Hoe kun je het risico van inlenersaansprakelijkheid beperken? Inlenersaansprakelijkheid, wat is dat eigenlijk? En kun je die aansprakelijkheid vermijden, of elders beleggen? Het inlenen van tijdelijk personeel brengt verantwoordelijkheden mee. Zo wordt je als inlener ook geacht een “goed werkgever” te zijn. Dat ligt binnen je eigen invloedsfeer als opdrachtgever. Ook ben je volgens de belastingdienst en het UWV aansprakelijk voor de het betalen van de loonbelasting, premies en BTW over het ingeleende personeel. En dat is lastig, want als inlener van tijdelijk personeel heb je nu eenmaal geen directe invloed op de bedrijfsvoering en het betalingsgedrag van jouw leverancier. En die is verantwoordelijk voor de betalingen. Als inlenende partij ben je hoofdelijk aansprakelijk voor de loonbelasting en BTW die leveranciers verschuldigd zijn over het door jou ingeleende personeel. Zie hiervoor artikel 34 van de Invorderingswet 1990, zie de link voor de inhoud van dit artikel http://www.wetboekonline.nl/wet/Invorderingswet%201990/34.html. De inlenersaansprakelijkheid geldt altijd voor ingeleend personeel, of dit nu via een uitzendbureau, detacheringsbureau, ZZP-er of opleidingsbedrijf, of anderszins verloopt. Voor de aannemerij is de Wet Ketenaansprakelijkheid (WKA) van toepassing. Ook bij deze wet is de kern dat de eindopdrachtgever aansprakelijk gesteld kan worden voor de betaling van belasting en premies die de aannemer – en alle onderaannemers in de keten – verschuldigd is over het aangenomen werk voor de opdrachtgever. Aansprakelijkheid kun je niet vermijden. Je kunt wel het risico dat je aansprakelijk wordt gesteld beperken. Het risico helemaal wegnemen kan niet. Wanneer wordt je als inlener (of opdrachtgever van een aannemer) aansprakelijk gesteld? In eerste instantie legt de belastingdienst de claim neer bij jouw leverancier. Die moet betalen. Als inlener wordt pas aansprakelijk gesteld als je leverancier niet meer kan betalen: bij een faillissement dus. Hoe kun je nu het inleenrsico beperken? Daar zijn diverse middelen voor. 1. Beoordeel het risico van je leverancier. De kans dat een grote, gerenommeerde organisatie failliet gaat en de belastingdienst/UWV niet heeft betaald voor het door jouw ingehuurde personeel is minder groot dan de kans dat bij een kleine uitlener. Een garantie dat een gerenommeerd bedrijf niet failliet gaat en als dat wel zo is tot die tijd netjes aan zijn betalingsverplichtingen heeft voldaan is er natuurlijk niet. Het is alleen kansrijker.
2. G-rekening: als je je risico zoveel mogelijk wilt afdekken, maak dan gebruik van de mogelijkheid om een deel van je betaling aan je leverancier op de G-rekening van de leverancier te storten. Voor dat deel ben je dan (in principe) gevrijwaard van aansprakelijkheid. De G-rekening is een geblokkeerde rekening van je leverancier. Vanaf deze rekening kan alleen de belastingdienst worden betaald. Dit betekent wel dat je in je administratie moet regelen dat de factuur van deze leverancier wordt gesplitst in 2 delen. Voor sommige crediteurenafdelingen blijkt dit een hoop “gedoe” in de administratie. Het gedeelte van het factuurbedrag dat naar de G-rekening zou moeten kan per geval worden berekend. Dit is wel erg onpraktisch. Meestal wordt er daarom voor gekozen een vast percentage van de factuur over te maken op de G-rekening, in de regel 40-45%. Meer informatie over de G-rekening kun je vinden op de site van de belastingdienst: http://www.belastingdienst.nl/zakelijk/ondernemen_aangiftedoen/ondernemen_aangiftedoen50.html 3. Accountantscontrole: als de G-rekening niet haalbaar blijkt, dan kun je van je leverancier eisen dat zij regelmatig een accountantsverklaring sturen (van een erkende externe accountant) waaruit blijkt dat de leverancier de juiste afdrachten heeft gedaan. Laat het specificeren op BSN-nummer van de ingeleende personen. Zo kun je als hieruit blijkt dat de leverancier die afdrachten niet heeft gedaan onmiddellijk de relatie met die leverancier beëindigen. Dat moet je dan wel in het contract vooraf opnemen als ontbindende voorwaarde. Het nadeel is dan wel dat je dit niet meer kunt repareren. Je loopt het risico op een naheffing. Daarom kun je het beste regelmatig een verklaring eisen, bijvoorbeeld ieder kwartaal, zodat je risico in ieder geval beperkt blijft. Daarnaast is dit een kostbare oplossing voor je leverancier. 