Hoofdstuk 2 - Klaar voor de start? Financiën in uw ondernemingsplan

Inhoudsopgave

Hoofdstuk 1 - U bent toch geen boekhouder? 1.1. 1.2.

1.3.

1.4.

Uw financiën zijn een uitdaging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoe gebruikt u dit boek? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.1. Heeft u ook een afkeer van cijferwerk? . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.2. Financieel jargon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2.3. Handige modellen en checklists . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Terugkijken en vooruitzien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3.1. Door terug te kijken, leert u van uw beslissingen . . . . . . . . . . 1.3.2. Door vooruit te kijken stelt u doelen en kunt u problemen vóór zijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3.3. Waarover gaan de volgende hoofdstukken? . . . . . . . . . . . . . 1.3.4. Hoofdstukken over de struikelfactor ‘belastingen’ . . . . . . . . . . Maak een financiële dwarsdoorsnede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 3 3 4 4 4 4 4 5 6 7

Hoofdstuk 2 - Klaar voor de start? Financiën in uw ondernemingsplan 2.1.

2.2.

2.3.

2.4.

Het ondernemingsplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1.1. Waarom een ondernemingsplan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1.2. Als ondernemer loopt u nu eenmaal risico’s . . . . . . . . . . . . Verken de toekomst met uw ondernemingsplan . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.1. Te beginnen met uw persoonlijke begroting . . . . . . . . . . . . . 2.2.2. Starten met de openingsbalans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.3. Starten met de investeringsbegroting . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.4. Starten met een financieringsplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.5. Een omzetschatting maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.6. Starten met een exploitatiebegroting . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.7. Starten met een liquiditeitsbegroting . . . . . . . . . . . . . . . . . . Welke praktische financiële voorbereidingen horen in uw actieplan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.1. Voorbereiden voordat de onderneming start . . . . . . . . . . . . 2.3.2. Voorbereiden op financieel gebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11 11 11 12 12 14 15 17 19 20 21 22 22 23

‘Go’ of ‘no go’? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 2.4.1. De twee belangrijkste financiële criteria . . . . . . . . . . . . . . . . 25 2.4.2. Stuur eventueel de financiële voorbereiding bij . . . . . . . . . . 25

© Financieel goed bezig met uw zaak?,

I

Inhoudsopgave

Hoofdstuk 3 - Uw administratie als hulpmiddel

3.1.

Inhoudsopgave

3.2.

3.3.

3.4.

Wat u van administreren moet weten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.1. De hele administratie uitbesteden is niet altijd mogelijk . . . . Balanslezen en boekhouden vergroten uw inzicht . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.1. Uw balans: altijd in evenwicht, maar ook gezond? . . . . . . . . 3.2.2. Wat u over passiva en activa moet weten . . . . . . . . . . . . . . 3.2.3. Zo wordt de waarde van activa en passiva bepaald . . . . . . 3.2.4. De afzonderlijke balansposten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.5. Beperkingen van een balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.6. Kosten en opbrengsten komen in de W&V . . . . . . . . . . . . . 3.2.7. Let op: kosten zijn niet altijd uitgaven . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.8. Valkuilen bij het interpreteren van de winsten verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.9. Wat heeft u nodig voor een analyse van de W&V? . . . . . . . 3.2.10. Factoren die het beeld van de W&V vertroebelen . . . . . . . . De toelichting in de jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.3.1. Verloop van de voorziening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.3.2. Onderhoudsplanning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.3.3. Afschrijvingsstaat activa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.3.4. Actuele (werkelijke) waarden van de activa . . . . . . . . . . . . . 3.3.5. Kostenspecificaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Een beetje boekhouden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4.1. Stap 1 - U heeft € 5.000,- eigen vermogen en zet dit op een bankrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4.2. Stap 2 - De bank stelt een lening van € 5.000,beschikbaar via uw bankrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4.3. Stap 3 - U koopt voor € 6.000,- een tweedehands bestelbus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4.4. Stap 4 - U koopt voor € 2.000,- aan handelsvoorraad . . . . . 3.4.5. Stap 5 - U verkoopt de hele handelsvoorraad voor € 4.000,- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4.6. Stap 6 - U schrijft € 1.200,- op de bestelbus af . . . . . . . . . . 3.4.7. Stap 7 - U koopt voor € 2.000,- aan handelsvoorraad en betaalt hierover 21% btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4.8. Stap 8 - U verkoopt de hele handelsvoorraad voor € 4.000,- en berekent 21% btw . . . . . . . . . . . . . . . . . .

