2
Inhoudstafel Lijst met afkortingen ............................................................................................................................... 4 Voorwoord .............................................................................................................................................. 5 Inleiding ................................................................................................................................................... 6 Hoofdstuk 1: Situering van de gevangenis............................................................................................. 7 Hoofdstuk 2: Samenwerkingsmodellen en organisatievormen voor de uitbouw van een kwalitatief aanbod (strategie 3) ............................................................................................................................... 9 1. Organogram SIO .......................................................................................................................... 9 2. Organogram dienst ECHO.......................................................................................................... 10 3. Overlegstructuren ..................................................................................................................... 11 3.1 Op beleidsniveau ..................................................................................................................... 11 3.2 Op intermediair niveau............................................................................................................ 11 3.3 Op operationeel niveau ........................................................................................................... 12 3.4 Overleg gericht op samenwerking, afstemming van onderling aanbod ................................. 13 3.5 Overleg van de gevangenis waarin de diensten van de Vlaamse gemeenschap participeren ....................................................................................................................... 13 3.6 Extralokaal overleg ............................................................................................................ 14 4. PMD-werking ............................................................................................................................. 15 5. Sleutelfuncties ........................................................................................................................... 15 6. Overzicht partners ..................................................................................................................... 17 7. Het GedetineerdenOpvolgSysteem (GOS) ................................................................................ 18 Conclusies en toekomstperspectieven.................................................................................................. 18 Hoofdstuk 3: uitbouw van een kwalitatief aanbod (strategie 1) ........................................................ 20 1. Welzijn ....................................................................................................................................... 22 2. Gezondheid ............................................................................................................................... 24 3. Onderwijs .................................................................................................................................. 27 3.1 Diplomagerichte opleidingen .................................................................................................. 27 3.2 Cursussen................................................................................................................................. 29 4. Tewerkstelling ........................................................................................................................... 29 5. Sport .......................................................................................................................................... 31 6. Cultuur ....................................................................................................................................... 34 7. Conclusies en toekomstperspectieven ...................................................................................... 36 Hoofdstuk 4: profilering van het hulp- en dienstverleningsaanbod (strategie 2) .............................. 39 1. Behoeften en signalen detecteren ............................................................................................ 39 2. Aanbod bekendmaken .............................................................................................................. 39 3. Conclusies en toekomstperspectieven ...................................................................................... 40 Hoofdstuk 5: verkrijgen vergroten van het draagvlak (strategie 4).................................................... 41 1. Bij de Vlaamse partners............................................................................................................. 41 2. Bij de justitie-actoren ................................................................................................................ 41 3. Bij de bredere samenleving ....................................................................................................... 42 4. Conclusies en toekomstperspectieven ...................................................................................... 43 Hoofdstuk 6: een HRM- en Organisatieontwikkelingsbeleid (strategie 5) ......................................... 44 1. Introductieprocedure nieuwe medewerkers ............................................................................ 44 2. Introductiecursus....................................................................................................................... 44 3. Gesprekken ter ondersteuning.................................................................................................. 44 4. Intern overleg ............................................................................................................................ 45 5. Dagelijkse ondersteuning .......................................................................................................... 45 6. Vertegenwoordiging t.a.v. de gevangenisdirectie..................................................................... 45 7. Conclusie en toekomstperspectieven ....................................................................................... 45
3 Hoofdstuk 7: algemene conclusie ........................................................................................................ 47 Bijlage: fiches ......................................................................................................................................... 49
4
Lijst met afkortingen CAP
Centraal aanmeldingspunt
CAW
Centrum voor Algemeen Welzijnswerk
CBE
Centrum Basiseducatie
CGG
Centrum Geestelijke Gezondheidszorg
CVO
Centrum voor Volwassenenonderwijs
DRA
De Rode Antraciet
ECHO
dienst Educatie, Cultuur, Herstel, Ontspanning: dienst die instaat voor de gehele organisatie van hulp- en dienstverlening
Echo PB
vormingsagent, ofwel de penitentiair bewakingsassistent die voltijds meewerkt in het Echoteam en op die manier (o.a.) instaat voor de brugfunctie Justitie – Vlaamse Gemeenschap
Echo Plus
overlegstructuur belast met de bevoegdheid om het beleid inzake hulp- en dienstverlening binnen de strafinrichting Oudenaarde te bepalen
GGZ
Geestelijke Gezondheidszorg
GOS
Gedetineerden Opvolgsysteem
GPA
Gemeenschappelijk Plan van Aanpak
JWW
Justitieel Welzijnswerk
NT (1,2)
Nederlands voor Anderstaligen (volgens niveau)
OC
onderwijscoördinator
OLC
Open LeerCentrum
OO
organisatieondersteuner
PA
Penitentiair Assistent
PMD
Planningsteam Maatschappelijke Dienstverlening
PSD
Psychosociale Dienst
SF
sportfunctionaris
SIO
strafinrichting Oudenaarde
TB
trajectbegeleider
VDAB
Vlaamse Dienst voor ArbeidsBemiddeling
VLABUS
Vlaams Bureau voor Sportbegeleiding
VVBV
Vlaamse Vereniging Behandelingscentra Verslaafdenzorg
5
Voorwoord Met dit jaarverslag willen we de lezer introduceren in het hulp- en dienstverleningsaanbod binnen de muren van de gevangenis van Oudenaarde. De hulp- en dienstverlening, die zich voornamelijk centraliseert rond de dienst Echo, is het resultaat van een intensieve samenwerking en partnerschappen tussen organisaties en medewerkers van de Vlaamse Gemeenschap, Justitie en anderen. Het draagvlak dat leeft ten aanzien van hulp- en dienstverlening, maakt dat veel mogelijk is en gerealiseerd wordt in de gevangenis van Oudenaarde. In wat volgt, krijgt u een uitgebreid overzicht van de bestaande partnerschappen, de organisatie van de hulp- en dienstverlening binnen SIO en het aanbod. De laatste jaren werd er intensief ingezet op het realiseren van een kwaliteitsvol aanbod aan sportactiviteiten, cultuur, vorming, welzijn, onderwijs en tewerkstelling. Dit is te danken aan de domeinverantwoordelijken, directies, alle medewerkers, penitentiair personeel, vrijwilligers en leerkrachten, die zich dag na dag inspannen voor onze doelgroep.
Eleni De Roeck (beleidsmedewerker a.i.)
6
Inleiding In 2002 ging in vijf gevangenissen in Vlaanderen de implementatie van het Vlaams strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden van start. Sinds 2008 is dit plan in werking in alle gevangenissen in Vlaanderen en Brussel. In 2009 heeft de Vlaamse Regering beslist om de hulp- en dienstverlening aan gedetineerden in een decreet te verankeren. De voorbereidingen rond dit decreet startten in 2010 en werden gefinaliseerd in 2012. De missie en de strategische doelstellingen van het strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden zijn integraal behouden en worden hierbij decretaal verankerd. De missie van de Vlaamse Gemeenschap staat centraal bij de uitvoering van dit plan: ‘De Vlaamse Gemeenschap waarborgt het recht van alle gedetineerden en hun directe sociale omgeving op een integrale en kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening zodat ook zij zich harmonisch en volwaardig kunnen ontplooien in de samenleving’. Deze missie vertaalt zich in 5 strategische doelstellingen: - Uitbouwen van een kwalitatief aanbod - Profileren van het hulp- en dienstverleningsaanbod - Ontwikkelen en implementeren van samenwerkingsmodellen en organisatievormen - Verkrijgen en vergroten van het draagvlak bij de actoren van de Vlaamse Gemeenschap, bij de stakeholder Justitie en bij de samenleving - Ontwikkelen en implementeren van een HRM- en Organisatieontwikkelingsbeleid De uitbouw van een kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening voor gedetineerden stoelt op een optimale samenwerking. Zowel op bovenlokaal niveau als in de lokale gevangenis zijn structuren uitgebouwd ter bevordering van de samenwerking tussen de verschillende Vlaamse partners en van de samenwerking met Justitie. Dit jaarverslag richt zich op de lokale ontwikkelingen op vlak van hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. Het rapport kwam tot stand i.s.m. de Vlaamse partners aanwezig in de gevangenis en werd gecoördineerd door de beleidsmedewerker. Ieder hoofdstuk stemt overeen met één van de 5 strategieën van het Vlaams strategisch plan hulpen dienstverlening aan gedetineerden. Naast een omschrijving van de gerealiseerde initiatieven wordt ook steeds een reflectie weergegeven. Op basis van deze actuele situatie en de reflectie worden tevens aandachtspunten geformuleerd naar de toekomst toe. De samenwerking, wisselwerking en inspanningen van alle Vlaamse actoren om tot een kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening aan gedetineerden komen door dit stramien het best tot hun recht.
7
Hoofdstuk 1: Situering van de gevangenis De gevangenis van Oudenaarde werd gebouwd in 1919 en voor het eerst in gebruik genomen in 1922. Zij deed tot 1933 dienst als arresthuis. Vanaf 1936 werd ze heropend als strafhuis, voornamelijk gericht op langgestraften (meer dan 3 jaar). Deze categorisatie is tot vandaag behouden: hier verblijven voornamelijk langgestraften en daarnaast ook een zgn. ‘risicopubliek’: gedetineerden met een persoonlijkheidsproblematiek. Daarnaast heeft deze gevangenis ook een beklaagdensectie voor personen met voorhechtenis in het gerechtelijk arrondissement Oudenaarde. De verhouding veroordeelden ten opzichte van beklaagden is ongeveer 70-30. De strafinrichting van Oudenaarde heeft een gemiddelde capaciteit van 132 gedetineerden. Op 8 mei 2013 bedroeg het bevolkingsaantal 157. Het jaargemiddelde van 2012 bedraagt 156,6. Het overbevolkingspercentage bedroeg gemiddeld 18,7% in 20121. Er zijn 122 cellen aanwezig in het cellulair gedeelte. Het aantal straf- en veiligheidscellen bedraagt 4. Deze cellen worden voor beide maatregelen gebruikt. In de afdeling beperkte detentie, die afgesloten is van het cellulair, zijn er 10 cellen. De gevangenisinfrastructuur werd gebouwd volgens het Ducpétiaux-model. Het cellulair gedeelte bestaat uit twee vleugels met elk 3 verdiepingen. Per verdieping is er een centrum; een veilig sas dat permanent wordt bemand door twee beambten, zij regelen alle communicatie op de verdieping en controleren de bewegingen. De eerste sectie wordt voorbehouden voor de beklaagden en tijdelijk verblijvende veroordeelden (gedetineerden die hier verblijven twee weken voor de verschijning van de strafuitvoeringsrechtbank Oudenaarde). Ook gedetineerden met een speciaal regime verblijven hier. De vierde sectie wordt bewoond door inkomende veroordeelden. Dit is een transitsectie: gedetineerden zitten hier in afwachting van een mutatie naar een andere sectie. De overige secties huisvesten de veroordeelden. In de gevangenis heerst een gesloten regime. Er is dagelijks ’s avonds een opendeurmoment per sectie (behalve voor beklaagden). Naast de cellen biedt de gevangenis volgende accommodaties: - Voor de administratieve diensten: burelen voor griffie, reclasseringsbureau, boekhouding - Burelen voor directie, psychosociale dienst, bewakend kader en personeel - Ambtswoning waar personeelssecretariaat en preventie-adviseur werden ondergebracht, waar tevens verschillende vergaderruimtes ter beschikking zijn voor alle diensten in de gevangenis - Commissiezaal die dienst doet als vergaderruimte (voornamelijk structurele overlegorganen binnen de inrichting) en waar de Strafuitvoeringsrechtbank zitting houdt - Voor het onthaal: portierunit met opbergmogelijkheden, metaaldetectie en RX-scanner - 5 advocatenruimtes voor privé-onderhoud met raadsheren - Voor het bezoek: bezoekersruimte, kamer ongestoord bezoek, familiale bezoekruimte, compartimenten voor glasbezoek - Voor de arbeid 3 werkplaatsen (poetslappenmagazijn, kleermakerij en magazijn voor andere industriële arbeid) - Diverse magazijnen voor voeding , kledij en kantine - Twee wandelingen (één per vleugel) met openluchtfitnesstoestellen, sportveld, tafeltennistafels - 4 individuele wandelruimtes (voor gedetineerden in de strafcel) 1
Bron: Jaarverslag DG EPI 2012
8 -
Fouilleer ruimte na onthaal of bezoek 4 straf- en veiligheidscellen Medisch kabinet Grootkeuken en bijkeuken Personeelsrefter Werkplaats en magazijn voor de technische dienst Doucheunits op sectie Dienst Echo heeft volgende lokalen voor de uitvoering van hulp- en dienstverlening ter beschikking2: o Computerlokaal o Leslokalen (waaronder praktijklokaal voor de lessen Loodgieterij) o Polyvalente zaal voor evenementen, vormingen, culturele activiteiten of cursussen o 5 bureelruimtes o 2 gespreksruimtes voor individueel aanbod (psycholoog of trajectbegeleiders) o Bibliotheeklokaal o Fitnesszaal
De polyvalente zaal wordt benut voor lessen, activiteiten, vormingscursussen, evenementen, etc.
2
Dit betekent niet dat enkel dienst Echo gebruik maakt van deze lokalen; mits onderlinge afspraken en afstemming is het mogelijk dat alle personeelsleden hiervan gebruik maken.
9
Hoofdstuk 2: Samenwerkingsmodellen en organisatievormen voor de uitbouw van een kwalitatief aanbod (strategie 3) Hulp- en dienstverlening heeft reeds een lange traditie in SIO. Vooral onderwijsaanbod werd reeds uitgebouwd voor de komst van het strategisch plan hulp- en dienstverlening. Met de komst van het strategisch plan werd het onderwijs kwalitatief naar een hoger niveau getild en structureel meer ingebed. De culturele, sportieve activiteiten en aanbod inzake geestelijke gezondheidszorg, tewerkstelling en welzijnswerk werden opgestart of uitgebreid sinds 2008. De uitbouw van dit kwalitatieve aanbod, waarvan een overzicht verderop in dit jaarverslag aan bod komt, is te danken aan gestructureerde samenwerkingsmodellen en organisatievormen. Hierbij is er aanhoudend aandacht voor de grootst mogelijke efficiëntie en effectiviteit van een integrale hulp- en dienstverlening. Er wordt tevens gestreefd de samenwerkings- en overlegstructuren zo transparant mogelijk te maken. In dit hoofdstuk vindt de lezer een overzicht van overlegstructuren specifiek voor de strafinrichting van Oudenaarde. Later wordt dieper ingegaan op de organisatie- en overlegstructuur van dienst Echo en zijn sleutelfuncties.
1. Organogram SIO Onderstaand organogram geeft een overzicht van de verschillende diensten binnen de strafinrichting. Opgelet: het gaat hier om een organogram waarbij de hulp- en dienstverlening dient gesitueerd te worden binnen Echo; de externe diensten (Vlaamse Overheid) werden hierin niet opgenomen.
10
2. Organogram dienst ECHO Onderstaand organogram geeft een beeld weer van de organisatie van de dienst Echo.
11
3. Overlegstructuren Onderstaand organogram betreft de overlegstructuren binnen de strafinrichting. Opgelet: dit betreft overlegstructuren van zowel justitiële partners onderling als samenwerking met de Vlaamse partners.
Vanaf 3.1 worden de overlegstructuren inzake hulp- en dienstverlening besproken.
3.1 Op beleidsniveau Echo+ Echo+ is een overlegstructuur waarin de directies, coördinatoren en medewerkers van de verschillende Vlaamse partners (De Rode Antraciet, Consortium X, CVO, CBE, VDAB, geestelijke gezondheidszorg, CAW, Suggnomé, Touché) en directie van de gevangenis zetelen. Dit overlegorgaan heeft als doel beleidsmatige ontwikkeling van hulp- en dienstverlening in strafinrichting Oudenaarde. Nieuwe ontwikkelingen op Vlaams overkoepelend niveau worden toegelicht, beslissingen worden genomen m.b.t. de uitbouw van hulp- en dienstverlening in SIO, bestaand aanbod wordt geëvalueerd, nieuw aanbod wordt ingepland. De concrete organisatie en uitwerking van het aanbod gebeurt in het operationeel overleg Echo. Normaliter komt Echo+ viermaal per jaar samen. In 2012 is deze vergaderingen driemaal doorgegaan.
3.2 Op intermediair niveau Stuurgroep bibliotheek Deze stuurgroep volgt de vooruitgang van de bibliotheek binnen de strafinrichting en staat in voor de verdere opvolging van de werking. De betrokken partners zijn beleidsmedewerker,
12 bibliotheekmedewerker, verantwoordelijke bibliotheek Stad Oudenaarde, afgevaardigde provincie Oost-Vlaanderen, verantwoordelijke cultuur, Echo beambte en directeur gevangenis Oudenaarde. Werkgroep onderwijs Dit overleg is samengesteld uit de onderwijscoördinator, algemeen bestuurder Consortium X, directie Centrum Basiseducatie, directie Centrum volwassenenonderwijs (Hét CVO) en de Vlaamse beleidsmedewerker. Doel van dit overleg is onderhandelen tussen de verschillende betrokken partners over een onderwijsaanbod dat aansluit op de behoeftes van gedetineerden. Bestaand en nieuw aanbod betreffende onderwijs aan gedetineerden in SIO wordt hier besproken. Belangrijk is tevens afstemming van het onderwijsaanbod op de gevangeniscontext. Werkgroep GGZ Deze werkgroep heeft als doel de samenwerking af te stemmen tussen verschillende diensten die een aanbod betreffende geestelijke gezondheid hebben. De betrokken actoren zijn PSD, JWW (trajectbegeleiders), medische dienst en centrum geestelijke gezondheidszorg. In 2012 is deze werkgroep een maal samengekomen met als doel de afstemming van het CGG aanbod binnen de strafinrichting. Binnen deze werkgroep werd ook de mogelijkheid aangeboden om het thema te verruimen naar welzijn en gezondheid (in plaats van louter geestelijke gezondheid). Tot op heden werd hieraan nog geen gevolg gegeven.
3.3 Op operationeel niveau Echo-overleg Dienst Echo staat in voor de dagdagelijkse opvolging van het hulp- en dienstverleningsaanbod. Driewekelijks komen lokale medewerkers van de belangrijkste partners betreffende hulp- en dienstverlening samen met als doel uitwerking en organisatie van het aanbod. De betrokken partners in dit overleg kunnen steeds adviseren of voorstellen doen m.b.t. nieuw aanbod. Daar de psychosociale dienst een belangrijke toeleidingsfunctie behelst, sluit steeds een gemandateerd PSD-lid aan op een Echo-overleg, zodanig dat deze dienst op de hoogte is van relevant aanbod en indien nodig potentiële kandidaten kan screenen of toeleiden. Tevens heeft deze dienst een belangrijke advies- en signaleringsfunctie, daar men een goed beeld heeft van de populatie in de strafinrichting. Bij het ontwikkelen van nieuw aanbod houdt Echo steeds rekening met adviezen vanuit PSD, JWW of andere diensten. Daarnaast is er aanwezigheid van de directeur, Echo-beambte en een penitentiair assistent. Op die manier worden voorstellen en beslissingen die betrekking hebben op het regime onmiddellijk teruggekoppeld of meegenomen naar de PA-vergadering (overleg van het bewakend kader). Bovendien betekent de aanwezigheid van justitiepersoneel op dit overleg een structurele samenwerking tussen Justitie en de diensten van de Vlaamse Overheid. Dit draagvlak is van essentieel belang voor de tenuitvoerlegging van de hulp- en dienstverlening in de strafinrichting. Werkgroep Sport In deze werkgroep worden sportinitiatieven concreet uitgewerkt. Dit overleg wordt voorgezeten door de sportfunctionaris. Op regelmatige basis nemen de beleidsmedewerker en een directielid van de gevangenis deel. Gedetineerden die zich engageerden om sportfatiek te worden nemen deel aan deze werkgroep. Er kunnen voorstellen gedaan worden, adviezen gegeven worden, de stand van zaken rond concrete projecten wordt besproken. Nieuwe initiatieven worden steeds teruggekoppeld door de sportfunctionaris op het Echo-overleg. Tenslotte neemt een penitentiair assistent deel aan deze werkgroep, die advies verleent m.b.t. aanbod dat invloed kan hebben op het regime. Indien nodig worden concrete voorstellen meegenomen naar de PA-vergadering. Lerarenoverleg
13 Driemaandelijks overleggen alle leerkrachten en vrijwilligers die een onderwijsaanbod uitvoeren binnen de gevangenis met de onderwijscoördinator omtrent de stand van zaken, praktische problemen, inplanning van de lessen. Ook facilitaire ondersteuning en omgang met/studiegedrag van de cursisten komt aan bod. Eventueel nieuw aanbod wordt toegelicht. Doel van dit overleg is een intervisiemoment tussen leerkrachten en onderwijscoördinator.
