Hoeveel vroege schoolverlaters heeft deze school? Een nieuwe indicator waarin elke leerling meetelt G.Van Landeghem
www.steunpuntSSL.be
Rapport
Van Landeghem, G., De Fraine, F., Gielen, S., & Van Damme, J. (2014). Hoeveel vroege schoolverlaters heeft deze school? Een nieuwe indicator waarin elke leerling meetelt. Leuven: Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen, rapport nr. SSL/2014.03/1.2.0. http://www.steunpuntSSL.be
18 sept. 2014
Studiedag VFO
Probleemstelling (1/4) Schoolverlaters Leerling wordt één keer ‘schoolverlater’ in eerstekansonderwijs
• Leerling behaalt eerste kwalificatie na ononderbroken schoolloopbaan = gekwalificeerde schoolverlater • Leerling onderbreekt schoolloopbaan en is nog niet in het bezit van een kwalificatie = vroege schoolverlater
18 sept. 2014
Studiedag VFO
Probleemstelling (2/4) Kwalificaties Meestal behaald in ‘leerplichtonderwijs’: Voltijds gewoon secundair tot 6de leerjaar Deeltijds beroepsonderwijs Leercontractensysteem Syntra Buitengewoon secundair onderwijs
• Diploma van secundair onderwijs • Studiegetuigschrift 6de leerjaar voltijds gewoon beroepsonderwijs • Certificaat deeltijds beroepsonderwijs • Getuigschrift leercontract (SYNTRA) • Kwalificatiegetuigschrift buitengewoon beroepsonderwijs
18 sept. 2014
Studiedag VFO
Probleemstelling (3/4)
100% 90%
Leerlingen veranderen van school
70% % leerlingen
Viervoudige indeling van de schoolverlaters van 2010 Groep van 139 zesjarige ASO/TSO/BSOscholen
80%
60%
Passanten Late instromers
50%
Vroege vertrekkers 40%
Kern
30% 20% 10% 0%
18 sept. 2014
139 zesjarige ASO/TSO/BSO‐scholen
Studiedag VFO
8000
Probleemstelling (4/4) 7000
Korte en lange trajecten
6000 Aantal segmenten
Schoolverlaters van 2010 Groep van 139 zesjarige ASO/TSO/BSOscholen Loopbanen gesplitst in segmenten per school Distributie van de loopbaansegmenten volgens lengte en resultaat (zwart = voortijdige schoolverlater, wit = gekwalificeerde schoolverlater)
5000 4000 3000 2000 1000 0 1
18 sept. 2014
2 3 4 5 6 7 8 9 Lengte loopbaansegment (in opleidingsjaren)
Studiedag VFO
Oplossing (1/2) Schoolindicator Opleidingsjaar in een school = schooljaar doorgebracht in die school
Indicator =
18 sept. 2014
Aantal opleidingsjaren gevolgd door vroege schoolverlaters Aantal opleidingsjaren gevolgd door alle schoolverlaters
Studiedag VFO
Oplossing (2/2) Rekenvoorbeeld
Gekw. schoolverlaters
Ongekw. schoolverlaters
Segm.
LL
Opl
Segm.
LL
Opl
1 x
17
= 17
1 x
36
= 36
2 x
17
= 34
2 x
11
= 22
3 x
15
= 45
3 x
7
= 21
4 x
11
= 44
4 x
4
= 16
5x
8
= 40
5 x
6
= 30
6 x
36
= 216
6 x
1
= 6
7 x
5
= 35
7 x
0
= 0
Opleidingsjaren:
431
Opleidingsjaren:
131
Schoolverlaters van 2010 Zesjarige ASO/TSO/BSO-school X
Indicator: 131 / (431 + 131) = 23%
18 sept. 2014
Studiedag VFO
137 zesjarige ASO‐scholen
Twee groepen van scholen Duidelijke en interpreteerbare verschillen tussen groepen van scholen
Aantal scholen
Illustratie (1/5) 40 30 20 10
44‐46%
46‐48%
48‐50%
>=50%
44‐46%
46‐48%
48‐50%
>=50%
42‐44%
40‐42%
38‐40%
36‐38%
34‐36%
32‐34%
30‐32%
28‐30%
26‐28%
24‐26%
22‐24%
20‐22%
18‐20%
16‐18%
14‐16%
12‐14%
10‐12%
8‐10%
6‐8%
4‐6%
Indicator voortijdig schoolverlaten 2010 184 zesjarige TSO/BSO‐scholen Aantal scholen
Additiviteit (groepen van scholen): groepsindicatoren: 137 ASO-scholen: 3,8% 184 TSO/BSO-scholen: 14,5%
2‐4%
Belangrijke variatie binnen groepen van gelijkaardige scholen
0‐2%
0
25 20 15 10 5 42‐44%
40‐42%
38‐40%
36‐38%
34‐36%
32‐34%
30‐32%
28‐30%
26‐28%
24‐26%
22‐24%
20‐22%
18‐20%
16‐18%
14‐16%
12‐14%
10‐12%
8‐10%
6‐8%
4‐6%
2‐4%
0‐2%
0
Indicator voortijdig schoolverlaten 2010
18 sept. 2014
Studiedag VFO
Illustratie (2/5) Vier soorten oudleerlingen Duidelijke en interpreteerbare verschillen tussen groepen van scholen
92649 opleidingsjaren van schoolverlaters 2010
109606 opleidingsjaren van schoolverlaters 2010
40% x
7%
=2,7%
Vroege vertr.
