerst. Maar dat is echt veel geld, he! Toch zou Welten zelf niet in de stal van Valk willen. Zeker niet op dit moment. ‘Essel ligt niet meer zo goed. Bijna iedereen wil weg.’ De managers van ESM zouden de meisjes te weinig persoonlijk begeleiden. Voor Welten is dat een reden om juist geen manager tot haar leven toe te laten. ‘Het gaat er ook om dat je gerelativeerd wordt en dat kunnen ook je ouders of huisgenoten zijn. Dat is waar ik veel geluk mee heb. Voor mijn zestien andere huisgenootjes is niet alleen mijn leven interessant.’ De hockeyvrouwen worden gehypet. Welten heeft haar grenzen al getrokken. Een mannenblad als FHM, waar teamgenote Ellen Hoog eerder dit jaar de voorpagina van sierde, hoeft voorlopig niet bij de aantrekkelijke aanvalster aan te bellen. ‘Met alle respect voor Ellen: daar wil ik nooit in mijn bikini in staan. Doe mij maar een classy magazine, zonder het stempel van ‘geile wijven’. De FHM ligt bij jongens op het toilet! ‘Arme pappa’, denk ik dan. Mijn vader zou mij al zien aankomen.’ Welten heeft voorlopig een ander toekomstplan om in de schijnwerpers te staan. Haar grote droom is cliniclown worden. Eerst haar studie geneeskunde voltooien en dan naast haar hockeycarrière voor vrouwelijke Bassie leren.
‘In bikini op de FHM? Mijn vader zou mij al zien aankomen’ ‘Het is toch fantastisch om terminale patiëntjes te laten lachen? Iedereen denkt dat het een grap is, maar ik ben serieus. Mijn vader stimuleert mij, geeft mij artikelen. Laatst had ook Fatima een boekje erover meegenomen naar de training. Ik word echt cliniclown.’ Met haar transfer naar Laren doet Welten de eerste clownconnecties al op. ‘De vrouw van de voorzitter heeft de cliniclowns naar Nederland gehaald. Als ik een keer naar het ziekenhuis mag, zou dat fantastisch zijn.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. .........................................................................................................................
Europees kampioen geblesseerd
In de derde ronde wacht Chakvetadze
HARDLOPER BRAM SOM MELDT ZICH AF VOOR NK ATLETIEK
KRAJICEK OVERTUIGEND VERDER OP WIMBLEDON
Bram Som, Europees kampioen en Nederlands recordhouder op de 800 meter, heeft zich afgemeld voor de NK atletiek dit weekend in Amsterdam. Som zou bij de NK de 1500 meter lopen als nieuwe uitdaging in de aanloop naar het internationale baanseizoen. Som raakte bij de europacupwedstrijden in het Finse Vaasa vorige week vrijdag geblesseerd. Nader onderzoek wees uit dat er inderdaad een lichte irritatie aan de achil-
Michaëlla Krajicek heeft zich met grote overmacht geplaatst voor de derde ronde van Wimbledon. De 18-jarige tennisster vernederde gisteren Katie O’Brien, de laatst overgebleven Britse speelster in Londen, met 6-0, 6-1. In de volgende ronde treft Krajicek de Russin Anna Chakvetadze. Chakvetadze (20) is haar opvolgster als winnares van de Ordina Open in Rosmalen. Zij vormt een veel zwaardere opgave voor de Nederlandse dan O’Brien. Chak-
lespees zichtbaar was. Om geen risico te lopen moet Som een week af zien van lopen op spikes en kunststof. In overleg met een arts, trainer en fysiotherapeut besloot Som zich af te melden voor de NK Atletiek. ‘Ik vind het enorm jammer dat ik geen NK titel kan veroveren, ik heb er erg naar uitgekeken om de strijd aan te gaan op een voor mij ongebruikelijk onderdeel, de 1500 meter. Ik hoop dat ik gauw weer aan de start zal staan.'
De Russin Anna Chakvetadze. AP
vetadze is in Londen als achtste geplaatst. Krajicek, op Wimbledon als 31e geplaatst, had weinig te duchten van haar tegenstandster. O’Brien, de nummer 154 van de wereld die deelnam met een wildcard, produceerde maar liefst 29 ongedwongen fouten, tegenover vijf voor Krajicek. Daardoor kon de ‘kleine Kraai’ het zich veroorloven om nauwelijks aan het net te verschijnen en vanuit het achterveld haar wil op te leggen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
De Wiki van Schuster (1)
De Wiki van Schuster (2)
De Wiki van Schuster (3)
De Nederlandse versie van Wikipedia schreef dat Bernd Schuster de nieuwe trainer van Real Madrid is, nog vóór de officiële bekendmaking.
Op de Duitse Wiki ontbrak het correcte verhaal: de voetbaltrainer van Getafe zou een voorcontract hebben getekend bij de ‘Koninklijke’.