4. Verklaring van de belastingdienst: deze heeft hetzelfde nadeel als de accountantscontrole. De belastingdienst verklaart alleen dat je leverancier iets heeft overgemaakt, niet of het bedrag juist is. Er is dus geen vrijwaring en als er iets mis blijkt te zijn, dan kun je het niet meer repareren. Het is een verklaring achteraf. De accountverklaring heeft in vergelijking met de belastingdienstverklaring het voordeel dat je kunt eisen dat de accountant verklaart dat het correcte bedrag is betaald aan belastingen en premies. De verklaring van de belastingdienst is gratis en je leverancier zal dus aandringen om genoegen te nemen met die laatste. De waarde ervan is echter niet groot. VAR – Algemeen en uitleg Een Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) is een document dat wordt afgegeven door de Belastingdienst, waarin vermeld wordt wat uw status als zelfstandige is. Een ZZP’er, freelancer of zelfstandig ondernemer is voor de Belastingdienst overigens hetzelfde. Voor alle duidelijkheid: een VAR is NIET VERPLICHT. Veelal wordt door opdrachtgevers wel gevraagd om een VAR. Opdrachtgevers die ZZP’ers inhuren die beschikken over een VAR WUO zijn hierdoor gevrijwaard van mogelijke aanspraken van de Belastingdienst ten aanzien van loonbelasting en sociale premies (let wel op dat de informatie die u op het aanvraagformulier zet dan wel klopt, zoals het tijdvak van aanvraag, de werkzaamheden die u gaat
verrichten, hoeveel opdrachtgevers u heeft in een jaar en hoeveel uren u werkt). Als uw opdrachtgever een VAR WUO eist zult u deze dus moeten aanvragen. VAR Verklaring – 3 modellen Nadat de Belastingdienst uw aanvraag heeft bekeken zullen zij een verklaring afgeven. Afhankelijk van uw antwoorden op de gestelde vragen wordt een passende VAR afgegeven. Er zijn 3 mogelijkheden: 1.
VAR WUO Met een VAR WUO ziet de Belastingdienst u 100% als zelfstandig ondernemer en dan hoeft uw opdrachtgever over deze inkomsten geen loonbelasting/premie volksverzekeringen in te houden. Ook niet als achteraf blijkt dat de verklaring niet juist was.
2.
VAR ROW en VAR Loon Als in de verklaring staat 'Resultaat uit Overige Werkzaamheden' of 'Loon', dan zijn aan deze kwalificaties geen rechten te ontlenen. Uw opdrachtgever moet in beide gevallen zelf beoordelen of er wel of niet sprake is van een dienstbetrekking op basis waarvan hij loonheffingen moet inhouden en afdragen. Bij een VAR ROW bestaat de mogelijkheid dat u niet in aanmerking komt voor zelfstandigenaftrek en andere ondernemersregelingen. U zult voor de ondernemersaftrek bijvoorbeeld 1.225 uren moeten werken per jaar. Wel kunt u kosten van de winst aftrekken. Veel Freelancers zoals journalisten worden gezien als "resultaatgenieters" en kunnen gebruik maken van de Opting-in regeling
3.
VAR DGA De VAR DGA geldt voor een eigenaar van een BV. De verklaring 'werkzaamheden voor rekening en risico van uw vennootschap' geldt niet voor het loon dat u als directeur-grootaandeelhouder ontvangt van uw vennootschap zelf. Daarover moet uw vennootschap loonheffingen berekenen en afdragen. In sommige gevallen is de directeur-grootaandeelhouder niet verzekerd voor de premies werknemersverzekeringen. Voor de opdrachtgever betekent een VAR DGA dezelfde vrijwaring als een VAR WUO.
