Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
7.1
Hoofdstuk 7. Netwerken, communicatie en internet Algemene theorie van netwerken
1.
Inleiding • Meer en meer vinden we, ook bij particulieren, netwerken. • Onder andere door de toename van ADSL en draadloze routers onstaan de facto netwerken.
2.
Definitie en nut • Het nut van een netwerk blijkt wel uit de volgende voordelen: ÎÎdoor netwerken kan men een internet verbinding delen tussen verschillende computer, ÖÖterwijl vroeger aparte verbindingen (met de corresponderende kost) nodig waren ÖÖverloopt nu alles via een verbinding ÎÎdoor netwerken kan men bestanden delen: ÖÖtegelijkertijd kunnen van verschillende computers bestanden opgevraagd worden en/of bewerkt worden ÖÖ vroeger moest men met diskettes (later CD, DVD of stick) alles van een computer naar andere overbrengen (nadeel meer versies van een programma, dubbele bestanden,….) ÖÖ nu kan alles via netwerken op één van de PC’s gebeuren. ÎÎdoor netwerken kan men randapparatuur delen ÖÖ vroeger waren printer, externe harde schijf, scanner,... verbonden met één computer met het nadeel dat die computer moet aanstaan en er alles moet naar worden overgebracht,….) ÖÖ nu kan alles via elk van de PC’s, want de randapparatuur heeft eigen adres op het netwerk
Opmerking: wanneer randapparatuur aan een computer wordt verbon-
Bart Heymans
α 7.1
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
7.2
Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
den en gedeeld, heeft men nog steeds het nadeel dat die computer moet aanstaan. ÎÎdoor netwerken kan men video, muziek en DVD delen ÖÖ vroeger: moest men naar de computer gaan die iets kon afspelen ….. ÖÖ nu: kan men op elk toestel een DVD bekijken en zelfs schrijven, zelfs al heeft men maar een toestel met DVD
opgelet: men dient toch wel op te letten met bandbreedte, die sommige toepassingen traag zal doen verlopen; voor het schrijven van schijven is het beter om het materiaal dat moet geschreven worden naar de computer met schijfwriter over te brengen en dan op dat systeem te schrijven; • door netwerken verbetert de communicatie tussen mensen aan de computer ÎÎ vroeger: moest men zich fysisch naar de computer bewegen ….. ÎÎ nu: kan men met elkaar communiceren via het netwerk, spelen, (LAN parties), ……. • door netwerken verbetert de communicatie tussen toestellen ÎÎ vroeger: geen communicatie tussen de verschillende elektrische toestellen ….. ÎÎ nu: kan men integratie hebben tussen computer en andere elektrische toestellen (koelkast, oven, thermostaat,licht, sensors en beveiliging,…..), eenvoudige systhemen komen binnen het bereik van de gewone gebruiker.
3.
Enkele aspecten van praktische aard • Bij het maken van een netwerk moet men rekening houden met de volgende aspecten: ÎÎschaalbaarheid: de mogelijkheid om al het huidige netwerkverkeer op te vangen en toekomstige uitbreidingen mogelijk te maken om: ÖÖ extra apparatuur kunnen aansluiten ÖÖbekabeling te kunnen leggen of draadloos te werken ÖÖnieuwe technologieën kunnen opvangen ÎÎredundantie: informatie méér dan een keer fysisch opgeslagen, als een onderdeel het begeeft dan kanzonder problemen nog verder gewerkt worden ÎÎfout-tolerantie: hoe bekwaam is het systheem om verschillende problemen die optreden te ondervangen, en boodschappen correct te versturen
4.