Schuster mocht gisteren als dank voor twee fantastische jaren zonder afkoopsom vertrekken uit de voorstad van Madrid. Even later kreeg Fabio Capello, ondanks de landstitel, zijn congé bij Real.
28
Sport
Media ‘Kan ik volgend jaar eindelijk eens in juli op vakantie’
Laatste Tour voor NOS-chef d’équipe De Groot In de week waarin het voetbal verhuisde van Tien naar RTL omarmt de NOS de Tour de France steviger dan ooit: 130 uur tv, 135 uur radio, 27 teletekstpagina’s en een zeer uitgebreide internetsite. Iwan Tol HILVERSUM
...
Hij heeft de tijd nog meegemaakt waarin de legendarische radioverslaggever Theo Koomen forellen uit een beek zag springen waar de enige forel ingeblikt op de schappen van een plaatselijke supermarkt lag. Na negentien edities van ‘La Grande Boucle’ wordt komende zomer de laatste voor Ferry de Groot, chef
d’équipe van de radioploeg van de NOS. Een grootscheepse reorganisatie binnen de NOS, waarin de sportredacties van radio, tv, teletekst en internet één grote redactie vormen, noopt hem ertoe de Tour de France vaarwel te zeggen. ‘Toch heb ik daar geen moeite mee’, zegt de 59-jarige chef sport NOS Radio. ‘Kan ik eindelijk eens in juli op vakantie.’ De Groot heeft in de afgelopen twintig jaar de Tour zien veranderen van sportevenement in grootschalig commercieel spektakel. ‘Het is er niet makkelijker op geworden’, erkent hij. ‘Bij de finish moet je tegenwoordig 26 pasjes laten zien, voordat je aan het werk kunt. Maar ik kan niet zeg-
gen dat het daardoor minder leuk is geworden. Het heeft ook zo z’n voordelen. Waar de verslaggevers vroeger naar de interne, krakerige Tourradio moesten luisteren om het wedstrijdverloop te kunnen volgen, hoeven ze nu alleen maar achter internet te zitten.’
Paradepaardje Die internetsite over de Tour de France is het paradepaardje in de nieuwe aanpak van verslaggeving die de NOS gisteren presenteerde. Bezoekers van de website kunnen het live radio- en televisieverslag via hun computer volgen. Daarnaast bevat de website overzichten van teams, etappeprofielen, historische gegevens,
columns van Jean Nelissen en Maarten Ducrot en de verkiezing van de tourartiest. Naast internet pakt de NOS ook flink uit op de radio (Radio Tour de France en De Avondetappe), televisie (live verslag, Tourjournaal en Studio Sportzomer) en teletekst (27 pagina’s). Nu het ene dopingschandaal het andere opvolgt, werd er voorafgaand aan de Tourplannen een brede interne discussie bij de NOS gevoerd hoe te berichten over dit onderwerp. ‘We doen journalistiek verslag van dit evenement, dus we ontkomen er niet aan het D-woord te gebruiken’, zegt Maarten Nooter, chef sport van de NOS. ‘Daarom beginnen we de reeks
van avonduitzendingen met een thema-uitzending over doping. We zullen daarin gaan proberen dit onderwerp te duiden voor de kijker.’
Broodje pindakaas Voor Ferry de Groot is doping iets van alle tijden en niet een probleem van de wielersport alleen. ‘Ik heb op de Olympische Spelen atleten prestaties zien leveren, waarvan je afvraagt: hoe doen ze dat? Maar ik heb er geen moreel oordeel over. Wij als maatschappij verlangen grootste prestaties van de renners. Als coureurs op één dag over vijf cols moeten fietsen, dan heb ik niet de illusie dat ze dat op een broodje pindakaas doen.’ 1
Voetbal Simpele rol Makaay: scoren
Wielrennen
Feyenoord met ‘Duitse’ toppers
Raborenners in geweer tegen UCI-verklaring
Feyenoord presenteerde gisteren grote aanwinst nummer drie en vier: Roy Makaay (32) en Kevin Hofland (28). Jan-Cees Butter ROTTERDAM
...