3.4 Overleg gericht op samenwerking, afstemming van onderling aanbod Klein welzijnsteam Het klein welzijnsteam omvat alle lokale actoren die werkzaam zijn in de welzijnszorg en gaat maandelijks door. Het gaat voornamelijk om PSD-leden en trajectbegeleiders. Doel van dit overleg is structurele samenwerking in concrete dossiers en afstemming van elkaars werking. Dit overleg bestaat dan ook voornamelijk uit dossierbespreking. Indien dit nodig wordt geacht, kan de onderwijscoördinator, psycholoog GGZ of VDAB-consulente aansluiten op dit overleg om een concreet dossier te bespreken. Er wordt hierbij steeds met respect omgegaan met het beroepsgeheim in specifieke functies. Teamvergadering JWW Medewerkers van Justitieel Welzijnswerk komen wekelijks samen. Dit overleg fungeert als intervisiemoment: dossiers worden besproken, trajectbegeleiders ondersteunen en adviseren elkaar. Nieuwe bovenlokale ontwikkelingen betreffende de werking van justitieel welzijnswerk worden toegelicht. Op dit overleg wordt de werking van JWW besproken en afgestemd binnen de gevangeniscontext. Maandelijks sluit de beleidsmedewerker aan op deze teamvergadering, zodra de dossierbespreking afgelopen is. Tevens wordt hier het geplande aanbod toegelicht door de organisatieondersteuner. Daar de trajectbegeleiders een cruciale toeleidingsfunctie hebben, is het belangrijk dat zij goed op de hoogte zijn van bestaand en nieuw hulp- en dienstverleningsaanbod.
3.5 Overleg van de gevangenis waarin de diensten van de Vlaamse gemeenschap participeren Narapport Dagelijks overleg tussen directie van de gevangenis, penitentiair assistent, PSD en beleidsmedewerker. Operationele werking van de gevangenis wordt besproken. Het rapport (gedetineerden die een onderhoud vragen met de directie) en tuchtprocedures wordt toegelicht en indien nodig worden verdere stappen teruggekoppeld naar relevante diensten. DIR-PA Overleg tussen gevangenisdirectie en hoofd penitentiair assistent(en). Beleidsmatige aansturing binnen de gevangenis wordt afgestemd. Beslissingen betreffende het regime, gevangenisreglement en personeelskader worden genomen. Indien er beslissingen omtrent hulp- en dienstverleningsaanbod die van invloed zijn op het gevangenisregime moeten worden genomen, worden deze hier behandeld. Interunit Tweejaarlijks overleg tussen de verschillende diensten (units) binnen de gevangenis. Per dienst wordt één gemandateerde verwacht op deze vergadering. Nieuwe ontwikkelingen of beslissingen betreffende organisatiestructuur, operationele werking of personeelskader worden toegelicht. Afstemming tussen alle diensten binnen de gevangenis gebeurt hier. Vanuit Echo gaat één gemandateerde naar dit overleg om nieuwe ontwikkelingen of gepland aanbod betreffende hulp- en dienstverlening toe te lichten en indien nodig af stemmen met één of meerdere diensten (bv. voor
14 de receptie van de diploma-uitreiking gaat de onderwijscoördinator in samenwerking met de hoofdkok). Lokale Stuurgroep Drugs Driemaandelijks overleg tussen PSD-directeur van de gevangenis, PSD-leden, beleidsmedewerker, trajectbegeleider, drugcoördinator werkzaam binnen FOD Justitie en medewerkers van drughulpverleningsinstanties die verslaafdenzorg aanbieden binnen de gevangenis (CAP, De Kiem). Doel van dit overleg is het drugbeleid binnen de gevangenismuren ontwikkelen, evalueren en afstemmen tussen de diensten die een gedeelde verantwoordelijkheid hebben in deze materie. In 2012 lag de focus van dit overlegorgaan voornamelijk op de ontwikkeling van een Drugvrije Afdeling binnen de gevangenis. Stuurgroep Herstel Beleidsmatige ontwikkelingen omtrent herstel(recht) en herstelbemiddeling worden hier besproken. Dit overleg is uitgebreider dan de gevangeniscontext en betrekt verschillende organisaties en diensten werkzaam in deze materie. Aanwezigen op dit overleg zijn namelijk trajectbegeleiders JWW, slachtofferhulp, justitiehuis, bemiddelaars minderjarigen en burenbemiddelaar en de coördinator Herstel van de provincie Oost-Vlaanderen.
3.6 Extralokaal overleg Provinciale toetsingsgroep CGG Eclips Deze groep is samengesteld uit de directie, de teamverantwoordelijke van het forensisch team en medewerkers van CGG Eclips, uit directieleden van de CGG’s op wiens werkingsgebied de gevangenissen van Oudenaarde en Dendermonde liggen en uit de Vlaamse beleidsmedewerkers van de gevangenissen van Oudenaarde, Dendermonde en Gent. Bedoeling is om de penitentiaire en postpenitentiaire inzet te bespreken en te waken over de verdeling van de middelen over de gevangenissen heen. De toetsingsgroep kwam in 2012 tweemaal samen. VOC Op VOCVO komen alle Vlaamse onderwijscoördinatoren op regelmatige basis samen (VOC) om een Vlaams onderwijsbeleid in de gevangenissen uit te werken. Op 29 en 30 maart was er een visietweedaagse met alle Vlaamse onderwijscoördinatoren die uiteindelijk resulteerde in een actualisering van het Vlaams beleidsplan onderwijs aan gedetineerden.
15
4. PMD-werking De hierboven geschetste overlegstructuren worden in onderstaand schema verduidelijkt. De overlegstructuren die worden voorgezeten door de gevangenisdirectie (narapport, DIR-PA, Interunit) zijn hierin niet opgenomen.
Echo+ (PMD)
Echo
Werkgroep Onderwijs
Werkgroep Sport
Teamvergadering JWW
Klein welzijnsteam
Stuurgroep drugs
Stuurgroep bibliotheek
Werkgroep geestelijke gezondheidszorg
Leerkrachtenoverleg
5. Sleutelfuncties Functie Beleidsmedewerker Organisatieondersteuner Trajectbegeleiders Sociaal-cultureel werker
VTE 1 0,8 1,9 0,2
Sportfunctionaris
0,3
Onderwijscoördinator Detentieconsulent VDAB Bibliotheekconsulent Echo PB Communicatieverantwoordelijke Therapeut CGG
1 0,5 0,5 1 1 0,2
Organisatie Vlaamse overheid – dep. WVG CAW – justitieel welzijnswerk CAW – justitieel welzijnswerk De Rode Antraciet
Standplaats gevangenis gevangenis gevangenis Verschillende Vlaamse gevangenissen De Rode Antraciet Gevangenissen Gent, Oudenaarde, Dendermonde Consortium X gevangenis VDAB gevangenis Stad Oudenaarde gevangenis FOD Justitie gevangenis FOD Justitie gevangenis Centrum Geestelijke gevangenis Gezondheidszorg Eclips
De beleidsmedewerker is een personeelslid van de Vlaamse overheid en is tewerk gesteld binnen de afdeling Welzijn en Samenleving van het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. De
16 beleidsmedewerker leidt samen met de gevangenisdirectie en de verantwoordelijken van de verschillende hulp- en dienstverleningsorganisatie het geheel aan hulp- en dienstverlening in goede banen. Hij/ zij coördineert de hulp- en dienstverleningsinitiatieven in de gevangenis en zorgt ervoor dat de verschillende actoren samenwerken en hun werking plannen en bijsturen. De beleidsmedewerker vertegenwoordigt de Vlaamse overheid en de hulp- en dienstverleners bij de gevangenisdirectie en tracht in overleg met de gevangenisdirectie het aanbod af te stemmen op de penitentiaire context. De organisatieondersteuner is een medewerker van de dienst Justitieel Welzijnswerk (JWW) binnen het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW). In samenwerking met de beleidsmedewerker zorgt zij ervoor dat de hulp- en dienstverleners hun werk goed kunnen doen. De organisatieondersteuner staat in voor de praktische organisatie van de hulp- en dienstverlening in de gevangenis zoals bekendmaking van activiteiten, het peilen naar verwachtingen van gedetineerden, inplannen van lokalen. Ook de trajectbegeleiders zijn medewerkers van de dienst JWW binnen het CAW. Ze wijzen de gedetineerden de weg doorheen de waaier aan hulp- en dienstverlening tijdens en na de detentie en motiveren de gedetineerden om aan hun persoonlijke situatie te werken. Ze gaan na welke vragen, noden en behoeften de gedetineerden hebben. Ze informeren hen over het bestaande aanbod binnen de gevangenis, oriënteren hen en leiden hen naar het aanbod toe. Ze volgen het verloop van het hulp- en dienstverleningstraject en evalueren het. Bovendien kan de trajectbegeleider gedetineerden helpen bij het uitbouwen van hun reclassering. Bij dat alles werkt de trajectbegeleider nauw samen met de psychosociale dienst en met andere relevante diensten van de gevangenis. Vanuit het consortium volwassenenonderwijs is een onderwijscoördinator tewerkgesteld in de gevangenis. Hij heeft als taak hier een behoefte dekkend onderwijsaanbod uit te bouwen. Daartoe werkt hij nauw samen met de andere diensten en de directie in de gevangenis. Hij onderzoekt en verzamelt ook de opleidingsbehoeften van de gedetineerden, hij geeft informatie over het aanbod, hij onderhandelt met de centra over de uitbouw van een aanbod. Ook de ondersteuning van de leerkrachten behoort tot het takenpakket van de onderwijscoördinator. Daarnaast ondersteunt hij de gedetineerden bij hun zelfstudie, helpt hen bij hun vragen, geeft steun wanneer het moeilijker loopt. Ook kan de onderwijscoördinator een deel van de extra administratieve last op zich nemen: de rapportering aan de verschillende overheden, registratie van deelname, de zorg voor de logistiek, enz. Parallel aan de werking van sportdiensten verbonden aan steden en gemeenten, streeft de sportfunctionaris van De Rode Antraciet ernaar om, in samenwerking met anderen, zoveel mogelijk gedetineerden in de gevangenis aan te zetten om gezond te bewegen of te sporten in kwaliteitsvolle omstandigheden. In samenwerking met diverse interne (beambten, sportmonitoren, …) en externe partners staat zij in voor de uitbouw van een continu, duurzaam en kwaliteitsvol sportaanbod. Zij zet samenwerkingsverbanden op met externe sportorganisaties, werkt vernieuwde sportinitiatieven uit die inspelen op de behoeften van de gedetineerden en staat mee in voor het goede verloop van bv. sporttoernooien. De sociaal-cultureel werker van De Rode Antraciet begeleidt binnen de gevangenis de ontwikkeling van een evenwichtig en gediversifieerd sociaal cultureel aanbod. Binnen deze sociaal-culturele werking gaat speciale aandacht naar cursuswerk, sociaal-artistieke projecten, bibliotheekwerking, enzovoort. Binnen strafinrichting Oudenaarde wordt veel aandacht besteed aan de samenwerking tussen de diensten en personeel werkzaam binnen Justitie enerzijds en de Vlaamse partners anderzijds. Met oog op deze doelstelling, die tevens vervat zit in het operationeel plan van Justitie, zijn er binnen de
17 dienst Echo twee voltijdse functies bekleedt door enerzijds een Echo penitentiair bewakingsassistent (Echo PB) en anderzijds een communicatieverantwoordelijke. De taken van de Echo PB bestaan erin om het hulp- en dienstverleningsaanbod op een praktische manier af te stemmen op het gevangenisregime. Concreet betekent dit dat hij leslijsten opmaakt en bezorgt aan de werkhuizen, appèl doet van gedetineerden in de lessen, tijdens activiteiten, (vormings)cursussen of sportactiviteiten. Hij bezorgt schriftelijke vragen van gedetineerden gericht aan hulp- of dienstverleners aan de juiste personen en oefent een bewakingsfunctie uit tijdens activiteiten. De communicatieverantwoordelijke heeft een algemeen communicatieve taak binnen de gevangenis. Aansluitend geeft zij mee vorm aan de operationele werking van dienst Echo. Zij plant activiteiten in de agenda’s rekening houdend met bewegingen en gevangenisregime, neemt deel aan de praktische organisatie bij de uitbouw van aanbod, zorgt ervoor dat het penitentiair personeel op de hoogte is van activiteiten en lessen uit het hulp- en dienstverleningsaanbod. Tevens staat zij in voor de communicatie van alle aanbod, zowel naar penitentiair personeel (d.m.v. een wekelijkse activiteitenkalender), gedetineerden (d.m.v. brochures, affiches en flyers) en directie. Ter conclusie kan gesteld worden dat deze sleutelfuncties de brugfunctie vormen tussen Justitie en de diensten van de Vlaamse Overheid. De VDAB-consulent staat in voor de individuele begeleiding van gedetineerden in hun zoektocht naar een geschikte beroepsopleiding of tewerkstelling. Indien nodig verkent zij mogelijkheden om de cliënt tewerk te stellen in een sociaal werktraject of beschutte werkplaats. De consulent levert ook een bijdrage tot de assessmenttrainingen en geeft, indien nodig, sollicitatietrainingen. Zij is twee dagen per week aanwezig. De consulent gevangenisbibliotheek staat in voor het beheer van de gevangenisbibliotheek. Zij houdt de collecties up-to-date, integreert het bibliotheek uitleensysteem in de gevangeniscontext, helpt bibliotheekbezoekers wegwijs maken. Sporadisch organiseert zij tevens debatavonden of literaire activiteiten. De therapeuten van het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg bieden begeleiding aan gedetineerden op doorverwijzing en wanneer zijn een hulpvraag en een psychische lijdens-druk ervaren.
6. Overzicht partners Samenwerkingspartners zijn die partners die door hun regelgeving een permanente opdracht hebben gekregen ten behoeve van de doelgroep van de gedetineerden of die via een contract of overeenkomst activiteiten aanbieden aan de doelgroep gedetineerden. Onderstaand schema geeft een visualisering van betrokken partners in de uitbouw van hulp- en dienstverlening binnen SIO voor 2012 weer.
18
Cultuur
Sport
Onderwijs
JWW
De Rode Antraciet
Hét CVO Vlaamse Ardennen
De Rode Antraciet
Stad Oudenaarde
CBE Zuid-OostVlaanderen
Stad Oudenaarde
Vormingplus
Provincie OostVlaanderen Trainers sportleerkrachten vrijwilligers
Gezondheid
Werk
Welzijn
Centrum Geestelijke Gezondheids zorg Eclips
VDAB
JWW
Groep Intro
vzw Touché
Consortium X
CAP
Vokans
Tele-onthaal
CVO VAZOV Vrijwillige lesgevers
SOS Nuchterheid
Leerpunt Zuid-OostVlaanderen
7. Het GedetineerdenOpvolgSysteem (GOS) In 2009 is het GOS, net als in alle gevangenissen, van start gegaan in SIO. Dit is een beveiligd elektronisch web-gebaseerd opvolgen registratiesysteem. De trajectbegeleiders, organisatieondersteuners, beleidsmedewerker en alle andere relevante betrokken organisatoren (onderwijscoördinator, sportfunctionaris, …) zullen dit systeem hanteren om het volledige aanbod in weer te geven, evenals om de participatie van de gedetineerden hieraan in kaart te brengen. De trajectbegeleiders gebruiken het systeem ook in functie van de opvolging van hun cliënten. Het systeem draait nog niet optimaal. In 2013 en daaropvolgende jaren dient hier zeker aan gewerkt te worden. Op basis hiervan kan analyse van het cijfermateriaal uit het GOS gebruikt worden om het hulp- en dienstverleningsaanbod in de gevangenis beleidsmatig af te stemmen.
Conclusies en toekomstperspectieven De bestaande overlegstructuren en –organen maken van dienst Echo een goed draaiend hulp- en dienstverleningsteam binnen de gevangenis van Oudenaarde. Dagelijkse contacten met directie van SIO zorgen ervoor dat erkenning voor de werkzaamheden van en betrokkenheid t.a.v. Echo goed zit. Echo wil blijvend investeren in de betrokkenheid van en samenwerking met het penitentiair personeel. Hier willen we in de toekomst nog sterker aan werken. Werken aan bekendmaking van hulp- en dienstverlening en integratie van dienst Echo in de gevangeniscultuur zijn prioriteit. Daarnaast is het ook aangewezen om te waken over het behoud van operationele werkgroepen. De laatste jaren zijn deze afgenomen. Deze werkgroepen (bv. tewerkstelling, sociaal artistiek) bewezen in het verleden reeds hun nut maar verloren doorheen de tijd concrete inhoud of werden na verloop van tijd niet meer georganiseerd. Het is hierbij niet de bedoeling om te vervallen in een ‘vergadercultuur’, maar voor sommige onderwerpen of domeinen (bv. cultuur) is heropname van een dergelijke werkgroep wel aangewezen. Deze werkgroepen bevorderen samenwerking tussen
19 verschillende partners en medewerkers in hetzelfde domein (of verschillende domeinen). Dergelijke werkgroepen betekenen ook de mogelijkheid tot samenwerking en afstemming tussen penitentiair personeel en lokale medewerkers hulp- en dienstverlening. Tevens bieden deze overlegorganen ook aan (gemandateerde) gedetineerden de mogelijkheid om advies te verlenen of noden en behoeften uit de populatie te signaleren aan verantwoordelijke organisatoren, hetgeen zeker een meerwaarde betekent in de uitbouw van het aanbod. Gelet op deze laatste opmerking is het regelmatig bijwonen van het GedetineerdenOverlegOrgaan3 door de beleidsmedewerker zeker een stap in de goede richting. De nieuwe ontwikkelingen die zich opdringen naar aanleiding van het decreet ‘hulp- en dienstverlening aan gedetineerden’ van de Vlaamse Overheid dat in maart 2013 werd bekrachtigd zullen ervoor zorgen dat bestaande overlegorganen en –structuren geherformuleerd of geherstructureerd worden in 2013, of een nieuwe invulling zullen krijgen. Er zal een beleidsteam opgericht worden dat belast wordt met de taak om het beleid inzake hulp- en dienstverlening in SIO uit te stippelen. Dit met het oog op de ontwikkeling van een actieplan tegen 1 december 2013 (zoals voorgeschreven in het decreet), waarin een aantal lokale concrete doelstellingen zullen geformuleerd worden betreffende hulp- en dienstverlening in SIO. Een coördinatieteam wordt opgericht teneinde dit actieplan uit te voeren.
3
Overlegorgaan georganiseerd en voorgezeten door de gevangenisdirectie, in overeenstemming met de Basiswet. Dit overlegorgaan heeft een adviesfunctie van gedetineerden naar de directie toe omtrent regime, leven in de gevangenis etc. Regelmatig komt hier ook het hulp- en dienstverleningsaanbod ter sprake.
20
Hoofdstuk 3: uitbouw van een kwalitatief aanbod (strategie 1) Binnen dit derde hoofdstuk wordt per gevangenis een omschrijving gegeven van de uitbouw van een kwalitatief hulp- en dienstverleningsaanbod. Dit aanbod wordt getoetst aan de volgende kwaliteitscriteria: toegankelijk, kwaliteitsvol, continu (voor, tijdens en na detentie), laagdrempelig en op maat van de gedetineerde. Per beleidsdomein worden de belangrijkste realisaties van het afgelopen werkjaar benoemd en de structurele werkpunten en aanbevelingen omschreven. Een gedetailleerd overzicht van de verschillende activiteiten is terug te vinden in bijlage. Deze fiches geven aan of het om een projectmatig, tijdelijk dan wel structureel aanbod gaat en of het aanbod groepsgericht, dan wel individueel is.
21
22
1. Welzijn Kinderbezoek (fiche p. 53) Wekelijks wordt op woensdagnamiddag kinderbezoek georganiseerd. De organisatie hiervan is de verantwoordelijkheid van de organisatieondersteuner. In week 1 zijn (stief)kinderen van de gedetineerde vader toegelaten. Ook (stief)broer of –zus en kleinkind zijn welkom. In week 2 is ook de andere ouder, voogd of begeleider welkom, eventueel met (stief)nichtjes of -neven. Uitzonderingen op deze regels worden ter goedkeuring voorgelegd aan de directie. De begeleider dient meerderjarig te zijn. De OO’er staat samen met twee vrijwilligers in voor de begeleiding en animatie. Standaard worden gezelschapsspelletjes en knutselgerief ter beschikking aangeboden. Iedere eerste woensdag van de schoolvakantie wordt er extra animatie voorzien door een externe organisatie. In 2012 waren dat IPSOC (Hogeschool Kortrijk), Ludo Bijnens en vzw Aboesjoe. Deze zorgen voor aankleding van de bezoekzaal, organiseren spelletjes waar ze alle kinderen actief bij betrekken, maken samen met de kinderen pannekoeken, etc.
