Johan Willem Friso School, Leeuwarden
pagina 1
Johan Willem Frisoschool: op weg naar educatief partnerschap met ouders Opvoeden en begeleiden bij het leren doe je samen, ouders en school. De medewerkers van de Johan Willem Frisoschool zien ouders als partners. Ze willen werk maken van educatief partnerschap. “Opgroeien en groot worden doen kinderen niet alleen op school of alleen thuis. Het gedrag op school wordt beïnvloed door huiselijke omstandigheden, het gedrag thuis door zaken die op school spelen. Kortom: samenwerken is noodzakelijk”, aldus de directeur van de school. Kinderen over de school -
‘Ik vind dat dit een goede school is, want je leert hier veel.’
-
‘Ik vind rekenen leuk. Het boek ziet er zo leuk uit.’
-
‘We hebben een weekkaart en dan mag je zelf beslissen wanneer je wat doet, je hoeft dan niet op de juf te wachten wanneer je niet verder kan.’
-
‘Ik vind het leuk dat er crea is en de laatste schooldag is het altijd feest.’
Vernieuwende elementen 1.
De school heeft een School & ouders partnerplan
School & ouders partnerplan ‘Een positieve houding ten opzichte van partnerschap oftewel energie steken in een wederkerig goede relatie en samenwerking met ouders is belangrijk. Waar goed gecommuniceerd wordt met ouders zijn de scholen beter. Dat geldt ook voor onze school.’ Goede communicatie is belangrijk, want: -
Goede communicatie geeft minder stress.
-
Een eenduidige aanpak schept duidelijkheid voor kinderen.
-
Korte lijntjes helpen problemen tijdig de wereld uit.
-
Persoonlijk aangesproken ouders steken eerder een handje uit.
-
Partnerschap geeft plezier en inspireert tot betere resultaten.
Het plan werkt concreet uit wat de school op dit gebied wil vernieuwen.
2.
Samenwerken met ouders vraagt een cultuurverandering
De school wil samen met de ouders een vorm van partnerschap ontwikkelen, die past bij de cultuur van deze school. Laagdrempeligheid en een open houding uitstralen zijn onderdeel van die cultuur. Ouders willen graag meedenken en –werken aan de ontwikkeling van hun kind. Daar speelt de school op in.
Johan Willem Friso School, Leeuwarden
pagina 2
Staartdelingen, presentaties, huiswerk … en grondhouding Staartdelingen worden in de methode anders uitgevoerd dan de manier waarop de meeste ouders dat geleerd hebben. Op een ouderavond wordt de manier waarop de school de staartdelingen aanbiedt, uitgelegd. Deze informatie wordt ook per mail aan alle ouders toegestuurd. Een ander voorbeeld is het betrekken van ouders bij de voorbereiding van presentaties die kinderen op school houden. Verder worden ouders geïnformeerd over het huiswerk dat de kinderen krijgen. Wat is het huiswerk? Waarom wordt er huiswerk gegeven en hoe kunnen ouders daarbij helpen. Ouders pakken dit serieus op. Door aandacht te besteden aan ouderbetrokkenheid is de houding van het team veranderd. Waar leerkrachten voorheen soms dachten in termen als ‘ouders bemoeien zich met zaken van de school’ worden ouders nu uitgenodigd om mee te denken.
3.
Scholing en bewustwording rond communicatie met ouders
Communicatie met ouders vraagt om specifieke vaardigheden van directie en team. Communicatie met ouders De kwaliteit van het contact wordt bevorderd wanneer alle gesprekspartners in staat zijn tegemoet te komen aan de volgende behoeften: -
De behoefte aan relatie: iedereen stelt prijs op een respectvolle omgang met elkaar, oprechte interesse en een onbevooroordeelde houding van de ander.
-
De behoefte aan erkenning: ouders willen erkenning van hun ouder-zijn, de verbondenheid met hun kind, hun wens er alles aan te doen om hun kind een goede basis te geven. Leerkrachten willen erkenning van hun vakmanschap, van hun inzet voor optimale ontwikkelingsmogelijkheden van leerlingen.
-
De behoefte aan autonomie: ouders willen ruimte voor eigen opvoedkundige keuzen thuis; leerkrachten wensen eigen ruimte voor pedagogische en onderwijskundige keuzen in de klas.
