Hier sta ik. jaarverslag Nationale Stichting ter Bevordering van Vrolijkheid

Hier sta ik

jaarverslag 2006 Nationale Stichting ter Bevordering van Vrolijkheid

Inhoud

inleiding

5

plan en resultaten

6

organisatie en werkwijze

8

communicatie en betrokkenheid

9

projecten Hier sta ik

2

13

Jongeren

13

Muziek

14

Film, video en foto

15

Memory

18

verslagen per provincie

19

verkort financieel jaarverslag

44

colofon

46 3

Inleiding

Jonge vluchtelingen De Nationale Stichting ter Bevordering van Vrolijkheid zet zich in voor een veilige en vrolijke toekomst van jonge vluchtelingen. Kinderen afkomstig uit landen waar geweld en onderdrukking tot het dagelijks leven horen. Ze hebben indringende ervaringen achter de rug. Hun vertrouwde leven en omgeving hebben ze achter zich moeten laten. Vaak leiden zij nog jarenlang een onzeker bestaan in Nederland. Een op de drie vluchtelingen die naar Nederland komt is jonger dan achttien jaar. Voor deze kinderen en jongeren organiseert de Vrolijkheid samen met bewoners creatieve activiteiten. Kunst is het instrument dat we hen geven. Daarmee kunnen zij hun verhaal vormgeven, zelfvertrouwen en talent ontwikkelen. En even kind zijn. De Vrolijkheid gaat uit van de eigen kracht van kinderen. Daar willen we in investeren. En wij dagen anderen uit hetzelfde te doen. Onze ambitie is dat er in alle vijftig asielzoekerscentra extra aandacht en activiteiten zullen zijn voor en met alle 8.000 kinderen en jongeren. Begin 2006 woonden er 10.000 kinderen en jongeren in bijna zestig asielzoekerscentra. In dat jaar hebben we ruim 2.200 kinderen en jongeren bereikt in 33 centra. Lokaal zijn er veertig externe presentaties en exposities geweest en landelijk drie, waarmee we in totaal bijna 22.000 bezoekers bereikten. De kinderen en jongeren durfden te laten zien wie ze zijn dankzij de projecten van de Vrolijkheid. Door te schilderen, theater te spelen, te filmen en te dansen zeiden zij ‘Hier sta ik – en ik heb wat te bieden’.

‘Hier sta ik’ ‘Hier sta ik’ was het thema voor verschillende projecten. Verhalen, dromen en beelden van kinderen en kunstenaars leidden tot films, muziek en lokale exposities die veel mensen hebben bereikt. We hebben de afgelopen jaren gezien dat kinderen en jongeren in asielzoekerscentra met hun veerkracht, verhalen en dromen kunnen inspireren. We zijn steeds meer overtuigd van de bijzondere kracht van kunst, muziek en theater. We nodigen mensen uit om met een nieuwe blik naar de wereld te leren kijken. Wat klein is groot maken, wat groot is klein. Kunstenaars en kinderen hebben een bijzonder vermogen: zij kunnen een samenleving inspireren en voortrekkers zijn in het zoeken naar nieuwe manieren van ontmoeten en samenleven. In 2005 startten we met ‘Alleen in mijn dromen kan ik wonen’. Kinderen en jongeren maakten via exposities en theatervoorstellingen zichtbaar waar ze van droomden, waar ze zouden willen leven. Het thema ‘Hier sta ik’ was de logische volgende stap. Actief en trots laten zien wie je bent, waar je staat. We gebruikten daarbij een aantal hoofdvormen. Dit zijn: • muziek • memory en beeldende kunst • jongerentheater in het zomerprogramma ‘De zomer is van mij’ • intieme ontmoetingen in en rond asielzoekerscentra • film, video en fotografie Aan het eind van het jaar draaide er een eigen website van de kinderen: www.hier-sta-ik.nl. Op deze site kunnen ze elkaar vinden en kunnen ze laten zien we ze zijn.

“Ik kan toch niet tegen mijn vriendin zeggen dat ik op een AZC woon? Ik schaam me kapot”!

4

David, 12, Armenië 5

Plan en resultaten

Kwalitatieve doelstellingen:

We werkten dit jaar onder andere samen met:

• Stem van vluchtelingen en ontheemden in samenleving laten horen door middel van kunstuitingen en publiciteit. • Methodiek voor community art met vluchtelingen en asielzoekers ontwikkeld en uitgewisseld (door middel van regelmatige inspiratienetwerkdagen).

Theatergroep DOX, het Nederlands Blazers Ensemble, Digital Playground, Musicians without Borders, Nowhere, Het 5eKwartier, The One Minutes Foundation, Ricciotti Ensemble, musici uit het Residentie Orkest, het Nederlands Philharmonisch orkest, het Amsterdams Historisch Museum, Nationaal Monument Kamp Vught, Cinekid, het IDFA, de Vrede van Utrecht, War Child en andere organisaties op de dag van de Vrede. Er zijn bedrijvenworkshops geweest met ING Direct, STAMM en Stiel.

Resultaten Kwantitatieve resultaten:

Kwalitatieve resultaten: Resultaten

Doelstellingen In asielzoekerscentra in Nederland zijn community art projecten voor kinderen en jongeren aanwezig. Hierbij zijn niet alleen kunstenaars met een vluchtelingenachtergrond betrokken, maar ook gevestigde kunstinstellingen. De projecten bieden kinderen en jongeren extra aandacht en activiteiten. Bovendien inspireren ze de samenleving en zorgen voor een verbeterde sociale cohesie in Nederland.

6

Regionaal

Landelijk

Totaal

Doel

aantal AZC’s Projecten

33

33

30 30

200

200

Workshops

1.596

1.596

Bereikte kinderen

1.860

1.860

1.800

Bereikte jongeren

390

390

200

Presentaties intern

103

103

Kwantitatieve doelstellingen:

Presentaties extern

• Minimaal 30 kunstprojecten in en rond asielzoekerscentra in Nederland zijn georganiseerd. Een project bestaat uit een workshopcyclus van minimaal vier tot maximaal twaalf weken, één keer per week en een eindpresentatie, in de vorm van een voorstelling, expositie of andere creatieve presentatie. Daarnaast worden kortlopende projecten georganiseerd van één dag tot een paar weken. Zoals zomeractiviteiten of uitstapjes. • Aanbieden van workshops aan minimaal 2000 kinderen en jongeren 1. 200 jongeren: door theater-jongerenprojecten met jongeren uit acht AZC’s 2. 1000 kinderen en jongeren: door Memory in acht AZC’s die gaan sluiten 3. 500 kinderen: door muziekprojecten in drie regio’s 4. 300 kinderen en jongeren: door film/videoprojecten in vier AZC’s • Exposities, films en voorstellingen in samenwerking met externe partners: totaal vijftien regionale exposities, twee films, drie voorstellingen. • Uitwisseling asielzoekerscentra en kunstwereld door samenwerking met minimaal tien partners uit muziek, theater en kunstwereld.

Extern publiek

40

3

43

15

7.950

13.600

21.550

20.000

Vrijwilligers

329

329

Betrokken bewoners

245

245

Themaprojecten

Aantal

Bereik

Jongeren

29

390

Muziek

17

340

Audiovisueel

11

309

Memory

9

425

De Vrolijkheid was in 2006 in: AZC Aalten, AZC Alkmaar, AZC Almere, AZC Amersfoort, AZC Amsterdam-Noord, AZC Apeldoorn, AZC Appelscha, AZC Arnhem, AZC Burgum, AZC Delfzijl, AZC Den Helder, AZC Doetinchem, AZC Dronten, AZC Drachten, AZC Grave, AZC ’s Gravendeel, AZC Haren, AZC Heemskerk, AZC Leersum, AZC Leiden, AZC Lemmer, AZC Luttelgeest, AZC Medemblik, AZC Middelburg, AZC Musselkanaal, AZC Nijmegen, AZC Schagen, AZC Utrecht, AZC Wageningen, AZC Wapenveld, AZC Zweelo, Aanmeldcentrum Ter Apel en Vertrekcentrum Vlagtwedde.

• Stem van vluchtelingen in samenleving laten horen: vele presentaties, concerten en exposities, onder meer in het Amsterdams Historisch Museum, in het concertgebouw in samenwerking met het Nederlands Blazers Ensemble (NBE), in de openbare bibliotheek in Leiden, in het Terra Maris Museum in Zeeland, samen met het Ricciotti Ensemble in Leiden, tijdens het Over het IJ festival in Amsterdam en op het Bevrijdingsfestival in Wageningen. • Mediabereik is niet in het publieksbereik opgenomen. Zowel via landelijke als regionale media is er dit jaar echter een enorm bereik geweest. Onder andere: • live uitzending van de nieuwjaarsconcerten bij de VARA. • rond de Dag van de Vrolijkheid: Volkskrant, Telegraaf, AD, Parool, NRC Next, Metro, acht landelijke radiostations waaronder Radio 3 en Business News Radio, en op televisie bij Mooi Weer de Leeuw. • uitzending van animatiefilmpjes met 5eKwartier bij Z@ppelin KRO Kindertijd. • uitzending met Gürkan Kücüksentürk over de Vrolijkheid bij EO Nederland Helpt. • artikelen in tijdschriften waaronder: Flair, Colorful Magazine, Contouren (VluchtelingenWerk), Peace of Paper (Warchild), Skrien. • Methodiek ontwikkeld voor audiovisuele projecten en voor muziek. In 2006 hebben er vier netwerkdagen plaatsgevonden waar betrokken kunstenaars en organisatoren, met of zonder vluchtelingachtergrond, hebben samengewerkt. Er zijn ideeën uitgewerkt over projecten, het werk in de AZC’s en methodieken. De methodiek voor community art is gestart door samen te werken met de Vrede van Utrecht en door onderzoek te doen tijdens het bijbehorende community art festival. • De kunstwereld wordt diverser: Het 5eKwartier is gaan samenwerken met vluchtelingkunstenaars. Het NBE begint, door de concerten in samenwerking met de Vrolijkheid, structureel samen te werken met vluchtelingmuzikanten. Getalenteerde deelnemers aan de workshops van Theatergroep Dox zijn doorgegroeid naar peer educators en worden door Dox ingezet als workshopleiders. Vluchtelingkunstenaars betrokken bij de Vrolijkheid zetten eigen stichtingen op zoals New Dutch Connections (www.newdutchconnections.nl), Brede Kunst (www.bredekunst.nl) en Yaqin Art (www.yaqinart.com).

7

Organisatie en werkwijze

AZC. Daarnaast brengen zij in het ‘vrolijke netwerk’ rijke ervaring en vernieuwende zienswijzen in. De arbeidsmarktpositie van kunstenaars en andere creatievelingen met een vluchtelingenachtergrond is vaak lastig. Juist in de kunstsector is het essentieel om een netwerk te hebben en voeling te houden met stromingen in de Nederlandse kunstwereld. Veel kunstenaars en creatievelingen doen via de Vrolijkheid werkervaring op, worden opgeleid en krijgen de kans een netwerk op te bouwen met Nederlandse collega’s: zij blijken gelukkig naast de Vrolijkheid of na de Vrolijkheid veelal een plek op de arbeidsmarkt vinden.

Vrolijk netwerk

Weinig vaste krachten, veel vrijwilligers

Stichting de Vrolijkheid is een netwerkorganisatie en bestaat uit een grote groep mensen die zich betrokken voelt bij kinderen en jongeren in asielzoekerscentra. Dit vrolijke gezelschap is een multicultureel netwerk van mensen en organisaties uit verschillende disciplines en achtergronden. Kunstenaars en creatieve organisatoren met of zonder een vluchtelingenachtergrond, vrijwilligers van binnen en buiten de asielzoekerscentra. Een netwerk dat zich kenmerkt door de uitwisseling van kennis en ervaring plus de overdracht van resultaten.

Stichting de Vrolijkheid bestaat uit een klein team medewerkers op kantoor, een groot team freelancers in de regio’s en een nog groter team vrijwilligers die per regio of locatie werken. Daarnaast werkt de Vrolijkheid samen met allerlei partners, zoals kunstinstellingen, bedrijven, sociale partners en lokale overheden.

De werkwijze van de Vrolijkheid kenmerkt zich door: • doen in plaats van praten – eerder kansen benutten dan problemen oplossen. • iedereen mag meedoen. De Vrolijkheid is een netwerkorganisatie met een klein, flexibel en professioneel bureau, dat anderen ondersteunt om aan de slag te gaan, en een bestuur dat bestaat uit mensen met kennis, ervaring en deskundigheid op het terrein van management, ideële organisaties, vluchtelingen en asielzoekers. • eindresultaten zijn vaak verrassend en vernieuwend. Het mag anders. • inhoudelijk deskundig en verantwoord werken. De Vrolijkheid traint mensen, ontwikkelt methodiek die deugt en as simple as stupid is en die vooral bestaat uit het creëren van voorwaarden voor het werken in de centra en met kinderen en jongeren. • diversiteit is essentieel. Een voorwaarde voor het werken in de centra.

Rijke ervaring en vernieuwende zienswijzen Medewerkers met een vluchtelingenachtergrond hebben een grote meerwaarde voor de Vrolijkheid. Zij vormen een belangrijke brug tussen de kinderen, jongeren en volwassen bewoners op het AZC en de vrijwilligers, organisatoren en kunstinstellingen buiten het

De asielzoekerscentra waar de Vrolijkheid werkt zijn verdeeld onder vijf regioteams. De regioteams worden gevormd door freelancers met diverse disciplines die hun basis en netwerk hebben in de betreffende regio’s. Regio Noord: AZC’s in Friesland, Groningen en Drenthe. Regio West: AZC’s in Noord-Holland en Flevoland. Regio Utrecht en Leiden: AZC’s in provincie Utrecht en stad Leiden (Zuid-Holland). Regio Zuid: AZC’s in Zeeland en ’s Gravendeel (Zuid-Holland). Regio Gelderland: AZC’s in Gelderland en Grave (Brabant). Vanwege sluitingen van verschillende AZC’s en uitbreiding van de activiteiten van de Vrolijkheid naar Overijssel en Brabant, wordt deze indeling in 2007 aangepast.

Inhoudelijke methodiek De inhoudelijke methodiek kent een centrale wens: in de omgeving van het kind de structurele mogelijkheid bieden om iets positiefs te doen, om kind te kunnen zijn, om zich te kunnen uiten zonder taal. Het gaat om een aanbod dat kinderen de gelegenheid geeft zich gezond te ontwikkelen vanuit eigen kracht. In die zin gaat het dus om ‘preventie’. De Vrolijkheid hanteert vijf principes. Hiermee worden programma’s ontworpen en geëvalueerd. Uit onderzoek van de Universiteit van Utrecht blijkt dat deze vijf zogeheten V’s overeenkomen met de behoeften van kinderen en jongeren in asielzoekerscentra.

De vijf V’s houden in: • vrolijkheid: positieve dynamiek, een bijzonder moment. • verhaal: (h)erkenning, vormgeven (niet per se vertellen), inbreng van eigen cultuur. • veiligheid: continiuteit, structuur in programma, eigen plek, ruimte om niet mee te doen. • vertrouwen: positieve feedback, er zijn (letterlijk en figuurlijk), gelijkwaardige relatie. • veerkracht: investeren in de positieve kant van de weegschaal, vertrouwen op de veerkracht van kinderen. Behalve in groepen is er dit jaar ook meer geëxperimenteerd met individueel werken. Persoonlijke aandacht is een goede stimulans voor kinderen.

Het dagelijks leven in de asielzoekerscentra Mensen die als vluchteling in Nederland zijn, leven in moeilijke en stressvolle omstandigheden. De onzekerheid veroorzaakt veel onrust en leidt regelmatig tot conficten tussen bewoners. Voor gezinnen is deze situatie erg zwaar en ouders hebben weinig ruimte om ‘leuke dingen te doen’ met hun kinderen. In onze kunstactiviteiten probeert de Vrolijkheid zoveel mogelijk ook de ouders te betrekken. Via de kunst willen we hen op de hoogte houden van de belevingswereld van hun kinderen en zo ook wat vrolijkheid brengen in hun dagelijks leven op het centrum. Volwassen bewoners zijn betrokken als vrijwilliger of als bezoeker van een tentoonstelling, voorstelling of ander evenement. De activiteiten in de centra worden georganiseerd voor de kinderen, maar ze hebben vaak invloed op het hele centrum. Een presentatie, een feesttent of een optocht biedt iedereen even afleiding. Dit komt veel terug in verslagen en opmerkingen van uiteenlopende partijen als het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) en beveiligingsdiensten. Dit najaar was er bijvoorbeeld een driedaags project in AZC ’s Gravendeel. Achteraf meldde het COA namens het veiligheidsteam dat er voor het eerst sinds lange tijd geen schermutselingen hadden plaatsgevonden in het centrum en dat het weekend rustig verlopen was.