De komst van Sinterklaas op het kinderbezoek Bezoekvrijwilligers (fiche p. 49) De coördinatie van het systeem van bezoekvrijwilligers en de begeleiding van deze personen is één van de taken van de vrijwilligerscoördinator JWW. In de gevangenis van Oudenaarde wordt de coördinatie van bezoekvrijwilligers opgenomen door de organisatieondersteuner. Een bezoekvrijwilliger bezoekt de gedetineerden 1 uur per twee weken, dit gedurende maximum 2 jaar. In 2012 waren 10 bezoekvrijwilligers actief. Voor gedetineerden betekenen de gesprekken met hun vaste bezoekvrijwilliger heel veel: dit zijn meestal ventilerende gesprekken. De vrijwilliger toont interesse in de persoon achter de dader, op die manier is er terug contact met de buitenwereld. Bezoekvrijwilligers zijn er in de eerste plaats voor gedetineerden die zelden of nooit bezoek ontvangen, hetgeen toch bijna de helft van de populatie bedraagt. Yoga (fiche p.59)
23 De yoga-lessen zijn gericht op relaxatie en meditatie. Deze sessies worden gegeven door een medewerker van A Light House in Wetteren. Met een gemiddelde van 4 deelnemers per sessie bereiken we hiermee geen grote groep. Niettemin geven de deelnemers wel aan dat dit een belangrijke uitlaatklep en zinvolle tijdsbesteding vormt. Deze lessen zijn meestal bedoeld voor personen die niet geïnteresseerd zijn in intensief sporten, maar wel in beweging willen blijven. Op die manier kunnen ze beter omgaan met gevoelens van stress. Valentijnsbezoek (fiche p. 54) Jaarlijks wordt een Valentijnsbrunch gegeven voor de gedetineerde en zijn partner. Dit gaat telkens door in de bezoekzaal, die voor de gelegenheid versierd wordt. Voorwaarde tot deelname is minimum 3 maanden bezoek krijgen van de partner. Met 24 deelnemers is dit een populaire activiteit waar veel gedetineerden naar uitkijken. Cursus ‘Hoe kijk ik naar mijn straf?’ (fiche p.52) Doel van deze vormingscursus is om in een gespreksgroep stil te staan bij wat gestraft zijn voor hen betekent. Er wordt aandacht besteed aan persoonlijke inbreng en mening, maar ook de reactie van de maatschappij en de media worden besproken. Deze gespreksgroep wordt gemodereerd door een medewerker van De Rode Antraciet. In 2012 waren er 6 inschrijvingen voor deze vormingscursus, waarvan er 4 deze afwerkten. Personen die de cursus volgen geven aan dat zij achteraf zeer tevreden zijn, maar het vergt wel een grote motivatie om deel te nemen. Toeleiders geven aan dat het niet evident is om mensen hiertoe te motiveren. Mindfulness (p. 56) Deze cursus werd gratis aangeboden door Centrum Morele Dienstverlening. Bedoeling hiervan is om gedetineerden te laten kennismaking met deze techniek, die door veel vrije burgers enthousiast wordt onthaald. Mindfulness is een techniek die leert omgaan met stress en agressie. Er waren 8 inschrijvingen, maar uiteindelijk namen slechts twee personen deel aan de 2 georganiseerde sessies. Cursus ‘Omgaan met lastige situaties’ (fiche p.57) Deze cursus, georganiseerd door De Rode Antraciet, richt zich op drie grote thema’s: communicatie, conflicthantering en omgaan met agressie. ‘OLS’ bevat zowel een theoretisch als een praktisch luik. Dit aanbod is groepsgericht vanuit de visie dat men op die manier het meeste van elkaar leert. Deze cursus wordt jaarlijks herhaald in SIO. Cursisten zijn over het algemeen zeer tevreden. Vooral voor beklaagden blijkt deze vorming interessant te zijn, gezien zij niet kunnen deelnemen aan het aanbod van vzw Touché (zie verder). Trajectbegeleiding en familiale detentiebegeleiding (fiches p. 51 en 58) Deze deelaspecten worden beide aangeboden door de trajectbegeleiders van Justitieel Welzijnwerk. Trajectbegeleiding is gericht naar de gedetineerden zelf. Bedoeling is om via trajectbegeleiding gedetineerde personen wegwijs te maken in de gevangenis, te helpen omgaan met psychologische en praktische problemen en te zoeken naar zinvolle detentie-inhoud (ingaan op de hulpvraag). De trajectbegeleiders zijn aanspreekbaar over alle domeinen van hulp- en dienstverlening maar helpen ook met vragen rond detentie, sociale administratie en reclassering. In 2012 zijn er 224 onthaaldossiers en 46 begeleidingen geregistreerd in het GOS. Een ander onderdeel van het takenpakket van de trajectbegeleiders is proactief onthaal. Wegens onderbezetting van het JWW-team is dit enkel mogelijk via verspreiding van een persoonlijke brief en folder. Gedetineerden uit de regio Oudenaarde worden indien mogelijk wel proactief gezien. Dit lukte niet altijd. In sommige periodes werd gewerkt met een wachtlijst maar kreeg men wel steeds standaard een brief en folder mee. Momenteel wordt nog steeds de focus gelegd op de hulpvraag (gedetineerden die zelf een gesprek aanvragen met een TB). De duur van de trajecten zijn sterk
24 afhankelijk van de hulpvraag van de gedetineerde en kan bijgevolg variëren van enkele weken tot enkele maanden of zelfs jaren. Een derde luik van de trajectbegeleiding, namelijk nazorg, is zeer beperkt wegens aantal VTE. In 2012 werd aan 3 ex-gedetineerden nazorg aangeboden. Twee van de drie trajectbegeleiders zijn tevens belast met de taak van familiale detentiebegeleiding. Dit houdt in dat zij binnenkomende gedetineerden aanbieden om hun naaste familie te begeleiden. Omwille van praktische en organisatorische redenen, wordt dit enkel aangeboden aan gedetineerden en hun familie uit het arrondissement Oudenaarde. De gedetineerde kan de contactgegevens van zijn familie doorgeven aan de TB als hij dit wenst. De familieleden worden telefonisch op de hoogte gebracht van dit aanbod. Als men op dit aanbod wil ingaan, gaan de trajectbegeleiders op huisbezoek of maakt men een afspraak in het CAW. Dit kan eenmalig zijn, in sommige gevallen wordt ook een begeleiding opgestart. In 2012 waren er 15 nieuwe onthaalgesprekken met familieleden. Hieruit startten 11 begeleidingen. Dit is een halvering ten opzichte van 2010. Trajectbegeleiders stellen vast dat dit te wijten is aan de onderbezetting van hun dienst. Een andere reden is dat er een hoge drempel bestaat voor familieleden om onbekende hulpverleners te contacteren. Daarnaast is de gedetineerde niet altijd op de hoogte van de familiale problemen die zijn detentie met zich meebrengt. Creatief met agressie (fiche p. 50) Vzw Touché is een organisatie die op een alternatieve, constructieve manier zoekt naar mogelijkheden om met moeilijkheden of conflicten om te gaan. De deelnemers leren verschillende technieken die rust kunnen brengen, de zelfkennis kunnen vergroten. Men oefent actief rond communicatie, grenzen stellen, eigen signalen begrijpen, etc. Dit doorlopende aanbod krijgt vorm in zowel groepssessies als individuele gespreksmomenten. Deze experimenteerfase met beide methodieken, werd opgestart begin 2012. Na een jaar werd dit door zowel begeleiders als deelnemers als een succes ervaren. Eind 2012 werden tevens voorbereidingen getroffen om in 2013 van start te gaan met een projectgroep. In deze projectgroep zetelen ‘ervaren’ deelnemers, die reeds een heel traject afgelegd hebben bij Touché. Bedoeling is om de opgedane kennis en vaardigheden te gebruiken om een stap verder te gaan in het aanbod.
2. Gezondheid Psychotherapeutische gesprekken (fiches p.88-89) Wekelijks komt een psycholoog van Centrum Geestelijke Gezondheidszorg naar de gevangenis. Gedetineerden kunnen een persoonlijk gesprek aanvragen indien zij kampen met psychologische en/of psychiatrische problemen. Doel van deze gesprekken is verlichting van deze klachten en/of leren omgaan met hun problemen. Cliënten komen enkel via doorverwijzing naar de psycholoog. De meeste gesprekken zijn op doorverwijzing van PSD, gevolgd door JWW. Niettemin zijn deze gesprekken steeds op vrijwillige basis. In 2012 werd sterk ingezet op samenwerking met andere diensten/partners in de gevangenis. CGG Eclips geeft aan dat zonder deze goede contacten, een kwaliteitsvol aanbod garanderen erg moeilijk is. Dankzij inspanningen is er een goede samenwerking en contact met CGG, PSD, JWW en andere partners. Het aantal verwijzingen toont aan dat het aanbod van CGG complementair is met dat van andere diensten. Zowel kwantitatieve als kwalitatieve evaluatie toont aan dat psychotherapeutisch aanbod een duidelijke meerwaarde betekent binnen de gevangenis, zowel voor gedetineerden als
25 voor de samenwerkingspartners die een andere werkwijze en methodiek hebben, of een andere finaliteit. Een noodgedwongen stopzetting van een begeleiding door transfer van de gedetineerde doorbreekt de continuïteit in het begeleidingsproces. Deze continuïteit is nochtans cruciaal voor de gedetineerde. Een stopzetting van een behandeling belemmert tevens de goede werking van het CGG. Om hiermee om te gaan, nam CGG in 2012 initiatief om alle transfers bij te houden en op basis van deze gegevens in overleg te gaan met CGG’s in andere gevangenissen waar de meeste gedetineerden op transfer gaan. Verdere initiatieven worden genomen in 2013. Ter conclusie kan gesteld worden dat psychologische en/of psychiatrische problematieken een reëel probleem vormen onder gedetineerden. Verdere ontwikkeling van de therapeutische methodiek én initiatieven gericht op preventie op maat van de gevangenis dringen zich op. Het CGG slaagt erin een stabiel aanbod te verwezenlijken binnen de gevangenis, niettemin is verdere ontwikkeling moeilijk en fragiel wegens beperkte middelen. Daarnaast is het bestaande aanbod niet afdoende in vergelijking met de grote nood aan geestelijke gezondheidszorg binnen de gevangenismuren. SOS Nuchterheid (fiche p. 97) Ter ondersteuning van een verslavingsproblematiek kunnen gedetineerden een persoonlijk of groepsgesprek aanvragen met een ervaringsdeskundige. Verschillende verslavingsvormen komen in aanmerking tot behandeling, bv. alcohol-, drugs- of gokverslaving. De ene week heeft de ervaringsdeskundige privé-onderhoud met een cliënt, de andere week gaan er groepsgesprekken door. Deze gesprekken zijn vrijwillig en vrijblijvend en kunnen op initiatief van de gedetineerde of op doorverwijzing van PSD of JWW plaatsvinden. Dit aanbod is gericht naar zowel beklaagden als veroordeelden. Gemiddeld aantal deelnemers in 2012 was 4. CAP (fiche p.100 e.v.) Het centraal aanmeldingspunt drugs of kortweg CAP, wil alle gedetineerden met een drugprobleem ondersteunen in hun zoektocht naar drughulpverlening. Het CAP heeft in eerste instantie tot doel de gedetineerden te informeren over de bestaande drughulpverleningmogelijkheden. Als tweede doelstelling wil deze organisatie mensen motiveren om de stap naar hulpverlening te zetten. Het CAP is geen deel van justitie wat betekent dat mensen niet verplicht worden om in de hulpverlening te stappen. De intaker bespreekt met de cliënt de bestaande mogelijkheden en probeert hem te motiveren tot verandering. Ten derde zal het CAP een doorverwijzing organiseren die het best aansluit op de hulpvraag, wanneer de cliënt een begeleiding of opname overweegt. Het is ook het CAP die de effectieve contacten legt met de hulpverlening om de cliënt daar aan te melden. Men werkt ook de samenwerkingsverbanden met de verschillende centra binnen de drughulpverlening verder uit. Op die manier fungeert het CAP als de brug tussen de gevangenis en de drughulpverlening. In die zin fungeert het CAP als sleutelorganisatie: zij doet geen effectieve drughulpverlening, maar maakt de gedetineerde wegwijs in het landschap van de drughulpverlening en zoekt samen met hem naar een gepast antwoord op zijn hulpvraag. Het CAP is een project dat georganiseerd wordt door de VVBV (=Vlaamse Vereniging Behandelingscentra Verslaafdenzorg) in opdracht van FOD Justitie, dienst gezondheidszorg. CAP is werkzaam in alle Vlaamse gevangenissen, met uitzondering van Ruiselede en Tongeren. Er komt tweewekelijks een begeleider van CAP een halve dag naar de gevangenis. Binnen de gevangenis van Oudenaarde kreeg het CAP in 2012 in het totaal 72 aanmeldingen. Hiervan werden 51 mensen gezien op gesprek, 10 personen gingen vrij of op transfer vooraleer ze
26 gezien konden worden en 11 mensen stonden nog op de wachtlijst eind 2012. In totaal leidde dit tot 86 persoonlijke gesprekken. Onderstaande tabellen zijn een extract uit het jaarverslag van CAP en geven een beeld van de gerechtelijke situatie van cliënten (vnl. beklaagden) en de afloop van de opgestarte trajecten. Gerechtelijke situatie bij aanmelding Iets meer dan de helft (51 %) van de cliënten die zich aanmelden op het CAP in de gevangenis van Oudenaarde is nog beklaagd (VH). De tweede grootste groep zijn cliënten die in aanmerking komen voor een voorwaardelijke invrijheidsstelling (35,3 %).
VH In aanmerking VLV In aanmerking VI VI, conditiebreuk Onbekend Totaal
Aantal 26 1 18 5 1 51
% 51 % 2% 35,3 % 9,8 % 2% 100
Afloop aanmelding Bijna 1 derde van de geziene cliënten wordt naar de hulpverlening doorverwezen (29,4 %). Aantal Doorverwezen 15 Info, reeds hulpverlening aanwezig 5 Info, cliënt neemt na detentie contact met 1 hulpverlening Info, nog niet in de tijdsvw 6 Info, geen hulpvraag 8 Info, geen primaire drugproblematiek 2 Transfer na gesprek 2 Vrijgegaan na gesprek 5 Afgehaakt na gesprek 2 Terugverwezen PSD 3 Lopende 2 Totaal 51
% 29,4 % 9,8 % 2% 11,8 % 15,7 % 3,9 % 3,9 % 9,8 % 3,9 % 5,9 % 3,9 % 100
Suggestie (doorverwezen cliënten) 2 op 3 cliënten wordt ambulant doorverwezen.
MSOC Ambulant CGG Dagwerking Ontwenningsprogramma Kortdurend programma TG
Aantal
%
10 1
66,7 % 6,7 %
1
6,7 %
1
6,7 %
27 Verslavingsafdeling psychiatrie Andere Totaal
2
13,3 %
15
100
3. Onderwijs 3.1 Diplomagerichte opleidingen Loodgieter (fiches p.75-76) In het schooljaar 2012-2013 werd voor de derde keer op rij de beroepsopleiding Loodgieterij georganiseerd. In één schooljaar zien de cursisten 4 modules rond loodgieterij. Men leert de soorten en indeling van buizen, afmetingen, gebruik en toepassing. Ook fitverbindingen en afdichtmateriaal komt aan bod. Om de cursisten juist te oriënteren wordt er bij de aanvang van de opleiding een oriënteringsproef afgenomen, waarna een advies van het studietraject aan de cursist wordt meegedeeld. Voor alle cursisten die nog niet slaagden voor een module, wordt een instapproef afgenomen. Slagen voor deze instaptest is de toelatingsvoorwaarde. Tijdens de voorbije jaren werd reeds een expertise opgebouwd in het organiseren van deze opleiding. De ervaring leert dat deze cursus een groot aantal geïnteresseerde gedetineerden aantrekt. In 2012 werden er twee klasgroepen gevormd van respectievelijk 11 en 14 deelnemers. Personen die de vier modules doorgelopen hebben (en daar ook voor geslaagd zijn), worden automatisch ingeschreven voor de vervolgopleiding Monteur Centrale Verwarming. Deze cursus heeft een sterke focus op praktijk. Echter, post-evaluatie leert ons dat geslaagde gedetineerden na afloop van de opleiding de voeling met de praktijk verliezen. Voor langgestraften, die de overgrote meerderheid van de populatie vormen, betekent dit dat zij na enkele jaren niet meer voldoende op de hoogte zijn van nieuwe methodieken, praktijken, regelgeving etc. Hiervoor dienen we aandacht te hebben bij het organiseren van nieuwe beroepsopleidingen. In 2013 bekijken we mogelijkheden om met deze vaststelling om te gaan. Deze opleiding komt tot stand door een intensieve samenwerking tussen de gevangenis, CVO Vlaamse Ardennen en de onderwijscoördinator, met financiële input van de Centrale Regie der Gevangenisarbeid.
28
Het praktijklokaal van de loodgieters. Monteur Centrale Verwarming (fiches p. 77-78) Deze opleiding wordt ingericht met oog op het behalen van een diploma. De beroepsopleiding monteur centrale verwarming hoort thuis in het studiegebied koeling en warmte. Er worden bepaalde basisvaardigheden aangeleerd met betrekking tot het buigen, verbinden en plaatsen van buizen. Ook fitverbindingen en afdichtmateriaal komt aan bod. Voor deze opleiding werden de cursisten ingedeeld in twee groepen, van respectievelijk 11 en 7 deelnemers. Van de eerste groep met 11 starters waren er 8 personen die de opleiding effectief voltooiden. In de tweede groep lag deze verhouding op 7 deelnemers en 6 eindigers. Deze opleiding komt tot stand door een intensieve samenwerking tussen de gevangenis, CVO VAZOV en de onderwijscoördinator, met financiële input van de Centrale Regie der Gevangenisarbeid. Dit budget wordt gebruikt voor de logistieke en praktische organisatie van de cursus: aankoop van materiaal, inrichting van het leslokaal, veiligheidsvoorzieningen etc. PAV (fiches p. 79 tot 81) Project Algemene Vakken staat voor een geïntegreerde aanpak van basisleerinhouden en basisvaardigheden in bruikbare en herkenbare contexten. Het biedt theoretische modules van een beroepsopleiding aan. Vooral de vaardigheden en attitudes worden hier aangeleerd. PAV is een samenhangend geheel waarin verschillende algemene vakken (Aardrijkskunde, Geschiedenis, Wiskunde, Nederlands…) geïntegreerd worden in een bepaald thema waarrond gewerkt wordt. PAV is vooral thematisch en probleemgericht werken. De activiteit is bedoeld voor personen die een opleiding wensen te volgen en met deze aanvulling een diploma willen behalen. Deze cursus werd in 2012 gegeven aan drie groepen gedetineerden die op verschillende momenten in het schooljaar startten aan de cursus. Op het einde van schooljaar 2012-2013 beëindigen 13 personen PAV. Op het einde van schooljaar 2012-2013 zullen 6 gedetineerden een diploma behalen. Dit is een overkoepelend diploma voor mensen die deelcertificaten behaalden voor de opleidingen PAV, Loodgieter en Monteur Centrale Verwarming.
29
3.2 Cursussen Engels (fiche p. 72) In deze lessen wordt een basis taalvaardigheid aangeleerd. Zowel grammatica als woordenschat worden bijgebracht. Er worden schriftelijke oefeningen ter beschikking gesteld zodat de cursisten op eigen tempo kunnen werken: deze cursus wordt opgevat als een begeleide zelfstudie. De cursus wordt aangeraden voor personen die een gecertificeerde opleiding Kantoor willen voltooien. Deze lessen worden gegeven door een vrijwillige leerkracht. Het steunfonds voorziet in een vrijwilligersvergoeding. Frans (fiche p.73) Deze cursus is sterk gericht op praktische taalvaardigheid en communicatie. De lessen worden opgedeeld in vier thema’s rond de Franse taal: luisteren, lezen, schrijven en spreken. De cursusgever maakt hierbij gebruik van videobeelden, Franse muziek, tv-programma’s en fragmenten uit de Franse cinema. Ook deze cursus wordt aangeraden aan cursisten Kantoor of Boekhouden. Wie slaagt voor deze cursus, behaalt een certificaat. Deze cursus wordt georganiseerd door CVO Vlaamse Ardennen in samenwerking met de onderwijscoördinator van de gevangenis. Bij aanvang van deze cursus schreven 16 personen zich in, waarvan er uiteindelijk 8 startten. Bij einddatum van de cursus waren nog 5 personen ingeschreven. Dit is een behoorlijk grote uitval, die zich bovendien al vóór de aanvang van de eerste les voordoet. Dit fenomeen is ook herkenbaar bij andere theoretische cursussen, zoals Engels of PAV. Cursisten die deze theoretische cursussen aangeraden wordt ter ondersteuning van een beroepsopleiding, zijn hier vaak minder gemotiveerd voor of zien de meerwaarde niet. Pas in een latere fase begrijpt men dat deze kennis noodzakelijk is, wil men slagen voor een beroepsopleiding. Google Sketchup (fiche p.74) In deze cursus leren gedetineerden hoe ze in 3D kunnen tekenen op de computer. 17 gedetineerden schreven zich in voor deze cursus, waarvan er 7 een certificaat behaalden. Deze cursus werd ingericht met het oog op mogelijkheid voor de uitbouw van een beroepsopleiding Technisch Tekenen. Deze cursus werd positief geëvalueerd. Word (fiche p. 82) De cursus “Word voor Gevorderden” is voor personen die redelijk tot goed met Microsoft Word kunnen werken en meer over de geavanceerde functies in Word willen weten zoals het maken van formuliervelden, sjablonen, autotekstfragmenten, tabellen, secties en kolommen. Voorwaarde tot deelname is de in vorige jaren georganiseerde cursus ‘Word voor beginners’ met succes afgerond hebben. Van de 11 ingeschreven gedetineerden voltooiden 9 personen de cursus. Voor de lessen Word, Google Sketchup en PAV wordt gebruik gemaakt van het computerlokaal. De inrichting en onderhoud van het computerlokaal wordt bekostigd met het Steunfonds.
4. Tewerkstelling Aan de bak (fiche p.92) Sinds 2001 voorziet de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling in een detentieconsulent voor iedere Vlaamse gevangenis. De werkzaamheden van de detentieconsulent werden reeds in hoofdstuk 2 toegelicht. Sleutelwoord in het aanbod van VDAB is arbeidstrajectbegeleiding. Tijdens individuele gesprekken gaat de detentieconsulent met de gedetineerde oriënteren, informeren, toeleiden en begeleiden richting het arbeidscircuit. Dit vertaalt zich ook in sollicitatietraining, assessment en waar nodig bijstand tijdens een sollicitatiegesprek.
