Hoe actief zijn de Fitkids?

Hoe actief zijn de Fitkids? Een Best-Practice Ontwerp voor het vaststellen van de fysieke activiteit bij Fitkids.

Eindverslag Opdrachtgever Elles Kotte Opdrachtnemers Sophie Abeln Evelien van den Brink Karin de Goeij Christina van der Heide Sanne van der Kamp Leonie Scholten Yvonne van der Velden Projectbegeleider Bart Bartels Projectcoördinator Kitty Meijer

BPO-rapportage Groep 4 Opdrachtgever: Stichting Fitkids

Inhoud Inleiding ................................................................................................................................. 3 Methode ................................................................................................................................ 4 Zoekstrategie..................................................................................................................... 4 In- en exclusiecriteria van artikelen .................................................................................... 5 Psychometrische eigenschappen ...................................................................................... 5 Kwaliteitsbeoordeling artikelen .......................................................................................... 6 Synthese van de resultaten uit literatuurstudie .................................................................. 6 Synthese van de resultaten uit de vragenlijst ..................................................................... 8 Resultaten ............................................................................................................................. 9 Indirecte manier van meten van fysieke activiteit ..............................................................10 Directe manier van meten van fysieke activiteit ................................................................11 Resultaten vanuit de mening van de experts………………….………………………………11 Discussie ..............................................................................................................................12 Conclusie vanuit literatuurstudie ...........................................................................................13 Conclusie vanuit de mening van de experts………...……………………………………………14 Literatuurlijst .........................................................................................................................15 Bijlage 1 Overzicht deelnemers trainingsprogramma Fitkids ................................................17 Bijlage 2: zoektermen brede literatuurstudie .........................................................................18 Bijlage 3: Zoekstring voor meetinstrumenten. .......................................................................21 Bijlage 4: zoektermen literatuurstudie per meetinstrument. ..................................................25 Bijlage 6: Extractietabel methodologie van de artikelen a.d.h.v. de COSMIN-checklist .........27 Bijlage 7: Extractietabel kwaliteitscriteria ..............................................................................28

2


Inleiding In het tweede studiejaar van de Master Kinderfysiotherapie worden praktijk en wetenschap aan elkaar gekoppeld door middel van een Best-Practice Ontwerp (BPO). Dit is een beschrijving van een praktische (fysiotherapeutische) werkwijze die is onderbouwd met “evidence” uit wetenschappelijk onderzoek, klinische expertise én de voorkeuren van de patiënt(en)’.1 Deze projectgroep heeft een vraagstelling vanuit de praktijk uitgewerkt tot een BPO. De opdrachtgever hiervan is Stichting Fitkids. Deze stichting heeft een beweegprogramma opgezet, genaamd Fitkids, voor kinderen van 6-18 jaar met een chronische ziekte, beperking of een langdurige aandoening. Hieronder vallen o.a. kinderen met Down syndroom, astma, autisme, motorische retardatie en rolstoelgebonden kinderen. Zie voor de complete doelgroep bijlage 1. Het doel van Stichting Fitkids is het bevorderen van de fysieke fitheid en het vergroten van de kwaliteit van leven. Voor de kinderen staat het plezier krijgen in bewegen voorop. Het streven is dat zij na het Fitkidsprogramma aansluiting vinden bij een sportvereniging of -club. Momenteel worden de individuele behandeldoelen van de deelnemers van Fitkids programma’s geëvalueerd met bijvoorbeeld het Bruce protocol die de fysieke fitheid van een kind vastlegt. Fysieke activiteit wordt vooralsnog niet gemeten, omdat er nog geen eenduidig meetinstrument binnen Stichting Fitkids beschikbaar is. Om vast te kunnen stellen of het Fitkidsprogramma kinderen ook daadwerkelijk actiever maakt, is een geschikt meetinstrument van belang. De oorspronkelijke vraag van de Stichting Fitkids was: “Hoe kunnen we het beste fysieke activiteit in kaart brengen bij kinderen die deelnemen aan het beweegprogramma Fitkids?” De stichting hoopt dat door middel van dit BPO er een meetinstrument ontwikkeld of aangeraden kan worden om de fysieke activiteit van deze kinderen vast te leggen. De doelgroep bestaat uit alle deelnemers van Fitkids en het BPO moet landelijk toepasbaar zijn. De implementatie zal bij een selecte groep Fitkids-centra plaatsvinden. De World Health Organisation (WHO) adviseert voor kinderen van 5 tot 17 jaar dagelijks 60 minuten matige tot intensieve fysieke activiteit. Een actieve leefstijl heeft een effect op de fysieke fitheid, een lager lichaamsvet percentage, een verkleinde kans op het ontwikkelen van cardiovasculaire problemen en minder symptomen van depressie. Waar mogelijk geldt deze beweegnorm ook voor kinderen met chronische aandoeningen2. Kinderen met een chronische aandoening zijn vaak minder actief dan hun gezonde leeftijdsgenoten. Dit kan een direct gevolg zijn van de aandoening, maar ook van psychosociale factoren zoals overbescherming door ouders, angst, of een laag zelfbeeld3. Uit wetenschappelijk onderzoek komt steeds duidelijker naar voren dat de gezondheid van kinderen met chronische aandoeningen die wél fysiek actief zijn positief beïnvloed wordt. Kinderen met een chronische aandoening die in hogere mate fysiek actief zijn scoren onder andere beter op gebied van aërobe capaciteit, spierkracht en kwaliteit van de uitvoering van functionele vaardigheden4. Dit BPO richt zich op de fysieke activiteit van kinderen die deelnemen aan Fitkids. De vraagstelling van dit BPO is dan ook: Welk evaluatief meetinstrument is geschikt om de fysieke activiteit vast te leggen bij kinderen die deelnemen aan het Fitkidsprogramma? De projectgroep heeft als doel op uiterlijk 7 januari 2013 de vraagstelling te kunnen beantwoorden. Operante definities:  Meetinstrument: vragenlijst of meetapparatuur.

3


  

Geschikt: hoogst haalbare validiteit, betrouwbaarheid, responsiviteit. Er is geen budget aanwezig. Kinderen: Kinderen tussen de 6-18 jaar oud. Zie voor de meest voorkomende aandoeningen bij de fitkidsdeelnemers bijlage 1. Fitkidsprogramma: maximaal 1 jaar durend trainingsprogramma onder begeleiding van een kinderfysiotherapeut met als doel de kinderen een nieuwe “life style” aan te leren. Door hen weer het plezier in bewegen te laten ontdekken, wordt verwacht dat de kinderen zich een nieuwe levensstijl zullen aanmeten met daarin vanzelfsprekend meer beweging. Daarnaast is een ander belangrijk doel van het programma, namelijk de fysieke en mentale fitheid van de kinderen te verbeteren.

Methode Om antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag, zijn er een aantal stappen genomen. In tabel 1 staan deze stappen schematisch weergegeven. STAP Stap 1: Breed literatuuronderzoek Stap 2: Specifiek literatuuronderzoek Stap 3: Vragenlijst aan experts

PROCES Inventarisatie van Engels- en Nederlandstalige meetinstrumenten welke fysieke activiteit meten Selectie van relevante meetinstrumenten, gelet op de doelgroep en de psychometrische eigenschappen. Consultatie experts over hun ervaring met de meetinstrumenten uit stap 2, specifiek gericht inwinnen van informatie betreffende de hiaten in haalbaarheid en psychometrische eigenschappen van het instrument. Stap 4: Beargumenteerde keuze van het klinisch relevante meetinstrument Ontwikkeling best-practice dat, eventueel na aanpassing, geïmplementeerd kan worden in de ontwerp fysiotherapeutische setting van Stichting Fitkids. Tabel 1: Overzicht stappenplan naar BPO.

Stap 1 bestaat uit een brede literatuurstudie, waarbij er gezocht werd naar alle mogelijke meetinstrumenten waarmee fysieke activiteit vastgelegd kan worden. Vervolgens is er met gevonden meetinstrumenten opnieuw een literatuurstudie opgezet, om de doelgroep en psychometrische eigenschappen van deze meetinstrumenten te achterhalen (stap 2). De meetinstrumenten die klinisch relevant bleken te zijn voor dit onderzoek zijn daarna voorgelegd aan een groep ‘experts’ (stap 3), ter extra onderbouwing van te maken beslissingen tijdens dit BPO. De laatste stap is ten slotte stap 4 geweest: het maken van de beslissingen, welke terug te lezen zijn in de conclusie en discussie van dit rapport. Zoekstrategie Brede literatuurstudie Er is op de volgende databanken gezocht: Cinahl, Pubmed en Google Scholar. Er is gezocht met de zoektermen “Patiënten”, “Kinderen”, “Mensen” in combinatie met “ meetinstrument fysieke activiteit”, “vragenlijst”, “dagboek” en daarvan afgeleide termen. Voor de complete lijst aan zoektermen, zie bijlage 2. De volledige zoekstring per database is te vinden in bijlage 3. Specifieke literatuurstudie Er is opnieuw op de volgende databanken gezocht: Cinahl, Pubmed en Google Scholar. Er is gezocht met de zoektermen “psychometrische eigenschappen”, “betrouwbaarheid”, “validiteit”, “responsiviteit”, “kinderen” in combinatie met de titel van de gevonden meetinstrumenten en daarvan afgeleide termen. De testen waar het hierbij om gaat zijn: Pedometer, Accelerometer, IPAQ, C-PAQ, Y-PAQ, PAQ-C, PAQ-A, PRE-PAQ, PASE, ZPAQ, SQUASH, MLTAPQ, LAPAQ, 7D PAR, FELLS-PAQ en de CAPE & PAC. Voor de