Elementen van een netwerk • Bij een netwerk behoren de volgende onderdelen ÎÎNetwerk interface cards of NIC’s intern of extern ÖÖdit is een van de belangrijkste bouwstenen van het netwerk ÖÖde meeste netwerks gebruiken het op een of andere manier
Bart Heymans
α 7.2
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
7.3
ÖÖdeze kaart bevat chips en een of meerdere connector plug-in’s voor kabel ÖÖmeestal hebben ze ook lichten die snelheid en/of werkzaamheid van de verbinding aanduiden en soms ook problemen kunnen signaleren ÖÖsommige NIC’s zitten vast op het moederbord, ÖÖsommige zijn kaarten die je in een slot op het moederbord kan insteken (ISA of PCI), ÖÖof soms komt men ook kaarten tegen die je via USB kan verbinden ÖÖvroeger waren aansluitingen via PCMCIA ook gebruikelijk, maar die zijn zo goed als verdwenen ÖÖoudere netwerkkaarten worden niet herkend door plug en play en moeten zelf worden geïnstalleerd, de meeste nieuwe netwerkkaarten worden wel herkend door plug en play; ÎÎHubs, switches of routers (kabel of draadloos) ÎÎkabel (een per aangesloten toestel), of draadloze systemen (Wifi of Bluetooth), voor gewone netwerken meestal WiFi ÎÎInternet toegang (in sommige routers) ÖÖtegenwoordig meestal ingebouwd in router (residential gateway, home gateway) met de mogelijkheid om één (IP) adres te delen OF ÖÖals modem verbonden met router die door alle systemen wordt gedeeld OF ÖÖals modem verbonden met een PC en gedeeld door alle systemen OF ÖÖmet software die een gedeeld internet via een PC mogelijk maakt; ÖÖmeestal wordt tegenwoordig voor de eerste optie gekozen. ÎÎSoftware die het netwerk ondersteunt; dit is standaard geïntegreerd in de huidige besturingssystemen; ÖÖvoornamelijk ‘netwerk operating system’, geïntegreerd in het besturingssystheem ÖÖhet beheert de bronnen van het netwerk ÖÖhet controleert het verkeer, hoe de communicatie verloopt, en welke onderdelen voor welke andere onderdelen beschikbaar en toegankelijk zijn ÖÖbesturingssystemen die netwerken ondersteunen: ¼¼ Windows 3.11, Windows ’95, Windows ’98, Windows ME, Windows NT, Windows 2000, Windows XP, Windows CE, Windows Vista, Windows 7, Windows 8 ¼¼ Mac 7(8,9, X), iOS tot huidige versie ¼¼ OS/2 waar het nog bestaat ¼¼ Unix ¼¼ Linux ¼¼ DOS ÖÖelk van de computers die met een van deze besturingssystemen is uitgerust kan in een netwerk ingeschakeld worden ÖÖin deze besturingssystemen zijn netwerk drivers of stuurprogramma’s geïntegreerd: speciale software die zorgt dat onderdelen van het netwerk aangesproken kunnen Bart Heymans
α 7.3
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
7.4
Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
worden en gestuurd kunnen worden door de software; ÖÖiedere driver is specifiek voor één specifiek stuk hardware geschreven, meestal door de fabrikant van de hardware; ÖÖde driver wordt meegeleverd op aparte diskette (vb: CD van het moederbord), of is in het besturingssysteem inbegrepen; ÖÖelk besturingssysteem heeft eigen drivers nodig ÖÖdoor Plug en Play (PnP) wordt bij installatie de nieuwe hardware door het besturingssysteem herkend en wordt automatisch de driver voor die hardware geladen en geïnstalleerd; ÖÖU(niversal) PnP, de opvolger van PnP herkent ook andere toestellen; ÖÖelke softwaredriver implementeert netwerkprotocollen: ¼¼ dit zijn de programma’s die er voor zorgen dat twee of meer netwerkkaarten met elkaar kunnen communiceren, ¼¼ daarom moet het protocol op beide computers geïnstalleerd zijn, indien dit niet het geval is, zullen beide kaarten niet met elkaar kunnen communiceren; ¼¼ een van de belangrijkste protocollen van tegenwoordig is het TCP/IP protocol, waardoor men met Internet kan communiceren ÖÖelke software driver implementeert ook netwerkservices (netwerkserver): ¼¼ diensten die over het netwerk worden aangeboden aan andere gebruikers, ¼¼ die toelaten dat andere gebruikers bronnen van één bepaalde machine kunnen gebruiken, bijvoorbeeld dat een printer gedeeld kan worden worden met zijn, hier komen twee kanten bij kijken: fysische toegang en toelating tot toegang, dit wordt alles geregeld door de netwerkservices ÖÖelke software implementeert ook netwerkclients: ¼¼ dat is het deel van de software dat toelaat dat men gebruik kan maken van de netwerkservices, ¼¼ op een computer, kunnen er bijvoorbeeld netwerkclients geïnstalleerd zijn, zodat deze computer zowel in een Windows als in een Novell netwerk kan werken • Bijkomend kan men volgende elementen toevoegen: ÎÎMP3 spelers ÎÎ netwerk camera’s ÎÎnetwerk printers ÎÎnetwerkschijven ÎÎ....