30
De deelnamevoorwaarde voor deze activiteit is dat de gedetineerde maximum 14 maanden voor de mogelijke toekenning van voorwaardelijke invrijheidsstelling is. De detentieconsulent start pas een traject op met veroordeelden die voldoen aan dit criterium. Doorverwijzing gebeurt meestal op initiatief van de PSD, die de reclassering opstart. Beklaagden kunnen ook een rapportbriefje schrijven, maar zij worden dan louter geïnformeerd. ‘Aan de Bak’ werd opgestart in 2009 als een project. Ondertussen is dit sinds jaren een structureel aanbod in de gevangenis. Doorheen de jaren is ook op dit domein reeds een uitgebreide expertise opgebouwd. Zo werd de voorbije jaren sterk geïnvesteerd in samenwerking met andere diensten binnen SIO, zoals PSD en JWW. Deze inspanningen resulteren in wekelijks overleg tussen deze diensten, regelmatig telefonisch contact en mailverkeer. De detentieconsulent is halftijds werkzaam, wat zich vertaalt in anderhalve dag per week in de gevangenis. Uit onderzoek van een stagiair-criminoloog in SIO in 2013, blijkt dat gedetineerden die gebruik maken van dit aanbod, de aanwezigheid van een detentieconsulent ervaren als een meerwaarde. Een vaststelling die zich al enkele jaren voordoet, is het feit dat zware dossiers veelal geblokkeerd geraken (men krijgt geen UV of andere modaliteit, waardoor men niet verder kan werken aan de reclassering), waardoor het verkennen van de arbeidsmarkt of concreet solliciteren erg moeilijk wordt. Hierdoor geraken veel gedetineerden gefrustreerd en gedemotiveerd. Velcro (fiche p. 93) Velcro is een aanbod van vzw Groep Intro, dat in 2008 als project werd opgestart in SIO. Ondertussen kunnen we spreken van een structureel aanbod op vlak van tewerkstelling met Groep Intro als volwaardige partner. Er is doorheen de jaren een goede samenwerking opgebouwd met de VDAB detentieconsulent, PSD en JWW als toeleiders door regelmatig informeel contact en maandelijks overleg. Bij Velcro start de coach samen met de gedetineerde een intensief arbeidstraject op. De trajectbegeleiding start met een intakegesprek, waar de Velcro-coach motivatie, kennis en vaardigheden in kaart brengt. Ook wederzijdse verwachtingen worden geformuleerd. Voorwaarde voor een eerste gesprek is dat de gedetineerde minstens zicht heeft op uitgangsvergunningen. In een volgende fase wordt het verdere traject uitgewerkt. De gedetineerde en coach ondertekenen een engagementsverklaring. De Velcro-coach werkt intensief, stap voor stap, actief en op maat van de gedetineerde. Verschillende thema’s komen aan bod: zelfredzaamheid, weerbaarheid, motivatie, arbeidsattitude, sociale vaardigheden, omgaan met werkgevers en collega’s. De Velcro-coach gaat in een eerste fase observeren in de werkhuizen van de gevangenis. Van zodra duidelijk is in welke richting men wil/kan zoeken, start de zoektocht naar geschikte tewerkstelling. De Velcro-coach extraheert vacatures op maat van zijn/haar cliënt. Bij het eerste contact met een werkgever probeert men hen te overtuigen van de cliënt in kwestie. De gedetineerde krijgt tevens een intensieve sollicitatietraining. Bij uitnodiging op een sollicitatiegesprek is het een optie voor de cliënt om de Velcro-coach het gesprek te laten bijwonen, ter ondersteuning. Verschillende aspecten van deze trajectbegeleiding betekenen een meerwaarde in het kader van tewerkstelling. De intensiteit van de dienstverlening maakt dat er een vertrouwensband ontstaat. Dit is vaak zeer belangrijk voor personen die beperkte sociale vaardigheden hebben: zij worden ten allen tijde ondersteund door dezelfde trajectbegeleider. De begeleiding gebeurt zowel binnen als buiten de muren door dezelfde persoon. Daarnaast wordt rekening gehouden met de context van de persoon en gaat men uit van ‘geloof in eigen competenties’. Op die manier wil men de gedetineerden laten inzien over welke competenties en vaardigheden zij beschikken en deze op een
31 positieve manier kunnen gebruiken. Tenslotte worden, door het feit dat verschillende competenties als zelfredzaamheid, communicatieve vaardigheden enz. worden getraind, andere levensdomeinen behalve tewerkstelling ook betrokken in het hele verhaal, wat de gedetineerde absoluut ten goede komt. 2012 was een jaar met zeer weinig toeleidingen, waardoor slechts een klein aantal trajecten werden opgestart. Dit is deels te wijten aan het aanzienlijke aantal geblokkeerde dossiers: gedetineerden krijgen geen uitgangsvergunningen, waardoor ze niet actief kunnen solliciteren. Er zijn geen exacte cijfers voorhanden van trajectbegeleiding in 2012. Er werden mogelijkheden verkend om het aanbod uit te breiden naar andere gevangenissen, maar de huidige financiering laat dit niet toe. Assessment en sollicitatietraining (fiche p. 94-95) VOKANS organiseerde een intensieve assessmenttraining van 12 momenten gedurende 3 weken. Doel is het in kaart brengen van competenties en arbeidsattitudes om te komen tot een gerichter solliciteren. Tools die gebruikt worden in de sessies zijn vraagstukken, taaltesten, enz. Voorwaarde tot deelname aan deze activiteit is 14 maanden voor VI-datum zijn. In 2012 beëindigden 6 deelnemers de sessies. Op een later moment werden door dezelfde aanbodverstrekker sollicitatietrainingen ingericht. Doel van dit aanbod is te komen tot zelfzekerheid bij het solliciteren en onzekerheden rond solliciteren wegnemen. Hier gelden dezelfde voorwaarden.
5. Sport Zomerspelen (fiche p.85) De zomerspelen is een sportaanbod in de zomermaanden, tijdens de sluiting van de werkhuizen, gedurende 3 weken. De zomerspelen worden in hoofdzaak voorbereid, georganiseerd en begeleid door de sportfatikken, met coördinatie van de sportfunctionaris. Er worden een 20-tal sportdisciplines aangeboden in wedstrijdvorm, zowel individuele sporten als ploegsporten. Tijdens deze 3 weken wordt er een algemeen klassement bijgehouden. De winnaars van dit klassement krijgen op de afsluitende activiteit (BBQ) een attentie, net als de sportfatikken voor het in goede banen leiden van dit evenement. TTC Welfare (fiche p.84) Een ploeg gedetineerden, TTC Welfare genaamd, neemt deel aan de officiële tafeltenniscompetitie, in de afdeling 5de provinciale C. Op de dag van de wedstrijd, telkens een vrijdagavond, komt de tegenstander binnen in de gevangenis om de wedstrijd te spelen. Op deze manier wordt er een link gemaakt met de reguliere sportwereld buiten en zijn de gedetineerden in de mogelijkheid om via sport sociaal contact aan te gaan met de buitenwereld. Naast de spelers zelf worden er ook nog puntentellers en een hoofdscheidsrechter betrokken bij dit gebeuren. Deze tafeltennisclub is een decennialange traditie in SIO. In 2012 gingen verschillende stemmen op om de club te ontbinden, wegens de lage deelnemersaantallen en een gebrek aan draagvlak bij de sportfatikken. Uiteindelijk werd ervoor geopteerd om de traditie te behouden, en werden initiatieven genomen om de club nieuw leven in te blazen. Er werd een sportfatik aangesteld om potentiële deelnemers aan te spreken en om de wedstrijden in goede banen te leiden. Tafeltennis trainingen (fiche p.90) De gedetineerden die deelnemen aan de wedstrijden met de competitieploeg TTC Welfare kregen gedurende één maand specifieke tafeltennistraining. 4 gedetineerden volgden deze trainingen.
32
Fitness (fiche p.87) Tijdens de fitnesssessies kunnen de deelnemende gedetineerden conditie- en krachttraining doen. Er is een fitnessfatik aangesteld die instaat voor de zorg voor het materiaal. Hij maakt tevens deel uit van de werkgroep sport waar hij zaken kan bespreken, signaleren en aanvragen. Dit is een aanbod voor alle gedetineerden, zowel beklaagden als veroordeelden. Er is één groep specifiek voor de beklaagden, zij kunnen 2 keer per week fitnessen. Voor de veroordeelden zijn er 3 groepen, zij kunnen 3 keer per week fitnessen. Een fitnesssessie duurt één uur, per sessie kunnen er een 15-tal gedetineerden deelnemen. Met ongeveer 64 deelnemers is fitness de populairste activiteit van het volledige aanbod.
Ronde Van Vlaanderen (fiche p.88) De gedetineerden bereidden zich 8 maanden voor op “de Ronde van Vlaanderen op rollen”, die doorging op 31 maart 2012. Via wekelijkse trainingen werden zij door sportcoaches (vrijwillige sportleerkrachten) op sportief en fysiek vlak klaargestoomd voor Vlaanderens mooiste. Via sponsoring werd het bijeen gefietste gedrag geschonken aan een goed doel, namelijk vzw Touché (agressiebegeleiding). Aan dit project zijn 2 grote doelstellingen gekoppeld. Enerzijds door een sportief engagement op lange termijn komen tot een succesvolle sportprestatie, anderzijds zich inzetten voor een goed doel.
33
Deze editie was een gedeeld project tussen de gevangenissen van Gent, Dendermonde, Brugge en Oudenaarde. Per gevangenis reed een team van 6 gedetineerden de Ronde tegen elkaar, waarbij men op monitoren (via een online verbinding) elkaar kon volgen. Ook het parcours was hierop te volgen. Het team renners rijdt hun Ronde van Vlaanderen op de dag van de wielertoeristen. Het team kreeg ook een peter toegewezen, nl. Johan Museeuw.
Demarrage (fiche p.86) Vanuit het succes van de Ronde van Vlaanderen op rollen richtten we een wielerploeg op vanuit de gevangenis. Deze ploeg, Demarrage genaamd, is aangesloten bij de Wielerbond Vlaanderen. Het clubbestuur wordt gevormd door directieleden en de sportfunctionaris. De leden bestaan uit directieleden, de sportfunctionaris en gedetineerden. Er zijn 6 gedetineerden lid van de ploeg. Op die
34 manier kunnen wielerminnende gedetineerden blijvend gebruik maken van het gesponsorde materiaal uit het project De Ronde. Start to Run (fiche p.89) Start to Run is een laagdrempelige wijze om aan beweging en sport te doen. Het is de bedoeling om aan de hand van opbouwende sessies gedetineerden erin te doen slagen 5 kilometer te lopen. Daarnaast stonden de sessies Start to Run eveneens in teken van de voorbereiding op de Ronde van Vlaanderen. Alle geïnteresseerde gedetineerden konden deelnemen. Van de 35 ingeschrevenen bleven uiteindelijk 6 personen over die de sessies beëindigden. Dit initiatief werd gefinancierd door provincie Oost-Vlaanderen.
6. Cultuur Bibliotheek (fiche p. 61) Door middel van een samenwerkingsverband tussen de stad Oudenaarde, de provincie OostVlaanderen, Vlaamse Gemeenschap en de gevangenis, op basis van een convenant, ontstond de mogelijkheid om vanuit de stadsbibliotheek een afdeling binnen de gevangenis te organiseren. De gevangenisbibliotheek is ondertussen uitgegroeid tot een volwaardige filiaalbibliotheek. De bibliotheekconsulent verzorgt de dienstverlening: gedetineerden toegang bieden tot kennis, cultuur en ontspanning via bibliotheekbezoek, literaire activiteiten en leesbevordering. Het bibliotheekaanbod bestaat uit boeken, tijdschriften, films, muziek, games en gezelschapspellen. De collectie wordt regelmatig aangevuld. Alle items kunnen door de gedetineerden worden uitgeleend en verlengd, uitgezonderd enkele inkijkexemplaren zoals encyclopedieën en woordenboeken. De bibliotheek heeft zich geabonneerd op volgende tijdschriften: Humo, Knack, Pmagazine, Clickx en Autogids. Een disc-hersteller werd aangeschaft om beschadigde schijfjes te herstellen. Er zijn 4 uitleenmomenten per week, elke gedetineerde kan zich inschrijven om max. één maal per week de bibliotheek te bezoeken. De collectie is in 2012 volledig onder handen genomen door de bib-consulente en bib-fatik; verouderde en beschadigde boeken hebben plaats gemaakt voor nieuwe exemplaren. Alle items hebben een label en barcode toegekend gekregen om uitlening in Vubissmart mogelijk te maken. De uitlening in dit systeem is gepland in 2013. Nieuwe hard- en software werden geïnstalleerd om een optimale bibliotheekwerking binnen de mogelijkheden van de gevangenis uit te bouwen. Aanpassing van de infrastructuur: rekken werden verplaatst en boeken werden herschikt om optimaal en gebruiksvriendelijk opzoekingswerk te bieden. Naast de collectie van de gevangenisbibliotheek kunnen de gedetineerden ook op een pc de catalogus van de hoofdbibliotheek raadplegen. Zij kunnen boeken, taalcursussen en bladmuziek aanvragen uit de hoofdbibliotheek.
35
Er dient blijvend ingezet te worden op kwaliteitsvolle dienstverlening in de bibliotheekwerking. Idealiter zou ontlening, verlenging etc. optimaal verlopen via goede operationele werking van het Vubissmartsysteem. Crea-lessen (fiche p. 62) Van januari tot augustus werden crea-lessen gegeven door een vrijwilliger. In deze lessen konden gedetineerden hun creativiteit de vrije loop laten. Men werkte aan vrijblijvende opdrachten of koos een eigen richting uit. Waar nodig, werden zij ondersteund door de vrijwilliger. Gemiddeld namen 7 gedetineerden deel aan dit aanbod. Vanaf augustus werd dit aanbod stopgezet wegens nieuw aanbod Mixed Media. Mixed Media (fiche p. 68) Een samenwerkingsverband met kunstacademie Oudenaarde en de gevangenis maakte het mogelijk om ook kunstonderwijs binnen de muren te organiseren. Deze diplomagerichte opleiding vervangt de vroegere crealessen. In de lessen maakt men kennis met diverse kunststijlen, materialen en technieken. Evaluatie van deze lessen leert ons dat enkele deelnemers afhaakten wegens het wegvallen van de ‘vrijblijvendheid’ in de creacursus, waar het nu gaat om kunstonderwijs waarbij er rekening moet gehouden worden met leerplannen. Niettemin wordt nog steeds de ruimte gelaten om eigen werk te creëren en begeleiding ervan. Een andere drempel is tevens het inschrijvingsgeld. De gedetineerden genieten een voordeeltarief, maar toch blijkt dit nog vaak een struikelblok. Voor het schooljaar 20132014 bekijken we mogelijkheden om met deze vaststellingen om te gaan. De Laatste Getuigen (fiche p.63) De Rode Antraciet organiseerde een gespreksavond met personen die in de Tweede Wereldoorlog in een concentratiekamp verbleven. Gitaarles (fiche p.65) Elke week gaat de gitaarleraar aan de slag met een groep beginners en gevorderden. De gevorderden evolueren naar samenspel. Info-avond over ex-Joegoslavië (fiche p.66)
36 Doel van deze activiteit, georganiseer door Vorming Plus, was om gedetineerden te laten kennismaken met verschillende culturen. Personen met een verschillende etnische achtergrond kregen de kans om hierover te vertellen. Optreden (fiche p. 69) Een vijftal keer per jaar (nieuwjaarsreceptie, zomerbarbecue, …) wordt een optreden georganiseerd door de organisatieondersteuner. Het laatste geplande optreden van de band Opus 7, een bigband die popmuziek speelt werd geannuleerd wegens te weinig inschrijvingen. De ervaring leert dat enkel die namen en/of personen die bekend in de oren klinken interesse wekken bij de gedetineerden. Bij de Nederlandstaligen is vooral stand-up comedy populair. Woord (fiche p.70) Doel van deze activiteit is verkennen van en aan de slag gaan met woorden, verhalen, literatuur en poëzie. Men bespreekt bestaande stukken of creëert ze zelf. Er wordt gestreefd naar een toonmoment in juni. Dit jaar was dat een toneelvoorstelling die werd gebracht voor medegedetineerden, publiek en familieleden. Dit betekent een hele motivatie voor de deelnemers. De toneelvoorstellingen bieden de kans aan burgers om kennis te maken met de gevangenis en een ander beeld te vormen over gedetineerden. Concreet beseft men na zo’n voorstelling dat de gedetineerde niet enkel een dader is maar ook een persoon met talenten, gevoelens, kinderen,… De confrontatie van burgers die de gedetineerden niet kennen en de familieleden van de acteurs is vaak aangrijpend. De toneelvoorstelling brengt bij iedereen emoties los, en de reactie van de familie hierop versterkt het beeld van de gedetineerde als vader, broer, kind,… In dat opzicht wordt veel belang gehecht aan de realisatie en organisatie van toneelvoorstellingen binnen SIO. Film (fiche p.64) De filmavonden zijn een samenwerkingsverband tussen het GedetineerdenOverlegOrgaan (die deze behoefte signaleert), de communicatieverantwoordelijke en de medewerkers van Echo. De gedetineerden van het GOO maken uit het bestaande recente aanbod een keuze op basis van interesses in de strafinrichting. De filmvoorstellingen gaan op regelmatige basis door in de polyvalente zaal. Gemiddeld bereikt dit aanbod 20 tot 25 deelnemers. Krantje ‘The Inside Story’ (fiche p.67) Dit krantje wordt voor en door gedetineerden geschreven. Jaarlijks betreft dit een kerst- en paaseditie. 2012 was reeds de vijfde jaargang van deze krant, die ook personeelsleden bereikt. Dit proces wordt organisatorisch ondersteund door de communicatieverantwoordelijke. Versieren bezoekszaal (fiche p. 70) Creatievelingen kunnen zich inschrijven om de bezoekzaal sfeervol aan te kleden volgens de seizoensthema’s ( Carnaval, Valentijn, Moederdag, Zomer, Halloween, Sinterklaas, Kerst, Pasen). Zij kunnen op hun cel versieringen in elkaar knutselen die worden opgehangen in de bezoekzaal.
7. Conclusies en toekomstperspectieven Doorheen de jaren is de hulp- en dienstverlening in gevangenis Oudenaarde sterk ingebed in de dagelijkse leefwereld van de gedetineerde. Aanbod dat reeds jarenlang liep, kreeg een extra meerwaarde of een diepere dimensie, zoals de crealessen die geëvolueerd zijn in kunstonderwijs of de beroepsopleidingen. Zo slaagt SIO erin om 6 afgestudeerden met een diploma of certificaat beroepsopleiding Loodgieter of Monteur Centrale Verwarming af te leveren, een ongezien resultaat.
37 Dankzij de lessen Woord in schooljaar 2012-2013 slagen cursisten erin om op zelfstandige basis (weliswaar onder begeleiding van de leerkracht) een volledig toneelscript te schrijven én op te voeren voor bijna 300 bezoekers. De vernieuwing van de bibliotheekruimte en de uitbreiding van het aanbod maakt een degelijke dienstverlening aan gedetineerden mogelijk die geleidelijk aan de kwaliteit van dienstverlening in bibliotheken buiten de muren evenaart. De trajectbegeleiders van JWW slagen erin om een pro-actief onthaal te realiseren en effectieve trajecten op te starten voor hulpvragende gedetineerden. Daarnaast investeren zij ook in het bekendmaken van het aanbod door cliënten actief aan te spreken. Wachtlijsten zijn er zelden en indien er zijn, worden ze binnen twee weken weggewerkt. Wegens beperkte inzet en middelen slagen zij er jammer genoeg slechts in beperkte mate in om nazorg te garanderen voor gedetineerden die dat wensen. Concrete cijfers omtrent onthaal en trajectbegeleiding zijn echter niet voorhanden, waardoor degelijke evaluatie niet mogelijk is. Een gevolg daarvan is dat de perceptie rond werking van JWW niet steeds overeenstemt met de effectieve werking ervan. Komende jaren dient dus sterk ingezet te worden op de verwerking van de registratiegegevens die trajectbegeleiders in het GOS invoeren. Dit geldt voor meerdere domeinen. Regelmatig vinden culturele en ontspannende activiteiten plaats, zoals filmavonden, gezelschapsspellennamiddagen en optredens. Jaarlijkse evenementen zoals de barbecue met optreden en een nieuwjaarsreceptie zijn ondertussen tradities die gedetineerden waarderen. De jaarlijkse Valentijnsbrunch, waar gedetineerden met hun geliefde samen kunnen eten, wordt sterk gewaardeerd. Er wordt tevens sterk geïnvesteerd om van het familiaal en kinderbezoek aangename familiemomenten te maken. Op vraag van de gedetineerden werden filmavonden en gezelschapsspelennamiddagen meer structureel ingebed in het aanbod. Zo ook werden, na de lessen spinning, op vraag van de gedetineerden een wielerploeg opgericht voor degenen die wilden blijven fietsen. Dit bewijst dat we trachten in te spelen op de vraag en behoefte van de populatie. Dit is echter niet altijd evident. Bijvoorbeeld voor het domein cultuur is het moeilijk in te schatten wat gedetineerden interessant vinden. Een oplossing hiervoor kan zijn zoveel mogelijk variëren in kleinschalige evenementen (bv. afwisselend klassiek concert en poëzie-avond) gecombineerd met één jaarlijks evenement dat toegankelijk is voor een breed publiek. Het sportaanbod kreeg vanaf 2011 een nieuwe dynamiek dankzij uitbreiding van diverse sportactiviteiten, inclusief ‘vernieuwende sporten’ zoals Start to Run en wielrennen. De sfeer die het project De Ronde binnen de gevangenis teweeg heeft gebracht, zowel onder Echo-leden, penitentiair personeel, directie als gedetineerden, is niet te onderschatten. Velcro, dat gestart is als proefproject in SIO in 2009, is ondertussen ingebed tot structureel aanbod. De samenwerking tussen de VDAB-dienstverlening en begeleiding van Velcro maakt dat de dienstverlening betreffende tewerkstelling ten aanzien van de gedetineerden op een optimale manier verloopt. Jammer genoeg maakt het aantal ‘geblokkeerde’ dossiers het niet evident om een succesvol traject af te werken. In 2013 dienen we knelpunten te detecteren en signaleren. Niettemin is dit aanbod kwalitatief zeer sterk voor individuen, ook al blijven de kwantitatieve aanmeldingen laag. Algemeen gesproken kunnen we stellen dat Echo erin slaagt de doelstelling ‘uitbouwen van een kwalitatief aanbod’ te bereiken. Dit is te danken aan een goede teamwerking van Echo, maar niet te
38 vergeten zijn tevens de constructieve partnerschappen met de gevangenisdirectie, administratief en bewakend personeel. Niettemin kunnen we niet op onze lauweren rusten. Er dient voortdurend gestreefd te worden naar vernieuwende en kwalitatief hoogstaande initiatieven, rekening houdend met de complexiteit van de context. Eén van de belangrijkste aandachtspunten hierbij is zoeken naar een evenwicht tussen optimale hulp- en dienstverlening ten aanzien van de gedetineerde en zijn sociale omgeving enerzijds en werkbaarheid bij het organiseren van het aanbod anderzijds. Dit geldt zowel voor de Echo-leden als voor het penitentiair personeel, die een essentiële praktische ondersteuningsfunctie hebben bij het mogelijk maken van hulp- en dienstverlening. Zij bieden niet alleen praktische ondersteuning, maar zij kunnen ook een belangrijke toeleidings-, signalerings- of aanspreekfunctie hebben. Komende jaren dienen we zeker te investeren in goede contacten met bewakend personeel op de werkvloer. Daarnaast moeten we ook attent zijn voor een al te comfortabele positie. We moeten onszelf en onze werking durven in vraag stellen. Zijn we wel ‘goed bezig’? Bereiken we voldoende gedetineerden? Spelen we voldoende in op behoeften en/of vragen, op de doelgroepen? Het aanbod mag dan wel breed en toegankelijk zijn, maar soms verliezen we daarbij specifieke doelgroepen als verslaafden, seksueel delinquenten, anderstaligen, vaders… uit het oog. Wordt het aanbod voldoende opgevolgd, geëvalueerd en indien nodig bijgestuurd? Dit wordt geïllustreerd door de vaststelling dat ondanks het ruime aanbod, er regelmatig afwezigheden zijn bij culturele activiteiten. Inzetten op team-evaluatiemomenten, behoeftepeilingen en bevragingen bij gedetineerden is aangewezen.
