Honden-muziek [leerkracht]

BV De Pianomannen

Honden-muziek

[leerkracht]

erik satie kon leuke muziek bedenken. dat deed hij zo: - hij keek altijd heel goed om zich heen. - soms zag hij iets bijzonders. dan dacht hij: hé, daar kan ik een leuk muziekje over maken.

dit is de vriendin van satie. ze heet suzanne. (zie onder, 1)

satie had meteen een muziekje in zijn hoofd. over een stout hondje dat een standje krijgt.

suzanne had een hondje

hij deed een keer iets stouts. toen kreeg hij een standje.

hij schreef zijn idee snel op. dan kon hij het niet vergeten. (2)

later maakte hij er een mooi muziekstuk van.

kijk naar het filmpje op de dvd. ~ Animatiefilm ‘Honden-muziek’. luister nog een keer naar de muziek. maak een tekening bij de drie muziekstukken. Bij deze opdracht horen de ‘Drie Flauwe Preludes (voor een hond)’: Strenge berisping, Alleen thuis, en Spelen. Luister naar de stukken. Bespreek of je aan de muziek kunt horen dat de hond een standje krijgt, alleen thuis moet blijven, dan maar gaat spelen.

~ strenge berisping

Luister nog een keer naar de drie muziekstukken. De kinderen proberen voor zich te zien wat het hondje doet. (Met je ogen dicht lukt dat beter). Laat ze dan bij elk stuk tekenen wat ze zich hebben voorgesteld.

~ alleen thuis

Achtergrondinformatie: 1) De schilderes Suzanne Valadon. 2) Satie had altijd een opschrijfboekje bij zich om zijn invallen te noteren. Een idee om een tijdje met de hele klas te doen?

~ Spelen

je kunt er ook drie toneelstukjes bij maken. A2 LK (groep 3/4)

BV De Pianomannen

Satie aankleden het is nog vroeg. erik satie is net uit bed. help jij hem met aankleden? luister bij het werk naar de muziek van satie.

1. kleur zijn kleren. 2. knip het vak met satie uit. 3. knip de kleren uit. 4. plak de kleren op. 5. kleur de naam van satie. broek

wandelstok jas

schoenen

hoed

bril A3 (groep 3/4)

BV De Pianomannen

Satie aankleden

[leerkracht]

het is nog vroeg. erik satie is net uit bed. help jij hem met aankleden? luister bij het werk naar de muziek van satie. stukken over ’opstaan‘: ~ 3 Klokkenstukken ~ De bruid wakker maken ~ Het begin van de dag ~ Je lijf, Je bril, Je benen

1. kleur zijn kleren

(mag natuurlijk kleuriger dan zwart)

2. knip het vak met satie uit. 3. knip de kleren uit. 4. plak de kleren op. 5. kleur de naam van satie. broek

wandelstok jas

schoenen

hoed

bril A3 LK (groep 3/4)

Colofon Dit lespakket bij het jeugdconcert BV De Pianomannen is in opdracht van het Productiehuis Jeugdconcerten gemaakt door Klaas Bakker. Samenstelling en redactie: Klaas Bakker Productie DVD: Shosho Illustratie op omslag: Milo Rottinghuis Productiehuis Jeugdconcerten wordt structureel gesubsidieerd door het ministerie van OCW. De concerten worden ook gesteund door het SNS Reaal Fonds, het NFPK+ en de Stichting Niemeijer Fonds. Het educatiemateriaal, evenals dit lespakket, wordt mede mogelijk gemaakt dankzij de bijdrage van het VSBfonds. Productiehuis Jeugdconcerten Nieuwe Leliestraat 169 1015 HD AMSTERDAM T: 020-620 28 28 E: [email protected] www.jeugdconcerten.nl

Inhoudsopgave • Lesbrief • Les 1

Groep 3/4 (=A) A1 A1 LK A2 A2 LK A3 A3 LK

Erik Satie Erik Satie (voor de leerkracht) Honden-muziek Honden-muziek (voor de leerkracht) Satie aankleden Satie aankleden (voor de leerkracht)

Groep 5/6 (B) B1 B1 LK B2 B2 LK B3 B3 LK

Erik Satie Erik Satie (voor de leerkracht) Brillen-muziek Brillen-muziek (voor de leerkracht) Standbeeld Standbeeld (voor de leerkracht)