“Het is heel moeilijk om te vergeten.”

Communicatie en betrokkenheid

Van film en concert tot website en nieuwe campagne Kinderen en jongeren in asielzoekerscentra zijn vooral ook een vergeten groep. Voorlichting, drempels verlagen en communicatie zijn dan ook intstrumenten waarmee de Vrolijkheid haar missie kan realiseren. Niet alleen door zelf projecten te organiseren, maar ook en vooral door daar anderen bij te betrekken en uit te nodigen. In 2006 organiseerden we natuurlijk vooral communicatie rond ons belangrijkste project ‘Hier sta ik’: met de presentatie van filmpjes, met concerten en events in en rond asielzoekerscentra. Naast deze activiteiten organiseerden we: • de Dag van de Vrolijkheid op 1 april. • website www.hier-sta-ik.nl, van kinderen en jongeren zelf. • e-mail nieuwsbrief (vier keer). • communicatie rond projecten (persberichten, flyers). • samenwerking met bedrijven. • kalender en kaarten. • start van een campagne.

1 april: de Dag van de Vrolijkheid Sinds 2005 heeft de Vrolijkheid 1 april gebombardeerd tot de jaarlijkse ‘Dag van de Vrolijkheid’. Een dag die traditioneel al verbonden is aan vrolijkheid, omdat mensen elkaar op een goedaardige manier voor de gek houden. Ook dit jaar vroegen wij weer aandacht voor een serieuze boodschap: 8.000 gevluchte kinderen in Nederlandse asielzoekerscentra die onze aandacht verdienen. Op 1 april opende de expositie ‘Hier sta ik’ in het Amsterdams Historisch Museum met kunstwerken uit workshops in AZC Amsterdam-Noord. Dit bood een mooie gelegenheid om de kinderen in het middelpunt van de belangstelling te zetten. Uit verschillende asielzoekerscentra waren kinderen en jongeren naar het museum gekomen, waar zij portretten van de bezoekers schilderden, de straten opvrolijkten met stoepkrijt en zelfgeschreven raps ten gehore brachten.

Wahid, 14, Afghanistan 8

9

De expositie is van 1 april tot en met augustus op het binnenplein van het Amsterdams Historisch Museum te zien geweest. Op de opening waren 25 kinderen en 10 jongeren aanwezig uit AZC Amsterdam-Noord, AZC Den Helder en AZC Schagen. Ongeveer 250 ‘gasten’ bezochten op die dag de expositie en namen deel aan de workshop portretschilderen of luisterden naar de optredens. De expositie was ook na 1 april gratis toegankelijk voor publiek. Meer dan zevenduizend mensen hebben de expositie gedurende de vijf maanden bezocht. In AZC Utrecht bevatte het programma in de aanloop naar 1 april een goed bewaard geheim: een bekende Nederlander zou op 1 april naar het AZC komen. Maar ja, wie gelooft dat? Toen Marco Borsato het terrein op liep, stormden er een paar jongetjes naar buiten, op zoek naar een bekend iemand. ‘Meneer, meneer, heeft u een beroemd iemand gezien?’ ‘Of bent u een beroemd iemand?’ riep één van de jongetjes. Meteen kreeg hij een por van zijn vriendje. ‘Man! Dat is Marco Borsato!’ Samen met de kinderen deed Marco Borsato mee aan een workshop dans. Hij gaf de kinderen volop de gelegenheid om met hem op de foto te gaan en deelde handtekeningen uit. Een groep artiesten uit de wereld van kleinkunst en musical organiseerde op de eerste april theateravonden voor de Vrolijkheid in Amsterdam en Haarlem. Hiermee werden 800 mensen bereikt. De Dag van de Vrolijkheid was veelbesproken in de media: landelijke dagbladen zoals Volkskrant, AD, Parool, NRC Next en Metro hebben er aandacht aan besteed. De Vrolijkheid is te horen en te zien geweest in twee televisieprogramma´s (‘Nederland Helpt’ van de EO en ‘Mooi Weer de Leeuw’ van de VARA) en in acht landelijke radioprogramma´s (waaronder Llinke Soep, Radio 3FM en Ontbijtradio) en op zes regionale radiozenders. Op 21 websites is het persbericht opgepikt, waaronder www.elle.nl. In de weken na 1 april zijn er nog twee artikelen over de Vrolijkheid verschenen in de vrouwenbladen Flair en Esta.

21 september: De Internationale Dag van de Vrede Het Planet Peace Festival op de Internationale Dag van de Vrede is een nieuw jaarlijks evenement. Dit jaar vond het festival plaats op het strand in Scheveningen georganiseerd door organisaties die zijn aangesloten bij het netwerk People Building Peace. War Child vormde ’s middags met 250 volwassenen en kinderen, waaronder 25 kinderen uit AZC Leiden, een levensgroot vredesteken naast de pier in Scheveningen om deze kinderen een stem te geven. Tegelijkertijd vormden ook 250 kinderen in Congo een vredesteken.

10

Op deze dag hebben ook jongeren van theatergroep Dox opgetreden. Een compilatie van eigen jongerenfilms werd vertoond en jongeren uit asielzoekerscentra vertelden over vrede en oorlog en wat het betekent om kunst en theater te maken.

in staat te zoeken op persoon, centrum of periode. Zo kan iedereen via de computer op het asielzoekerscentrum of op school vriendjes, klasgenoten en familie terugvinden.

Bedrijven waarmee we samenwerken 23-26 november: Vrede van Utrecht, Community Art Festival ‘Kunst in mijn buurt’ Vrede van Utrecht organiseert tot en met 2013 in stad en provincie Utrecht culturele activiteiten: theater, muziek, film, tentoonstellingen, lezingen en debatten. Aanleiding voor het programma is de historische Vrede van Utrecht waarmee in 1713 een einde kwam aan anderhalve eeuw oorlog. Op 25 november 2006 speelde een deel van dit festival zich af in AZC Utrecht. De succesvolle voorstelling ‘Het is maar hoe je het bekijkt’ van de Vrolijkheid en theatergroep DOX (Barbies & Bommen, minifestival van de Vrolijkheid, 2005) werd voor deze gelegenheid herhaald. Op dezelfde locatie als in 2005, een verduisterd klaslokaal in de kelders van het AZC, speelden en dansten de jongeren vier keer voor in totaal 180 mensen. En natuurlijk was er een minibios. Voor de kinderen die op het AZC wonen en voor de kinderen van het aanwezige publiek waren er workshops van kunstenaars.

De Vrolijkheid wordt met enige regelmaat benaderd door bedrijven die een dag in een asielzoekerscentrum mee willen maken. In 2006 zijn we gestart met een project waarin we deze samenwerking meer diepte willen geven voor bedrijven en voor de jongeren in de centra. We zijn daarbij op zoek naar samenwerkingsrelaties waarin voor alle partijen winst te halen is. Voor bedrijven creativiteit, teambuilding, diversiteit in praktijk; voor de kinderen en jongeren trots, jezelf positief kunnen laten zien tijdens een bijzonder evenement. En voor de Vrolijkheid inhoudelijke steun en financiering van projecten. In 2007 gaan we een groot deel van dit project uitvoeren. In 2006 is al samengewerkt met:

ING Direct Stamm Stiel Linklaters Tornakgroep

Op deze wervelende dag bezochten een kleine honderd externe gasten het AZC in Utrecht. Tussen de presentaties door was er ruimte om de sfeer van het AZC te proeven en om met bewoners kennis te maken. Van de bewoners bekeken zeventig personen, waaronder dertig kinderen, de voorstellingen.

Stibbe Grey Beukelaarsgroep

dag in AZC Amsterdam-Noord dag in AZC Zweeloo dag in AZC Musselkanaal adoptie van een muziekproject; betrekken van personeel staat gepland in 2007 advies, opleiding en training; bureau ontwikkelt met de Vrolijkheid bedrijventraject; training van kunstenaars. juridisch advies ontwikkeling campagne ontwikkeling Meeting point

Website www.hier-sta-ik.nl: vol cultuur en contact ‘Hier sta ik’ gaat over identiteit: wie ben je en waar sta je voor? Waar kom je vandaan en waar ga je naar toe? Het gaat over trots, talent en eigenwaarde. Kinderen en jongeren krijgen de kans om dit te laten zien op www.hier-sta-ik.nl. Vluchtelingenkinderen willen maar al te graag laten zien wat ze kunnen: het versterkt hun gevoel van eigenwaarde, het geeft hen een plekje in het onzekere niemandsland waar ze wonen. Op de site www.hierstaik.nl staan films, animaties en fotoprojecten van jonge vluchtelingen (5-23 jaar) uit tientallen culturen. Op de interactieve website kunnen alle bezoekers de kunstuitingen van de kinderen en jongeren bekijken. Alles wat ze maar kwijt willen, van hun favoriete top-40 hit tot een foto van je mobiele telefoon. Ze maken hun eigen pagina met behulp van tekst, foto’s, filmpjes, muziek en geluid. Daarnaast wordt er, voor en door de jonge vluchtelingen zelf, een forum opgebouwd. Een zoekfunctie stelt de profielbezitters

“Deze dag heeft mijn mening over asielzoekers helemaal veranderd.” medewerker ING Direct 11

‘Meeting point’: jonge vluchteling als coach

Campagne ‘Laat ze kliederen’

Jonge vluchtelingen ontmoetten Nederlanders die het goed voor elkaar hebben in hun leven. Leuk werk, fijn gezin, van die dingen. Zes jonge vluchtelingen uit asielzoekerscentra coachten zes Nederlanders bij een belangrijke vraag in hun leven of werk. Een van de projecten van de Vrolijkheid uit 2006 die gerust indrukwekkend genoemd mogen worden.

Eind 2006 is een publiekscampagne ontwikkeld. De campagne ‘Laat ze kliederen’ vraagt om aandacht voor de 8.000 gevluchte kinderen die in vijftig asielzoekerscentra in Nederland wonen – en vooral voor díe kinderen die nog niet bereikt worden. De Vrolijkheid laat zien hoe zeer deze kinderen het nodig hebben om af en toe even te vluchten. De campagne start op 1 januari 2007 tijdens het nieuwjaarsconcert van het Nederlands Blazers Ensemble en de VARA in het Concertgebouw in Amsterdam. Een voorproefje van de campagne was al in december zichtbaar in Amsterdam. De verfspetter die onderdeel is van het beeld van de campagne wordt doorgevoerd in de huisstijl van de Vrolijkheid. De verfspetter die bij dit jaarverslag wordt geleverd kunt u als speld op uw jas dragen. U laat daarmee zien dat u zich het lot van de jonge vluchtelingen in Nederland aantrekt.

Tijdens het project werden de verhoudingen omgedraaid. De jongeren stonden nu eens niet in een zielig daglicht – ze werden aangesproken op hun wijsheid, veerkracht en vermogen om iets van het leven te maken. Dit leverde unieke ontmoetingen op. De meeste deelnemers wijzigden hun kijk op werk of leven. In alle gevallen heeft het hun beeld van asielzoekers drastisch veranderd.

Kaarten en kalender voor ‘Hier sta ik’ Tijdens de verschillende projecten van ‘Hier sta ik’ maakten kinderen en jongeren allerlei kunstwerken. Van de meest bijzondere is een serie kaarten en een verjaardagskalender gemaakt. Deze zijn te zien op de website van de Vrolijkheid.

> Margarita is een meisje dat regelmatig meedoet aan activiteiten van de Vrolijkheid. Toen zij gevraagd werd als model voor de campagne, huilde ze van blijdschap. ‘Ik ben heel blij dat ik gekozen ben, heel trots dat ik model ben nu.’ Margarita is 11 jaar en ze woont in het asielzoekerscentrum in Den Helder.

12

Projecten Hier sta ik

JONGEREN ‘De zomer is van mij’ en peer educators Aantal workshopreeksen: 29 Aantal AZC’s: veertien, namelijk AZC Leersum, AZC Leiden, AZC Medemblik, AZC Utrecht, AZC Dronten, AZC Den Helder, AZC Amsterdam-Noord, AZC Middelburg, AZC Arnhem, AZC Doetinchem, AZC Wageningen, AZC Wapenveld, AZC Graven en AZC Drachten.

Het doel en de resultaten We wilden met 200 jongeren uit acht asielzoekerscentra workshops en bijzondere evenementen organiseren. Dat is ruimschoots gelukt met jongeren uit veertien centra. In totaal is in 2006 met ruim 390 jongeren intensief samengewerkt. Jongeren van zestien jaar en ouder vormen voor de Vrolijkheid een bijzondere doelgroep. Het is voor veel organisaties een lastige leeftijdsgroep om te bereiken. Jongeren in asielzoekerscentra zijn op deze leeftijd vaak extra onthecht en onzeker. Sommige meisjes mogen bovendien van hun familie niet samenwerken met jongens of niet deelnemen aan activiteiten buiten de deur – of aan activiteiten met dans of theater. De Vrolijkheid heeft de afgelopen jaren een netwerk opgebouwd van samenwerkingspartners in met name de grote steden. Zij hebben bijzonder krachtige en indringende voorstellingen en films met jongeren uit AZC’s gemaakt. De uitdaging in 2006 was vooral om deze samenwerking toegankelijk te maken voor allerlei kleine gemeenten in het platteland, door middel van een reizend project met flightcases vol materiaal voor muziek, DJ en theater. Dit project is vormgegeven in samenwerking met Jongerenproductiehuis Nowhere, Jongerentheatergroep Dox, Digital Playground en peer educators uit Zeeland en het hoge Noorden. Het jongerenproject is gestart met intensieve workshops in de zomer onder de titel ‘De zomer is van mij’. Na de zomer hebben we met een aantal groepen jongeren doorgewerkt. In Gelderland werd een speciaal jongerenprogramma Open Windows uitgevoerd. De

intensieve zomerworkshops zijn met wisselend succes verlopen. De verschillen tussen de deelnemers, maar vooral ook tussen de omstandigheden in de asielzoekerscentra blijken steeds weer enorm. Soms is er keihard en gedisciplineerd gewerkt met een vaste, hechte groep met aan het einde een voorstelling voor publiek. Andere keren is er voor een lossere aanpak gekozen, waarbij de samenstelling van de groep per dag kon verschillen en de focus vooral op het proces lag. De intensiteit van een reeks workshops in een heel korte periode heeft een positieve uitwerking op gemotiveerde jongeren. Ze willen graag groeien in hun talent en een goed resultaat neerzetten. Er was verder een intensieve workshopweek in Vierhouten en een zelfgemaakte voorstelling ‘Halve dag’ met jongeren uit verschillende AZC’s. Een beschrijving van de andere jongerenprojecten is te vinden in de verslagen per provincie.

Workshopweek Vierhouten In samenwerking met de Vrolijkheid organiseerde Vluchtelingenwerk Nederland een week vol theater, dans en film voor zeventien meisjes en twaalf jongens in de leeftijdscategorie van 16 tot en met 21 jaar. De groep bleek al snel vrij hecht. Ondanks een paar tegenvallers is het gelukt een indrukwekkende film te maken waaraan alle jongeren met dans, spel, en vooral met hun eigen identiteit hebben bijgedragen. Het eindproduct is een professioneel gemonteerde film die alle deelnemers iets geeft om trots op te zijn.

Door jongeren zelf gemaakt: kindervoorstelling ‘Halve Dag’ Vanuit een theaterproject in 2005 heeft een groep jongeren een eigen project opgezet. Het ging om het maken van een voorstelling voor kinderen uit asielzoekerscentra van vier tot twaalf jaar. Ze schreven zelf het script ‘Halve dag’, over een poes en acht muizen die bij elkaar in de klas zitten. De muizen accepteeren aanvankelijk de poes niet, maar later worden ze toch vrienden. Het stuk werd gespeeld door jongeren uit AZC’s die eerder in projecten van de Vrolijkheid hebben meegedaan en Nederlandse jongeren. Op vier centra zijn uitvoeringen geweest, in totaal voor zo’n 120 kinderen. Het idee, de regie en organisatie hebben ze helemaal zelf uitgevoerd. Negen jongeren namen deel aan dit project. Het budget voor de voorstelling is door Stichting Pekoenja beschikbaar gesteld.

13

MUZIEK Aantal workshopreeksen: 17 Aantal AZC’s: 10 (5 regio’s)

Workshops in asielzoekerscentra met Musicians without Borders Met het muziekproject wilden we vooral een nieuw netwerk van musici in en rond de aielzoekerscentra bij elkaar brengen.