4


complete lijst aan zoektermen, zie bijlage 4. De volledige zoekstring per database is te vinden in bijlage 5. Experts Onder experts worden onderzoekers/therapeuten verstaan die actief zijn in wetenschappelijk onderzoek gericht op inspanningsfysiologie bij kinderen. Er is gekozen voor experts op het gebied van inspanningsfysiologie, ook al betekent het niet per definitie dat dit experts op het gebied van activiteitenniveau zijn. Om aan deze criteria te voldoen moet de expert tenminste 2 artikelen over dit onderwerp hebben gepubliceerd. Er is gekozen voor deze criteria om een zo breed mogelijk draagvlak te hebben voor het meetinstrument. In- en exclusiecriteria van artikelen Brede literatuurstudie Een artikel werd geïncludeerd wanneer het volledige artikel beschikbaar was, het gepubliceerd was in het Engels of Nederlands en het een artikel betrof die ging over een meetinstrument dat de fysieke activiteit bij patiënten van alle leeftijdscategorieën meet. Specifieke literatuurstudie Tijdens de tweede literatuurstudie werd een artikel geïncludeerd wanneer het volledige artikel beschikbaar was en het gepubliceerd was in het Engels of Nederlands. Nu moest het een artikel betreffen die ging over één of meerdere psychometrische eigenschappen van een meetinstrument dat de fysieke activiteit bij kinderen van 6-18 jaar meet. Psychometrische eigenschappen De psychometrische eigenschappen zijn verdeeld over drie domeinen, namelijk de validiteit, betrouwbaarheid en de responsiviteit5. Validiteit Een meetinstrument is valide, wanneer het werkelijk meet wat het beoogt te meten. Hierbij spreekt men van de afwezigheid van systemische fouten. Validiteit bevat de volgende psychometrisch eigenschappen:  Inhoudsvaliditeit is de mate waarin de inhoud van het meetinstrument een adequate afspiegeling is van het construct (datgene wat het meetinstrument beoogt te meten).5  Criterium validiteit is de mate waarin de scores op het meetinstrument een adequate afspiegeling zijn van de gouden standaard.5 Bij het meten van fysieke activiteit wordt de Doubly Labeled Water (DLW) methode als gouden standaard gezien.6  Constructvaliditeit is de mate waarin de uitslagen van de scores van het meetinstrument consistent zijn met resultaten van andere meetinstrumenten. Deze validiteit kan worden gebruikt wanneer er geen gouden standaard aanwezig is.5 Aangezien de DLW een dure test is, worden er vaak andere controle testen gebruikt. Vandaar dat ook deze validiteit bij dit onderzoek van belang is. Bij meetinstrumenten met hetzelfde construct moet sprake zijn van een hoge correlatie.5 Betrouwbaarheid Een meetinstrument is betrouwbaar, als verschillende onderzoekers onafhankelijk van elkaar met dit meetinstrument vrijwel dezelfde uitkomst kunnen verkrijgen.5 Of wanneer dezelfde onderzoeker op verschillende momenten met dit meetinstrument dezelfde uitkomst kan verkrijgen.5 Hierbij spreekt men van afwezigheid van toevallige fouten.5 De betrouwbaarheid omvat de volgende psychometrische eigenschappen:  Interne consistentie: de mate waarin de items van het meetinstrument met elkaar samenhangen.5  Meetfout: De systematische en toevallige fout van een score die niet kan worden toegeschreven aan echte veranderingen in het construct dat het meetinstrument beoogt te meten. De meetfout geeft aan welke fout men kan verwachten bij herhaalde metingen, uitgedrukt in de eenheid van het meetinstrument. De meetfout wordt bepaald door middel

5




van een test-hertest onderzoek bij een groep stabiele personen. De tijd tussen de metingen moet zo kort mogelijk zijn geweest om te zorgen dat de personen stabiel bleven, maar niet zo kort dat men zich de vorige resultaten nog kan herinneren. Bij vragenlijsten is een periode van twee weken meestal acceptabel.5 Betrouwbaarheid heeft betrekking op de vraag of het onderzoek door toevalsfouten verstoord wordt. Of, en in welke mate er toevalsfouten optreden is kunnen we altijd vaststellen door een of andere vorm van herhaling. Als er toevalsfouten optreden, levert herhaling een ander resultaat; als toevalsfouten afwezig zijn, levert herhaling hetzelfde resultaat7.

Responsiviteit De responsiviteit is de mogelijkheid van een instrument om verandering over tijd in het construct te meten.5 Kwaliteitsbeoordeling artikelen Om te bepalen of de resultaten uit de geïncludeerde artikelen betrouwbaar waren is de methodologische kwaliteit van de verschillende artikelen onderzocht. Deze stap is uitgevoerd met behulp van de COSMIN checklist.8 Deze checklist bestaat uit negen secties met 5-18 items betreffende de methodologische standaarden over hoe iedere psychometrische eigenschap onderzocht zou moeten worden. Ieder item werd gescoord op een 4-puntsschaal (“slecht”, “gemiddeld”, “goed” of “uitstekend”). Een totaalscore voor de methodologische kwaliteit van het artikel werd bepaald per psychometrische eigenschap. Dit werd gedaan door de laagste score van de items in de sectie over de betreffende psychometrische eigenschap te nemen. De data-extractie en het onderzoek naar methodologische kwaliteit werd onafhankelijk uitgevoerd door twee recensenten. In het geval van onenigheid tussen deze twee personen, vond er een discussie plaats om tot consensus te komen. Indien noodzakelijk nam een derde recensent de beslissing. Synthese van de resultaten uit literatuurstudie De psychometrische eigenschappen van de meetinstrumenten uit de specifieke literatuurstudie en de methodologisch beoordeelde kwaliteit van de artikelen zijn vermeld in tabellen, zie bijlage 6 en bijlage 7. De mogelijke algehele totaalscore voor een psychometrische eigenschap is “positief”, “gemiddeld” of “negatief”, vergezeld door hun mate van bewijs, zoals is voorgesteld door de Cochrane Back Review Group. Dit is uitgevoerd aan de hand van de gebruikte methode bij het onderzoek van Schellingerhout et al. naar pijnvragenlijsten bij nekklachten.9 Zie tabel 2. Bewijsmateriaal Hoog

Score +++ of ---

Gemiddeld

++ of --

Criteria Consistente resultaten in verschillende artikelen van goede (good) methodologische kwaliteit OF in een artikel van uitstekende (excellent) methodologische kwaliteit. Consistente resultaten in verschillende artikelen van gemiddelde (fair) methodologische kwaliteit OF in een artikel van goede methodologische kwaliteit. Een artikel van gemiddelde kwaliteit Tegenstrijdige resultaten Enkel studies van slechte (poor) methodologische kwaliteit

Beperkt + of Tegenstrijdig +/Onbekend ? + = positief, - = negatief Tabel 2: Mate van evidentie voor de kwaliteit van een psychometrische eigenschap

Er zijn kwaliteitscriteria opgesteld om te bepalen of de waarden van de psychometrische eigenschappen positief, negatief of onbekend zijn.8 Zie tabel 3.

6


Psychometrische eigenschap Score B Interne consistentie e t r o u w b Meetfout a a r h e Betrouwbaarheid i d V Inhoudsvaliditeit a l i d i t Criteriumvaliditeit: e i t

+ ? + ? + ? + ? +

?

-

Constructvaliditeit:

+

?

Kwaliteitscriteria Unidimensionele schaal EN Cronbach’s alpha ≥ 0,7;10 Onbekende hoeveelheid dimensies OF Cronbach’s alpha is niet bepaald;10 Schaal is niet unidimensoneel OF Cronbach’s alpha is < 0,7; 10 MIC > SDC OF MIC valt buiten de LOA; 10 MIC is niet benoemd; 10 MIC ≤ SDC OF MIC is gelijk aan/ valt binnen de LOA; 10 ICC/kappa ≥ 0,7 OF Pearson’s r ≥ 0,8; 10 ICC/kappa EN Pearson’s r zijn niet bepaald; 10 ICC/kappa < 0,7 OF Pearson’s r < 0,8; 10 De doelgroep vindt alle items uit de vragenlijst relevant EN vindt de vragenlijst compleet;10 Geen betrokkenheid van de doelgroep; 10 De doelgroep vindt items uit de vragenlijst irrelevant EN vindt de vragenlijst niet compleet; 10 overtuigende argumenten dat de gouden standaard valide is EN correlatiecoëfficiënt met gouden standaard ≥ 0.70;5 geen overtuigende argumenten dat de gouden standaard valide is OF (potentiële) methodologische tekortkomingen; 5 Correlatiecoëfficiënt met gouden standaard < 0.70, ondanks Adequaat design en methode; 5 Correlatiecoëfficiënt met een meetinstrument met hetzelfde construct ≥ 0,5 OF minstens 75% van de resultaten zijn overeenkomstig met de gestelde hypotheses; EN correlatiecoëfficiënt met meetinstrument met hetzelfde construct is hoger dan de correlatiecoëfficiënt met meetinstrumenten met een ander construct; 5 Enkel correlatiecoëfficiënt bepaald van meetinstrumenten met een ander construct OF potentiële methodologische tekortkomingen (bijv. geen hypothesen); 5