Bart Heymans
α 7.4
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
Netwerken, communicatie en internet
5.
EHBO Syllabus
7.5
Een netwerk en zijn verbindingen • Een netwerk kan uit een type verbinding bestaan of uit meerdere, afhankelijk van hoe het is opgevat. • De voornaamste verbindingen en hun eigenschappen zijn hierna opgesomd: ÎÎkabel ÖÖde kabel moet lang genoeg zijn, eventueel twee kabels verbonden door een tussenstuk ÖÖvermijd scherpe hoeken, zeker bij glasvezel kabel ÖÖvermijd kabels te leggen onder tapijten in doorgangen waar veel gelopen wordt ÖÖvermijd kruising met elektriciteitskabels ÖÖvermijd beschadiging van kabels ÖÖkabels kunnen getest worden met een kabeltester ÎÎdraadloos ÖÖdraadloze transmissie zal aan verslechtering lijden door allerlei obstakels, sommige zullen het signaal blokkeren, anderen zullen het min of meer verstoren ÖÖplaatsen waar het signaal totaal afwezig is noemt men ook “dead spots” ÖÖmetalen obstakels blokkeren draadloze transmissie ÖÖanderen signalen zoals van microgolfovens kunnen storingen veroorzaken ÖÖDik metselwerk is moeilijker om door te zenden dan cellenbeton ÖÖtransmissie door een hele reeks muren is soms helemaal onmogelijk ÖÖcentrale plaatsing van de draadloze zender zal de transmissie sterk verbeteren ÖÖeventueel moet men twee draadloze zenders (access points, toegangspunten) voorzien, die door kabels met elkaar zijn verbonden. ÎÎtelefoonnetwerk ÖÖtelefoonnetwerken worden al heel lang gebruikt voor de overdracht van netwerk gegevens, de gegevens die over het internet reizen zijn immers niet anders dan netwerk gegevens ÖÖeen thuisnetwerk via de telefoonlijn is dus niets anders dan een eigen persoonlijk netwerk via de telefoonlijn die in het eigen huis ligt ÎÎelectriciteitsnetwerk ÖÖde technologie voor netwerken via het stroomnet is al aanwezig sinds de jaren 70 van de vorige eeuw, en was vooral bedoeld om op afstand vanuit een centrale plaats elektrische toestellen aan en uit te schakelen ÖÖdeze technologie was echter traag, pas sinds 2001 is een snelheid beschikbaar van 0,35 Mbps, die bruikbaar is voor practische toepassingen. ÖÖAlhoewel het stroomnet niet echt ontwikkeld is voor communicatie-doeleinden, kan het toch geschikt gemaakt worden om netwerk communicatie te ondersteunen. ÖÖZelfs internet kan via het stroomnetwerk tot het huis gebracht worden, in verband daarmee zijn experimenten aan de gang ÖÖMomenteel werkt een stroomnetwerk nog altijd met een extra netwerk ‘kaart’ die in
Bart Heymans
α 7.5
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
7.6
Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
het stroomnet moet worden ingestoken. ÖÖMen is wel bezig met het ontwikkelen van netwerkkaarten via het stroomnet die intern in de computers ingebouwd worden; men plant zelfs netwerkkaarten die tegelijkertijd als stroomkabel dienst doen zodat men maar een verbinding nodig heeft voor de netwerkverbinding en de elektriciteitsverbinding ÖÖBeveiliging kan hier ook een probleem zijn omdat meerdere huizen op een stroomtransformator aangesloten zijn daarom is een speciale beveiliging ontwikkeld onder de naam ‘Homeplug’ ÖÖOppassen natuurlijk, zoals altijd met elektrische verbindingen, voor elektrische schokken ÖÖEen nadeel is wel dat stroomnetwerken gevoelig zijn aan ruis en interferentie: op een netwerk kunnen elektrische pulsen sterk variëren; het aanzetten van gelijk welk elektrisch apparaat veroorzaakt storing en ruis op het netwerk en kan de datatransmissie met een factor tien verkleinen ÖÖHet installeren van een stroomnetwerk verloopt op praktisch dezelfde manier als het opzetten van een ander netwerk. ÖÖVoor een electriciteitsnetwerk dient men ook op hetzelfde circuit aangesloten te zijn.