29 29 30 30 30 31 32 36 36 37 37 38 38 40 40 40 40 41 41 41 41 41 42 42 42 43 43 43

Hoofdstuk 4 - Praktische hulp bij de administratie 4.1.

4.2. 4.3.

II

De omvang van uw administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1.1. Administratieonderdelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1.2. Waaruit bestaat de boekhouding? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bewaarplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De eenvoudigste administratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.3.1. Een eenvoudig administratiesysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . .


47 47 48 49 49 49

4.5. 4.6. 4.7. 4.8.

4.9.

Administratie uitbesteden of zelf doen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4.1. Wat valt er uit te besteden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.4.2. Overwegingen om uit te besteden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kosten besparen door minder te administreren . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.5.1. 24 ideeën om te besparen op uw administratiekosten . . . . . Een aparte zakelijke rekening of niet? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Controleer de facturen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.7.1. Checklist factuurcontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Digitaal factureren mag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.8.1. Zo doet u dat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.8.2. Hier moet uw factuur aan voldoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.8.3. Facturen opslaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vorderingen innen: mens-erger-je-niet? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.9.1. Voorkom redenen om betaling (gedeeltelijk) te weigeren . . . 4.9.2. Factureer snel en duidelijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.9.3. Als u het geld toch niet op tijd krijgt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.9.4. Vordering afboeken of toch naar de rechter . . . . . . . . . . . . .

50 50 50 51 52 53 54 54 55 55 55 57 58 58 58 59 59

Hoofdstuk 5 - Investeren en financieren, wat u moet weten 5.1.

5.2.

5.3.

5.4.

Investeren met rendement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.1. Hoe worden investeringsbeslissingen genomen? . . . . . . . . 5.1.2. Stap 1. Bepaal uw investeringswens . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.3. Stap 2. Waarom wilt u deze investering doen? . . . . . . . . . . 5.1.4. Stap 3. Wat is uw financiële ruimte om te investeren? . . . . . 5.1.5. Stap 4. Hoe komt u aan een betrouwbare prognose van de inkomsten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.6. Stap 5. Hoe kunt u uw rendement berekenen? . . . . . . . . . . 5.1.7. Stap 6. Kunt u investeren als uw financiële ruimte of rendement te laag is? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kiezen uit verschillende financieringsvormen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2.1. Financiering: veel vraag, veel aanbod . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2.2. In drie stappen naar een financiering . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2.3. Eigen vermogen, hoe meer, hoe beter . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2.4. Soorten eigen vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2.5. Vreemd vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2.6. Vormen van vreemd vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoe regelt u bankfinanciering? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3.1. Bankiers willen u zien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3.2. Onderhandelen is vaak mogelijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3.3. Zachte factoren voor bankfinanciering . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3.4. Harde factoren voor bankfinanciering . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3.5. Oefen een financieringsgesprek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Subsidies, garanties en belastingvoordeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.4.1. Subsidies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.4.2. Garanties door de overheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.4.3. Minder belasting betalen door investeringen . . . . . . . . . . . .


63 63 63 64 65 66 67 70 71 72 72 73 73 74 75 76 76 77 77 78 78 79 79 81 81

III

Inhoudsopgave

4.4.

Hoofdstuk 6 - Zo houdt u uw kosten in de hand

Inhoudsopgave

6.1.

6.2.

6.3.

6.4.