39
Hoofdstuk 4: profilering van het hulp- en dienstverleningsaanbod (strategie 2) In hoofdstuk IV staat de profilering van het hulp- en dienstverleningsaanbod centraal. De bekendmaking van het aanbod is essentieel om gedetineerden ervan gebruik te laten maken. Hiervoor dienen de gedetineerden geïnformeerd, geadviseerd, gesensibiliseerd en gemotiveerd te worden.
1. Behoeften en signalen detecteren Het peilen naar behoeften en signalen van gedetineerden gebeurt meestal op informele manieren. Zoals eerder vermeld, maakt de open cultuur binnen de strafinrichting dat de Echo-medewerkers makkelijk aanspreekbaar zijn voor gedetineerden. Trajectbegeleiders spelen signalen door naar het Echo-team. Dit is nuttig, maar vaak kennen we op die manier slechts een fractie van wat werkelijk ‘leeft’ bij de populatie. Om die reden is het aangewezen op geregelde tijdstippen initiatieven te ondernemen die een grondig beeld geven van noden en behoeften bij de populatie. Deze methodieken, zoals behoeftepeilingen en evaluatie-enquêtes, geven een algemener beeld van behoeftes en vragen. Gelet op het feit dat de populatie grotendeels bestaat uit langgestrafte gedetineerden, is het waarschijnlijk dat zij regelmatig vernieuwende initiatieven wensen. Daarnaast vergt deze doelgroep een specifieke aanpak in het aanbod ter beperking van detentieschade en zinvolle detentie-invulling. De anonimiteit van zulke bevragingen geeft tevens mogelijkheid om minderheidsgroepen een stem te geven. De evaluatie van lessen, activiteiten, etc. wordt geacht de taak van de domeinverantwoordelijken te zijn. Niettemin blijkt dit een tijdsintensieve taak te zijn die niet altijd past binnen het tijdsbestek. Daarnaast neemt de communicatieverantwoordelijke, beleidsmedewerker of organisatieondersteuner deel aan het GedetineerdenOverlegOrgaan. Op die manier kunnen wij af en toe (informele) bevragingen doen bij een beperkte groep gedetineerden die verondersteld wordt de gehele populatie te vertegenwoordigen. Voor het domein Sport is de Werkgroep Sport ook een handig instrument hiertoe. Daarom wordt in 2013 deze methode doorgetrokken naar het domein Cultuur, waar ook een werkgroep Cultuur zal opgestart worden. Algemeen geldt in SIO dat gedetineerden gehoord worden in hun behoeftes, vragen en suggesties. Het is belangrijk dit mee te nemen in het nadenken over de uitbouw en de profilering van het aanbod. Hierbij mogen we ook het penitentiair personeel niet vergeten: ook zij hebben een waardevolle signaleringsfunctie.
2. Aanbod bekendmaken Het aanbod van hulp- en dienstverlening bereikt de gedetineerde op verschillende manieren. Ten eerste wordt er vóór iedere individuele activiteit, workshop, les, etc. een affiche en flyers gemaakt. De affiches worden opgehangen op de secties op een duidelijk zichtbare plaats. Flyers worden bezorgd aan de trajectbegeleiders van JWW, de OO en vaak ook aan de mensen van de PSD. In sommige gevallen worden extra flyers gedrukt: die worden per celdeur bezorgd. Ten tweede hebben trajectbegeleiders een belangrijke toeleidingsfunctie. Het is dus van essentieel belang dat zij degelijk op de hoogte zijn van alle aanbod in de gevangenis. Zij worden ingelicht via de OO, die praktische ondersteuning biedt bij een groot deel van het aanbod. De OO woont tevens de teamvergaderingen van Echo bij, waar zij notie neemt van geplande activiteiten. Deze informatie stroomt door naar de trajectbegeleiders.
40
De vertegenwoordiging van verschillende diensten op de Echo-teamvergaderingen zorgt ervoor dat de nodige informatie over geplande activiteiten en diensten onmiddellijk doorstroomt naar een brede basis. Op iedere Echo-vergadering is steeds een lid van het penitentiair bewakingskader (PA), een PSD-medewerker en een directielid aanwezig. Een derde manier van toeleiden is eigen aan de cultuur binnen de gevangenis. Mensen spreken elkaar vaak aan, gedetineerden kunnen vragen stellen, etc. De kleine infrastructuur van de gevangenis maakt dat nieuwe initiatieven vaak via informele wegen hun weg vinden naar de gedetineerde. Daarbij komt ook dat de meeste Echo-medewerkers mensen zijn met jarenlange ervaring. Hierdoor kennen zij het merendeel van de gevangenispopulatie en is er een lage drempel om hen actief aan te spreken. Vervolgens is de werkgroep Sport de ideale uitvalsbasis om sportaanbod bekend te maken bij de populatie. Gedetineerden die deelnemen aan de werkgroep Sport, zijn erg betrokken bij de organisatie van en het nadenken over sportactiviteiten. Hierdoor wordt automatisch een draagvlak gecreëerd bij de gedetineerden, waardoor het aanspreken van mede-gedetineerden vlot verloopt. Deze goede praktijken kunnen nuttig zijn voor andere domeinen. Tenslotte is er de halfjaarlijkse verspreiding van het Echo-activiteitenboekje voor iedere gedetineerde: een brochure met het gehele hulp- en dienstverleningsaanbod, met tekst en uitleg over aanmelding, inschrijving, data en inhoud. Dit wordt tevens meegegeven aan inkomende gedetineerden, samen met het huishoudelijk reglement van de gevangenis.
3. Conclusies en toekomstperspectieven Ondanks deze inspanningen lijkt de deelnamegraad over alle domeinen heen gedaald de laatste jaren. Dit kunnen we niet staven met cijfers, maar annulering van verschillende activiteiten wegens te weinig inschrijvingen bevestigen dit. De bestaande initiatieven ter bekendmaking zijn waardevol, gelet op de mentaliteit en cultuur in de gevangenis van Oudenaarde. Toch zouden we moeten nadenken over andere mogelijkheden ter bekendmaking van het aanbod. Hierbij is het belangrijk om gedetineerden zelf een stem te geven en te luisteren naar wat hen interesseert, en waar zij nood of behoefte aan hebben. Bovendien is het belangrijk dat gedetineerden zich vanaf de eerste indruk aangesproken voelen om deel te nemen aan iets wat aansluit bij hun leefwereld.
41
Hoofdstuk 5: verkrijgen vergroten van het draagvlak (strategie 4) Een draagvlak creëren gebeurt nooit vanzelf. Het is bovendien niet vanzelfsprekend om een draagvlak te vergroten en uit te bouwen. Dit hoofdstuk staat stil bij de initiatieven die de Vlaamse partners ondernemen om deze 4e strategie te realiseren.
1. Bij de Vlaamse partners Investeren in partnerschappen is een vereiste om een vlotte samenwerking tussen de Vlaamse partners onderling en tussen de Vlaamse partners en de gevangenisdirectie te bewerkstelligen. We dienen alert te zijn in het onderhouden van deze samenwerkingsverbanden. Dit houdt in: permanent informeren over nieuwe of gewijzigde initiatieven, betrekken bij werkprocessen die hulp- en dienstverlening aan gedetineerden betreffen, op de hoogte houden van evoluties en tendensen op overkoepelend niveau, binnen het Echo-team of bij de Justitie-partner. Het team van lokale medewerkers (Echo) is een hecht team. De driewekelijkse teamvergaderingen zorgen voor adequate uitvoering, informatie-uitwisseling en groepsdynamiek. Echter, er dient meer geïnvesteerd te worden in beleidsmatige ontwikkeling en opvolging van hulp- en dienstverlening aan gedetineerden door de betrokken Vlaamse partners. Door middel van het opmaken van een actieplan tegen december 2013 willen we dit groepsproces aanwakkeren. Daarnaast willen we ook werken aan ‘domeinoverschrijdende’ contacten. Vaak komt het voor dat leerkrachten elkaar ontmoeten tijdens leerkrachtenoverlegmomenten, maar deze zullen bv. een sportbegeleider niet ontmoeten, hoewel zij beiden voor hulp- en dienstverlening aan gedetineerden werken. Het kan interessant zijn om een jaarlijks netwerkmoment te organiseren voor alle betrokken medewerkers, van bezoekvrijwilliger tot leerkracht. Dit werd in het verleden reeds georganiseerd. In 2013 werken we hier opnieuw aan.
2. Bij de justitie-actoren De Justitie-actor betrekken bij de ontwikkeling en uitvoering van het strategisch plan is essentieel. Het grootste deel van de hulp- en dienstverlening speelt zich af binnen de gevangenis, en heeft dus een belangrijke invloed op de werking van de gevangenis. De gevangenisdirectie wordt continu op de hoogte gehouden van nieuwe ontwikkelingen en initiatieven die zich voordoen op het terrein van hulp- en dienstverlening van de Vlaamse Gemeenschap. Dagelijkse aanwezigheid van de beleidsmedewerker en communicatieverantwoordelijke op het narapport (zie hoofdstuk 1), maar ook regelmatig mailverkeer of contacten tussendoor, zorgen ervoor dat er kort op de bal wordt gespeeld. Er worden regelmatig gezamenlijke projecten georganiseerd. Daarnaast is er een gemeenschappelijke aansturing van het inrichtingshoofd en de beleidsmedewerker ten aanzien van het Echo-team. Regelmatige contacten tussen beide zorgt ervoor dat er evenwicht is tussen de uitvoering van de hulp- en dienstverlening en het veiligheidsaspect. De medewerkers van de Psychosociale Dienst (PSD) werken nauw samen met de trajectbegeleiders van JWW. Wekelijks vindt er cliëntoverleg plaats tijdens het Klein Welzijnsteam (zie hoofdstuk 2). Op uitnodiging sluiten hier ook de VDAB-detentieconsulent en de onderwijscoördinator op aan. Deze samenwerking komt de gedetineerde zeker ten goede. Daarnaast is de PSD ook regelmatig betrokken bij andere partners die een hulp- en dienstverleningsaanbod in de gevangenis organiseren, zoals vzw Touché en CAP.
42 De penitentiaire beambten worden binnen de basisopleiding geïnformeerd over de ‘hulp- en dienstverlening aan gedetineerden, de Vlaamse Gemeenschap in de gevangenis’. De penitentiaire beambten in opleiding dienen na te gaan hoe de hulp- en dienstverlening in hun moedergevangenis georganiseerd is. Deze beambten worden tijdens een terreinweek in de moederinrichting hierover ingelicht door de beleidsmedewerker of andere medewerkers van de Vlaamse Gemeenschap. Daarnaast is het belangrijk dat er ook lokale initiatieven ontwikkeld worden om het draagvlak bij de penitentiaire beambten te verkrijgen. Er kan worden opgemerkt dat er regelmatig een kloof ontstaat tussen de verschillende functies, enerzijds gericht op bewaking en veiligheid, anderzijds denkend vanuit de welzijnsgedachte. Vaak gaat het erom dat de jobinhoud en invalshoek voor de andere partij niet altijd even duidelijk zijn. Daarnaast is de fysieke bereikbaarheid van de burelen van dienst Echo ongemakkelijk, waardoor penitentiair personeel beperkt contact heeft met de medewerkers van Echo. Een positief punt is wel dat de personeelsequipe van de Vlaamse Gemeenschap relatief stabiel blijft, waardoor de sleutelfuncties herkenbaar zijn voor leden van het penitentiair personeel. In de komende jaren willen we werken aan enkele initiatieven die bijdragen tot een positieve samenwerking tussen het penitentiair personeel en de medewerkers hulp- en dienstverlening.
3. Bij de bredere samenleving Strafinrichting Oudenaarde hecht veel belang aan de link binnen-buiten en de relatie met de sociale omgeving van de gedetineerde. Om die reden tracht men regelmatig initiatieven te organiseren die de link met de sociale omgeving maar ook met de bredere samenleving aanhalen. Een belangrijk middel om het contact met de directe sociale omgeving te onderhouden, is het bezoek voor gedetineerden. De gevangenis biedt veel aandacht aan de inrichting van de bezoekruimtes (bezoekzaal, ongestoord bezoek en familiaal bezoek) en de organisatie van de bezoekuren. De kinderbezoeken worden op regelmatige basis voorzien van animatie en spelmomenten. Jaarlijks komt een groep hogeschoolstudenten een kinderbezoek animeren. Op Sinterklaas kunnen vaders een cadeau geven aan hun kinderen, dat wordt aangekocht (op aanvraag) door de organisatieondersteuner van JWW. Er wordt ingezet op het aantrekken van bezoekvrijwilligers voor personen die geen familie of vrienden op bezoek krijgen. Tweejaarlijks worden de gevangenisdeuren opengesteld voor de familieleden van het personeel van de strafinrichting. Wie zich inschrijft, krijgt een uitgebreide rondleiding door de gevangenis waarbij het leven in de gevangenis wordt toegelicht. Andere initiatieven in dit kader zijn de Open Monumentendagen, waar SIO in het verleden aan deelnam (niet in 2012). Daarnaast vinden regelmatig georganiseerde rondleidingen plaats voor studenten criminologie, maatschappelijke veiligheid of menswetenschappen. Ook partnerorganisaties/ -bedrijven of geïnteresseerden kunnen op aanvraag (in groep) een rondleiding bekomen. In 2012 werden voor het eerst toneelvoorstellingen georganiseerd voor het publiek in de polyvalente zaal van de gevangenis. Geïnteresseerden konden een kaartje kopen om de voorstelling te bekijken, geacteerd door gedetineerden, onder leiding van een regisseur. De reacties waren lovend. In 2013 worden nieuwe initiatieven hiertoe genomen. De Ronde Van Vlaanderen Op Rollen is een project van de Vlaamse Overheid en De Rode Antraciet in samenwerking met verschillende andere partners (Fros, ASFRA, Trek, BioRacer en Tackx). In 2012 werd een eerste editie gereden op 31 maart (zie hoofdstuk 3). Dit initiatief heeft draagvlak gecreëerd op verschillende vlakken. Privébedrijven waren geïnteresseerd om het initiatief te sponsoren. De
43 ontwikkelingen van het project en de trainingen van de gedetineerden wekten de interesse bij het penitentiair personeel. Er werd geld ingezameld voor een goed doel (vzw Touché). Tenslotte is het project meerdere keren in verschillende media opgenomen dankzij contacten met journalisten en dankzij de medewerking van de peters (ex-wielrenners). Zo werd de gevangenis op een positieve manier getoond aan de buitenwereld. Enkele keren per jaar geven medewerkers van Echo gastlessen in secundaire scholen of hogescholen over het leven in de gevangenis. Doel hiervan is om het onderwerp detentie en gevangenis bespreekbaar te maken bij jongeren en hen uit te nodigen om kritisch na te denken over wat een detentiestraf betekent voor dader, slachtoffer en maatschappij.
4. Conclusies en toekomstperspectieven De creatie van een draagvlak naar de samenleving, de Justitiële en Vlaamse gemeenschapsactoren is een blijvend werkpunt voor de toekomst. Het is belangrijk om continu aandacht te besteden aan het informeren en betrekken van de Vlaamse en Justitiële partners. Verschillende initiatieven die formeel of informeler van aard zijn kunnen effect hebben. Niettemin is de belangrijkste sleutel die we in ons achterhoofd dienen te houden communicatie. We dienen steeds alert te zijn om alle betrokkenen op een duidelijke wijze te informeren en hierin een open houding aan te nemen. Andere sleutelbegrippen zijn: goede samenwerkingsafspraken bekomen en naleven, aanwezig en aanspreekbaar zijn.
44
Hoofdstuk 6: een HRM- en Organisatieontwikkelingsbeleid (strategie 5) Met deze vijfde strategie trachten we te komen tot een HRM- en organisatieontwikkelingsbeleid om alle interne en externe medewerkers van de Vlaamse Gemeenschap te motiveren, te ontplooien en optimaal efficiënt en effectief in te zetten in hun opdracht voor hulp- en dienstverlening in de Vlaamse gevangenissen.
1. Introductieprocedure nieuwe medewerkers Iedere nieuwe medewerker die start in de gevangenis krijgt een introductiegesprek met de beleidsmedewerker. Wegens ziekte van de beleidsmedewerker werd deze taak overgenomen door de domeinverantwoordelijken. In dit introductiegesprek wordt stilgestaan bij het ruimer kader van hulp- en dienstverlening, de werking van de gevangenis, de gedrags- en interventiecodes en de mogelijke gezondheidsrisico’s die werken in een gevangenis met zich mee kunnen brengen. Er worden tevens praktische afspraken gemaakt. Omdat de nieuwe medewerker in een zeer specifieke context zal werken, worden de werking van de gevangenis en huisregels extra benadrukt. Daarnaast wordt telkens een rondleiding aangeboden door de Echo-beambte of de domeinverantwoordelijke. Iedere nieuwe medewerker wordt tevens voorgesteld aan het inrichtingshoofd voor een kort kennismakingsgesprek. Bij aanvang van een nieuwe lessenreeks/cursus/activiteit, wordt aan de domeinverantwoordelijke gevraagd de cursusgever te begeleiden en de eerste sessie te monitoren. De introductie gebeurt op een uniforme en systematische wijze binnen alle gevangenissen. De nieuwe medewerkers ontvangen een introductiemap. Dit document dient om duidelijkheid te scheppen en te zorgen dat iedere medewerker weet wat hij kan verwachten en welke afspraken er leven in de gevangenis. Het document werd besproken met alle actoren. Daarnaast werd in 2012 een vacature, sollicitatieprocedure en functiebeschrijving ontwikkeld voor de functie van Echo-beambte. Dit werd volbracht dankzij een samenwerking tussen de beleidsmedewerker, de gevangenisdirectie en hoofd-penitentiair assistent
2. Introductiecursus Iedere nieuwe medewerker krijgt een uitnodiging voor de tweedaagse introductiecursus die jaarlijks gratis georganiseerd wordt door de Vlaamse overheid. Dit is een initiatief van de intersectorale Werkgroep Vorming en Ondersteuning (WEVO) dat bedoeld is ter ondersteuning van medewerkers van de hulp- en dienstverlening in de gevangenissen.
3. Gesprekken ter ondersteuning De beleidsmedewerker is als vertegenwoordiger van de Vlaamse diensten een ondersteuningsfiguur die samenwerking tracht te bevorderen. Vanuit deze rol heeft de beleidsmedewerker een ondersteunende taak naar medewerkers toe. De organisatieondersteuner staat in voor de ondersteuning van de bezoekvrijwilligers. Er worden regelmatig supervisiemomenten gepland voor (kinder)bezoekvrijwilligers door de organisatieondersteuner. De onderwijscoördinator ondersteunt de leerkrachten en de vrijwilligers. Op leerkrachtenoverleg werd gesignaleerd dat leerkrachten meer nood hebben aan logistieke ondersteuning (pc, justitieaccounts) om registraties te verwerken voor of na de lessen. In 2013 bekijken we mogelijkheden om dit te verbeteren.