Bart Heymans
α 7.6
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
7.7
Hoofdstuk 7.Draadloze communicatie
1.
Inleiding • Draadloze communicatie is een communicatie die meer en meer opgang vindt, zowel voor bedrijven als particulieren, omwille van de gemakkelijke toegankelijkheid en van de overbodigheid van snoeren en draden. • Voor bedrijven is snelheid méér en méér van belang om competitief te blijven. • Maar zoals bij alle toepassingen moet eerst uitgemaakt worden of de toepassing ervan inderdaad kostenbesparing zal teweegbrengen door de snelheid die men gewonnen heeft. (kosten-baten analyse).
Opmerking: Door de snelle evolutie van de technologie, kan de hier gegeven informatie snel achterhaald zijn.
2.
Definitie en belang • Draadloze communicatie wordt dikwijls aangeduid met de Engelse term “RF”, voor “radio frequency”. • RF is de draadloze verzending van gegevens door middel van radio signalen op een bepaalde frequentie. • RF zorgt voor een actieve en bi-directionele radioverbinding tussen een mobiele station en een hoofdcomputer. • De hoofdcomputer kan een server, desktop, mainframe of laptop zijn, het mobiel station kan van een vaste terminal tot een geminiaturiseerd draagbaar station zijn. • De verbinding zou een ononderbroken verbinding tot stand moeten brengen tussen hoofdcomputer en terminal, zodat er altijd kan op gerekend worden dat de laatste gegevens worden doorgegeven. • Als men daarin slaagt, kan zo een systeem cruciaal zijn in systemen waar accurate en recente informatie van levensbelang zijn, zoals JIT (Just-In-Time) systemen. • Deze systemen zijn ontstaan in RFid systemen, waarbij door RF op elk moment kan bepaald worden waar een onderdeel (tijdens een fabricageproces) zich op elk tijdstip bevindt.
Bart Heymans
α 7.7
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
7.8
3.
Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
Waaruit bestaat een draadloos systeem • Normaal onderscheidt men in een draadloos systeem drie onderdelen: ÎÎeen netwerk controller; ÎÎeen basisstation; ÎÎeen mobiel RF station. • Het mobiel RF station vormt de schakel (interface) tussen de gebruiker en het systeem; het ontvangt de gegevens die moeten verstuurd worden, en gegevens of sturing vanuit het basisstation. • Het zal de middelen voorzien ter controle door de gebruiker (vb: scherm), en zal de nodige hardware hebben om radiosignalen te ontvangen en verzenden • Het basisstation zal ook een zender/ontvanger hebben, en een controller, die verbonden is met de hoofdcomputer of er deel van uitmaakt, de controller zal de informatie tussen hoofdcomputer en mobiel station, ontvangen, verwerken en doorsturen
4.
