hoofdzaak Kwaliteit Alzheimer Cafés belaagd door terugtrekken van professionals wegens geldgebrek

hoofdzaak December 2014 nummer 70 Het volgende nummer verschijnt half maart 2015

Kwaliteit Alzheimer Cafés belaagd door terugtrekken van professionals wegens geldgebrek Het Alzheimer Café lijkt te worden getroffen door de financiële malaise in de zorg. Ook onze Afdeling Breda en omstreken van Alzheimer Nederland krijgt te maken met de bezuinigingen in 2015 in de zorg voor mensen met dementie en hun mantelzorgers, die hun schaduw letterlijk en figuurlijk vooruitwerpen. GGz Breburg zal zijn medewerkers, die een belangrijke rol vervullen tijdens de Alzheimer Cafés niet langer bekostigen. Dat treft het Alzheimer Café in de Breedonk, waar een medewerker per 1 januari niet langer kan functioneren. Ook in het Alzheimer Café in Etten-Leur draagt een GGz-medewerker haar steentje bij aan het reilen en zeilen van het café in het Ambarg van woon-zorginstelling Avoord. Dat betekent een gevoelig verlies van professionele krachten in het werk. Deze mensen zijn onmisbaar, vanwege hun specifieke kennis en ervaring. Naast de interviews die zij voeren, bieden ze ook een luisterend oor voor de problemen, waarmee mantelzorgers naar het AC komen om ze te delen met anderen en mogelijk een oplossing te vinden.

Inhoud dit nummer: Professionals uit de Café’s?

1

Bijzonder gewoon wonen in Etten-Leur

2-3

Lezing Prof Van Broeckhoven

4

Vertrek Penningmeester 5 Dementieconsulent aan het woord Met een lach en een traan Voorlichting aan migranten

6

Lekker bewegen in Made Uit het dementienetwerk

7

Lezing Prof Koopmans

8

Muziek en dementie In de krant gelezen Goed bezochte infomarkt Altena

9

Samen Sterker in Breda Infomarkt Alphen-Chaam / Baarle Nassau

10-11

Sportapp fundrunner Buurtzorg beste werkgever 2014 In de krant gelezen

12

Casemanagers in de regio

13

Programma Alzheimer Café’s

14-15

Oproep wethouder Breda

16

De Afdelingen van Alzheimer Nederland zijn vrijwilligersorganisaties, die zelf geen personeel in dienst kunnen hebben. De AC’s worden niet alleen door vrijwilligers geleid. Goed opgeleide zorgverleners zijn noodzakelijk om de kwaliteit van het werk te garanderen. Het bestuur heeft zich beraden over te nemen stappen. In gesprekken met de gemeente Breda en met GGz is besloten om GGz te vragen een aanvraag te doen om subsidie ter voortzetting van het werk van hun personeelslid. Dat verzoek heeft GGz ingewilligd en de Alzheimer-Afdeling heeft een aanbevelingsbrief mee gestuurd. Op dit moment is nog niet bekend wat de uitslag is.

Nu maar hopen dat andere zorg- en welzijnsinstellingen niet ook hun medewerkers uit de AC’s gaan terugtrekken. Het zou in de wereld van de zorg voor mensen met dementie een terugslag zijn in de kwaliteit van het gebodene. De reputatie van deze belangrijke hulp heeft zich duidelijk bewezen en mag niet geschonden worden door een door geldgebrek noodzakelijke ingreep in de kwaliteit. Gelukkig heeft de gemeente Breda bij het scheiden van de markt overeenstemming gevonden met de zorginstellingen op het gebied van begeleiding en dagbesteding. Vanaf januari nemen de gemeenten de taken van de centrale overheid over. Hiervoor is wat Breda betreft een jaarlijks budget beschikbaar van 24,8 miljoen euro. Het gaat om 1660 hulpbehoevenden. Wethouder Mirjam Haagh is blij met dit resultaat. Ook al is de overheveling van de taken te beschouwen als een verkapte bezuinigingsmaatregel, tot een verschraling van de zorg in Breda zal dat volgens haar niet leiden. Zodat we dit eindejaar bericht toch nog positief kunnen afsluiten. Marius Aalders

Hoofdzaak nummer 69 pagina 1

Bijzonder gewoon wonen in Etten-Leur door Désirée Martis

In Huize Adama op het voormalige kloosterterrein Het Withof in Etten-Leur wordt momenteel flink verbouwd. Hier opent in de eerste helft van 2015 een bijzonder wooncomplex voor mensen met geheugenproblemen. Herbergier Etten-Leur. Hoofdzaak sprak met Agnes en Saskia Megens de twee zorgondernemers die Herbergier Etten-Leur gaan runnen. Aan de lange eettafel in hun zonovergoten woonkamer zitten twee enthousiaste vrouwen die eigenlijk niet kunnen wachten om hun eerste gasten, zoals zij die noemen, te ontvangen. Ze hebben er ‘heel veel zin in’. Agnes en Saskia Megens. In het dagelijks leven ook partners van elkaar. Samen met hun twee jonge kinderen verhuizen ze volgend jaar ook naar Herbergier Etten-Leur, waar ze een eigen appartement zullen betrekken.

Er zijn nu tussen de 30 en 35 Herbergiers in heel Nederland. Ook in Tilburg staat er een. Daar zijn we gaan kijken voor mijn vader. En we vonden dit een prachtig concept sowieso voor mijn vader, maar ook prachtig om er zelf een te starten. In mei 2013 hebben we gesolliciteerd bij De Drie Notenboomen en na een selectieprocedure mochten wij gaan starten hier in Etten-Leur.”

Nieuwe uitdaging

Bijzonder gewoon In Herbergier Etten-Leur kunnen straks 16 personen met geheugenproblemen wonen. Ieder in hun eigen appartement. De gasten wonen gewoon zoals ze dat ook thuis deden, maar op een veilige manier, met veel aandacht, liefde en zorg. Ze kunnen lekker doen waar ze zelf zin in hebben. De enige vaste momenten op een dag zijn de lunch en het avondeten, zo valt te lezen in de informatiebrochure ‘BIJZONDER GEWOON herbergier’. Agnes en Saskia Megens spreken liever over mensen met geheugenproblemen dan over dementerenden. ‘Vinden wij veel vriendelijker klinken’. “Twee jaar geleden kreeg mijn vader de diagnose Alzheimer.” Aan het woord is Agnes Megens. “We moesten voor hem een plekje zoeken in een verzorgingshuis, ook omdat hij alleen woonde. Via een vriendin van mijn vader zijn we uitgekomen op het concept Herbergier. Dat is een landelijk concept van De Drie Notenboomen. Een franchiseorganisatie.

Agnes Megens heeft de afgelopen dertien jaar gewerkt in de verstandelijk gehandicaptenzorg voor jongeren. Ze was niet tevreden meer in haar werk, mede door alle veranderingen die er plaatsvonden, waarmee ze het niet eens was. Ze was duidelijk toe aan een nieuwe uitdaging. “Ik had heel sterk het gevoel dat het ook anders kan in de zorg. En Saskia had ook wel datzelfde idee. Daarom is dit ons ook op het lijf geschreven”, zegt ze met een brede glimlach op haar gezicht. En ze kijkt Saskia aan, die met een glinstering in haar ogen instemmend knikt. Die glinstering in beider ogen valt gedurende het gesprek gewoon op. De vrouwen hebben er heel veel zin om met hun Herbergier EttenLeur te gaan beginnen. Saskia Megens was vroeger apothekersassistente in een ziekenhuisapotheek. Daarna heeft ze de opleiding verpleegkunde gedaan. Vanaf dag één heeft ze echt gekozen voor de ouderenzorg. Het laatste jaar heeft ze gewerkt op de afdeling geriatrie in een ziekenhuis.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 2

Ook heeft ze veel ervaring opgedaan op psychiatrische afdelingen met ouderen en in de psychiatrische thuiszorg. Kortom een specialist op het gebied van ouderenzorg. Wat haar hierin zo boeit is het samenspel van de lichamelijke problematiek, de psychische problematiek en “het stukje sociaal waarbij je te maken hebt met mantelzorg. Die combinatie vind ik heel erg leuk. Ik vind het mooi om mensen mooie momenten te bieden. Kijken wat ze raakt. Wat ze fijn vonden vroeger en daarop in te spelen in de zorg. Dus heel erg op de beleving van de persoon gericht.”

Andere aanpak Agnes en Saskia Megens zijn er van overtuigd dat het anders kan in de zorg. Zij staan een andere aanpak voor in de zorg voor dementerenden. Agnes Megens: “Het begint al met de benaming. Wij zijn geen instelling, geen verzorgingshuis, wij zijn een woonhuis. Het is eigenlijk net zoals thuis, dat willen wij zoveel mogelijk nabootsen. Natuurlijk komt het stukje zorg er ook bij, maar dat is bij ons niet de hoofdzaak. In reguliere verzorgingshuizen zie je vaak dat ze de mensen steunkousen aandoen, pilletjes geven, douchen en op een stoel zetten. Ik wil de verzorgingshuizen niet afvallen, want ook daar gebeuren vaak heel mooie dingen, maar wij denken dat het anders kan. Voor ons begint dan pas de zorg. Wij willen met onze gasten die dingen doen die zij leuk vinden om te doen. Een wandeling in de tuin, een biertje drinken in de kroeg of naar de markt gaan. Dit soort activiteiten willen wij onze gasten echt gaan aanbieden. Zowel individueel als in groepsverband.”