45 Ook de sportfunctionaris biedt ondersteuning aan de aanbodverstrekkers. Bij aanvang toont zij hen hen de locatie, nadien evalueert men de samenwerking. Zij bieden ondersteuning zodat de uitvoering van de hulp- of dienstverleningsopdracht zo goed mogelijk kan verlopen. Tijdens de dagelijkse werking en de driewekelijkse Echo-vergaderingen tracht de beleidsmedewerker een luisterend oor te zijn voor sportfunctionaris, organisatieondersteuner, trajectbegeleiders, Echobeambte, onderwijscoördinator, psycholoog en detentieconsulent over welbevinden op het werk.
4. Intern overleg De diverse actoren werkzaam binnen de hulp- en dienstverlening in de gevangenis hebben ook op regelmatige basis overleg binnen de eigen organisatie of met collega’s uit andere gevangenissen. Dit is zowel van toepassing op de beleidsmedewerker, medewerkers JWW, de onderwijscoördinator, de sociaal-cultureel medewerker, de sportfunctionaris als op de detentieconsulent.
5. Dagelijkse ondersteuning De dagelijkse ondersteuning wordt opgenomen door de aanwezige sleutelfuncties op dat moment: de beleidsmedewerker, de onderwijscoördinator, de sportfunctionaris, de organisatieondersteuner, de communicatieverantwoordelijke en de Echo-beambte. Voor directe praktische vragen, opmerkingen, voorstellen, knelpunten kunnen medewerkers of penitentiair personeel bij hen terecht. Er geldt een algemene afspraak om, bij wijzigingen in de agenda, de communicatieverantwoordelijke en beleidsmedewerker in te lichten, samen met de domeinverantwoordelijke. Het is opvallend dat het verloop van medewerkers hulp- en dienstverlening vrij stabiel is. Veel medewerkers, zowel in coördinerende als uitvoerende functies, zijn reeds enkele jaren in de gevangenis werkzaam. Dit is positief voor de werksfeer en herkenbaarheid bij het penitentiair personeel. Anderzijds moeten we alert zijn om blijvend de aandacht te vestigen op gedrags- en interventiecodes. Deze kunnen op een aangename manier (d.m.v. ludieke acties) opgefrist worden tijdens netwerkmomenten voor alle medewerkers hulp- en dienstverlening, zoals aangehaald in het vorige hoofdstuk. Een netwerkmoment is bovendien een ideale manier om overkoepelende signalen, noden en behoeften op te vangen en te bespreken. Ook kan dit een handig instrument zijn om nieuwe tendensen toe te lichten. Bijvoorbeeld is er sedert enkele jaren een opvangteam voor alle personeel werkzaam binnen de inrichting die geconfronteerd werd met een incident (bv. fysieke agressie). Dit opvangteam is ook ter beschikking voor medewerkers van hulp- en dienstverlening, maar het is onduidelijk of iedereen hiervan voldoende op hoogte is. Het Echo-team werd de voorbije jaren enkele keren geconfronteerd met de uitval van een beleidsmedewerker. Medewerkers geven aan dat het wegvallen van de overkoepelende aansturing niet altijd evident werken is, hoewel dit team zich altijd perfect uit de slag wist te trekken. Een aandachtspunt is continuïteit in deze aansturing trachten aan te houden.
6. Vertegenwoordiging t.a.v. de gevangenisdirectie De beleidsmedewerker vertegenwoordigt alle hulp- en dienstverleners t.a.v. de gevangenisdirectie. Het is belangrijk om op regelmatige basis overleg te plegen met de gevangenisdirectie over de elementen die te maken hebben met de samenwerking tussen Vlaamse partners en penitentiair personeel. De gevangenisdirectie is vragende partij hiervoor. Dit is een werkpunt voor 2013.
7. Conclusie en toekomstperspectieven De toepassing van de uniforme introductieprocedure is een eerste stap naar meer en betere ondersteuning. Op diverse momenten bieden verschillende sleutelfiguren ondersteuning aan. Nieuwe hulp- en dienstverleners kunnen deelnemen aan de introductiecursus.
46 In de toekomst zoeken we verder naar de gepaste ondersteuning voor hulp- en dienstverleners die zich inzetten in de gevangenis van Oudenaarde.
47
Hoofdstuk 7: algemene conclusie Het hulp- en dienstverleningsaanbod is structureel verankerd in de dagelijkse werking van de gevangenis. Het Echo-team slaagt erin een kwalitatief en gevarieerd aanbod te organiseren. De laatste jaren werden heel wat inspanningen geleverd om het aanbod kwalitatief op te krikken (bv. bibliotheek, (kunst)onderwijs, sport). Ander aanbod keert ieder jaar terug met wisselend succes. We dienen evenwel aandacht te hebben voor actuele ontwikkelingen en kunnen een openheid creëren om hierop in te spelen. Continu aandacht hebben voor de doelgroep en zijn specificiteiten is aangewezen. In sommige gevallen is de behoefte duidelijk, maar zijn we gebonden aan beperkte middelen en/of capaciteit binnen het team (bv. uitbouw psychotherapeutische zorg, beperkte onthaal- en nazorgfunctie binnen JWW). Het is vaak niet evident om nieuw aanbod in te richten. Omdat bepaald aanbod geen fundamentele subsidieregeling kent, dienen we elke keer op zoek te gaan naar alternatieve financieringsbronnen. Vaak worden projectaanvragen ingediend of worden de lokale en provinciale besturen aangesproken. Het vraagt tijd om deze dossiers op te maken, met het risico dat het project niet wordt goedgekeurd. Daarbij komt ook dat we recentelijk geconfronteerd worden met besparingsmaatregelen in het budget Steunfonds dat gebruikt wordt voor de organisatie van bepaald hulp- en dienstverleningsaanbod (vnl. cultureel). We willen nog sterker investeren in bekendmaking op maat zodat elke gedetineerde bij het juiste aanbod terechtkomt. Accurate verwerking van registratiegegevens kunnen een algemener beeld geven van tendensen in behoefte, deelnamegraad, aanwezigheidsgraad en profiel van de deelnemer. Daarom willen we werken aan een betere en meer volledige registratie van het GOS. Op een uniforme en frequente manier steekproeven afnemen over de behoeftes en noden van gedetineerden, kan ook helpen. Op vlak van organisatie en HRM-ontwikkelingsbeleid heeft Echo nood aan continuïteit in de aansturing en coördinatie van het team. Er moet meer aandacht zijn voor ondersteuning van de teamleden. Daarnaast geven partners aan dat zij nood hebben aan een duidelijk aanspreekpunt voor de hulp- en dienstverlening doorheen verschillende niveaus (t.a.v. gevangenisdirectie, operationele werking, beleid). Het organiseren van de hulp- en dienstverlening vraagt heel wat inzet. In de gevangenis dient immers rekening gehouden te worden met tal van regels, procedures en andere beïnvloedende en vaak onverwachte factoren. Het individueel en groepsaanbod dient bovendien planmatig op elkaar afgestemd te worden. Een efficiënte coördinatie is dan ook geen overbodige luxe. We trachten dit te bewerkstelligen door installatie van een coördinatieteam en domein-overstijgende werkingsinstrumenten. Meerdere organisaties staan vaak in voor de coördinatie met een verschillende VTE-inzet. Dit maakt afstemming en planning er niet eenvoudiger op. Zo hebben we maar 30 % VTE-sportcoördinatie terwijl het aanbod 100 % VTE-sportcoördinatie nodig heeft. We hebben geen cultuurcoördinator waardoor dit aanbod niet structureel opgevolgd kan worden. Een halftijdse bibliotheekconsulent beheert een bibliotheek die bijna de hele populatie bereikt. Er is met andere woorden nood aan meer coördinatie-uren voor bepaalde domeinen. Nu dienen collegacoördinatoren uit andere domeinen vaak voor elkaar in te staan. Positief punt hierbij is evenwel dat collega’s op die manier samenwerken en elkaar bijstaan tijdens het functioneren in een niet alledaagse context. Draagvlak creëren bij de partners is een blijvend werkpunt. Het is niet evident voor medewerkers van de Vlaamse Gemeenschap om om te gaan met stakingen of met weerstand die ontstaat ten aanzien van hun werkzaamheden. Belangrijk hierbij is een adequate informatiedoorstroming en wederzijds begrip van beide partijen.
48 Goede contacten en samenwerkingsvormen met penitentiair personeel zijn essentieel om de eigen taken vlot te kunnen afwerken. Anderzijds is het aanhalen en bestendigen van de samenwerkingsverbanden met directies, coördinatoren en teamverantwoordelijken van medewerkers van de Vlaamse partners aangewezen. De hulp- en dienstverlening heeft nood aan een beleidsmatige aansturing van het aanbod in de gevangenis. Met het decreet ‘hulp- en dienstverlening aan gedetineerden’ dat in april 2013 van kracht zal zijn, bereiken we meer slagkracht dan het strategisch plan van voorheen. Dit houdt een aantal belangrijke wijzigingen in. Tegen 1 december 2013 dienen alle beleidscoördinatoren (nieuwe functietitel) van de Vlaamse gevangenissen een actieplan 2014-2016 op te maken. De visie is om dit actieplan bottom-up te ontwikkelen. Om die reden zal in 2013 sterk ingezet worden op het maken van gezamenlijke oefeningen ter totstandkoming van het actieplan. Bedoeling is om gezamenlijk, zowel op beleidsniveau als op operationeel niveau, beleidslijnen uit te tekenen omtrent de richting die we met de hulp- en dienstverlening binnen de gevangenis uit willen. De inhoud van een actieplan zal voor iedere gevangenis verschillend zijn, maar valt wel te kaderen onder de strategieën zoals bepaald in het decreet. Om dit te bewerkstelligen, vindt er een verandering plaats in de bestaande overlegstructuren. Het vroegere PMD gaat op in een coördinatieteam. Dit team staat in de voor de dagelijkse uitvoering en opvolging van de hulp- en dienstverlening. Het beleidsteam zal bestaan uit de directies en verantwoordelijken van de medewerkers van de Vlaamse partners en is belast met de taak van aansturing en opvolging van het coördinatieteam. In die zin zal het beleidsteam, bestaande uit de Vlaamse partners, de beleidscoördinator en de gevangenisdirectie, instaan voor de beleidsmatige aansturing van de hulp- en dienstverlening in SIO.
49
Bijlage: fiches
DOMEIN WELZIJN
50 Naam activiteit: Bezoekvrijwilligers Aanbodverstrekker: Justitieel Welzijnswerk Periode: De bezoekvrijwilliger bezoekt de gedetineerden 1 uur per 14 dagen en dit voor max. 2 jaar. Nadien kan de gedetineerde een andere vrijwilliger krijgen. Omschrijving van de activiteit: Gedetineerden die max. 1 eigen bezoek hebben per 14 dagen kunnen bezoek ontvangen van een bezoekvrijwilliger. De bezoeken gaan door in de bezoekzaal tijdens de normale bezoekuren. Doel van de activiteit: Gemiddeld 25% van de gedetineerden in de Strafinrichting van Oudenaarde krijgen nooit bezoek. Nog eens 25% krijgt slechts af en toe bezoek. Bezoek krijgen is voor elke gedetineerde belangrijk. Via onze bezoekvrijwilligers blijft er voor gedetineerden met weinig of geen sociale contacten in de buitenwereld toch een link met de maatschappij bestaan. Doelgroep: Gedetineerden die weinig tot geen eigen bezoek hebben.
Voorwaarden tot deelname: niet meer dan 1 eigen bezoek per 14 dagen hebben, respectvol omgaan met de vrijwilliger (geen bezoek weigeren op het moment zelf, grenzen van de vrijwilliger en Justitieel Welzijnswerk respecteren).
51 Naam activiteit: Creatief met agressie Aanbodverstrekker: vzw touché Periode: van 01/01/12 t.e.m.31/12/12 Totaal aantal momenten: 186 momenten (19 groepssessies en 167 individuele gesprekken) Totaal aantal uren: 224 uren Omschrijving van de activiteit: agressiebegeleiding Doel van de activiteit: andere, constructieve manieren zoeken om met moeilijke zaken of conflicten om te gaan, leren kennen van verschillende technieken die rust kunnen brengen, zelfkennis vergroten, actief oefenen rond communicatie, grenzen stellen, eigen signalen leren kennen, … Doelgroep: veroordeelden en beklaagden voor assisen
Voorwaarden tot deelname: Nederlands spreken en begrijpen, willen werken rond agressie
Resultaten : Aantal inschrijvingen 22 Aantal deelnemers in de loop van 2012 28 Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
/ /
Aanwezigheidsgraad4 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: giften, acties (de ronde, benefiet vzw touché…...) TOTAAL
4
PERSONEEL / 650 17350
77 % 7,7
LOGISTIEK /
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
52 Naam activiteit: Justitieel Welzijnswerk – familiale detentiebegeleiding Aanbodverstrekker: Dienst Justitieel Welzijnswerk Periode: doorlopend Doel en omschrijving van de activiteit: Twee trajectbegeleiders nemen ook de opvang van fami¬lie, vrienden, … van gedetineerden die in de regio wonen, op zich. Gedetineerden die net binnenkomen in de gevangenis van Oudenaarde krijgen uitleg over dit aanbod en er wordt hen contactgegevens van naastbestaanden gevraagd. Deze worden telefonisch van ons aanbod op de hoogte gebracht en kunnen er al dan niet op ingaan. Dit kan eenmalig zijn, maar soms wordt ook een begeleiding opgestart. Deze kunnen zowel op dienst gebeuren, als tijdens een huisbezoek. Doelgroep: familieleden en directe sociale omgeving van gedetineerden, die in het arrondissement Oudenaarde wonen. Voorwaarden tot deelname: woonachtig zijn in het gerechtelijk arrondissement Oudenaarde Resultaten: In 2012 waren er 15 nieuwe aanmeldingen van familieleden. Dit is bijna gehalveerd ten opzichte van 2010. De reden hiervoor is volgens ons te wijten aan de onderbezetting van de dienst JWW. We merken dat de drempel om JWW te contacteren bij familiale problemen te hoog is wanneer ze de hulpverleners nog niet persoonlijk kennen. Daarnaast is de gedetineerde niet altijd op de hoogte van de problemen die zijn detentie teweeg brengt bij de familie.
53 Naam activiteit: Hoe kijk ik naar mijn straf Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet
Periode: van 14/03/2012 tot 29/03/2012 Totaal aantal momenten: 5 Totaal aantal uren: 34,5 Omschrijving en doel van de activiteit: De deelnemers staan stil bij wat gestraft zijn voor hen betekent. We kijken hierbij ook naar de reacties van de maatschappij en de media. De nadruk ligt hier op gespreksgroep, met aandacht voor persoonlijke inbreng en mening. Doelgroep: mannen, nederlandskundigen, beklaagden, kortgestraften, langgestraften
Voorwaarden tot deelname: geen Resultaten : Aantal inschrijvingen 6 Aantal deelnemers in de loop van 2012 6 Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
4 0
Aanwezigheidsgraad5
80%
Gemiddeld aantal deelnemers
4,8
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER PERSONEEL Inbreng Vlaamse Gemeenschap / Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) 345,00 Inbreng ander (benoem: giften, acties (de ronde, benefiet vzw touché…...) TOTAAL
5
LOGISTIEK /
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
54 Naam activiteit: Kinderbezoek Aanbodverstrekker: Justitieel Welzijnswerk Periode: Elke woensdag van 14u20 tot 15u45, alternerend een week met en een week zonder begeleiding van een volwassene. Omschrijving van de activiteit: 1 beroepskracht en 2 vrijwilligers per bezoek staan in voor de animatie en de begeleiding van het kinderbezoek. Er wordt steeds een knutselactiviteit aangeboden en er zijn gezelschapsspelletjes aanwezig. Het teveel aan tafels en stoelen wordt weggenomen en er worden grote kussens gelegd, er is een autotapijt en er wordt een huisje met glijbaan opgezet. Elke eerste woensdag van de schoolvakantie wordt er extra animatie voorzien. Hiervoor werkten we in 2012 samen met de Ipsoc, Ludo Bijnens en Aboesjoe VZW. Doel van de activiteit: Het kinderbezoek heeft als doel de interactie tussen de gedetineerde en het kind te stimuleren en de kinderen een fijn bezoek binnen de context van een gevangenis aan te bieden. Doelgroep: Op het kinderbezoek waarbij enkel de kinderen toegelaten worden, zijn volgende kinderen welkom: (stief-) kinderen, (stief-) broers en zussen, (stief-) kleinkinderen. Op het bezoek waarbij er begeleiding is van 1 volwassene zijn (stief-) neefjes en nichten ook welkom. Voorwaarden tot deelname: voor het kinderbezoek waarbij enkel de kinderen welkom zijn, worden kinderen die slachtoffer zijn van de gedetineerde niet toegelaten. Tegenindicaties kunnen er ook voor zorgen dat een gedetineerde niet kan deelnemen aan het kinderbezoek.
55 Naam activiteit: Valentijnsbezoek Aanbodverstrekker: JWW Periode: Zaterdag 11 februari 2012 Totaal aantal momenten: 1x Totaal aantal uren: 2u Omschrijving van de activiteit: Partnerbezoek in aangeklede ruimte met brunch. Doel van de activiteit: Ontspannende activiteit aanbieden voor de gedetineerde en zijn partner. Doelgroep: Alle gedetineerden Voorwaarden tot deelname: 3 maanden bezoek krijgen van hun partner Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
28 24 24
Aanwezigheidsgraad6 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
6
PERSONEEL
90 %
LOGISTIEK 250€
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
56
Naam activiteit: Mindfulness/Stresshantering Aanbodverstrekker: Centrum voor Morele Dienstverlening
Periode: 23/07/12 + 25/07/12 Totaal aantal momenten: 2 Totaal aantal uren: 4 Omschrijving van de activiteit: aanleren van de techniek die gebruikt wordt in mindfulness Doel van de activiteit: Veel mensen buiten de gevangenis zijn heel enthousiast over de effecten van mindfulness. We willen gedetineerden ook de kans geven deze techniek te leren. Daarnaast wordt mindfulness vaak gebruikt om jezelf onder controle te leren houden, cursussen rond omgaan met stress en/of agressie zijn veelgevraagde cursussen. Doelgroep: Voor alle afdelingen. Voorwaarden tot deelname: voldoende kennis van het Nederlands. Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
8 3 2
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER PERSONEEL Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem:de leraar is psycholoog in het Centrum voor Morele Dienstverlening. Hij mag dit tijdens zijn uren geven) TOTAAL 0
31% 2,5
LOGISTIEK
0
57
Naam activiteit: Omgaan met lastige situaties Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet
Periode: 13/01/2012 tot 26/01/2012 Aantal momenten: 5 Totaal aantal uren: 37,5 Omschrijving en doel van de activiteit: De cursus omvat drie grote thema’s: communicatie, conflicthantering en omgaan met agressie. Er komt theorie aan bod maar er wordt vooral veel gedaan en uitgebreid. De cursus wordt in groep gegeven gezien men van elkaar het meeste leert. Doelgroep: mannen, nederlandskundigen, beklaagden, kortgestraften, langgestraften
Voorwaarden tot deelname: bereid zijn om in groep te werken en actief deelnemen Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
10 10 9 9
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER PERSONEEL Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) 345,00 Inbreng ander (benoem:de leraar is psycholoog in het Centrum voor Morele Dienstverlening. Hij mag dit tijdens zijn uren geven) TOTAAL 0
96% 8,8
LOGISTIEK
0
58
Naam activiteit: Justitieel Welzijnswerk – trajectbegeleiding Aanbodverstrekker: Dienst Justitieel Welzijnswerk – Periode: doorlopend Doel en omschrijving van de activiteit: trajectbegeleiding helpt gedetineerden de weg te vinden in het hulp- en dienstverleningsaanbod in de gevangenis: de trajectbegeleiders helpen zoeken naar activiteiten die passen bij de gedetineerden. Trajectbegeleiders zijn aanspreekbaar over alle domeinen, vb. onderwijs, cultuur, welzijn, … Daarnaast helpen ze ook met vragen rond detentie, sociale administratie, reclassering. Doelgroep: alle gedetineerden in de gevangenis van Oudenaarde. Voorwaarde tot deelname: geen Resultaten: (evaluatie van het aanbod + cijfergegevens: aantal inschrijvingen, aantal deelnemers, aanwezigheidsgraad, …) - Door onderbezetting zijn we gedwongen tot het werken met een wachtlijst. Daardoor komen mensen met een actieve hulpvraag soms vrij of op transfer alvorens we een antwoord kunnen geven op hun hulpvraag, dit is een gemiste kans om aan de slag te gaan met bestaande problemen. - Het proactief onthalen van nieuwe gedetineerden binnen het arrondissement Oudenaarde is enkel kunnen gebeuren door het verspreiden van een persoonlijke brief en folder. … - Nazorg : hebben we jammer genoeg te weinig ruimte voor …
59
Naam activiteit: Yoga Aanbodverstrekker: A Light House uit Wetteren
Periode: Data: elke vrijdag Totaal aantal momenten: 24 Totaal aantal uren:48 Omschrijving van de activiteit: het eerste uur worden er relaxerende oefeningen aangeboden, het tweede uur gaat meer richting meditatie. Wie geen interesse heeft in meditatie kan na het eerste uur de les verlaten. Doel van de activiteit: zinvolle tijdsbesteding, uitlaatklep Doelgroep: Voor alle afdelingen. Voorwaarden tot deelname: geen. Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
PERSONEEL 1800 euro 1800 euro
4
LOGISTIEK
60
DOMEIN CULTUUR
61 Naam activiteit: Bibliotheek Aanbodverstrekker: Gevangenis Oudenaarde n.a.v. de Convenant tussen de Vlaamse Overheid en de Stad Oudenaarde Periode: van 1/1/2012 t.e.m. 31/12/2012 Totaal aantal momenten: 4 momenten per week Totaal aantal uren: 1 uur per sessie Omschrijving van de activiteit: Verzorgen van een dienstverlening aan gedetineerden; hen toegang bieden tot kennis, cultuur en ontspanning via bibliotheekbezoek, literaire activiteiten en leesbevordering. Het bibliotheekaanbod bestaat uit boeken, tijdschriften, films, muziek, games en gezelschapspellen. De collectie wordt regelmatig aangevuld. Alle items kunnen door de gedetineerden worden uitgeleend en verlengd, uitgezonderd enkele inkijkexemplaren zoals encyclopedieën en woordenboeken. Er zijn 4 uitleenmomenten per week, elke gedetineerde kan zich inschrijven om max. één maal per week de bibliotheek te bezoeken. De openbare bibliotheek van Oudenaarde biedt de mogelijkheid om boeken uit te lenen (max. 5 per gedetineerde), de boeken kunnen worden opgevraagd via de online catalogus. Doel van de activiteit: De gedetineerden toegang bieden tot kennis, cultuur en ontspanning en stimuleren tot cultuur- en kennisparticipatie. Er wordt een nieuw filiaal van de Openbare Bibliotheek in de gevangenis van Oudenaarde uitgebouwd a.d.h.v. een nieuw uitleensysteem voor het bieden van een kwaliteitsvolle dienstverlening, rekeninghoudend met de gevangeniscontext. Doelgroep: Alle gedetineerden Voorwaarden tot deelname: Bibliotheekbezoek aanvragen via het invullen van een rapportbriefje Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
208 leden geregistreerd in 2012 40 per week Aanwezigheidsgraad7 90% Gemiddeld aantal 50 per week deelnemers nvt
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander: Vlaamse Overheid (honoraria werknemer/gastlezers, aankoop meubilair,…) Provincie Oost-Vlaanderen (aanvullen collectie, abonnementen,…) TOTAAL 7
€ 20.000,€ 5.000,€ 25.000,-
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
62
Naam activiteit: Crea-atelier Aanbodverstrekker: Gevangenis Periode: Data: elke dinsdag tot eind augustus (nadien vervangen door Mixed Media gegeven door de Academie van Oudenaarde) Totaal aantal momenten: 25 Totaal aantal uren: 100 Omschrijving van de activiteit: Er worden vrijblijvende opdrachten of men kan ervoor opteren om hulp/feedback te vragen bij eigen werk. Doel van de activiteit: aanleren van technieken, zinvolle tijdsbesteding aanbieden. Doelgroep: Voor alle afdelingen. Voorwaarden tot deelname: geen Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
7
PERSONEEL
LOGISTIEK
1706,00
36,79
1706,00
36,79
63 Naam activiteit: De Laatste Getuigen Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: 10/07/2012 Aantal momenten: 1 Aantal uren: 2 Omschrijving van de activiteit: Personen die tijdens de 2de Wereldoorlog in een concentratiekamp verbleven hebben komen hierover getuigen. Doelgroep: mannen, nederlandskundigen, beklaagden, langgestraften, kortgestraften Voorwaarden tot deelname: voldoende Nederlands begrijpen/spreken Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
13 13 11 nvt
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL Gratis aangeboden door De Rode Antraciet
PERSONEEL
85% 11
LOGISTIEK
64 Naam activiteit: Filmavonden Aanbodverstrekker: Gedetineerdenoverlegorgaan (GOO)/Justitie Periode: van januari t.e.m. december behalve juli en augustus Totaal aantal momenten: 8 tot 10-tal momenten Totaal aantal uren: 6 uren Omschrijving van de activiteit: de gedetineerden van het GOO maken uit het aanbod van recente films een keuze op basis van de interesses binnen de Strafinrichting. De filmvoorstellingen gaan op regelmatige basis (+/- 2 maandelijks) door in de polyvalente zaal.