De manier waarop de school dit in de praktijk uitvoert, is te zien in het jaarplan communicatie met ouders. Ouders en leerkrachten over de communicatie van de school: ‘Ik ben tevreden over de manier waarop de communicatie naar ouders plaats vindt. Omdat er zowel mondeling via speciale ouderavonden als schriftelijk via nieuwsbrieven, per mail en via de website informatie verstrekt wordt, kan iedereen de informatie tot zich nemen.’ (ouder) ‘We werken met maillijsten voor de communicatiestroom. Ouders die geen email hebben, krijgen informatie op papier. Natuurlijk zijn de ouders wel zelf verantwoordelijk voor het lezen van de mails en de brieven.’ (leerkracht)
Tips en tops a.
Het mailen van inhoudelijke onderwerpen naar de ouders levert een belangrijke bijdrage aan de betrokkenheid van ouders bij het leren van hun kind.
b.
Het is belangrijk bij het binnenkomen en weggaan van de kinderen zichtbaar aanwezig te zijn en uit te stralen dat je open staat voor gesprekken. Er staan medewerkers van de school op strategische plekken, bij de ingang, in
Johan Willem Friso School, Leeuwarden
pagina 3
de gangen, op de speelplaats op meerdere plekken en in de klassen. Dit zorgt voor regelmatige en goede contacten met ouders en zorgt ervoor dat kleine puntjes van aandacht opgepakt worden voordat ze uitgroeien tot grote zaken. c.
Als er iets gebeurt dat tot conflicten kan leiden, is snel en proactief reageren belangrijk. Bij conflicten wordt er niet gewacht op een reactie van thuis, maar neemt de school direct zelf contact op met de ouders. Directie en team proberen deze conflicten snel en adequaat op te lossen. Als er door medewerkers van de school fouten gemaakt worden, wordt dat ook toegegeven. Eerlijkheid in deze wordt gewaardeerd.
d.
Het betrekken van ouders bij projecten werkt zeer motiverend. De vertelkast is een project voor de onderbouw waarbij kinderen onderwerpen samen met ouders voorbereiden. De ouders zijn daardoor betrokken bij het project. Het wordt door de ouders als zeer positief ervaren.
e.
Leg afspraken over activiteiten vast en communiceer die. Zo heeft de school een gedragscode.
Voortgangsgesprekken Er worden drie keer per jaar, in november, in februari en in juni, 10-minutengesprekken gehouden. Voor de organisatie en inhouden van deze gesprekken zijn afspraken vastgelegd in een document: -
De schoolbeleving: hoe staat het kind t.o.v. de school? Leert het genoeg? Vindt het kind het schoolwerk te moeilijk of te gemakkelijk? Dan kan er ook gesproken worden over hoe de leerkracht het kind in de klas ziet, bijvoorbeeld een vrolijk kind met een leergierige houding, of een kind dat het werk niet leuk vindt.
-
Eventueel de thuissituatie: deze wordt besproken als dat van belang is omdat de ontwikkeling van het kind hierdoor beïnvloed kan worden.
-
De schoolresultaten: wanneer in februari en juni de rapporten worden meegegeven, worden per vakgebied de Citoresultaten genoemd. Het gesprek gaat over de inzet van het kind, de inzet en de vorderingen van het kind en wat belangrijk is om de komende tijd op te pakken. Wanneer een plan van aanpak of een handelingsplan gewenst is, wordt dit ook onderwerp van gesprek. In dat geval wordt er een vervolgafspraak gemaakt.
-
Van alle gesprekken wordt een verslag gemaakt in Dotcomschool.
-
Bij gesprekken tussentijds worden ouders uitgenodigd door de groepsleerkracht of door de intern begeleider. Ouders kunnen ook zelf een gesprek aanvragen. Ook van deze gesprekken wordt een verslag gemaakt in Dotcomschool.
-
Bij individuele handelingsplannen en als er sprake is van LeerlingGebondenFinanciering (rugzakje), worden ouders minimaal drie keer per jaar uitgenodigd voor een extra gesprek. Zij zetten dan ook hun handtekening onder het geëvalueerde handelingsplan.
f.
De mogelijkheid om in de klas te kunnen kijken, wordt door ouders zeer gewaardeerd. De ouders kunnen in november een les bijwonen in de groep van hun kind. Dat wordt steevast gedaan door 80-90% van de ouders. Bij de jongsten komen ouders meehelpen bij het maken van een lampion voor 11 november en vanaf groep 3 kunnen ze een half dagdeel meedoen en kijken in de les. Dit wordt zeer gewaardeerd als een vorm van informatie en openheid. Ook leerkrachten vinden dit de moeite waard omdat ze in contact komen met alle ouders en informatie kunnen geven over het onderwijs aan hun kind.