Volgens de zorgondernemers kunnen zij dit ook bieden omdat ze heel weinig overhead hebben. Geen dure managers, geen ellelange rapportages waar het personeel in reguliere verpleeghuizen en verzorgingshuizen vaak ook heel erg mee bezig is. De lijntjes zijn heel kort. Saskia Megens: “Wij zijn de ondernemers en ons personeel is voor 95 procent bezig met de gasten. Door te zorgen dat er voldoende personeel is, dat zich ook praktisch alleen met de gasten bezighoudt, kunnen wij onze gasten ook meer bieden.”

Geen gesloten deuren Een ander belangrijk verschil in de werkwijze van Herbergier Etten-Leur vergeleken met andere zorginstellingen is dat ze niet werken met de Bopz richtlijnen. (Bopz: Wet Bijzondere Opnemeningen in Psychiatrische Ziekenhuizen red) Agnes Megens: “Mensen die wat verder in hun dementieproces zitten komen in andere instellingen achter gesloten deuren te zitten. Die hebben wij niet. De ervaring leert dat wanneer je mensen goede veiligheid biedt en een warm thuisgevoel geeft, dat de drang om weg te lopen er niet is.” Saskia Megens vult aan: “Helemaal uitsluiten kan je het niet, maar de drang om weg te lopen is veel minder. De deur is bij ons dus gewoon open, mensen kunnen gewoon naar buiten. Maar vanuit de woonkamer kunnen wij ze zien en kunnen wij ze eventueel vragen waar ze naar toe gaan.”

Logeerkamer

‘Zorg anders regelen’

Naast de 16 appartementen, van verschillende afmetingen tussen de 30 en 70 vierkante meters, dus voor ieder wat wils, is er ook een logeerkamer. Saskia Megens: “Deze logeerkamer is bedoeld om mantelzorgers te ontlasten, maar daarnaast kan iemand hier logeren, zodat wij kunnen kijken of hij in de groep past of later doorstromen als een appartement vrijkomt. Verder is het ook mogelijk dat de partner van een gast er ook komt wonen. En zo kunnen er maximaal 19 mensen bij Herbergier Etten-Leur wonen. Agnes en Saskia Megens willen met nadruk stellen dat iedereen de mogelijkheid heeft om in Herbergier Etten-Leur te komen wonen. Er zijn appartementen voor mensen die alleen een AOW-uitkering hebben, maar de wat grotere appartementen zijn voor mensen die een ruimere beurs hebben.

In november dit jaar stonden de media bol van berichten over de zorgwekkende toestanden in zorginstellingen voor ouderen met dementie. Zaken die wel al langer bekend zijn, maar die weer volop in de publiciteit kwamen door het verhaal over de schrijnende situatie van de moeder van staatssecretaris Van Rijn in een zorginstelling in Den Haag. De vader van Van Rijn bracht het verhaal samen met een goede vriend naar buiten.

Als een dementerende in aanmerking wil komen voor een appartement in Herbergier Etten-Leur kan deze via de site van de organisatie aangemeld worden. Dit kan ook per mail of telefonisch. Er zijn nu al aanmeldingen. Agnes Megens: “Mensen staan al te popelen om een plekje bij ons te kunnen krijgen. We zijn nu al bezig met gesprekken met mantelzorgers. Eventueel komt er een tweede gesprek met de persoon zelf.” Saskia Megens: “Wij werken niet met wachtlijsten. We gaan zelf kijken welke mensen bij elkaar passen. We willen een goede mix tussen mannen en vrouwen, verschillende leeftijden en we willen ook mensen in verschillende fases van het proces van dementie.”

Dag op maat Zoals al gezegd de gasten in woonhuis Herbergier Etten-Leur zullen straks kunnen doen waar zijzelf zin in hebben en behoefte aan hebben. Saskia Megens: “Dat is voor iedereen verschillend. We gaan ze niet om zeven uur uit bed trimmen. Als iemand behoefte heeft om tot tien uur in zijn bed te blijven, dan kan dat. We maken de dag echt op maat. Daarom ook kunnen we nu nog niet precies zeggen hoe een dag in Herbergier Etten-Leur er straks uit gaat zien. Maar als iemand graag muziek maakt, dan moet dat kunnen, als iemand graag naar een concert gaat, dan moet hij of zij dat kunnen blijven doen.” Hoofdzaak nummer 69 pagina 3

Voor Agnes en Saskia Megenskwamen de verhalen natuurlijk niet als verassing. Er gebeuren heel veel ‘schrijnende dingen’ in de zorg. “Maar”, zegt Agnes Megens, “ik denk dat er ook wel heel mooie dingen gebeuren in de zorg. Die zijn nu een beetje vergeten door alle commotie. Maar ik denk ook dat de dingen anders geregeld moeten worden. Er zitten te veel lagen in de zorg en dat maakt het allemaal zo duur. Saskia Megens vult aan: “Maak het kleiner en eenvoudiger zoals de Herbergier. Ik ben het met staatssecretaris Van Rijn eens als hij zegt, dat als je dingen anders organiseert je meer kan bereiken.”

www.herbergier.nl/etten-leur e-mail: [email protected] 06-16247854

Na de pauze beantwoordde de onderzoeker nog een reeks van Dementie kent verschillende risicofactoren. vragen uit het publiek. Treffend Aan sommige valt niets te doen. Je kan niets was haar pleidooi voor een beteveranderen aan leeftijd, genetica en geslacht. re opvang en meer aandacht Maar we kunnen nog zoveel doen aan onze voor mensen met dementie die leefwijze om dementie te voorkomen. Aldus nog in een stadium zijn, dat ze Christine van Broeckhoven. Ze noemde er een redelijk goed kunnen functioneaantal op: ren in de maatschappij. Schrijf Cognitieve (mentale) reserve kweken: studie, die mensen niet af, ze kunnen nog zoveel, we mogen ze niet opleiding, sociale activiteit dragen bij beschouwen als “senielen” zoals aan het voorkomen van dementie. dat in het Vlaams vroeger werd Lichamelijke activiteit gezegd. Normale omgang met Cardiovasculaire ziekten voorkomen hen is zo belangrijk Obesitas

Risicofactoren

Prof. Dr Van Broeckhoven: Dementie is een welvaartsziekte door Marius Aalders

Volgens Christine van Broeckhoven, hoogleraar moleculaire biologie en genetica aan de Universiteit van Antwerpen, is dementie een welvaartsziekte. Hoe kan dat? Onze gezondheid neemt toch alleen maar toe? We worden nog steeds ouder. Maar doordat we ouder worden en er steeds meer oudere mensen komen, stijgt het aantal ouderen met dementie. Wel zijn enkele hindernissen om oud te worden overwonnen, maar door allerlei omgevingsfactoren en door genetische aanleg neemt het aantal mensen met dementie nog steeds toe. Die toename kan, aldus Van Broeckhoven alleen maar worden afgeremd door dementie zelf af te remmen. In een volle zaal in De Heuvel luisterden dinsdag 23 september meer dan 100 aanwezigen geboeid naar het betoog van deze fantastische spreekster over de resultaten die zij in de afgelopen 32 jaar op het terrein van onderzoek naar de oorzaken van dementie heeft bereikt. Het gemak waarmee ze inzicht gaf in bepaald niet simpele ontdekkingen in het medisch onderzoek, verraste haar gehoor. Dementie is een verzamelnaam voor meer dan 60 soorten, gekenmerkt door geleidelijke achteruitgang van het geheugen en het cognitief (mentaal) functioneren. Neurodegeneratieve dementie wordt gekenmerkt door het massaal afsterven van hersencellen door het ziekteproces. De ziekte van Alzheimer die 50 tot 60 % uitmaakt van dementie noemen we geheugendementie. Frontaalkwabdementie ongeveer 5-10 % voorkomend is gedrag dementie. Parkinson dementie en met Lewy Body Dementie vormen ongeveer 10 % van de gevallen. Dan zijn er nog andere meer zeldzame ziektebeelden..

Een gezonde levensstijl (lichamelijk en geestelijk) bevorderen: Denk ook aan roken, alcohol, voeding, medicatie, chemotherapie, anesthesie, psychisch trauma of depressie.