Het doel We wilden vijfhonderd kinderen in drie regio’s bereiken. Daarvoor dachten we dertig musici uit AZC’s nodig te hebben en twintig Nederlandse musici, we hoopten drie orkesten bereid te vinden mee te werken en in totaal een publiek van duizend mensen te bereiken.

En de resultaten In 2006 zijn in totaal 340 kinderen bereikt. Dat gebeurde tijdens zeventien workshopreeksen in tien asielzoekerscentra. In het eerste kwartaal van 2007 werden nog een aantal muziekprojecten uitgevoerd samen met Musicians without Borders om het bereik onder kinderen te vergroten.

Het project wilde kinderen en jongeren extra aandacht en activiteiten bieden – en tegelijk musici en publiek inspireren. • In drie regio’s is een muziekproject opgezet en zijn pilots uitgevoerd. • Er is een regionaal netwerk opgebouwd van getrainde musici die met deze doelgroep willen blijven werken. • Er zijn muziekuitvoeringen georganiseerd in Amsterdam en Leiden. Het enthousiasme onder studenten, amateurmusici en professioenele musici is groot. Omdat het bouwen van een netwerk en het inwerken veel tijd kost, zal het muziekproject worden voortgezet in het eerste kwartaal van 2007.

De workshops werden afgesloten met een presentatie voor familie en vrienden of een feestelijke afsluitende workshop waarin de toppers van de afgelopen weken herhaald werden. Op 18 november vond in AZC Amsterdam-Noord het muzikale evenement ‘LUID’ plaats. Een vrolijke en energieke dag met presentaties en workshops voor zowel de bewoners als (toekomstige) vrijwilligers. De tienweekse muziekprojecten krijgen in 2007 een vervolg: • In AZC Schagen start in januari een tweede muziekproject voor een andere leeftijdscategorie. In AZC Leersum en Dronten wordt in februari gestart met muziekactiviteiten. • In februari vindt er een nieuwe training voor muzikale vrijwilligers plaats. Zo wordt het muzikantennetwerk verder uitgebreid. Samen met de in 2006 getrainde vrijwilligers gaan er vervolgmuziekprojecten plaatsvinden in verschillende AZC’s.

Concerten en bijzondere events

“Ik ben als docent veel gewend, maar ik heb niet vaak kinderen meegemaakt die zo enthousiast zijn. Als we om 13.00 uur begonnen dan stonden ze om 12.15 uur al voor de deur met de vraag of we gingen beginnen. Ze wilden ook nooit pauze.” theaterstudent/docent

We hebben een netwerk opgebouwd met 30 musici met vluchtelingenachtergrond. Er is samengewerkt met musici uit het Residentieorkest, het Nederlands Blazers Ensemble en het Riciotti Ensemble. Met conservatoria in Amsterdam en Rotterdam zijn afspraken gemaakt voor projecten in 2007. Nedpho Go, het maatschappelijk project van het Nederlands Philharmonisch orkest, en het Amsterdams Sinfonietta zullen in februari en in maart 2007 pilotprojecten organiseren samen met de Vrolijkheid. Bij concerten en opvoeringen zijn in totaal ruim zesduizend mensen bereikt.

14

Muziekworkshops halen veel energie en plezier naar boven bij de kinderen. “De vrijwilliger deelt trommels en tamboerijnen uit. De kinderen mogen tien tellen lang net zo hard trommelen en rammelen als ze kunnen en moeten dan weer zo stil als muisjes zijn. Er stijgt een oorverdovend kabaal op. Het Aziatische jongetje gebruikt de zitting van zijn stoel als trommel en brult enthousiast boven alles uit. Een ander kind slaat met een tamboerijn op zijn eigen hoofd. Muisstil wil het na tien tellen niet worden, maar toch lijken de hevigste spanningen afgereageerd te zijn. De kring bestaat uit louter blije gezichtjes.” Journalist bezoekt workshop in AZC Schagen

De pilot projecten voor kinderen van vijf tot twaalf jaar zijn samen met Musicians without Borders uitgevoerd door professionele en amateurmusici. Ter voorbereiding op het geven van een workshopcyclus van tien weken volgden 32 muzikanten een speciaal hiervoor ontwikkelde tweedaagse training, waarvan de belangrijkste items als naslagwerk zijn vastgelegd in een handleiding en op DVD. Binnen de projecten zag je het volgende gebeuren: • De kinderen leefden zich heel direct uit. Het spelen op instrumenten was een duidelijke uitlaatklep voor de kinderen. • Samen musiceren vraagt veel aandacht en concentratie van de kinderen. Om samen muziek te maken moet je naar elkaar luisteren en op elkaar wachten. * Muziek is direct en dicht bij. Een spannend moment werd zo vaak een overwinning in durf en zelfvertrouwen.

Dit jaar hebben we samengewerkt met het Nederlands Blazers Ensemble en het Ricciotti Ensemble. Met het Nederlands Philharmonisch Orkest en Sinfionetta zijn samenwerkingen aangegaan, die zullen resulteren in uitvoeringen in 2007. “De gemiddelde Nederlander zou er zwaar depressief van worden, maar deze Soedanese musici maakten met hun prachtig vertolkte vrijheidslied duidelijk dat zelfs wanneer er geen hoop meer is, hoop toch nog doet leven. Net als vader en zoon Nasir en Stas Samim uit Afghanistan die al tien jaar in een asielzoekerscentrum leven en hun onzekerheid en frustratie sublimeren in verheven dialogen op de tabla.” NRC-Handelsblad over het Nieuwjaarsconcert 2006

FILM, VIDEO EN FOTO Het doel en de resultaten Het project rond film, video en foto had als doelstelling op zoek te gaan naar laagdrempelige methodieken die in veel centra uitgevoerd kunnen worden. Deze methodieken moeten niet kostbaar zijn en makkelijk over te dragen. Deze doelstellingen zijn gehaald. Er is voluit geëxperimenteerd in samenwerking met Digital Playground, ECF en Het 5eKwartier. Er kwam een eigen website, blikfotografie en nog veel meer moois. Op een dag in december zijn alle methodieken toegelicht en overdraagbaar gemaakt. Er zijn werkbladen verschenen waarmee iedereen aan de slag kan.

15

Het doel was natuurlijk tegelijkertijd mooie workshops voor driehonderd kinderen en jongeren te organiseren. Uiteindelijk hebben er 309 kinderen en jongeren deelgenomen in zeven AZC’s. De jongeren die deelnamen aan theoneminutesjr. zijn afkomstig uit vier verschillende AZC’s. Er zijn in totaal 202 unieke films of fotowerkstukken als resultaat uit de workshops gekomen. Deze zijn dertien keer in zowel AZC’s als op publieksfestivals vertoond, voor ruim 1.100 personen.

Audiovisuele resultaten in cijfers: • workshoppartners: theoneminutesjr., Digital Playground, 5eKwartier, Brede Kunst • workshop: een-minuut-films (documentaire), digitale film- en fotobewerking, animatie, blikfotografie • aantal kinderen en jongeren: 309 • aantal workshops: 90 • presentaties: 13, in en rond AZC’s; Planet Peace, IDFA, Cinekid, lagere scholen en uitzending via de KRO • publiek: 1.130

theoneminutesjr. Het ECF (European Cultural Foundation) nodigde twintig jongeren uit om in vier dagen een één-minuut-documentaire te maken. Zeventien jongens en een meisje werden door de Vrolijkheid geworven in AZC Den Helder, AZC Alkmaar, AZC Wageningen, AZC AmsterdamNoord en daarbuiten. Het Hans Brinker hotel in Amsterdam vormde van 1 tot 5 juni hun uitvalsbasis: “De hotel lijkt op een AZC”, aldus een van de deelnemers. Iedereen werkte met een facilitator aan zijn eigen filmpje met het thema zelfportret. Er zijn sterke films uitgekomen: zo werd de film van een jongen uit AZC Den Helder genomineerd voor Theoneminute Awards. Twee andere films werden geselecteerd voor het IDFA: in een speciaal jongerenprogramma werden beide filmpjes als voorfilm vertoond aan het publiek. Tijdens het maken van de films werden twee jongeren geïnterviewd door een filmjournalist van Skrien. In augustus verscheen een uitgebreid artikel in het Nederlandse filmvakblad. Dankzij het ECF konden de jongeren zich met voldoende middelen en in betrekkelijke rust –ze bivakkeerden immers vier nachten in hartje Amsterdam, maar buiten het AZC – een nieuw medium eigen maken. Het resultaat: alle jongeren hebben iets van zichzelf kunnen laten zien.

Digital Playground De Digital Playground workshops bieden een combinatie van kunst, cultuur en digitale media. Ze laten jongeren zelf ontdekken hoe

16

beelden in de wereld om hen heen in elkaar zitten en hoe beeld werkt. Een workshop bestaat altijd uit twee onderdelen: het maken van digitale opnamen (beeld en/of geluid) en de verwerking daarvan op de computer tot een eigen digitaal werkstuk. De werkstukken staan na afloop direct op de website. Deze zomer werkte Digital Playground mee aan ‘De zomer is van mij’. In AZC Middelburg, AZC Utrecht, AZC Dronten en AZC Den Helder maakten jongeren korte films en ze bewerkten digitale foto’s. Aan het eind van ieder verblijf werden de kunstwerken tijdens een feestelijke afsluiting op het AZC gepresenteerd. Vooraf werd besloten de workshops ook toegankelijk te maken voor kinderen van tien tot twaalf jaar, een leeftijdscategorie waar Digital Playground nog niet veel ervaring mee had. Er was voldoende begeleiding, die goed kon improviseren en zich flexibel opstelde. Mede daardoor is de tour die de workshop-begeleiders hebben gemaakt langs de vier genoemde AZC’s, een groot succes geworden – ook voor de jongste leeftijdsgroepen. In totaal hebben er bijna tweehonderd kinderen en jongeren in de leeftijd van tien tot twintig jaar meegedaan. Per AZC leverde dat ruim 45 werkstukken op.

‘Zwart/wit TV’ in AZC Schagen en AZC Leersum – Stichting Het 5eKwartier De workshopleiders van Stichting Het 5eKwartier hebben ruime ervaring met community art projecten. Voor het project ‘Zwart/wit TV’ hebben ze samengewerkt met enkele jonge kunstenaars, fotografen en componisten. Een deel met vluchtelingenachtergrond. Op de AZC’s werden ter plaatse animatiewerkplaatsen ingericht. Onder leiding van professionele kunstenaars maakten de kinderen animaties met klei en papier. De animatietechniek is simpel, kinderen kunnen er al snel zelf mee aan de slag. Animaties maken spreekt deze leeftijdsgroep erg aan. Het is een eenvoudige techniek met een magisch resultaat – hun tekeningen of kleifiguren komen tot leven. Dat spreekt enorm tot de verbeelding. Doordat de kinderen in kleine groepen werkten, konden ze echt hun eigen verhaal maken. De kinderen en kunstenaars werkten

intensief samen. De kinderen vormden een inspiratiebron voor de professionele makers, en andersom hielpen de professionals de kinderen bij het vertalen van hun idee naar een filmpje. Voor de kinderen was het een bijzondere ontdekking dat ze poëzie en vervoering met eenvoudige middelen kunnen maken. Alle kinderen uit Schagen zijn in oktober naar Amsterdam geweest om hun eigen film te zien op Cinekid 2006. Voorafgaand aan de vertoning droegen zij hun kennis van animatie over aan een jong festivalpubliek. In de animatiewerkplaats van CineKid leerden ze jonge festivalbezoekers, hoe je in no time met klei, papier of speelgoed een eigen film kunt maken. Helaas waren niet alle kinderen aanwezig bij het feestelijke einde van het project. Nog tijdens het productieproces moesten enkele van hen gedwongen verhuizen naar een ander centrum en enkele kinderen zijn inmiddels het land uitgezet.

Digitale fotografie en vormgeving in AZC Schagen (Brede Kunst) Twee professionele fotografen gaven workshops op het gebied van digitale fotografie en vormgeving. Er werd gewerkt met eenvoudige vormgevingsprogramma’s en ook de jongeren die voor het eerst met de programma’s werkten pakten de vaardigheden snel op. Ze waren nieuwsgierig en werkten serieus. Ook na het project bleven ze doorgaan met het bewerken van foto’s. De workshops was voor jongeren van veertien tot achttien jaar. Verrassend genoeg waren het vooral de meiden die trouw de lessen volgden. Tijdens het fotograferen gedroegen ze zich als topmodellen. Aan het eind van het project wilden ze echter niet dat de fotocollages geëxposeerd werden. Ook letten ze ontzettend op of ze de bestanden uitsluitend op hun eigen MP3 hadden opgeslagen.

Blikfotografie in AZC Den Helder en AZC Amsterdam Het is niet in alle AZC’s mogelijk met digitale vormgevingsprogramma’s op de aanwezige computers te werken. Daarom startte er in het najaar een bijzonder project, Blikfotografie. Dit is een vorm van fotografie waarbij met minimale middelen wordt gewerkt: een blik met een gaatje en van binnen fotopapier. Door de lange

17

belichtingstijd en de beweging die altijd plaatsheeft, ontstaan zwartwit foto’s met een heel speciale sfeer. Het project is op twee plekken uitgevoerd voor kinderen in de leeftijd van acht tot twaalf jaar.

Vrolijke filmmiddag op Strand West In december organiseerde de Vrolijkheid een filmmiddag waarop alle audiovisuele resultaten te zien waren voor medewerkers, filmpartners en vrijwilligers op de projecten. Alle partners kregen de tijd om iets te vertellen over hun project en hun ervaring op het AZC. Ook konden zij een paar resultaten laten zien. De website www.hiersta-ik.nl werd feestelijk gelanceerd.

Funkitbladen Het werkblad Nieuwe Media laat zien wat je zoal met computers en audiovisuele middelen kunt doen in de AZC’s. De nieuwe website www.hier-sta-ik.nl wordt toegelicht, maar ook andere interactieve sites, zoals cinekidstudio.nl en leuke tools als Moovl en Kijkradio. Per leeftijdscategorie wordt uitgelegd wat de beste sites zijn en welke workshops je op audiovisueel gebied kunt inhuren (Digital Playground) of zelf kunt doen (blikfotografie).

Memory. Het afscheidsproject Memory is een doorlopend project zolang er AZC’s sluiten. Verhuizingen komen veel voor binnen de asielzoekerswereld. Een verandering van status of een nieuwe fase in de procedure betekent dat mensen kunnen worden uitgezet of overgeplaatst naar andere centra. Of, als men een status heeft gekregen, dat er een woning beschikbaar komt. Bij de sluiting van een centrum krijgen alle bewoners met afscheid te maken. Sommigen wonen al jaren op het centrum en voor kinderen is het erg moeilijk weg te gaan van hun vriendjes en vriendinnetjes. Andere kinderen hebben al een hele reeks verhuizingen meegemaakt en krijgen steeds meer moeite zich te hechten of überhaupt met andere kinderen mee te doen. Het afscheidsproject helpt de kinderen herinneringen als dierbaar te ervaren, deze te verzamelen en hun tijd op het AZC op een positieve manier af te sluiten, samen met hun vriendjes en vriendinnetjes. In 2005 is een handleiding ontwikkeld voor het afscheidsproject Memory. Behalve op centra die sluiten is het afscheidsproject in 2006 ook uitgevoerd in AZC Alkmaar – daar werden alle kinderen uitgeplaatst nadat het centrum een Integratie&Oriëntatie centrum was geworden. Eind 2006 is het gestart in AZC Leiden omdat het daar uiterst onzeker is hoe lang de kinderen nog kunnen blijven vanwege de brandveiligheid van het pand. Het afscheidsproject Memory is in 2006 uitgevoerd in AZC Almere, AZC Haren, AZC Heemskerk, AZC Lemmer, AZC Medemblik, AZC Doetinchem, AZC Wapenveld, AZC Alkmaar en AZC Leiden.

18

AZC Alkmaar AZC Alkmaar heeft begin 2006 een nieuwe status gekregen, namelijk die van I&O centrum (inburgering en oriëntatie). Dit betekende dat praktisch iedereen die in het centrum woonde overgeplaatst moest worden. De sfeer veranderde op het centrum voor iedereen. Sinds de wijziging van status kent het centrum veel doorstroming. Groepen ‘oude’ en ‘nieuwe’ kinderen botsen snel en werken moeilijk samen. Ze missen een eigen plek. De groep wisselt de hele tijd, kinderen worden overgeplaatst en er komen nieuwe kinderen bij die de Nederlandse taal niet beheersen en eerste instantie moeilijk te bereiken zijn. Door voortdurend actieve werving blijft het lukken kinderen enthousiast te maken en te betrekken.