Waarom maak ik deze kosten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.1.1. Bepaal het doel van de kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.1.2. Zoek meer mogelijkheden en kies de beste . . . . . . . . . . . . . 6.1.3. Iedereen wil uw geld, dus behoud het initiatief . . . . . . . . . . 6.1.4. Bekijk de totale levensduurkosten (de Total Cost of Ownership) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.1.5. Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Drie manieren om kosten te onderzoeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.2.1. Indeling naar kostensoorten en vergelijking met budget . . . 6.2.2. Indeling naar algemene en directe kosten . . . . . . . . . . . . . . 6.2.3. Indeling naar beheersbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.2.4. Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Budgetteren om kosten te beheersen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.3.1. Makkelijkst en meest gebruikt: inputbudgettering . . . . . . . . 6.3.2. Voor sommigen goed toe te passen: procesbudgettering . . . 6.3.3. In crisissituaties: zero-based budgettering . . . . . . . . . . . . . . 6.3.4. Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wanneer moet u zaken uitbesteden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.4.1. Uitbesteden is niet altijd goedkoper . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.4.2. Motieven om uit te besteden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.4.3. Wat zijn veelvoorkomende situaties? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.4.4. Uitbestedingschecklist . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.4.5. Alternatieven voor uitbesteden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

85 85 86 87 87 89 89 89 90 91 93 93 93 94 95 95 95 95 95 96 97 98

Hoofdstuk 7 - Lusten en lasten van de inkomstenbelasting 7.1.

7.2.

IV

Belastingen zijn voor u een risicofactor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.1.1. Aangifte uitbesteden of niet? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.1.2. Contact met de Belastingdienst en belastingcontrole . . . . 7.1.3. Fiscale en commerciële winst zijn niet hetzelfde . . . . . . . . 7.1.4. Het risico van zwartwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fiscale lusten, aftrekposten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.1. Aanloopkosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.2. Zelfstandigenaftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.3. Startersaftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.4. Middeling van inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.5. Werken vanuit huis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.6. Auto van de zaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.7. Meewerkaftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.8. Verliescompensatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.9. Fiscale oudedagsreserve (FOR) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.10. MKB-winstvrijstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2.11. Overige lusten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


101 101 101 102 102 103 103 103 104 104 104 105 105 106 106 106 106

7.4.

Fiscale lasten van de inkomstenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 7.3.1. Uw jaarrekening in uw aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 7.3.2. Inkomensafhankelijk deel van de ziektekosten . . . . . . . . . 107 7.3.3. De voorlopige aanslag: lastig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 7.3.4. Welke kosten mag u aftrekken en hoe bewijst u ze? . . . . . 108 7.3.5. De fiscale bewaarplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 7.3.6. Afschrijven van de fiscale winst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 7.3.7. De willekeurige afschrijving kan interessant voor u zijn . . . 109 7.3.8. Uw fiscale jaarrekening, een hele klus . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Is een BV aantrekkelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 7.4.1. Overwegingen die pleiten voor een BV . . . . . . . . . . . . . . . 110 7.4.2. Enkele nadelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 7.4.3. Het omslagpunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

Hoofdstuk 8 - Lusten en lasten van de btw 8.1.

8.2. 8.3.

8.4.

8.5.

Zo werkt de btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.1.1. Btw en de commerciële kant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.1.2. De verleiding ligt op de loer ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Btw-aangifte uitbesteden of niet? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De lasten van de btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3.1. Een btw-nummer aanvragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3.2. Factuurstelsel versus kasstelsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3.3. Hoe berekent u de btw? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3.4. Vooraftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3.5. Wanneer heeft u geen recht op vooraftrek? . . . . . . . . . . . . 8.3.6. Waaraan moet een factuur voldoen? . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3.7. Elektronische aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3.8. Keuzemogelijkheden voor uw auto bij de btw . . . . . . . . . . 8.3.9. Zelf controleberekeningen maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Welk btw-tarief moet u hanteren? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.4.1. Het 21%-tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.4.2. Het 6%-tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.4.3. Het 0%-tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.4.4. Vrijgesteld van btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.4.5. Combinaties van leveringen en diensten met verschillende btw-tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De lusten van de btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.5.1. Digitaal factureren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.5.2. Kleineondernemersregeling (KOR) . . . . . . . . . . . . . . . . . .