Doel van de activiteit: aanbieden van een ontspannend groepsmoment (cfr cinema buiten de muren)
Doelgroep: alle gedetineerden Voorwaarden tot deelname: geen voorwaarden Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
25 22 22 /
Aanwezigheidsgraad8 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
8
PERSONEEL / €100
95 % 20-25
LOGISTIEK /
€100
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
65 Naam activiteit: Gitaarles Aanbodverstrekker: vrijwillige lesgever Periode: Data:elke maandag Totaal aantal momenten: 30 Totaal aantal uren:60 Omschrijving van de activiteit: Gitaarles voor beginners en gevorderden. De groep gevorderden evolueert naar samenspel. Doel van de activiteit: Gitaar leren spelen, muziek maken met medegedetineerden. Doelgroep: Voor alle afdelingen. Voorwaarden tot deelname: het huurgeld van de gitaar (=5 euro per maand) betalen. Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
35 Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
PERSONEEL 1791,30
Noot: de huurprijs van de gitaren wordt betaald aan het steunfonds.
7
LOGISTIEK
66 Naam activiteit: info-avond over ex-Joegoslavië Aanbodverstrekker: VormingPlus – Stefaan Segaert Periode: 11/04/2012 Aantal momenten: 1 Aantal uren: 2 Omschrijving van de activiteit: gedetineerden kennis laten maken met een andere cultuur + gedetineerden die een andere etnische afkomst hebben over hun cultuur laten vertellen Doelgroep: mannen, nederlandskundigen, nederlandsonkundigen, beklaagden, kortgestraften, langgestraften Voorwaarden tot deelname: geen Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
7 7 5
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL Deze activiteit werd gratis aangeboden.
PERSONEEL
71% 5
LOGISTIEK
67 Naam activiteit: Intern krantje (The Inside ‘Story’) Aanbodverstrekker: Marion Vanden Bossche – Communicatieverantwoordelijke Justitie Periode: 2012 van 1/01/2012 tot 31/12/2012 Totaal aantal momenten: 2 momenten (Kersteditie, Paaseditie) en 5 bijeenkomsten per editie Totaal aantal uren: 25 uren/krantje Omschrijving van de activiteit: Krantje voor en door gedetineerden met artikels allerlei: sport, welzijn, cultuur, … Doel van de activiteit: Aanbieden van een zinvolle tijdsbesteding voor gedetineerden, leren samenwerken in teamverband, uitwisselen van ervaringen binnen de verschillende leefwerelden,… Doelgroep: de gedetineerden (én geïnteresseerde personeelsleden) Voorwaarden tot deelname: geen voorwaarden, wel goedkeuring van de Directie vereist Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
5 5 5 /
Aanwezigheidsgraad9 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
9
PERSONEEL
80 % 5
LOGISTIEK €500 500 €
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
68 Naam activiteit: Mixed Media Aanbodverstrekker: Academie Oudenaarde Periode: Data: elke woensdag vanaf september 2012 van 17u tot 20u15. Totaal aantal momenten: 14 Totaal aantal uren: 45u30min Omschrijving van de activiteit: gedetineerden laten kennismaken met diverse kunststijlen, materialen, technieken,… Daarnaast is er ruimte voor begeleiding van eigen werk. Doel van de activiteit: aanleren van technieken, zinvolle tijdsbesteding aanbieden. Doelgroep: Voor alle afdelingen. Voorwaarden tot deelname: geen Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
PERSONEEL
7
LOGISTIEK 44,78
Via Academie 44,78
69 Naam activiteit: Optredens Aanbodverstrekker: JWW Periode: Data: 20/01, 25/05, 12/08, 12/10 Totaal aantal momenten: 4 Totaal aantal uren: 7 Omschrijving van de activiteit: Optreden van een band, stand up comedy of karaoke. Doel van de activiteit: ontspannende activiteit aanbieden. Doelgroep: Voor alle afdelingen. Voorwaarden tot deelname: geen tuchtmaatregel hebben. Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ………………………………….) TOTAAL
PERSONEEL
40
LOGISTIEK
3763,30 euro 3763,30 euro
Overzicht van de optredens: - 20/01: nieuwjaarsreceptie met optreden van coverband C-Life - 25/02: karaoke - 12/08: barbecue met optreden van coverbands Luna6 + Braziliaanse danseressen - 12/10: optreden van Raf Coppens - 21/12: Opus 7 (big band die pop-muziek speelt) is afgelast wegens te weinig inschrijvingen
70 Naam activiteit: Cursus Woord Aanbodverstrekker: vrije lesgever Periode: Data:elke dinsdag tijdens het schooljaar + extra lessen in de laatste maanden voor de toneelvoorstelling. Totaal aantal momenten: 50 Totaal aantal uren:120 Omschrijving van de activiteit: In september start de leraar opnieuw van 0. Met de geïntereseerden worden er geschreven, geacteerd, gelezen,… Doel is een toonmoment in juni. Dit toonmoment kan zowel een tentoonstelling, een poëzie-avond, … zijn. De ervaring leert dat een toneelvoorstelling de voorkeur geniet. Doel van de activiteit: aan de slag gaan met woorden op een creatieve manier. Doelgroep: Voor alle afdelingen. Voorwaarden tot deelname: geen. Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
PERSONEEL 2047,20 euro 2047,20 euro
4
LOGISTIEK
71 Naam activiteit: versieren bezoekzaal Aanbodverstrekker: JWW
Periode: Volledig jaar Totaal aantal momenten: 10 momenten Totaal aantal uren: 20 uren Omschrijving van de activiteit: Samen met gedetineerden de bezoekzaal aankleden volgens de thema’s van het jaar (Carnaval, Valentijn, Pasen, Lente, Moederdag, Zomer, Herfst, Halloween, Sinterklaas en Kerst).
Doel van de activiteit: de bezoekruimte aangenamer maken via versiering.
Doelgroep: Alle gedetineerden kunnen eraan deelnemen Voorwaarden tot deelname: niet gekend staan als vluchtgevaarlijk.
Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
7 4 4
Aanwezigheidsgraad10 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
PERSONEEL
100% 4
LOGISTIEK 300e
Conclusies en toekomstperspectieven: -
10
Dit concept wordt behouden en wordt positief bevonden door de gedetineerden
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
72
DOMEIN ONDERWIJS
73 Naam activiteit: Engels (begeleide zelfstudie) Aanbodverstrekker: Vrijwilligers Periode: van 03/09/2012 t.e.m. …/…/… Totaal aantal momenten: … momenten Totaal aantal uren: … uren Omschrijving van de activiteit: In deze cursus wordt een basis taalvaardigheid Engels aangeleerd. Zowel grammatica als woordenschat worden bijgebracht. Er zijn schriftelijke oefeningen beschikbaar, zodat ieder op z’n eigen tempo kan verder werken. Doel van de activiteit:
Doelgroep: Mogelijk voor veroordeelden en per uitzondering beklaagden. Bij voorkeur cursisten die deelnemen aan de opleiding Kantooradministratie en gegevensbeheer. Voorwaarden tot deelname: Voldoende basiskennis Nederlands. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
10
Aanwezigheidsgraad11 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
PERSONEEL X
%
LOGISTIEK X
Begeleide zelfstudie wordt gefinancierd door Justitie (steunfonds)
11
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
74 Naam activiteit: Frans Aanbodverstrekker: CVO Vlaamse Ardennen Periode: van 08/09/2011 t.e.m. 21/06/2012 Totaal aantal momenten: 34 momenten Totaal aantal uren: 130.3333 uren Omschrijving van de activiteit: De cursus Frans is sterk gericht op praktische taalvaardigheden en communicatie. In elk van de lessen komen vier vaardigheden aan bod: luisteren, lezen, schrijven en spreken. Met individuele oefeningen op de computer zorgen we ervoor dat men verder kan werken volgens eigen niveau. De basisvaardigheden worden in groep aangeleerd aan de hand van videobeelden, Franse muziek, tvprogramma’s, fragmenten uit de Franse cinema, … Doel van de activiteit: De activiteit is bedoeld voor personen die reeds bezig zijn met de opleiding kantoor en boekhouding of geïnteresseerd zijn in het certificaat. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Voorwaarden tot deelname: Voldoende basiskennis Nederlands en nog zeker 6 maand detentie vereist. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
16 8
Aanwezigheidsgraad12
5
Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
12
PERSONEEL X
54.28% 7.7
LOGISTIEK X
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
75 Naam activiteit: Google Sketchup Aanbodverstrekker: CVO Periode: van 07/09/2012 t.e.m. 21/12/2012 Totaal aantal momenten: 11 momenten Totaal aantal uren: 41,25 uren Omschrijving van de activiteit: Sketchup is een computerprogramma waarmee men in 3D kan tekenen. Doel van de activiteit: De activiteit is bedoeld voor personen die een opleiding wensen te volgen en een diploma willen behalen. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Voorwaarden tot deelname: Basiskennis Nederlands vereist. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
17 15 7
Aanwezigheidsgraad13 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
13
PERSONEEL X
84.2% 10.36
LOGISTIEK X
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
76 Naam activiteit: Loodgieter 4 Aanbodverstrekker: CVO Vlaamse Ardennen Periode: van 29/02/2012 t.e.m. 13/06/2012 Totaal aantal momenten: 14 momenten Totaal aantal uren: 52.5 uren Omschrijving van de activiteit: Hier leer je de soorten en indeling van buizen. Aandacht ook voor afmetingen, gebruik en toepassing. Ook fitverbindingen en afdichtmateriaal komt aan bod. Er zijn geen specifieke toelatingsvoorwaarden voorzien. Om de cursisten juist te oriënteren wordt er bij de aanvang van de opleiding een oriënteringsproef afgenomen, waarna een advies van het studietraject aan de cursist wordt meegedeeld. Doel van de activiteit: De activiteit is bedoeld voor personen die een opleiding wensen te volgen en een diploma willen behalen. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Veroordeelden en per uitzondering beklaagden. Voorwaarden tot deelname: Voldoende basiskennis Nederlands vereist. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
13 11 10
Aanwezigheidsgraad14 (feb-juni) Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
14
PERSONEEL X
87.4% 10.78
LOGISTIEK X
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
77 Naam activiteit: Loodgieter 4 Aanbodverstrekker: CVO Vlaamse Ardennen Periode: van 29/02/2012 t.e.m. 13/06/2012 Totaal aantal momenten: 14 momenten Totaal aantal uren: 52.5 uren Omschrijving van de activiteit: Hier leer je de soorten en indeling van buizen. Aandacht ook voor afmetingen, gebruik en toepassing. Ook fitverbindingen en afdichtmateriaal komt aan bod. Er zijn geen specifieke toelatingsvoorwaarden voorzien. Om de cursisten juist te oriënteren wordt er bij de aanvang van de opleiding een oriënteringsproef afgenomen, waarna een advies van het studietraject aan de cursist wordt meegedeeld. Doel van de activiteit: De activiteit is bedoeld voor personen die een opleiding wensen te volgen en een diploma willen behalen. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Veroordeelden en per uitzondering beklaagden. Voorwaarden tot deelname: Voldoende basiskennis Nederlands vereist. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
13 11 10
Aanwezigheidsgraad15 (feb-juni) Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
15
PERSONEEL X
87.4% 10.78
LOGISTIEK X
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
78 Naam activiteit: Monteur Centrale Verwarming 1 Aanbodverstrekker: CVO VAZOV Periode: van 09/09/2011 t.e.m. 16/03/2012 Totaal aantal momenten: 40 momenten Totaal aantal uren: 141,5 uren Omschrijving van de activiteit: De beroepsopleiding monteur centrale verwarming hoort thuis in het studiegebied koeling en warmte. Er worden bepaalde basisvaardigheden aangeleerd met betrekking tot het buigen, verbinden en plaatsen van buizen. Ook fitverbindingen en afdichtmateriaal komt aan bod. Doel van de activiteit: De activiteit is bedoeld voor personen die een opleiding wensen te volgen en een diploma willen behalen. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Veroordeelden en per uitzondering beklaagden. Voorwaarden tot deelname: Voldoende basiskennis Nederlands vereist. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
12 11 8
Aanwezigheidsgraad16 (jan-juni) Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
16
PERSONEEL X
88% 8.17
LOGISTIEK X (CDRGA)
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
79 Naam activiteit: Monteur Centrale Verwarming 2 Aanbodverstrekker: CVO Vlaamse Ardennen Periode: van 11/01/2012 t.e.m. 25/04/2012 (vervolg 2011) Totaal aantal momenten: 14 momenten Totaal aantal uren: 45,5 uren Omschrijving van de activiteit: De beroepsopleiding monteur centrale verwarming hoort thuis in het studiegebied koeling en warmte. Er worden bepaalde basisvaardigheden aangeleerd met betrekking tot het buigen, verbinden en plaatsen van buizen. Ook fitverbindingen en afdichtmateriaal komt aan bod. Doel van de activiteit: De activiteit is bedoeld voor personen die een opleiding wensen te volgen en een diploma willen behalen. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Veroordeelden en per uitzondering beklaagden. Voorwaarden tot deelname: Voldoende basiskennis Nederlands vereist. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
7 7 6
Aanwezigheidsgraad17 (Jan-juni) Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
17
PERSONEEL X
91.4% 6.4
LOGISTIEK X
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
80 Naam activiteit: PAV 1 Aanbodverstrekker: CVO Vlaamse Ardennen Periode: van 03/09/2012 t.e.m. 20/12/2012 Totaal aantal momenten: 27 momenten Totaal aantal uren: 101,25 uren Omschrijving van de activiteit: Project Algemene Vakken staat voor een geïntegreerde aanpak van basisleerinhouden en basisvaardigheden in bruikbare en herkenbare contexten. Het biedt theoretische modules van een beroepsopleiding aan. Vooral de vaardigheden en attitudes worden hier aangeleerd. PAV is een samenhangend geheel waarin verschillende algemene vakken (Aardrijkskunde, Geschiedenis, Wiskunde, Nederlands…) geïntegreerd worden in een bepaald thema waarrond gewerkt wordt. PAV is vooral thematisch en probleemgericht werken. De vakgebonden eindtermen van PAV worden gegroepeerd in de volgende domeinen: - Functionele Rekenvaardigheid - Functionele Taalvaardigheid - Functionele Informatieverwerving en – verwerking - Organisatiebekwaamheid - Tijd – en Ruimtebewustzijn - Maatschappelijk en Ethisch bewustzijn, Weerbaarheid en Verantwoordelijkheid. Doel van de activiteit: De activiteit is bedoeld voor personen die een opleiding wensen te volgen en een diploma willen behalen. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Veroordeelden en per uitzondering beklaagden. Voorwaarden tot deelname: Voldoen aan instapvoorwaarden van PAV 1 + voldoende basiskennis van het Nederlands Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
21 16 6
Aanwezigheidsgraad18 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
18
PERSONEEL X
72.4% 10.7
LOGISTIEK X
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
81 Naam activiteit: PAV 2 Aanbodverstrekker: CVO Vlaamse Ardennen Periode: van 05/09/2011 t.e.m. 19/01/2012 Totaal aantal momenten: 31 momenten Totaal aantal uren: 116,25 uren Omschrijving van de activiteit: Project Algemene Vakken staat voor een geïntegreerde aanpak van basisleerinhouden en basisvaardigheden in bruikbare en herkenbare contexten. Het biedt theoretische modules van een beroepsopleiding aan. Vooral de vaardigheden en attitudes worden hier aangeleerd. PAV is een samenhangend geheel waarin verschillende algemene vakken (Aardrijkskunde, Geschiedenis, Wiskunde, Nederlands…) geïntegreerd worden in een bepaald thema waarrond gewerkt wordt. PAV is vooral thematisch en probleemgericht werken. De vakgebonden eindtermen van PAV worden gegroepeerd in de volgende domeinen: - Functionele Rekenvaardigheid - Functionele Taalvaardigheid - Functionele Informatieverwerving en – verwerking - Organisatiebekwaamheid - Tijd – en Ruimtebewustzijn - Maatschappelijk en Ethisch bewustzijn, Weerbaarheid en Verantwoordelijkheid. Doel van de activiteit: De activiteit is bedoeld voor personen die een opleiding wensen te volgen en een diploma willen behalen. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Veroordeelden en per uitzondering beklaagden. Voorwaarden tot deelname: Voldoen aan instapvoorwaarden van PAV 2 + voldoende basiskennis van het Nederlands Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
21 13 13
Aanwezigheidsgraad19 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
19
PERSONEEL X
74.68% 12.87
LOGISTIEK X
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
82 Naam activiteit: PAV 3 Aanbodverstrekker: CVO Vlaamse Ardennen Periode: van 23/01/2013 t.e.m. 04/06/2013 Totaal aantal momenten: 25 momenten Totaal aantal uren: 93,75 uren Omschrijving van de activiteit: Project Algemene Vakken staat voor een geïntegreerde aanpak van basisleerinhouden en basisvaardigheden in bruikbare en herkenbare contexten. Het biedt theoretische modules van een beroepsopleiding aan. Vooral de vaardigheden en attitudes worden hier aangeleerd. PAV is een samenhangend geheel waarin verschillende algemene vakken (Aardrijkskunde, Geschiedenis, Wiskunde, Nederlands…) geïntegreerd worden in een bepaald thema waarrond gewerkt wordt. PAV is vooral thematisch en probleemgericht werken. De vakgebonden eindtermen van PAV worden gegroepeerd in de volgende domeinen: - Functionele Rekenvaardigheid - Functionele Taalvaardigheid - Functionele Informatieverwerving en – verwerking - Organisatiebekwaamheid - Tijd – en Ruimtebewustzijn - Maatschappelijk en Ethisch bewustzijn, Weerbaarheid en Verantwoordelijkheid. Doel van de activiteit: De activiteit is bedoeld voor personen die een opleiding wensen te volgen en een diploma willen behalen. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Veroordeelden en per uitzondering beklaagden. Voorwaarden tot deelname: Voldoen aan instapvoorwaarden van PAV 3 + voldoende basiskennis van het Nederlands Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
16 13 8
Aanwezigheidsgraad20 (jan-juni) Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
20
PERSONEEL X
72.31% 10.55
LOGISTIEK X
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
83 Naam activiteit: Word voor Gevorderden Aanbodverstrekker: CVO Periode: van 10/12/2012 t.e.m. 08/02/2013 Totaal aantal momenten: 10 momenten Totaal aantal uren: 37.5 uren Omschrijving van de activiteit: De cursus “Word voor Gevorderden” is voor personen die redelijk tot goed met Microsoft Word kunnen werken en meer van de geavanceerde functies van Word willen weten zoals het maken van formuliervelden, sjablonen, autotekstfragmenten, tabellen, secties en kolommen. Doel van de activiteit: Het is bedoeld voor iedereen die reeds ervaring heeft met het werken met het tekstverwerkingsprogramma “Word” en die zich wil verdiepen in de vele mogelijkheden van het programma. Doelgroep: Mannelijke gedetineerden. Voorwaarden tot deelname: “Word voor Beginners” afgerond hebben. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
11 9 10
Aanwezigheidsgraad21 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
21
PERSONEEL X
81.81% 7.2
LOGISTIEK X
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
84
DOMEIN SPORT
85 Naam activiteit: Tafeltennis TTC Welfare Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: 14/09-07/12/2012 (+ voorjaar 2013) Totaal aantal momenten: 10 Totaal aantal uren: 30u Doel en omschrijving van de activiteit: Een ploeg gedetineerden, TTC Welfare genaamd, neemt deel aan de officiële tafeltenniscompetitie, in de afdeling 5de provinciale C. Op de dag van de wedstrijd, telkens een vrijdagavond, komt de tegenstander binnen in de gevangenis om de wedstrijd te spelen. Op deze manier wordt er een link gemaakt met de reguliere sportwereld buiten en zijn de gedetineerden in de mogelijkheid om via sport sociaal contact aan te gaan met de buitenwereld. Naast de spelers zelf worden er ook nog puntentellers en een hoofdscheidsrechter betrokken bij dit gebeuren.