REGIO WEST Gewerkt in Noord-Holland: AZC Alkmaar, AZC Amsterdam-Noord, AZC Den Helder, AZC Heemskerk, AZC Medemblik en AZC Schagen. Flevoland: AZC Almere, AZC Dronten en AZC Luttelgeest.

Resultaten

2006

aantal AZC’s Projecten

9 70

Workshops

508

Bereikte kinderen

500

Bereikte jongeren

100

Presentaties intern

44

Presentaties extern Extern publiek

15 2485

Vrijwilligers

100

Betrokken bewoners

100

Themaprojecten

In totaal hebben 425 kinderen en jongeren in negen AZC’s aan Memory meegedaan.

PROVINCIE NOORD-HOLLAND

VERSLAGEN PER PROVINCIE

Projecten • Afscheidsproject • Open atelier, doorlopend • ‘Hier sta ik’ fotografieproject • Spel en theater • Capoeira • Zomerweek • Muziek • Eindejaarsfeest

Memory. in februari begon de grote uitstroom van kinderen en in één maand tijd is bijna onze hele groep van elf tot vijftien jaar verhuisd. De situatie was heel moeilijk voor de kinderen, voor de COAmedewerkers en voor het vaste team van de Vrolijkheid. De kinderen die weg moesten wilden helemaal geen contact met de nieuwe kinderen omdat ze in hun ogen voor hen moesten plaatsmaken. Ze vroegen waarom ze weg moesten voor kinderen die zelf geen Nederlands konden spreken. Samen met de kinderen zijn afscheidskistjes gemaakt en is een grote kleurige herinneringswand geschilderd.

Aantal

Jongeren

11

Muziek

3

Audiovisueel

7

Memory

4

Zomerproject. In de zomer is er twee dagen achter elkaar feest geweest met energieke workshops en creatieve activiteiten, zoals workshops Vogelverschrikkers en Kleidieren maken, creatieve spelletjes, Capoeira en Makulele. Ter afsluiting heeft het Alkmaars Improvisatietheater een levendige, interactieve voorstelling geven voor alle bewoners van het AZC. Daarnaast liep in de zomer het open atelier gewoon door.

19

Capoeiraleraar Cosme heeft tijdens het zomerfeest een uitbundige demonstratie gegeven van een echte Indianendans. Gekleed in een verenkostuum met speer in de hand vloog hij van links naar rechts over het podium en maakte dubbele salto’s. De kinderen waren muisstil en keken met ogen als schoteltjes. Na de dans scandeerden de kinderen Cosme’s naam en vlogen het podium op om hem op de schouders rond te dragen.

Muziek. In het najaar zijn vrijwillige muziekdocenten gestart met een muziekproject. Tijdens de muziekworkshops maken de kinderen kennis met verschillende instrumenten, ze leren liedjes en dansjes. Ontspanning en plezier is het voornaamste doel. “In het AZC woont een gehandicapt kind dat in een rolstoel zit. In het begin kwam zijn moeder hem brengen en halen. Al snel gingen kinderen hem ophalen. Tijdens de workshop dansen stonden ze in de rij om de rolstoel te duwen, hij was in de zevende hemel van zoveel aandacht. Eén keer begonnen we zonder hem. Toen de kinderen er halverwege achterkwamen dat hij er niet was, zijn ze hem snel gaan halen. Na afloop brengen ze hem zelf thuis.”

AZC Amsterdam-Noord Het AZC in Amsterdam-Noord ligt tegen de snelweg aan, naast sportvelden aan de rand van een woonwijk. De tweede helft van het jaar stroomden op AZC Noord veel kinderen van andere centra in. Aan de ene kant gaf dit nieuwe energie en impulsen. Aan de andere kant zorgde het voor onrust en fricties, aangezien de nieuwelingen niet geruisloos werden opgenomen in de groep. Tijdens de workshops werd extra aandacht besteed aan een ontspannen, harmonieuze sfeer.

Een meisje vertelt: “Toen

moest ik weg, en

ik ben naar het bos gegaan, en ik heb met de boom gesproken, want de boom was mijn vriendin. En ik heb mijn naam op de boom geschreven en afscheid genomen.” 20

Amsterdam heeft een breed aanbod aan culturele activiteiten en kunstprojecten en instellingen. Dat betekent een zeer divers programma met veel verschillende mensen. Echter, het betekent ook dat al die verschillende gezichten het creëren van een vertrouwde, veilige plek in het gedrang kunnen brengen. Een vaste coördinator en vaste vrijwilligers brachten rust. En de uitstapjes en voorstellingen waren hoogtepunten voor de kinderen.

en ritmes snel op en genoten ervan. De workshopgevers hadden heel wat te stellen met een groepje drukke, bewegelijke kinderen. Daardoor konden zij hun programma niet altijd zó uitvoeren als zij dat gewend zijn op de muziekschool. Maar na enige aanpassingen hebben zij een mooi programma uitgevoerd van liedjes en ritmes. Er werden volop kleine muziekinstrumenten bij gebruikt. “We kondigden de workshop meestal aan door saxofoon spelend over het centrum te lopen met de al aanwezige kinderen zingend of trommelend erbij. Het leverde vrolijke gezichten op van de volwassen bewoners. Eén man die in een ziekenhuisbed voor het raam lag, stak elke week lachend zijn duim op.”

Projecten • Theaterkostuums, meisjes • Pimp your shirt, meiden • Rap • Blikfotografie • Rouwdouwbouwproject, jongens • Muziek • Theaterproject Hoge School voor de Kunsten • Vrolijke Bedrijvendag: ING Direct

Eén meisje over twee vriendinnetjes: “Haar

land en

haar land maken ruzie met elkaar.” “Deze kinderen zijn de dupe van het handelen van grote mensen, en tegelijkertijd zijn ze in het AZC echte vriendinnetjes”. (stagiaire)

muziekdocent

Vrolijke Bedrijvendag. ING Direct. Het thema van de Vrolijke ING-dag

Speciale evenementen/exposities • De Dag van de Vrolijkheid, 1 april, Amsterdams Historisch Museum • Rap around the World • Over het IJ festival, expo kunstwerk Rouwdouwbouwproject • Strandjutten • Zomerprogramma met uitstapjes naar Nemo, Vondelparktheater en Jeugdland Oost • Bouwen in de Beurs • Onderdeel expositie ‘Spelen achter Prikkeldraad’ in Nationaal Monument Kamp Vught “Ik heb zeven jaar in AZC’s gewoond. De doelgroep staat heel dicht bij mij en ik wil graag werken met mensen die in de procedure zitten. Ik weet hoe moeilijk het leven met onzekerheid is en wat een vluchteling voelt zonder eigen cultuur om zich heen. Tijdens de workshops hoor ik kinderen van vijf jaar soms praten over de asielprocedure – of dat ze bijvoorbeeld een slechte brief hebben ontvangen. Het doet me pijn dat de situatie zo’n grote invloed op het leven van deze kinderen heeft. Met vrolijke projecten kan ik me nuttig maken, dat geeft mij een goed gevoel.” stagiaire

Muziek. De workshopgevers boden een gevarieerd muziekprogramma met ritme-oefeningen, bodypercussion, dans en veel aparte, leuke liedjes. De kinderen kwamen los en moesten erg giechelen. Muziek maken is gek, het werkt op de lachspieren, het is bevrijdend en soms ook een beetje eng. De kinderen pakten de liedjes

was ‘Hier staan wij’. Wij: de kinderen van het asielzoekerscentrum, de medewerkers van ING Direct en van de Vrolijkheid. Bij de workshops stonden communicatie en kennismaking centraal. De deelnemers voerden eerst in groepsverband en daarna in duo’s een serie vrolijke, grappige theatrale en beeldende opdrachten uit. Tussen de middag werden zij thuis ontvangen door families op het centrum. Vooral deze bezoeken hebben veel indruk gemaakt.

Jongerentheater DOX. Als nazomertraject stond DOX ingepland in AZC Amsterdam-Noord. “We willen graag dans & theater doen maar het moet wel professioneel zijn en aan het eind willen we optreden”. Ondanks de vrije en geïntegreerde indruk die deze jongeren maken, mogen de meesten van hun ouders niet deelnemen aan creatieve projecten buiten het AZC. In zes volle dagen is er toegewerkt naar een voorstelling bewegingstheater: de jongeren werden tijdens de repetities uitgedaagd om uit hun rol te stappen van ‘de asielzoeker die niets mag en kan’. De presentatie liet zien dat zij de kans goed hebben benut om hun talenten te ontwikkelen. Het publiek kon zich vijftien wervelende minuten laten meevoeren door de beats, djkunsten en dansacts van de groep die een prachtig stuk van zichzelf liet zien.

AZC Den Helder AZC Den Helder ligt tussen de weilanden, oude bunkers en bedrijven een stukje buiten de stad. Met tweehonderd bewoners is het een relatief klein centrum waar de kinderen over het algemeen vrij lang wonen. De Vrolijkheid verzorgt er in samenwerking met internationale stagiaires van de Stichting Richter, lokale vrijwilligers en betrokken bewoners een wekelijks programma dat ook veel jongeren bereikt. Behalve de ruimte van de Vrolijkheid heeft dit team ‘het praathuis’ (de recreatieruimte) opgeknapt en feestelijk geopend met een expositie. De tweede helft van 2006 is het AZC ingrijpend verbouwd, wat in

eerste instantie voor drukte en onrust zorgde. De helft van de bewoners is overgeplaatst, maar gezinnen konden gelukkig blijven. In samenwerking met het COA konden de activiteiten van de Vrolijkheid tijdens de verbouwing doorgaan wat de kinderen continuïteit bood. Projecten • Schilderen ‘Waar sta ik’ • Vlaggen schilderen • Zeepkisten bouwen • Blikfotografie (zie Projecten) • Digital Playground (zie Projecten) • Beeldend / open atelier Speciale evenementen • Groot feest in jongerencentrum als afsluiting van de DJ workshop • Filmavond • Eindejaarsfeest • Verrassingsbezoek door Marco Borsato • Theatervoorstellingen door Theater Kadoek en Theater Leeuwenhart Marco Borsato kreeg een rondleiding door de kinderen aangeboden, een bezoekje bij een Syrische familie en een workshop schilderen samen met de kinderen. Een oud-bewoner van het AZC, tevens vaste vrijwilliger, vertelde dat hij groot fan was van Borsato vanwege het liedje ‘Binnen’. Hij vond het op zichzelf van toepassing “Ik ben binnen!” Toen hij beter Nederlands leerde, begreep hij dat het liedje over iets anders ging dan Nederland binnenkomen, maar hij vond het nog steeds erg mooi.

21

Schilderproject “Waar Sta Ik”. Bij de schilderworkshop waren de kinderen vrij om hun eigen invulling geven aan het thema ‘Hier sta ik’. Tijdens de eerste workshop fantaseerden de kinderen over het onderwerp en maakten voorstellingen met verf op doek. De één koos voor zijn lievelingsplek, de ander voor een plek waar hij graag naar toe wilde gaan. Bij de volgende workshops toverden de kinderen met verschillende materialen hun schilderijen om tot driedimensionale kunstwerkjes. De uitgebreide serie schilderijen wordt van januari tot en met maart 2007 in het gemeentehuis van Den Helder geëxposeerd.

Filmavond.

Tijdens verschillende audiovisuele workshops gedurende het jaar, zoals the One minutes en Digital Playground, is een indrukwekkende hoeveelheid korte filmpjes en clips geproduceerd. Hiervoor is een succesvolle filmavond georganiseerd waarbij de zaal bomvol zat met bewoners. Jongeren • Tassen maken, meiden • Martial Arts, jongens • One Minutes (zie Projecten) • Jongerentheater/rap DOX

Theater/rap In Den Helder werd de toon gezet door een “Preekperformer”. Samen met Theatergroep DOX is gewerkt aan een rapvideo waar theaterimprovisatietechnieken en interviews aan vooraf gingen. Het geheel resulteerde in een spetterende videoclip.

Speciale evenementen • Bouwen in de Beurs, Beurs van Berlage Amsterdam • Theatervoorstellingen door Theater Kadoek, Theater Leeuwenhart en Theatergroep Halve maan • Diverse optredens in Heemskerk, onder andere op Koninginnedag

Dans. De dansworkshops zijn al jaren een begrip in Heemskerk. De kinderen genieten van de energieke en strenge lesmethode van de vaste workshopleider, een oud-bewoner van het centrum. Hoewel plezier en ontspanning voorop staan, werkt de workshopleider jaarlijks toe naar presentaties op het AZC, bij feesten in Heemskerk en in andere steden. Voor een optreden in het stadscentrum heeft Stichting Heemskerk Gastvrij danskostuums verzorgd.

Goochelen. Het eerste kwataal heeft stand-up comedian Micha Wertheim aan een groep kinderen fantastische goochelworkshops gegeven. De kinderen stonden al snel elke week bij de receptie te wachten tot hij weer zou komen. “Ik kwam eens een kwartier te laat in het centrum. Bij de receptie stond een grote groep kinderen en die renden naar me toe: ‘Waar is de goochelaar?! Waarom heb je hem niet meegenomen?!’ Op dat moment kwam Micha binnen met de auto en ze renden schreeuwend achter hem aan: ‘Goochelaar! Goochelaar!’ centrumcoördinator

Memory. Door een team van beeldende en theaterworkshopleiders en vrijwillligers zijn workshops gegeven in het kader van Memory. Alle kinderen verhuisden in de kerstvakantie.

AZC Heemskerk AZC Heemskerk was een redelijk stabiel centrum met ruim tweehonderd bewoners die er over het algemeen al langer woonden. De Vrolijkheid werkte er samen met een lokale vrijwilligersorganisa tie. Er was een grote vaste groep kinderen die aan de activiteiten deelnam. Het hele jaar zijn er activiteiten geweest op het centrum en verschillende plaatselijke optredens en uitstapjes. Met de naderende sluiting begin 2007 is eind 2006 een afscheidsproject gedraaid. Alle kinderen verhuisden in de kerstvakantie.

“Ik denk dat het voor de kinderen veel heeft betekend om herinneringsdoosjes te maken. Ze hebben ze mooi versierd en stopten er aan het eind ook spulletjes in die ze van hun leerkracht hebben gekregen. Ook de opdracht om foto’s te nemen van een dierbare plek was aan de kinderen besteed. Zo hebben ze hun woning op het AZC kunnen vastleggen.” vrijwilliger

AZC Medemblik Projecten • Dans • Goochelen • ‘Hier sta ik’ in het licht, beeldend • Zomerprogramma met beeldende en spelactiviteiten • Afscheidsproject

22

AZC Medemblik lag in de weilanden tegen een rijke wijk aan – met een sloot ertussen. Soms leek het alsof het er altijd waaide. In de zomer zou het centrum sluiten en daarom is in het voorjaar het afscheidsproject Memory gestart. Tegelijkertijd ging ook een jongerenproject van start, zodat alle kinderen en jongeren mee konden doen. Dit alles eindigde in een gezamenlijke eindpresentatie, een feest met open podium

23

“Als ik hier aan het water zit en me voorstel hoe een zeeman leeft, dan voel ik me dankbaar dat ik in het mooie Medemblik mag wonen”. Fouad, 45, uit Eritrea

Projecten • Dans • Afscheidsproject

Iedere groep had een stukje ingestudeerd. Deze stukjes hebben we gepresenteerd samen met de jongeren, die ook allemaal lieten zien wat zij hadden gedaan in hun workshops. Daardoor was het een vol programma met veel mensen, veel publiek en een goede sfeer. De allerkleinste, de vier- en vijfjarigen, hadden een bloemendansje ingestudeerd. Op Chinese muziek dansten ze rondjes en lieten hun bloemenslingers wapperen. Trotse moeders zaten in de zaal te glunderen. Jongeren Een groep workshopgevers, onder nadere in samenwerking met Nowhere, verzorgde een jongerentraject van in totaal zestien workshops. Er was graffiti, rap, streetdance en buikdansen. De workshop buikdansen viel goed bij een aantal meiden, die tijdens de presentatiemiddag hun ‘buiksluiers’ uitbundig lieten zwaaien, tot groot genoegen van het aanwezige publiek. De fameuze graffitikunstenaar ZEDZ maakte samen met de jongeren een megagrote piece op lakens: PEACE was de boodschap. Deze fungeerde als kleurig decor tijdens de presentaties.