Voor- en nadelen • De volgende voordelen (van een goed werkend draadloos systeem) kunnen worden onderscheiden: ÎÎgeen kabels meer (minder kosten, grotere flexibiliteit, robuuster [beschadigingen, interferenties] ) ÎÎvolledige, directe en onmiddellijke beschikbaarheid van actuele informatie, en een inzicht in de situatie ter plaatse ÎÎnaadloze integratie van nieuwe toestellen ÎÎminder papierwerk en minder tijd in verificatie en synchronisatie, vermindering van dubbele informatie, en zodoende minder kans op fouten • De volgende nadelen moeten toch niet worden onderschat: ÎÎdraadloos communicerenis momenteel de kinderschoenen ontgroeid: momenteel is de kost al sterk verlaagd en de betrouwbaarheid en efficiëntie groter, en dat kan nog snel veranderen; ÎÎmogelijke implicaties op de gezondheid ÎÎgevaar voor ‘overdaad’ aan controle ÎÎradiogolven zenden in alle richtingen uit en kunnen niet gemakkelijk geleid worden, gevaar voor spionage en onderscheppen of toevallig in verkeerde handen geraken van de informatie (intern en extern), nood aan beveiliging en encryptie in bepaalde situaties ÎÎbuitensporig vertrouwen in de juistheid en de onfeilbaarheid van de techniek WYSIWYiG (what you see is what you intended to get) ÎÎcentralisatie (en kwetsbaarheid) van de informatie: -> nood aan backups ÎÎverstoring, ruis en bijgevolg onbetrouwbaarheid van een signaal
Bart Heymans
α 7.8
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
Netwerken, communicatie en internet
5.
EHBO Syllabus
7.9
Toepassingen • Naast het thuisgebruik zijn enkele belangrijke mogelijke toepassingen: ÎÎmagazijnen en opslagplaatsen (onmiddellijke registratie van ontvangsten en verzendingen) ÎÎinterne logistiek: intern transport en stockbeheer (administratie, boekhouding, controle, aanvulling, plaatsbepaling) ÎÎbeheer van bestellingen: actuele informatie over bestellingen en leveringen ÎÎproductie: JIT bestellen van onderdelen en leveren van afgewerkte producten, kwaliteitscontrole en beheersing van het verloop (volgorde) van de productie ÎÎgebruik van grondstoffen en mensen: betere inzetbaarheid (door onmiddellijke localisatie) en gemakkelijkere redirectie ÎÎladen en lossen: betere controle van de binnenkomende en buitengaande voorraadstromen, met besparingen in tijd, administratie en papierwerk (archief) ÎÎwinkels en restaurants: om bestellingen rechtstreeks in te geven
6.
Factoren die het nut van een draadloos systeem helpen bepalen
• Volgende factoren kunnen een rol spelen bij de aanschaf van een draadloos netwerk • Integratie : ÎÎintegratie in de bestaande werkomgeving/in een nieuwe werkomgeving ÎÎomgevingsfactoren (interferenties, belemmeringen,…) ÎÎnetwerk-type (zie later) ÎÎnetwerkorganisatie ÎÎveiligheid en beveiliging van de gegevens ÎÎcomplexiteit van het bestaande netwerk, en technische bekwaamheid van het personeel ÎÎtype en frequentie van de radiosignalen ÎÎdraadloze standaarden (zie later) ÎÎhardware (zie later) ÎÎsoftware (zie later) ÎÎsoort apparaten die moeten worden aangesloten
Bart Heymans
α 7.9
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
7.10
7.
Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
De beveiliging van een draadloos netwerk • Tegenwoordig zijn draadloze netwerken relatief goed beveiligd, toch zijn er enkele specifieke bekommernissen voor beveiliging van draadloze netwerken • De verzonden informatie wordt immers altijd door de lucht verzonden en kan theoretisch beluisterd worden door iedereen die in het zendbereik aanwezig is • Iemand met een ontvanger en met voldoende (minieme) technische kennis kan in theorie meeluisteren, en zelfs met een van de onderdelen van het netwerk een communicatie tot stand brengen of informatie bekomen van gegevens op de computers in het netwerk (financiële gegevens, bankgegevens) • Eventueel moet de communicatie intern beveiligd worden, door bijvoorbeeld het hele netwerk van buitenaf af te schermen. • Gelukkig hebben draadloze netwerken een ingebouwde encryptie of versleuteling die ervoor zorgt dat de gegevens onleesbaar zijn voor iemand die de sleutel niet in zijn bezit heeft. • Deze versleuteling moet wel aangezet zijn, anders kan toch iedereen die wil, meeluisteren. • Deze versleuteling zorgt ervoor dat de informatie in een geheime code wordt omgezet zodat iemand die ze onderschept ze niet kan lezen. • Encryptie wordt niet alleen gebruikt voor draadloze netwerken maar ook voor transmissies over het Internet (https); zoals met alle systhemen kan encryptie niet 100% veilig zijn, maar voor kleinere thuisnetwerken is inbreken of hacken niet echt een gevaar, tenzij dat iemand gratis op internet geraken wil via het abonnement van iemand anders. • Bovendien moet iedereen die toegang wilt hebben tot en beveiligd netwerk zijn identiteit kenbaar maken, zodat de identiteit kan worden gecontroleerd. • Die controle kan gebeuren door middel van paswoorden, of door meer gesofistikeerde technieken zoals biometrie, d.w.z. herkenning van duimafdruk of van de iris van het oog of door middel van tokens d.w.z. de identificatiekaarten, elektronische kaarten die enkel die gebruiker heeft en die met de computer moeten worden verbonden om op het netwerk te raken, dikwijls vinden we deze terug op smartcards of kredietkaarten, een andere mogelijkheid bijvoorbeeld zal de elektronische identiteitskaart kunnen zijn • Voor thuisnetwerken is de beveiliging van de goedkopere componenten voldoende, indien men een betere beveiliging wil, kan men beter netwerkcomponenten kopen die duurder zijn en voor bureaus en firma’s verkocht worden, die hebben een sterkere versleuteling en een meer doorgedreven aanmeldingscontrole. • Daadloze netwerken zijn in volle ontwikkeling en in de komende jaren zullen er op het gebied van snelheid en beveiliging zeker nog grote veranderingen plaatsvinden • De beveiliging voor draadloze netwerken gebeurt via een systeem dat men WEP (Wireless Equivalency Protection) noemt of via de modernere WPA (Wired Protected Access) technologie • WEP is ook geëvolueerd en er bestaan eenvoudige (40-bit) versleuteling en meer inge-
Bart Heymans
α 7.10
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
Netwerken, communicatie en internet
EHBO 7.11 Syllabus
wikkelde (128 bit) versleuteling, elke gebruiker van het netwerk krijgt een WEP sleutel die toegang verschaft tot het netwerk, deze sleutel kan zelf aangepast worden. • WPA is een verbeterde versleuteling onder andere door het gebruik van steeds veranderende sleutels; WPA zal ook een controle doen op de integriteit van de sleutel door middel van checksommen. • WPA bestaat in twee versie: WPA-Personal (WPA-PSK: PreSharedKey) dat vooral voor thuisgebruik wordt gebruikt en WPA-Enterprise, (WPA-Radius) dat een betere beveiliging biedt, maar voor thuisgebruik volstaat WPA-Personal normaal gezien. • De opvolger van WPA, WPA2 met nog betere versleuteling, is beschikbaar sinds 2004 • De gebruikte versleuteling hangt af van de gebruikte hardware: de betere beveiliging vindt men bij recentere en duurdere netwerkproducten • Bij de aankoop van draadloze netwerkcomponenten moet men er ook op letten dat alle componenten aan dezelfde standaarden voldoen, het zou niet de eerste keer zijn dat men thuiskomt met een netwerk-component dat niet compatibel is met de andere netwerkcomponenten • De versleuteling wordt meestal ingesteld in het centrale knooppunt van het netwerk, de router.
8.
Soorten draadloze netwerken • Er zijn drie mogelijke opstellingen voor draadloze netwerken, waarop meerdere varianten bestaan: ÎÎpeer-to-peer draadloze netwerk: ÖÖalle computers in het netwerk kunnen rechtstreeks met elkaar in verbinding treden ÎÎalleenstaand draadloos netwerk: ÖÖalle computers in het netwerk staan via een basisstation in verbinding met elkaar, dit laat een betere beveiliging in encryptie toe, hier is geen verbinding met andere netwerken en internet. ÎÎdraadloze koppeling met een bestaand lokaal netwerk: ÖÖis het meest voorkomende ÖÖeen netwerk dat door het draadloze basisstation in verbinding staat met internet.