Prevalentie van Dementie Hoe ouder men wordt hoe hoger het risico van dementie. 90 % van de patiënten heeft de eerste symptomen na 65 jaar. Er is sprake van toenemende vergrijzing in de 65+ groep. Het risico van 85+ groep is 25 %. Het risico in de 95+ groep is 50% voor vrouwen en 33% voor mannen. Dementie heeft een belangrijke genetische component. Bij sommigen zit het “in de familie”. Bij oudere demente patiënten wordt het risico veroorzaakt door een samenspel van erfelijke en omgevingsfactoren. Genetische factoren zijn gelegen in het DNA. Sommige factoren tellen op en verhogen je risico, andere tellen af en verlagen je risico, andere versterken of verzwakken elkaar. De mens is als het ware een nieuwe “rekensom”. Waar Van Broeckhoven en haar onderzoekstaf zich vooral mee bezighouden is het opsporen van genetische verschillen in de DNA code. In het blootleggen van de genetische schrijffouten is men al ver gevorderd. Het goede nieuws is dat het verloop van de ziekte nu beter in kaart kan worden gebracht en dat eerder een diagnose kan worden gesteld, die beter is en waarmee dus meer kan worden gedaan. En medicijnen? Die zijn er nog niet. Althans niet zo dat we mensen met dementie kunnen genezen. Medicatie is bovendien eigenlijk al te laat als de diagnose dementie is gesteld. Je kan er dan ook niet te vroeg bij zijn.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 4

Uit de praktijk van een dementieconsulent Warme zorg

Jan Potgieser stopt als penningmeester

Na 7 jaar lidmaatschap van het bestuur van de Afdeling Breda e.o. van Alzheimer Nederland legt Jan Potgieser (75) zijn functie neer. Hij trad januari 2008 toe tot het bestuur als penningmeester. Hij voerde een streng doch rechtvaardig beleid. Steeds waakte hij over de penningen. Zijn begrotingen, die hij overigens samen opstelde met vrijwilligeradministrateur Jeroen Lockefeer, zijn voorganger als penningmeester, blonken altijd uit in overzichtelijkheid en duidelijkheid. Zoals alle leden van het bestuur deed hij ook veel aan belangenbehartiging. Zo maakte hij deel uit van twee RDO’s (Regionale Dementie ontwikkelingsnetwerken), Breda/ Oosterhout en Etten-Leur/Zundert. Hij bezocht steevast het Alzheimer Café in de Breedonk, was vaak aanwezig bij de bewegingsgroep Blijf Actief en zorgde ook voor de jaarlijkse collecten. Natuurlijk was hij aanwezig bij en organiseerde hij mee aan de bekende evenementen van onze Afdeling. Jan neemt wat afstand, maar we zullen hem vast nog wel eens tegenkomen. Heel veel dank, Jan, voor alles wat je voor Alzheimer Nederlandhebt gedaan.

Als Casemanager dementie streef je ernaar om clienten zo lang mogelijk veilig en verantwoord in de eigen omgeving te kunnen laten wonen. Maar soms blijkt nu eenmaal dat zelfstandig thuis blijven wonen niet meer de beste optie is. Het is een intensief proces om tot die conclusie te komen. Als Casemanager ondersteun je daarin zo goed mogelijk en zoek je mee naar een verpleeghuis wat het beste past bij de persoon waar het om gaat en diens familie. Zo ook bij Sjaak. Al eerder heb ik u verteld over Sjaak, namelijk precies een jaar geleden in de december editie van 2013. Een alleenstaande man op zichzelf die in eerste instantie alle zorg buiten de deur hield, maar waar uiteindelijk onder andere de thuiszorg, de maaltijdservice, een mentor en bewindvoerder kind aan huis zijn geworden. Heel wat zorgwekkende situaties hebben we gezamenlijk weten op te lossen en hoewel we ons allemaal bewust waren van de kwetsbaarheid van Sjaak en zijn situatie, zagen we ook een tevreden man die genoot van het op zichzelf zijn met zijn krant en zijn stokoude poes Saartje in zijn flatje waar hij al ruim 30 jaar woont. Enige weken geleden ging ik op een zonnige najaarsmiddag op huisbezoek bij Sjaak. In eerste instantie kwam ik niet verder dan het portiek, aangezien hij niet reageerde op de bel. Ik kon met een andere bewoner mee naar binnen lopen en aangekomen op de galerij zag ik zijn ramen open staan. Sjaak lag te slapen. Eenmaal wakker deed hij, volledig ontkleed, wankelend op zijn benen en totaal verward de voordeur open. Er bekroop mij op dat moment een alarmerend gevoel. Het bezoek duurde maar kort, want op dat moment kon Sjaak niet meer aan. Met alle betrokkenen hadden we de afgelopen jaren alles op alles gezet om te kunnen blijven voldoen aan de grootste wens van Sjaak, zelfstandig kunnen blijven wonen in zijn flat.

Olga van Gils is werkzaam als Casemanager Dementie bij Thebe Breda, zorg- en dienstverleningsorganisatie voor inwoners van Midden- en Westbrabant. Een Casemanager Dementie zorgt ervoor dat iemand zo lang mogelijk zelfstandig thuis kan blijven wonen en vormt een vast aanspreekpunt voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Olga doet in Hoofdzaak regelmatig verslag over haar dagelijkse praktijk.

Iemand die erop toeziet dat hij zijn ontlasting niet over de vloer uitsmeert, die met hem een klein stukje gaat wandelen en aandacht heeft voor zijn achteruitgang. Aanwezigheid van mensen om zich heen, een zachte hand, een vriendelijke glimlach, warme menselijke zorg. De zorg die we heel graag zouden willen geven, maar die we in de thuissituatie niet georganiseerd krijgen. Het lijkt erop dat we moeten concluderen dat we daarin te kort schieten en dat heeft Sjaak niet verdiend.

Met alle betrokken hulpverlenende organisaties hebben we deze week bij de huisarts aan tafel gezeten en besloten dat Sjaak op korte termijn opgenomen gaat worden in een verpleeghuis. De CIZ indicatie heeft hij al en hij staat nu hoog op de wachtlijst. Het zal niet lang duren en dan woont hij met zijn eigen spulletjes in een bosrijke omgeving. Naar verwachting zal Sjaak het misschien niet eens heel bewust beseffen en zal hij het gelaten ondergaan. Behalve op de momenten dat hij Saartje zal missen, want En dat zouden we heus nog een hele tijd zo vol daar kan helaas geen onderdak aan workunnen houden, maar Sjaak lijkt in een stadium den geboden in het verpleeghuis. Maar gekomen te zijn dat hij 24 uur per dag zorg om wellicht kunt u helpen deze wens van zich heen moet hebben. Iemand die een aai Sjaak mee te vervullen en heeft u een over zijn bol kan geven als hij rustig aan wakker warm nestje voor dit oude, aanhankelijke wordt na een middagslaapje in plaats van bruut schildpadpoesje... Bij interesse, neemt u uit bed te worden gebeld. gerust contact met mij op. Hoofdzaak nummer 69 pagina 5

Met een lach en een traan

door Marius Aalders

Apart geval, aparte behandeling

Zeer geslaagde gespreksbijeenkomst Vaardig in Zelfzorg door Desiree van Velthoven In de vorige hoofdzaak hebben we al uitgebreid bericht over voorlichting aan migranten. Het project Vaardig in Zelfzorg biedt gespreksbijeenkomsten aan Turkse en Marokkaanse migranten. Het gaat hierbij vooral om het in gesprek gaan met elkaar. Er wordt informatie gegeven in de eigen taal en in het Nederlands over wat dementie is, wanneer je hulp zoekt en waar die te vinden is, hoe je dementie bespreekbaar maakt binnen de familie en in de cultuur.

Mijn goede vriend Jan zit nu ongeveer twee maanden in het woonzorgcentrum Eigenhaard, in de gesloten afdeling. Hij maakt het goed. Dank u. Hij heeft wel wat klachten over het personeel. Maar ja, wat wil je in een instelling, waarover de Inspectie van de Gezondheidszorg al tweemaal heeft gerapporteerd, dat er niet in overeenstemming met de regels wordt gewerkt. Te weinig personeel, hė, en niet voldoende opgeleid ook. Dat zien we wel meer in deze bange dagen. Het is en blijft de voortdurende zorg van het bestuur. Zoveel is zeker. Het heeft de aandacht. Dat wel. Wel is het management opgevallen, dat Jan een apart geval is. Te midden van de wrakken die er rond schuifelen, maakt hij nog een redelijk aangepaste indruk. Daarom heeft de verpleeghuisarts toegezegd, dat Jan in aanmerking komt voor een aparte behandeling. Apart geval, aparte behandeling. Alleen, na twee maanden is nog niet duidelijk, waaruit die behandeling dan bestaat. Ik denk eigenlijk dat het teveel gevraagd is om enige nuance aan te brengen in het pakket eenheidsworst, dat de instelling te bieden heeft. Ik bezoek Jan een uurtje per week, ken de code van het openen der deuren nu uit mijn hoofd (ik denk eerlijke gezegd Jan ook) en verbaas mij niet meer over het dartelende rollatorverkeer door de gangen. Het continue blaten van mevrouw Persijn vermag mij niet van mijn stuk te brengen. De heer Beemsterboer, een vriendelijke, nog krasse tachtiger, doet met zijn rollator met enige tussenpozen Jans kamer aan. Ik groet hem vriendelijk, zeg hem dat hij aan het verkeerde adres is, waarna hij zich verbouwereerd omkeert en de kamer verlaat. Mijn vriend Jan reageert al niet meer. Een kwartier later komt de heer Beemsterboer weer zijn opwachting maken. En het tafereel herhaalt zich. “Dag meneer, goed u te zien. Maar wij zijn even in gesprek. Kunt u eruit komen?”