Het mag duidelijk zijn dat voor een ZZP’er een VAR WUO de enige VAR is die interessant is. De VAR WUO is een erkenning voor het volledige zelfstandig ondernemerschap. Geldigheidsduur VAR Een 'Verklaring arbeidsrelatie' is geldig tot het einde van het jaar van afgifte. Als u vóór 1 november bezig bent met een opdracht die doorloopt tot in het volgende kalenderjaar (maximaal 1 jaar), hoeft u voor die opdracht in het volgende kalenderjaar geen nieuwe 'Verklaring arbeidsrelatie' aan uw opdrachtgever te geven. Als u na 1 november met een opdracht bent begonnen, moet u in het volgende kalenderjaar wel een nieuwe 'Verklaring arbeidsrelatie' aan uw opdrachtgever geven. (de opdrachtgever kan van deze regeling afwijken)
Automatische verlenging vanaf 2009 Vanaf augustus 2009 verlengt de Belastingdienst automatisch uw VAR verklaring voor het volgend jaar. In september mag u uw nieuwe verklaring verwachten. Hiervoor dient u wel aan een aantal voorwaarden te voldoen: • • • • •
U hebt de afgelopen drie jaar een VAR aangevraagd. U hebt telkens een VAR voor hetzelfde soort werk aangevraagd. U hebt het werk onder vergelijkbare omstandigheden uitgevoerd. U hebt telkens eenzelfde VAR van de Belastingdienst gekregen. Uw VAR is niet tussentijds herzien door de Belastingdienst
Criteria voor een VAR Verklaring Welke VAR u ontvangt is afhankelijk van een aantal factoren. Het vragenformulier is bedoeld om te bepalen of u een loondienstverband heeft, of niet. De belangrijkste norm is de gezagsverhouding en de afhankelijkheid van uw opdrachtgever. Daarom is het altijd goed meerdere opdrachtgevers per jaar te hebben. •
•
•
•
•
Aantal opdrachtgevers Standaard hanteert men dat u per jaar 3 of meer opdrachtgevers moet bedienen. Dit is overigens geen verplichting (wel verstandig voor uw continuïteit). Als u bijvoorbeeld een behoorlijk ondernemersrisico loopt dan kunt u in de praktijk volstaan met één opdrachtgever. Een voorbeeld: Stel u heeft een transportbedrijf met een eigen vrachtwagen en aanhanger waardoor u een behoorlijk financieel risico loopt dan is het geen probleem als u maar één opdrachtgever heeft. Andersom: stel u werkt al 14 jaar bij Bouwbedrijf Jansen en neemt vandaag ontslag om morgen weer 14 jaar voor Jansen te gaan werken maar nu als ZZP’er, dat lijkt op een verkapt loondienstverband en is niet toegestaan. Onafhankelijkheid U dient als ZZP’er onafhankelijk te zijn van uw opdrachtgever, dat wil zeggen: als u uw onderneming moet inrichten volgens de eisen van de opdrachtgever bent u afhankelijk en niet zelfstandig. Dat uw werkzaamheden dienen te voldoen aan de eisen van de opdrachtgever staat hier buiten. Bedoeld wordt: als u onder het gezag van een opdrachtgever valt bent u niet zelfstandig. Presentatie als zelfstandige Hiermee wordt bedoeld dat uw bedrijf een eigen gezicht moet hebben. Dit kan in de vorm van een visitekaartje, briefpapier, website etc. Hoeveel tijd besteedt u aan uw bedrijf? In de aanvraag voor de VAR heeft u 3 opties om aan te geven hoeveel u denkt te gaan besteden aan de VAR-werkzaamheden. Het hoogste dat u in kunt vullen is meer dan 700 uur. Voor de mate van zelfstandigheid is het zo dat hoe meer uren u werkt, hoe meer kans u heeft op een VAR-WUO Maakt u winst, bent u aansprakelijk en loopt u risico Als u start verwacht men niet van u dat u direct winst maakt, maar het is de bedoeling dat uw bedrijf uiteindelijk iets gaat opleveren, winstgevend is. Aansprakelijkheid, wie is verantwoordelijk voor uw werkzaamheden als er iets verkeerd gaat. Ook risico in de vorm van kapitaal, ondernemersrisico is een belangrijk criterium.
Aanvragen kan digitaal, verzenden ook U kunt het formulier aanvragen via de site van de Belastingdienst en online invullen en versturen. U heeft hiervoor uw DIGI code nodig. U kunt het formulier ook online invullen, printen en versturen naar: Belastingdienst, Postbus 2586, 6401DB. Heerlen. Voor meer informatie over de VAR kunt u terecht bij de Belastingdienst (aanvragen) en het ministerie van SZW (veel info). U kunt ook de nieuwste folder met betrekking tot de VAR downloaden.