115 115 115 115 116 116 116 117 117 118 118 119 119 120 120 120 120 121 121 122 122 122 123

V

Inhoudsopgave

7.3.

Hoofdstuk 9 - Uw bedrijf sturen met cijfers en kengetallen

9.1.

Inhoudsopgave

9.2.

9.3.

9.4.

9.5.

9.6.

Met kengetallen houdt u overzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.1.1. Wat kunt u ermee? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.1.2. Kengetallen kiest u zelf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.1.3. Hoe kiest u de juiste kengetallen voor uw bedrijf? . . . . . . . 9.1.4. Soorten kengetallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kengetallen per type bedrijf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.2.1. Kengetallen voor handelsbedrijven . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.2.2. Kengetallen voor de industrie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.2.3. Kengetallen voor de dienstverlening . . . . . . . . . . . . . . . . . Kengetallen voor financiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.3.1. Werkkapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.3.2. Solvabiliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.3.3. Rentabiliteit eigen vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.3.4. Rentabiliteit vreemd vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kengetallen voor interne processen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.4.1. Doorlooptijd productieproces . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.4.2. De kwaliteit van uw product of dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.4.3. Personeelskosten t.o.v. de omzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.4.4. Vaste kosten t.o.v. totale kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.4.5. Service-na-verkoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.4.6. Logistieke kengetallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kengetallen voor klanten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.5.1. Omloopsnelheid (winkel)voorraden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.5.2. Marktaandeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.5.3. Brutomarge op omzet (brutomarge van de verkoop) . . . . . 9.5.4. Marketingkosten/omzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.5.5. Acquisitiekosten per nieuwe klant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.5.6. Klantloyaliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Innovatiekengetallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.6.1. Netto contante waarde van een investering . . . . . . . . . . . . 9.6.2. Projectrealisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.6.3. Time-to-market . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.6.4. Aantal nieuwe producten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.6.5. Uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling . . . . . . . . . . . . .

127 127 127 127 128 128 129 129 129 130 130 130 130 131 131 131 132 132 132 132 133 133 133 133 134 134 134 134 135 135 135 135 135 135

Hoofdstuk 10 - Hoeveel brengen mijn verkoopuitgaven op? 10.1. Meten is weten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.1.1. Verkoopresultaat is moeilijk te plannen . . . . . . . . . . . . . . . 10.1.2. Verkoopkosten zijn echter goed voorspelbaar . . . . . . . . . . 10.1.3. Plannen, uitvoeren en dan meten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.2. Hoe bepaal ik mijn verkoopprijzen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.2.1. Bepaal uw uurtarief in vijf stappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.2.2. Bereken uw integrale kostprijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VI


139 139 139 139 140 140 141

10.4.

10.5.

10.6.

Kortingen kosten meer dan u denkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.3.1. Effect van de korting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.3.2. Extra korting voor grote klanten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.3.3. Maak kortingen afhankelijk van de tegenprestatie . . . . . . . Zet de kosten tegenover het resultaat van uw verkoop . . . . . . . . . . . 10.4.1. Ontdek wat haalbaar is . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.4.2. Schat de klantwaarde (lifetime value) . . . . . . . . . . . . . . . . 10.4.3. Externe en ook interne kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.4.4. Directe en indirecte marketingresultaten . . . . . . . . . . . . . . 10.4.5. Meet systematisch de kosten en de resultaten . . . . . . . . . Zo analyseert u uw omzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.5.1. Hoe is uw omzet onderverdeeld? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.5.2. Hoe verhoudt uw omzet zich tot de kosten? . . . . . . . . . . . Bereken uw marges . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.6.1. De marge per klant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.6.2. De marge per product . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.6.3. Wat heeft u aan deze bijdrageberekeningen? . . . . . . . . . .

143 143 143 144 145 145 146 147 147 147 148 148 148 150 150 151 152

Hoofdstuk 11 - Lagere debiteuren en voorraden 11.1.