Op 28 november vond binnen Lale (zorgcentrum voor migranten) de tweede gespreksbijeenkomst plaats. Net zoals vorige keer werd de groep weer hartelijk ontvangen door maatschappelijk werkster Nesli Selik. Een groep dames, die al maandelijks bij elkaar komt, werd aangevuld met andere belangstellenden, uitgenodigd via thuiszorg en maatschappelijk werk. De gespreksleider, daarvoor opgeleid door Alzheimer Nederland, gaf in formatie over hoe dementie te herkennen is. Ook werd er gesproken over wat je kunt doen bij signalen. De bijeenkomsten zijn vooral gericht op het delen van ervaringen met elkaar. Ook tijdens deze bijeenkomst kwam het gesprek goed op gang. De opkomst was ditmaal zelfs iets te groot voor de ruimte. We mogen zeker spreken van een zeer geslaagde bijeenkomst. Omdat we zeker meer bijeenkomsten willen organiseren gaan we in onze eigen regio gespreksleiders opleiden het komend jaar. Het is de bedoeling om in 2015 3 tot 6 bijeenkomsten te houden in Breda Oosterhout en omliggende plaatsen. Voor informatie over Vaardig in Zelfzorg in onze regio kunt u contact op nemen met Desiree van Velthoven ([email protected]) Alzheimer Nederland heeft op 2 december de online test SignaLeren gelanceerd. De test is bedoeld voor de Turkse en Marokkaanse mensen met dementie en hun mantelzorgers.

Benieuwd naar SignaLeren? Bekijk hem op www.alzheimer-nederland.nl/

Ik ga maar een eindje wandelen met Jan. Daar houdt hij van. En hij voelt zich een tijdje vrij. Vrij van de gesloten afdeling, waar hij niet geheel vrijwillig zijn tijd moet doorbrengen.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 6

Alzheimer en bewegen rond Wereld Alzheimerdag In Made-Drimmelen door Bas Vos, ketencoördinator

Het gaat blijkbaar heel erg goed met de zorg en ondersteuning voor mensen met dementie en hun mantelzorgers in Breda en in onze regio. Dat is heel goed nieuws! Ik begin met deze constatering omdat er op mijn oproep in het vorige artikel geen enkele reactie is binnengekomen (?). Ik had u gevraagd om gebruik te maken van de contactknop op de website www.dementiezorg.nl om zaken te melden rondom dementiezorg die wel een beetje beter kunnen. Misschien uit ervaring van uzelf of anders van horen zeggen. Het gaat immers om ‘vraaggerichte ondersteuning en zorg’ in het nieuwe systeem. Misschien is dat ook voor u wennen, maar als u de vragen niet stelt, dan zou dat wel eens kunnen betekenen dat het gewenste aanbod er niet komt.

Blijf Actief, ook bij dementie Lekker elke week wandelen in het Mastbos

nadere info bij Clemens van de Rijke

tel.076-5211680

Voorzichtig stel ik vast dat ik misschien iets te optimistisch ben geweest en dat u vast nog wel van de gelegenheid gebruik gaat maken na deze nieuwe oproep om door uw vragen of voorbeelden bij te dragen aan een nog betere dementiezorg in Breda en in de regio. Wij kunnen binnen het netwerk wel degelijk wat doen om problemen op te lossen of zorgverlening te verbeteren. Het jaar loopt weer langzaam ten einde en ook binnen het Dementienetwerk wordt de balans opgemaakt en vooruit gekeken naar volgend jaar. Het uiteindelijke doel staat daarbij steeds scherp in beeld. Het gaat om de organisatie van integrale zorg en ondersteuning voor mensen met dementie. Integrale zorg betekent een duidelijk en aaneengesloten traject van zorg en ondersteuning voor uw situatie. Vanaf de niet-pluis fase tot en met een goede palliatieve zorg bij dementie en alles wat daar tussen zit.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 7

Daarbij hoort een permanente begeleiding door een hulpverlener naar keuze die door de cliënt vertrouwd wordt en die hand in hand gedurende het gehele traject zoekt naar maatwerkoplossingen en inschakeling van zorg en ondersteuning op maat. Zo, dat is een duidelijke, maar ambitieuze doelstelling waar een heleboel partijen bij betrokken zijn die allemaal in deze lijn willen meewerken. Zie daar onze uitdaging. Wat we al doen is zorgen voor goede informatievoorziening door het aanbod in de regio op een toegankelijke manier bij elkaar te brengen op de website. We zien de door ons ontwikkelde Eerste Hulp Koffers bij Dementie veel uitgeleend worden en gebruikt worden bij de mensen thuis om in alle rust dingen te weten te komen. De casemanagers dementie worden een begrip en gaan ook aansluiten bij de wijkteams. Allemaal dingen die meehelpen om bekendheid te geven aan het feit, dat u bij vragen over geheugenproblemen en dementie zelf al heel veel kunt doen om uw ongerustheid te verminderen door antwoord te krijgen op vragen. Het zal u niet ontgaan zijn dat de hele zorgwereld vanaf volgend jaar er anders uit gaat zien. Het Dementienetwerk streeft, in goede samenwerking met Alzheimer Nederland Afdeling Breda naar een situatie dat ook voor mensen met dementie in het nieuwe landschap van ondersteuning en zorg een duidelijk en integraal aanbod beschikbaar en herkenbaar is.

Geen regie in integrale zorg Op de vraag van Koopmans of integrale zorg voor mensen met dementie wel nodig is, was men het wel met elkaar eens. Het is zeker nodig, maar het gaat moeizaam. Er is geen regie, het zorgaanbod is te versnipperd en er is weinig coördinatie. Zo bleek ook dat de landelijke Zorgstandaard dementie, sinds januari 2014 van kracht, in Breda en omgeving niet goed geïmplementeerd is.

Vroegtijdig diagnostiek Casemanagers gaven aan dat als het gaat om het vroegtijdig vaststellen van de diagnose dementie , het vaak mis gaat omdat huisartsen niet voldoende deskundig zijn in het herkennen van dementie. Bovendien Lezing hoogleraar ouderen- zijn er huisartsen en andere deskundigen, die vraagtekens zetten bij de noodzaak van zorg Raymond Koopmans vroegtijdig diagnose. Volgens Prof. Koopdoor Désirée Martis mans is vroege diagnostiek ‘belangrijk in termen van zorg en begeleiding van mensen met dementie en niet in termen van Integrale zorg voor mensen met dementie. Kan dat wel? Dat was de centrale vraag in de genezing’.

lezing van Prof. Raymond Koopmans, gastspreker tijdens de jaarlijkse medewerkers en vrijwilligersavond van Alzheimer Nederland afdeling Breda en omstreken. Deze vond plaats op donderdag 26 november in zorgcentrum Raffy voor Indische en Molukse ouderen. Het was geen lezing zoals vaak het geval is als een deskundige komt spreken, waarbij de toehoorders luisteren en daarna vragen mogen stellen. Prof. Koopmans, hoogleraar ouderen geneeskunde aan de Radboud Universiteit in Nijmegen daagde de aanwezigen uit mee te denken en mee te praten over het onderwerp van de avond: De aanpak van de zorg voor ‘mensen met dementie en géén dementen’ zoals hij nadrukkelijk stelde. Deze vorm van een interactieve lezing werd door de aanwezigen erg gewaardeerd.

We gaan ZWIPPEN’ Belangrijke instrumenten die gebruikt kunnen worden en al gebruikt worden om integrale zorg voor mensen met dementie mogelijk te maken, gaf Koopmans aan, zijn de zogeheten infoportalen. ZWIP, Zorg en Welzijn Infoportaal is hier één van. Een digitaal overlegsysteem van ‘patiënt’, mantelzorgers en hulpverleners. Dit systeem heeft grote voordelen. Het is laagdrempelig, de lijnen zijn kort en het kost minder tijd. En niet onbelangrijk volgens Koopmans ‘de persoon met dementie kan zo de zorg voor zichzelf sturen’.

Problemen in de zorg Prof. Koopmans begon zijn lezing met de aanwezigen, waaronder vrijwilligers van de Alzheimer café’s en casemanagers, te vragen naar de problemen die men ziet en ervaart in de zorg voor mensen met dementie. Enkele reacties uit de zaal: mensen met dementie kunnen hun behoefte niet helemaal aangeven en door de marktwerking wordt er minder aandacht besteed aan mensen met dementie. Maar er werd ook geconstateerd, dat er ‘teveel vanuit de omgeving van de persoon met dementie wordt gedacht’ en ‘er wordt zorg gecreëerd die niet nodig is’.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 8

De aanwezigen noemden ook de nadelen, die de digitale overlegsystemen met zich meebrengen. Zoals; de privacy gevoeligheid en niet alle hulpverleners zitten er op te wachten en willen er aan meewerken.