Memory. In het voorjaar is gestart met het afscheidsproject in Medemblik. De kinderen zouden in de zomervakantie overgeplaatst worden. Vlak daarvoor is er een feestelijke afsluiting geweest van het project en van de tijd dat de kinderen in Medemblik woonden. De activiteiten brachten een beetje verlichting in de roerige tijden die aan een sluiting voorafgaan. Met vaste workshops en groepen gaf dit continuïteit en een veilige sfeer waarin de kinderen zich op hun gemak voelden terwijl zij bezig waren met hun afscheid. Het project bestond uit beeldend werk – herinneringskistjes maken – in combinatie met theaterspelletjes die te maken hebben met reizen, afscheid en verhuizen. Tamo is een druk jongetje. Hoewel hij veel lol heeft in de lessen, vindt hij het toch lastig om aardig te zijn tegen ons en de andere kinderen. Als Viktor Vogel (een handpop) verlegen zit om een slaapplek, wil hij hem niet mee naar huis om hem een plekje te geven waar hij kan slapen. Blijkbaar had Tamo een week nodig om er over na te denken want de week erna wil hij hem juist heel graag mee naar huis, want boven op de kast heeft ie een heel fijn plekje gevonden waar Viktor Vogel die week mag slapen. Weer een week later komt Tamo Viktor verlegen weer terug brengen. Tijdens het afsluitende feest werden de herinneringskistjes geëxposeerd. Een fotograaf had gedurende het project prachtige portretten gemaakt van alle kinderen. Deze werden ingelijst bij hun werkstuk gezet op de expositie.

24

AZC Schagen AZC Schagen is een familiecentrum. Er wonen zo’n 450 mensen waaronder veel families. De sfeer op het centrum is erg prettig en iedereen lijkt zich verantwoordelijk te voelen voor de plek. In de loop van 2006 is de Vrolijkheid gestart met doorlopende activiteiten. Steeds meer ouders zijn betrokken en helpen mee. De open recreatieruimte wordt bemand door een vader, vrijwilliger van de Vrolijkheid, waardoor de kinderen altijd een plek hebben waar ze terecht kunnen. De coördinator van de Vrolijkheid liep voor het eerst over het AZC toen hij in de verte twee zusjes zag die hij al jaren kent. Eerst van AZC Amstelveen en daarna van AZC Zeeburg. Toen het ene zusje hem herkende, rende ze op hem af en riep naar haar zusje: “Kijk, daar is die meneer die ons achterna reist!” Projecten • Beeldend / open atelier • Animatiefilmpjes, het 5eKwartier (zie Projecten) • Vrolijke Zomerdagen • Muziek • Eindejaarsfeest

Presentaties en speciale evenementen • Bouwen in de Beurs, Beurs van Berlage Amsterdam • Presentatie animatiefilmpjes tijdens Cinekid – alle kinderen die mee hebben gedaan waren samen met hun ouders bij de presentatie • Theatervoorstellingen door Theater Kadoek, Theater Leeuwenhart en Theatergroep Halve maan Jongeren • Digitale fotografie en vormgeving (zie Projecten) • One Minutes (zie Projecten) • Rap en peer education

Rap en peereducation. In AZC Schagen woont een groepje jongens dat zich al lange tijd met rap/hiphop bezig houdt. Zij wilden ook leren anderen les te geven. Op hun verzoek is er een rapproject gestart met een professionele rapper. Hij heeft de jongeren raples gegeven en leerde hen samenwerken met andere groepen. Zij schreven zelf teksten en hebben een proefles gegeven op een middelbare school in Schagen. Daarnaast zullen ze in 2007 optreden op het jaarlijkse literatuur festival van El-Hijzra in Amsterdam. Als vervolg op de workshops zullen ze workshops gaan geven aan jongeren in AZC Den Helder en Alkmaar. Op de school waar de groep een rapworkshop heeft gegeven zat ook Nedjo, een rapper uit AZC Schagen. Hij staat bekend als een jongen met een kort lontje die snel ruzie krijgt. Na de rapworkshop herkenden de leraren hem niet meer. Hij had zich ontpopt tot echte leider, vertelde andere leerlingen wat ze moesten doen en gedroeg zich rustig. Hij had een positieve invloed op de anderen. Nedjo was helemaal trots en vroeg na afloop in de lerarenkamer aan zijn leraar: “En collega, heb ik het goed gedaan?”

PROVINCIE FLEVOLAND AZC Almere Almere was een van de grootste centra in Nederland met ruim achthonderd bewoners. Het lag aan de rand van een woonwijk, net waar de polder begon. Eind april is dit centrum gesloten en het eerste kwartaal heeft er een afscheidsproject gedraaid. Project • Afscheidsproject Memory • Beeldend/theater – afscheidskistjes maken • Beeldend/fotografie – fotoboekjes maken • Open atelier

25

AZC Dronten AZC Dronten is een groot centrum met ongeveer achthonderd bewoners. Het ligt heel afgelegen, tussen Dronten en Kampen aan een dijk in de polder. Het is een I&O centrum (integratie en oriëntatie) wat betekent dat er veel mensen wonen die nog maar net in Nederland zijn. Veel van de kinderen en jongeren spreken slecht of geen Nederlands. Daar moet het aanbod van activiteiten op aangepast worden. Of juist niet, zoals de beschrijving van het Romero en Julia theaterproject laat zien… Op het terrein is een basisschool waarmee de Vrolijkheid gedurende het jaar samenwerkte. Jongeren gaan met de bus naar school in Lelystad, Kampen of Dronten. De Vrolijkheid is in 2006 gestart met enkele losse projecten en heeft in de loop van het jaar vaste voet aan de grond gekregen met doorlopende projecten.

Memory. Omdat AZC Almere zo’n enorm centrum was, besloeg het uitplaatsen van mensen ook een redelijk lange periode. In eerste instantie ging het langzaam, maar na februari heel snel. Er is met de kinderen gewerkt aan afscheidskistjes en daarna aan fotoboekjes. Nadat het Memoryproject was afgelopen is doorgegaan met een open atelier zodat er een veilig plekje bleef totdat het allerlaatste kind het centrum verliet. Een eindexpositie van het gemaakte werk werd erg moeilijk doordat de uitstroom op een gegeven moment razendsnel ging. Er werd samen met de kinderen gewerkt, maar tegen de tijd dat het af zou zijn, was de helft van de kinderen al verdwenen. Wel werd na elke workshopreeks het werk tentoongesteld. Door de kunstenaar Nosrat Mansouri was er in de loop van het afgelopen jaar een kunstwerk gestart, een gordijn van foto’s dat verder kon groeien. Met het leeglopen van het centrum is dit kunstwerk ook weer gekrompen, de kinderen hebben allemaal hun foto meegenomen.

“De sfeer op het AZC is open en toegankelijk. Op het moment wonen er voornamelijk mensen uit Somalië en Irak. De meeste Afrikanen lopen in traditionele kleding en de Irakezen heel ‘slick’ in leren jasjes. En overal waar je kijkt zie je weilanden en akkers. Een heel mooi contrast”. workshopgever

Projecten • Circus • Theaterproject Romeo en Julia • Digital Playground (zie Projecten) • Verhalentent Presentatie • Grote zomerpresentatie van Digital Playground en jongerentheater

Romeo en Julia. Een van de workshopleiders, een theaterdocent uit Iran, vertelde dat de verhalen van de kinderen hem erg raakten. “Ik ken de situatie goed, en wil graag met de kinderen blijven werken. Ik heb veel van hen geleerd, meer dan van het leven zelf en van boeken.”

26

Asha speelde de rol van de vredestichtende Moeder Laurentia. Ze had een zachte stem en sprak nauwelijks Nederlands. Ik vroeg haar om in haar eigen taal, Burundi, een paar zinnetjes tegen de vechtende mannen te zeggen. Ze keek me niet-begrijpend aan. Ik drong aan. ‘Wat is: stop met vechten! in het Burundi?’ Ze

haalde haar schouders op. ‘ Niet Burundi,’ zei ze. ‘In het engels dan? Stop fighting?’, probeerde ik. Met een verachtelijk gebaar zei ze: ‘Ik Nederlands, ja? Geef paper. Ik leer!’ De volgende week kent ze de hele tekst uit haar hoofd. Bij het oefenen met regie- assistent Johanna, sprak ze steeds harder. In de volgende repetitie bezorgde ze ons kippenvel. Als een volleerde veldprediker stortte ze zich in de vechtdans en deed ze de andere spelers achteruit deinzen. ‘Vrede is belangrijker dan oorlog. Het is makkelijk te vechten. Het is moeilijk te stoppen met vechten.’

De Verhalentent. De verhalentent bestaat uit twee geïntegreerde onderdelen, beeldend en theater. In een kleurige tent worden verhalen verteld en deze worden op een theatrale manier samen met de kinderen uitgebeeld. Vervolgens worden thema’s uit het verhaal bij het beeldende onderdeel uitgewerkt. Deze methodiek versterkt het gevoel van veiligheid door de knusse tent vol kussens en ze prikkelt de fantasie. “Terwijl we in de kring zaten, zei één meisje ineens, wijzend op twee meisjes: ‘Haar land en haar land maken ruzie met elkaar.’ De keiharde realiteit drong plotseling tot me door. Deze kinderen zijn de dupe van het handelen van grote mensen, en tegelijkertijd zijn ze in het AZC echte vriendinnetjes”. stagiaire

Jongeren: Theater en dans. Het opvangcentrum voor nieuwkomers is een unieke locatie. De bewoners zijn nog niet lang in Nederland. Ze zijn voorzichtig met alles wat nieuw voor hen is. Zo mogen meiden hier meestal niet samen met jongens deelnemen aan workshops. Onder deze omstandigheden was het zelfs lastig een toegankelijke dansworkshop van Theatergroep DOX neer te zetten. In samenwerking met Digital Playground, dat ook een project op dat moment draaide, werd besloten de projecten wat meer in elkaar te schuiven. Dit resulteerde in een presentatie op het AZC van filmpjes en dansclips. De sfeer tijdens de presentatie was goed, er was veel publiek. De klaagzang van de jongeren “Het is hier saai, er iets niets voor ons te doen” leidde na de zomer tot een dans- en theaterproject voor jongeren vanaf 15 jaar. De workshops zijn gegeven door een jonge acteur/danser-in-opleiding die uit ervaring weet hoe het is om als vluchteling in Nederland te wonen. Er is een kleine hechte groep gegroeid. De workshops (twee per week) werden elke week afgesloten met een improvisatie. Voor veel andere jongeren in het AZC blijkt de drempel nog steeds heel hoog te zijn. Om de drempel

te verlagen overwegen wij het project in 2007 voort te zetten onder schooltijd, samen met de leerlingen van de schakelklassen.

AZC Luttelgeest Net als AZC Dronten is AZC Luttelgeest een groot centrum met ongeveer 750 bewoners. Bijna de helft ervan zijn kinderen en jongeren. Het centrum is gevestigd in een voormalig bungalowpark en heeft een dorpse en gezellige sfeer. Tegelijkertijd is het er ook onrustig. Veel mensen voelen zich er ’s avonds niet veilig omdat het er erg donker is en de bungalows ver uit elkaar liggen. Eind 2006 heeft de Vrolijkheid een groot theaterproject voor verschillende leeftijdsgroepen uitgevoerd. Vanwege het grote aantal kinderen zijn er maar liefst zes groepen gevormd. De school op het terrein werkte mee aan de werving en vanaf het begin was het telkens volle bak. Project • Theater en dansproject ‘Hier sta ik’ – acht tot elf jaar Presentatie • Theatervoorstelling en silhouette-operette met ouders, leraren van school en COA medewerkers als publiek

Theater en dans. De oudere kinderen deden mee aan de theaterreeks – het thema ‘Hier sta ik’ is gekoppeld aan Nederland. Er ontstonden al snel veel grappige en ontroerende situaties. De volgende vragen zijn op een theatrale manier omgezet: ‘Wat vind je wel en niet leuk aan Nederland? Wat zou je willen veranderen? Waar ben je goed in ... en trots op? Wie zijn belangrijk voor jou?’ Daarnaast hebben we gewerkt met schaduwdans en silhouettespel. Tijdens de eindpresentatie waren er betoverende momenten. De kinderen versierden zichzelf met lange neuzen zodat hun schaduw tijdens de sihouette-operette er erg komisch uitzag. De afsluiting ging gepaard met een middag gezellig samen hapjes maken voor de eindpresentatie op het AZC.

“Wat ik niet leuk vind is die vieze boerenlucht.” 27

De Vrolijkheid is in 2006 gestart met doorlopende activiteiten. Ook is veel geïnvesteerd in ontmoetingsprojecten zoals een Sint Maarten feest met bewoners en dorpsgenoten en een theatervoorstelling door de kinderen van het AZC in het nabijgelegen verzorgingstehuis.

REGIO NOORD Gewerkt in: Provincie Friesland: AZC Appelscha, AZC Burgum, AZC Drachten en AZC Lemmer. Provincie Groningen: AZC Delfzijl, AZC Haren, AZC Musselkanaal, Aanmeldcentrum Ter Apel en Vertrekcentrum Vlagtwedde. Provincie Drenthe: Zweelo.

Resultaten

2006

Projecten: • ‘Hier sta ik’ – wekelijks programma gedurende de hele zomer • Pollepelpoppenparade • Vredesfabriek • Toverstafjes • Sint Maarten • Theaterproject

aantal AZC’s

10

Projecten

35

Workshops

159

Bereikte kinderen

700

Bereikte jongeren

35

Presentaties intern

9

Presentaties extern

5

Extern publiek

Presentatie: • Theatervoorstelling in verzorgingstehuis

Sint Maarten: 11 november is de dag dat je elkaar ontmoeten mag. Traditioneel met eigen gemaakte lampionnen en liedjes. Niet zo traditioneel: de kinderen uit het AZC deelden snoep uit in het dorp. Bewoners uit Appelscha deden dat in het AZC. Een feestelijke ontmoeting die zelfs de krant haalde.

2800

Vrijwilligers

54

Theaterproject: de workshops werkten toe naar een opvoering

Betrokken bewoners

30

PROVINCIE FRIESLAND

van een theaterstuk. Het thema was ‘De Waarde van Vriendschap’. Een aantal van de kinderen oefende voor het toneelstuk. Anderen maakten het decor, de kostuums en de uitnodigingen. Het theaterstuk is twee keer opgevoerd. Eén keer in Stellinghaven Appelscha, een tehuis voor demente bejaarden – een bijzondere middag waarbij iedereen blij was met de aandacht die men van de ander kreeg. En één keer in het AZC zelf met een zaal vol kinderen, ouders, andere belangstellenden en mensen van het COA. De kostuums en delen van het decor zijn vervolgens geëxposseerd in de etalage van het ‘kantoor’ in Oosterwolde.

AZC Appelscha

AZC Burgum

Niet alle inwoners van Appelscha zijn even blij met de heropening van het AZC omdat het zou botsen met het toerisme in Appelscha. Het AZC ligt tegen het Drents-Friese Wold aan, een prachtig en uniek natuurgebied.

Toen AZC Burgum er kwam, was er nog slechts weiland. Nu ligt het tussen de huizen in een nieuwbouwwijk. In het centrum is een recreatieruimte, een school en een crèche. Met de basisschool Papilio is nauw samengewerkt.

Het centrum bestaat uit caravans, er is een bar, een crèche en een sportvoorziening. Het centrum ligt geïsoleerd, er zijn nauwelijks winkels in de buurt en het openbaar vervoer is ontoereikend. De kinderen gaan met een bus naar de school in Havelte (vlakbij Steenwijk).