Doelgroep: Alle gedetineerden. Voorwaarden tot deelname: Inschrijving via rapportbriefje gericht aan de PA Sport.
Resultaten: Aantal inschrijvingen: 6 Gemiddeld aantal deelnemers: 4 Aantal behaalde attesten: nvt
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds) Inbreng ander: De Rode Antraciet Inbreng ander: … TOTAAL
Aanwezigheidsgraad: 75%
PERSONEEL
LOGISTIEK X
X
86 Naam activiteit: Zomerspelen Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: 23/07/2012-12/08/2012 Totaal aantal momenten: 20 dagen (tijdens de wandeling – 4u/dag) Totaal aantal uren: 80u Doel en omschrijving van de activiteit: De zomerspelen is een sportaanbod in de zomermaanden, tijdens de sluiting van de werkhuizen, gedurende 3 weken. De zomerspelen worden in hoofdzaak voorbereid, georganiseerd en begeleid door de sportfatikken, met ondersteuning van de sportfunctionaris. Er worden een 20-tal sportdisciplines aangeboden in wedstrijdvorm, zowel individuele sporten als ploegsporten. Tijdens deze 3 weken wordt er een algemeen klassement bijgehouden. De winnaars van dit klassement krijgen op de afsluitende activiteit (BBQ) een attentie, net als de sportfatikken voor het in goede banen leiden van dit evenement. Doelgroep: Alle gedetineerden. Voorwaarden tot deelname: Inschrijving via flyer of rapportbriefje. Resultaten: Aantal inschrijvingen: 77 Gemiddeld aantal deelnemers: 72 Aantal behaalde attesten: nvt Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds) Inbreng ander: De Rode Antraciet Inbreng ander: … TOTAAL
Aanwezigheidsgraad: 93.5%
PERSONEEL
Inzet SF
LOGISTIEK
87 Naam activiteit: Demarrage Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet + strafinrichting Oudenaarde Periode: 12/09/2012 Totaal aantal momenten: nvt Totaal aantal uren: nvt Doel en omschrijving van de activiteit: Vanuit het succes van de Ronde van Vlaanderen op rollen richtten we een wielerploeg op vanuit de gevangenis. Deze ploeg, Demarrage genaamd, is aangesloten bij de Wielerbond Vlaanderen. Het stamnummer is 72012031. Het clubbestuur wordt gevormd door directieleden en de sportfunctionaris. De leden bestaan uit directieleden, de sportfunctionaris en gedetineerden. Doelgroep: Alle gedetineerden. Voorwaarden tot deelname: Wielerminnende gedetineerden. Resultaten: Aantal inschrijvingen: 6 Gemiddeld aantal aanwezigen: nvt Aanwezigheidsgraad: nvt Aantal behaalde attesten: nvt Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds) Inbreng ander: De Rode Antraciet Inbreng ander: … TOTAAL
PERSONEEL -
LOGISTIEK -
88 Naam activiteit: Fitness Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: 02/01/2012-31/12/2012 Totaal aantal momenten: 572 Totaal aantal uren: 572u Doel en omschrijving van de activiteit: Tijdens de fitnesssessies kunnen de deelnemende gedetineerden conditie- en krachttraining doen. Er is een fitnessfatik aangesteld die instaat voor de zorg voor het materiaal. Hij maakt tevens deel uit van de werkgroep sport waar hij zaken kan bespreken, aanvragen,… Doelgroep: Alle gedetineerden. Er is één groep specifiek voor de beklaagden, zij kunnen 2x/week fitnessen. Voor de veroordeelden zijn er 3 groepen, zij kunnen 3x/week fitnessen. Een fitnesssessie duurt 1u, per sessie kunnen er een 15-tal gedetineerden deelnemen. Voorwaarden tot deelname: Inschrijving via flyer of rapportbriefje. Resultaten: Aantal inschrijvingen: gemiddeld 16 per groep Gemiddeld aantal deelnemers: 12 per groep Aantal eindigers: nvt Aantal behaalde attesten: nvt Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds) Inbreng ander: De Rode Antraciet Inbreng ander: … TOTAAL
Aanwezigheidsgraad: 75%
PERSONEEL -
LOGISTIEK 94.70€ 94.70€
89
Naam activiteit: Ronde van Vlaanderen Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: Begin dec 2011 tem 31/03/2012 Totaal aantal momenten: 30 Totaal aantal uren: 68u Doel en omschrijving van de activiteit: De gedetineerden bereiden zich voor op de Ronde van Vlaanderen op rollen die doorgaat op 31/03/2012. Via sponsering wordt het bijeen gefietste gedrag geschonken aan een goed doel, vzw Touché (agressiebegeleiding). Aan dit project zijn 2 grote doelstellingen gekoppeld. Enerzijds door een sportief engagement op lange termijn komen tot een succesvolle sportprestatie, anderzijds het zich inzetten voor een goed doel. Het team renners rijdt hun Ronde van Vlaanderen op de dag van de wielertoeristen. Zij rijden hun wedstrijd op rollen, tegen een team gedetineerden uit de Gentse gevangenis, via een online verbinding. Het team kreeg ook een peter toegewezen, nl. Johan Museeuw.
Doelgroep: Alle gedetineerden.
Voorwaarden tot deelname: Inschrijven via rapportbriefje of flyer.
Resultaten: Aantal inschrijvingen: 12 Aantal deelnemers: 8 Aantal eindigers: 6 Aantal behaalde attesten: nvt Een positieve persbelangstelling tijdens het project en de dag van het evenement zelf, in zowel de audiovisuele als de geschreven pers. Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds) Inbreng ander: De Rode Antraciet Inbreng ander: … TOTAAL
PERSONEEL
LOGISTIEK
Inzet SF
319.47€
90 Naam activiteit: Start to Run Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: 19/9-24/11/2012 Totaal aantal momenten: 58 Totaal aantal uren: 58u Doel en omschrijving van de activiteit: Start to Run is een laagdrempelige wijze om aan beweging en sport te doen. Het is de bedoeling om aan de hand van opbouwende sessies gedetineerden erin te doen slagen 5km in één stuk te lopen. Daarnaast stonden de sessies Start to Run eveneens in teken van de voorbereiding op de Ronde van Vlaanderen. Doelgroep: Alle gedetineerden. Voorwaarden tot deelname: Inschrijving via flyer of rapportbriefje. Resultaten: Aantal inschrijvingen: 35 Gemiddeld aantal deelnemers: 7.6 Aantal eindigers: 6 Aantal behaalde attesten: nvt Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds) Inbreng ander: De Rode Antraciet Inbreng ander: Provincie Oost-Vlaanderen TOTAAL
Aanwezigheidsgraad: 21.7%
PERSONEEL
1292.60€ 1292.60€
LOGISTIEK
91 Naam activiteit: Tafeltennis trainingen Aanbodverstrekker: De Rode Antraciet Periode: 25/10/2012-22/11/2012 Totaal aantal momenten: 5 Totaal aantal uren: 7,5 Doel en omschrijving van de activiteit: De gedetineerden die deelnemen aan de wedstrijden met de competitieploeg TTC Welfare kregen gedurende één maand specifieke tafeltennistraining. Doelgroep: De gedetineerden die deel uitmaken van de competitieploeg TTC Welfare. Voorwaarden tot deelname: Lid zijn van de competitieploeg TTC Welfare. Resultaten: Aantal inschrijvingen: 6 Gemiddeld aantal aanwezigen: 4 Aanwezigheidsgraad: 66,6% Aantal behaalde attesten: nvt Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds) Inbreng ander: De Rode Antraciet Inbreng ander: … TOTAAL
PERSONEEL
178.80€ 178.80€
LOGISTIEK
92
DOMEIN TEWERKSTELLING
93 Naam activiteit: Aan de bak Aanbodverstrekker: VDAB Periode: van 01/01/2012 t.e.m. 31/12/2012 Totaal aantal momenten: 2,5 dagen per week Totaal aantal uren: overeenkomstig met ½ FTE Omschrijving van de activiteit: Informatie verstrekken, oriëntatie, toeleiding naar opleiding, sollicitatie begeleiding en training Doel van de activiteit: duurzame tewerkstelling Doelgroep: veroordeelden 14 maand voor VI en beklaagden Voorwaarden tot deelname: 14 maand voor VI en beklaagden Resultaten : 67 actieve trajecten 71 trajecten uitgevoerd (trajecten kunnen al lopende zijn van 2011, sommige trajecten opgestart in 2012 zullen pas in 2013 afgesloten worden.) 63,3% uitgeschreven als werkzoekende waarvan 40% effectieve uitstroom naar werk 94 gesprekken met 64 verschillende personen Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
Aanwezigheidsgraad22 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
22
PERSONEEL
%
LOGISTIEK
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
94 Naam activiteit: Velcro Aanbodverstrekker: Groep INTRO Periode: gedurende het jaar, van mei 2012 tot mei 2013, maar verlengt omdat er een periode geen nieuwe deelnemers waren. Daarna nog 1 jaar begeleidingstijd vanaf de laatste toeleiding Totaal aantal momenten: afhankelijk van het traject Totaal aantal uren: afhankelijk van het traject. Omschrijving van de activiteit: Samen zoeken naar werk, ondersteuning bij de sollicitatie en nog ondersteuning bij tewerkstelling Doel van de activiteit: Het vinden heb houden van werk Doelgroep: Gedetineerden met oog op uitgangsvergunningen om werk te zoeken. Voorwaarden tot deelname: Oog op uitgangsvergunningen om werk te zoeken en doorverwezen zijn door de VDAB. Resultaten : begeleiding is telkens individueel Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
Aanwezigheidsgraad23 Gemiddeld aantal deelnemers
%
We mikken op 15 deelnemers per jaar. Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
PERSONEEL
LOGISTIEK
Inspanningsfinanciering per deelnemer is 984 euro. Resultaatsfinanciering per deelnemer is 656 euro. (tewerkstelling na een jaar)
23
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
95 Naam activiteit: Assessment Aanbodverstrekker: VOKANS Periode: Van02/04/2012 t.e.m. 17/04/2012 Totaal aantal momenten: 12 momenten Totaal aantal uren: 40 uren Omschrijving van de activiteit: De tools die gebruikt worden zijn opdrachten van verschillende aard zoals vraagstukken, lassen, taaltesten… Doel van de activiteit: Het in kaart brengen van competenties en arbeidsattitudes om te komen tot een gerichter solliciteren. Doelgroep: Beklaagden en gedetineerden die 14 maand voor hun VI zitten Voorwaarden tot deelname: Gemotiveerd zijn. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
8 7 6
Aanwezigheidsgraad24 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
24
PERSONEEL
%
LOGISTIEK
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
96 Naam activiteit: sollicitatietraining Aanbodverstrekker: VOKANS Periode: Van: 22/06/2012 t.e.m. 13/07/2012 Totaal aantal momenten: momenten Totaal aantal uren: 30 uren Omschrijving van de activiteit: Het aanreiken van tips bij het solliciteren. Doel van de activiteit: Zelfstandig solliciteren, onzekerheden wegnemen Doelgroep: Beklaagden en gedetineerden die 14 maand voor hun VI zitten Voorwaarden tot deelname: Gemotiveerd zijn. Resultaten : Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
6 6 4
Aanwezigheidsgraad25 Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit : FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: …………………………………...) TOTAAL
25
PERSONEEL
%
LOGISTIEK
Aanwezigheidsgraad is het percentage dat de cursist in de mogelijkheid is aanwezig te zijn (transfer, tucht, … waardoor de cursist niet naar de cursus kan komen, worden hierbij niet meegeteld)
97
DOMEIN GEZONDHEID
98 Naam activiteit: SOS Nuchterheid Aanbodverstrekker: Guy Rogge, ervaringsdeskundige van SOS Nuchterheid Periode: Data: elke woensdag vanaf september 2012. Totaal aantal momenten: 14 Totaal aantal uren: 21 Omschrijving van de activiteit: Gesprekken over alcholverslaving. De ene week zijn er groepsgesprekken, de andere week kunnen gedetineerden een individueel gesprek voeren met de begeleider. Doel van de activiteit: ondersteuning bieden aan gedetineerden die willen werken aan hun verslaving. Doelgroep: Voor alle afdelingen. Voorwaarden tot deelname: voldoende Nederlands kunnen. Resultaten: Aantal inschrijvingen Aantal deelnemers bij de start Aantal eindigers Aantal behaalde ‘officiële’ attesten
Aanwezigheidsgraad Gemiddeld aantal deelnemers
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds/cul.sport./aff.rel./herstel) Inbreng ander (benoem: ………………………………….) TOTAAL
4
PERSONEEL
LOGISTIEK
0
0
99 Naam activiteit: Centrum Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) Eclips Aanbodverstrekker: Team Forensische Zorg Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Eclips Periode: Permanent aanbod. Wekelijkse aanwezigheid van 1 persoon (woensdagen). Doel en omschrijving van de activiteit: Doel: Verlichting van of leren omgaan met psychologische en/of psychiatrische klachten. Omschrijving: Psychotherapeutische gesprekken met gedetineerden met psychologische en/of psychiatrische problemen. Doelgroep: Alle gedetineerden in de gevangenis van Oudenaarde. Voorwaarden tot deelname: Vrijwillige hulpvraag omtrent psychologische en/of psychiatrische klachten. Het CGG werkt via doorverwijzing door JWW, Medische Dienst of PSD. Resultaten:
Aantal aanmeldingen in 2012: 36
Aantal aanmeldingen per verwijzer:
o o o
PSD: 25 JWW: 8 Ex-patiënt van het CGG op eigen initiatief: 3
Percentage aanmeldingen in 2012 dat in 2012 ook een intake kreeg: 94% (=34 )
Wachttijd tussen aanmelding en intakegesprek
<1week <2weken <1maand <2maand <3maand Aantal nieuwe dossiers (FTF)
2 6% 8 23% 19 54% 3 9% 3 9% 35 100%
Totaal aantal actieve ZP in 2012: 45
Aantal lopende ZP eind 2012: 13
Aantal afgesloten zorgperiodes in 2012: 32
Begeleidingsduur van de zorgperiodes die in 2012 werden afgesloten:
tot 1 md tot 2md tot 3md tot 4md tot 6md tot 1 jr
16 7 1 4 2 1
50% 22% 3% 13% 6% 3%
100 ts 1 en 2 jr Aantal ZP
1 32
3% 100%
Reden afsluiting (totaal:32) o Transfer: 7 o Einde detentie: 9 o Geen hulpvraag: 3 o Contacten verbroken: 5 o Afronding begeleiding: 8
Overzicht aanmeldingsproblematieken
B.T. LICHAMELIJK - FYSIOLOGISCH FUNCTIONEREN hyperventilatie slaapproblemen PSYCHISCHE PROBLEMEN depressieve stemming suicidepoging/gedachten angsten/fobie stress identiteitsproblemen KLACHTEN M.B.T. REALITEITSCONTROLE verwardheid/wanen & hallucinaties GEDRAGSPROBLEMEN agressie maatschappelijk niet-aanvaard gedrag (delinquentie) INTERACTIEPROBLEMEN partnerrelatie relatiemoeilijkheden in andere familiale relatie ander relatieprobleem SLACHTOFFERSCHAP seksueel misbruik buiten gezin andere slachtofferschap VERWERKINGSPROBLEMEN rouw trauma ander verwerkingsprobleem VERSLAVINGSPROBLEMEN alcohol illegale drugs Aantal aanmeldingsproblematieken Aantal nieuwe aanmeldingen
Bruto kostprijs activiteit: FINANCIERDER Inbreng Vlaamse Gemeenschap Inbreng Justitie (steunfonds) Inbreng ander: … TOTAAL
1 2
2% 3%
8 9 5 7 1
13% 15% 8% 11% 2%
1
2%
3
5%
2
3%
1
2%
1 1
2% 2%
1 1
2% 2%
1 3 10
2% 5% 16%
1 2% 3 5% 62 100% 36
PERSONEEL 25995,98€
LOGISTIEK
101 Naam activiteit: Centraal Aanmeldingspunt Enkele cijfers relevant voor dit jaarverslag werden gehaald uit het jaarverslag 2012 van CAP: 5. Cijfergegevens – jaar 2012 Oudenaarde 5.1 Aantallen Binnen de gevangenis van Oudenaarde kreeg het CAP in 2012 in het totaal 72 aanmeldingen. Hiervan werden 51 mensen gezien op gesprek, 10 personen gingen vrij of op transfer vooraleer ze gezien konden worden en 11 mensen stonden nog op de wachtlijst eind 2012. In het totaal leidde dit tot 86 persoonlijke gesprekken.
Oudenaarde
Totaal aantal aanmeldingen
Totaal aantal geziene cliënten
Transfer, vrijgegaan, ... vooraleer gezien
Totaal aantal gesprekken
Op de wachtlijst op 31.12.12
72
51
10
86
11
5.2 (…) 5.3 (…) 5.4 (…) 5.5 Gerechtelijke situatie bij aanmelding Iets meer dan de helft (51 %) van de cliënten die zich aanmelden op het CAP in de gevangenis van Oudenaarde is nog beklaagd (VH). De tweede grootste groep zijn cliënten die in aanmerking komen voor een voorwaardelijke invrijheidsstelling (35,3 %). VH In aanmerking VLV In aanmerking VI VI, conditiebreuk Onbekend Totaal
Aantal 26 1 18 5 1 51
% 51 % 2% 35,3 % 9,8 % 2% 100
5.6 Afloop aanmelding Bijna 1 derde van de geziene cliënten wordt naar de hulpverlening doorverwezen (29,4 %). Doorverwezen Info, reeds hulpverlening aanwezig Info, cliënt neemt na detentie contact met hulpverlening Info, nog niet in de tijdsvw Info, geen hulpvraag Info, geen primaire drugproblematiek Transfer na gesprek
Aantal 15 5 1 6 8 2 2
% 29,4 % 9,8 % 2 11,8 15,7 3,9 3,9
% % % % %
102 Vrijgegaan na gesprek Afgehaakt na gesprek Terugverwezen PSD Lopende Totaal
5 2 3 2 51
9,8 % 3,9 % 5,9 % 3,9 % 100
Aantal
%
10 1
66,7 % 6,7 %
1
6,7 %
1 2
6,7 % 13,3 %
15
100
5.7 Suggestie (doorverwezen cliënten) 2 op 3 cliënten wordt ambulant doorverwezen. MSOC Ambulant CGG Dagwerking Ontwenningsprogramma Kortdurend programma TG Verslavingsafdeling psychiatrie Andere Totaal 6. Cijfergegevens – Doorverwijzingen jaar 2012 Gevangenis Oudenaarde Totaal aantal aanmeldingen: 72 51 cliënten werden effectief gezien (totaal aantal gesprekken: 86). Op de wachtlijst op het einde van 2012: 11
Ambulant
VH
In aanmerking VLV
In aanmerking VI
3
1
4
Geïnterneerd
Conditiebreuk
TBS
2
Msoc CGG Ontwenningsprogramma Dagwerking
1 1 1
TG Verslavingsafdeling psychiatrie Franstalige HV
1
1
Andere Totaal
6
1
5
3
Opm. gegevens in de verticale kolom zijn de centra naar waar de cliënten zijn doorverwezen, de gegevens in de horizontale kolom geven het justitiële statuut aan waaronder iemand in de gevangenis verblijft.
103