11.2.

11.3.

Zijn debiteuren en voorraden een probleem? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.1.1. Wat is de praktijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.1.2. De risicofactoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.1.3. Renteverlies door debiteuren en voorraden . . . . . . . . . . . . Debiteurenbeheer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.2.1. Stap 1. Bereken uw debiteurensaldo . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.2.2. Stap 2. Onderzoek de oorzaken van uw debiteurensaldo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.2.3. Stap 3. Bereken uw streefcijfer voor het debiteurensaldo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.2.4. Stap 4. Maak een actieplan om uw debiteurensaldo te verlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geld verdienen met optimaal voorraadbeheer . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.3.1. Stap 1. Welke soorten voorraden zijn er aanwezig? . . . . . 11.3.2. Stap 2. Bereken de nadelen van hoge voorraden en interview uw medewerkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.3.3. Stap 3. Stel een streefcijfer voor de voorraadomvang op . . . 11.3.4. Stap 4. Maak een actieplan hoe de gemiddelde voorraad te verlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.3.5. Stap 5. Spelregels voor voorraadbeheer opstellen . . . . . .


155 155 155 156 157 157 157 158 159 162 162 163 163 164 167

VII

Inhoudsopgave

10.3.

Hoofdstuk 12 - De financiële gevolgen van groei

Investeren zonder naar de bank te gaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.1.1. U kunt of wilt niet altijd naar de bank . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.1.2. Investeren door uw eigen vermogen te vergroten . . . . . . . 12.1.3. Investeren door financiering door de leverancier . . . . . . . . 12.1.4. Investeren vanuit een positieve cashflow . . . . . . . . . . . . . . 12.1.5. Investeren door te desinvesteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.1.6. Investeren door te bezuinigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.2. Bepaal de financiering van uw groei met een liquiditeitsplanning . . . 12.2.1. Het plannen van grote en kleine posten . . . . . . . . . . . . . . . 12.2.2. Let op de verschillen tussen uitgaven en kosten . . . . . . . . 12.2.3. Hanteer twee groepen: werkkapitaal en balansgerelateerde posten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.2.4. Plannen blijft lastig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.2.5. Uw liquiditeit verbeteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.2.6. De laatste stap: bepaal het gevolg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.3. Bepaal de financiering van uw groei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.3.1. Nogmaals over kosten, uitgaven en investeringen . . . . . . . 12.3.2. Een voorbeeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.4. Wanneer personeel erbij? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.4.1. Stap 1. Schat huidige tijdsbesteding in . . . . . . . . . . . . . . . 12.4.3. Stap 3. Bepaal de werkzaamheden en het aantal uren . . . 12.4.4. Stap 4. Bepaal de kostengevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.4.5. Stap 5. Beoordeel de lusten en de lasten . . . . . . . . . . . . . 12.4.6. Stap 6. Bepaal de beste vorm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.5. Bedrijfsovername om te groeien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.5.1. Overnemen … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.5.2. Voor- en nadelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.5.3. De overnamemarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.5.4. Overnemen van een BV of eenmanszaak . . . . . . . . . . . . . 12.5.5. Wat is het bedrijf eigenlijk waard? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.5.6. De waardebepaling blijft een inschatting . . . . . . . . . . . . . . 12.5.7. Waarop moet u letten? Een checklist helpt . . . . . . . . . . . . 12.6. Kosten besparen door zelf te importeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.6.1. Waarom zelf importeren? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.6.2. Waarop letten bij import? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.6.3. Kostenberekening voor import . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.7. Waaraan besteedt men zijn tijd? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.7.1. Tijdschrijven voor klanten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.7.2. Tijdschrijven voor interne activiteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.8. Wat doet u met verliesgevende activiteiten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.8.1. Opbrengst minus kosten is niet goed genoeg . . . . . . . . . . 12.8.2. De kosten nemen toe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.8.3. De opbrengsten nemen af . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.8.4. Psychologische drempel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Inhoudsopgave

12.1.