Zorg uniformeren Prof. Koopmans is een warm pleitbezorger van een uniforme zorgprogramma voor mensen met dementie. “Er moet een gestructureerd samenwerkingsmodel komen voor de kerndisciplines: huisarts, casemanager dementie en de specialist ouderengeneeskunde. De samenwerking kan uitgebreid worden met andere disciplines, bijvoorbeeld met de psycholoog.” De interactieve lezing van Prof. Raymond Koopmans, volgde op een gezellig samenzijn van vrijwilligers en professionals onder het genot van een heerlijke Indische rijsttafel. Het was de jaarlijkse afsluiting van weer een actief jaar van mensen, die net zoals Prof. Koopmans, met veel passie en liefde werken voor de medemensen met dementie. Koopmans benadrukte aan het einde van zijn lezing dat het “Géén lijdensweg is, soms wel en heel vaak niet.” En zijn gehoor was het hier roerend mee eens.

Neem je vriend met dementie mee naar de Muziek door Marius Aalders

Muziek is dit jaar het thema van de Alzheimer Nederland. Muziek is het middel om mensen met dementie op te vrolijken. Muziek geeft een impuls in de hersenen, die hen even uit de lethargie haalt. Waarom niet met je vriend of vriendin die dementie heeft naar een concert gaan of naar een muzieksessie in de buurt of bij je thuis? Er is een stichting die dat wil bevorderen, Friends meet (disabled) friends. Ria Kuiper is een van de initiatiefnemers. Zij is na een herseninfarct zelf “disabled” geraakt, had aan een kant van haar lichaam een verlamming en is daarvan door een langdurig revalidatieprogramma weer genezen, zij het niet helemaal. Er zijn tal van mensen zoals zij, die graag nog naar een concert willen, maar dat in hun eentje niet goed kunnen, vanwege hun beperking.

“Het is een groeiende groep mensen”, aldus Ria, “die veel verdriet ervaren, omdat ze geen deel meer hebben aan het “normale” uitgaansleven. Ze zijn vaak eenzaam, omdat ze niet iets gezamenlijk met vrienden kunnen beleven.” Haar advies: neem je vriend of vriendin met een beperking, bijvoorbeeld met dementie, mee uit naar een aangepast muzikaal evenement, waar het rustig en prikkelarm is, het aantal bezoekers niet al te groot, het geluid niet te fel, het licht gedempt , waar de toiletten bereikbaar zijn, drempels en trappen afwezig zijn, en de ruimte rookvrij is. Het betekent niet alleen een fijne avond of middag voor mensen met dementie, maar ook een ontlasting van de mantelzorger.

Friends Meet (disabled) Friends wil sfeervolle muziekevenementen organiseren, modern en klassiek. Dat kan met amateurartiesten, maar waar mogelijk ook met topartiesten in toegankelijke en kleinschalige ruimten. De start is in Gorinchem, waar Ria Kuiper vandaan komt. Ze is met haar twee medewerkers bezig om hiervoor ondersteuning te zoeken en haar ideaal via donaties, sponsoring, crowdfunding, fondsen en kaartverkoop te realiseren. In 2015 zijn er drie concerten gepland, in maart, de week van de hersenen, in augustus, bij de bekende zomerfeesten in Gorinchem en in oktober, de week van de Toegankelijkheid 2015. Geinteresseerd? Ga dan naar de website www.fmdfmusicevents.nl of mail naar [email protected].

Goed bezochte informatiemarkt in Altena

In de krant gelezen door Marius Aalders

Overheuid wil te veel taken doorschuiven naar vrijwilligers Mensen willen maatschappelijk betrokken zijn . Maar de mate waarin de overheid nu taken naar vrijwilligers wil doorschuiven gaat te ver. Aldus Evelien Tonkens, Hoogleraar aan de Universiteit vcoor Humanistiek te Utrecht in NRC Handelsblad. Zij waarschuwt ervoor, dat wanneer de overheid zich terugtrekt mensen juist minder participeren. Deze visie staat haaks op wat het beleid van het kabinet Rutte wil. Maar Tonkens denkt dat het de verkeerde kant opgaat met te veel participatie van vrijwilligers in de zorg. In de informele sfeer kunnen corruptie, nepotisme, ongelijkheid en willekeur een kans krijgen. Er wordt veel geageerd tegen de bureaucratie, maar die is wel uitgevonden om controleerbare procedures te bieden, gelijke behandeling zonder aanziens des persoons en duidelijke handhaafbare regels. Tonkens is van mening dat we de verbetering van formele instituties niet moeten opgeven. We moeten steun geven aan zorg co-operaties en “ervoor zorgen dat professionals minder door registratieplichten van hun werk gehouden worden.” Het participatiebeleid is vooral informeel. Maar laten we het vertrouwen in de grote formele instituties niet opzeggen. Dat zou ons, volgens Evelien Tonkens, duur komen te staan.

NRC Weekend 1-11/2-11-2014 Hoofdzaak nummer 69 pagina 9

Steeds meer ouderen willen het liefst tot op hoge leeftijd blijven wonen in de eigen woning of buurt. En dit wordt ook door de overheid gestimuleerd en gefaciliteerd. Omdat het goed is om eens stil te staan bij wat er allemaal nodig is om te kunnen blijven wonen in het eigen huis of de eigen buurt, zijn 12 Bredase organisaties in samenwerking met de Gemeente Breda begonnen met het project Samen Sterker. Doel van het project: Ouderen helpen om zelfredzaam te zijn en zo lang mogelijk de regie over het eigen leven te houden, met behoud van kwaliteit van leven. Om ouderen te informeren over Samen Sterker worden er informatieve huisbezoeken afgelegd aan ouderen tussen de 75 en 85 jaar. Tijdens het huisbezoek geeft een senior vrijwilliger informatie en voorlichting over thema’s die te maken hebben met zelfstandig wonen. Bijvoorbeeld over de woning, zorg en hulp, voeding en beweging en inkomensvoorzieningen. Twee van de ouderen die voor het project Samen Sterker zijn benaderd zijn meneer en mevrouw Fikken. Hoofdzaak sprak met hen.

‘Eén telefoonnummer voor alle mogelijke hulp, prachtig’

Geweldig initiatief’ Voordat meneer en mevrouw Fikken een telefoontje kregen van Samen Sterker en later huisbezoek kregen van een vrijwilliger, wisten ze niet wat er allemaal geboden wordt aan ouderen. Meneer Fikken: “Geweldig, prachtig initiatief. Je krijgt een map met allerlei informatie en één telefoonnummer. Voor alle mogelijke toestanden, kun je geholpen worden.” Zijn vrouw vult hem aan en zegt: “Ik vind het een goed en veilig gevoel, dat je weet dat het er is, dat het bestaat en dat je, als het nodig is, ook hulp kunt krijgen.”

door Désirée Martis

Voordat meneer en mevrouw Fikken werden benaderd voor het project Samen Sterker, wisten ze nog niet van het bestaan van het project .Beiden 81 jaar. Ze kunnen het nu nog prima redden samen. Maar Samen Sterker vinden ze wel een heel goed initiatief. Op de dag van het interview met Hoofdzaak ontvangt mevrouw Fikken de verslaggever met een grote glimlach op haar gezicht, terwijl ze eigenlijk best veel pijn heeft. Twee dagen eerder is ze door haar rug gegaan. ‘Zomaar, ineens’. Hulp van derden heeft ze niet nodig. Haar man helpt haar waar nodig en binnen een paar dagen hoopt ze weer helemaal de oude te zijn.

Meneer en mevrouw Fikken weten dat er ouderen zijn geweest die niet aan het onderzoek hebben meegedaan van Samen Sterker. Dat vinden ze toch een beetje raar. “Je verplicht je tot niks en áls er iets gebeurt, dan weet je waar je terecht kan”, is de ietwat verbaasde reactie van meneer Fikken. En hij herhaalt: “ik vind dit een prima initiatief.”

Nog heel actief Meneer en mevrouw Fikken wonen nu ruim een jaar in een knus, niet al te groot driekamer appartement in de wijk Boeimeer. Na een lang arbeidzaam leven in de boekenverkoop genieten ze al heel wat jaartjes nu van hun actieve sociaal leven. Meneer biljart drie keer in de week, mevrouw zit op yoga en gaat zeker drie keer in de week zo’n twee uur wandelen en samen gaan ze een keer per week naar de fitnessschool. Samen doen ze ook het huishouden in hun appartement. Zelfs de ramen lappen gaat hen nog steeds goed af. Mevr. Fikken: “Mijn man heeft een apparaat gevonden waarmee hij zo zoef de ramen zeemt” en terwijl ze de beweging voordoet schiet ze zelf in de lach. Met de gezondheid valt het voor de rest reuze mee. Ze prijzen zich gelukkig dat ze (nog) geen hulp nodig hebben van anderen.

