Winlink 2000, e-mail via de ether. De Standaard voor DARES digitale noodcommunicatie. Uitleg van deze digitale mode en een handreiking hoe de apparatuur gebouwd kan worden.
Hoe werkt het Winlink systeem…………………………………………….2 DARES Regio 08 Gelderland-Zuid infrastructuur…………………………3 Voorwaarden om via de DARES RMS servers te kunnen werken………...3 Beschrijving van de Winlink RMS packet + Digipeater (Regio 08)……….3 De TNC-X……………………………………………………………….....4 Beschrijving van een Winlink paclink station PA3GJM…………………...5 TNC stabieler als Soundcard modem………………………………………7 Winlink 2000 principe……………………………………………………...8 Standaardisatie Radio connector ……………………………………….…..9
1
Hoe werkt Winlink 2000 Het Winlink 2000 systeem is een wereld omvattend netwerk dat de VHF, UHF en HF Radio Message Servers aan elkaar koppelt via het Internet. Ten opzichte van andere digitale e-mail modes heeft het Winlink 2000 systeem tal van voordelen, o.a. het gebruik van tactische e-mail adressen. Als voorbeeld: noodopvangcentrum_ tiel@ winlink.org. Gegevens overdracht is absoluut vrij van fouten. Versturen en ontvangen van e-mail met eventuele attachments, wordt afgehandeld door het alom bekende Outlook Express. Winlink 2000 wordt voortdurend verfijnd, noodcommunicatie is geïntegreerd. Winlink Packet (VHF/UHF) • Eenvoud • Low cost (freeware) • Veelzijdig (werkt met soundcard, zelfbouwmodem, TNC) • Veel apparatuur reeds beschikbaar (Packet Radio) • FM mode ( veel transceivers beschikbaar) Winlink Pactor (HF) • Soundcard modem in de maak (Winmor freeware) • Wereld dekking • Pactor 3 modem in de ban ( 700 euro) Middels de RMS Packet en RMS Pactor servers kan via het Winlink systeem e-mail via de ether worden verstuurd. Nadat eenmalig het systeem is opgezet handelt het normale Outlook Express programma de verzonden en ontvangen e-mail voor je af. Het verbeterde PACLINK programma maakt een account aan binnen Outlook Express. Vanuit Outlook Express geef je aan of e-mail via de standaard Internet verbinding moet worden verzonden of via de ether. Op de Winlink webpage http://www.winlink.org/GetStarted wordt alles uitgelegd. De Winlink organisatie is reeds gestart met het Bèta testen van het programma WinMor. WinMor wordt waarschijnlijk de oplossing voor het Kortegolf segment. Tot nu toe werd voor de HF modes gebruik gemaakt van PACTOR 2 en 3. Dit vereist een prijzige MODEM. WinMor is een soundcard modem voor de HF banden. Het is een verbeterde vorm van PACTOR 1, het zal gaan zorgen voor een lagere drempel (kosteloos), heeft een betere performance dan Pactor 1 en is robuuster dan Pactor 1 en zal geïntegreerd worden in het Winlink systeem. Voor DARES communicatie gaat dit een enorme stap voorwaarts worden. Winlink is in 2009 verkozen tot de landelijke DARES standaard voor digitale communicatie.