9.
Netwerk-type • Het type radio-signaal en het netwerk dat daaraan beantwoord, spelen een bepalende rol voor het netwerk. Wij kunnen de volgende types onderscheiden: ÎÎSmalband communicatie: ÖÖin het begin van de jaren ’80 van de vorige eeuw bestond enkel de mogelijkheid om te communiceren in de frequenties van 450 MHz of 900 MHz. ÖÖDeze frequenties hebben enkel een beperkte bandbreedte, en kunnen maar lage
Bart Heymans
α 7.11
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
7.12
Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
datavolumes (4800 tot 9600 baud) ondersteunen. ÖÖOmdat er verschillende zijn van geïnstalleerd is de technologie betrouwbaar en gemakkelijk beschikbaar. ÖÖReikwijdte kan gaan tot 3 kilometer. ÖÖDe nadelen zijn wel dat in de meeste landen toestemming is vereist van de overheid om deze systemen te gebruiken (voordeel is dan wel beveiliging van de frequentie, en opsporing van overtreders door de overheid), en dat het datavolume en de snelheid van communicatie laag is. ÖÖBovendien kan maar een beperkt aantal toestellen worden aangeschakeld en dat enkel via tekens (Dos,…) en geen grafische toepassingen kan worden gebruikt. ÎÎBreedband communicatie: ÖÖde communicatie verloopt hier via de frequenties 902 MHz tot 928 MHz, 2.4 GHz tot 2.48 GHz, of 5.725 GHz tot 5.850 GHz. ÖÖVoordelen zijn een groter datavolume en een snellere communicatie (tot 54 Megabits/seconde voor 2.4 GHz signalen); ÖÖook is maar een lage zendvermogen nodig. ÖÖer is ook veel minder last van storing (interferenties) [door een voortdurend afwisselen van de uitzendfrequenties]. ÖÖeen breedbandnetwerk reikt echter maar tot 300 meter ver. ÖÖnetwerken met frequenties van 2.4 GHz worden frequenter en de technologie en de standaarden (802.11a) voor 5 GHz netwerken wordt stilaan beschikbaar.
10. Hardware • De nodige hardware hangt in grote mate af van het type toepassing van het netwerk, en de structuur waarop het moet worden geënt; hoofdzakelijk zijn twee type zendstations nodig: stations die in de hand worden kunnen gehouden en stations die aan toestellen en goederen kunnen worden vastgehecht. • De actuele toestellen kunnen van scanners (barcode,….) over PDA’s (Personal Digital Assistant) tot GSM’s (WAP; Wireless Application Protocol) en tabletten (IPAD’s, Android tablets) gaan. • Wat hoofdstations betreft zijn vooral Intel type computers met DOS besturingssystemen voorhanden, en recenter met beperkte Windows besturingssystemen (Windows CE). • Belangrijke aspect van de hardware zijn: ÎÎde bestendigheid tegen schokken ÎÎde bestendigheid tegen wijzigingen in omgevingsvariabelen (temperatuur, vocht, corrosie,…), ÎÎde gebruikersvriendelijkheid [toetsbaar scherm, kleur, scanvenster, toetsen (gemakkelijk te bedienen), leesbaar, voldoende groot maar niet te groot, niet snel aangedampt, spraakgestuurd, snel en overzichtelijk, batterijduur,….] ÎÎde plaats en de omgeving zijn dus belangrijk Bart Heymans CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein α 7.12 19, 9300 AALST
Netwerken, communicatie en internet
EHBO 7.13 Syllabus
11. Software • Hier spelen voor de gebruiksvriendelijkheid en de integreerbaarheid met andere toepassingen een rol. • Een draadloos systeem is waardeloos als het ingeven van de data langer duurt dan opname op afstand en invoering in de hoofdcomputer. • Het heeft ook weinig nut als de gegevens via een programma worden ingebracht en dan nog door een gebruiker in een andere toepassing stuk voor stuk moeten worden overgebracht. • Momenteel zijn er drie veelgebruikte groepen van besturingssystemen voor toestellen: Android (Google), iOS (Apple) en Windows. • Daarnaast zijn er ook enkele kleinere: WebOS, Blackberry