Eigenlijk kunnen ze het zich op dit moment heel moeilijk voorstellen dat dat in de toekomst anders zou kunnen zijn. Dat ze straks misschien moeilijk ter been zullen zijn en dat ze dan aangewezen zullen zijn op hulp van derden. “Mocht het echt niet meer gaan, dan hoeft het voor mij ook niet meer”, zegt meneer Fikken. “Dan zie ik het somber in.” Maar over het algemeen zien ze de toekomst wel met goede moed tegemoet. Als het straks lichamelijk niet meer gaat, hopen ze in ieder geval ‘nog goed te kunnen blijven zien om te kunnen lezen’. Want dat doet het voormalig boekenverkopersechtpaar heel graag.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 10

Eenzaamheid Een van de thema’s die in het buurtonderzoek van Samen Sterker aan de orde is gekomen is eenzaamheid. Iets waar veel ouderen mee te kampen hebben. Omdat meneer en mevrouw Fikken zelf nog zo actief zijn kunnen ze het zich niet zo goed voorstellen dat er ouderen zijn die niet meer actief zijn en daardoor misschien vereenzamen.

“Ik denk dat het aan de persoon zelf ligt”, zegt mevrouw Fikken. “Het ligt aan hoe je omgaat met anderen. Hier in het appartement bijvoorbeeld kom je soms mensen tegen bij de lift die je niet aankijken en ook geen goeiedag zeggen.

Infomarkt Alzheimer Café Alphen-Chaam, Baarle-Nassau e.o. gemoedelijk verlopen De vaste gasten moesten even wennen aan de opzet van de avond.

Een tip aan leeftijdsgenoten die alleen zijn of aan het vereenzamen zijn is volgens meneer Fikken: “Ga er op uit. Er wordt zoveel georganiseerd voor ouderen in bijvoorbeeld buurthuizen. Daar moet je wel op afstappen. Als je dat niet doet, dan gebeurt er niks natuurlijk. Toen ik hier kwam wonen ben ik ook gaan kijken bij het biljarten in de buurt. Ik heb toen gevraagd of ik ook mee kan biljarten en toen zeiden ze ‘natuurlijk meneer kunt u ook meedoen’.

Ontwikkelingen in de ouderenzorg Het beleid van de overheid, dat er op gericht is ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen in de eigen vertrouwde omgeving, zien meneer en mevrouw Fikken als een goede ontwikkeling. Eigenlijk vinden ze het ook ‘logisch’. Meneer Fikken: “Het wordt allemaal te duur”. Maar wat ze niet zien zitten is de inzet van mantelzorgers; kinderen, buren etc. etc., zoals dat ook door de overheid gepropageerd wordt. Mevrouw Fikken: “Kinderen wonen overal in het land. Je kunt niet verwachten dat je kinderen je komen helpen met de verzorging. Ik zou geen beroep op ze doen, omdat ik weet dat ze dat niet kunnen.” Voorlopig willen meneer en mevrouw Fikken er niet aan denken dat zij in de toekomst eventueel hulp nodig zullen hebben in de zorg. Al zien ze om zich heen steeds meer mensen, vrienden en bekenden ‘omvallen’ en doodgaan” Daar willen ze liever nog niet aan denken’.

Het Alzheimer Café Alphen-Chaam, Baarle-Nassau e.o. is het nieuwe seizoen met een informatie markt gestart. Er zijn ruim twintig standhouders geweest. Dit waren bekenden zoals Careyn, Thebe, HOOM en Wij. Er waren nieuwkomers zoals bijvoorbeeld de mensen van de nieuw op te zetten Herbergier en een zojuist zelfstandig gevestigde ouderen psychologe. De vaste gasten van het Alzheimer Café moesten even wennen aan de andere opzet van 8 september. Op een reguliere avond ben je voor de pauze toehoorder van een interview. Na de pauze heb je de gelegenheid om vragen te stellen over het besproken onderwerp. Nu was de Geerhof helemaal volgebouwd met standjes. Gasten konden nu zelf kiezen bij wie en waarover men vragen wilden stellen. Ook kon er geoefend worden met de Braintrainer. De vertegenwoordiger was helemaal uit Leeuwarden gekomen om het apparaat uit te leggen. De universiteit Tilburg is onderzoeken aan het doen naar de communicatie van pijn door dementerende personen. Er werd genoeglijk uitgelegd hoe het onderzoek is opgebouwd. De stap-op-bus, de wandelclub, de geheugen winkel en zes voorzieningen voor dagbesteding waren aanwezig. Men is actief in de gemeenten Alphen-Chaam, Baarle-Nassau e.o. van het Alzheimer Café. Het was grappig om eens te oefenen in het doen van een rond de tafel gesprek over de WMO; “de bomen groeien niet meer tot in de lucht”, werd nog maar eens duidelijk gemaakt. Tot ongeveer acht uur kwamen ongeveer 33 gasten hun vragen stellen. Na acht uur gingen veel gasten naar huis en kwamen de standhouders met elkaar in gesprek. Er was ook veel belangstelling voor elkaars missies. Iedereen zette zijn beste praatje in en de avond is zo voor de gasten en de professionals goed verlopen.

Hoofdzaak nummer 69 pagina 11

Sportapp voor het sponsoren van goede doelen

Beste werkgever 2014: Buurtzorg Nederland

door Désirée Martis

Je wandeling in het Mastbos of een fietstocht langs de Mark laten sponsoren voor het goede doel? Dat kan sinds kort met de speciale sportapp Fundrunner. Deze is gratis te downloaden in de Google Play Store. Alzheimer Nederland is ook opgenomen in de app als goed doel om te sponsoren.

Fundrunner is ontwikkeld door het adviesbureau Addfunds. Dit bedrijf werft fondsen voor goede doelen door ze aan het bedrijfsleven te koppelen. Elk goed doel heeft een eigen bedrijfssponsor. Het grote voordeel van de app is dan ook dat je zelf niet op zoek hoeft te gaan naar sponsoren als je een goed doel wilt steunen.

Met elke kilometer die je bijvoorbeeld dagelijks loopt of fietst kan je een donatie verdienen voor het goede doel van je keuze. Het leuke van de fundrunner is dat je elke sportactiviteit die je doet op welk niveau dan ook kunt laten sponsoren. Alzheimer Nederland is ook opgenomen in de app. “Het is een laagdrempelige manier om bij te dragen aan het werk van Alzheimer Nederland", aldus Gea BroekemaProchazka, directeur van Alzheimer Nederland. "Bewegen, actief en sportief zijn is belangrijk voor iedereen en kan daarbij ook de kans op dementie verkleinen. " Meer informatie over de app op www.fundrunner.nl

Bron: Alzheimer Nederland

door Marius Aalders

In de krant gelezen door Marius Aalders

Academie voor vrijwilligers in Made Stichting Buurtzorg Nederland is uitgeroepen tot de beste werkgever van Nederland. Buurtzorg Nederland, ook in Breda gevestigd, kreeg deze prijs in oktober voor de vierde keer. De prijs wordt gegeven aan werkgevers van wie het personeel met veel plezier naar het werk gaat en die een goede klik hebben met hun medewerkers. De zorgaanbieder, bij wie autonomie en professionaliteit hoog in het vaandel staan, behaalde de hoogste score in de categorie meer dan 1000 medewerkers, namelijk 8,7. Gemiddeld ligt de score op 7,0. Buurtzorg Nederland is vooral trots op de bevlogenheid en de deskundigheid van haar medewerkers. De oprichter van de stichting Jos de Blok probeert de ballast weg te nemen die de medewerkers ervaren. Daarom ook is er geen ‘hiërarchie in de onze organisatie. De verpleegkundigen stellen zelf hun teams samen en er zijn geen managers’. Buurtzorg Nederland heeft een vernieuwend concept voor zorg thuis ontwikkeld. Bij de zorgverlening wordt gestreefd naar betere oplossingen voor de cliënt, duurzaam en effectief. Omdat er wordt gewerkt met zelfsturende teams kan er beter worden aangesloten bij de specifieke wensen en behoeften van de cliënt. In de teams werken (wijk)verpleegkundigen samen met wijkziekenverzorgenden, waarbij hun oplossend vermogen en professionaliteit ten volle worden benut. De teams zijn zelf verantwoordelijk voor de planning en uitvoering van de werkzaamheden. Bron: Zorgvisie/Buurtzorg Neder-

land

In Made, gemeente Drimmelen, komt een academie voor vrijwilligers. De academie is een initiatief van het Vrijwilligers Informatie Punt VIP. Welzijnsorganisaties, zoals SWO, gaan samenwerken bij het aanbieden van cursussen voor deskundigheidsbevordering, voor dementie bijvoorbeeld. De oprichting van de academie werd 8 november bekend gemaakt tijdens een markt voor vrijwilliger in het gemeentehuis in Made. Veel vrijwilligers haken af door de zwaarte van hun werk, aldus Peter Franken van welzijnsorganisatie SWO, zowel inhoudelijk, als door het feit dat ze tegen hun grenzen aanlopen. Daarom komt er naast deskundigheidsbevordering ook professionele ondersteuning voor mensen die overbelast dreigen te raken. Cursussen voor vrijwilligers worden al langer gegeven bij organisaties voor welzijn en informele zorg, vooral voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Zo startte het Steunpunt informele zorg Breda StiB vanaf 15 september nieuwe cursussen voor mensen die in hun familie te maken hebben met dementie, thuis of elders. (Bron: De Stem, 9 november 2014)