Makaay (l): ‘Niet zakkenvullen op de bank.’ Rechts: Hofland. PRO SHOTS
Volstaat straks bij de spelerspresentatie bij de seizoensopening één helikopter voor de Feyenoord-selectie? Na Andwelé Slory, Luigi Bruins (beiden Excelsior), Tim de Cler (AZ), Giovanni van Bronckhorst (FC Barcelona) vielen er alwéér nieuwe gezichten te bewonderen in De Kuip. Roy Makaay komt van Bayern München en tekende voor drie jaar. De van VfL Wolfsburg afkomstige Kevin Hofland zette zijn handtekening onder een verbintenis voor vier jaar. Over eventuele volgende aanwinsten wordt al druk gespeculeerd. Technisch manager Peter Bosz bevindt zich in een gerieflijke positie. Zijn aanstelling werd aanvankelijk met argwaan ontvangen, inmiddels wordt de loftrompet gestoken als hij het terrein rond De Kuip betreedt. ‘Dat is de voetballerij’, zei hij clichématig. ‘Dit werkt een stuk plezieriger. Maar goed, we wisten wat we wilden
met Feyenoord. De timing is daarbij heel belangrijk.’ Feyenoord was de eerste club die Makaay belde na de overgang van Miroslav Klose van Werder Bremen naar Bayern. Makaay: ‘Met Luca Toni (van Fiorentina, red.) hebben ze dan twee topspitsen. En ik heb geen zin om zakkenvullend op de bank te zitten. Zo zit ik niet in elkaar.’ Naast de slagvaardige handelswijze van Peter Bosz speelde ook Bert van Marwijk een belangrijke rol bij de overgang van Makaay. ‘Hij heeft me in vijf minuten helder uitgelegd wat zijn plannen zijn. Dat gaf me een goed gevoel.’ Uit een overzicht van statistiekbureau Infostrada blijkt dat Das Phantom gedurende zijn periode in Duitsland de meest trefzekere speler was van de Bundesliga: 78 goals in 129 wedstrijden. In Spanje moest hij alleen Raúl voor zich laten. ‘Mijn rol is simpel’, zei Makaay. ‘Ik moet doelpunten maken.’ Van Hofland, vorig seizoen aanvoerder bij Wolfsburg, wordt verwacht de hij de kwakkelende verdediging weer richting geeft. Hij vormt waarschijnlijk een centraal duo met Ron Vlaar. De vraag is wie nu de volgende nieuwe aankoop wordt: Karim el Ahmadi van FC Twente, Danny Koevermans van AZ of oud-Feyenoorder Ebi Smolarek van Borussia Dortmund? Peter Bosz bleef geheimzinnig: ‘We zullen zien.’ 1
www.t-mobile.nl
Remco Janssen AMSTERDAM
...
De voltallige wielerploeg van de Rabobank voelt zich onder druk gezet door wielerbond UCI om de antidopingverklaring te tekenen. Met een gezamenlijk bericht protesteren zij tegen die verklaring Riders’ commitment to a new cycling. ‘Wij erkennen het probleem van doping in de wielersport en steunen de UCI in de strijd tegen dit probleem. Echter, wij vinden dat de UCI zich niets gelegen laat liggen aan de vrije keuze van de individuele wielrenner’, stellen de coureurs in een persbericht. Zonder een handtekening onder het document mogen de renners niet uitkomen in de Tour de France. De Raborenners menen dat ‘het getuigt van een ondemocratische aanpak dat de UCI op haar website publiek maakt welke renners de verklaring hebben ondertekend.’ Ook vinden zij het weinig respectvol dat de UCI hen niet persoonlijk heeft geinformeerd, waar de bond dat wel deed bij het conflict met de grote drie wielerrondes over de ProTour. Volgens woordvoerder Jacob Bergsma staan ploegdirecteur Theo de Rooij en de Rabobank voor ‘100 procent’ achter de unanieme verklaring van de renners. Binnenkort tekenen alle ploegleden de verklaring, zij het onder dwang. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ......................................
Direct voordeel bij T-Mobile.
KORT
GB ncl. 1 tick
I
ory S
Mem
111
AZ en RKC vinden elkaar op transfermarkt
AZ en RKC hebben gisteren goede zaken met elkaar gedaan op de transfermarkt. RKC’er Milano Koenders tekende een contract voor vijf jaar bij de Alkmaarse club. AZ-doelman Theo Zwarthoed bewandelt de omgekeerde weg en komt volgend seizoen op huurbasis uit voor RKC. De 20-jarige Koenders kwam vorig jaar van de beloften van Ajax naar Jong RKC. Hij speelde het afgelopen seizoen 31 competitiewedstrijden. RKC laat weten dat de club Koenders, die nog een driejarig contract had, graag had behouden. De
#"# %&&&#
(
'!"" (
$# $# !%(
$# $# !%(
Vraag naar de voorwaarden of kijk op www.t-mobile.nl.
(
%!
(
24-jarige keeper Zwarthoed speelde afgelopen seizoen op huurbasis voor SV Excelsior. 111
Verdediger Abidal bijna van Barcelona
Fransman Eric Abidal speelt komend seizoen waarschijnlijk voor FC Barcelona. De 27-jarige verdediger van Olympique Lyon tekent naar verluidt vandaag een 4-jarige verbintenis bij de Catalanen. Barça betaalt naar verluidt 15 miljoen euro voor beoogde vervanger van Van Bronckhorst. De linksback is 24-voudig international en speelde voor zijn periode in Lyon bij Lille. Eerdere pogingen om Abidal over te nemen mislukten tot nu toe.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
NAC strikt Amoah Matthew Amoah voetbalt tot medio 2010 bij NAC Breda. De 26jarige Ghanees komt over van Borussia Dortmund. Anthony Lurling, aanvaller bij 1. FC Köln, is mogelijk de volgende aankoop van NAC.