VIII


171 171 171 171 171 172 172 173 173 173 174 175 176 176 176 176 176 177 177 178 178 179 179 179 179 180 180 180 181 181 182 183 183 184 186 187 187 187 188 188 189 189 190

13.1. 13.2.

13.3.

13.4. 13.5.

De wereld verandert … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Welke mogelijkheden zijn er voor een ander bedrijfsmodel? . . . . . . 13.2.1. U bedient een andere doelgroep of klanten . . . . . . . . . . . . 13.2.2. U voert andere diensten en producten . . . . . . . . . . . . . . . . 13.2.3. U bepaalt uw prijzen anders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.2.4. U levert uw diensten en producten anders . . . . . . . . . . . . . 13.2.5. U verandert de opbouw en/of de hoogte van uw kosten . . . 13.2.6. U organiseert uw bedrijf anders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoe staat de zaak ervoor? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.3.1. Wat is de trend van uw omzet? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.3.2. Hoeveel winst of verlies maakt u t.o.v. uw omzet? . . . . . . . 13.3.3. Hoe hoog zijn uw vaste kosten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.3.4. Waarmee behaalt u uw omzet? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.3.5. Weet u waar uw winst of verlies vandaan komt? . . . . . . . . 13.3.6. Welke wijze van prijsstelling gebruikt u? . . . . . . . . . . . . . . 13.3.7. Mogelijke vormen van prijsstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wat gebeurt er in uw markt en bij uw concurrenten? . . . . . . . . . . . . Wat zijn mijn opties en wat zijn de financiële gevolgen daarvan? . . . 13.5.1. U verandert uw bedrijfsmodel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.5.2. U verandert uw prijsstelling. Uw uurtarief wordt een abonnement of een aanneemsom . . . . . . . . . . . . . . .

195 196 196 196 196 197 197 197 197 197 198 198 199 199 200 200 201 202 202 203

Hoofdstuk 14 - Alternatieve financiering, veel mogelijkheden, maar ook drempels 14.1.

14.2.

14.3.

14.4. 14.5. 14.6. 14.7. 14.8.

Terughoudende banken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.1.1. De financiële markt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.1.2. Financieren met eigen of met vreemd vermogen? . . . . . . . 14.1.3. Vragen die mogelijke financiers u stellen . . . . . . . . . . . . . . Crowdfunding, de massa financiert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.2.1. Wat is ‘crowdfunding’ eigenlijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.2.2. Wat moet u weten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.2.3. Bekende crowdfunding platforms zijn: . . . . . . . . . . . . . . . . 14.2.4. Wanneer is crowdfunding interessant voor u? . . . . . . . . . . Kredietunies, ondernemers financieren ondernemers . . . . . . . . . . . 14.3.1. Wat is een ‘kredietunie’? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.3.2. De toekomst van de kredietunie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.3.3. Wanneer is de kredietunie interessant voor u? . . . . . . . . . Microkrediet (Qredits), zonder zekerheden toch financiering . . . . . . MKB Fonds, participeert in bedrijfsoverdracht . . . . . . . . . . . . . . . . . EnterNext (nu nog: Alternext), kleine bedrijven naar de beurs . . . . . ‘Bootstrapping’, iedereen financiert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Matchmakers bemiddelen tussen ondernemers en investeerders . . .


207 207 207 208 208 208 209 209 210 210 210 211 211 211 211 212 212 213

IX

Inhoudsopgave

Hoofdstuk 13 - Wat levert een ander bedrijfsmodel financieel op?

14.9.

Durfkapitaal, voor riskante investeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.9.1. Wie en wat zijn durfkapitaalinvesteerders? . . . . . . . . . . . . 14.9.2. Een goede pitch is noodzakelijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.9.3. Een bedrijfsplan voor durfkapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.10. De familiebank . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.10.1. Hoe moet zo’n lening er dan uitzien? . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.10.2. Combinatie met schenking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.11. Leasen/huren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Inhoudsopgave

213 213 214 215 215 216 216 217

Hoofdstuk 15 - Mijn documenten, checklists en rekentools 15.1. 15.2. 15.3. 15.4. 15.5. 15.6. 15.7. 15.8. 15.9. 15.10. 15.11. 15.12. 15.13. 15.14. 15.15. 15.16. 15.17. 15.18. 15.19. 15.20. 15.21. 15.22. 15.23. 15.24. 15.25. 15.26. 15.27. 15.28. 15.29. 15.30. 15.31. 15.32. 15.33. 15.34. 15.35.