Riethorst ontslaat teammanagers Bij zorgorganisatie De Riethorst Stromenland vallen ontslagen voor alle 14 teammanagers zorg. Zo bevestigt Eliane Thewessen, lid van de raad van bestuur, tegen De Stem. Dat gebeurt vanwege een doorontwikkeling van de organisatie naar zelfsturende teams. De werknemers, evenals cliënten en vrijwilligers, zijn hierover ingelicht. De bedoeling is dat de mensen op de werkvloer zelfstandig zorg kunnen geven aan hen die dat nodig hebben. Er is nog wel een leidinggevende , maar die opereert op afstand. Het geld dat op deze manier wordt bezuinigd komt ten goede aan de teams die daardoor meer financiële armslag hebben. De Riethorst Stromenland omvat zorgcentra in Hank, Geertruidenberg, Raamsdonksveer, Waspik, Oosterhout, Den Hout, Werkendam, Woudrichem en Almkerk. De Riethorst volgt met deze werkwijze Buurtzorg Nederland, die al langer zorg aanbiedt door zelfstandige teams. (Bron: De Stem)

Hoofdzaak nummer 69 pagina 12

Casemanagers dementie overal beschikbaar De casemanager dementie, ook wel de dementieconsulent genoemd, is de contactpersoon voor mensen met dementie en hun familie. Hij/zij is er voor ondersteuning en begeleiding door heel het proces, tot aan een opname of overlijden. Samen doorloop je het proces en bekijk je geregeld hoe het gaat, welke vragen er liggen en of er hulp ingeschakeld moet worden. Zij zijn er om te ondersteunen bij het zoeken van de juiste hulp / zorg en coördineren die zorg. Alzheimer Nederland heeft er altijd voor geijverd om een groot netwerk van deze consulenten/casemanagers te hebben. In onze regio hebben diverse instellingen hun verantwoordelijkheid genomen om deze speciale functionarissen aan te trekken. Bij het zoeken naar oplossingen staat de keuze van de patiënt altijd voorop. Voorbeeld: als u geholpen wordt door een casemanager van Thebe, bent u niet verplicht om juist van de diensten van Thebe gebruik te maken. Wij zijn blij met zoveel mensen die vrijgemaakt zijn om u in het gehele dementieproces te begeleiden. Aalburg

Lieke v.d. Kerkhof

[email protected]

0183408444

Alphen

Ingrid Kenis

[email protected]

06-22987497

Ingrid Kenis

[email protected]

06-22987497

Mariette van Exsel

[email protected]

06-18963083

Olga van Gils

[email protected]

06-46746302

Fanny de Groot-vd Bergh

[email protected]

06-51181684

Carin Mensen

[email protected]

076-5265700

Baarle Nassau Chaam

+

Bavel Ulvenhout Strijbeek Galder

Breda

+

Bavel Galder Ulicoten Ulvenhout

Marieke Aarts

[email protected]

076-5265700

+

Bavel Galder Ulvenhout

Ria Hereijgers

[email protected]

076-5276162 06-48506226

+

Prinsenbeek Teteringen

Connie Tieleman

[email protected]

076-5276163 06-81515178

+

Teteringen

Maartje Sweere

[email protected]

06-22940792

+

Teteringen

Edith Verkooijen

[email protected]

076-5265700

+

Prinsenbeek

Carla van Oorschot

[email protected]

076-5265700

Drimmelen

+

Halderberge Moerdijk

Jos Gorissen

[email protected]

06-23790364

Etten-Leur

+

Zundert

Jacqueline Kouwenhoven Roos Mulieddo Mariëlle van der Wiel

[email protected] [email protected] [email protected]

06-51463841 06-23790070 06-20362145

Geertruidenberg

Lieke v.d.Kerkhof

[email protected]

0183408444

Gilze Rijen

Toos v. Hoek/Karin Glorius

[email protected]

06-22525736

Oosterhout

Daan van Delden

[email protected]

06-52508661

Trudie Mosselman

[email protected]

018-3408444

Halderberge

Werkendam

+

Woudrichem

Alzheimertelefoon 24 uur per dag bereikbaar voor al uw vragen:

0800 –5088 www.alzheimer- nederland.nl

Hoofdzaak nummer 69 pagina 13

Programma Alzheimer Café’s

chaam

Woon-zorgcentrum De Breedonk, Willem v Oranjelaan 17,

Breda Maandag 5 januari Het niet-pluis gevoel. Een mantelzorger vertelt uit eigen ervaring wat de eerste signalen van dementie waren en wat voor impact dit had op de thuissituatie Maandag 2 februiari Contacten met huisarts De specialist ouderengeneeskunde wordt vanuit een zorginstelling steeds vaker betrokken in een thuissituatie. Maar wat doet deze precies en wat kunt u verwachten? En wat is het verschil met de huisarts? De specialist ouderengeneeskunde geeft u uitleg. . Maandag 2 maart Dementie in regio Breda Binnen Breda en omstreken wordt er ontzettend veel gedaan op het gebied van dementie. Deze avond ontvangt u informatie over de verschillende mogelijkheden die er binnen de regio zijn. Maandag 13 april De casemanger dementie Een casemanager dementiegeeft uitleg wat hij of zij kan betekenen voor mensen met dementie en voor hun directe omgeving.

Alle café’s hebben een vaste tijdsindeling toegang is gratis

Moerdijk Drimmelen

Woon-zorgcentrum De Wijngaerd

Woon-zorgcentrum De Geerhof

Woon-zorgcentrum Het Anbarg

Withagen 54,

Nassaulaan 1,

Cyclaamstraat 2a

Chaam

Etten-Leur

Made

Donderdag 15 januari Mantelzorgondersteuning Steeds meer mensen zorgen voor een naaste die vanwege gezondheidsproblemen niet meer voor zichzelf kan zorgen. Zij zijn, vaak ongemerkt, mantelzorger geworden. Deze zorg wordt vrijwillig en niet beroepsmatig verleend en komt naast bezigheden, zoals werk of studie. Hierdoor kan het gezinsleven van de mantelzorger in het gedrang komen. Gastspreker: Iemand van HOOM ondersteuning

Dinsdag 24 februari

Maandag 12 januari Mantelzorg bij dementie Dementie is een aangrijpende aandoening, ook voor de omgeving. Wat zijn de gevolgen in het dagelijks leven. Ineens ben je meer de verzorger van je partner of ouder. Een mantelzorger vertelt haar ervaringen. Maandag 9 februari Omgaan met dementie “Gisteren leek er niets aan de hand, nu doet hij alsof hij het niet meer weet”. Moet ik het maar overnemen? De ziekte brengt aangrijpende, maar soms ook grappige veranderingen te weeg. Hoe kun je goed omgaan met iemand die dement is. Gastspreker: een psycholoog Maandag 9 maart De Notaris Dementie is een progressieve ziekte, die op den duur de wilsbekwaamheid van een persoon aantast. Hoe moet je zaken regelen zoals een volmacht, het opmaken van een testament etc. Gastspreker: een notaris Maandag 13 april En dan toch opname Er is veel weerstand tegen opname, iedereen wil zo lang mogelijk thuis blijven. Maar is het nog wel verantwoord? Gastspreker: casemanager dementie

Donderdag 19 februari Huiselijk geweld Mensen met dementie kunnen zich boos of agressief gedragen. Iemand met dementie kan zich agressief gedragen omdat hij (of zij) zijn gewone gevoelens niet meer op een gewone manier kan uiten Gastspreker: GerdaNuijten van het regionaal Steunpunt Huiselijk Geweld Donderdag 19 maart Handig bij dementie Bij de meeste mensen met dementie gaat er veel achteruit, maar één ding gaat erop vooruit: het gevoels- en emotieleven. In dit boek leggen de schrijvers uit hoe dit komt en illustreren zij ook de enorme invloed die dit heeft op de omgang met mensen met dementie. Gastspreker: Lenie Vermeer, medeauteur van het boek ‘Handig bij dementie’.