Project • Beeldend project met keramiek

Themaprojecten

Aantal

Jongeren

3

Muziek

3

Audiovisueel

0

Memory

2

Presentatie • Expositie in de Openbare Bibliotheek van Burgum

AZC Drachten AZC Drachten is een een klein centrum net buiten de stad Drachten, op het toekomstig industrieterrein A7. Het AZC is goed te bereiken met het openbaar vervoer en er zijn veel voorzieningen in de stad. In 2006 is er twee maal brand geweest, één woonunit is helemaal afgebrand. Dit heeft zeker invloed op de kinderen en we zien dan ook dat de kinderen meer begeleiding nodig hebben. Vanwege de aanwezigheid van speciaal onderwijs en begeleidingsdiensten zijn in Drachten veel kinderen met gedrags- en leerproblemen ondergebracht. Daarnaast zijn er relatief veel jongeren en een grote groep alleenstaande minderjarige asielzoekers (ama’s, 150, zij vormen bijna de helft van het totaal aantal bewoners). Voor de ama’s worden veel activiteiten georganiseerd, voor de reguliere jongeren veel minder. Hierdoor ontstaan spanningen. Op het centrum is een crèche, een computerlokaal en een recreatiezaal. In 2006 is de Vrolijkheid gestart met structurele activiteiten voor zowel jongeren als kinderen. Projecten • Pollepelpoppenparade • Er zit muziek in • Breakdance & Capoeira, • ‘Hier sta ik’: ‘Kleur in je leven, kleur in de zomer’ • Theaterproject • Keramiekproject • Project herfstvakantie • Dansdag • Project kerstvakantie Presentatie • Expositie in de beleefbibliotheek in Drachten Kinderen hebben deelgenomen aan een keramiekproject. Op 16 december opende in de bibliotheek de tentoonstelling van het werk dat ze gemaakt hadden. Met een bus werden de kinderen naar de bibliotheek gebracht om de opening van hun eigen werk mee te maken. Ook de pers was aanwezig, de Draagstercourant en Waldnet. Dit was een feestje met alles er op en er aan: champagne en taart, een echte koningin die het lintje doorknipte en veel nieuwsgierige voorbijgangers, want kunst moet natuurlijk gezien worden. De kinderen mochten nog iets vertellen over hun werk. Onder luid gejuich werd de tentoonstelling geopend.

Jongeren • Rap • Streetdance • Studioproject

Een eigen crew (streetdance). In Drachten is een streetdanceproject opgezet waaraan een trouwe groep jongeren meedoet. Wekelijks volgen de jongeren streetdance en breakdance van een vaste workshopleider. Er wordt toegewerkt naar presentaties in 2007.

Studioproject. Vanwege spanningen tussen reguliere jongeren en ama’s is de centrumcoördinator van de Vrolijkheid met de jongeren in gesprek gegaan: “Wat willen jullie?” Al snel werd duidelijk dat ze een eigen studio willen waar ze raps en muziek kunnen gaan maken. Onder begeleiding van een studiomaster heeft de studio langzaam vorm gekregen. Er is een ruimte, de jongeren zijn zich bewust dat ze er ook zelf wat voor moeten om te kunnen chillen en muziek te maken. Niet vrijblijvend, want we willen een eindproduct in de vorm van een CD en een presentatie. Na verwoede pogingen om een studio in te richten voor een paar zeer belangstellende jongeren, hebben we dit project toch even in de koelkast moeten zetten in verband met de aanschaf van apparatuur. In eerste instantie zijn we terug naar een workshopserie met rap en schrijftechnieken om vandaar uit hopelijk alsnog een studio in te duiken.

Hassan (9) durfde niks. En zeker niet te brullen. Nu mocht hij meedoen aan het toneelstuk, als leeuw. Toen hij zijn masker opzette, durfde hij een heel zacht brulletje te laten horen. Eindelijk kon hij eens meedoen met de andere kinderen.

28

29

AZC Lemmer AZC Lemmer, met 250 bewoners, is een landelijk gelegen centrum aan de rand van het IJsselmeer net buiten het dorp. Het voorzieningenniveau in Lemmer is laag. Wel is er een sportcomplex, een bibliotheek en er zijn scholen en kerken. Het centrum bestaat uit caravans. De eerste keer dat de Vrolijkheid er kwam, stonden er voor caravans tulpen in volle bloei, veel bewoners hadden er eigen tuintjes aangelegd. Tijdens het afscheidsproject zagen we de tuintjes verwilderen en het eerst zo vriendelijk ogende centrum kreeg een andere uitstraling. Halverwege het jaar is Lemmer gesloten. De activiteiten in het eerste kwartaal legden een goede basis voor een mooi afscheidsproject in het voorjaar. Projecten • Schimmenspel • Theater- en schilderproject met afsluitende expositie op het AZC • Afscheidsproject

Het regioteam heeft in de loop van het jaar een duurzaam programma opgezet met vaste medewerkers en stagiaires. Projecten • Breakdance & capoeira • Schilderproject, de kleurentovenaar • Theaterproject • Speldagen • Beeldende activiteiten • Verhalentent en poppen maken • De Vrolijke Verander Jas, textiel en toneel Presentaties • Theatervoorstelling verzorgingstehuis Delfzijl • Open podium / eindejaarsfeest

AZC Haren Projecten • Memory

Memory. De kinderen moesten afscheid nemen van een AZC waar

Memory. Eind maart 2006 sloot AZC Haren. In samenwerking met

ze zich thuis waren gaan voelen. Ze namen deel aan het sociale leven in Lemmer. We zijn begonnen met het inrichten van een plek om te herinneren, met een zonnestraal en de tekst ‘Ik vond deze zonnestraal en dacht dat jij hem wel kon gebruiken.’ Het werd een plek waar kinderen graag hun spullen en herinneringen kwamen maken en bespreken. Veel kinderen kwamen naar de workshops om een herinneringsdoos met gelukszoekers te maken. Er kwamen ook steeds twee meisjes uit Lemmer die op deze manier afscheid kwamen nemen van hun AZC vriendinnen. Het COA hield een groot afscheidsfeest waar de Vrolijkheid z’n verhalentent neerzette. Alle kinderen en andere genodigden konden even luisteren naar het verhaal van mier en eekhoorn en hun fijne herinnering in het doosje blazen.

leerlingen van de Leon van Gelder school, het Menso Alting college en studenten van de Hanzehogeschool en de Friese poort is er aan een afscheidsproject gewerkt. De kinderen hebben een afscheidskistje gemaakt, met daarin gelukbrengers, een vriendenbandje, een verhaal en een foto van hun lievelingsplekje. Het project is uitgevoerd met de hulp van vijftien studenten en leerlingen. Daardoor was het team in staat de kinderen extra individuele aandacht te geven, die ze niet krijgen op school. En thuis is er vaak geen ruimte voor, zeker niet als alles zo onzeker is vanwege de sluiting van een centrum. Daarnaast is nauw samengewerkt met alle scholen in Haren waar de kinderen op zaten.

AZC Musselkanaal

PROVINCIE GRONINGEN AZC Delfzijl Noordelijker kun je bijna niet gaan, het AZC ligt aan de rand van het dorp. Er is een goed lopende crèche, een recreatieruimte annex bar. Door het redelijke voorzieningenniveau zien we op dit centrum een hoge concentratie van kinderen met leer-, gedrags- en lichamelijke problemen. Vrij veel kinderen zijn visueel gehandicapt. Na de sluiting van AZC Haren zijn deze kinderen verhuisd naar Delfzijl.

30

Het veendorp Musselkanaal is een lange vaart met hier en daar wat huizen en winkels. Het AZC is gevestigd in een oud, afgekeurd verzorgingstehuis. Ouderen mochten er niet meer in wonen vanwege de lage gangen en het slechte binnenklimaat. AZC Musselkanaal is weliswaar een regulier, maar toch ook een bijzonder centrum. De overlevenden van de Schipholbrand zijn hier ondergebracht, en dat is van invloed op de sfeer. Gezien de onrust van de kinderen werden er tijdens de activiteiten strakke regels gesteld, wat resulteerde in heel soepel lopende workshops.

31

Projecten • Verhalen en beeldend / bedrijvenworkshop • Zomeractiviteiten

Bedrijvenworkshop. In samenwerking met medewerkers van de plaatselijke vrijwilligerszaak Stiel is er een project gedaan met als start een optrommeltocht, het vertellen van een verhaal en samen herinneringsdoosjes maken. Negen medewerkers van Stiel deden mee.

Aanmeld- en vertrekcentrum Ter Apel / Vlagtwedde Deze zomer heeft de Vrolijkheid voor het eerst in Ter Apel / Vlagtwedde gewerkt. Het aanmeldcentrum en vertrekcentrum liggen direct naast elkaar, enkel gescheiden door een hek. Het verschil tussen deze twee ‘uiteinden’ van de asielprocedure is schrijnend. Waar op het aankomstcentrum de kinderen zich vol hoop en verwachting creatief en onafhankelijk weten te uiten, is er op het vertrekcentrum een zekere grimmigheid. Het aantal bewoners wisselt sterk in beide centra. In het vertrekcentrum wonen gemiddeld zo’n 300 mensen. In het aanmeldcentrum zo’n 250. De bewoners wonen in woonunits of caravans. Verder zijn er oude loodsen. Er zijn weinig tot geen recreatieve mogelijkheden voor bewoners. In de directe omgeving is niets te doen en ook in Ter Apel zelf is het voorzieningenniveau laag.

Vertrekcentrum. Vergezeld door een kleine meid uit Angola gingen we het centrum op en we leken even op de rattenvanger van Hamelen, want uit alle hoeken en gaten kwamen de kinderen aangesneld. Het was heel stil tijdens het verhalen vertellen maar daarna waren ze al heel snel druk aan het werk met het maken van handpoppen. Er waren ook veel oudere kinderen, op zoek naar wat afleiding. Sommige van hen hebben ons geholpen om de kleintjes wat extra ondersteuning te geven. Er kwam zelfs een jongen naar ons toe die in Apeldoorn projecten van de Vrolijkheid had meegedraaid. Hij was heel blij ons te zien.

Er was een grote groep tienermeisjes, die we samen aan een grote tafel hebben gezet. Na aanvankelijk een afwachtende houding kwamen ze gedurende de workshop langzaam los. Ze hadden elkaar nog nooit gesproken en waarschijnlijk zelfs niet aangekeken, en aan het einde van de middag hielpen ze elkaar met het knippen en kettingen maken. Er werd zelfs gelachen. En ook de kleinere kinderen sprankelden van creativiteit. Er werd niet gepraat want ze spraken elkaars taal niet, maar iedereen complimenteerde elkaar met het eindresultaat door twee duimen in de lucht te steken. Het werd uiteindelijk een lange middag. De kinderen gingen eindeloos door met perfectioneren van hun handpop. En de poppen waren werkelijk prachtig. In de dagen daarna hoorden we van de COA-medewerkers dat, als de kinderen met de bus naar hun voorlopige AZC gingen, ze allemaal hun pollepelpop meenamen.

In 2006 zijn er veel mensen komen wonen die afkomstig zijn uit centra die dicht gaan. Volgens planning blijft het centrum nog een lange periode open. AZC Leersum is een middelgroot centrum met ongeveer vijfhonderd bewoners, waaronder ongeveer tachtig kinderen en vijftig jongeren.

REGIO UTRECHT & LEIDEN Gewerkt in: Provincie Utrecht: AZC Amersfoort, AZC Leersum en AZC Utrecht. Provincie Zuid-Holland: AZC Leiden. Resultaten

2006

aantal AZC’s Projecten

4 40

Workshops

406

Bereikte kinderen

180

Bereikte jongeren

20

Presentaties intern

6

Presentaties extern

4

Extern publiek

1025

Vrijwilligers

65

DRENTHE

Betrokken bewoners

50

AZC Zweelo

Themaprojecten

Veel mensen vragen zich af of AZC Zweeloo een vakantiepark is. Het AZC met een kleine driehonderd bewoners ligt midden in de bossen, net buiten het dorp. Het is een oud internaat, en het bestaat uit lage gebouwen waar de bewoners een kamer delen. In het centrum is een sporthal, een recreatiezaal en een openleercentrum. Er is geen treinverbinding en ook met ander openbaar vervoer is het slecht te bereiken.

Jongeren

Aantal 6

Muziek

7

Audiovisueel

2

Memory

1

PROVINCIE UTRECHT

Project • Pollepelpoppenparade / bedrijvenworkshop

AZC Amersfoort

De pollepelpoppenparade is een project waarin verhalen en beelden worden gecombineerd. Deze keer werd het project uitgevoerd samen met 26 medewerkers van het bedrijf STAMM. Zoveel begeleiders betekende veel persoonlijke aandacht voor de kinderen.

Begin 2006 veranderde de status van AZC Amersfoort van terugkeercentrum naar een centrum voor uitgenodigde vluchtelingen. Gemiddeld wonen er zo’n 250 mensen die daar over het algemeen een paar maanden verblijven tot ze een huis krijgen toegewezen. Het verloop is groot en de bewoners zijn zeker van een status.

Aankomstcentrum. Ook hier de start van een nieuw leven, maar dan helemaal aan het begin van het asielzoekerstraject. Een heel andere dynamiek, een heel andere sfeer en ook andere kinderen. Enkele COA-medewerkers pakten trommels en liepen mee in de optrommeltocht, en na enige verwarde blikken liepen vele ouders en kinderen enthousiast mee. Tijdens de workshops heeft de Vrolijkheid zelden zo’n aandachtig publiek gehad, ook al was het niet duidelijk of de kinderen het allemaal begrepen. Sommige kinderen spraken een paar woorden Engels, maar eigenlijk nagenoeg niet.

32

Tijdens de zomer heeft de Vrolijkheid hier een week lang activiteiten georganiseerd. De kinderen hebben muziek gemaakt, tenten gebouwd en wandschilderingen gemaakt.

AZC Leersum AZC Leersum ligt in de bossen tussen Leersum en Doorn. De dichtstbijzijnde halte van het openbaar vervoer is op zo’n anderhalve kilometer lopen. Het is een redelijk stabiel centrum waar een vaste groep kinderen aan de projecten van de Vrolijkheid meedoet.

De Vrolijkheid verzorgt wekelijkse workshops voor verschillende leeftijdsgroepen. Ze kan in Leersum gebruik maken van een eigen ruimte op het AZC. Dit jaar wisselden we van ‘atelier’ en is de opening van de nieuwe ruimte gevierd met een openbare presentatie van werk en kunsten. Projecten • Theater • Kleding pimpen • Goochelmiddag • Portretten tekenen • Schilderen • Muziekinstrumenten • Theater-muziek-rap • Zomerweek • Hutten bouwen • Animatiefilmpjes door 5eKwartier (zie Projecten) In de zomervakantie organiseerde de Vrolijkheid een week lang activiteiten: zingen, muziek maken, schilderen, speksteen bewerken, verhalen vertellen, een foto expositie, lekker eten en drinken en een heel druk bezochte presentatie. Hier waren bewoners, ouders, betrokkenen en pers uitgenodigd om het ‘Hier sta ik’ van de kinderen uit AZC Leersum te bewonderen. Lekker buiten in het zonnetje staan vijf grote tafels. Om het workshopterrein hangt een rood-wit lint. Op de tafels staan allerlei geheimzinnige materialen en gereedschappen. De kinderen kunnen niet wachten om aan de tafels plaats te nemen. Een grote doos met brokjes speksteen wordt over een zwart kleed uitgegooid. De kinderen mogen er eentje uitkiezen en het steentje bewerken met vijlen, krabbertjes en schuurpapier. De kinderen zijn er uren zoet mee en er verschijnen prachtige sieraden en beeldjes. Alle kinderen hebben aan het einde van de middag een prachtige trofee. Gor over zijn zelfgemaakte speksteenhangertje: ‘Deze blijft voor altijd!’ Na de vakantie, elke keer als we de kinderen zagen, werden de liedjes van de zomerweek nog volop gezongen.

33

Jongeren theater met Dox. Er is, in wisselende samenstellingen, met tien jongeren gewerkt door peer-educators van Theatergroep DOX. Het ging om theater en dans. De jongeren waren erg onzeker en daarom is in overleg besloten om geen presentatie te geven – er is vooral gefocust op plezier bij het dansen en spelen. Een deel van de jongeren ging na het project verder met workshops van DOX in AZC Utrecht.

AZC Leiden Het AZC Leiden is gevestigd in een voormalige zusterflat waar gezinnen in kleine eenpersoonsappartementen wonen. Begin van het jaar was er veel sociale onrust in het AZC. Enkele zelfmoorden en een moord maakten de sfeer op het centrum heel zwaar, vooral voor de kinderen. De situatie op het centrum blijft onzeker omdat het gebouw op termijn volledig ontruimd moet worden. De hogere verdiepingen van het gebouw zijn al leeg, de bewoners uitgeplaatst. Gezinnen kunnen echter blijven tot het centrum definitief sluit. De kinderen worden hier al op voorbereid door herinneringsboekjes bij te houden. Voor hen is het aan het eind van 2006 zelfs enigszins rustig en stabiel geworden: er komen geen nieuwe bewoners meer bij en de kinderen vormen een vaste groep. In Leiden worden wekelijks meerdere activiteiten georganiseerd door vrijwilligers en enkele stagiaires. Daarnaast zijn een aantal vaste kunstenaars aangetrokken en er zijn nu mooie samenwerkingsverbanden met muziekinstellingen, waaronder het Ricciotti Ensemble, de fanfare en de muziekschool in Leiden. Projecten • Groenproject • Open atelier, doorlopend • Portretfotografie • Muziek groep • Muziek individueel • Bezoek Notenkraker • Bezoek Residentieorkest • Interactief optreden Ricciotti Ensemble • Schilderen ‘Hier sta ik’ • Schilderen Rembrandt • Zomerweek

Groenproject. Een klein maar bijzonder project was het groenproject, dat naast alle andere workshops doorloopt. De bedoeling van dit project is, dat de kinderen zich thuis gaan voelen. De ruimte van de Vrolijkheid is hun eigen plek, ze geven de planten water en ze wachten ongeduldig op het eindresultaat.