Groep 7/8 (C) C1 C1a C1 LK C2 C2 LK C3 C3 LK

Erik Satie Om uit te knippen Erik Satie (voor de leerkracht) Benen-muziek Benen-muziek (voor de leerkracht) Een man van de klok Een man van de klok (voor de leerkracht)

• Les 2

Groep 3/4 (=A) A4 A4 LK A5 A5 LK

BV BV BV BV

De Pianomannen – blad De Pianomannen – blad De Pianomannen – blad De Pianomannen – blad

1 1 (voor de leerkracht) 2 2 (voor de leerkracht)

Groep 5/6 (B) B4 B4 LK B5 B5 LK

BV BV BV BV

De Pianomannen – blad De Pianomannen – blad De Pianomannen – blad De Pianomannen – blad

1 1 (voor de leerkracht) 2 2 (voor de leerkracht)

Groep 7/8 (C) C4 C4 LK C5 C5 LK

BV BV BV BV

De Pianomannen – blad De Pianomannen – blad De Pianomannen – blad De Pianomannen – blad

1 1 (voor de leerkracht) 2 2 (voor de leerkracht)

• Les 3

Vrije keuze V1-1 V1-1 LK V1-2 V1-2 LK

Kerken Kerken Kerken Kerken

en en en en

V2-1 V2-1 LK V2-2 V2-2 LK

Wit Wit Wit Wit

V3-1 V3-1 LK V3-2 V3-2 LK

De familie van Satie – blad De familie van Satie – blad De familie van Satie – blad De familie van Satie – blad

V4 V4 LK

Verliefd Verliefd (voor de leerkracht)

V5 V5 LK

Dansmuziek Dansmuziek (voor de leerkracht)

V6 V6 LK

Zwemmen in zee Zwemmen in zee (voor de leerkracht)

V7 V7 LK

Een brief aan jezelf Een brief aan jezelf (voor de leerkracht)

V8 V7 LK

Je naam veranderen Je naam veranderen (voor de leerkracht)

eten eten eten eten

monsters – blad monsters – blad monsters – blad monsters – blad

1 1 (voor de leerkracht) 2 2 (voor de leerkracht)

– blad 1 – blad 1 (voor de leerkracht) – blad 2 – blad 2 (voor de leerkracht) 1 1(voor de leerkracht) 2 2 (voor de leerkracht)

• Verwerkingsles Verwerkingsles ‘De kamer van Satie’ Verwerkingsles LK ‘De kamer van Satie’ (voor de leerkracht) Kattenlied Ochtendgymnastiek

Lesbrief ‘BV De Pianomannen’ is een jeugdconcert met muziek van de excentrieke Franse componist Erik Satie (1866-1925). Op een groot scherm worden computeranimaties vertoond die onderdeel uitmaken van het verhaal. BV De Pianomannen in het kort Een geheimzinnige advertentie in de Gele Gids: BV De Pianomannen, voor al uw componistenkamers. Eén telefoontje en de twee mannen staan op je stoep. Om dit keer de kamer van Erik Satie voor je in te richten. We krijgen niet alleen zijn meubels in huis, maar ook een vreemde vogel in een kooi, een lawaaierige typemachine, een portret van een zangeres en... Opbouw lespakket De voorbereiding op dit concert bestaat uit drie lessen van elk 30 à 45 minuten. Met als afsluiting na het concert nog een verwerkingsles. Ÿ Les 1: Erik Satie: kennismaking met de componist Erik Satie en zijn muziek. - Apart materiaal voor groep 3-4 (A), 5-6 (B) en 7-8 (C). - Voor elke groep drie lesbladen: 1. Hoe zag Satie eruit? (van belang, omdat Satie zelf in de voorstelling voorkomt). 2. Hoe componeerde Satie? 3. Een activiteit waarbij als ‘begeleiding’ naar muziek van Satie geluisterd wordt. Ÿ Les 2: De Pianomannen: kennismaking met de twee pianisten en inhoudelijke voorbereiding op de voorstelling. - Een animatiefilmpje over de pianisten Ernst Binnekamp en Klaas Bakker (voor elke groep gelijk). - Twee lesbladen (aparte bladen voor groep 3/4 en 5/6/7/8). Ÿ Les 3: Vrije keuze: de leerkracht maakt een vrije keuze uit acht verschillende onderwerpen die allemaal te maken hebben met het leven en de muziek van Satie. De inschatting welke onderwerpen voor de klas geschikt zijn, wordt aan de leerkracht overgelaten. De lesbladen worden met een ‘V’ aangeduid. - V1: Kerken en monsters: over Satie’s kerkmuziek, glas-in-loodramen en waterspuwende ‘gargouilles’. - V2: Wit eten: over muziek die iets met eten te maken heeft. - V3: De familie van Erik Satie: over zijn geboortestad, zijn ouders, excentrieke oom en scheepsmuziek. - V4: Verliefd: over zijn relatie met de schilderes Suzanne Valadon (onderdeel concert). - V5: Dansmuziek: maak zelf een dans op dansmuziek van Satie. - V6: Zwemmen in zee: muziek met een verhaal. - V7: Een brief aan jezelf: luisteren naar ‘dagboekmuziek’ en een brief aan jezelf schrijven. - V8: Je naam veranderen: over kalligraferen en een mongram ontwerpen.