7


-

Correlatiecoëfficiënt met een meetinstrument met hetzelfde construct < 0,5 OF < 75% van de resultaten zijn overeenkomstig met de gestelde hypotheses; OF correlatiecoëfficiënt met meetinstrument met hetzelfde construct is lager dan de correlatiecoëfficiënt met meetinstrumenten met een ander construct; 5 R Responsiviteit + Correlatiecoëfficiënt met een meetinstrument met e hetzelfde construct ≥ 0,5 OF minstens 75% van de s resultaten zijn overeenkomstig met de gestelde p hypotheses OF de AUC ≥ 0,7); o EN correlatiecoëfficiënt met meetinstrument met n hetzelfde construct is hoger dan de s correlatiecoëfficiënt met meetinstrumenten met een i ander construct;10 v ? Enkel correlatiecoëfficiënt bepaald van i meetinstrumenten met een ander construct; 10 t e Correlatiecoëfficiënt met een meetinstrument met i hetzelfde construct < 0,5 OF < 75% van de t resultaten zijn overeenkomstig met de gestelde hypotheses OF AUC < 0,7; OF Correlatiecoëfficiënt met meetinstrument met hetzelfde construct is lager dan de correlatiecoëfficiënt met meetinstrumenten met een ander construct; 10 MIC = kleinste scoreverschil op het meetinstrument dat klinisch relevant is (minimal important change), SDC = kleinst aantoonbare verschil in score (smallest detactable change), LOA = grenzen van overeenkomst (limits of agreement),AUC= area under the curve Tabel 3: Kwaliteitscriteria van de psychometrische eigenschappen. Synthese van de resultaten uit de vragenlijst In totaal zijn 12 experts, verspreid over Nederland, benaderd via email. Daarvan hebben vier experts gereageerd met het invullen van de vragenlijst, waarvan één vragenlijst is ingevuld door de gehele afdeling kinderpulmonologie. Gezien de lage respons is er ook nog gekozen om telefonisch contact op te nemen. Dit heeft geen nieuwe reacties opgeleverd. Eén expert hebben we persoonlijk benaderd en gesproken. In totaal zijn er 5 reacties geweest. De extractie van de resultaten heeft betrekking op de volgende onderwerpen. • Welke vragenlijsten gebruiken de experts en waarom? • Welke vragenlijst heeft de voorkeur bij de experts: PAQ-C en PAQ-A of het TNO-onderzoek? En wat is de reden van deze voorkeur? • Bij vertaling van een vragenlijst kun je de onderzochte psychometrische eigenschappen van de originele versie niet zomaar aannemen. Zou je desondanks toch kiezen voor vertaling van een betrouwbaar en valide meetinstrument in een andere taal? De extractie vindt plaats door middel van weergave van de gegeven antwoorden. Vervolgens wordt er m.b.v. percentages aangegeven hoe vaak een bepaald antwoord gegeven is.

8


Resultaten Uit de brede literatuurstudie zijn in totaal 61 artikelen naar voren gekomen. Hiervan zijn 23 artikelen geïncludeerd (zie figuur 1).

Artikelen uit brede literatuurstudie (n=61)

Reden van exclusie (n=34):  Artikel gaat niet over het meten van fysieke activiteit.  Artikel is niet in het Engels of Nederlands beschikbaar

Artikelen na selectie op inclusie en exclusie criteria (n=27)

Figuur 1: Flowchart brede literatuurstudie

Uit de specifieke literatuurstudie zijn in totaal 475 artikelen gevonden in de databanken, waarvan er 23 artikelen zijn geïncludeerd, zie figuur 2. Reden van afvallen van artikelen staat hier eveneens vermeld. Naar aanleiding van de opgestelde zoekstring zijn de volgende meetinstrumenten naar voren gekomen: CAPE& PAC, PAQ-C, PAQ-A, IPAQ, C-PAQ, Y-PAQ, FELS-PAQ, 7D-PAR, MLTPAQ, accelerometer en de pedometer. De mate van fysieke activiteit wordt door de genoemde vragenlijsten indirect en door de accelerometer en de pedometer direct gemeten. Volgens deze indeling zullen de meetinstrumenten en bijbehorende resultaten hierna besproken worden.

Artikelen uit specifieke literatuurstudie (n=475)

Artikelen na selectie op inclusie en exclusie criteria (n=23)

Reden van exclusie (n=452): Artikel onderzoekt niet het gebruik van de test bij kinderen. Geen onderzoek naar psychometrische eigenschappen van test.

Figuur 2: Flowchart specifieke literatuurstudie

In tabel 4 zijn de methodologische kwaliteit van de artikelen (zie bijlage 6) en de kwaliteitscriteria van de meetinstrumenten (zie bijlage 7) samengevoegd aan de hand van de

9


gegevens uit tabel 2. Aan de hand van deze tabel zijn de conclusies getrokken over de psychometrische eigenschappen van de testen.

Meetinstrument

Accellerometer CAPE & PAC

PAQ-C PAQ-A Pedometer IPAQ C-PAQ Y-PAQ Fels-PAQ 7D-PAR MLTPAQ

Interne consistentie

Criterium validiteit

? ?

++

Construct validiteit/ Hypothese testing ++ n.v.t. op activiteitenniveau ++

Testhertest betrouwbaarheid

Intratest betrouwbaarheid

Intertest betrouwbaarheid

?

? ++

++

+

++

-

--?

?

?

--

Tabel 4: Resultaten van de psychometrische eigenschappen per meetinstrument

Indirecte manier van meten van fysieke activiteit De Children’s Assessment of Participation and Enjoyment & Preference for Activities of Children (CAPE&PAC) is een meetinstrument, voor kinderen tussen de 6-21 jaar, om participatie in kaart te brengen. Het schetst een beeld over de recreatieve buitenschoolse activiteiten van het kind. Er is gemiddelde bewijslast voor een goede testhertest en intertest betrouwbaarheid. Er zijn onvoldoende artikelen van methodologisch goede kwaliteit om een uitspraak te kunnen doen over de interne consistentie. De Physical Activity Questionnaire for Older Children (PAQ-C) is een vragenlijst voor kinderen tussen de 8-14 jaar. De Physical Activity Questionnaire for Adolescents (PAQ-A) is een vragenlijst voor kinderen in de leeftijd van 14-20 jaar. Beide instrumenten zijn ontwikkeld om een algemeen beeld te krijgen van fysieke activiteit. Er is een gemiddelde bewijslast voor een goede interne consistentie en construct validiteit. Er is beperkte evidentie voor een goede testhertest betrouwbaarheid. De International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) is een gestandaardiseerde methode voor 18-55 jarigen welke algemeen geaccepteerd is voor gebruik bij grote groepen. Het brengt de fysieke activiteit in kaart bij het bepalen van o.a. effectmetingen van verschillende interventies en diverse risicofactoren. De vragenlijst is in verschillende talen beschikbaar, o.a. Nederlands. Er is een hoge bewijslast voor een slechte criteriumvaliditeit en een beperkte bewijslast voor een slechte testhertest betrouwbaarheid. Children's Physical Activity Questionnaire (C-PAQ) is voor kinderen van 8-14 jaar en gebaseerd op de vragenlijst CLASS. Deze vragenlijst omvat vragen over de soort, duur en frequentie van fysieke activiteiten en sedentaire activiteiten over de aflopen 7 dagen. De vragenlijst wordt door de ouders van kinderen ingevuld. De Youth Physical Activity Questionnaire (Y-PAQ) is voor de leeftijdscategorie 14-20 jaar en vraagt naar de fysieke activiteiten van de afgelopen 7 dagen en de duur ervan. Er zijn onvoldoende artikelen van methodologisch goede kwaliteit om een uitspraak te kunnen doen over de validiteit en betrouwbaarheid van beide vragenlijsten. De Fels Physical Activity Questionnaire (Fels-PAQ) is een vragenlijst gemodificeerd vanuit de Baecke questionnaire en kan gebruikt worden voor kinderen tussen de 7-19 jaar. Dit