Muziek. Het hele jaar stond in het teken van muziek. Het jaar startte 34

met het maken van eigen muziekinstrumenten. Dankzij een sponsoring van de Rotary konden ook échte muziekinstrumenten aangeschaft worden. De kinderen kregen zowel in groepsverband als individueel lessen van vrijwillige muziekdocenten. Het karakter van de activiteit zorgt ook voor aanloop van volwassen bewoners. Een moeder van een jongetje dat zelf niet goed meekomt, omdat hij verstandelijk gehandicapt is, meldde zich spontaan voor vioolles. Haar zoontje zat er apetrots bij. Een man uit Syrië die ‘suk’ speelt meldde zich aan om te helpen en heeft gitaarles gegeven. Hij praatte geen Nederlands, dus het was kijken en nadoen, maar muziek heeft geen woorden nodig. En samen muziek maken is ook gewoon leuk en spontaan, dat zorgde zeker voor de nodige vrolijkheid. Iets soortgelijks bleek bij het optreden van het Ricciotti Ensemble in de zomer. Op het veld naast het AZC gaven zij een concert waarbij kinderen werden uitgenodigd mee te doen en te dirigeren. Een onvergetelijke ervaring voor de kinderen, waarvan sommigen voor het eerst in hun leven een klassiek orkest in het echt konden beleven. Het concert gaf ook flink aanloop uit de buurt. Presentaties • Expositie ‘Hier sta ik’ in Openbare Bibliotheek Leiden • Expositie Rembrandtproject in Openbare Bibliotheek Leiden • Interactief optreden samen met Ricciotti Ensemble In de zomer was er een lange week activiteiten: beeldend, zang, spel en verschillende uitstapjes. Voor de kinderen is het altijd heerlijk het centrum uit te gaan en zich als gewone kinderen tussen andere gewone mensen te kunnen bewegen. Twee dagen achter elkaar zijn de kinderen naar Jeugddorp geweest waar ze hutten konden bouwen en een waar een heel dorp werd gesticht. Ook op het AZC zelf is een dag lang gebouwd. Met lange bamboestokken en elastiek werden in korte tijd prachtige hutten uit de grond gestampt. De een had de vorm van een schip, de andere van een circustent en weer een andere prikkelde vooral de fantasie van de toeschouwer. De kinderen konden de tenten versieren met allerlei slingers, doeken, plastic en ander materiaal. Resultaat was een kleurrijke nederzetting op het schoolplein naast het AZC. Jongeren Het jaar begon met een jongerenproject ‘Hier sta ik’, waarin een serie korte workshops werd gegeven over rap, theater, film en foto. Toen in het late voorjaar een tweede, groter jongerenproject startte met Theatergroep DOX, bleken er op dat moment minder jongeren in de betreffende leeftijdsgroep te wonen dan verwacht. De groep deelnemers was dan ook niet zo groot. Twee van de meiden die meededen en die erg enthousiast waren, konden na auditie bij DOX zelf terecht, waar ze nu in het programma meelopen.

AZC Utrecht De Vrolijkheid werkt al lange tijd in AZC Utrecht en de hele doelgroep wordt er bereikt. Het is geen makkelijk centrum. Zo’n 350 mensen waaronder veel kinderen en jongeren zijn ondergebracht in een voormalige kazerne. Een deel van de kinderen is erg onrustig en agressief. Het centrum vraagt veel van vrijwilligers en workshopbegeleiders. De Vrolijkheid is er hard nodig en heeft gelukkig een eigen ruimte in het centrum. De samenwerking met het COA is goed in Utrecht. Daardoor konden er twee speciale evenementen georganiseerd worden: de Dag van de Vrolijkheid en de Vrede van Utrecht. Wekelijks zijn er meerdere activiteiten voor de verschillende leeftijdsgroepen. Ook zijn we dit jaar gestart met activiteiten speciaal voor tienermeiden. Projecten • Beeldende activiteiten, doorlopend • Toneel en Breakdance • Jongerenkantine • Beeldende Verhalen • Meiden Dansclub • Meidenclub Binnenhuisarchitectuur • Zomerweek met uitstapjes • Bezoek Museumnacht Presentaties • Dag van de Vrolijkheid • Optreden Bevrijdingsfestival in park Transwijk • Voorstelling tijdens de Vrede van Utrecht

Meiden: nadat de behoeften geïnventariseerd waren, is een meidenproject gestart. Op veel plekken zien we dat meiden minder aan activiteiten mee mogen doen, zeker aan dans of toneel waaraan ook jongens deelnemen. De meiden waren dan ook erg enthousiast dat ze aan verschillende activiteiten �onder elkaar� konden deelnemen en het project is in de loop van het jaar uitgebreid. Voor de meiden is het heerlijk even buiten hun kleine kamertje te kunnen bewegen en iets met muziek te doen.

Dag van de Vrolijkheid: met de Dag van de Vrolijkheid trokken we veel aandacht doordat Marco Borsato de opening verrichtte. Het was één groot feest met veel pers. Marco deed de hele dag enthousiast mee met een kringgesprek, dans en percussie, handtekeningen uitdelen, én iedereen kon op de foto met Marco.

35

Jongeren • Jongerenkantine • Theater/dans (theatergroep DOX) • Rap en performen • Meidendans Presentatie • Theatervoorstelling in Berenkuil bij DOX

Theater en dans. In AZC Utrecht is gewerkt met jongeren uit Utrecht, Leersum en Wageningen. Een erg gemotiveerde en enthousiaste groep die na vijf dagen al een voorstelling heeft gegeven op de thuisbasis van DOX, De Berenkuil in Utrecht. Een grote groep kinderen uit het AZC, vrijwilligers en het team van Digital Playground – dat inmiddels ook met workshops in AZC Utrecht was begonnen – was het publiek bij een mooie interactieve voorstelling. De meiden in AZC Utrecht wilden graag samen activiteiten doen. Een choreografe/ dansdocent voerde haar voorstelling ‘Meiden van Nu!’ in workshopvorm uit met de meiden in het AZC. Ze leerden in een groep werken aan kracht, souplesse, improvisatie, lopen en dansen op hoge hakken en elkaar aanmoedigen. De drie pilotworkshops bleken een succes: alle deelneemsters willen meer. Een paar reacties: “Ik leerde me thuis te voelen in mijn eigen lichaam, het doet me goed” en “Ik houd van dansen, je werkt met mensen samen en dat is leuk”.

36

REGIO ZUID Gewerkt in: Zeeland: AZC Middelburg. Zuid-Holland: AZC ’s-Gravendeel.

Resultaten

2006

aantal AZC’s

2

Projecten

10

Workshops

88

Bereikte kinderen

80

Bereikte jongeren

35

Presentaties intern

9

Presentaties extern Extern publiek

2 340

Vrijwilligers

40

Betrokken bewoners

40

Themaprojecten

Aantal

Jongeren

4

Muziek

2

Audiovisueel

2

Memory

0

AZC Middelburg AZC Middelburg is een relatief groot centrum met bijna 500 inwoners. Meer dan de helft hiervan zijn kinderen en jongeren. Het AZC ligt naast een woonwijk waar meerdere keren per uur een bus stopt. Het centrum is voor een deel opgebouwd uit prefabwoningen. Daarnaast zijn de voorzieningen, leslokalen en kantoorruimtes ondergebracht in bestaande bebouwing. Er is veel ruimte buiten en door de bestaande bebouwing krijg je een beetje een idee van een gewone wijk. De kinderen en jongeren gaan vooral in de buurt naar school. Na school zijn er echter weinig activiteiten en is er weinig contact met kinderen en jongeren buiten het centrum. Door middel van uitwisselingsprojecten heeft de Vrolijkheid kinderen en jongeren met elkaar in contact gebracht. Regio Zuid werkt nauw samen met de lokale vluchtelingenwerkgroep en doet het goed in de lokale pers. We produceren een eigen nieuwsbrief en ansichtkaarten. Voor diverse projecten hebben we samengewerkt met Stichting Welzijn Middelburg. Deze gezamenlijke

37

projecten zijn toegankelijk voor zowel jonge vluchtelingen van het AZC als Zeeuwse kinderen en jongeren. De Vrolijkheid in het Zuiden werkt samen met hogeschool Zeeland en het ROC Zeeland. De studenten lopen stage en/of doen vrijwilligerswerk. Projecten • Beestenboel • Vogelverschrikkers: ontmoeting kinderen AZC en Kinderraad Middelburg • Papierkunst • Miniconcert: ontmoeting kinderen van AZC en basisschool in Kwadendamme • Zomerweek • Digital Playground (zie Projecten) • Bouwweek en survival: ontmoeting kinderen van AZC en kinderen via SWM • Dans i.s.m. Stichting Kunsteducatie Walcheren • Maskers maken • Mooi met Olga • Muziek Presentaties en speciale evenementen • Twee concerten i.s.m. Zeeuws Volksorkest • Expositie van Vogelverschrikkers in Terra Maris, Oost Kapelle • Podiumfeest tijdens Zomerweek • Make a difference day • Vrolijke veiling in Vlissingen (benefiet door Stichting Kunsteducatie Walcheren)

Miniconcert. Het miniconcert was een samenwerkingsproject met Zeeuws Volksorkest. Het project bestond uit een reeks workshops waarna twee concerten zijn gegeven: één op AZC Middelburg en één op een basisschool in Kwadendamme. Hiervoor werden alle ouders van de kinderen die meededen, uitgenodigd. Het miniconcert is een zogenaamd ontmoetingsproject, een project waarin Zeeuwse kinderen en jonge vluchtelingen elkaar ontmoeten – maar ook ouders met een vluchtelingenachtergrond en Zeeuwse ouders kunnen hier kennis met elkaar maken. Het is bijna stil in het klaslokaal. Je hoort alleen de handen van onze vrolijke muzikanten op hun trommels slaan. De kinderen van groep 3 van de school in Kwadendamme zitten met open mond te kijken en te luisteren. Na afloop hebben ze tientallen vragen. “Hoe kun je dat allemaal onthouden?” vraagt een jongen. “Hebben jullie lang les gehad?”

Het weekend met activiteiten had veel effect op de sfeer van het centrum. Achteraf werd er door de beveiligingsdienst melding gemaakt dat het voor het eerst sinds lange tijd een weekend zonder ongeregeldheden was geweest. Projecten • Vrolijke driedaagse • Kerstworkshop • Circus

Vrolijke driedaagse. De verhalentent bestond uit drie onderdelen. Eerst kennismakings- en bewegingsspelletjes waardoor de kinderen hun enthousiasme en energie kunnen uitleven. Het is daarna makkelijker rust vast te houden tijdens het vertellen en samen uitbeelden van het verhaal. De kinderen gingen zelfs het verhaal op eigen initiatief voorlezen. En ook de kinderen die niet konden lezen

vertelden het verhaal na op de verteltroon. De workshop sloot af met een beeldende opdracht bij het verhaal. Kinderen konden de basisprincipes van het breakdancen leren of juist hun kunde uitbreiden. Breakdancen is enorm populair, ook bij jongere kinderen – vooral onder jongens. Tijdens de workshops zouden we toewerken naar een voorstelling op het afsluitingsfeest. De muziek was goed, net als de motivatie van de workshopleiders, en de kinderen waren erg enthousiast. Onder begeleiding van Digital Playground konden de kinderen en jongeren hun eigen digitale film, website of fotocollage maken. Waar de kinderen in eerste instantie voorbeelden kopieerden, kwamen ze al snel zelf met steeds meer ideeën aandragen. Door ze vertrouwen te geven en zelfstandigheid in het maken van films, werden de kinderen steeds enthousiaster. De gemaakte films en fotocollages werden op groot doek in de recreatieruimte vertoond tijdens het afsluitingsfeest.

Jongeren • Rap: ontmoeting jongeren van AZC en Jeugdsoos de Midgard • Street & breakdance • Graffiti

Rap. Het eindproduct van het Rap-project is een clip geworden met eigen muziek en tekst van jongeren die deel hebben genomen aan de workshop Rap in het voorjaar. ‘Hier sta ik’ gaat over hoe twee jongeren, Faris en Farid, Nederland beleven. Ze hebben hun geboorteland moeten achterlaten, maar laten met trots zien wie ze zijn. Zij worden begeleid door hun leraar in rap. De videoclip is tijdens de Zomerweek op AZC Middelburg in première gegaan.

AZC ’s-Gravendeel Het debuut van de Vrolijkheid in AZC ’s-Gravendeel vond in november plaats met een vrolijke driedaagse, een lang weekend vol activiteiten voor kinderen en jongeren. Het programma bestond uit: • Verhalentent voor kinderen • Breakdance voor kinderen en jongeren • Digital Playground (film, fotografie en vormgeving)

“Hier sta ik, waar sta jij? Het is gedaan met de pijn, klaar voor de strijd, nieuwe kansen maken mij blij.

Het team van vrijwilligers en centrumcoördinatoren is nieuw in ’s-Gravendeel. De driedaagse begon dan ook met een strak programma en een geregelde cultuur. Echter, deze filosofie werd al snel losgelaten en toen stond er een flexibel en improviserend team. Zo is er ook nog spontaan een workshop muziek gegeven voor de allerkleinsten.

Hier sta ik, waar sta jij?” 38

39

Projecten • Beeldend divers • Zomercircusweek • Beeldend bouwen met textiel en hout

REGIO GELDERLAND Gewerkt in: Provincie Gelderland: AZC Aalten, AZC Apeldoorn Noord-West, AZC Arnhem, AZC Doetinchem, AZC Nijmegen, AZC Wageningen en AZC Wapenveld. Provincie Noord-Brabant: AZC Grave.

Resultaten

2006

Projecten

8 45

Workshops

435

Bereikte kinderen

400

Bereikte jongeren

200

Presentaties intern

35

Presentaties extern

14

Extern publiek

70

Betrokken bewoners

25

Projecten • Zomerweek in vakantiekamp Hoenderloo

Aantal

Jongeren

5

Muziek

2

Audiovisueel

0

Memory

2

In Gelderland zijn de projecten van de Vrolijkheid ondergebracht bij Stichting Vluchtelingenwerk Midden-Gelderland. Deze zet onafhankelijk projecten op en voert ze uit.

AZC Aalten AZC Aalten is een van de locaties waar we begin 2006 zijn gestart met Vrolijke projecten. Het centrum heeft een totale capaciteit van circa vierhonderd bewoners en is een terugkeerlocatie. Dit betekent dat bijna alle bewoners inmiddels een negatieve beslissing hebben ontvangen van de Immigratie & Naturalisatiedienst op hun asielverzoek en dat hun verblijf gericht is op het verlaten van Nederland. De kinderen leven in spanning, het verlaten van het centrum en de terugkeer naar het eigen land zijn reële mogelijkheden.

40

AZC Apeldoorn Noord-West bestaat uit vier kleine wooneenheden. In elke eenheid wonen zeventig tot tachtig bewoners, die samen de circa driehonderd bewoners van deze terugkeerlocatie vormen. Deze vier eenheden liggen bijna twee kilometer uit elkaar. In Apeldoorn was ook het AZC Apeldoorn Zuidbroek gevestigd. In begin van 2006 was het nog de bedoeling dat Apeldoorn Noord-West zou sluiten, maar uiteindelijk bleek dat de grote locatie (Zuidbroek) dicht zou gaan.

1300

Vrijwilligers

Themaprojecten

AZC Doetinchem AZC Doetinchem is na de zomer van 2006 gesloten. Hier woonden ruim vierhonderd bewoners, waarvan circa honderd jonger dan achttien jaar. Het al dan niet sluiten van de locatie was erg onduidelijk. Volgens planning zou deze in het laatste kwartaal van 2005 dichtgaan, maar door allerlei redenen is dit niet doorgegaan. Daarna is de sluitingsdatum elke keer een kwartaal verschoven, totdat de sluiting in augustus 2006 definitief was.

AZC Apeldoorn Noord-West

aantal AZC’s

In twee AZC’s, waaronder AZC Aalten is voor de zomerweek samengewerkt met Stichting Capriool. Deze vakantieweken stonden volledig in het teken van circus workshops. Ze werden overal afgesloten met feestelijke presentaties. De jongeren op de centra hielpen een handje mee waardoor extra veel kinderen mee konden doen.