2
DARES Regio 08 Gelderland-Zuid infrastructuur Het westelijke deel van DARES Regio 08 Gelderland-Zuid is uitgerust met een Winlink RMS PACKET station voorlopig op 430.850 MHz (Qth locator JO21NV). In 2010 wordt de RMS verplaatst naar de kerktoren van Asperen en zal deze RMS QSY gaan naar de landelijke VHF frequentie 144.850 MHz. De RMS zendt een baken uit onder de Call PA3GJM-10. Het Oostelijk deel van R 08 is ook een RMS in de maak. Deze wordt gepositioneerd in Oosterhout (nabij Nijmegen) onder de call PD0MAC-10 Voorwaarden om via de DARES RMS servers te kunnen werken: • Computer met Minimaal Windows 2000 • Microsoft.Net Frameworks installed (http://www.microsoft.com/downloads ) • Packet Radio operationeel: Modem cq Geluidskaart met SV2AGW Packet Engine software: http://www.sv2agw.com/downloads/default.htm • Winlink e-mail adres aangevraagd http://www.winlink.org/user/login new account • Paclink programma new generation geinstalleerd (download after login): http://www.winlink.org/filebrowser install: Software--Client+(for+users). • Transceiver plus antenne, binnen werkbare afstand afgestemd op de RMS frequentie. Beschrijving van de Winlink RMS Packet + Digipeater (JO21NV) • SBS PC7 industrial computer (12V) Pentium 3 256 Mb RAM • Windows XP pro, Frameworks.net installed • SV2AGW Packet Engine • Paclink RMS software • SV2AGW Digipeater software • FT 857 transceiver 25W FM (voorlopig op 430.850) • Diamond omni directional antenne ( hoogte 11 meter) • TNC-X packet MODEM ingebouwd in de SBS PC7 computer. • Radio connector aan de TNC zijde is de 5 pin’s DIN 180 graden De PC7 is zodanig geconfigureerd dat bij power up de benodigde software automatisch wordt opgestart. Tijdens het opstarten wordt tevens het programma VNC gestart, zodat correcte werking van het systeem op een remote computer te monitoren en aan te passen is. Kijk op http://www.winlink.org/RMSPacketPositions of het station online is. Indien de internetverbinding wegvalt, vervalt de RMS functie, maar blijft de Digipeater actief. De Digipeater kan nu worden gebruikt om door te hoppen naar de volgende RMS als die op dezelfde frequentie staat afgesteld. SBS PC7 industriële computer 12V gevoed TNC-X ingebouwd, LED’s TNC-X zichtbaar aan de linker zijkant 5 pins DIN radio connector 3
TNC-X ingebouwd Intern aangesloten via seriële poort 5 pin’s DIN radioconnector naar buiten uitgevoerd Via programma VNC geheel remote te bedienen via Internet
De TNC-X is compleet gebouwd of als zelfbouw kit in allerlei varianten tegen een scherpe prijs te verkrijgen, zie http://www.tnc-x.com/
De TNC-X is middels een interne additionele print uit te breiden. O.a. als een zelfstandig werkende en remote controlled Digipeater
4
Beschrijving van het Winlink Paclink station PA3GJM • • • • • • •
Laptop Toshiba PS460E Pentium 3 264 Mb RAM Windows 2000, Frameworks.net 2.0 SV2AGW Packet Engine Paclink software Nokia RD40 transceiver omgebouwd voor amateur gebruik 15W FM Landolt TNC2C packet MODEM Ingebouwd in een koffertje
Bij power up wordt de benodigde software automatisch opgestart. Tijdens het opstarten wordt ook automatisch het programma VNC gestart zodat correcte werking van het systeem op een remote computer te monitoren is. Via de sleuven in het houten front is de display van de RD40 en en TNC zichtbaar. De winlink koffer kan in de toekomst zo geconfigureerd worden dat meerdere computers aangehaakt kunnen worden en zodoende vanaf alle aangehaakte computers e-mail ontvangen en verstuurd kan worden.
Ik heb voor een ouder model Toshiba computer gekozen omdat deze gewoon op 12V werkt. Indien er een spanningsdip optreedt, werkt de unit door op zijn interne batterij totdat deze is uitgeput. Om dit oudere model pentium 3 met 264Mb RAM zo min mogelijk te belasten en toch aan de voorwaarden voor PACLINK te laten voldoen heb ik er voor gekozen Windows 2000 SP4 te installeren
Mobile Paclink (client)
De transceiver en de TNC2 C zijn onder de scharnierende plaat bevestigd.
5
De voorzijde van de koffer is voorzien van een scharniermechanisme. Op deze foto neergeklapt. Dit is noodzakelijk tijdens transport.
Op deze foto is het scharnier mechanisme hoog geklapt. De sleuven in dit mechanisme maken het mogelijk om zowel de transceiver als de TNC te kunnen monitoren in de normale werkpositie.