10


meetinstrument is speciaal ontwikkeld voor het gebruik in grote cohort studies. Er is beperkte evidentie voor een slechte criterium validiteit en gemiddelde evidentie voor een slechte testhertest betrouwbaarheid. De Stanford 7-day Physical Activity Recall Scale (7D-PAR) is speciaal ontwikkeld om te gebruiken bij grote onderzoeken naar fysieke activiteit en wordt vooral gebruikt voor (jong) volwassenen. Er wordt gevraagd naar de fysieke activiteiten van de afgelopen 7 dagen en de test is geschikt om de gemiddelde fysieke activiteit van een groep te meten. Er is beperkte evidentie voor een slechte interne consistentie en criterium validiteit. De Minnesota Leisure Time Physical Activity Questionnaire (MLTPAQ) is een hulpmiddel om de hoeveelheid energie te meten die besteed werd in de vrije tijd. Er zijn onvoldoende artikelen van methodologisch goede kwaliteit om de validiteit van de vragenlijst te kunnen beoordelen. Directe manier van meten van fysieke activiteit De accelerometer is een apparaatje dat aan de broekrand op de heup gedragen wordt en meet bewegingen in het horizontale en verticale vlak. De resultaten kunnen digitaal via de computer worden afgelezen. Nadelen van de accelerometer zijn dat er gemakkelijk mee gefraudeerd kan worden door bijvoorbeeld met het apparaat te schudden en dat het niet in het water (bijvoorbeeld tijdens zwemmen) gebruikt kan worden. Er is gemiddelde bewijslast voor een goede construct validiteit. Over andere psychometrische eigenschappen kan geen uitspraak worden gedaan, omdat de methodologische waarde van de artikelen onvoldoende is. De pedometer, ook wel bekend als stappenteller, meet alleen bewegingen in het horizontale vlak. Ook dit apparaat wordt op een vaste plek aan de broekrand ter hoogte van de heup bevestigd. Door de pedometer in combinatie met een vragenlijst te gebruiken kunnen de gegevens over de fysieke activiteiten beter begrepen worden. De nadelen van de accelerometer gelden eveneens voor de pedometer, tevens kan de activiteit fietsen niet gemeten worden. Er is gemiddelde bewijslast voor een goede constructvaliditeit. Resultaten vanuit de mening van de experts Gebruikte vragenlijsten • 80% van de experts gebruikt de combinatie van een subjectief met een objectief meetinstrument (bijv. beweegdagboek gecombineerd met accelerometer), omdat dit het meest betrouwbare resultaat geeft. Dit is in overeenstemming met de conclusie die wij vanuit de literatuur hebben getrokken, maar door gebrek aan financiële middelen is dit niet uitvoerbaar. • 20% van de experts gebruikt alleen de gegevens uit de anamnese, omdat dit volgens hen al een goed beeld geeft. Voorkeur vragenlijsten • 40% van de experts is bekend met de vragenlijst PAQ-C en PAQ-A, maar werken hier niet mee. • 40% van de experts heeft wel eens gewerkt met de vragenlijsten en verkiest de PAQ-C en PAQ-A boven de TNO-vragenlijst. • 20% van de experts vindt de TNO-vragenlijst te grof om op een goede manier fysieke activiteit op individueel niveau te kunnen meten. • 20% van de experts adviseert gebruik te maken van de TNO-vragenlijst, omdat dit in eerste instantie een Nederlandse vragenlijst is en dus goed aansluit bij de Nederlandse kinderen. Het advies daarbij is wel om TNO te benaderen en te vragen hoe zij tot bepaalde keuzes zijn gekomen.

11


• •

20% van de experts is niet bekend met de vragenlijst en kan hier dus ook geen uitspraak over doen. 60% van de experts adviseerde ons om een subjectief meetinstrument te combineneren met een objectief meetinstrument, dit om een zo uitgebreid mogelijk beeld te krijgen.

Vertaling vragenlijst • 80% van de experts geeft aan dat ze een Nederlandse versie van de PAQ-C en PAQ-A het best werkbaar zouden vinden. Hierbij vinden ze dat het vertalen volgens goede richtlijnen moet gebeuren, dus vertalen en terugvertalen. Daarnaast moeten de activiteiten die genoemd zijn overeenkomen met Nederlandse activiteiten. • 20% geeft aan liever de Nederlandse TNO-vragenlijst te gebruiken, omdat de activiteiten dan beter aan zouden sluiten bij de Nederlandse kinderen. • 80% van de experts geeft aan dat, ondanks het verloren gaan van de validiteit en betrouwbaarheid bij het vertalen van de PAQ-C en PAQ-A, de Nederlandse vertaling toch de voorkeur heeft. Het vaststellen van de validiteit en betrouwbaarheid voor een Nederlandse vertaling van de PAQ-C en PAQ-A zou door middel van een nieuw onderzoek naar psychometrische eigenschappen moeten. Dit gaat buiten ons Best Practice Ontwerp om. • 20% van de experts vindt dat de vragenlijst niet zomaar vertaald kan worden, omdat er dan niets bekend is over de cross-culturele betrouwbaarheid. Hier zou eerst onderzoek naar gedaan moeten worden.

Discussie Eigen bevindingen t.o.v. de evidentie uit de literatuur of handelswijze in best-practices. Eén van de door ons opgestelde in- en exclusiecriteria was dat er geen tot zeer lage kosten aan het meetinstrument verbonden mochten zijn, hooguit een éénmalige kostenpost. Hierdoor kunnen bepaalde mogelijk relevante meetinstrumenten niet geïmplementeerd worden bij stichting Fitkids. De CAPE&PAC heeft een gemiddelde bewijslast voor een goede testhertest en intertest betrouwbaarheid. De laatste tijd worden de begrippen activiteiten en participatie steeds vaker naast elkaar gebruikt. Het in kaart brengen van het participatieniveau middels de CAPE&PAC geeft echter onvoldoende informatie over de fysieke activiteit. Mogelijk is deze vragenlijst wel interessant voor Stichting Fitkids, maar niet voor het beantwoorden van de vraagstelling van dit BPO. Reflectie op de methode sectie. De ondernomen stappen, zoals in de methode uiteengezet, zijn zo gemaakt dat we zo min mogelijk meetinstrumenten konden missen bij het zoeken naar literatuur. Er is gestart met breed zoeken en uiteindelijk gefilterd tot er een best-practice-ontwerp is overgebleven. Voor dit BPO is enkel gezocht naar Nederlands- en Engelstalige artikelen. Wellicht waren er meer bruikbare artikelen beschikbaar, maar die zijn vanwege de taal niet meegenomen in de literatuurstudie. Er is alleen gebruik gemaakt van artikelen die full-text beschikbaar waren, wellicht werden andere nuttige artikelen hierdoor gemist. Er zijn na de specifieke literatuurstudie veel artikelen afgevallen na het beoordelen van de abstracts, omdat het niet om onderzoek naar de psychometrische eigenschappen van het meetinstrument bleek te gaan. Er werden bijvoorbeeld RCT’s gevonden waarin psychometrische eigenschappen werden genoemd, zonder dat deze nader onderzocht werden. Deze artikelen zijn niet meegenomen in de beoordeling. Bij het beoordelen van de artikelen hebben we ervoor gekozen de artikelen met minimaal 2 personen onafhankelijk van elkaar te beoordelen. In het beoordelen van de artikelen met behulp van de COSMIN checklist waren we allen onervaren, dit kan de uitkomsten van de beoordeling hebben beïnvloed.

12


De artikelen zijn zo objectief mogelijk beoordeeld. De resultaten zijn op een objectieve, overzichtelijke manier verwerkt, zodat er een duidelijk overzicht ontstaat van welke meetinstrumenten al dan niet geschikt zijn om later te kunnen implementeren. Voor het benaderen van experts op het gebied van activiteit hebben we gekozen voor inspanningsdeskundigen, omdat wij verwachten dat zij vanuit hun vakgebied naast kennis over fysieke fitheid ook over kennis op het gebied van activiteit beschikken. Echter er kan niet gesteld worden dat experts op het gebied van inspanningsfysiologie ook experts zijn op het gebied van fysieke activiteit. Reflectie op vraagstelling en resultaten. De vraagstelling die werd vastgesteld voor dit BPO luidde: ”Welk evaluatief meetinstrument is geschikt om de fysieke activiteit vast te leggen bij kinderen die deelnemen aan het Fitkidsprogramma?” Vanuit de literatuurstudie is gebleken dat fysieke activiteit meten bij kinderen ingewikkeld is, omdat het bewegingspatroon van kinderen zich soms moeilijk laat meten. Het betrouwbaar invullen van een vragenlijst is voor een kind, al dan niet geholpen door zijn ouders, een moeilijke cognitieve taak. Een kind herinnert zich aan het eind van de dag vaak niet meer welke activiteiten hij gedaan heeft en hoeveel tijd hij daaraan besteed heeft. De accelerometer en pedometer komen als beste meetinstrumenten uit de literatuur naar voren. De directe manier van meten, in de vorm van de accelerometer of een pedometer, lijkt geschikt, omdat hier geen cognitieve taak bij betrokken is. Hierdoor is het meetinstrument voor een grote leeftijdsgroep inzetbaar. Echter beiden zijn niet klinisch relevant voor Stichting Fitkids, het is niet bruikbaar binnen de doelgroep. De PAQ-C en PAQ-A komen als beste vragenlijsten uit de literatuur naar voren. Onze opdrachtgever heeft de beweegvragenlijsten van TNO ter sprake gebracht. Deze vragenlijsten zijn er voor de leeftijdscategorieën: 0-4 jaar, 4-12 jaar, 8-12 jaar en 12-19 jaar. In de literatuurstudie zijn we deze vragenlijsten niet tegengekomen. We hebben bij de experts geïnformeerd welk van bovengenoemde vragenlijsten volgens hen het best bruikbaar is voor ons BPO. Reflectie op het benaderen van experts Door de korte tijdsspanne was het lastig om de juiste experts te benaderen en binnen korte tijd de opgestelde vragenlijsten weer ingevuld retour te krijgen. Hierdoor is de responsiviteit op onze vragenlijst erg laag geweest. De experts die de vragenlijst hebben ingevuld waren van verschillende disciplines, o.a. inspanningsfysiologen en kinderartsen. Van deze vragenlijsten is een extractie gemaakt om een goed beeld te krijgen van de mening van de experts.