Johan Willem Friso School, Leeuwarden
pagina 4
Kenmerken -
De Johan Willem Frisoschool (www.jwfschool.nl) uit Leeuwarden staat in de wijk Huizum. De wijk was vroeger een dorp en heeft daar nog kenmerken van. Vanaf de jaren veertig is het dorp geleidelijk in de stad Leeuwarden opgegaan. In de wijk staan voornamelijk jaren dertig woningen. Het huidige gebouw van de school is in 1980 gebouwd.
-
De Johan Willem Frisoschool bestaat al meer dan 100 jaar. Meer informatie over de school is te vinden op de website van de school. De Johan Willem Frisoschool telt ongeveer 280 leerlingen en heeft een team dat bestaat uit 20 leerkrachten en 3 ondersteunende personeelsleden. De meeste kinderen komen uit de directe omgeving van de school. De laatste jaren is er sprake van een lichte groei. Er verhuizen weinig mensen; Huizum is een kinderrijke wijk.
-
De Johan Willem Frisoschool heeft een gevarieerde populatie. Ouders hebben uiteenlopende beroepen. Het is leuk dat een aantal ouders werkzaam zijn in creatieve beroepen, zoals kunstschilder of tekenaar. Daarvan maakt de school af en toe gebruik (ontwerp rapport, opening Kinderboekenweek, creativiteitsmiddag enz.). Ook zijn er veel mensen werkzaam in het nabijgelegen ziekenhuis MCL. Het opleidingsniveau is voornamelijk gemiddeld (MBO) en hoger (HBO) opgeleid.
-
De Johan Willem Frisoschool is een school die goed en gedegen kindvriendelijk onderwijs verzorgt, gebaseerd op de uitgangspunten van adaptief onderwijs. De school wil aandacht geven aan de verschillen die er zijn tussen kinderen. Die aandacht heeft zich in schooljaar 2011/2012 gericht op drie hoofdthema’s: stimuleren van ouderbetrokkenheid; implementatie van een nieuwe rekenmethode en het verfijnen van het taalonderwijs.
Ouders over de school -
‘Een haven, waar ieder kind zijn plekje kan vinden en wordt gerespecteerd zoals hij of zij is.’
-
‘Een fijne intieme school waar ieder gezicht (h)erkend wordt.’
-
‘Ik vind warmte, vriendschap, positiviteit en saamhorigheid kenmerkend voor de school. Vooral het feit dat kinderen leren met elkaar om te gaan en hun emoties te bespreken, werkt heel goed voor onze kinderen.’
Visie, beleid en praktijk Kinderen verschillen van elkaar. Ieder kind is uniek en heeft specifieke capaciteiten en vaardigheden. We willen in ons onderwijs de mogelijkheden van de individuele kinderen uitbuiten en benutten. Kinderen leven echter in een maatschappij met veel andere kinderen en volwassenen. Samenwerking is dus heel erg belangrijk en geeft invulling aan de wens van mensen om in een sociale context te opereren. Deze twee uitersten zijn voor de Johan Willem Frisoschool de uitgangspunten van haar onderwijs. Aandacht voor de individualiteit van ieder kind en tegelijkertijd aandacht voor de sociale ontwikkeling en het saamhorigheidsgevoel. Leerkrachten over de visie -
‘Onze visie is dat de zorg voor de ontwikkeling van het kind een verantwoordelijkheid is van school én ouders samen. Je moet weten wat elkaars rol is en wederzijdse kennis en ervaring uitwisselen; zo kan een kind op een goede manier volwassen worden.’
-
‘Ik ben het eens met de visie op samenwerking met ouders. Het idee van samenwerking met elkaar spreekt mij erg aan en maakt het voor mij makkelijker om ouders te benaderen.’
-
‘Wij verwachten van ouders openheid en betrokkenheid en ouders verwachten dat van ons. We willen graag de ouders informeren over het onderwijs, de activiteiten en de
Johan Willem Friso School, Leeuwarden
pagina 5
ontwikkeling van hun kind.’ -
‘De collega’s zijn tijdens bouwvergaderingen en een studiemoment betrokken geweest bij de totstandkoming van onze visie. Er was ruimte om aan te geven wat wij wel en niet van ouders verwachten en omgekeerd.’