Er zijn veel korte activiteiten uitgevoerd met de kinderen, drama, sport en spel. De jongeren zijn gestart met een eigen jongerenraad.

Jongeren. Vakantiekamp in Hoenderloo, georganiseerd door Plan Nederland, samen met SVMG Project en De Vrolijkheid. Dertig jongeren uit verschillende centra, die in het verleden te maken hebben gehad met gevaar en geweld, vertelden tijdens creatieve workshops hun verhalen en deelden hun ervaringen met de andere jongeren uit de groep. Er werden door professionele mensen workshops gegeven op het gebied van drama, acteren, fotografie & audiovisuele vormgeving. De jongeren hebben vervolgens verslag gedaan tijdens een presentatie op middelbare scholen en via de website. Een kort filmpje dat gedurende deze week is gemaakt, is te zien op www.youthandviolence.net. In dit kwartaal gingen veel centra dicht, waardoor veel verhuizingen plaatsvonden van de ene locatie naar de andere. Ook daarom was de vakantieweek een goede manier om even bij elkaar te zijn als vrienden en van elkaar afscheid te kunnen nemen met goede herinneringen.

AZC Arnhem In 2005 sloot AZC Arnhem om vervolgens vanaf zomer 2006 weer te openen als Oriëntatie & Integratie centrum. Taal is hier een barrière tijdens workshops.

Alle bewoners, waaronder ook de kinderen en jongeren, zaten hierdoor langdurig in onzekerheid over hun verblijf. Projecten • Afscheidsproject • Zomercircusweek

Jongeren theater. Juist door de aanwezigheid van een groep ‘hangjongeren’ was het makkelijk contact te leggen. Het bleef echter moeilijk om het vertrouwen van hen te winnen, zij waren nogal afwachtend en hadden geen hoge verwachtingen van de workshops. Er werden in eerste instantie enkele eenmalige workshops georganiseerd. Daarna streefden we ernaar om iets creatiefs te gaan doen met de jongeren waarbij ze hun eigen ideëen konden aandragen. In Doetinchem werd gewerkt met dans en drama. In de derde fase van het project hebben de jongeren een theatervoorstelling bezocht en zijn we in samenwerking met Schouwburg de Gruitpoort gestart met het maken van de theatervoorstelling ‘De nachtvlinders’. De voorstelling is opgevoerd en opgenomen in een documentaire van ‘RTL4 in het land’. De burgemeester van Doetinchem heeft de jongeren – na het zien van de voorstelling – een bedrag toegezegd, zodat ze alsnog naar Walibiworld/Sixflaggs in Flevoland kunnen, een wens die gedurende het hele project bovenaan de lijst van de jongeren stond! In Gelderland zijn er verschillende jongerentheaterprojecten uitgevoerd. De meest getalenteerde jongeren weten door de intensieve samenwerking tussen de Vrolijkheid en Theatergroep DOX de weg naar het opleidingsinstituut van DOX goed te vinden. Uit Gelderland zijn zes jongeren doorgestroomd naar deze opleiding.

41

AZC Nijmegen Ook Nijmegen is een Oriëntatie & Integratie centrum. Er wonen niet veel kinderen en het aantal wisselt voortdurend. Er wordt samengewerkt met een buurtcentrum waar de workshops plaatsvinden. Projecten • Beeldend bouwen, doorlopend

Projecten • Beeldend • Drama • Muziek • Zomerweek Presentatie • Bevrijdingsfestival Jongeren • Theater • Vakantieweek Hoenderloo

Optreden bevrijdingsfestival. Een groep kinderen heeft meegedaan aan de podiumact van VluchtelingenWerk Nederland. Daarnaast heeft een aantal jongeren van de terugkeerlocatie in Wageningen en stad Wageningen (ex-ama’s) een theatervoorstelling gemaakt die op 5 mei is gespeeld tijdens het Bevrijdingsfestival Wageningen. Ook is deze voorstelling nog een keer gespeeld op 9 mei tijdens het werkbezoek van minister Verdonk aan het ROC in Renkum.

AZC Wapenveld Net als bij AZC Doetinchem bleef hier de definitieve sluiting van het centrum lang uit. Het eerste kwartaal was al met een afscheidsproject gestart. Dat is in het tweede kwartaal doorgezet tot het centrum uiteindelijk sloot in de zomer. Projecten • Afscheidsproject Jongeren • Theater

Theater. Van februari tot en met mei zijn er in AZC Wapenveld twaalf

AZC Wageningen In AZC Wageningen wonen ruim driehonderd mensen en de Vrolijkheid organiseert er al sinds 2002 structureel activiteiten. Het AZC ligt ver van het centrum van Wageningen en is slecht te bereiken met het openbaar vervoer. De kinderen die er wonen hebben vaak al verschillen verhuizingen meegemaakt en zijn daardoor erg onrustig. De Vrolijkheid werkt met een vast team van workshopleiders. Dit voorkomt nog meer onrust bij de kinderen en zorgt voor stabiliteit tijdens de workshops.

42

theaterworkshops voor de jongeren gegeven. Zij hebben gewerkt aan verschillende improvisatieopdrachten. De laatste paar weken, toen een aantal van de jongeren moest verhuizen, bleef er een klein groepje over dat een zelf verzonnen eindfilm maakte: ‘The story of Tony Montana’. Naast het plezier dat de jongens hebben gehad aan het verkleden en improviseren, leverde vooral de eindfilm een groot gevoel van eigenwaarde op. Deze film is dan ook onder grote belangstelling vertoond tijdens een afsluitend feest.

PROVINCIE NOORD-BRABANT AZC Grave AZC Grave is van oorsprong een militaire kazerne. Het is een grote locatie met veel ruimtes zoals een basisschool voor de kinderen die hier wonen, een sportzaal, een speciale ruimte voor kinderen en voor jongeren, een filmzaal en een groot recreatiecentrum. Het centrum is redelijk bereikbaar met openbaar vervoer. Er zijn ongeveer zevenhonderd bewoners. Een derde daarvan zijn kinderen en jongeren, en daarvan weer ruim de helft doet mee aan de wekelijkse activiteiten. Projecten • Beeldend • Muziek Presentaties • Groot eindfeest ‘Pimp my day’ • Bevrijdingsfestival Den Bosch Jongeren • Zomerweek vakantiekamp Hoenderloo • Jongerenkantine • Ontmoetingsproject

Jongerenkantine. Er is een raad (zes jongens en meisjes tussen 15 en 21 jaar) opgezet door de jongeren zelf. Deze jongerenraad heeft samen met de Vrolijkheid de behoeften van de hele doelgroep geïnventariseerd. Er bleek behoefte aan een speciale jongerenruimte, die de jongeren dan zelf konden ‘vullen’ met activiteiten. Na hard werken is in december 2006 de jongerenkantine geopend. Als voorbereiding op de presentatie tijdens de opening hebben een aantal jongeren in de weken ervoor een theatervoorstelling gemaakt samen met een theaterdocente.

Ontmoetingproject tussen jongeren van verschillende culturen. Kort na de opening van de jongerenplek in Grave heeft de Vrolijkheid een bijeenkomst georganiseerd samen met COS Gelderland en twee middelbare scholen in Nijmegen. Het lesprogramma van school ging over de ontmoetingen met andere culturen. De jongeren keken eerst naar een theatervoorstelling over vluchten en het leven in een AZC, gespeeld door jongeren met een vluchtelingenachtergrond. Vervolgens volgden ze gezamenlijk dramaworkshops, waardoor ze veel lol gehad hebben en met elkaar samen hebben gewerkt. Daarna werd een rondleiding georganiseerd in het AZC, waarbij jonge bewoners de Nederlandse jongeren onder hun hoede namen.

43

Verkorte balans per 31 december 2006 (in €)

Verkort financieel jaarverslag 2006

gestegen van 143.884 in 2005 naar 211.865 in 2006. Deze stijging wordt verklaard door een aantal hogere donaties van vooral bedrijfspartners en particuliere financiers.

Specificatie giften 2006

De uitgaven ten behoeve van projecten in eigen beheer zijn nagenoeg gelijk gebleven in 2006, namelijk 587.373 in 2005 en 582.839 in 2006, een kleine daling van 0,8%. De bestedingen zijn ten opzichte van de begroting (�596.296) achtergebleven omdat sommige activiteiten onder Hier Sta Ik in 2007 doorlopen. Het gaat hier vooral om het muziekproject en om activiteiten in de provincie Zeeland en Friesland. Deze worden door bijdragen van War Child en de provincies Zeeland en Friesland gefinancierd.

Uitgaven 2006 Uitgaven 2006 Fondsenwerving Projecten in eigen beheer Uitvoeringskosten Totaal

44

Bedrag in € 8.946 582.839 95.963 687.748

Bijdragen fondsen Particulieren Kerken en Maatschappelijke organisaties Acties Bedrijven Overigen Giften met een specifieke bestemming Totaal

Bedrag in € 139.993 15.203 30.381 3.206 12.617 250 10.215 211.865

Projectfinanciers In 2006 heeft de Vrolijkheid bijdragen van particuliere fondsen en overheden. De volgende fondsen deden een bijdrage, War Child, het Europees Vluchtelingen Fonds, Stichting Kinderpostzegels, VSB Fonds, Prins Bernhard Cultuur Fonds, Jantje Beton, Konfederatie Nederlandse Religieuzen, Hermina Agnes van de Bergh Stichting, Stichting Coraid en Stichting Interkerkelijk Oriëntatie Centrum. Daarnaast hebben de volgende provincies en gemeenten de activiteiten gefinancierd: De provincies Flevoland, Groningen, Zeeland en Friesland en de gemeenten Amsterdam Noord, Medemblik, Tytsjerksteradiel, Smallingerland, Haren en Den Helder.

Fondsenwerving

Bestedingen per project 2006

Er is in 2006 een batig saldo van 65.045 gerealiseerd, dankzij de opbrengsten uit de fondsenwerving van 211.865. De kosten hiervan zijn 8.946 waardoor het percentage kosten fondsenwerving slechts 4,2 % is. Het Centraal Bureau Fondsenwerving hanteert een norm van 25% waar de stichting dus ruim onder gebleven is. De stichting streeft ernaar een maximum percentage van 15% te hanteren. Van deze opbrengst is 147.819 aangewend voor financiering van Hier Sta Ik projecten in 2006, 65.045 is toegevoegd aan het eigen vermogen waarvan 52.750 als bestemmingsreserve is opgenomen en het 11.292 als vrije reserve is aangemerkt. De bestemmingsreserve wordt in 2007 voor projecten in asielzoekerscentra aangewend. De vrije reserve dient als buffer in geval zich een plotselinge daling van inkomsten voordoet. De Vrolijkheid ontvangt voor haar activiteiten geen structurele bijdragen en is dus jaarlijks afhankelijk van bijdragen voor projecten van particuliere fondsen; gemeenten; provincies; bedrijven en particulieren. De Vrolijkheid streeft naar een eigen vermogen van 120.000 in 2010 zodat ze bij een plotselinge daling van inkomsten nog minimaal een kwartaal projecten kan voortzetten. De totale inkomsten uit de eigen fondsenwerving zijn

In 2006 heeft de Vrolijkheid het project Hier Sta Ik uitgevoerd. Hieronder waren vijf deelprojecten te onderscheiden, namelijk: zomerweek, memoryproject, muziekproject, audiovisueel project en het jongerenproject. Daarnaast is de Vrolijkheid in 2006 begonnen met het website project Hier Sta ik. Een eigen website van kinderen en jongeren in asielzoekerscentra.

Project

Procentueel aandeel in bestedingen

Zomerweek Memory Muziek Audiovisueel Jongeren Andere Hier Sta Ik activiteiten Hier Sta Ik Website Totaal

14,9% 5,3% 12,5% 13,4% 9,0% 41,3% 96,4% 3,6% 100,0%

Activa

2006

Vaste Activa Materiele vaste activa Vlottende activa Vorderingen Liquide middelen Totaal

2005

12.865 247.490 164.569 424.924

99.261 67.303 166.564

2006

2005

78.745 65.143 281.036 424.924

66.450 12.393 87.721 166.564

Passiva Eigen Vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserve Kortlopende schulden Totaal

Exploitatierekening 2006 (in €) Fondsenwerving baten uit eigen fondsenwerving Kosten fondsenwerving (in % van baten uit eigen fondsenwerving) Netto baten eigen fondsenwerving Aandeel in acties derden Bijdragen overheden en anderen Overige baten en lasten Totaal beschikbaar voor doelstellingen

2006

2006

2005

211.865 8.946

190.000 7.250

143.884 9.411

4,2%

3,8%

6,5%

202.919 180.000

182.750 205.000

134.473 205.000

357.811 3.117

374.926

359.547

743.847

762.676

699.020

95.963 582.839

113.630 596.296

86.861 587.373

678.802

709.926

674.235

65.045

52.750

24.785

Begroot

Bestedingen t.b.v. de doelstelling Uitvoeringskosten Projecten in eigen beheer Totaal besteed aan doelstellingen Resultaat

45

Colofon Bestuur

Regio Zuid

Events en ontmoetingen

Leon Sonnenschein Dirk Schraven Hanzo van Beusekom Igor Ivakic Nima Obbohat Narish Ligram Parsan

Melanie Reekers Marleen Polderman Olga Roomer Irene Grootenboer

D’estilo Studio Bas Kosters Blend Museon Museum Terra Maris Beleefbibliotheek Drachten Smiletothebird Gürkan Kücüksentürk Klaas Drupsteen Artist Affairs Citigate First Financials Sytse Wierenga Margje Venstra

Kantoor Fronnie Biesma Wilma Simons Fleur Bakker Marion Evenhuis Frank van der Velden Frank Verkooijen Marcel Elenbaas Lilian Peters Michelle van Vlaardingen Christien Munters Sterre Goos Wies Kalsbeek Dieke van Ewijk

Kwartiermakers, centrumcoordinatoren en methodiekmakers regio Noord Carla Dijkstra Janou Sipsma Saman Shengally Linda Koeling

Regio Gelderland Ingrid van de Lely Lenie van Goor Arash Yaqin

Adviseurs/ trainers Marten Bos Ada Odijk Loes van Willigen

In 2006 hebben we o.a. samengewerkt met

regio Utrecht & Leiden Michiel Bos Carlos Mastenbroek Kim van Laar Farhin Alyeh Moslehi Gesineke Veerman Samira Kabekli Petra Revet

46

Amsterdams Historisch Museum Theaterweek voor de Vrolijkheid / Transevents

Muziek

Fotografie

Nederlands Blazers Ensemble Musicians without Borders NedPho Go ! Ricciotti Ensemble Zeeuws Volksorkest

Ron Peetoom Carlos Mastenbroek Dieke van Ewijk Rajab Mohamadin Eelco Schouten Edwin Regeer JJ Heine Hans Stakelbeek Soraya Ibrahimi

Audiovisueel Digital Playground ECF / theoneminutesjr 5eKwartier IDFA Cinekid Brede Kunst Jenny Booms

regio West Ellen Jäger Senad Alic Moumouni Konate Natasja Bolsius Jeroen Miete Khaled Azim Nosrat Mansouri Riska Wijgergangs

1 april Dag van de Vrolijkheid

Campagne Grey Monkey Republic

www.hier-sta-ik.nl Jongeren Theatergroep DOX met dank aan Reza Memari, George Tobal, Wensley Piqué, Carole van Ditzhuijzen, Jeanine Coco, Natasja Looman, Christl Tjon a Man. NOWHERE met dank aan Lies Aris, ZEDZ, Barbara, Illusionary Rockaz, SHIFTA Mohs, Marina Peuranen, Joris Leijtens, Vincent Oudendijk, Liduine Rademakers, Dikkie Knap, Bint, Safoan Mokhtari VluchtelingenWerk Nederland / kindervakantieweken Roots and Routes Vrede van Utrecht Planet Peace

Digitale Pioniers (Kennisland) Nederlands Fonds voor de Film OneFish DeNes

De projecten van de Vrolijkheid werden in 2006 ondersteund door:

jaarverslag Peep van der Molen (eindredactie) seb* (vormgeving)

En alle bewoners, kunstenaars, vrijwilligers, vrienden van de Vrolijkheid …

Cordaid, Solidariteitsbijdrage � Provincie Friesland�

,

Gemeente Smallingerland, Ce� Ori�

47

Nationale Stichting ter Bevordering van Vrolijkheid Singel 46-48, 1015 AB AMSTERDAM | T: 020 - 6273287 | F: 020 - 6273657 | [email protected] | www.vrolijkheid.nl | Giro 944.11.16