Conclusie vanuit literatuurstudie Vragenlijsten die geschikt blijken uit de literatuurstudie, klinisch relevant voor de doelgroep zijn en dus geschikt als Best Practice Ontwerp: - PAQ-C en PAQ-A. Meetinstrumenten die geschikt blijken uit de literatuurstudie, maar niet klinisch relevant zijn voor de doelgroep en dus niet geschikt als Best Practice Ontwerp: - Accelerometer en pedometer. Vragenlijsten die niet geschikt zijn voor onze doelgroep en dus niet geschikt voor ons Best Practice Ontwerp: - IPAQ, C-PAQ, Y-PAQ, Fels-PAQ, 7D-PAR en MLTPAQ. De CAPE&PAC is als vragenlijst niet geschikt voor het meten van activiteit, maar kan mogelijk wel interessant zijn voor de doelstelling van Stichting Fitkids.

13


Conclusie vanuit de mening van de experts Naar aanleiding van de reacties van de experts met betrekking tot de TNO-vragenlijst, de PAQ-C en de PAQ-A zijn wij tot de conclusie gekomen dat de PAQ-C en PAQ-A de meest geschikte vragenlijsten zijn om te implementeren. Volgens het merendeel van de experts is de TNO-vragenlijst niet specifiek genoeg om fysieke activiteit op individueel niveau te kunnen meten. De meerderheid van experts geeft aan dat het beter is om een subjectieve meetmethode te combineren met een objectieve meetmethode. Dit is door gebrek aan financiële middelen niet mogelijk. Wij als projectgroep gaan de vragenlijsten PAQ-C en PAQ-A implementeren in het werkveld. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de, door Tim Takken, naar het Nederlands vertaalde vragenlijst PAQ-C uit het Wilhelmina Kinderziekenhuis te Utrecht. Veel items van de PAQ-C en PAQ-A komen overeen. In overleg met de opdrachtgever is besloten om de resterende items van de PAQ-A te laten vertalen door “native speakers”, in dit geval Sophie Abeln (13 jaar woonachtig en werkzaam geweest in het Verenigd Koninkrijk) en haar Britse echtgenoot.

14


Literatuurlijst 1. 2. 3. 4.

5. 6.

7. 8. 9.

10.

11. 12.

13. 14. 15.

16.

17.

18.

19.

Hogeschool Utrecht, (2012). Studiehandleiding Opleiding master fysiotherapie; Projectonderwijs Best-practice ontwerp 2e jaar. Utrecht. WHO, (2010). Global recommendations on physical activity for health. www.who.int . Takken T, van Brussel M, Hulzebos H, (2008). Inspannigsfysiologie bij kinderen. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Johnson C.C., (2009). The benefits of physical activity for youth with developmental disabilities: a systematic review. American Journal of Health Promotion, 2009 Jan-Feb; 23 (3): 157-67. Offringa M, Assendelft WJJ & Scholten RJPM, (2008). Inleiding in evidence-based medicine. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Arvidsson D, Slinde F, Hulthèn L. Physical activity questionnaire for adolescents validated against doubly labelled water. European Journal of Clinical Nutrition, 2005; 59:376–383. Lexicon methoden en technieken. Universiteit Leiden http://www.leidenuniv.nl/fsw/psychologielexicon/index.php3-m=152&c=144.html . Mokkink LB, et al (2012). COSMIN Checklist manual. Amsterdam: EMGO Institute for health and care Research. Schellingerhout JM, Verhagen AP, Heymans WM, Koes BW, de Vet HC & Terwee CB (2011). Measurement properties of disease-speciﬁc questionnaires in patients with neck pain: a systematic review. Qual Life Res, 2012, 21:659–670. Terwee, CB, Bot, SDM, de Boer, MR, van der Windt, DAWM , Knol, DL, Dekker, J, et al. (2007). Quality criteria were proposed for measurement properties of health status questionnaires. Journal of Clinical Epidemiology, 60(1), 34–42. Colbert L, Matthews CE, Havighurst TC, Kim K, Schoeller DA. Comparative validity of Physical Activity Measures in Older Adults. Med Sci Sports Exerc. 2011 May; 43(5): 867–876. Grant PM, Ryan CG, Tigbe ww, Granat MH: The validatoin of a novel activity monitor in the measurement of posture and motion during everyday activities. Brit J Sports Mes 2006, 40:992-927 Hussey J, Bell C, Gormley J. The measurement physical activity in children. Physical therapy review 2007; 12:52-58. Hoos, M.B, et al (2004), Physical activity pattern of children assed by triaxial accelerometry. Vanhelst J, Béghin L, Duhamel A, Bergman P, Sjöström M, Gottrand F. Comparison of uniaxial and triaxial accelerometry in the assessment of physical activity among adolescents under free-living conditions: the HELENA study. BMC Medical Research Methodology 2012, 12:26. Bult MK, Verschuren O, Gorter JW, Jongmans MJ, Piskur B, Ketelaar M, Cross-cultural validation and psychometric evaluation of the Dutch language version of the Children’s Assessment of Participation and Enjoyment (CAPE) in children with and without physical disabilities. Clinical Rehabilitation 2010; 24: 843-853. King GA, Law M, King S, Hurley P, Hanna S, Kertoy M, Rosenbaum P. Measuring children’s participation in recreation and leisure activities; construct validation of the CAPE and PAC. Child care, health and development 2006; 33: 1, 28-39. Crocker PRE, Bailey DA, Faulkner RA, Kowalski KC, McGrath R. Measuring general levels of physical activity: preliminary evidence for the physical activity for older children. Medicine & Science in Sports & Exercise 1997; 29:10,1344-1349. Janz KF, LutuchyEM, Wenthe P, Levy SM. Measuring activity in children and adolescent using self-report: PAQ-C and PAQ-A. Medicine & science in sports & exercise 2008, 40(4):767-772.

15


20.

21. 22. 23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31. 32.

33.

Moore JB, Hanes JC, Barbeau P jr, Gutin B, Trevino RP, Yin Z. Validation of the Physical Activity Questionnaire for Older Children of Different Races. Pediatric Exercise Science 2007, 19: 6-19. Kowalski KC, Crocker PRE, Faulkner RA. Validation of the Physical Activity Questionnaire for Older Children. Pediatric Exercise Science, 1997;9:174-186. Kowalski KC, Crocker PRE, Kowalski NP. Convergent Validity of the Physical Activiy Questionnaire for Adolescents. Pediatric Exercise Science, 1997;9:342-352. Beets MW, Patton MM, Edwards S. The Accuracy of Pedometer Steps and Time during Walking in Children. Medicine and Science in sports & Exercise. 2005; 37 (3): 513-520. Beets MW, Combs C, Pitetti KH, Morgan M, Bryan RR, Foley JT. Accuracy of Pedometer Steps and Time for Youth With Disabilities. Adapted Physical Activity Quarterly, 2007; 24:228-244. Jago R, Watson K, Baranowski T, Zakeri I, Yoo S, Baranowski J, Conry K. Pedometer reliability, validity and daily activity targets among 10- to 15-year-old boys. Journal of Sports Sciences, 2006; 24(8):241-251. Arvidsson D, Slinde F, Hulthèn L. Physical activity questionnaire for adolescents validated against doubly labelled water. European Journal of Clinical Nutrition, 2005; 59:376–383. Hagströmer M, Bergman P, De Bourdeaudhuij I, Ortega FB, Ruiz JR, Manios Y, ReyLópez JP, Phillipp K, von Berlepsch J, Sjöström M. Concurrent validity of a modified version of the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ-A) in European adolescents: The HELENA Study. International Journal of Obesity,2008; 32:S42–S48. Rangul V, Holmen TL, Kurtze N, Cuypers K, Midthjell K. Reliability and validity of two frequently used self-administered physical activity questionnaires in adolescents. BMC Medical Research Methodology, 2008; 8:47. Corder K, Sluijs van EMF, Wright A, Whincup P, Wareham NJ, Ekelund U. Is it possible to assess free-living physical activity and energy expenditure in young people by selfreport? The American Journal of Clinical Nutrition, 2005;89(3):862-870. Treuth MS, Hou N, Young DR, Maynard LM. Validity and reliability of the Fels physical activity questionnaire for children. Medicine and Science in Sports and Exercise, 2005;37(3):488-495. Ruf KC, et al (2012). Validation of activity questionnaires in patient with Cystic Fibroses bij accelerometry and cycle ergometry. Washburn RA, Jacobsen DJ, Sonko BJ, Hill JO, Donnelly JE. The validity of the Stanford Seven-Day Physical Activity Recall in young adults. Medicine and Science in Sports and Exercise , 2003;35(8):1374-1380. Slinde F, Arvidsson D, Sjöberg A, Rossander Hulthén L. Minnesota Leisure Time Activity Questionnaire and Doubly Labeled Water in Adolescents. Medicine and Science in Sports and Exercise, 2003;35(11):1923-1928.