Visie op ouderbetrokkenheid: samen met de ouders ‘Opgroeien en groot worden doe je niet alleen op school of alleen thuis. Het gedrag op school wordt beïnvloed door huiselijke omstandigheden, het gedrag thuis door zaken die op school spelen. De zorg voor een evenwichtige ontwikkeling, sociaal-emotioneel (gevoel) en cognitief (kennis) is dan ook een verantwoordelijkheid van school én ouders samen. We vinden het dan ook belangrijk om een goede band op te bouwen met de ouders van onze kinderen. Ouders worden meerdere keren in het schooljaar uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek over de vorderingen van het kind en ook is er minimaal 3 keer per jaar ouderavond, waar u wordt verteld over actuele zaken. Deze ouderavonden worden steevast zeer goed bezocht en daar zijn we heel blij om! Alleen als we oog hebben voor elkaars rol en we wederzijdse kennis en ervaring uitwisselen, kan een kind op een goede manier volwassen worden.’ ‘We zien ouders als partners, we willen werk maken van educatief partnerschap. Samen met de ouders staan we voor goed en passend onderwijs. We willen een open school zijn, waarin ouders meedenken en -helpen in het onderwijs aan hun kind. De school werkt met een jaarplan Communicatie met ouders.’ Leerlingen, ouders en leerkrachten over ouderbetrokkenheid Leerlingen: -
‘Ik vind het belangrijk dat mijn ouders regelmatig op school komen. Dat is goed voor het vertrouwen. Dan weten ze wat er speelt op school.’
-
‘We mogen ook meedenken. We hebben zelf een actie bedacht voor de stichting KIKA. Die actie hebben we ook uitgevoerd.’
-
‘We houden ook klassenvergaderingen.’
Ouders: -
‘De school neemt ouders serieus. De school is laagdrempelig. Leerkrachten en directie zijn voor en na schooltijd altijd beschikbaar voor gesprekken.’
-
‘De school betrekt ons bij het onderwijs. Er worden ook een paar keer per jaar ouderavonden met een inhoudelijk onderwerp georganiseerd.’
Leerkrachten: -
‘Volgens mij zijn wij een toegankelijke school voor ouders.’
-
‘We willen graag de ouders informeren over het onderwijs, activiteiten en de ontwikkeling van hun kind.’
-
‘We vinden het prettig dat we, als we hulp nodig hebben, een beroep kunnen doen op veel ouders.’
Johan Willem Friso School, Leeuwarden
pagina 6
Schoolprofiel -
De Johan Willem Frisoschool is een open christelijke basisschool die valt onder het bestuur van het PCBO Leeuwarden e.o.
-
Het is een school waar kinderen niet alleen leren, maar ook gevormd worden in hun persoon. De school ziet zichzelf als een leer-leefgemeenschap waar kinderen belangrijke waarden en normen leren. De school laat zich inspireren door Bijbelverhalen die worden gebruikt als leer- en spiegelverhalen.
-
Er wordt gewerkt vanuit de gedachte van adaptief onderwijs. Dat wil zeggen dat er rekening wordt gehouden met de verschillen tussen kinderen.
-
Er worden afspraken gemaakt over de betrokkenheid van ouders bij de zorg voor hun kind. Er wordt gewerkt met de 1-zorgroute en de principes van handelingsgericht werken (HGW). Daaruit komt voort dat er gewerkt wordt met groepsplannen en dat er zodanig les wordt gegeven dat tegemoet gekomen wordt aan de onderwijsbehoeften van de kinderen. Zo wil de school de optimale mogelijkheden van de kinderen benutten.
Leerkrachten over de term partnerschap -
‘Ja, we spreken over partnerschap. Leerkracht en ouder spelen samen een grote rol in het leven van het kind. En dus zal je goed moeten kunnen samenwerken.’
-
‘We benoemen het meestal als ouderbetrokkenheid. Dat we samen het beste willen voor
-
‘Gelijkwaardig en respect naar elkaar voert de boventoon. Er zijn natuurlijk wel eens
de kinderen en dat we elkaars hulp daarbij nodig hebben.’ uitzonderlijke gebeurtenissen.’
Contact Voor nadere informatie: de heer J. Veltman, directeur. Zie voor contactgegevens de website van de school. (redactie, januari 2013)