Ÿ Verwerkingsles - Suggesties voor activiteiten als verwerking/afsluiting van het bezoek aan de voorstelling. - Eventueel nog een onderwerp uit de ‘vrije-keuzelessen’ van les 3. - Liederen: 1. Kattenlied 2. Ochtendgymnastiek NB: Het is niet de bedoeling dat deze liederen vóór de voorstelling worden aangeleerd. Het aanleren ervan maakt namelijk deel uit van het concert. De bladen zijn dus bedoeld om eventueel ná het concert te gebruiken. Benodigdheden Bij vrijwel elke les is de bijgesloten DVD nodig, en dus ook een DVD-speler en TV. Verder is vaak tekenmateriaal en tekenpapier nodig. Bij de volgende lessen zijn nog specifieke andere dingen nodig: - A3: scharen en lijm. - B3: klei en eventueel spatels e.d. - C1: scharen en lijm. - B5, C5: een aantal telefoonboeken en/of Gouden Gidsen. - V1: materiaal om glas-in-loodramen te maken (bijv. transparant gekleurd papier) - V7: enveloppen en postzegels. DVD De DVD bevat verschillende onderdelen: 1. het lesmateriaal verdeeld over de drie groepen; 2. de ‘luisterkamer’ (losse muziekstukken van Satie die bijvoorbeeld tijdens de teken- of gymles kunnen worden gebruikt); 3. de colofon met contactinformatie. Wanneer de DVD is gestart kan binnen het scherm en met de knoppen daaronder (vorige, volgende en lesoverzicht) het juiste item worden geselecteerd. Het ‘handje’ geeft aan welk item is geselecteerd. Het ‘handje’ kan worden verschoven met de pijltjestoetsen op de afstandbediening. Start de selectie door op [ok] de drukken. Direct overstappen naar een volgend item kan met de toetsen [prev(ious)] en [next] op de afstandbediening. De muziek- en animatiefragmenten kunnen tussentijds worden gestopt met de knop [pauze]. De hele DVD wordt afgesloten met de knop [stop]. N.B. Tijdens de testfase van de DVD is gebleken dat sommige typen DVD-spelers de filmpjes ‘Benen-muziek en ‘De Pianomannen’ afspelen met enkele storende strepen. Waarvoor onze excuses. Wij wensen u veel plezier met het lespakket! Productiehuis Jeugdconcerten & Klaas Bakker

BV De Pianomannen

Erik Satie ken je erik satie? erik satie is een componist. weet je wat dat is? foto van erik satie

teken de foto na

zo tekende satie zichzelf

erik satie waaraan herken je satie?

teken jezelf

waaraan herken je jezelf?

naam: A1 (groep 3/4)

BV De Pianomannen

Erik Satie

[leerkracht]

ken je erik satie? erik satie is een componist. weet je wat dat is? Iemand die muziek bedenkt en opschrijft. Vreemde achternaam? Hij was Fransman, woonde in Parijs. Leefde van 1866-1925.

foto van erik satie

teken de foto na

~

erik satie (57 jaar, foto 1923)

zo tekende satie zichzelf ~

schrijf satie’s naam na

nog een keer naschrijven

waaraan herken je satie? Opschrijven of tekenen. Bolhoed, wandelstok, net pak, bril, baard...

teken jezelf Met de dingen waaraan je jezelf kunt herkennen.

waaraan herken je jezelf? Opschrijven of tekenen.