16


Bijlage 1 Overzicht deelnemers trainingsprogramma Fitkids

Obesitas Motorische retardatie Autistische spectrum stoornissen Astma Orthopedische aandoeningen Neurologische aandoeningen Mentale retardatie Down Syndroom Cerebrale Parese (CP) Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) Visuele beperkingen Diabetes (Congenitale) Hart Afwijkingen Hypermobiliteits Syndroom Developmental Coordination Disorder (DCD) Spina Bifida Neuromusculaire aandoeningen Jeugd Rheuma Chronisch vermoeidheids syndroom Kanker

Boys

Girls

Total

(n= 1311) 303 (23.1) 267 (20.4) 192 (14.6) 91 (6.9) 53 (4.0) 40 (3.1) 26 (2.0) 26 (2.0) 34 (2.6) 36 (2.7)

(n=1171) 403 (34.4) 186 (15.9) 53 (4.5) 95 (8.1) 55 (4.7) 38 (3.2) 39 (3.3) 37 (3.2) 23 (2.0) 10 (0.9)

706 (28.4) 453 (18.3) 245 (9.9) 186 (7.5) 108 (4.4) 78 (3.1) 65 (2.6) 63 (2.5) 57 (2.3) 46 (1.9)

19 (1.4) 13 (1.0) 20 (1.5) 18 (1.4) 20 (1.5) 10 (0.8) 18 (1.4) 5 (0.4) 5 (0.4) 10 (0.8)

18 (1.5) 21 (1.8) 11 (0.9) 11 (0.9) 8 (0.7) 10 (0.9) 4 (0.3) 13 (1.1) 13 (1.1) 7 (0.6)

37 (1.5) 34 (1.4) 31 (1.2) 29 (1.2) 28 (1.1) 20 (0.8) 20 (0.8) 18 (0.7) 18 (0.7) 17 (0.7)

17


Bijlage 2: zoektermen brede literatuurstudie child child, preschool children age 6-18 6-18 years of age 6-18 years adolescent adolescence adult adults

315.472 107.740 142.396 32 35 129 107.740 249.771 567.324 71.934

chronic disease chronical disease

53.633 4

artritis arthritis arthritis, juvenile rheumatoid juvenile arthritis juvenile arthritic

6 23.806 1.526 1.620 3

asthma cystic fybrosis pulmonary fibrosis idiopathic pulmonary fibrosis 0 cyctic adenomatoid malformation of lung, congenital

23.553 4 1.422

cerebral palsy cerebral ischemia cerebral hemorrhage

6.974 7.440 3.429

diabetes diabetes mellitus diabetes mellitus type 1 diabetes mellitus type I diabetes mellitus type2 diabetes mellitus typeII diabetic patients

89.062 73.590 12.515 112 28.160 209 11.397

spina bifida

1.670

autism autistic disorder autism spectrum disorders

7.363 9.160 1.630

developmental disability developmental disabilities developmental disorder developmental disorders motor retardation motor skills disorders

426 9610 1.098 936 48 932

Down sydrome

4.187

78

18


Downs syndrome Down’s syndrome mental retardation

12 798 12.218

neurological disorder neurological disorders neuromuscular disease neuromuscular diseases

343 1.120 560 1.496

cancer cancer fatigue neoplasm neoplasia

145.949 1.326 33.261 2.763

congenital heart defect congenital heart defects

150 5.122

chronic fatique syndrome myalgic encephalomyelitis

2.111 141

outcome assessment outcome assessment information set outcome assessment information sets

20.315 826 2.840

questionnaire questionnaires structured questionnaires open-ended questionnaire open-ended questionnaires health perception questionnaire health perception questionnaires health perceptions questionnaire health perceptions questionnaires

64.851 197.166 3.874 509 2.323 46 10 82 6

equipment equipments equipments and supplies sports and supplies

117.184 149 89.471 1.370

measure measures measurement measurements repeates measure repeated measures

51.823 143.720 70.464 42.629 514 35.723

determine determination

104.358 19.066

activity activities actvity of daily living activities of daily living physical activity

89.077 63.213 607 20.537 26.877

19


physical activities physical performance leisure activity leisure activities human activity human activities instrumental activity of daily living instrumental activities of daily living motor activity motor activities motor activity of daily living alteration motor activities of daily living alteration intensity of activity intensity of activities

2.136 5.316 1.186 4.689 1.001 1.061 62 1.062 6.204 342 598 343 1.239 469

metabolic rate metabolic rates metabolic rate equivalent metabolic clearance rate basal metabolic rat

2.132 165 10 649 794

OMNI OMNI scale OMNI-scale

114 36 16

energy expenditure energy metabolism energy maintenance

2.869 8.206 93

20


Bijlage 3: Zoekstring voor meetinstrumenten. Cinahl 1. Zoekstring Kinderen – totaal: 540406 (MH “child+”) OR (MH “adolescence+”) OR (child) OR (child, reschool) OR (children) OR (age 6-18) OR (6-18 years of age) OR (6-18 years) OR (adolescent) OR (adolescence) 2. Zoekstring chronische ziekte – totaal: 399648 (MH “chronic disease+”) OR (MH “obesity+”) OR (MH "Arthritis, Juvenile Rheumatoid+”) OR (MH "Cystic Fibrosis+") OR (MH “cerebral palsy+”) OR (MH “diabetes+”) OR (MH “spina bifida+”) OR (MH “autism+”) OR (MH “down syndrome+”) OR (MH “cancer+”) OR (chronic disease) OR (chronical disease) OR (obesitas) OR (obesity) OR (artritis) OR (arthritis) OR (arthritis, juvenile rheumatoid) OR (juvenile arthritis) OR (juvenile arthritic) OR (cystic fybrosis) OR (pulmonary fibrosis) OR (ideopathic pulmonary fibrosis) OR (cyctic adenomatoid malformation of lung, congenital) OR (cerebral palsy) OR (cerebral ischemia) OR (cerebral hemorrhage) OR (diabetes) OR (diabetes mellitus) OR (diabetes mellitus type 1) OR (diabetes mellitus type I) OR (diabetes mellitus type 2) OR (diabetes mellitus typeII) OR (diabetic patients) OR (spina bifida) OR (autism) OR (autistic disorder) OR (developmental disability) OR (developmental disabilities) OR (Down sydrome) OR (Downs syndrome) OR (Down’s syndrome) OR (cancer) OR (cancer fatigue) OR (neoplasm) OR (neoplasia) 3. Zoekstring meetinstrument - totaal: 683128 (measure outcome) OR (outcome assessment) OR (outcome assessment information set) OR (outcome assessment information sets) OR (questionnaire) OR (questionnaires) OR (structured questionnaires) OR (open-ended questionnaire) OR (open-ended questionnaires) OR (health perception questionnaire) OR (health perception questionnaires) OR (health perceptions questionnaire) OR (health perceptions questionnaires) OR (measure) OR (measurement) OR (measurements) OR (test-retest) OR (determine) OR (determination) OR (investigate) OR (inquiry) 4. Zoekstring activiteiten(niveau) – totaal: 159945 (activity) OR (activities) OR (actvity of daily living) OR (MW activities of daily living) OR (activities of daily living) OR (MW physical activity) OR (physical activity) OR (physical activities) OR (MW leisure activity) OR (leisure activity) OR (leisure activities) OR (MW human activity) OR (human activity) OR (human activities) OR (MW motor activity) OR (motor activity) OR (motor activities) OR (intesity of activity) OR (intensity of activities) OR (MW sports) OR (sports) OR (activity level) OR (level of activity) 5. Zoekstring 1 en 2 (kinderen en chronisch zieken) – totaal: 73372 ((MH “child+”) OR (MH “adolescence+”) OR (child) OR (child, reschool) OR (children) OR (age 6-18) OR (6-18 years of age) OR (6-18 years) OR (adolescent) OR (adolescence)) AND ((MH “chronic disease+”) OR (MH “obesity+”) OR (MH "Arthritis, Juvenile Rheumatoid+”) OR (MH "Cystic Fibrosis+") OR (MH “cerebral palsy+”) OR (MH “diabetes+”) OR (MH “spina bifida+”) OR (MH “autism+”) OR (MH “down syndrome+”) OR (MH “cancer+”) OR (chronic disease) OR (chronical disease) OR (obesitas) OR (obesity) OR (artritis) OR (arthritis) OR (arthritis, juvenile rheumatoid) OR (juvenile arthritis) OR (juvenile arthritic) OR (cystic fybrosis) OR (pulmonary fibrosis) OR (ideopathic pulmonary fibrosis) OR (cyctic adenomatoid malformation of lung, congenital) OR (cerebral palsy) OR (cerebral ischemia) OR (cerebral hemorrhage) OR (diabetes) OR (diabetes mellitus) OR (diabetes mellitus type 1) OR (diabetes mellitus type I) OR (diabetes mellitus type 2) OR (diabetes mellitus typeII) OR (diabetic patients) OR (spina bifida) OR (autism) OR (autistic disorder) OR