12. Standaarden voor draadloos communiceren • De standaarden voor draadloze netwerken werd ontwikkeld door het netwerken werd ontwikkeld door het Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) en is wereldwijd erkend. • De IEEE 802.11 standaard voor draadloze communicatie ÎÎdaaronder vallen infrarood communicatie (warmte). Infrarood wordt weinig gebruikt voor netwerken aangezien het zeer storingsgevoelig is. Infrarood zietmen soms bij 'remote cotrol' voor huishoudtoestellen. • De IEEE 802.11b standaard voor draadloze netwerken beschrijft de communicatie voor 2.4 GHz netwerken. ÎÎcommunicatie geschied tegen een snelheid van 11 Megabits/seconde, voldoende voor de meeste toepassingen. • Voor snelheden van 54 Megabits/seconde voor 2.4 GHz netwerken, bestaat de IEEE 802.11g standaard. • Wi-Fi (Wireless Fidelity) is de term die gebruikt wordt om te verwijzen naar elk type netwerk dat de bovenstaande standaarden gebruikt, producten die het label Wi-Fi willen dragen moeten wel goegdgekeurd worden door de Wi-Fi Alliantie. • Bluetooth is een ander type netwerk dat we in de volgende paragraaf verder uitleggen.
Bart Heymans
α 7.13
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST
7.14
Netwerken, communicatie en internet
EHBO Syllabus
13. Bluetooth • Bluetooth is genoemd naar de Deense Vikingkoning Harald Blåtand (Harold Bluetooth = donker van haarkleur) die gekend was als een goed onderhandelaar die verschillende mensen kon bijeenbrengen en met elkaar kon laten praten. • Het is een speciale technologie voor draadloze communicatie die eerder complementair is ten overstaan van de andere technologieën eerder dan ze te vervangen. • Het kan werken met zeer verschillende toestellen (scanner, computer, drankautomaat, PDA, GSM, printer) en werkt best op korte afstand (10 meter). • Het heeft een datavolume van 2 Mbps in de 2.45 GHz frequentie en een reikwijdte van 10 meter. • Het kan tegelijk werken in de omgeving van andere netwerken, zonder dat ze elkaar storen. • Het zal vooral gebruikt worden voor for personal area networks (PANs) omdat het eerder minder robust, schaalbaar is en omwille van zijn beperkte reikwijdte, voor particulier gebruik. • De verwachting is dat in 2013 miljarden apparaten uitgerust zullen zijn met Bluetooth (77% van de telefoons, 60% van de PDA’s en 67% van de computers). • De specificaties worden ontwikkeld door het Bluetooth Consortium dat de voornaamste leveranciers van apparaten en hard- en software groepeert. • Bluetooth organiseert PAN’s of piconets met een reikwijdte van 10 meter. ÎÎelk individueel Bluetooth apparaat kan op elk moment in elk piconet worden geïntegreerd; ÎÎen maximaal 7 Bluetooth apparaten kunnen op het zelfde moment in hetzelfde netwerk worden opgenomen. • Het toestel dat de eerste verbinding heeft totstandgebracht functioneert als de host, de andere toestellen zijn de clients. • Drie soorten verbindingen kunnen heden worden gemaakt: ÎÎalleen gegevens (max 7 toestellen) ; ÎÎalleen spraak (max 3 toestellen) en ÎÎgegevens en spraak (max 2 toestellen). • Een van de actuele toepassingen van Bluetooth zijn bvb de draadloze oortjes van GSM's en de draadloze communicatie van GSM's in auto's
Bart Heymans
α 7.14
CVO Handelsschool Volwassenenonderwijs, Keizersplein 19, 9300 AALST