naam:

schrijf je eigen naam A1 LK (groep 3/4)

BV De Pianomannen

Honden-muziek erik satie kon leuke muziek bedenken. dat deed hij zo: - hij keek altijd heel goed om zich heen. - soms zag hij iets bijzonders. dan dacht hij: hé, daar kan ik een leuk muziekje over maken.

dit is de vriendin van satie. ze heet suzanne.

suzanne had een hondje. meestal was hij erg lief.

een keer deed hij iets stouts. toen kreeg hij een standje.

satie had meteen een muziekje in zijn hoofd. over een stout hondje dat een standje krijgt.

hij schreef zijn idee snel op. dan kon hij het niet vergeten.

later maakte hij er een mooi muziekstuk van.

kijk naar het filmpje op de dvd. luister nog eens naar de muziek. maak een tekening bij de drie muziekstukken.

strenge berisping

alleen thuis

spelen

je kunt er ook drie toneelstukjes over maken. A2 (groep 3/4)

BV De Pianomannen

De Pianomannen - blad 1 jullie gaan naar een concert. het heet ‘bv de pianomannen’. dit zijn de pianomannen:

ze hebben een filmpje voor jullie gemaakt. over zichzelf.

de pianomannen zeggen: ‘bonjour’. dat is frans. weet je wat het betekent? wil je frans leren praten?

merci

non

oui

op welk instrument spelen de pianomannen? ken je nog meer muziekinstrumenten? welk instrument zou je zelf willen spelen? of speel je al een instrument? maak er een tekening van.

de pianomannen spelen samen. op één piano. dat heet een piano-duo. kun jij duo-tekenen? ga twee aan twee zitten. hou samen één potlood vast. maak zo samen een tekening. bedenk nog meer moeilijke duo-dingen.

A4 (groep 3/4)

BV De Pianomannen

De Pianomannen - blad 1

[leerkracht]

jullie gaan naar een concert. het heet ‘bv de pianomannen’. dit zijn de pianomannen:

ze hebben een filmpje voor jullie gemaakt. over zichzelf. ~ De Pianomannen.

Misschien een 2e keer bekijken met stopzetten (pauzeknop van de afstandsbediening) en bespreken. de pianomannen zeggen: bonjour. dat is frans. weet je wat het betekent? goedendag wil je frans leren praten?

merci

non

oui

op welk instrument spelen de pianomannen? piano ken je nog meer muziekinstrumenten? welk instrument zou je zelf willen spelen? of speel je al een instrument? maak er een tekening van.

de pianomannen spelen samen. op één piano. dat heet een piano-duo. kun jij duo-tekenen? ga twee aan twee zitten. hou samen één potlood vast. maak zo samen een tekening. bedenk nog meer moeilijke duo-dingen. bijv. lopen met 1 been aan elkaar gebonden, gelijk

hetzelfde zeggen, …..

A4 LK (groep 3/4)

BV De Pianomannen

De Pianomannen - blad 2 in het filmpje zag je een gewone piano. en een vleugel. maak een tekening van allebei. welke vind jij mooier?

heb jij een eigen kamer? mag je zelf weten hoe je kamer eruit ziet? zou je je kamer willen veranderen? maak daar een tekening van.

weet je wat een advertentie is? de pianomannen hebben een advertentie gezet. in het telefoonboek. als je ze opbelt, komen ze je kamer veranderen. ze maken er een componistenkamer van. dan lijkt het net alsof je zelf componist bent. weet je wat een componist is? zou jij zelf componist willen zijn?

A5 (groep 3/4)

BV De Pianomannen

De Pianomannen - blad 2

[leerkracht]

in het filmpje zag je een gewone piano. en een vleugel. maak een tekening van allebei. welke vind jij mooier?

heb jij een eigen kamer? mag je zelf weten hoe je kamer eruit ziet? zou je je kamer willen veranderen? maak daar een tekening van.

weet je wat een advertentie is? de pianomannen hebben een advertentie gezet. in het telefoonboek. als je ze opbelt, komen ze je kamer veranderen. ze maken er een componistenkamer van.

voor het geval je idolaat bent van een bepaalde componist. dan lijkt het net alsof je zelf componist bent. weet je wat een componist is?

iemand die muziek bedenkt en opschrijft. zou jij zelf componist willen zijn?

A5 LK (groep 3/4)