21


(developmental disability) OR (developmental disabilities) OR (Down sydrome) OR (Downs syndrome) OR (Down’s syndrome) OR (cancer) OR (cancer fatigue) OR (neoplasm) OR (neoplasia)) 6. Zoekstring 3 en 4 (meetinstrument en activiteiten(niveau) – totaal: 55508 ((measure outcome) OR (outcome assessment) OR (outcome assessment information set) OR (outcome assessment information sets) OR (questionnaire) OR (questionnaires) OR (structured questionnaires) OR (open-ended questionnaire) OR (open-ended questionnaires) OR (health perception questionnaire) OR (health perception questionnaires) OR (health perceptions questionnaire) OR (health perceptions questionnaires) OR (measure) OR (measurement) OR (measurements) OR (test-retest) OR (determine) OR (determination) OR (investigate) OR (inquiry)) AND ((activity) OR (activities) OR (actvity of daily living) OR (MW activities of daily living) OR (activities of daily living) OR (MW physical activity) OR (physical activity) OR (physical activities) OR (MW leisure activity) OR (leisure activity) OR (leisure activities) OR (MW human activity) OR (human activity) OR (human activities) OR (MW motor activity) OR (motor activity) OR (motor activities) OR (intesity of activity) OR (intensity of activities) OR (MW sports) OR (sports) OR (activity level) OR (level of activity)) 7. Zoekstring 5 en 6 (alle zoekstrings AND) – totaal: 2819 (((measure outcome) OR (outcome assessment) OR (outcome assessment information set) OR (outcome assessment information sets) OR (questionnaire) OR (questionnaires) OR (structured questionnaires) OR (open-ended questionnaire) OR (open-ended questionnaires) OR (health perception questionnaire) OR (health perception questionnaires) OR (health perceptions questionnaire) OR (health perceptions questionnaires) OR (measure) OR (measurement) OR (measurements) OR (test-retest) OR (determine) OR (determination) OR (investigate) OR (inquiry)) AND ((activity) OR (activities) OR (actvity of daily living) OR (MW activities of daily living) OR (activities of daily living) OR (MW physical activity) OR (physical activity) OR (physical activities) OR (MW leisure activity) OR (leisure activity) OR (leisure activities) OR (MW human activity) OR (human activity) OR (human activities) OR (MW motor activity) OR (motor activity) OR (motor activities) OR (intesity of activity) OR (intensity of activities) OR (MW sports) OR (sports) OR (activity level) OR (level of activity))) AND (((MH “child+”) OR (MH “adolescence+”) OR (child) OR (child, reschool) OR (children) OR (age 6-18) OR (6-18 years of age) OR (6-18 years) OR (adolescent) OR (adolescence)) AND ((MH “chronic disease+”) OR (MH “obesity+”) OR (MH "Arthritis, Juvenile Rheumatoid+”) OR (MH "Cystic Fibrosis+") OR (MH “cerebral palsy+”) OR (MH “diabetes+”) OR (MH “spina bifida+”) OR (MH “autism+”) OR (MH “down syndrome+”) OR (MH “cancer+”) OR (chronic disease) OR (chronical disease) OR (obesitas) OR (obesity) OR (artritis) OR (arthritis) OR (arthritis, juvenile rheumatoid) OR (juvenile arthritis) OR (juvenile arthritic) OR (cystic fybrosis) OR (pulmonary fibrosis) OR (ideopathic pulmonary fibrosis) OR (cyctic adenomatoid malformation of lung, congenital) OR (cerebral palsy) OR (cerebral ischemia) OR (cerebral hemorrhage) OR (diabetes) OR (diabetes mellitus) OR (diabetes mellitus type 1) OR (diabetes mellitus type I) OR (diabetes mellitus type 2) OR (diabetes mellitus typeII) OR (diabetic patients) OR (spina bifida) OR (autism) OR (autistic disorder) OR (developmental disability) OR (developmental disabilities) OR (Down sydrome) OR (Downs syndrome) OR (Down’s syndrome) OR (cancer) OR (cancer fatigue) OR (neoplasm) OR (neoplasia))) 8. Zoekstring 7 met limiter “Evidence -based-practise” – totaal: 121 9. Zoektstring 7 met limiter “special interest: physical therapy” – totaal: 414 10. Zoekstring 7 met beide limiters (8 en 9) – totaal: 27

22


Zoekstring Pub-Med: Algemeen Kind en Fysieke activiteit children AND activities of daily living AND energy metabolism child AND activities of daily living AND energy metabolism child OR children AND activities of daily living AND energy metabolism child OR children AND motor activity AND energy metabolism

65 60 65 900

disabled child AND motor activity AND energy metabolism disabled child AND activities of daily living AND energy metabolism

7 1

teenager AND motor activity AND energy metabolism teenager AND activities of daily living AND energy metabolism

1219 75

child development disorder AND motor activity child development disorder AND energy metabolism child development disorder AND activity of daily living

612 124 410

Algemeen Fysieke activiteit en meetinstrument Kinderen en meetinstrumenten child development disorder AND outcome assessment child development disorder AND questionnaires child development disorder AND equipment child development disorder AND weight and measures

2063 1952 529 862

child OR children AND outcome assessment

92228

Kinderen en meetinstrumenten en fysieke activiteit child OR children AND outcome assessment AND motor activity child OR children AND questionnaires AND motor activity child OR children AND eqiupment AND motor activity child OR children AND weight and measures AND motor activity

1100 1680 1183 1063

child OR children AND outcome assessment AND energy metabolism child OR children AND questionnaires AND energy metabolism child OR children AND eqiupment AND energy metabolism child OR children AND weight and measures AND energy metabolism

122 173 243 562

child OR children AND outcome assessment AND activities of daily living child OR children AND questionnaires AND activities of daily living child OR children AND eqiupment AND activities of daily living child OR children AND weight and measures AND activities of daily living

749 999 567 114

Kinderen en pedometer/accelerometer child OR children AND pedometer child OR children AND accelerometer

185 577

23


Kinderen en pedometer/accelerometer en fysieke activiteit child OR children AND accelerometer AND motor activity child OR children AND accelerometer AND energy metabolism child OR children AND accelerometer AND activities of daily living

395 65 27

child OR children AND pedometer AND motor activity child OR children AND pedometer AND energy metabolism child OR children AND pedometer AND activities of daily living

157 14 10

TERMEN COMBINEREN MET AANDOENINGEN Kind + fysieke activiteit + aandoening child OR children AND activities of daily living AND - Cerebral palsy - Spina bifida - Autism - Down syndrome - Neoplasme - Chronic fatique syndrome - Mental retardation

21 0 2 0 0 0 3

child OR children AND energy metabolism AND - Cerebral palsy - Spina bifida - Autism - Down syndrome - Neoplasme - Chronic fatique syndrome - Mental retardation

3 1 1 0 2 0 3

child OR children AND motor activity AND - Cerebral palsy - Spina bifida - Autism - Down syndrome - Neoplasme - Chronic fatique syndrome - Mental retardation

46 2 3 9 3 0 14

Kind + pedometer / acceloremeter+ aandoening child OR children AND accelerometer OR pedometer AND - Cerebral palsy - Spina bifida Autism - Down syndrome - Neoplasme - Chronic fatique syndrome - Mental retardation

0 0 0 0 0 0 0

24


Bijlage 4: zoektermen literatuurstudie per meetinstrument. DOMEIN TESTEN:

DOMEIN KINDEREN

Pedometer Acceleratometer IPAQ International physical activity questionnaire C-PAQ Children’s physical activity questionnaire Y-PAQ Youth physical activity questionnaire PAQ-C Physical activity questionnaire for older children PAQ-A Physical activity questionnaire for adolescents PRE-PAQ Pre-school physical activity questionnaire PASE Physical activity scale for the elderly ZPAQ Zutphen physical activity questionnaire SQUASH short questionnaire to assess health enhancing physical activity MLTAPQ Minnesota Leisure Time Physical Activity Questionnaire LAPAQ LASA Physical Activity Questionnaire CAPE & PAC Children's Assessment of Participation and Enjoyment and the Preferences for Activity of Children 7D-PAR 7 Day physical activity recall scale Seven day physical activity recall scale Fels PAQ Fels physical activity questionnaire

child child, preschool children age 6-18 6-18 years of age 6-18 years adolescent adolescence DOMEIN PSYCHOMETRISCHE EIG Psychometric properties Psychometrics Psychometric propterty Validity Validation Unidimensionality Reliability Sensitivity Specificity Test retest reliability Interrater reliability Inter-rater reliability Intrarater reliability Intra-rater reliability Equipment reliability Internal consistency Construct validity Structural validity Content validity Qualitative validity Concurrent validity Consensual validity Criterion-related validity Discriminant validity External validity Internal validity Face validity Predictive validity Responsiveness Structural validity

25

Bijlage 5 Zoekstring specifiek literatuuronderzoek Databank Cinahl ((Naam test) OR (afkorting test) OR (andere mogelijke schrijfwijze test)) AND ((MH “Psychometrics”) OR (Psychometrics) OR (Psychometric properties) OR (Psychometric property) OR (Validation) OR (Unidimensionality) OR (Sensitivity) OR (Specificity) OR (Test retest reliability) OR (Inter-rater reliability) OR (Intra-rater reliability) OR (Internal consistency) OR (Construct validity) OR (Structural validity) OR (MH “Validity”) OR (Validity) OR (Reliability) OR (Qualitative Validity) OR (Concurrent validity) OR (Consensual Validity) OR (Construct Validity) OR (Content Validity) OR (Criterion-related validity) OR (Discriminant Validity) OR (External validity) OR (Face Validity) OR (internal validity) OR (predictive validity) OR (MH “Reliability”) OR (Equipment Reliability) OR (Interrater Reliability) OR (Intrarater reliability) OR (Test-retest Reliability) OR (MH “Reliability and Validity”) OR (Responsiveness) Databank Pubmed ((Naam test) OR (afkorting test)) AND ((“Psychometrics” [Mesh]) OR ("Reproducibility of Results" [Mesh]) OR (Psychometrics) OR (Psychometric properties) OR (Psychometric property) OR (Validation) OR (Unidimensionality) OR (Sensitivity) OR (Specificity) OR (Test retest reliability) OR (Inter-rater reliability) OR (Intra-rater reliability) OR (Internal consistency) OR (Construct validity) OR (Structural validity) OR (Validity) OR (Reliability) OR (Qualitative Validity) OR (Concurrent validity) OR (Consensual Validity) OR (Construct Validity) OR (Content Validity) OR (Criterion-related validity) OR (Discriminant Validity) OR (External validity) OR (Face Validity) OR (internal validity) OR (predictive validity) OR (Equipment Reliability) OR (Interrater Reliability) OR (Intrarater reliability) OR (Test-retest Reliability) OR (Responsiveness)) AND ((“child” [MESH]) OR (“disabled child”[MESH]) OR (child) OR (children) OR (adolescent) OR (adolescence))


Bijlage 6: Extractietabel methodologie van de artikelen a.d.h.v. de COSMIN-checklist Meet-instrument

Auteur, jaartal.