X

Model: 'Privé-uitgaven' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Model: 'Privé-inkomsten' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Oprichtingskosten' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Model: 'Maandelijkse kosten' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'De investeringsbegroting' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Financiële voorbereiding' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Financieel advies. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Balansposten' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Bewaarplicht'. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Model: 'Factuurcontrole' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Mijn factuureisen'. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Efficient incasseren'. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Onbetaalde facturen voorkomen'. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Modelbrief: 'Betalingsverzoek' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Modelbrief: 'Dringend betalingsverzoek'. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Modelbrief: 'Laatste verzoek tot betalen' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Modelbrief: 'Betalingsregeling' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Vordering efficient innen' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Vordering afboeken of toch naar de rechter?'. . . . . . . . . . Checklist: 'Debiteur failliet' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Kredietverzekering: wanneer interessant?' . . . . . . . . . . . . Rekentool: 'Investeringswensen' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rekentool: 'Financiële ruimte' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Kredietaanvraag voorbereiden' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Komt u in aanmerking voor de WBSO-subsidie?' . . . . . . . Checklist: 'Borgstellingskrediet' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Komt u in aanmerking voor de EIA-regeling?' . . . . . . . . . Model: 'Voorbeeld inputbudgettering' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Uitbesteden' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Prijsonderhandelingen' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Ondernemersaftrek' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Zelfstandigenaftrek' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Auto van de zaak: hoe zit dat met de bijtelling?' . . . . . . . . Checklist: 'Meewerkaftrek' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Oudedagsreserve' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


221 221 221 221 221 221 221 221 221 221 221 222 222 222 222 222 222 222 222 222 223 223 223 223 223 223 223 223 223 223 224 224 224 224 224

15.44. 15.45. 15.46. 15.47. 15.48. 15.49. 15.50. 15.51. 15.52. 15.53. 15.54. 15.55. 15.56. 15.57 15.58.

Checklist: 'VAR, aanvragen en verkrijgen' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Administratieve eisen, kasstelsel' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Administratieve eisen, factuurstelsel' . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Hoofdregel btw op diensten in het buitenland' . . . . . . . . . Checklist: 'Btw, plaats van dienst'. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Diensten: buitenland en de btw' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Wanneer btw verleggen?' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Verleggingsregeling onderaanneming en personeel uitlenen' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Btw-correctie privégebruik, ondernemer' . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Btw en privégebruik auto - werknemer of DGA' . . . . . . . . Checklist: 'Nultarief: wanneer toe te passen?' . . . . . . . . . . . . . . . . . . Model: 'Uurtarief bepalen' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rekentool: 'Resultaten meten' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Marketingplan, uw bedrijf' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Marketingplan, de markt' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Marketingplan, de marketingstrategie' . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Nieuwe klant tijdig laten betalen' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Wanneer personeel erbij?' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Checklist: 'Bedrijfsovername, waar moet u op letten?' . . . . . . . . . . . Checklist: 'Bedrijfsovername: wat moet u onderzoeken?' . . . . . . . . . Checklist: 'Bedrijfsplan voor durfkapitaal' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Model: 'Modelovereenkomst onderhandse schenking' . . . . . . . . . . . Model: 'Modelovereenkomst onderhandse geldlening' . . . . . . . . . . .


224 224 224 224 224 225 225 225 225 225 225 225 225 225 226 226 226 226 226 226 226 226 226

XI

Inhoudsopgave

15.36 15.37. 15.38. 15.39. 15.40. 15.41. 15.42. 15.43.

Hoofdstuk 2 - Klaar voor de start? Financiën in uw ondernemingsplan

Recommend Documents