De Nokia RD40, voormalig trunking radio systeem omgebouwd voor de amateur frequenties. De transceiver is zeer degelijk gebouwd. Er zijn na modificatie 5 frequenties programmeerbaar in de 70 cm band. Indien de 12V wegvalt en daarna weer bijkomt, komt de unit terug op zijn originele instellingen en frequentie. Power consumption in stand-by is goed en tijdens transmit wordt 15W hoogfrequente energie in de ether geblazen.
Landolt TNC2
6
TNC stabieler als Soundcard modem In eerste instantie is met een Soundcard modem geëxperimenteerd. Dit werkte goed, maar gaf onvoldoende bescherming tegen een eventuele vastloper of wat mij overkwam, een automatische update van Windows tijdens onbemand gebruik. Ik heb de Nokia RD40 éénmaal als kookplaatje aangetroffen. Gelukkig is hij hier niet door gesneuveld. De Landolt TNC2C heeft een protectie ingebouwd om een permanent bediende PTT te detecteren en de transceiver te beschermen. Een volgend nadeel van een soundcard modem is dat er ongeacht of er een stroom packet data in de ether plaatsvindt, er gewoon uitgezonden wordt. Dit is een achilleshiel. Hierdoor vinden er ongewenste packet collisions plaats en wordt de communicatie van andere stations verstoord.
Ervaringsdeskundige: Automatische Update Windows uit!!!!
Zo ziet het systeem eruit tijdens normale operatie.
Ik hoop dat ik middels deze post andere zendamateurs kan verleiden om eens met Winlink te gaan experimenteren. Tijdens de installatie is er een aantal valkuilen en die heb ik bijna allemaal gehad. Op de webpage http://www.winlink.org/GetStarted staat alles correct omschreven, maar kom je er niet uit mag je mij contacten op
[email protected] Hans Vreeswijk, PA3GJM
7
Winlink 2000 PACLINK station. Radio
een VHF of UHF Radio met Antenne
Data Interface
Soundcard of Packet Radio Modem (TNC.)
Computer
Laptop/ Desktop Software:
• Paclink user software • AGW Packet Engine • Outlook Express or Outlook • Win2000 of hoger •Microsoft.net framework Winlink 2000 Radio Message Server Packet station (Gateway) Radio
een VHF of UHF Radio met Antenne
Data Interface
Soundcard of Packet Radio Modem (TNC.)
Computer
Laptop/ Desktop Software:
• Paclink RMS • AGW Packet Engine •Win2000 of hoger •Microsoft.net framework
CMS
Winlink 2000 Common Message Servers Halifax Perth Sandiego Washington Wenen
Voor het kortegolf segment is een vergelijkbare structuur opgezet met werelddekking. De HF gateway wordt een RMS PACTOR station genoemd. Winlink PACTOR haakt wel op dezelfde wijze via Internet aan de Winlink 2000 CMS zodat onderling e-mail verkeer mogelijk is. Kijk op http://www.winlink.org/RMSPactorPositions voor beschikbare RMS PACTOR stations.
8
Standaardisatie Radio connector Standaardisatie van onze apparatuur is belangrijk. Dit om snel defecte apparatuur te kunnen vervangen en aansluitfouten te voorkomen indien er met verschillende pinbezettingen zou worden gewerkt. Binnen DARES regio 08 wordt er naar gestreefd om alle Soundcard modems / TNC radio connectoren uit te voeren met de 180 graden 5 pins DIN chassisdeel. Deze connector en pinbezetting zijn reeds gangbaar op verschillende in de handel verkrijgbare TNC’s
Vanuit deze DIN connector worden de verschillende aansluitkabels gefabriceerd naar de merk specifieke aansluitconnectoren op de transceivers.
Pin 1 2 3 4 5
Description Audio out to transceiver (mic audio) Chassis ground PTT audio in from transceiver (spkr audio) N.C. or +12V
Let op sommige TNC’s kunnen via de radioconnector vanuit de Transceiver gevoed worden. In dat geval wordt pin 5 als +12 V gebruikt. Indien +12V niet gebruikt, wordt deze pin NIET intern aangesloten!
9