Accelerometer

Colbert (2011)11 Grant et al (20)12 Hussey et al. (2007)13 Hoos et al. (2004)14 Vanhelst et al (2012)15 Bult et al. (2009)16 King et al. (2005)17 Crocker et al. (1997)18

CAPE & PAC PAQ-C PAC-A

Pedometer

Reliability

Poor Poor

Content Validity

Structural Validity

Criterion Validity

Hypotheses Testing

Poor Poor Poor Poor Poor

Good

Good Poor Fair

Good Good

Janz et al. (2008)19

Fair

Moore et al. (2007)20 Kowalski et al. (1997) “Validation… PAQ-C” 21 Kowalski et al. (1997) “Convergent… Adolescents” 22 Beets et al. (2005)23 Beets et al. (2007)

C-PAQ Y-PAQ Fels-PAQ

Fair

Poor

24

Poor Good

Arviddson et al. (2005)26 Hagströmer et al. (2005)27 Rangul et al. (2008)28 Corder et al. (2009)29

Fair Poor

Good Poor

Treuth et al. (2005)30

Fair

Good

Fair

Good

31

7D-PAR

Ruf et al (2012)

MLTPAQ

Washburn et al. (2003)32 Slinde et al. (2003)33

Poor Good Poor Poor

Good

Jago et al. (2006)25 IPAQ

Internal Consistency

Fair Fair Poor

27


Bijlage 7: Extractietabel kwaliteitscriteria Meetinstrument

Studie

Accelerometer

Colbert11


Construct Validiteit



Hussey et al.13

Uniaxial (Caltrac) r = 0.50-074 Triaxiaal (Tritrac-R3D) r = 0.71*

Hoos et al.14

(Tracmor2 met DLW) Laag intensieve activiteiten: r = -0.76;* Hoog intensieve activiteiten: r = 0.93;* Uni-axiaal (ActiGraph) t.o.v. tri-axiaal (RT3) : licht tot matig intensieve activiteit ICC = 0.99*, zeer intensieve activiteit ICC = 0.95 FES, VABS, PPVT III, Participatievragenlijste n; n.v.t. op activiteitenniveau. CHIEF, SSSC, IOF, FES, SDQ, ASK, PPVT-III, VABS. Participatievragenlijste n; n.v.t. op activiteitenniveau.

Vanhelst et al.15

Bult et al.16

King et al.17


Sensitiviteit en voorspellende waarde

(ActiGraph met DLW) r = 0.60*

Grant et al.12

CAPE & PAC (The children’s assesment of participation and Enjoyment & preferences for activities of children)


α = 0.67-0.84

Uni-axiaal (activPAL): r = 0.79-0.99 Caltrac: Heup: r = 0.88 Onderbeen: r = 0.89

ICC = 061-078

58% tot 100%

Caltrac: r = 0.88

ICC = 0.65-0.83

ICC = 0.72 –0.81

28

BPO-rapportage Groep 4 Opdrachtgever: Stichting Fitkids Meetinstrument PAQ-C (Physical activity question-naire for older children) PAC-A (Physical activity question-naire for adults)

Studie


Crocker et al.18 Janz et al.19

α = 0.79-0.89

Moore et al.20 Kowalski et al.21

Kowalski et al.22

α = 0.72-0.88

α = 0.79-0.89





♂: ICC = 0.75 ♀: ICC = 0.82 Moderate-vigourous activity: r = 0.56-0.63* PAQ-A en activity monitors: r = 0.41-0.62*

Activity rating: r = 0.57-0.63* Week summation of 24 hr mod-vig. act. recalls: r = 0.53* Teachers rating of phys. act.: r = 0.45* Perceptions of ath. competence: r = 0.48* Leisure Time Excercise Questionnaire: r = 0.41* Caltrac monitor sensor: r = 0.39* 7D-PAR: r = 0.46* Fitness step test: r = 0.28* Activity rating: r = 0.73* Leisure Time Excercise Questionnaire: r = 0.57* Caltrac monitor sensor: r= 0.33* 7D-PAR: r=0.59*

29



BPO-rapportage Groep 4 Opdrachtgever: Stichting Fitkids Meetinstrument Pedometer

Studie Beets et al (2005)23

Beets et al (2007)24

Jago et al.25 I-PAQ (internatio-nal physcial activity questionnaire)






WL en DW Aantal stappen: ICC ≥ 0.985* Bij loopsnelheid ≥ 67 m/min: ICC≥0.856* Loopsnelheid≤54 m/min: ICC≤0.720. Niet op loopband: ICC: 0.83 (positie WL pedometer rechts vóór en aantal stappen). ICC<0.69* bij overige locaties ICC>0.80 bij bijna alle posities WL pedometer en tijd activiteit. ICC=0.65* bij positie midden- achter Lopen, snel lopen, rennen: r= 0.51 – 0.92*

Arviddson et al.26

DLW: r = 0,62,*

Hagström er et al.27

Accelerometer (Actigraph MTI): Vigourous 12-14 jr: r = 0.19 15-17 jr: r = 0.30 Moderate: 12-14 jr: r = -0.07 15-17 jr: r = 0.25 Walking: 12-14 jr: r = 0.02 15-17 jr: r = 0.08

30



BPO-rapportage Groep 4 Opdrachtgever: Stichting Fitkids Meetinstrument

Studie

I-PAQ (vervolg)

C-PAQ (Children's Physical Activity Question-naire) Y-PAQ (Youth Physical Activity Question-naire) Fels-PAQ (Fels Physical Activity Questionnaire)





Rangul et al.28

Met VO2 max: 3 categories: r = 0.32 Met TEE: 3 categories: r = 0.09 Met PAL: 3 categories: r = -0.03

Vig. act. (day/w): r = 0.54 Vig. act. (min/d): r = 0.30 Mod. act. (day/w): r = 0.55 Mod. Act. (min/d): r = 0.34 Walking (day/w): r = 0.62 Walking (min/d): r = 0.10 Sitting (min/d): r = 0.27

Corder et al.29

DLW t.o.v. C-PAQ en Y-PAQ r = 0.09 DLW t.o.v. C-PAQ r = 0.22 DLW t.o.v. Y-PAC r = 0.46*

R = 0.75-0.85* Leeftijd 0-18 r = 0.77

Treuth et al.30

Accelerometer (actiwatch) r = 0.11-0.34 Leeftijd: 5-8: r = 0.34* 9-13: r = 0.11 14-19: r = 0.21*

ICC = 0.62-0.71 ♀: ICC = 0.67 ♂: ICC= 0.65 Leeftijd 5-8: ICC = 0.7 9-13: ICC = 0.62 14-19: ICC = 0.71


31



BPO-rapportage Groep 4 Opdrachtgever: Stichting Fitkids Meetinstrument

Studie

7D-PAR (Stanford 7-day Physical Activity Recall Scale)

Ruf et al.31






Accelerometer (actigraph) r = 0.167-0.330 moderate r = 0.167 hard r = 0.118 very hard r = 0.321* moderate-very hard r = 0.330* hard-very hard r = 0.233

Washburn et al.32

MLTPAQ (Minnesota Leisure Time Physical Activity Question-naire)

Slinde et al.33

DLW: TEE r = 0,58* ♂: r = 0,36 ♀: r = 0,32 PAL: r = 0,12 ♂: r = 0.07 ♀: r= -0.07 TEE met DLW: r = 0.49* TEE met DLW en extra vragen over inactiviteit aan MLTPAQ: r = 0.73*

* = p < 0.05, ICC = intraclasscorrelatiecoëfficient, r = correlatiecoëfficient, α = Cronbach’s alpha, ♀ = vrouw, ♂ = man DLW = Doubly Labelled Water, CHIEF = Craig Hospital Inventory of Enviremental Factors, SSSC = Social Support Scale for Children, IOF = Impact on Familly Scale, FES = Family Environment Scale, SDQ = Strengthts and Difficulties Questionnaire, ASK = Activities Scale for Kids, PPVT-III = Peabody Picture Vocabulary Test-III, VABS = Vineland Adaptive Behaviour Scales. VO2max = maximale zuurstofopname, TEE = Total Energy expenditure (totale energieverbruik), PAL = Physical acivity level (fysieke activiteitenniveau).

32



Hoe actief zijn de Fitkids?

Recommend Documents