19.00 uur: Inloop 19.30 uur: Gastspreker 20.00 uur: Pauze 20.30 uur: Vragen stellen aan spreker 21.00 uur: Informeel samenzijn

i.v.m. carnaval een afwijkende datum

Dementievriendelijk wonen Bij dementie wordt zelfstandig thuis wonen steeds moeilijker. Deze avond wordt verzorgd door een ergotherapeute, zij informeert ons over kleine en grote aanpassingen die u in huis kunt doen om het wonen zo aangenaam en veilig mogelijk te maken. Dinsdag 21 april De huisarts en dementie Als iemand vergeetachtig wordt, of moeite krijgt met de dagelijkse handelingen, ontstaat er bezorgdheid. Is er misschien sprake van dementie? Meestal wordt er dan een afspraak gemaakt met de huisarts om de problemen te bespreken. Wat doet een huisarts bij vermoeden van dementie? Al deze vragen komen aan bod in het Alzheimercafé. Een huisarts uit de gemeente Drimmelen bespreekt met u dit thema. Volgende Café is op 19 mei

Meer informatie op de website van Alzheimer Nederland.

www.alzheimer-nederland.nl/breda

Wij wensen u allen goede Kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar Hoofdzaak nummer 69 pagina 14

Programma Alzheimer Café’s

Moerdijk Drimmelen

Buurthuis De Slotjes

Woon-zorgcentrum De Lemmenskamp

Slotjesveld 15

W. de Joodestraat 2

Oosterhout

Woudrichem

Zevenbergen

Zundert

Maandag 26 januari Zou ik ook dement zijn? Iedereen vergeet wel eens wat, maar als we ouder worden en steeds vaker dingen vergeten, spookt het al snel door je hoofd, zou ik ook dement worden? Gastspreker: een huisarts.

Maandag 19 januari Wat is dementie hier is de dementieconsulent te gast en zij vertelt over de verschijnselen van dementie, de ziektevormen en de verschillende fases in

Dinsdag 20 januari Hoe gaat u om met gedragsproblemen? Jos Gorissen, dementieconsulent, geeft uitleg over de meest voorkomende vormen van dementie. Er zijn diverse medewerkers aanwezig die veel ervaring hebben met dementerenden en hun gedragsproblemen. Zij geven u concrete tips hoe u om kunt gaan met boosheid, achterdocht, het verlies van eigenwaarde etc.

Donderdag 8 januari Een niet-pluis gevoel Wanneer u of een van uw naasten problemen heeft met het geheugen of het algeheel functioneren, kan dat vragen oproepen. Gastspreker: casemanager dementie

Maandag 23 februari Dementie en actief blijven Dementerenden vervallen nogal eens in een negatief zelfbeeld. Wat kan “actief blijven” hierin betekenen? Een psychomotorisch therapeut/ activiteitenbegeleider weet meer over bewegen bij dementie als therapievorm, maar ook om mensen te helpen hun zelfbeeld te verbeteren Maandag 30 maart Dementie en eigen kracht De zorg voor uw verwante verlenen met elkaar, zonder professionals, hoe doe je dat? Hierover gaan we in gesprekmet ervaringsdeskundigen van MEE

Maandag 16 februari De diagnose een geriater aan het woord Maandag 16 maart Mantelzorg en dementie hoe ga je als mantelzorger om met een partner met dementie? Hoe verwerk je het eerste bericht maar hoe richt je je leven verder in. Daarnaast ook aandacht voor de rouw verwerking en de ervaring van hoe om te gaan met iemand met dementie Maandag 20 april Ondersteuningsmogelijkheden in de thuissituatie; De kracht van groen, belevingstuinen.

Maandag 27 april Verschillende vormen van dementie Wat is dementie precies? Is dementie hetzelfde als de ziekte van Alzheimer? Welke oorzaken zijn er? Wat gebeurt er in onze hersenen?

Alle café’s hebben een vaste tijdsindeling toegang is gratis

19.00 uur: Inloop 19.30 uur: Gastspreker 20.00 uur: Pauze 20.30 uur: Vragen stellen aan spreker 21.00 uur: Informeel samenzijn

Woon-zorgcentrum Woon-zorgcentrum Theaterzaal de 7 schakels De Willaert Kasteelweg 1

Dinsdag 17 maart In 2015 worden veel veranderingen in de zorg in gang gezet. De gemeente krijgt verantwoordelijkheden voor het uitvoeren van diverse taken. Wat betekent dit voor dementerenden? Hoe zit het met de eigen bijdrage en vervoerskosten naar dagbesteding? Houd ik nog wel recht op huishoudelijke zorg? Een specialist op het gebied van Wmo beantwoordt uw vragen over de nieuwe regelgeving en verantwoordelijkheden van de Wmo van de gemeente.

Burg Manderslaan 53,

Donderdag 12 februari: Belevingsgerichte zorg Voor iemand met dementie wordt het steeds onduidelijker wat “het leven” precies betekent. Hij is onzeker en vecht voor zijn eigen identiteit. Door aan te sluiten bij de belevingswereld laat u de persoon met dementie in zijn waarde. Gastspreker: consulent belevingsgerichte zorg Donderdag 12 maart Vakantiemogelijkheden bij dementie Op vakantie gaan is spannend voor iedereen. Voor mensen met dementie vraagt dit om extra maatregelen. Gastspreker: Inie Heesbeen van stichting MEE

Meer informatie op de website van Alzheimer Nederland.

www.alzheimer-nederland.nl/breda

Wij wensen u allen goede Kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar Hoofdzaak nummer 69 pagina 15

Hoofdzaak gratis bij u in de bus

Kleine berichtjes Giften Onze activiteiten ondersteunen? Wilt u een gift geven voor ons afdelingswerk? Ons banknummer is NL72RABO0150 472919 t.n.v. St. Alzheimer Nederland, afd. Breda e.o.. Graag even aangeven of u uw naam vermeld wilt zien ( alternatief: ‘N.N.’) bij de verantwoording in het volgende nummer van Hoofdzaak. Een andere mogelijkheid is dat wij een collectebus beschikbaar stellen. In dat geval graag een mailtje naar onze penningmeester [email protected] (076-560.27.04).

Ja, ik wil graag: 0 voortaan gratis de “Hoofdzaak” thuis ontvangen

Ja, ik help mee en wil graag: 0 de Afdeling Breda en omstreken praktisch ondersteunen bij activiteiten 0 meehelpen met de collecte van Alzheimer Nederland

Bredase wethouder Haagh vraagt om verhalen over ervaringen van Naam en voorletters: burgers bij de veranderingen in de zorg ……………………………………………………… ………..................................................m / v Wie wil zijn of haar verhaal vertellen? Wie wil in de openbaarheid treden met Adres wat hij heeft ervaren in de afgelopen tijd, waarin we veel veranderingen in de ……………………………………………………… zorg voor mensen met dementie en hun mantelzorgers meemaken, of gaan ………………………………………………... meemaken? Gemeente Breda heeft bij monde van Mirjam Haagh, wethouder Zorg, Welzijn, Onderwijs en Wijkontwikkeling, opgeroepen om die verhalen Postcode…………….. daadwerkelijk vorm te geven en ze te vertellen aan de beleidsmakers van de Woonplaats gemeente. …………………………………………………… “Verhalen, aldus wethouder Haagh, geven de ingewikkelde materie een menselijk gezicht en brengen het terug tot de menselijke maat. Onderwerpen komen ook meer tot leven wanneer ze geïllustreerd worden door verhalen van mensen; mensen die hulp nodig hebben, hun omgeving, mantelzorgers en hulpverleners.” De wethouderj vraagt om “verhalen die inspireren, verhalen die emotie oproepen en verhalen die kunnen spiegelen. Kortom, verhalen die inzicht geven in iemands leven met een beperking, maar ook verhalen die de kracht van mensen en hun netwerk in beeld brengen. Kortom, een mooie balans tussen eigen kracht en professioneel ‘vangnet’.” Haagh: “Dáár heb ik u bij nodig. Want u kent die mensen en hun verhalen. Het zijn uw cliënten, hun familie, uw netwerk of uw collega’s. En u kunt inschatten of zij op één of andere manier een bijdrage kunnen en willen leveren aan het vertellen van hun verhaal.” Wie op de uitdaging van de wethouder wil ingaan, kan zich melden bij de redactie van Hoofdzaak: [email protected]. De redactie zorgt dan voor een lijst met namen en contactgegevens, die aan de gemeente Breda zullen worden aangeboden. Met als resultaat een tekst voor plaatsing in bijvoorbeeld een huis-aan-huisblad, een interview in BN de Stem, een quote op de website, een filmpje of live presentaties.

Lezingen Bestuursleden van onze afdeling zijn graag bereid op bijeenkomsten van verenigingen, ouderenbonden en dergelijke een lezing over dementie te verzorgen. Een mailtje naar [email protected] en we nemen contact met u op. Kosten zijn er niet aan verbonden, wel laten wij een collectebus rondgaan.

Sponsor drukwerk:

Datum………………... Handtekening ………………………………………………

Deze coupon insturen naar: Postbus 1802

4801 BV Breda s.v.p postzegel plakken!

Colofon Hoofdzaak is voor donateurs van Alzheimer Nederland afdeling Breda en omstreken en voor belangstellenden. Verschijnt 4x per jaar; oplage 950.

Secretariaat Postbus 1802 4801 BV Breda

Redactie: Marius Aalders Els Koert (+ layout) Désirée Martis

e-mail: [email protected]

Oomen Offset Breda

Hoofdzaak nummer 69 pagina 16