22% x
10%
=2,2%
15% x
29%
=4,3%
Late instr.
8% x
4%
=0,3%
35% x
11%
=3,8%
Passanten
2% x
18%
=0,4%
10% x
38%
=3,6%
3,8%
100%
100%
18 sept. 2014
Studiedag VFO
Componenten
=0,8%
Indicatoren
Verdeling
1%
Indicatoren
69% x
Verdeling
Kerngroep
Duidelijke en interpreteerbare verschillen tussen vier types oudleerlingen Additiviteit (groepen van oudleerlingen)
184 zesjarige TSO/BSO‐ scholen
Componenten
De kerngroep is niet representatief! (Aandeel en samenstelling)
137 zesjarige ASO‐ scholen
14,5%
50%
Korte en lange trajecten Schoolverlaters 2010 139 zesjarige ASO/TSO/BSO-scholen 137 zesjarige ASO-scholen 184 zesjarige TSO/BSO-scholen 51 zesjarige ASO/TSO-scholen Hoe korter het traject hoe groter het risico op voortijdig schoolverlaten
% opleidingsjaren van vroege schoolverlaters
Illustratie (3/5)
40%
30% ASO/TSO/BSO ASO 20%
TSO/BSO ASO/TSO
10%
0% 1 2 3 4 5 6 >6 Lengte loopbaansegment (in opleidingsjaren)
18 sept. 2014
Studiedag VFO
Illustratie (4/5) Eerste graad vs. bovenbouw Schoolverlaters 2010
Eerste Boven Geheel graad bouw
Additiviteit (onderdelen van scholen)
139 zesj. ASO/TSO/BSO‐sch. De vier zesjarige schooltypes zijn selectief Indicator ook voor onderdelen met weinig of geen directe schoolverlaters (zoals eerste graad)
137 zesjarige ASO‐scholen 184 zesjarige TSO/BSO‐sch. 51 zesjarige ASO/TSO‐sch.
13,3%
9,1%
10,6%
5,6%
2,6%
3,8%
19,4% 12,5%
14,5%
8,1%
30 bovenbouwsch. TSO/BSO 18 middenscholen
18 sept. 2014
9,0%
Studiedag VFO
5,0%
6,1%
14,2%
14,2% 9,0%
Schoolverlaters 2010 (74582) met eindpositie lager onderwijs (71113)
Kalenderjaren na 2010: lager onderwijs komt verder in beeld
Gewoon lager
Hoog risico op voortijdig schoolverlaten voor wie niet via zesde lager passeert
Indicatoren
Verdeling
Eindpositie lager onderwijs
Buitengew.
6de
90,1% x
9,5% =8,5%
5de
2,8% x
35% =1,0%
4de
0,4% x
48% =0,2%
<4de
0,1% x
47% =0,0%
Type 8
2,8% x
29% =0,8%
Type 1
2,8% x
43% =1,2%
Type 3
0,4% x
60% =0,2%
T 2,4,7,6
0,6% x
80% =0,5%
100%
18 sept. 2014
Componenten
Illustratie (5/5)
Studiedag VFO
12,5%
Visie (1/1) Gezamenlijke verantwoordelijkheid Getoonde eigenschappen: Alle oudleerlingen tellen mee Weging Additiviteit groepen van scholen groepen van leerlingen onderdelen van scholen Toepasbaar op alle scholen uit de loopbanen van schoolverlaters
De scholen uit de loopbaan van een leerling in het leerplichtonderwijs hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het eindresultaat leverancier leerwinst + begeleiding overgangen + oog op langetermijneffecten 18 sept. 2014
Studiedag VFO
Beleidsgerichte conclusies (1/3) Vlaamse overheid
Schoolindicator zou kunnen bijdragen aan: • monitoring voortijdig schoolverlaten (Actieplan) • schoolfeedback (Scholenbundel)
18 sept. 2014
Studiedag VFO
Beleidsgerichte conclusies (2/3) Scholen Collectieve verantwoordelijkheid van de scholen betrokken bij de loopbaan van een leerling
Hoe eindigt de loopbaan van uw leerlingen in het secundair onderwijs? Wat weet u over de kwaliteit van uw loopbaanbeslissingen als u het eindresultaat niet kan terugkoppelen?
18 sept. 2014
Studiedag VFO
Beleidsgerichte conclusies (3/3) Scholen Collectieve verantwoordelijkheid van de scholen betrokken bij de loopbaan van een leerling
Wie zijn uw partners? Leerlingenstromen zijn in feite samenwerkingsverbanden, die beter expliciet gemaakt worden
18 sept. 2014
Studiedag VFO
Wetenschappelijke conclusie (1/1) Onderzoekseenheid VSV
Onderzoekseenheid voortijdig schoolverlaten: groepen van interagerende scholen Afbakening? Interne structuur (rolpatronen)?
18 sept. 2014
Studiedag VFO